PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS LAGER ONDERWIJS flexibel traject LESONTWERP NaamIngrid Ghyselinck UC Leuven Limburg Departement Lerarenopleiding Professioneel gerichte bachelor in het onderwijs- flexibel traject lager onderwijs Campus Heverlee Hertogstraat 178-3001 Heverlee Tel. 016 37 56 00 Fax 016 37 56 99 Studietrajectbegeleider Hilde van Dael MentorSophie Roosens Feedback op lesvoorbereiding in orde kleine aanpassingen nodig te herwerken en opnieuw indienen Aanvraag materiaal en voortaken. Vul de gevraagde informatie in school Blokbos Gemeentelijke basisschool Lot leergebied WO klas en leerjaar 6S onderdeel Alles loopt op wieltjes Ruimte, natuur en maatschappij aantal leerlingen 17 lesonderwerp Mobiliteit en CO2 datum (data) 11 april lestijden van 14.20 tot van tot 15.10 uur uur 1. SITUERING IN EINDTERMEN EN/OF LEERPLANNEN Vink aan. Gemeenschapsonderwijs (georganiseerd door de Vlaamse Gemeenschap) Gesubsidieerd Officieel Onderwijs (georganiseerd door de steden, gemeenten of provincies) Gesubsidieerd Vrij Onderwijs (georganiseerd op privé-initiatief bijv. katholiek, joods, methode, ) Privéscholen (niet erkend door de overheid bijv. Europese en internationale scholen) Noteer ET verkeer 4.17 1.24 en geef een nummer. kennen de belangrijkste gevolgen van het groeiende autogebruik en kunnen de voor- en nadelen van mogelijke alternatieven vergelijken. kunnen met concrete voorbeelden uit hun omgeving illustreren hoe mensen op positieve, maar ook op negatieve wijze omgaan met het milieu; WO$VKR$16 Deleerlingenkennendebelangrijkstegevolgenvanhetgroeiendeautogebruik. Deleerlingenkunnendevoor$ennadelenvanmogelijkealternatievenvoorhetgroeiende WO$VKR$17 autogebruikvergelijken. 2. BEGINSITUATIE Algemene beginsituatie zie infowijzer Specifieke beginsituatie relevant voor deze les. Wat moeten de lln. kennen en kunnen om de lesdoelen te bereiken? Op welke manier kregen de lln. dit reeds aangereikt? De leerlingen hebben net de evolutie van het wiel gerangschikt. Ze weten wat de belangrijkste toepassingen van het wiel zijn, waaronder de komst van heel wat voertuigen. De leerlingen weten dat het ene voertuig al milieuvriendelijker is dan het andere. Individuele beginsituatie van kind(eren) m.b.t. deze les 1 Differentiatievorm tempo begeleiding instructie materiaal moeilijkheidsgraad 2 tempo begeleiding instructie materiaal 11 april WO wiel vervuiling.docx 1/5
3 tempo moeilijkheidsgraad begeleiding instructie materiaal moeilijkheidsgraad 3. BRONNEN Welke handleidingen, naslagwerken, websites, bestaande praktijkvoorbeelden, heb je geraadpleegd om deze les voor te bereiden? Formuleer volgens de APA-methode. Zonneland 15 (2015) Uitgeverij Averbode http//www.schooltv.nl/video/het-broeikaseffect-de-aarde-warmt-op/#q=broeikaseffect http//deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.43658?playlist=7.39640&video=1.2620021 http//deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.43658?playlist=7.39640&video=1.2620004 11 april WO wiel vervuiling.docx 2/5
4. Bordschema Welke kernwoorden, schema s, geheugensteuntjes, bied je aan ter visuele ondersteuning? Welke borden zijn beschikbaar? (krijtbord, magneetbord, ) Indien je een digibord gebruikt, druk je het bordplan af. STOP Stappen, trappen, openbaar vervoer en privévervoer 11 april WO wiel vervuiling.docx 3/5
intro TIJD 2 DOELEN Wat wil je dat de leerlingen kennen/kunnen aan het einde van deze les/lesfase? Noteer in observeerbaar gedrag. Vermeld het nummer van het leerplandoel (voor instroom én uitstroom deel 1). Noteer het differentiatiedoel indien je in een lesfase differentieert. Basisdoel De leerlingen kunnen de voor-en nadelen geven van de verschillende voertuigen. LEERPROCESBEGELEIDING (lesgang, leerinhoud, instructie, vraagstelling, verwachte antwoorden) Birsen wordt op haar skateboard bijna omver gereden door een auto. Ze komt ook in de uitlaatgassen van vrachtwagen terecht. Dat wiel mag dan een belangrijke uitvinding zijn en ons leven veranderd hebben, het heeft toch ook voor heel wat nadelen gezorgd. Kunnen jullie mij de nadelen geven van het wiel en een oplossing geven voor de problemen die ze veroorzaken? - Kennen jullie nadelen van het wiel? - En hoe zou je het kunnen oplossen? De volgende 50 minuten gaan we de voor-en nadelen bespreken en kijken of we een oplossing vinden. Aanduiden van voor-en nadelen van verschillende vervoermiddelen. Hoe gaan jullie het liefst op stap? Is dat te voet, met de auto, het vliegtuig, met je skateboard? Een vijftal leerlingen geven