O n d e r n e m e r s f o n d s B i n n e n s t a d T i l b u r g J a a r v e r s l a g e n v o o r u i t b l i k 2 0 1 6-2 0 1 7
Inhoudsopgave Voorwoord Niek van den Broek, voorzitter Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg 3 Het Ondernemersfonds binnenstad Tilburg. Wie zijn we en wat doen we? 4 Missie en visie De opgaven Het team Onze activiteiten in 2016 6 Bidbook binnenstad Tilburg Realisatie Pandenbank Uitbouw www.centrumtilburg.com Open data ecosysteem Onderzoek studenten NHTV Tilburg, stad met kleur Trekkingsrechten Plattegrond binnenstad Winter in Tilburg 2016 Dwalerij Doorkijk naar 2017 10 Uitrollen Tilburg, stad met kleur Werken met open data Realisatie Bedrijven InvesteringsZone Vervolg Dwalerij Winterbeleving Nieuwe communicatiesysteem ondernemer: Chainels Inzet winkelrondje Meer ambities Financiële dekking 12 2016 2017 2
Niek van den Broek, voorzitter Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg: Trots op de ontwikkeling Met plezier presenteer ik, namens het bestuur van het Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg, ons jaarverslag 2016. Het schrijven van het voorwoord is jaarlijks weer het moment van reflectie. Dit jaar in het bijzonder. Want wat is het op alle fronten een hectisch jaar geweest. Het is op vele manieren voelbaar en merkbaar dat de binnenstad van Tilburg in ontwikkeling is. Bij het zien van de vele bouwactiviteiten in de stad ontstaat eigenlijk direct het besef dat we nog maar aan de vooravond staan van een transformatie. Volgend jaar rond deze tijd opent al de Hudson s Bay in het pand van de voormalige V&D. Kunt u zich dat voorstellen? Daarna volgt snel de Primark, de plint in het stadskantoor en de nieuwe verbinding tussen het Pieter Vreedeplein en de Emmapassage. Het is mijn overtuiging dat Tilburg daardoor terugkeert in de top van binnensteden in Nederland. Enorme kansen, maar natuurlijk moet er ook aandacht zijn voor de dag van vandaag. En juist daar ligt de rol van het Ondernemersfonds. Het Ondernemersfonds is circa twee jaar geleden een route gestart om digitaal en fysiek de ondernemers in de stad, maar ook de gebieden in de stad met elkaar te verbinden. Deze koers slaat aan. Ik noem als voorbeeld de uitstekende samenwerking met de gemeente Tilburg en Citymarketing Tilburg. Dat zien we terug in onze activiteiten in 2016. Is er dan geen punt van kritiek? Jawel. Het Ondernemersfonds loopt tegen de grenzen aan van haar eigen succes. Vele projecten zorgen voor evenzoveel verplichtingen. Om de volgende stap te kunnen zetten, dient de organisatie organisatorisch en financieel uitgebouwd te worden. Daar zetten wij ons als bestuur graag voor in. Voorliggend jaarverslag informeert u over de inspanningen in 2016 en de ambities voor 2017. 2017: ik heb er nu al zin in! Niek van den Broek Voorzitter Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg 3
Het Ondernemersfonds binnenstad Tilburg. Wie zijn we en wat doen we? Om te investeren in onze stad hebben ondernemers in het centrum van Tilburg in 2013 een Ondernemersfonds opgericht. Alle ondernemers in de binnenstad (circa 620) leveren via de reclamebelasting een financiële bijdrage hieraan. Het fonds wil activiteiten ondersteunen die bijdragen aan de belevingswaarde van de binnenstad. Activiteiten voor de korte en de lange termijn die de binnenstad veranderen van een place to buy naar een place to be. De uitgangspunten voor de aanpak liggen vast in het Strategisch Businessplan Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg te downloaden via www.ondernemersfonds.nu Missie en visie Het ondernemersfonds ondersteunt de ruim 600 ondernemers uit de binnenstad bij het in gezamenlijkheid organiseren van events die de bezoekers van de Tilburgse binnenstad een beleving biedt die niet snel vergeten zal worden. Om dit te realiseren zoekt het Ondernemersfonds actief en enthousiast samenwerking met inwoners, ondernemers, overheden en organisaties uit Tilburg, Midden Brabant en/of Nederland die net als het ondernemersfonds de bezoeker van de binnenstad een onvergetelijke belevenis willen meegeven. De opgaven De drie belangrijkste doelstellingen die voortvloeien uit de missie en visie zijn: 1. Het organiseren van aansprekende events om aan de bezoeker van de binnenstad van Tilburg een onvergetelijk belevenis te bieden. 