Projectnota Extra Investeringsimpuls Sociaal-culturele Infrastructuur CC 2 Verbetering van museumaanbod Projectnota 3 Project: Verkadepaviljoen Zaans Museum Totale projectkosten: 3.575.000,- Provinciale bijdrage: 500.000,- 1. PROJECTOMSCHRIJVING 1.1 Knelpunt De Verkade-collectie van de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade is een van de meest complete bedrijfscollecties die Nederland kent. Deze collectie is echter tot op heden nog niet als eenheid goed toegankelijk voor het publiek en de omstandigheden in de huidige huisvesting zijn verre van wenselijk voor het behoud van deze unieke collectie. 1.2 Doel en omschrijving van het initiatief De Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade wil graag haar collectie goed behouden en beheren en aan een zo groot mogelijk publiek tentoonstellen. Het Zaans Museum wil aan zo breed mogelijk publiek een beeld geven van de Zaanse leefen bedrijfscultuur vanaf de 17 e tot heden. Het Zaans Museum bezit al belangrijke collecties van andere bedrijven uit de Zaanstreek zoals Bruynzeel, Honig, Albert Heijn en Van Gelder. Het Zaans Museum en de Stichting hebben samen een plan ontwikkeld om gekoppeld aan het Zaans Museum een paviljoen te gaan bouwen waar de Verkade-collectie van de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade zal worden ondergebracht. De machines zijn gerestaureerd en aangepast zodat er complete productieprocessen kunnen worden getoond van waxine, chocolade en biscuit. In het presentatieconcept, met als titel Puur Verkade, wordt de bezoekers als werknemer door het bedrijf geleid. Verder zijn er interieurs, verpakkingen, reclame-uitingen, foto s en films te zien van deze unieke Nederlandse bedrijfscollectie. Met de Verkade-fabriek gaat het Zaans Museum zich meer richten op de vrijetijdsmarkt gekoppeld aan de cultuurhistorische markt. Er zal een grote publieksbereik worden bereikt onder de bezoekers aan de Zaanse Schans. De collecties van de Stichting Zaanse Schans vallen sinds 2005 ook onder het beheer van het Zaans Museum. Het Beleidsplan 2005-2008 van het Zaans Museum is er op gericht om meer samenhang te krijgen tussen de Zaanse Schans, Zaans Museum en het toekomstige Verkadepaviljoen. 1.3 Beoogd resultaat en maatschappelijk belang Het resultaat is een nieuw paviljoen bij het Zaanse Museum waar de Verkadecollectie zal worden getoond. Men verwacht minimaal extra 35.000 bezoekers te kunnen trekken ten opzichte van de huidige 20.000 bezoekers
1.4 Betrokken partijen De Stichting Zaans Museum is een zelfstandige stichting. De Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade is eigenaar van de collectie. De gemeente Zaanstad draagt voor ruim 480.000,- bij in de jaarlijkse exploitatie en beheer van de collectie Breethuis Honig en voor 100.000,- de komende jaren aan het onderhoud van gebouw. Verder wordt de komende jaren een bedrag van 29.110,- per jaar verleend aan de voorbereiding en exploitatie van het Verkadepaviljoen. Tenslotte heeft de gemeente ook een garantiestelling afgegeven van 500.000,- bij eventuele exploitatieverliezen over de komende 10 jaar. 1.5 Beoogde start en duur uitvoering initiatief Men heeft een bouwvergunning aangevraagd. Voor de eerste fase is inmiddels een bouwvergunning ontvangen. Na de zomer van 2006 wil men beginnen met de bouw die ongeveer 9 maanden zal duren. Nadat het paviljoen is ingericht hoopt men het paviljoen in november 2007 te kunnen openen. Als er planologisch bezwaren komen kan de oplevering vertraging opleveren. 1.6 Omvang en aard van de investering Investeringskosten voor de verschillende onderdelen Gebouw 2.000.000,- Inrichting en overige kosten 1.575.000,- 3.575.000,- 1.7 Verzoek aan provincie In een brief van 29 september 2005 hebben het Zaans Museum en de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade om een provinciale bijdrage gevraagd om de nog noodzakelijke aanvullende financiering van 1.250.000,- te kunnen dekken. 2. TOETSING AAN DE CRITERIA In deze paragraaf staat het resultaat vermeld van onze toetsing van de aanvraag aan de criteria, die zijn opgenomen in de projectomschrijving Verbetering van museumaanbod. 2.1. Dringend knelpunt De Verkadecollectie is nu gehuisvest in een niet toegankelijk en klimatologisch niet gunstige locatie. 2.2. Kwaliteit van de collectie en het unieke karakter van collectie en/of museum Het Instituut Collectie Nederland (ICN) heeft in 2003 uitgebreid onderzoek gedaan naar de Verkade-collectie. De conclusies van ICN luidde o.a. dat de collectie buitengewoon waardevol is vanwege de breedte van het terrein dat zij bestrijkt, de mate van compleetheid en de periode waarover is verzameld. 2.3. Aansluiting bij provinciaal beleid Het Zaans Museum krijgt een belangrijke toevoeging waardoor het een nog breder beeld kan geven van de Zaanse leef- en bedrijfscultuur. Het Zaans Museum heeft zich de laatste 2
