VOORONTWERP BESTEMMINGSPLAN - ARTIKEL 19 LID 1 - ONTWERPBESLUIT WRD WATERSCHAP REGGE EN DINKEL, PROVINCIE OVERIJSSEL GEMEENTE ALMELO, GEMEENTE WIERDEN, GEMEENTE TUBBERGEN 7 januari 2004 110302/OF4/018/000621/LB Goedgekeurd:
110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 2
Inhoud 1 Inleiding 5 1.1 Aanleiding en doel 5 1.2 Opbouw reactienota 5 1.3 Planaanpassingen op grond van de reacties 6 2 Beantwoording reacties 7 2.1 Vooroverleg partners 7 2.1.1 VROM inspectie 7 2.1.2 Het Oversticht: vormgeving kunstwerken 7 2.1.3 Het Oversticht: archeologie 7 2.1.4 Rijksdienst Oudheidkundig Bodemonderzoek 7 2.1.5 Rijksdienst Monumentenzorg 8 2.1.6 Rijkswaterstaat 8 2.1.7 Natuur & Milieu Overijssel 8 2.1.8 GLTO 9 2.1.9 Staatsbosbeheer 10 2.1.10 Ministerie van LNV Directie Oost 10 2.1.11 Landinrichting Enter 10 2.1.12 Plaatselijk belang Ypelo Rectum 10 2.2 Procedure 11 2.2.1 Wijze van informeren 11 2.2.2 Samenhang met RBT 12 2.2.3 Wijziging bestemmingsplan 12 2.2.4 Art. 23, lid 2 van de Wet RO 13 2.2.5 Bestemmingsplan Buitengebied Almelo 13 2.2.6 Dubbelbestemming 13 2.2.7 Functiewijziging 14 2.3 Nut en noodzaak / haalbaarheid 14 2.3.1 Azelerbeek 14 2.3.2 Financiële haalbaarheid 15 2.3.3 Reggevisie 15 2.3.4 Doelstelling 15 2.4 Suggesties aanpassingen 16 2.4.1 Tracé 16 2.4.2 Keursweg 17 2.4.3 Stuwlocatie 17 2.5 Effecten op de waterhuishouding 17 2.6 Effecten op de bedrijfsvoering 19 2.6.1 Bedrijfsontwikkeling 19 2.6.2 Huiskavels 19 2.6.3 Verlies areaal landbouwgrond 20 2.6.4 Bereikbaarheid 20 2.6.5 Landbouwbelang 21 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 3
2.6.6 Tracékeuze 21 2.6.7 Tracéwijziging omgeving Grote Bavenkelsweg 21 2.6.8 Bouwblok 21 2.7 Schade 22 2.7.1 Planschade 22 2.7.2 Wettelijk kader 22 2.8 Ecologische verbindingszone 22 2.8.1 Belemmering op agrarische bedrijfsvoering 22 2.8.2 Onkruid en schaduw 23 2.8.3 Toekomstige uitbreiding 23 2.8.4 Effectiviteit 23 2.9 Beheer en onderhoud 24 2.9.1 Particulier beheer 24 2.10 Inrichting 24 2.10.1 Retentiegebieden 24 2.10.2 Maatwerk 25 2.10.3 Gasleiding 25 2.11 Infrastructuur 25 2.11.1 Wal langs A35 25 2.11.2 Viaduct A35 25 2.12 Recreatie 26 2.12.1 Kanoroute 26 2.12.2 Recreatief medegebruik 26 2.13 Overige 26 2.13.1 Aanleg riolering 26 Bijlage 1 Lijst van ingekomen reacties 29 Bijlage 2 Onderwerpen per ingekomen reactie 33 Bijlage 3 Verslag inspraakbijeenkomst 29 september 2003 37 Bijlage 4 Overzicht communicatie 45 Bijlage 5 Kaart inrichtingsplan (aangepast) 49 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 4
HOOFDSTUK 1 Inleiding 1.1 AANLEIDING EN DOEL Van 25 september tot en met 24 oktober 2003 hebben het ontwerpbesluit van het waterschap, het voorontwerp-bestemmingsplan en het verzoek tot vrijstelling als bedoeld in artikel 19, lid 1 WRO aangaande De Doorbraak ter inzage gelegen. Op 29 september 2003 heeft een informatiedag en inspraakavond plaatsgevonden (verslag zie bijlage 3). De voorliggende reactienota vat de ontvangen reacties (zie bijlage 1) samen en geeft aan hoe de betrokken instanties hiermee omgaan. De nota zoals deze voor u ligt is een gezamenlijke reactie van alle betrokken overheden. De reactienota is vastgesteld door het dagelijks bestuur van het waterschap Regge en Dinkel en is voor kennisgeving aangenomen door de colleges van Burgemeester en Wethouders van de drie betrokken gemeenten. Een aantal reacties heeft geleid tot planwijzigingen ten opzichte van het voorontwerp bestemmingsplan. Per gemeente zullen de voorgestelde ruimtelijke veranderingen in het ontwerp bestemmingsplan worden vastgelegd. Het ontwerp bestemmingsplan komt vervolgens ter visie te liggen. Het is mogelijk op het ontwerp bestemmingsplan een zienswijze in te dienen. De gemeenteraad van Wierden, Almelo of Tubbergen moet vervolgens een besluit nemen over het ontwerp bestemmingsplan. Het waterschap Regge en Dinkel is verantwoordelijk voor de wijzigingen ten aanzien van het oppervlakte- en grondwatersysteem. Naar aanleiding van de informatie die op 29 september is verstrekt, heeft een aantal mensen mondelinge toelichting gevraagd en gekregen van het waterschap. Allen is geadviseerd om, indien gewenst, schriftelijk te reageren. 1.2 OPBOUW REACTIENOTA Vanwege de overlap en samenhang tussen vele van de reacties, is ervoor gekozen om deze reactienota thematisch in te delen. Per thema zijn de gegeven reacties samengevat, is aangegeven wie deze reactie heeft gegeven en hoe deze reactie wordt beantwoord (cursief). Deze reactienota is als volgt opgebouwd: Hoofdtekst: reacties met antwoorden; Bijlage 1, indieners zienswijzen; Bijlage 2, reacties met inspreker; Bijlage 3, met verslag Hoorzitting; 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 5
Bijlage 4, met overzicht informatieverstrekking; Bijlage 5, met inrichtingskaart. Allen die schriftelijk hebben gereageerd, ontvangen deze reactienota. Leeswijzer, indien een inspreker wil zien hoe zijn reacties zijn verwerkt: zoek in bijlage 1 op welk nummer uw reactie heeft; zoek in bijlage 2 op in welke paragrafen uw reacties zijn verwerkt. Voorbeeld: aan de reactie van Ter Weele is nummer 1 toegekend; deze reactie heeft betrekking op het handhaven van de Keursweg en evt. tracé aanpassingen (zie kruisjes in de tabel van bijlage 2); de beantwoording is te vinden in resp. paragraaf 2.4.2 en 2.4.1 1.3 PLANAANPASSINGEN OP GROND VAN DE REACTIES Op grond van de ingediende reacties en overleg met betrokkenen zal het plan voor De Doorbraak op onderstaande onderdelen worden aangepast. Voor de motivatie van de planwijziging wordt verwezen naar de toelichting in de betreffende paragrafen. Tracé tracé Keursweg : zie paragraaf 2.4.2 tracé ter hoogte van Keursweg Hoeselerdijk : zie paragraaf 2.4.1 tracé Doorbraak ten noorden van Mokkelengoor : zie paragraaf 2.5 aanpassing huiskavel : zie paragraaf 2.6.2 Bestemming functiewijziging : zie paragraaf 2.2.6 lichtmasten : zie paragraaf 2.1.8 recreatie : zie paragraaf 2.1.8 en 2.12 agrarisch medegebruik : zie paragraaf 2.1.8 Waterhuishouding peilbeheer : zie paragraaf 2.5 beheer en onderhoud : zie paragraaf 2.9.1 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 6