2. Het verbeteren van de samenwerking tussen ondernemers en andere belanghebbenden om samen Tilburg de beste binnenstad van Brabant te maken. 3. Het genereren van extra financiële middelen. Het team Het bestuur van het ondernemersfonds bestaat volledig uit ondernemers uit de binnenstad en is verantwoordelijk voor de uitvoering van het plan. De bestuurders zijn: Niek van den Broek (voorzitter) Heuvelpoort Alex Schneiders bestuurlid namens horeca/voorzitter Stichting Horecaconcentratiegebied (HCG) Dolf Colen bestuurslid namens horeca/voorzitter Koninklijke Horeca Nederland afdeling Tilburg Marlous Mutsaers bestuurslid namens winkeliers/voorzitter Winkeliersvereniging Binnenstad Tilburg Alexander Gimbrère bestuurslid namens winkeliers kernwinkelgebied/bestuurslid Winkeliersvereniging Binnenstad Tilburg Jeroen Fiers bestuurslid namens winkeliers Bram van Dun bestuurslid namens dienstverleners Via de website www.ondernemersfonds.nu is het mogelijk om met de bestuursleden / de vertegenwoordiger van uw branche contact op te nemen. Om van papier naar uitvoering te komen is menskracht nodig. In Tilburg zijn vele mensen en organisaties actief bezig met de stad. Ons doel is kennis te maken met deze partijen en naar dwarsverbanden te zoeken. Wij willen hen actief betrekken mits ze bijdragen aan de centrale doelstelling van het ondernemersfonds: een vitale en aantrekkelijke binnenstad. 4
In 2016 is de capaciteit van het Ondernemersfonds uitgebreid. Kwartiermaker binnenstad Stefan van Aarle werkt drie dagen per week. Hugo Braun heeft het team versterkt. De kwartiermaker en de backoffice houden kantoor aan de IJzerstraat 23 in de binnenstad en zijn te bereiken via info@ondernemersfonds.nu. 5
Onze activiteiten in 2016 Bidbook binnenstad Tilburg Tilburg centrum is een aaneenschakeling van gebieden die allen afzonderlijke kwaliteiten hebben. Het Ondernemersfonds heeft samen met de gemeente Tilburg en Marketing Tilburg het initiatief genomen om de afzonderlijke gebieden duidelijker te positioneren. Om meerdere redenen is dat belangrijk. Bijvoorbeeld vanuit het perspectief van de consument. Het duidelijker profileren van de onderscheidende kwaliteiten van verschillende delen van de binnenstad zorgt namelijk voor herkenbaarheid, verlenging van de verblijfsduur en een totale binnenstadservaring. Maar de profielen dragen ook bij aan het aantrekken van nieuwe ondernemers. Onze filosofie luidt: de juiste ondernemers op de juiste plek. In totaal zijn er (samen met de gebieden) acht gebiedsprofielen uitgewerkt. Samen vormen zij het verhaal van het centrum dat is gebundeld in een bidbook. Het bidbook is digitaal beschikbaar via http://www.centrumtilburg.com/bidbook tilburgse binnenstad/. Realisatie Pandenbank Het Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg heeft het initiatief genomen om het (leegstaande) vastgoed in de binnenstad op een aansprekende en laagdrempelige wijze toegankelijk te maken voor een brede doelgroep. Dat krijgt vorm middels een Digitale Pandenbank. Met de Pandenbank kunnen makelaars en pandeigenaren eenvoudig én kosteloos hun beschikbare objecten invoeren en presenteren. Bezoekers van de Pandenbank krijgen vervolgens een optimaal inzicht in het aanbod van commerciële ruimte. Hiermee worden vraag en aanbod op eenvoudige