PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP

Transcriptie

1 PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP Student: Ellen Van Casteren Studietrajectbegeleider: Mariet Vaesen Mentor : Christel Weckhuysen Feedback op lesvoorbereiding in orde kleine aanpassingen nodig te herwerken en opnieuw indienen x Aanvraag materiaal en voortaken: Bordboek FLLLEX: traject 1: student met bachelor- of master diploma met onderwijservaring traject 2.1: student met bachelor- of master diploma zonder onderwijservaring eerste jaar traject 2.2: student met bachelor- of master diploma met beperkte onderwijservaring tweede jaar Vul de gevraagde informatie in: stageschool : De Puzzel leergebied : Godsdienst stageklas : 3 A en B onderdeel : Allerzielen en Verbondenheid in verdriet aantal leerlingen : 30 lesonderwerp : Allerzielen en Verbondenheid in verdriet Datum realisatie : lestijden : van 08u55 tot 10u30 uur van tot uur 1. SITUERING IN EINDTERMEN EN/OF LEERPLANNEN X Gemeenschapsonderwijs (georganiseerd door de Vlaamse Gemeenschap) Gesubsidieerd Officieel Onderwijs (georganiseerd door de steden, gemeenten of provincies) Gesubsidieerd Vrij Onderwijs (georganiseerd op privé-initiatief bijv. katholiek, joods, methode, ) Privéscholen (niet erkend door de overheid bijv. Europese en internationale scholen) o De leerlingen kennen Allerheiligen en Allerzielen als dagen van verbondenheid met heiligen en met mensen die gestorven zijn. Dit houdt in dat ze K de kans krijgen om in stilte, in gebed en in tekens de verbondenheid uit te drukken met mensen die gestorven zijn Verbondenheid in verdriet o Kinderen ervaren verdriet als een deel van het leven. Dat houdt in dat ze: K Het verdriet dat ze rondom zich zien onder woorden brengen Ontdekken dat er verdriet is wanneer zij afscheid moeten nemen. Ontdekken dat verdriet ook kan ontstaan in situaties van conflict, eenzaamheid, angst, jaloersheid, mislukking, onmacht, echtscheiding,... U Hun eigen verdriet kunnen uitdrukken in tekeningen, boetseerwerk,... o Kinderen ervaren hoe verbondenheid, nabijheid en luisterbereidheid helpen bij verdriet. Dit houdt in dat ze: K kunnen vertellen wie en wat hen helpt als ze verdrietig zijn. samen stil kunnen worden en beidden in een situatie van verdriet. 2. BEGINSITUATIE Welke achtergrondinformatie over de leerlingen/klas/school is belangrijk voor deze les? (Zie infowijzer). Wat moeten de leerlingen al kennen/kunnen zodat de lesdoelen gerealiseerd kunnen worden? 19 leerlingen Vorige week: Allerheiligen en Allerzielen

2 3. BRONNEN Welke handleidingen, naslagwerken, websites, bestaande praktijkvoorbeelden, heb je geraadpleegd om deze les voor te bereiden? Formuleer volgens de APA-methode. Boone, P., Silverans, T., Smets, I., Speelman, G., Vinken, H., Wolput, T., Vermeeren, S., et al. ( ). Tuin van Heden.nu 3. Wommelgem: Van In. Damen, C., Leysen, C., Gryson, E., Van Avondt, E., Wollants, G., Notelé, G., Christiaensen, H., et al. ( ). Tuin van heden 3. Wommelgem: Van In. Hogie, S. (2012). Themaplaten AANDACHTSPUNTEN Vraag tijdig je lesonderwerpen aan. Dien minstens een week vooraf je lesontwerp in bij de klasmentor, tenzij anders afgesproken met hem/haar. Het lesontwerp geeft aan de student, de klasmentor en de opleiding een duidelijk beeld van de te realiseren les. Bordschema, handouts van slides, werkbladen en alle bijlagen worden toegevoegd aan het lesontwerp. Alle oefeningen en werkbladen worden eigenhandig ingevuld. Alle rubrieken worden weloverwogen en volledig ingevuld. Iedere stap uit de lesvoorbereiding moet steeds mondeling toegelicht en verantwoord kunnen worden. Na de lesrealisatie duidt de student op de lesvoorbereiding aan waar de doelen bereikt werden (groen) en waar bijsturing nodig was (geel). Indien wenselijk formuleert de student voor zichzelf alternatieven en maakt de transfer naar volgende lessen. De student neemt zelfstandig initiatief om brede leerkansen optimaal te benutten. 5. BORDSCHEMA Welke kernwoorden, schema s, geheugensteuntjes, bied je aan ter visuele ondersteuning? Welke borden zijn beschikbaar: digibord, krijtbord, magneetbord,? Bordschema: Prenten Allerheiligen