HOOFDSTUK 2 Beantwoording reacties 2.1 VOOROVERLEG PARTNERS Hieronder zijn de reacties van de partners van het vooroverleg opgenomen. 2.1.1 VROM INSPECTIE De regionaal inspecteur VROM spreekt zijn waardering uit voor het bestemmingsplan De Doorbraak en geeft aan dat het plan wat hem betreft een basis kan vormen voor het verlenen van vrijstelling op grond van artikel 19, lid 2 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening. [11] 2.1.2 HET OVERSTICHT: VORMGEVING KUNSTWERKEN Het Oversticht beveelt aan om de kunstwerken landschappelijk in te passen en vorm te geven. [12] De kunstwerken in een watersysteem zijn technische voorzieningen die eigenlijk onnatuurlijke elementen zijn binnen zo n systeem. Om deze elementen zo fraai mogelijk in het landschap in te passen, zal een architect worden uitgenodigd om adviezen te geven met betrekking tot vormgeving. In het kader van het pilot reconstructieplan is er een beeldkwaliteitsplan voor het gebied Wierden- Vriezenveen gemaakt. Daarnaast kent ook de landinrichting Enter een landschapsplan. Beide documenten zullen mede gebruikt worden om de vormgeving van de kunstwerken te bepalen. 2.1.3 HET OVERSTICHT: ARCHEOLOGIE De provinciaal archeoloog heeft een programma van eisen opgesteld voor het nader archeologisch onderzoek. Dit wijkt af van hetgeen in het plan is opgenomen. [12] Het nader archeologisch onderzoek zal worden uitgevoerd in nauw overleg met de provinciaal archeoloog. Dit programma van eisen vormt daarvoor het uitgangspunt. 2.1.4 RIJKSDIENST OUDHEIDKUNDIG BODEMONDERZOEK Een gezamenlijke reactie met het Oversticht en Rijksdienst Monumentenzorg is ontvangen. Zie paragraaf 2.1.3. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 7
2.1.5 RIJKSDIENST MONUMENTENZORG Een gezamenlijke reactie met het Oversticht en Rijksdienst Oudheidkundig Bodemonderzoek is ontvangen. Zie paragraaf 2.1.3. 2.1.6 RIJKSWATERSTAAT Het plan dat u mij in het kader van het vooroverleg als bedoeld in art. 10 van het Besluit op de Ruimtelijke Ordening deed toekomen geeft mij ruimtelijk gezien geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. Wel merk ik op dat voor de kruisingen met Rijksweg A35 en de zijtak van het Twentekanaal een vergunning benodigd is op grond van de Wet beheer Rijkswaterstaatswerken(Wbr). Voorts dient rekening te worden gehouden met het "Landschapsplan rijksweg A35" dat ook aan het Waterschap is gezonden. [37] De genoemde vergunningen zijn c.q. worden aangevraagd. Overleg hierover en de landschappelijke inpassing van de A35 vindt reeds plaats. 2.1.7 NATUUR & MILIEU OVERIJSSEL Natuur Milieu Overijssel ondersteunt het realiseren van De Doorbraak volledig en wij zijn dan ook blij dat het vaststellen van het bestemmingsplan nu aan de orde is. In grote lijnen kunnen wij instemmen met het bestemmingsplan. Graag willen wij enkele kleine opmerkingen plaatsen [39]: Een aantal kruisingen met infrastructuur wordt uitgevoerd door een duiker. Gezien de functie van De Doorbraak als ecologische verbindingszone vinden wij het gewenst dat de duikers ook een droge passage hebben. Binnen de bestemming Water en Natuur zijn wandel- en fietspaden toegestaan. Graag zien wij in de toelichting/uitgangspunten van het plan opgenomen dat wandel- en fietspaden alleen zijn toegestaan onder de voorwaarde dat ze de water- en ecologische functie van De Doorbraak niet belemmeren. Binnen de bestemming Water en Natuur zou een stelsel van aanlegvergunningen opgenomen moeten zijn (blz. 46). In de voorschriften wordt nergens aangegeven dat een aanlegvergunningstelsel vereist is. Graag zien wij dat een aanlegvergunningstelsel vereist wordt voor de uitvoering van werken en werkzaamheden die de water- of natuurfunctie van De Doorbraak kunnen belemmeren. In aansluiting op onze vorige opmerking zou dat in ieder geval moeten gelden voor de aanleg van wandel- en fietspaden. Ten behoeve van de functionaliteit van de ecologische verbindingszone zullen alle kruisingen passeerbaar worden gemaakt voor fauna door middel van een verbinding door het water en over het land. Het recreatief medegebruik mag de functie van waterstaatskundige doeleinden met de subbestemming natuur (zie paragraaf 2.2.6) niet aantasten of belemmeren. Extensieve vormen van recreatie medegebruik zijn mogelijk en zullen nader worden uitgewerkt. Er zullen geen aanlegvergunningen worden opgenomen in het bestemmingsplan. Getoetst zal worden of initiatieven de functie van De Doorbraak niet aantasten of de gewenste ontwikkeling belemmert. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 8
