Handleiding voor de leerkracht Bewegende box Blisb Bewegingsintegratie in het onderwijs Door Robberechts Sara, Engels Barbara, De Wever Laila
Inhoudsopgave Inleiding...2 De bewegende box Blisb...2 Een overzicht van de activiteiten...2 Het dagboek van Blisb...2 Bijlage...2 2
Inleiding Welkom bij Blisb, de handleiding die hoort bij de bewegende box Blisb. Wij hopen dat deze handleiding u ideeën, inspiratie en motivatie biedt om de stap om aan bewegingsintegratie te doen, te wagen. In deze bewegende box vind u een map met fiches en kant en klaar materiaal waarmee u in de klas/op de speelplaats meteen aan de slag kunt gaan. Voor vele leerkrachten is bewegingsintegratie of bewegend leren nog een onbekend concept. De meeste leerkrachten verwarren dit met de bewegingstussendoortjes. Maar dit staat los van elkaar. We lichten even kort toe wat bewegingsintegratie precies inhoudt. Na heel wat definities te lezen rond deze term hebben we onze eigen definitie kunnen formuleren: Bewegingsintegratie of bewegend leren is de leerstof aanleren, verwerken door bewegingen te maken. Deze bewegingen moeten in functie van het einddoel zijn en functioneel worden ingevuld waardoor de beweging het kind helpt en de leerstof in het lichaam vertaald. Heel wat onderzoeken tonen aan dat bewegingsintegratie veel voordelen heeft. We sommen er enkele van op: - Door te bewegen kan je je beter concentreren waardoor het leervermogen stijgt. - Door bewegingsintegratie worden de zintuigen geprikkeld waardoor het leren beter gaat. - Deze manier van lesgeven voldoet aan de bewegingsdrang die kinderen in zich hebben. - Wanneer de leerstof wordt ervaren met hun lichaam blijft de leerstof beter hangen. - Het is bewezen dat kinderen die meer sporten ook betere prestaties behalen. - Uit onderzoek blijkt dat bewegen er voor zorgt dat bepaalde stoffen in de hersenen vrijkomen die zorgen voor het geheugen en op deze manier ook voor de leerprestaties. - We hebben ook een blog waar deze activiteiten te vinden zijn via filmpjes. Hier kunt u nog andere ideeën vinden van leerkrachten. Ga dus zeker en vast eens een kijkje nemen op onze blog: https://bewegenmetblisb.wordpress.com/ 3
De bewegende box Blisb U zal het monstertje vooraan deze handleiding en op de boxen al opgemerkt hebben. Blisb is een monstertje dat heel graag beweegt. Maar vooral alles via beweging leert. Blisb is de rode draad doorheen de box. Hij zal op de fiches uitleggen aan u/de kinderen hoe ze de activiteit moeten uitvoeren. Het is belangrijk om hem (de knuffel vindt u in de box) zoveel mogelijk te betrekken tijdens deze activiteiten. In de box vind je een dagboek. Hier legt Blisb op een speelse manier aan de leerlingen uit hoe zijn wereld eruitziet en waarom het belangrijk is om bewegend te leren. Lees dit zeker voor aan de leerlingen. Verder in deze handleiding lichten we nog toe hoe u Blisb nog meer tot leven kan wekken in de klas. Zo kunnen de leerlingen zelf thuis aan bewegend leren doen. We vertellen u verder wat u in de bewegende box van Blisb kan vinden. In de blauwe box zitten activiteiten voor rekenen en in de roze box zitten activiteiten voor taal. In elke box vindt u een map met fiches. Deze map werd nog eens verdeeld met tussenbladen per domein. Zodat u meteen de fiche vindt die u nodig heeft. Een groot voordeel aan onze activiteiten is dat we rekening hebben gehouden met elk kind als individu. Waar mogelijk, hebben we ervoor gezorgd dat er plaats is om te differentiëren tijdens deze activiteiten. Deze activiteiten kunt u in verschillende lessen gebruiken met kleine aanpassingen. Verder vindt u een overzicht welke activiteiten per domein te vinden zijn. U neemt de fiche uit de map die aansluit bij uw les. Op de fiches vindt u de activiteit, materiaal, tijd, doelen, leerinhouden, leerplannen, We willen ervoor zorgen dat het geen extra last wordt voor de leerkrachten om deze activiteiten uit te voeren maar een plezier om er mee aan de slag te gaan. Het materiaal is zo gemaakt dat u dit voor meerdere acitiviteiten kunt gebruiken. Bij sommige activiteiten moeten er nog bewerkingen, letters, op bordjes geschreven worden maar dit kan u laten doen door de leerlingen die sneller klaar zijn. Veel Blisb plezier! 4