manier aan elkaar gekoppeld. Bovendien stelt het systeem het Ondernemersfonds in staat proactief op zoek te gaan naar nieuwe ondernemers en nieuwe formules die zich in centrum Tilburg zouden willen vestigen. De Pandenbank is toegankelijk via http://tilburg.pandenbank.nl De Pandenbank heeft in 2016 een rol gespeeld bij verschillende transacties in de binnenstad en heeft maandelijks zo n 300 bezoekers. Uitbouw www.centrumtilburg.com In december 2015 is de website www.centrumtilburg.com gelanceerd. De website centraliseert al het nieuws, alle evenementen en alle ondernemers in de binnenstad. Bovendien zijn er handige tools te vinden, zoals een live overzicht van het aantal beschikbare parkeerplaatsen in de garages. De website is tevens de landingspagina van het WiFi netwerk (_Free WiFi Tilburg). De website is snel in populariteit gestegen, gezien het aantal bezoekers van 1.000 1.500 per dag. Voortdurend zijn wij bezig met de doorontwikkeling van de website. Dit jaar zijn onder andere de verschillende sfeergebieden met een eigen pagina toegevoegd. 6
Onze activiteiten in 2016 Open data ecosysteem Met de aanwezigheid van een WiFi netwerk in de binnenstad ontstaat een nieuwe kans, namelijk de binnenstad een stap verder brengen met open data. Een aanzienlijk deel van deze data verloopt via het WiFi netwerk. Denk aan bezoekersstromen en druktebeelden. Het Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg is benaderd door onderzoeksinstituut TNO uit Delft om in onze binnenstad een pilot op te zetten met als doel het realiseren van een platform met open data voor de stakeholders in en buiten de binnenstad. Medio november is de pilot opgeleverd met een publicatie en een systeem dat live het aantal bezoekers in de binnenstad telt. Ondernemers krijgen periodiek toegang tot een overzichtelijke samenvatting voor het eigen gebied. Het Ondernemersfonds monitort de ontwikkeling van bezoekersaantallen in alle gebieden. In het kader van deze studie is tevens een pilot in de Stationsstraat uitgevoerd, waar door middel van een actie van ondernemers en aankleding van de straat met bloempilaren is onderzocht of deze investeringen een positief effect hebben op de bezoekersaantallen. Onderzoek studenten NHTV Derdejaars studenten van de opleiding Academy for Leisure hebben in mei en oktober een onderzoek uitgevoerd naar de beleving van de Tilburgse binnenstad. Zij hebben enquêtes afgenomen en daarnaast zelf een customer journey of klantreis afgelegd om de sterke en zwakke punten van de binnenstad in kaart te brengen. De resultaten zijn vrij beschikbaar. Tilburg, stad met kleur Het Ondernemersfonds investeert (samen met Citymarketing en de gemeente) in het definiëren van de verschillende sferen in de binnenstad. Dat is uitgemond in een bidbook (zie hiervoor). Het volgende doel is om het papieren bidbook tot leven te brengen met zichtbare ingrepen in de openbare ruimte. Daarvoor hebben wij een conceptenboek laten opstellen: http://adobe.ly/2dyk2cv De verschillende gebieden hebben zelf een kleur geselecteerd om het gebied te promoten. Inmiddels zijn wij aan de slag om één of meerdere concepten te realiseren. We hebben daarbij het streefbeeld van attractiepark De Efteling waar de bezoeker van het park van rijk naar rijk wordt geleid. Door het werken met gebiedsprofielen/deelgebieden wensen we dat ook in onze binnenstad te bereiken. Dat vereist een goede routing/bewegwijzering en een eigen uitstraling van de verschillende gebieden. Trekkingsrechten In 2015 is door het Ondernemersfonds succesvol geëxperimenteerd met het aanbieden van trekkingsrecht (cofinanciering) voor projecten van ondernemerscollectieven. In 2016 is opnieuw cofinanciering aangeboden, mogelijk gemaakt door een subsidie van het detailhandelsfonds van de 7