3 Kern Intro TIJD DOELEN: Wat wil je dat de leerlingen kennen/kunnen aan het einde van deze les/lesfase? Noteer in observeerbaar gedrag. 10 Inleiding LEERPROCESBEGELEIDING (instructie, vraagstelling, verwachte antwoorden) LEERLING LERAAR-ACTIVITEIT/WERKVORMEN MEDIA/MATERIAAL/ORGANISATIE - materiaal waarvoor de student zelf zorgt - materiaal dat in de klas aanwezig is en waarvoor de mentor zorgt Prenten Allerzielen Klasgesprek over herfstvakantie met daaraan gekoppeld Allerheiligen en Allerzielen. Wie weet er welke feestdagen we vorig weekend op 1 en 2 november hebben gevierd? 20 Basisdoel: De leerlingen kunnen hun ervaringen over verlies en verdriet verwoorden. De leerlingen kunnen verwoorden wat ze herkennen uit het verhaal. Wat is dat eigenlijk Allerheiligen/Allerzielen? - Allerheiligen: We herdenken de heilige mensen. - Allerzielen: We herdenken alle mensen die overleden zijn. Wat doen mensen met Allerheiligen of Allerzielen? Naar kerkhof gaan Bloemen plaatsen bij een overledene. 1. Allerzielen 1.1. De leerlingen vertellen hun ervaringen i.v.m. Allerzielen. De leerlingen zetten zich in een kring. Met Allerzielen herdenken we onze naasten die gestorven zijn. Vandaag gaan we hen tijdens de les ook herdenken. We branden alvast een kaarsje voor onze dierbare overledenen. Vertellen verhaaltje: Bloemen voor opa. Verhaal: Bloemen voor opa Kring Materiaal: Verhaal Kaarsje en vuur Zijn er dingen die je herkent uit het verhaal? De leerlingen mogen vrij vertellen over hun gevoelens en ervaringen. Naasten die overleden zijn. Hun gevoelens hierbij. Naar het kerkhof (Allerzielen) Bloemen zetten bij oma en opa. Mama en Marlot gaan naar de kerk en naar het kerkhof. Ze willen opa herdenken. Waarom zou hen dit kunnen helpen? Verdriet een plaats kunnen geven. Herinneringen ophalen De leerlingen vertellen hun ervaringen rond verdriet. Wie van jullie is er al eens verdrietig geweest? Wanneer was dat? Toen iemand dierbaar was gestorven.