Een overzicht van de activiteiten Filmpjes van deze activiteiten zijn te vinden op de volgende blog: https://bewegenmetblisb.wordpress.com/. Ga zeker eens een kijkje nemen. U ziet dat de fiches opgedeeld zijn per domein. Per domein is er nog een onderscheid gemaakt op welke manier de beweging ervoor zorgt dat de leerstof dichtbij of veraf is. Meetkunde Rekenen - Bwister vlakke figuren - Evenwijdige, loodrechte en snijdende rechten in de klas - Vormen maar - Levend spiegelen - Spiegeltje spiegeltje aan de wand - Evenwijdige, loodrechte en snijdende lichamen in de klas - Evenwijdige jungle speed - Figuren jungle speed Bewerkingen - Bwister! Optellen en aftrekken - Hinkelen maar -maaltafels - 1,2 klap! - Bwister!-maaltafels en deeltafels - Bwister- maaltafels - Beekspringen! optellen en aftrekken - Breuken ninja Spelling Taal - Huplaké - Springen maar - Vliegenmeppen - Lopen maar - Estafette met Verlengingsregel Taalbeschouwing - Synoniemen en tegengestelde 5
- Ra, ra, ra waar lig ik? Maal-en deeltafels - Ra, ra, ra waar lig ik? Optellen en aftrekken - Breuken jungle speed - Zoeken maar Getalbegrip/structuur - Bwister-getalbegrip - Bwister bij structuren! - Wie is het snelst met structuren? - Hinkelen maar-even en oneven - Klappen maar - De grote W s Schrijven - Schrijfdans - Synoniemen en tegengestelde - Klein of groot Meten en metend rekenen - Klokje hoe laat is het? - Ben jij de klok? - Tik, tak, tik hoe laat is het? 6
Het dagboek van Blisb Heel deze opzet is om de leerlingen meer te doen bewegen en als bijgevolg alles beter te kunnen onthouden. Daarom is er ook nog het dagboek van Blisb. Blisb heeft de missie gekregen de leerlingen te stimuleren om ook thuis te bewegen in het bijzonder bewegend leren. Elke week is één leerling verantwoordelijk voor Blisb. Deze leerling mag Blisb s avonds mee naar huis nemen. De bedoeling is dat ze een hele week de beweegmomenten met Blisb in het dagboek gaan bijhouden. Want Blisb wil altijd maar bewegen. Ze schrijven de activiteiten die ze samen bewegend hebben gedaan in het dagboek. Wanneer mogelijk kan er een foto bijgeplakt worden. Per week zou het leuk zijn als elke leerling zelf op zoek gaat naar een kleine activiteit hoe hij/zij de leerstof bewegend verder inoefent. Dit schrijven ze ook in het dagboek met een bijhorende foto. Elke vrijdag kan de leerling samen met Blisb vertellen wat ze die week samen gedaan hebben van bewegingen en welke activiteit ze samen hebben gevonden. Zo kunnen de andere leerlingen dit thuis ook uitproberen. Via onze blog heeft de leerkracht de kans om de leuke en leerrijke activiteiten van de leerlingen te delen met andere leerkrachten. Vooraan in het dagboek van Blisb vind u zijn levensverhaal. Wanneer u Blisb in de klas integreert is het de bedoeling dat u dit levensverhaal voorleest. Zodat de leerlingen een beter beeld krijgen over wie Blisb juist is. In de bijlage vindt u de brief voor de ouders met meer uitleg over Blisb. 7
Bijlage Beste ouders, Uw kind heeft het geluk om een hele week voor Blisb te zorgen. Blisb is een monstertje dat heel graag beweegt. Maar vooral via beweging wil leren. Bijvoorbeeld te springen bij het oefenen van de maaltafels. Een sprong is 1 x 5, 2 sprongen is 2x 5, enz.. Blisb heeft een persoonlijke agenda. Het is de bedoeling dat uw kind per dag noteert welk beweegmoment ze samen hebben gehad. Neem Blisb gerust mee op uitstap naar het bos, dansles, voetbal, en andere leuke bewegende activiteiten die jouw kind in de week uitvoert. Het is altijd fijn als jouw dochter/zoon foto s kan tonen met Blisb wanneer hij/zij deze activiteiten uitvoert. Wanneer uw kind zin heeft mag het altijd samen met Blisb een activiteit zoeken hoe ze bepaalde leerstof gaat inoefenen. Deze activiteit mag ook genoteerd worden in het dagboek met indien mogelijk een bijhorende foto. Met vriendelijke groeten 8