Casestudy Monitor Regiobeeld 2025 Regio Alkmaar
e Aanleiding Monitor Regiobeeld 2025 Regio Alkmaar, bestaande uit gemeenten Alkmaar, Bergen, Castricum, Heiloo, Heerhugowaard, Langedijk en Uitgeest is opgericht als strategische regionale samenwerking met een gedeelde ambitie. Vanuit deze gedeelde ambitie heeft Regio Alkmaar het Regiobeeld 2025 geformuleerd: een kader stellende visie op de regio in 2025. Concreet bevat het Regiobeeld 2025 ambities op verschillende maatschappelijke thema s, zoals Wonen, Werken, Recreëren en Maatschappij. Onder de paraplu van het Regiobeeld 2025 vallen verschillende plannen en projecten. Hierbij rees vanuit Regio Alkmaar de vraag hoe gemeten en gemonitord kan worden of, en in welke mate, deze projecten bijdragen aan het behalen van de Regiobeeld 2025 doelstellingen. Ofwel: in welke mate is de samenwerking rondom het Regiobeeld 2025 succesvol? Deze informatie is zowel nodig om tussentijds bij te kunnen sturen, maar ook om in 2025 te kunnen bepalen of de overkoepelende doelstellingen zijn gehaald. In 2016 is Regio Alkmaar daarom een samenwerking aangegaan met Sinzer, een organisatie gespecialiseerd in advies en software gericht op het meetbaar maken van maatschappelijke impact. Deze samenwerking kende twee fasen: Het uitwerken van een raamwerk waarmee de resultaten van de plannen en projecten vallend onder Regiobeeld 2025 inzichtelijk kunnen worden gemaakt Het digitaliseren van dit raamwerk op het online software platform van Sinzer om zo de resultaten te kunnen meten, monitoren, benchmarken en aggregeren à online Monitor Regiobeeld 2025 Van doelstellingen naar meetbare indicatoren De doelstellingen vallend onder Regiobeeld 2025 zijn door Regio Alkmaar in de geformuleerde visie op hoog abstractieniveau beschreven. Zo luiden enkele van die doelstellingen bijvoorbeeld: Aansluiten Holland boven Amsterdam: Noord Holland Noord als toeristengebied verder ontwikkelen Inzetten op toerisme en duurzame energie om een toekomstbestendige regio te zijn en blijven Een eerste stap was zodoende om deze doelstellingen te vertalen naar meetbare indicatoren die weergeven wat wordt verstaan onder een toekomstbestendige regio zijn. De doelstellingen zijn opgedeeld in een aantal thema s: Wonen, Werken, Recreëren en Maatschappij en als tweede indeling Ruimtelijk-Economisch en Sociaal. Daaronder vallen sub-thema s, zoals participatie, duurzaamheid, aansluiting Holland Boven Amsterdam en Jeugd & Wmo. Voor elk van die sub-thema s zijn vervolgens meetbare indicatoren gedefinieerd (zie voor een voorbeeld Figuur 1).