4 Ver wer king - De leerlingen kunnen verwoorden dat er rondom hen verschillende soorten verdriet bestaan. (afscheid nemen, sterven,...) - De leerlingen de gevoelens verwoorden die ze voelen bij afscheid nemen. - De leerlingen kunnen verwoorden wat hen troost biedt wanneer zij verdrietig zijn. Toen ik ruzie had met iemand.... Je kan om heel wat verschillende redenen verdrietig zijn. Elk verdriet is anders. Hebben jullie al eens afscheid moeten nemen van iemand dierbaar? Dat kan iemand zijn die gestorven is of iemand die lange tijd weg is gegaan. Het hoeft hier niet te gaan om een persoon. Het kan ook een dier zijn waar je erg van hield. Hoe voelde je je bij dat afscheid? Verdrietig Boos Heb je toen steun gekregen van de mensen rondom jou? van mama en papa,... Hoe hebben ze jou gesteund? Ze gaven me een knuffel. Ze praatten met me. Heb je dat verdriet een plaatsje kunnen geven in je hart? Vond je dat moeilijk? 30' Heb je ook al eens ervaren dat mensen in je omgeving erg verdrietig waren? Heb je zelf al eens iemand moeten troosten? Hoe heb je dat gedaan? Boodschap voor een overledene: Jullie krijgen van mij allemaal een kaartje en een kaarsje. Op dat kaartje mag je schrijven hoe je iemand troost. Dat kaartje stoppen we allemaal onder het kaarsje. Als je klaar bent komt je je kaarsje hier vooraan zetten. We steken de kaarsjes dan aan. Op het einde van de les gaan we onze boodschap onderaan het kaarsje dan kunnen lezen. Materiaal: Kaarsje met boodschap vuur Differentiatiedoel: - Leerlingen die in het verleden iemand dierbaar verloren zijn, maken een kaartje voor deze persoon. (verbondenheid uitdrukken) OF - Leerlingen die in het verleden nog niemand verloren zijn, maken een kaartje voor iemand die ze lang hebben moeten missen. (verbondenheid uitdrukken) 30' Basisdoelen: - De leerlingen kunnen neerschrijven hoe verdriet tot uiting komt op een foto. Herinneringen ophalen: In het verhaal van daarstraks willen mama en Marlot oma herdenken. Hoe zouden jullie dat doen? herinneringen ophalen bloemen zetten bij de overledene een tekening maken Om terug te denken aan de overledene, gaan we een kaartje maken. Vooraan op het kaartje mogen jullie een tekening maken. Binnenin het kaartje mag je iets schrijven voor de overledene. Wat zou jij nog willen vertellen aan iemand die overleden is? - Hoe je je voelt. - Dat je vaak aan hem of haar denkt Verwerking: Allerzielen en verdriet Verschillende soorten verdriet Materiaal: Kaartjes maken: o Kaartje o kleurpotloden o balpen Materiaal: Werkbladen

5 Lesovergang - De leerlingen kunnen tekenen in welke situatie zij al eens verdrietig waren. Daarstraks hebben we al gezien dat er vele verschillende soorten verdriet zijn. Op het werkblaadje mogen jullie dadelijk eens kijken naar de foto's. Je mag vervolgens 1 foto kiezen. Vervolgens mag je opschrijven wat er op de foto staat, waarom je de foto hebt gekozen, wat de foto met je doet. Bij vraag 2 mogen jullie aankruisen waarom je de foto hebt gekozen. Bij vraag 3 mag je antwoorden op de vragen rond verdriet. Je mag schrijven wat je zelf denkt De leerlingen denken via een gebedje terug aan alle overledenen. (verbondenheid) 3.2. Tekenen van verdriet Iedereen van ons is al wel eens verdrietig geweest. Verdrietig kan je zijn om heel wat verschillende redenen. Kan jij een situatie bedenken waarin je erg verdrietig was? Die situatie mag je tekenen Het leven na de dood Ik heb hier een blaadje meegebracht. Op dat blaadje mogen jullie schrijven hoe jullie denken dat het leven na de dood is. Je mag er ook een tekening bij maken. De leerlingen bidden voor alle overledenen Gebedje voor alle overledenen. Eén leerling uit de klas komt dit voorlezen. Materiaal: Gebedje Allerzielen. Gebed: Op 2 november denken we aan alle mensen die gestorven zijn. We maken het hier en nu even stil voor hen. We tonen dat we hen niet vergeten zijn. We bidden en hopen dat ze bij U heel gelukkig zijn. Lieve God, zorgt U goed voor onze lieve doden? Kaarsje branden voor alle mensen die overleden zijn.

6 Allerzielen Op 2 november denken we aan alle mensen die gestorven zijn. We maken het hier en nu even stil voor hen. We tonen dat we hen niet vergeten zijn. We bidden en hopen dat ze bij U heel gelukkig zijn. Lieve God, zorgt U goed voor onze lieve doden?

