De stem verheffen Leerlingparticipatie als pedagogische uitdaging Prof.dr. Micha de Winter Faculty of Social Sciences Dept. of Education Utrecht, the Netherlands
Participatie: hype, hyperbool,of hyperbelangrijk?
De Stem van de Leerling is niet per IMMERS: OPVOEDING IS EEN STRIJDTONEEL Vrijheid vs. Grenzen stellen Cultuurvernieuwing vs. Cultuurbehoud Hier en Nu vs. Toekomstorientatie heeft een doel: bevordering van democratisch burgerschap!
Anti-extremisme educatie (o.a. Lynn Davies, 2004) Steeds meer groeperingen claimen absolute waarheden En ontzeggen anderen het recht daartoe Multiculturalisme versterkt tegenstellingen, immers: Tolerantie betekent vaak gebrek aan kritische bevraging & discussie In democratie: kinderen leren over hun schutting heen te kijken Op zoek gaan naar eigen identiteit EN gemeenschappelijke belangen Leren zien van verschillen, Maar: verschillen ondergeschikt haar hogere waarden van rights, respect & responsibilities
Democratisch burgerschap betekent transformatie (Biesta, 2014): Van individuele verlangens naar collectieve behoeften (Heller) Van egocentrisme naar gemeenschappelijke belangen engagement with and commitment to the public domain implies "a certain discipline" and "a certain self-restraint" which does not come naturally but has to be "learned and then internalized, sometimes painfully" (Marquand) Pedagogisch proces van tegenspreken, onderbreken, uitstellen en kritische reflectie
level should cultivate the ability to imagine the experiences of others and (Martha Nussbaum: Cultivating Humanity)
Hannah Arendt: Om over anderen te kunnen oordelen en moeten mensen verbeeldingskracht ontwikkelen: Alleen op die manier kan worden sommigen verworden tot totalitarisme.
Inclusief burgerschap Op de loer liggen: Wij-zij denken Morele en sociale uitsluiting Dehumaniseren Tenzij we kinderen het tegendeel leren: Leren zien van overeenkomsten Tegenstellingen is niet hetzelfde als uitsluiten Humaniseren: het menselijke in de ander Door Dialoog, voorbeelden, participatie Rights Respecting Schools, Vreedzame Scholen/Wijken etc.
Utrecht Peaceful Neighborhood Peaceful Schools Mediation Democratic Citizenship Classroom meetings Service- learning Dealing with diversity Successfull in schools But: Program is extended to neighborhood, parent- involvement & ownership, etc. Initiative
Twee soorten sociaal kapitaal (Putnam) BONDING BRIDGING Gericht op eigen groep Belangrijk voor interne cohesie en gedeelte verantwoordelijkheid voor socialisatie Van belang voor emancipatie en empowerment van groepen Gericht op anderen (mensen die verschillen van je eigen groep) Van belang voor sociale cohesie en intergroepsrelaties in de samenleving Draagt bij aan inclusief burgerschap
Wat is participatie? Het proces waarin kinderen en jongeren leren om actief betrokken te zijn in besluitvorming m.b.t. hun eigen leefomgeving
EN: Een proces waarin volwassenen (zoals ouders, leerkrachten, beleidsmakers) leren: Ruimte te maken voor jonge mensen Hen als gelijkwaardig te beschouwen Met hen samen te werken ipv hen te zeggen wat ze moeten doen Hen daarbij te helpen, te begeleiden en hen zonodig tegengas te geven
5 belangrijke redenen: 1. Convention for the Rights of the Child 2. Individuele ontwikkeling 3. Kwaliteit van voorzieningen & beleid 4. Jongeren als vernieuwers 5. Cruciaal voor democratie
Top Tien positieve ontwikkeling(nji, 2013) 1. Sociale binding 2. Kansen voor betrokkenheid en participatie 3. Prosociale normen 4. Erkenning en waardering positief gedrag 5. Sociale steun 6. Constructieve tijdsbesteding 7. Competenties 8. Cognitieve vaardigheden 9. Schoolmotivatie 10. Positieve identiteit