jaren zeker op educatief beleid bewezen. Het Verkadepaviljoen is ook een versterking van het toeristisch aanbod in Zaanstad. 2.4. Duurzame oplossing Het gaat hier om een nieuw paviljoen en een vaste presentatie van de Verkade-collectie. 2.5. Overstijging lokale niveau De presentatie van de Verkade-collectie overstijgt het regionale karakter doordat het onderwerp nationaal bekendheid geniet. Bovendien is het onderwerp, een fabriek van chocolade, biscuit en waxine, niet exclusief Nederlands waardoor het ook voor de vele buitenlandse toeristen in de Zaanse Schans zeer herkenbaar is. 2.6. Cofinanciering In punt 3.2 komen wij daar op terug. 2.7. Uitvoeringsgereed Men heeft een bouwvergunning aangevraagd. Voor de eerste fase is inmiddels een bouwvergunning ontvangen. Na de zomer van 2006 wil men beginnen met de bouw die ongeveer 9 maanden zal duren. Nadat het paviljoen ingericht is hoopt men het paviljoen in november 2007 te kunnen openen. Als er planologische bezwaren komen kan de oplevering vertraging opleveren. 2.8. Risicoanalyse Het Zaans Museum zal nog voor 500.025,- aan middelen moeten werven bij sponsors en fondsen. De totstandkoming van het Verkadepaviljoen betekent hogere exploitatielasten voor het Zaans Museum. In de ontvangen exploitatiebegroting wordt uitgegaan van extra entree en parkeergelden en extra inkomsten in de winkel. Dit lijkt reëel en deze geraamde inkomsten dekken volledig de geraamde extra exploitatiekosten. Daarbij heeft de gemeente Zaanstad een garantie van 500.000,- verleend voor eventuele exploitatietekorten in de komende 10 jaar. Dit is ongeveer 30% van de totale exploitatielasten over die 10 jaar. De risico s worden niet hoog ingeschat. Wel zou de extra exploitatiekosten toenemen als niet alle investeringskosten gedekt worden vanuit fondsen en sponsors. 2.9. Subsidierelatie De provincie heeft in 1998 een bijdrage van 1.134.450,- verleend aan het Zaans Museum voor de nieuwbouw en tentoonstellingen om zodoende een eigen collectie op te bouwen. 2.10. Conclusie Realisatie van het Verkadepaviljoen is een aanwinst voor Zaanstad maar zeker ook voor de provincie. Het plan ziet er uitstekend uit. Doordat de collecties van de Zaanse Schans nu ook onder het beheer van het Zaans Museum vallen kan het Zaans Museum en de Zaanse Schans zich meer als een geheel manifesteren. De Stichting Verkade draagt zelf fors bij in de realisatie van het museum. Ook de gemeente draagt bij door een voorbereidingssubsidie te verlenen en garant te staan in de komende tien voor 500.000,-bij eventuele exploitatietekorten naast de normale jaarlijkse exploitatiebijdrage aan het museum. Gezien de grote toegevoegde waarde van het 3
Verkadepaviljoen stellen wij voor om een bijdrage te verlenen voor de totstandkoming van dit paviljoen. Dit ondanks het feit dat de provincie in 1998 al een heeft bijgedragen met een subsidie van 1.134.450,- voor de de totstandkoming van de nieuwbouw en de collectieopbouw van dit museum. Voorgesteld wordt om een gelijke bijdrage te verlenen als het garantiebedrag van de gemeente Zaanstad. Wij stellen voor een investeringsbijdrage te verlenen van een maximaal van 500.000,- in de vorm van een tekortbijdrage. Het voorschot van 80% zal worden verleend als kan worden begonnen met de bouw van het paviljoen. 2. FINANCIËN 3.1 Bijdrage provincie onmisbaar in financieringsstructuur Zonder provinciale bijdrage zal de voorgestelde presentatie in het paviljoen niet mogelijk worden of de rentelasten zullen te hoog op de exploitatiekosten drukken. 3.2 De co-financiers Een provinciale investeringsbijdrage van maximaal 500.000,- zal ongeveer 19% uitmaken van de totale investeringen van 3.575.000,- Financiers en hun bijdragen Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade 2.250.000,- Bedrijfsleven Zaanstreek 300.000,- Gemeente Zaanstad 50.000,- Nog te werven bij fondsen/bedrijven 525.000,- Provincie Noord-Holland 500.000,- Totaal 3.575.000,- 3.3 Financiële projectinformatie Onder 1.6 hebben we in een tabel een kort overzicht van de kosten raming gegeven. Meer informatie is te vinden in de bijlagen bij het bijgevoegde projectaanvraag. 3. BIJLAGEN 1. Brief van het Zaans Museum en de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade van 29 september 2005. 2. Projectplan Verkadepaviljoen van september 2005. 3. Meest recente kostenoverzicht van 9 februari 2006 4. Brief van de gemeente Zaanstad van 3 april 2006 betreffende de exploitatiegarantie. 4
4. GEGEVENS VAN DE BETREFFENDE ORGANISATIES: Naam: Zaans Museum Postadres: Postbus 207 Postcode en plaats: 1540 AE Koog aan de Zaan Telefoonnummer projectleider: 075-6162862 Contactpersoon/projectleider: Directeur Fokelien Renckens-Stenneberg Emailadres: Fokelien.Renckens@zaansmuseum.nl Fortis Bank 895387867 Naam: Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade Postadres: D. Sonoyweg 10 Postcode en Plaats: 1509 BR Zaandam Telefoonnummer: 075-6164898 Contactpersoon: Dhr. T. Verkade Emailadres: tverkade@xs4all.nl Titel:Nota PS-cie. SI, agendapunt 5.6. (Verbetering museumaanbod Verkadepaviljoen Zaans museum) Datum:14-06-2006 Nummer:5.6 5