2.1.8 GLTO Een gezamenlijke reactie van GLTO en de afdeling Almelo is ontvangen, hierna aangegeven als GLTO. [27] De genoemde reacties met de bijbehorende antwoorden zijn hier weergegeven. De noodzaak tot de aanleg van De Doorbraak staat voor de GLTO nog niet vast. De beslissing met betrekking tot de besluitvorming is zonder GLTO genomen. GLTO is één van de partijen die sinds 1998 vertegenwoordigd is in de projectgroep waarin vele overlegpartners zitting nemen. Ook in de bestuurlijke begeleidingscommissie neemt GLTO zitting. De besluitvorming over De Doorbraak is dus in overleg met alle partners, inclusief GLTO voorbereid en genomen. Tevens is het plan gepresenteerd voor alle eigenaren en aanwonende op 14 en 15 november 2000. De voortvarendheid waarmee het ruimtelijk spoor wordt opgepakt baart ongerustheid, m.n ex. Artikel 19 WRO en 44WW. Vele voorbereidende werkzaamheden zijn in gang gezet ten behoeve van de uitvoering. Eén daarvan is het volgen van het ruimtelijke spoor. Zowel in de projectgroep waar GLTO onderdeel van uit maakt als tijdens de voorlichtingsbijeenkomst op 14 en 15 november 2000 is een grove planning van werkzaamheden weergegeven. Daarin is weergegeven dat in 2002/2003 de voorbereiding zal plaatsvinden en medio 2003 een start zal worden gemaakt met de uitvoering. Het kan dan ook geen verrassing zijn dat momenteel veel energie wordt gestoken in procedures. De bedoeling en de status van het voorliggend plan is onvoldoende helder. Voor de status van het plan wordt verwezen naar paragraaf 1.1 De algemene indruk is dat met de landbouw als sector weinig rekening is gehouden. Individuele agrarische bedrijven krijgen te maken met onttrekking van agrarische gronden, aantasting van de huiskavels, mobiliteitsproblemen, schaduwwerking, beperkte uitbreidingsmogelijkheden alsmede het verhogen van de regionale gronddruk en het in gevaar brengen van de levensvatbaarheid van bedrijven. Voor de genoemde aspecten worden zekerheden en garanties gevraagd. De antwoorden op deze vragen zijn in 2.2, 2.5, 2.6, 2.7, 2.8 toegelicht. Ten aanzien van het waterbeheer is een reactie gegeven dat de kans bestaat dat buiten de begrenzing gronden worden geconfronteerd met wateroverlastsituaties. Garanties worden gevraagd om geschetste situatie te voorkomen. De beantwoording is gegeven in paragraaf 2.5. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 9
Tevens zijn er door GLTO diverse bezwaren c.q. kanttekeningen geplaatst bij de aangegeven doeleinden in het bestemmingsplan [27]: De mogelijkheid om lichtmasten te plaatsen. De mogelijkheid tot het plaatsen van lichtmasten wordt geschrapt. Een nadere specificatie van de recreatieve mogelijkheden. De hoofdbestemming is water(staatkundige doeleinden). In de doeleindenomschrijving staat dat in beperkte mate bestemd zijn voor dagrecreatief medegebruik. Beperkte mate geeft reeds aan dat recreatieve gebruik niet intensief kan. Voor alle duidelijkheid zal in de doeleindenomschrijving het woord extensieve worden toegevoegd. Kan er wel serieus sprake zijn van agrarisch medegebruik en dienaangaande is de term "agrarisch medegebruik wel valide. Ook voor het agrarisch medegebruik staat in beperkte mate. Hierbij is gedacht aan een extensieve beweiding. Echter daar deze beweiding dan ten doel heeft om de natuur ter plaatse te beheren, in plaats van een agrarisch doel is de vraag van GLTO terecht en is er geen sprake van agrarisch gebruik (maar van natuurbeheer). De term agrarisch medegebruik zal worden geschrapt uit de doeleindenomschrijving. 2.1.9 STAATSBOSBEHEER Staatsbosbeheer heeft een gezamenlijke reactie gegeven met Landschap Overijssel over de inrichting van De Doorbraak ter hoogte van het natuurgebied Mokkelengoor. Ingestemd wordt met de aanleg van De Doorbraak. Echter een aantal aspecten ten aanzien van de inrichting ter hoogte van het Mokkelengoor verdient de aandacht. Het is de wens van dat het tracé van De Doorbraak verlegd wordt in noordelijke richting, waardoor de afstand tussen De Doorbraak en de kern van het Mokkelengoor vergroot wordt. Hierdoor zal naar verwachting de effecten van De Doorbraak op het Mokkelengoor beperkter zijn. Tevens wordt als reden aangegeven dat de potentiële natuurwaarde, zoals die in het huidige reservaat voorkomen, een kans krijgt. [28] Het inrichtingsvoorstel is overgenomen. Een toelichting is gegeven in paragraaf 2.5. 2.1.10 MINISTERIE VAN LNV DIRECTIE OOST Er is geen reactie ontvangen. 2.1.11 LANDINRICHTING ENTER Er is geen reactie ontvangen. 2.1.12 PLAATSELIJK BELANG YPELO RECTUM Er is geen reactie ontvangen. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 10
2.2 PROCEDURE 2.2.1 WIJZE VAN INFORMEREN De wijze waarop het waterschap de betrokkenen en belanghebbenden heeft geïnformeerd over De Doorbraak wordt door een aantal van hen als onzorgvuldig beschouwd. Ook zijn beperkt gerechtigden (hypotheekverstrekkers) niet geïnformeerd. [4,5, 8, 10, 13, 27, 40]. Een aantal van hen heeft aangegeven gehoord te willen worden door het waterschap. Het project De Doorbraak kent reeds een lange historie. De basis ervoor is gelegd in de Reggevisie, welke in 1997 ter inzage heeft gelegen en door het waterschapsbestuur is vastgesteld. Nadien is de planvoorbereiding ter hand genomen. In 2000 heeft een drietal informatiedagen plaatsgevonden, waarvoor alle belanghebbenden zijn uitgenodigd. De belangstelling hiervoor was groot. De vele ontwikkelingen in het plangebied, met name de discussies rondom het RBT, en de grote financiële omvang van het project, hebben ertoe geleid dat pas