Figuur 1: meetbare indicatoren Inrichting online Monitor Regiobeeld 2025 Nadat het raamwerk en de indicatoren zijn gedefinieerd, is dit geheel als online monitor gedigitaliseerd op het Sinzer software platform. In deze online monitor zijn de thema s als bouwstenen opgenomen, en zichtbaar in het menu aan de linkerkant in Figuur 2. De sub-thema s en bijbehorende indicatoren zijn in de monitor aan elk van deze bouwstenen gekoppeld en bevatten ook de mogelijkheid hierop een target te stellen. Voor elk van deze indicatoren kan per jaar data worden ingevuld. Figuur 2
Nuldata en duidingsindicatoren Om inzichtelijk te krijgen wat de daadwerkelijke verandering is, is er in 2016 nuldata verzameld en aan de monitor toegevoegd: dit maakt duidelijk wat de status van de indicator was in het jaar waarin is gestart met monitoren (bijvoorbeeld: het % vroegtijdig schoolverlaters en het % huizen dat duurzame energie gebruikt). Naast de thema-bouwstenen, is er een bouwsteen Duidingsindicatoren toegevoegd die informatie bevat zoals het aantal inwoners per gemeente, percentage grijze druk en dergelijke. Deze indicatoren verschaffen informatie over de context waarop naar verwachting geen invloed kan worden uitgeoefend via de projecten vallend onder het Regiobeeld 2025. De targetindicatoren onder de verschillende thema s in combinatie met de Duidingsindicatoren geven een beeld van de gewogen gemiddelde score en van de individuele gemeenten. Het Dashboard In het Dashboard van de Monitor' kunnen resultaten op verschillende niveaus worden bekeken. Dit kan bijvoorbeeld per thema, in relatie tot de per indicator gestelde targets, zoals te zien in Figuur 3 voor thema Werken (inclusief een prognose voor de jaren 2017-2020. ) Grafiek per Indicator Het Dashboard geeft daarnaast grafieken met de score voor elke indicator weer, zoals te zien in figuur 4 voor indicator Oppervlakte Bedrijventerreinen uitgeefbaar (in aantal hectare). Het target kan per jaar worden vastgesteld. Figuur 3 Figuur 4
Data combineren Daarnaast is het mogelijk om zelf grafieken te maken en daarin verschillende indicatoren of groepen indicatoren met elkaar te vergelijken. Bijvoorbeeld het regio gemiddelde voor aantal banen per 1000 inwoners in de toerisme sector in vergelijking met het gemiddelde per gemeente voor dezelfde indicator. Rapportage Resultaten kunnen vanuit de Monitor geëxporteerd worden in rapportages in Word of Excel. Hiermee kan Regio Alkmaar communiceren over resultaten naar diverse stakeholders, zoals project managers of naar andere bestuurslagen. Figuur 6 Figuur 7 Kanttekeningen en noties Op dit moment is de Monitor Regiobeeld 2025 gericht op het op hoog niveau inzicht en overzicht krijgen van de status van maatschappelijke effecten in de regio, gekoppeld aan de doelstellingen van het Regiobeeld 2025. Hierbij is nu vooral gefocust op output indicatoren, en is (nog) geen data verzameld bij eindgebruikers, bijvoorbeeld bepaalde groepen burgers in de regio. Dit vereist ook bewustzijn over welke conclusies er wel en niet kunnen getrokken worden uit de verzamelde data. Bijvoorbeeld: projecten gericht op domotica, levensloop bestending wonen en verduurzaming, kunnen leiden tot behoud sociaal netwerk en/of lagere zorgkosten doordat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Of dit daadwerkelijk het geval is, kan men pas met zekerheid stellen als dat wordt gemeten bij deze doelgroep, wat (nog) niet gebeurt.
Ook is nog geen rekening gehouden met attributie: in hoeverre zijn veranderingen bijvoorbeeld een daling in percentage vroegtijdig schoolverlaters - toe te schrijven aan de projecten die vanuit Regio Alkmaar worden georganiseerd? Groei model monitor De wens is om jaarlijks targets te verbinden aan de indicatoren om te kijken hoe realisatie en ambities met elkaar in lijn zijn. Mogelijk wordt in de toekomst ook het bevragen van bepaalde groepen burgers toegevoegd aan de monitor. Dit zou vanuit de online monitor kunnen via enquêtes, die gemakkelijk te ontwerpen en uit te sturen zijn via het Sinzer platform. Meer weten? Bent u een gemeente of een regionaal verband en bent u geïnteresseerd in het inzichtelijk krijgen van de impact van of vooruitgang op regionale projecten? Neem dan vrijblijvend contact op voor een afspraak via info@sinzer.org of vraag een gratis demo van het Sinzer Platform aan. Wij helpen u graag!