Onze activiteiten in 2016 gemeente Tilburg. Een collectief van ondernemers in het kernwinkelgebied of het dwaalgebied kan onder voorwaarden een financiële bijdrage aanvragen voor een project. Uitgangspunt is dat het project moet betrekking hebben op de aankleding/het zichtbaar maken van het sfeergebied in de openbare ruimte. Het project neemt de basiskleur van het gebied als uitgangspunt en gebruikt deze bij het definiëren van een project. Plattegrond binnenstad Het Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg, de gemeente Tilburg en Citymarketing Tilburg hebben in nauwe samenwerking met de VVV een nieuwe plattegrond ontwikkeld. Ook inwoners van Tilburg, ondernemers en culturele instellingen hebben meegedacht over de plattegrond. Om bezoekers van Tilburg een up to date stadsplattegrond te bieden gratis én vrij van advertenties hebben drie cofinanciers de krachten gebundeld. Doel van de plattegrond is onder andere bezoekers van Tilburg verleiden om ook andere gebieden te bezoeken dan waar ze in eerste instantie voor gekomen zijn. Een van de uitgangspunten van de nieuwe kaart is om de verschillende gebieden die Tilburg rijk is, zoals de Piushaven, het kernwinkelgebied, de Spoorzone en het Museumkwartier nadrukkelijk met elkaar te verbinden. Zo maakt het grote publiek kennis met de verschillende gebieden, voorzien van een eigen kleur. Winter in Tilburg 2016 De eerste activiteit die georganiseerd werd door het Ondernemersfonds was Winterbeleving 2014. Dit project heeft betrekking op het aankleden van de binnenstad voor de winterperiode en het organiseren van verschillende activiteiten die binnen dit thema passen. Dit jaar heeft het Ondernemersfonds in samenwerking met de gemeente Tilburg getracht een kwaliteitsimpuls te geven aan de infrastructuur rondom de sfeerverlichting. Concreet betekent dit meer stroompunten en betere verdeling van de stroombehoefte. De branduren voor alle verlichting in bomen kunnen wij zelf schakelen middels tijdklokken, deze branden tussen 16:00 en 09:00 uur. Ook is dit jaar in de Stationsstraat hangende verlichting aangebracht, waarmee een mooi beeld ontstaat op deze entree vanaf het Centraal Station. Dit jaar is in samenwerking met de gemeente Tilburg een winterkermis toegevoegd aan onze winteractiviteiten. De Tilburgse Winterkermis is met zo n dertig attracties het kleine zusje van de zomerkermis. De attracties zijn verspreid over vijf verschillende locaties in de binnenstad. De Tilburgse Winterkermis wordt gehouden tijdens de kerstvakantie, vanaf 21 december t/m zondag 8 januari op de Heuvel, in de Heuvelstraat, op het Pieter Vreedeplein, Piusplein, Paleisring en op de Oude Markt. Op de locaties waar attracties zijn geplaatst, zijn door de ondernemers ondersteunende activiteiten georganiseerd. Hiermee versterkt de winterkermis de aantrekkelijkheid en het verblijf in onze binnenstad tijdens de kerstvakantie. Dwalerij Afgelopen jaar zag de Dwalerij, een maandelijkse ontbijtmarkt in de Noordstraat, het levenslicht, een innovatie markt voor foodies en funshoppers. De focus van deze markt ligt dan ook op innovatie en eten (ontbijten). Tegelijkertijd is het het doel van de Dwalerij om Tilburg als stad van makers te profileren en lokale ondernemers een podium te bieden. 8
Onze activiteiten in 2016 Dit jaar hebben we, in samenwerking met Mundial Productions en ondernemers uit het Dwaalgebied, 5 edities van de Dwalerij georganiseerd. 30 oktober was de laatste editie van dit jaar. Gemiddeld kwamen er tussen de 2.000 en 2.500 bezoekers op de Dwalerij af, die over het algemeen een erg positieve indruk hadden van de markt. De Dwalerij voegt qua sfeer en branchering duidelijk wat toe aan het bestaande aanbod. Regelmatig terugkerende standhouders tonen ook aan dat er aan deze kant enthousiasme is voor dit concept. Aandachtspunt bleek de hoeveelheid stands op de markt. Ook bleek het een uitdaging voldoende ondernemers te vinden die voldoen aan de visie van de Dwalerij. 9