weer in 2003 weer naar buiten is getreden. Op 29 september 2003 heeft een informatiedag en hoorzitting plaatsgevonden. Hiervoor heeft elke belanghebbende een persoonlijke uitnodiging ontvangen. Tevens is een advertentie geplaatst in de TC/Tubantia en de plaatselijke huis-aan-huiskranten om overige belangstellenden (waaronder ook beperkt gerechtigden vallen) te informeren dan wel op de hoogte te brengen. Het plan is op hoofdlijnen gereed, nadere detaillering op vele fronten vindt de komende periode plaats. De ontvangen reacties worden hierbij nadrukkelijk betrokken. Op het moment dat het Ontwerp- Bestemmingsplan gereed is zal ook dit weer ter inzage worden gelegd. Een overzicht van het communicatietraject is opgenomen in bijlage 4. Degenen die daarom hebben verzocht zullen door het waterschap worden gehoord. Een aantal belanghebbenden heeft uit eigen beweging reeds het waterschap bezocht voor een nadere toelichting. Het voornemen is om de communicatie naar de burger te intensiveren. De communicatie zal als volgt verzorgd worden: 1. Algemene informatie: - deze wordt per nieuwsbrief verzonden naar de direct betrokkenen. Deze zal circa 3 tot 4 keer per jaar uitkomen; - via de website van het waterschap (www.wrd.nl) en de provincie Overijssel (www.prvoverijssel.nl) zal informatie over het project beschikbaar zijn. 2. Per deelgebied. Er zal informatie verstrekt worden per fasering. Door de grote omvang van het project is er voor gekozen de uitvoering in fasen op te knippen. Het voornemen is om per uitvoeringstraject de betrokken burgers uit te nodigen waarin ingezoomd zal worden op het deelgebied en de ontwikkeling van De Doorbraak. Dit betekent dat een eerste nieuwe bijeenkomst zal plaatsvinden voor de burgers gelegen in het gebied waar de huidige Bornerbroekse waterleiding is gelegen (tussen Bornerbroek-Ypelo). 3. Individuele gesprekken. Elke direct betrokkene die nodig is om De Doorbraak te realiseren zal specifiek benaderd worden voorafgaand aan de uitvoering van de werkzaamheden. Als eerste zal dit plaatsvinden voor het traject dat gelegen is ten westen van het Twentekanaal, waarbij gestreefd wordt naar vaste contactpersonen vanuit het waterschap en/of DLG. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 11
2.2.2 SAMENHANG MET RBT Tracé In een reactie wordt een relatie gelegd met het RBT (locatie Almelo-Zuid) [8]. Er wordt gevraagd om de besluitvorming voor De Doorbraak op te schorten in afwachting van de besluitvorming over het RBT. Er wordt verwacht dat hiermee meer mogelijkheden ontstaan om landbouwgronden te compenseren. Verondersteld wordt dat deze ontwikkeling dan een positieve bijdrage kan hebben op de (gewijzigde) tracering van De Doorbraak in noordelijke richting. Het aanvullend locatieonderzoek RBT zal begin 2004 worden afgerond. Dat moet resulteren in een locatievoorkeur. Gedeputeerde Staten van de provincie Overijssel zullen een standpunt moeten innemen, dat beslag krijgt in een streekplanbesluit. De procedure daarvoor vergt naar verwachting nog anderhalf jaar, waarna nog beroepsmogelijkheden open staan. Een besluit over de tracering van De Doorbraak kan daarop niet wachten. De komst van De Doorbraak staat los van een eventueel RBT. Het tracé van De Doorbraak was reeds bepaald voordat er sprake was van een RBT-locatie. Benadrukt wordt dat ook het bestemmingsplan De Doorbraak geheel losstaat van de komst van het RBT. Om het ecologisch functioneren van De Doorbraak te waarborgen, is aangegeven dat bij een ligging van De Doorbraak direct naast stedelijke functies (zoals woonwijk of bedrijfsterrein) De Doorbraakzone moet worden verdubbeld in breedte. Het voorliggende plan houdt op dit moment geen rekening met een RBT. Wanneer het RBT op de locatie naast De Doorbraak mocht komen, worden er ter hoogte van De Doorbraak compenserende maatregelen genomen (de 2 e 75m strook), welke dan in juridische zin deel uitmaken van het nog op te stellen bestemmingsplan RBT, maar die in fysieke zin zullen aansluiten bij c.q. deel uitmaken van De Doorbraak. Afwatering Inspreker veronderstelt dat de afwatering van het RBT direct op De Doorbraak zal plaatsvinden [40]. Er is geen rekening gehouden op welke wijze het RBT mogelijk zal gaan afwateren op De Doorbraak. Dit als gevolg van het besluit van Gedeputeerde Staten van de provincie Overijssel. Zie bovenstaande uitleg. 2.2.3 WIJZIGING BESTEMMINGSPLAN Een reactie geeft aan dat de bestemmingswijziging voor het plangebied voorbarig is, aangezien dit slechts een deel van het traject betreft [5]. De inspreker doelt waarschijnlijk op het verzoek om vrijstelling als bedoeld in artikel 19, lid 1 van de WRO, dat bij de gemeente Wierden is ingediend en dat ook in het kader van de inspraak ter visie ligt. De gemeente heeft een grote mate van vrijheid om aan te geven voor welk gebied (dus de begrenzing van het plangebied) een bestemmingsplan wordt voorbereid. Verder kan de gemeente op basis van artikel 19 WRO vooruitlopen op een nieuw vast te stellen bestemmingsplan, zoals in dit geval "De Doorbraak". 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 12