een antwoord. - Weten jullie wat het openbaar vervoer is? Hoe je je verplaatst hangt van heel veel dingen af de afstand (hoe ver of hoe dichtbij), hoeveel tijd je hebt, met hoeveel personen je bent, of het regent of de zon schijnt. Elk vervoermiddel heeft zijn voor-en nadelen. Jullie gaan voor jezelf eens nagaan wat de voor-en nadelen zijn van de verschillende voertuigen. Misschien vinden jullie daarna wel het perfecte vervoersmiddel. WERKVORM MEDIA/MATERIAAL/ORGANISATIE KLASSCHIKKING Werkblad Voor-en nadelen van de verschillende voertuigen. Op het bord STOP-principe Kern 7 7 Basisdoel De leerlingen kunnen de gevolgen verwoorden van de broeikasgassen. De leerlingen kunnen verwoorden waar de broeikasgassen vandaan komen. De leerlingen vullen individueel een vragenlijst in met de voor-en nadelen van verschillende vervoersmiddelen te voet, fiets, bromfiets, auto, bus, tram en trein. De leerlingen komen tot de conclusie dat het ideale vervoermiddel niet bestaat. Als je dan toch moet kiezen, kies dan voor het STOP-principe. Weten de leerlingen waar de letters voor staan? Stappen, trappen, openbaar vervoer en dan privévervoer. Verduidelijken van broeikasgassen en de gevolgen voor het milieu Eén van de nadelen van een aantal vervoersmiddelen zoals de auto, brommer en vrachtwagen is dat ze de lucht vervuilen. Wat daar voor zorgt zijn de broeikasgassen. De leerlingen krijgen een filmpje te zien. Ze proberen tijdens het kijken al aandacht te hebben voor de volgende vragen - Wat is koolstofmonoxide? - Waar komen ze vandaan? - Wat zijn de nadelen van te veel koolstofmonoxide. Wat zijn de gevolgen? De vragen worden herhaald na het bekijken van het filmpje. Per extra vragen - Wat is het verband tussen de CO2 en de auto s die vervuilen? Video school-tv over broeikasgassen. 11 april WO wiel vervuiling.docx 4/5
verwerking 30 Basisdoel De leerlingen kunnen de CO2-uitstoot van verschillende voertuigen afleiden uit een tabel en ze noteren. Basisdoel De leerlingen kunnen afleiden welk voertuig het milieuvriendelijkst is en welk het vervuilendste. Basisdoelen De leerlingen kunnen ideeën formuleren voor een milieuvriendelijker verkeerssituatie. - Wat zijn fosiele brandstoffen? Waarschijnlijk hebben de leerlingen vandaag al heel wat fosiele brandstoffen gebruikt. Eens testen. De leerlingen steken hun hand op wanneer ze de dag al één van onderstaande dingen hebben gedaan - Ik ben met de auto, de bus of de trein naar school gekomen. - Ik heb me gewassen met warm water - Ik heb naar de radio geluisterd, tv gekeken of met de computer gewerkt. - Vanmorgen thuis stond de verwarming aan - Ik heb het licht al eens doen branden vandaag. Vergelijken van de uitstoot van verschillende voertuigen. De leerlingen worden in vier groepen verdeeld. Per groep krijgen ze een grafiek waarbij de CO2-uitstoot van verschillende voertuigen staat. Ook krijgen ze foto s van verschillende voertuigen. Ze moeten de foto s nummeren van laagste uitstoot (1) naar hoogste C02-uitsoot 10 en zo ontdekken wat de meest en minst vervuilende voertuigen zijn. bezineauto (2 personen), dieselauto (2 personen), hybride auto (2 personen), elektrische auto (2 personen), bus, tram, trein, bromfiets, electrische scooter, fiets. We overlopen eerst de verschillende voertuigen om zeker te zijn dat iedereen het verschil tussen de voertuigen kent Wat is een hybride auto? Nadien gaan de leerlingen in hun groepjes aan de slag Stel dat jullie de Eerste Minister zijn van België en jullie mogen bepalen welke maatregelen jullie mogen invoeren om de CO2-uitstoot te verminderen. Hou rekening met de voor-en nadelen van elk voertuig en de uitstoot van de verschillende voertuigen. Denk bijvoorbeeld ook aan hoe je het fileprobleem zou kunnen oplossen. 3 groepen van vier leerlingen 1 groep van vijf leerlingen 4 tabellen met Co2-uitstoot van voertuigen 4 grote papieren lesovergang De leerlingen noteren hun ideeën op een groot blad. Indien er tijd genoeg is komen ze hun voorstel voorstellen voor de klas. Afsluiten de met de videoreportages uit het journaal van 4 april 2016 Bike to the future. In Gent worden de fietsen van de toekomst voorgesteld uit duurzaam materiaal zoals bamboe, hoogtechnologische fietsen en fietsen 3Dgeprint. Gaan we in de toekomst allemaal ons eigen model kunnen tekenen en uitprinten? En wat met trambussen, die minister Weyts wil inzetten in en rond Brussel. Zijn deze een oplossing voor het milieu en de files? Repo journaal Bike to the future Repo journaal trambussen 11 april WO wiel vervuiling.docx 5/5