Doorkijk naar 2017 In 2017 gaan wij vol enthousiasme door op de ingeslagen weg. We hebben daarbij een aantal speerpunten. Uitrollen Tilburg, stad met kleur Zoals uit het jaarverslag van 2016 blijkt, wordt ingezet of het sterker uitdragen van de verschillende sfeergebieden in de binnenstad. Het jaar 2017 pakken wij daar flink op door. Doelstelling is om in februari een kick off van de aanpak te organiseren in de vorm van een lichtevenement in alle gebieden. Dat is tevens het startsein voor de uitrol van meerdere concepten uit het conceptenboek Tilburg, stad met kleur. In ieder geval gaan wij aan de slag met het aanvullen van de straatnaamborden in de binnenstad en het decoreren van het bewegwijzeringssysteem. Werken met open data November 2016 heeft het Ondernemersfonds de basisversie van het telsysteem op basis van WiFi data opgeleverd. Dat zal in 2017 aandacht blijven vragen. Doorontwikkeling en beheer van het systeem is belangrijk om op dit vlak toonaangevend te blijven zijn. Realisatie Bedrijven InvesteringsZone Het Ondernemersfonds heeft in 2016 het initiatief genomen om een intensivering van de samenwerking met de vastgoedsector in de binnenstad na te streven. Na een grondige voorbereiding is het doel om medio 2017 een Bedrijven Investerings Zone (BIZ) voor de commercieel vastgoedeigenaren in het kernwinkelgebied te starten. Dit betekent dat alle eigenaren in het kernwinkelgebied gaan meebetalen aan gezamenlijke projecten indien hiervoor het draagvlak wordt aangetoond. Een werkgroep bestaande uit eigenaren in het gebied bereidt de start voor. Diverse bijeenkomsten tonen aan dat het draagvlak aanwezig is. Vanaf 1 januari 2015 is het in Nederland mogelijk om een ondernemersfonds voor enkel vastgoedeigenaren op te richten via de invoering van een BIZ. Het invoeren van een BIZ kan de betrokkenheid van de vastgoedsector vergroten en leidt tevens tot een toename van de financiële middelen om de kwaliteit van de binnenstad naar een hoger niveau te tillen. Vervolg Dwalerij Getuige het grote succes van het eerste jaar van de Dwalerij, is het doel van het bestuur van het Ondernemersfonds dat er ook in 2017 een serie zondagsmarkten op de agenda staat. Momenteel wordt onderzocht of en waar het evenement kan worden uitgebreid. Uitgangspunt daarbij is dat ondernemers in het gebied het evenement adopteren, zodat het Ondernemersfonds zich kan richten op nieuwe activiteiten. Winterbeleving Het Ondernemersfonds gaat in samenwerking met de gemeente Tilburg in 2017 verder werken aan het neerzetten van een mooie winterkermis. Ondersteuning aan de totale winterbeleving in onze binnenstad zal hierin leidend zijn. Verder hopen wij dat steeds meer ondernemers zich aan zullen sluiten en activiteiten organiseren in winterse sferen. Afhankelijk van beschikbare middelen wordt de sfeerverlichting verder uitgebreid, hier moet echter rekening worden gehouden met de te dragen financiële last voor meerdere jaren. 10
Doorkijk naar 2017 Nieuw communicatiesysteem ondernemer: Chainels Doel van het Ondernemersfonds (samen met het Binnenstad Management Tilburg) is om de communicatie naar onze achterban te verbeteren en te professionaliseren. Het product Chainels gaat ons hiermee helpen, doordat er één digitaal platform is waar nieuwswaardigheden over de binnenstad worden gepresenteerd. Zie het als een intranet voor de stakeholders in de binnenstad. Leden van verschillende werkgroepen over de binnenstad kunnen informatie over deze werkgroepen via dit platform delen. Tegelijkertijd kan het secretariaat informatie delen met alle ondernemers in de binnenstad en kunnen we dit filteren op branches. Ook kunnen ondernemers