Daarbij kan ook sprake zijn fasering zoals in dit geval voor het gedeelte van het project op het grondgebied van de gemeente Wierden. De Wet op de ruimtelijke ordening geeft het gemeentebestuur juist een instrument (artikel 19 WRO) om niet te hoeven wachten tot dat het bestemmingsplan onherroepelijk is. Dit ook om voortgang te bieden aan de realisering van projecten. In het deeltraject Mokkelengoor is een groot deel van de benodigde gronden reeds verworven. Met een vrijstelling van het vigerende bestemmingsplan kan op korte termijn met de werkzaamheden worden gestart. Dit is gewenst vanwege verplichtingen voortvloeiend uit verkregen Europese subsidies voor De Doorbraak. Vanwege zorgvuldigheid wordt parallel hieraan een nieuw bestemmingsplan gemaakt voor de gehele Doorbraak. 2.2.4 ART. 23, LID 2 VAN DE WET RO Inspreker geeft aan dat de gemeente Wierden zich niet heeft gehouden aan artikel 23 lid 2 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening [4]. Het voorontwerp-bestemmingsplan "De Doorbraak" heeft in het kader van de inspraak ter inzage gelegen. In deze fase is artikel 23, lid 2 WRO de zo genoemde versnelde onteigening in het geheel niet aan de orde. Verder kan worden opgemerkt, dat het niet de bedoeling is om de procedure van de versnelde onteigening op basis van artikel 13 WRO te gaan toepassen. Dit blijkt ook uit de toelichting, de voorschriften en de plankaart. Wanneer dit namelijk wel het geval is moet dit apart in deze stukken worden aangegeven. 2.2.5 BESTEMMINGSPLAN BUITENGEBIED ALMELO Aangegeven is dat het onwenselijk is om voor De Doorbraak een afzonderlijk bestemmingsplan op te stellen. Het ware beter om het gehele bestemmingsplan buitengebied van Almelo te herzien. [19, 38 ] De gemeente Almelo is op dit moment al bezig met de inventarisatie van het huidige buitengebied, als voorbereiding op het te herziene bestemmingsplan Buitengebied. Dit is een langlopend en veelomvattend proces, waarvan De Doorbraak weliswaar deel gaat uitmaken, maar van de andere kant ook een relatief beperkt onderdeel is. Beter is het dus om dit proces niet af te wachten, maar ook voor de herkenning van De Doorbraak hier op dit moment een afzonderlijk bestemmingsplan op te stellen welke later (voor wat betreft het Almelose deel) zal worden opgenomen in c.q. zal aansluiten bij het herziene Almelose bestemmingsplan buitengebied. 2.2.6 DUBBELBESTEMMING Het toekennen van een dubbelbestemming water en natuur aan de gehele Doorbraak zone wordt als niet correct beschouwd [24]. Een aantal reacties vraagt om de functie natuur te laten vervallen [30, 31, 32, 33]. Er zijn geen juridische belemmeringen voor een dubbelbestemming. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 13
Het watersysteem is bepalend voor de functie alsmede de inrichting op hoofdlijnen daarom zal naar aanleiding van de inspraakreacties de dubbelbestemming water en natuur echter gewijzigd worden in de bestemming waterstaatskundige doeleinden met de subbestemming natuur. De hoofdbestemming waterstaatskundige doeleinden is verantwoord omdat het ontwerp zodanig is vorm gegeven dat er een optimalisatie ontstaat tussen droogleggingsnormen, waterpeilen, de effecten op het grondwatersysteem en de ecologische waarde van de waterloop.het gevolg is dat de volledige breedte van De Doorbraak een paar dagen per jaar wordt gebruikt voor de functie water. De inrichting biedt echter goede kansen voor natuurontwikkeling en het realiseren van de gewenste ecologische verbindingszone. De functie natuur kan goed gecombineerd worden met de functie water, maar zal als subbestemming functioneren. Het watersysteem is bepalend voor de functie als mede de inrichting op hoofdlijnen. 2.2.7 FUNCTIEWIJZIGING Inspreker [26] geeft aan ernstige bezwaren te hebben tegen de bestemmings- c.q. de functiewijziging. De reden is dat de zone onderdeel wordt van de EHS en een koppeling maakt tussen het natuurgebiedsplan Noordoost-Twente en Zuid-Twente. De functiewijziging zal tevens uitstraling hebben naar bovenstrooms gelegen gebieden. De Doorbraak is één van de maatregelen die vermeld staat in het vastgestelde natuurgebiedsplan Zuid-Twente van de provincie Overijssel. Met de maatregel wordt een deeltraject van de EHS gelegen in Twente gerealiseerd. De ecologische verbindingszone die bovenstrooms van De Doorbraak is gelegen is onlangs (oktober 2003) vastgesteld in het natuurgebiedsplan Noordoost-Twente en loopt over de Loolee en de Fleringer Molenbeek naar het brongebied, grofweg gelegen tussen Reutum en Tubbergen. De planvorming van de EHS in de omgeving van de Loolee en de Fleringer Molenbeek was al ingezet door de provincie Overijssel en is geen uitwerking als gevolg van de planvorming van De Doorbraak. 2.3 NUT EN NOODZAAK / HAALBAARHEID 2.3.1 AZELERBEEK Inspreker vindt nut en noodzaak van de kleine Doorbraak (aantakking Azelerbeek) onvoldoende aangetoond. [10] In de Reggevisie is reeds aangegeven dat het zinvol is om het landelijk water van het stedelijk water te scheiden en om zoveel mogelijk landelijk water via De Doorbraak op het Reggesysteem te brengen. Tevens wordt het wateraanbod vanuit de Azelerbeek in de toekomst niet meer in noordelijke richting afgevoerd. Hierdoor zal het watersysteem ten noorden van Almelo ontlast worden. Het verleggen van de waterafvoer van de Azelerbeek naar De Doorbraak zal een bijdrage leveren aan de verbetering ten aanzien van de veiligheid. Aansluiting van de Azelerbeek is om deze reden meer dan onderbouwd. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 14