7 2 november ALLERZIELEN

8 1 november ALLERHEILIGEN

9

10

11

12 Nieuw leven, over de dood heen! Teken en schrijf hoe jij denkt dat het leven na de dood is

13 Teken je verdriet. Er zijn heel wat soorten verdriet. Ben jij ook wel eens verdrietig? Hoe komt dat? Teken hier je verdriet. Enkele voorbeelden: Er is iemand erg ziek. Papa en mama gaan scheiden. Mijn knuffel is stuk. Mijn huisdier is gestorven Je mist iemand heel erg.

14

15 Bloemen voor opa Het is een natte, winderige dag. Marlot fietst snel naar huis. Ze moet vroeg eten vanavond, want om half acht moet haar moeder naar de kerk. Marlot rijdt de poort door en smijt haar fiets tegen het muurtje. Ze zal hem straks wel binnen zetten. Even later zit Marlot achter een bord zuurkool. De eerste keer dit jaar, lekker! "Waarom moet je eigenlijk naar de kerk, mam?", vraagt ze. "Dat doe je anders nooit op woensdag." "Het is vandaag Allerzielen, schat", antwoordt mama. "In de kerk denken we dan aan alle mensen die gestorven zijn." "Dus ook aan opa?", vraagt Marlot zachtjes. "Ja, ook aan opa. Vandaag krijgen we het kruisje mee dat we in de kerk op hebben gehangen toen hij werd begraven." Mama kijkt Marlot aan. "Wou je soms meegaan? Ik zou het heel fijn vinden als je meeging." Marlot schudt haar hoofd. Nee, ze wil niet mee. Telkens als ze aan opa denkt, krijgt ze een brok in haar keel. Vaak moet ze dan ook huilen. Stel je voor, dat iedereen ziet dat ze huilt. Nee hoor, Marlot kijkt wel uit. "Ik neem wat bloemen mee, voor op het graf van opa", zegt moeder even later. "Opa hield zoveel van bloemen. Vooral in de herfst, als er buiten geen bloemen meer waren, kon je hem zo blij maken met een mooie bos chrisanten." Marlot glimlacht zachtjes voor zich uit. Dan denkt ze weer aan opa, en aan mama die zo meteen alleen naar de kerk moet. Als mama al bijna buiten staat, rent Marlot de gang in. "Wacht even mam, ik ga toch mee." Even later komen ze, nog net op tijd, hijgend de kerk in. Marlot ziet dat meester Frans er ook is. Zijn moeder is dit jaar gestorven. Erik, de buurjongen, is er ook. Zijn opa is pas twee weken geleden gestorven. De pastor leest een stukje uit de bijbel. Dan vertelt hij hoe goed het is om je verdriet met anderen te delen, en om samen herinneringen op te halen aan mensen die er niet meer zijn. Marlot denkt aan opa. Hij heeft haar nog geholpen met het timmeren van haar geheime hut, vorig jaar. Hij sloeg nog keihard op zijn duim, toen. Daar moest hij zelf erg om lachen, terwijl het toch wel pijn deed. En opa heeft niemand ooit verteld waar die hut was. "Dat van die duim ga ik straks aan mama vertellen", denkt Marlot. Het is nu stil in de kerk. Iemand begint op een fluit te spelen en de pastor leest de namen voor van alle mensen die dit jaar gestorven zijn. Marlot wordt er verdrietig van. Als opa's naam gelezen wordt, loopt mama naar voren om het kruisje dat in de kerk heeft gehangen, op te halen. Marlot ziet dat mama ook tranen in haar ogen heeft. Toch heeft Marlot er gaan spijt van dat ze is meegegaan. Ze vindt het fijn en verdrietig tegelijk om zo aan opa te zitten denken. Ze pakt mama's hand en knijpt er even in. Mama kijkt haar aan en knipoogt. Dat deed opa ook altijd. De viering is afgelopen. Ze lopen samen naar het graf van opa. Vanuit de kerk hebben ze een kaarsje meegenomen. Ze zetten het op het graf en Marlot mag het aansteken. Mama legt de bloemen erbij. "Dag opa", zegt Marlot zachtjes. "Ik hou nog steeds van je." Ze lopen samen door de poort van het kerkhof. Ze kijken om en zien heel veel lichtjes branden. En ze knipogen weer naar elkaar.