onderling berichten plaatsen over gebeurtenissen in hun gebied. Van valsemunters tot evenementen, (zolang het geen puur commerciële informatie is). Tegelijkertijd is informatie volledig afgeschermd van andere ondernemers (of bewoners) die geen behoefte hebben aan deze informatie of waarvoor deze informatie niet bedoeld is. Inzet winkelrondje Ook in 2017 komen er veel ontwikkelingen af op de Tilburgse binnenstad. De komst van de Primark en de Hudson s Bay zijn voorboden van de ontwikkeling die het centrum de komende tijd te wachten staat. De nieuwe verbinding tussen het Pieter Vreedeplein en de Emmapassage biedt alle kansen voor een nieuwe impuls. Tegelijkertijd levert dit veel vragen op. Van effecten van nieuwe hoogbouw op bestaande bebouwing tot de invloed van deze hele nieuwe verbinding op de bestaande structuur van de stad. Het Ondernemersfonds zit, samen met Binnenstadsmanagement Tilburg, aan tafel met de gemeente en Wereldhave om de belangen van de Tilburgse ondernemers te behartigen. Onze inzet hierbij is om zoveel mogelijk van de kansen die de nieuwe verbinding biedt te verzilveren. Meer ambities Vanzelfsprekend komen er gedurende het jaar nieuwe uitdagingen op ons af die om inzet (en wellicht middelen) gaan vragen. Een voorbeeld daarvan is de komst van het Koninklijk Huis naar onze binnenstad in april 2017. Ook is de ambitie om opnieuw trekkingsrecht beschikbaar te stellen voor de ondernemers in de binnenstad. Tot slot starten wij een haalbaarheidsstudie naar de investering van een deelfietssysteem (Hopperpoint) in meerdere sfeergebieden in de binnenstad. Wij houden u op de hoogte van de verschillende projecten via ons nieuwsbriefsysteem. 11
Financiële dekking Hieronder een overzicht van de uitgaven van het Ondernemersfonds Binnenstad Tilburg in 2016 en de begroting voor 2017. 2016 Onderstaand presenteren wij u (de voorlopige) verantwoording van uitgaven ten aanzien van het jaar 2016. De basisinkomsten uit de reclamebelasting bedragen circa 250.000,. Deze inkomsten zijn aangevuld met incidentele subsidies. De definitieve verantwoording volgt middels de jaarrekening die medio 2017 beschikbaar komt via de website van het Ondernemersfonds. Daar treft u ook de voorgaande jaarrekeningen aan Organisatie en communicatie 8.500,00 Organisatie Binnenstad Management Tilburg 66.000,00 Projectmanager binnenstad: kwartiermaker 57.500,00 Winterbeleving 114.000,00 Bijdrage overleg horeca, winkeliers en dienstverlening 6.000,00 Digitale binnenstad www.centrumtilburg.com 22.000,00 WiFi 14.000,00 Trekkingsrechten ondernemers 5.500,00 Uitvoering sfeergebieden (Tilburg, Stad met Kleur) 69.000,00 Dwalerij 67.000,00 TNO, open data 18.000,00 Ondernemersbijeenkomsten 2.500,00 Totaal 450.000,00 12
Financiële dekking In 2017 werkt het Ondernemersfonds met een begroting van circa 420.000,. Deze kan nog worden uitgebreid als gevolg van incidentele subsidies, echter deze zijn niet begroot. De basisinkomstenbron vormen de inkomsten uit de reclamebelasting: ruim 250.000,. Dit wordt aangevuld met reeds vastgestelde projectbijdragen vanuit Citymarketing (ruim 52.500, ) en via een subsidie van de gemeente Tilburg voor de sfeerverlichting van 35.000, en diverse transporten uit 2016. Organisatie en communicatie 8.500,00 Organisatie Binnenstad Management Tilburg 66.000,00 Projectmanager binnenstad: Kwartiermaker 57.500,00 Winterbeleving 114.000,00 Bijdrage overleg horeca, winkeliers en dienstverlening 6.000,00 Digitale binnenstad 27.000,00 Trekkingsrechten ondernemers 30.000,00 WiFi 17.000,00 Pandenbank 2.900,00 Zichtbaarheid sfeergebieden 40.000,00 Dwalerij 2.500,00 Trekkingsrechten ntb Open data 2.500,00 Stadskijkers 10.000,00 Update plattegrond 5.500,00 Ondernemersbijeenkomsten 2.500,00 Kansgeld 20.000,00 Onvoorzien 7.500,00 Totaal 419.150,00 13
14