2.3.2 FINANCIËLE HAALBAARHEID De financiële haalbaarheid van het plan wordt in twijfel getrokken. [9, 30, 31, 32, 33] De Doorbraak is een gezamenlijk initiatief van het waterschap Regge en Dinkel en de provincie Overijssel. De inhoudelijke voorbereiding ervan loopt al enkele jaren, onder begeleiding van een bestuurlijke Begeleidingscommissie (provincie Overijssel, waterschap Regge en Dinkel, ministerie van LNV directie Oost, gemeente Almelo, Wierden en Borne, GLTO, DLG en Landinrichting Enter) en een externe ambtelijke projectgroep. Op 5 december 2001 hebben de betrokken instanties hun commitment uitgesproken ten aanzien van taak-, rol- en budgetverdeling voor de realisatie van De Doorbraak. Afgesproken wordt onder meer: 1/3 van de grondverwervingskosten (op basis van agrarische waarde) ten laste komen van het waterschap en 2/3 ten laste van de provincie en het rijk (LNV); de inrichtingskosten worden voor de helft door het waterschap gedragen en voor de helft door subsidies van EU, Rijk en provincie. Om tot dekking van de kosten te komen hebben de betrokken instanties inmiddels diverse stappen ondernomen (zie ontwerp bestemmingsplan). Concluderend: er is voldoende uitzicht op adequate financiering van het gehele project. 2.3.3 REGGEVISIE Inspreker geeft aan dat de Reggevisie blijkbaar tot plan is verheven. [5] Het bestuur van het waterschap heeft in 1997 de Reggevisie vastgesteld nadat deze eerst ter inzage heeft gelegen. In diverse projecten wordt invulling gegeven aan de doelen uit de Reggevisie. De Doorbraak is er daar één van. 2.3.4 DOELSTELLING Inspreker vraagt zich af wat inzake De Doorbraak onder veiligheid wordt verstaan [40]. Het huidige watersysteem in Twente functioneert niet naar wens. Bij extreme afvoeren is gebleken dat de afvoercapaciteit van het watersysteem onvoldoende groot is. Als voorbeeld kan de hoogwatersituatie in de periode oktober 1998 worden genoemd, waarbij grote oppervlakken, waaronder stedelijk gebied onder water stonden. Dit betreft een onveilige situatie. De komende jaren zal invulling worden gegeven om het watersysteem in Twente weer op orde te brengen. Daarbij zal niet alleen naar technische oplossingen worden gekeken. Het nieuwe (inter)nationaal beleid ten aanzien van waterbeheer is om eerst het water in het gebied vast te houden, te bergen om vervolgens vertraagd af te voeren. Hierdoor wordt het water niet versneld afgevoerd naar lagere gebieden waar het tot knelpunten kan leiden. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 15
2.4 SUGGESTIES AANPASSINGEN 2.4.1 TRACÉ Een aantal grondeigenaren komt met alternatieve tracés voor delen van De Doorbraak. [1, 2, 3, 8, 9, 18, 20, 21, 23, 27, 28, 30, 31, 32, 33 ] Deze constructieve inbreng wordt zeer gewaardeerd. De alternatieven hebben betrekking op: Verlegging van De Doorbraak tussen het Twentekanaal en het Mokkelengoor ter hoogte van de Keursweg en de Hoeselerdijk. [9, 18] - Meerdere alternatieven zijn beoordeeld. De verlegging van De Doorbraak in zuidelijke richting ten opzichte van het voorontwerp-bestemmingsplan wordt ingewilligd. De wijziging is tot stand gekomen als gevolg van het landbouwkundig belang in het gebied. Uit het oogpunt van het watersysteem, het bestaande landschap en de archeologie verdient dit alternatief niet de voorkeur. Een positief effect van de verlegging is dat het tracé niet dwars door twee agrarische bedrijven komt te liggen. Dit zal ten goede komen ten aanzien van de ecologische invulling van de zone. Tracé voorontwerp BP Keursweg Tracéwijziging Het verleggen van de onderleider onder het Twentekanaal in noordelijke richting (circa 300 m) met het aansluitende tracé. [8] - Dit voorstel wordt niet overgenomen. Het voorgenomen tracé sluit beter aan op het huidige tracé van de Bornerbroekse waterleiding. Het voorgestelde alternatief stuit op andere bezwaren. Twickelervaart [30, 31, 32, 33, 40] - Deze suggestie is al in een eerder stadium (afweging tracé varianten) verworpen. De reden hiervoor is dat het hydraulisch (op een natuurlijke wijze) niet mogelijk is om het water vanuit het stroomgebied van de Loolee via de Twickelervaart richting Reggestroomgebied te transporteren. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 16
Mokkelengoor [28] - Wens betreft verschuiving van De Doorbraak binnen de begrenzing zoals aangegeven op het voorontwerp bestemmingsplan. Dit is akkoord. Daarnaast zal met een lage kade het zuidelijk deel van De Doorbraakzone afgescheiden worden van Mokkelengoor. Het verzoek wordt ingewilligd. 2.4.2 KEURSWEG Een aantal omwonenden hebben bezwaar tegen de verlegging/onderbreking van de Keursweg. [1, 2, 3, 9, 18, 20, 21, 25] Voor het tracé ter plekke is door omwonenden een alternatief ingediend. In dit alternatief blijft de Keursweg gehandhaafd (zie 2.4.1). Genoemde alternatief lijkt haalbaar. Het waterschap is in overleg met de betrokkenen. 2.4.3 STUWLOCATIE De voorgenomen verplaatsing van de stuw Mokkelengoor roept een tweetal bezwaren op. Men vreest verdroging van landbouwpercelen door het voorgestelde stuwpeil. [18, 25] De beantwoording is weergegeven in paragraaf 2.5. 2.5 EFFECTEN OP DE WATERHUISHOUDING Een aantal van de reacties heeft betrekking op de gevolgen van de aanleg van De Doorbraak op de waterhuishouding. Vernatting en/of verdroging wordt gevreesd en niet aanvaard. [5, 8, 14, 16, 17, 18, 19, 25, 27, 28, 30, 31, 32, 33, 40] Algemeen Het zoveel mogelijk voorkomen van ongewenste effecten op de waterhuishouding is één van de uitgangspunten bij De Doorbraak. De waterloop is ontworpen op basis van normen die in het waterbeheerplan van het waterschap zijn vastgelegd. Eén van de normen heeft betrekking op de drooglegging. De drooglegging is het verschil tussen oppervlaktewaterpeil en het aanwezige maaiveld. Doordat het maaiveld in het gebied varieert, is het onmogelijk overal een optimale drooglegging te realiseren. Om deze reden stelt het waterschap zich tot doel dat circa 95% van het invloedsgebied dat landbouwkundig in gebruik is voldoet aan een drooglegging van 0,80 m bij een waterafvoer in een voorjaarsituatie (1/4Q-situatie). Als gevolg van de maaiveldvariatie hebben grote delen van het gebied in de huidige waterbeheersingsituatie een grotere drooglegging dan is voorgeschreven. In het ontwerp van De Doorbraak is rekening gehouden dat gedurende grote delen van het jaar het oppervlaktewater op peil wordt gehouden. Dit wordt gerealiseerd door in het traject vier vistrappen te plaatsen. Hierdoor is een streefpeil in te stellen. In het ontwerp is rekening gehouden met vaste peilen die zo zijn gekozen dat deze zo gunstig mogelijk zijn voor het totale invloedsgebied. Uitgangspunt hierbij is dat het gemeenschappelijk belang prevaleert boven het individuele belang. Doordat bedenkingen zijn uitgesproken of het nieuw voorgestelde peilbeheer daadwerkelijk naar behoren functioneert is alsnog besloten enige mate van flexibel peilbeheer in het plan op te nemen. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 17
Op basis de rekenresultaten uit het oppervlaktewatermodel is een variabel peilbeheer niet gewenst. Indien blijkt dat de rekenresultaten niet overeen stemmen met de werkelijkheid is beperkte bijsturing van het oppervlaktepeil mogelijk. De eerste en/of de tweede trede van elke vistrap zal als regelbaar element in de vistrap worden aangebracht. Verdroging Mokkelengoor Het gebied ten noorden van het natuurgebied Mokkelengoor is opgenomen in het bestemmingsplan van De Doorbraak. De begrenzing is overgenomen uit het natuurgebiedsplan Zuid-Twente. In het bijbehorende inrichtingsplan is De Doorbraak langs de bestaande kern van het Mokkelengoor gepositioneerd. Deze locatie is gekozen op basis van de modelstudie die heeft plaatsgevonden waarin effecten op het grondwater als gevolg van De Doorbraak zijn voorspeld. De resultaten uit de modelstudie geven aan dat er geen veranderingen op de grondwaterstanden in het Mokkelengoor zullen plaatsvinden. In overleg met de beherende partij is echter ook locale gebiedskennis betrokken bij de verdere afweging op welke wijze De Doorbraak ter hoogte van het Mokkelengoor gepositioneerd moet worden. Als gevolg van de zeer unieke en locale opbouw van de ondergrond van het Mokkelengoor wordt afgeweken van de inzichten uit de modelstudie. Op basis van de uitgebreide (lokale) gebiedskennis is de veronderstelling dat de effecten van De Doorbraak afnemen naarmate het tracé op grotere afstand ligt van de kern van het Mokkelengoor. Een tracéwijziging ter hoogte van het Mokkelengoor zal worden opgenomen, waarbij het tracé van De Doorbraak aan de noordzijde van het begrensde gebied zal komen te liggen. Omgeving ten westen van Twentekanaal In de huidige Bornerbroekse waterleiding, ten westen van het Twentekanaal, zijn twee stuwen aanwezig. In de planuitwerking is de stuw net bovenstrooms van het Mokkelengoor verplaatst in bovenstroomse richting. Hierdoor zal o.a. waterloop 10-2-0-1 en 10-2-0-7 in de zomersituatie op een lager peil afwateren. De veronderstelling is dat de grondwaterstand in de zomersituatie circa 0,10 m zal dalen. Aangegeven is dat deze situatie niet gewenst is. Het plan wordt aangepast: er wordt een stuw geplaatst in de uitstromende waterloop 10-2-0-7. Grondmorene rug De doorsnijding van de grondmorene rug zal leiden tot verdroging in het omliggende gebied. Om deze grondwaterstandverlaging ter plaatse van dit gebied te voorkomen is in het plan rekening gehouden met een afdichtende laag onder de waterloop. Hierdoor wordt een verlaging van de grondwaterstanden ter plaatse van de grondmorene rug als gevolg van De Doorbraak op zijn omgeving voorkomen. Vernatting Wijk Bolschermos De wijk Bolschermos te Bornerbroek is een relatief laag gelegen gebied ten opzichte van zijn omgeving. Enige zorg is uitgesproken of de ontwatering en afwatering wel in stand blijft. In het ontwerp van De Doorbraak zal het oppervlaktepeil 0,10 m boven het huidige zomerpeil worden ingesteld. Op basis van de droogleggingskaarten voldoet de nieuwe situatie aan de gestelde normen. De vistrapconstructie net bovenstrooms van het Twentekanaal is van invloed op het peilbeheer in De Doorbraak ter hoogte van de wijk Bolschermos. De constructie zal zodanig worden ingericht dat enige mate van flexibiliteit in het peilbeheer nog mogelijk is. Als in de toekomst blijkt dat het nieuw voorgestelde peilbeheer tot problemen zal leiden in de woonkern is bijstelling van het oppervlaktepeil in beperkte mate mogelijk. Uitgangspunt is dat de situatie niet verslechtert. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 18
Laag gelegen gebieden In het waterbeheerplan van het waterschap is aangegeven dat 5% van het gebied dat landbouwkundig in gebruik is een drooglegging kleiner dan 0,80 m mag hebben bij een 1/4Q-afvoersituatie (voorjaarsituatie). Door de grote variatie van het maaiveld ligt deze 5% van het oppervlak redelijk over het invloedsgebied verspreid. Als gevolg van deze 5%-norm kan voor de rest van het gebied een optimale inrichting worden nagestreefd. Afvoercapaciteit Inspreker [26] wil dat het tracé van De Doorbraak wordt verlengd tot aan de monding van de Fleringer Molenbeek. De nieuwe waterloop dient dan een voldoende grote afvoercapaciteit te hebben zodat het ontwateringprobleem in het Westerrikerbroek wordt opgelost. De Doorbraak is één van de maatregelen die wordt vermeld in de Reggevisie. Met deze maatregel wordt de koppeling gerealiseerd tussen het landelijk water van het stroomgebied van de Loolee en de Azelerbeek met het oorspronkelijke stroomgebied van de Midden Regge. Er is rekening mee gehouden dat de afvoer van het gehele stroomgebied van de Loolee (inclusief Fleringer Molenbeek) via De Doorbraak kan worden afgevoerd. De Reggevisie is in 1998 vastgesteld nadat deze ter inzage heeft gelegen tussen 9-7-1997 en 31-7-1997. De globale tracering van De Doorbraak is vermeld in de Reggevisie. 2.6 EFFECTEN OP DE BEDRIJFSVOERING 2.6.1 BEDRIJFSONTWIKKELING Men stelt dat het doorgaan van het plan de verdere ontwikkeling van agrarische bedrijven zal verhinderen [3, 4, 6, 9, 27]. Dit omdat er zones rond de gebieden zullen komen van 250 of 500 meter waarbinnen beperkingen voor bedrijfsontwikkeling aan de orde zijn. [30, 31, 32, 33] In paragraaf 2.8.1. wordt aangegeven dat de aanleg van de nieuwe natuur op dit moment niet leidt tot beperkingen of zoneringen zoals genoemd. De Doorbraakzone is geen habitatrichtlijn gebied. De aanleg van De Doorbraak kan er toe leiden dat in de toekomst beschermde soorten (in het kader van de habitatrichtlijnen, flora- en faunawet en de natuurbeschermingswet) gaan voorkomen die nu niet in dit gebied voorkomen. Om zo goed als mogelijk de huidige rechten t.a.v. vergunningen e.d. te beschermen en daarmee te voorkomen dat deze soorten belemmerend gaan werken op de bedrijfsvoering van de aanwezige bedrijven zal de huidige situatie (0-situatie) worden vastgelegd door een onafhankelijke organisatie (quick-scan). Overigens zijn deze soorten gebonden aan specifieke leefmilieus die wel in De Doorbraakzone voorkomen, maar daarbuiten niet. 2.6.2 HUISKAVELS De Doorbraak zone gaat in een aantal gevallen ten koste van huiskavels van landbouwbedrijven. [16, 18, 27, 30, 31, 32, 33, 40] Dit heeft een negatieve invloed op de bedrijfsvoering van de betrokken agrariërs. Bij het bepalen van het tracé van De Doorbraak is waar mogelijk rekening gehouden met de bestaande verkaveling en de ligging van huiskavels. Uitgangspunt is dat huiskavels van grondgebonden hoofdberoepsbedrijven niet worden verkleind. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 19
Dit betekent dat in die situaties waar aantasting van huiskavels van dergelijke bedrijven niet is te voorkomen deze aantasting zal worden gecompenseerd in grond (met een overeenkomstige economische waarde) grenzend aan de huiskavel. Hierdoor zal dan de huiskavel niet verkleinen in oppervlak. Mocht compensatie in grond op dit moment niet (geheel) tot de mogelijkheden behoren, dan zal De Doorbraak ter hoogte van deze specifieke situaties tijdelijk worden versmald. Een dergelijke versmalling is afhankelijk van de mate waarin gecompenseerd kan worden. Indien op termijn alsnog compensatie in grond mogelijk wordt, hetzij op particulier initiatief hetzij via overheidsinitiatief, of met de betrokken agrariër een andere regeling wordt getroffen zal De Doorbraak alsnog worden verbreed tot de breedte van 75 meter. Als uitgangspunt wordt de kadastrale eigendomssituatie gehanteerd van 1 november 2003. 2.6.3 VERLIES AREAAL LANDBOUWGROND De aanleg van De Doorbraak leidt tot het onttrekken van landbouwgrond aan de betrokken bedrijven. Dit heeft een negatieve invloed op de bedrijfsvoering van de betrokken agrariërs. [3, 5, 9, 16, 24, 27, 35] Bij het bepalen van het tracé van De Doorbraak is waar mogelijk rekening gehouden met de bestaande verkaveling en de ligging van huiskavels. Voor de aanleg van De Doorbraak is ruimte/ grond nodig die in de meeste gevallen momenteel in landbouwkundig gebruik is. Verlies aan landbouwareaal is niet te voorkomen. Met een deel van de betrokken eigenaren is inmiddels overeenstemming bereikt. Momenteel loopt overleg met een ander deel van de betrokken eigenaren over de mogelijke inpassing van De Doorbraak. Compensatie in geld en/of grond is in alle gevallen het streven. De eerste fase van De Doorbraak, ten westen van het Twentekanaal, maakt onderdeel uit de van Landinrichting Enter. Tevens is het plangebied gelegen in het Reconstructiegebied Overijssel. Via de uitvoering van het ontwerp-reconstructieplan Salland-Twente en de landinrichting zal gezocht moeten worden naar mogelijkheden om de negatieve effecten van het verlies van het areaal landbouwgrond door o.a. de aanleg van De Doorbraak, op de intensiteit van de blijvende agrarische bedrijven te ondervangen. In dit kader is inmiddels één agrarisch bedrijf uitgeplaatst. 2.6.4 BEREIKBAARHEID De aanleg van De Doorbraak leidt tot een verminderde bereikbaarheid van het bedrijf [2, 3] of de percelen [27, 35]. De bereikbaarheid van het bedrijf doelt op de verlegging van de Keursweg [2,3]. Het conceptinrichtingsplan wordt gewijzigd. Het tracé van De Doorbraak wordt verlegd in zuidelijke richting. Het huidige tracé van de Keursweg blijft gehandhaafd. De bereikbaarheid van de percelen [35] heeft betrekking op de ontsluiting van de percelen vanaf de openbare weg (Maatkampsweg en Krikkenhaar). De ontsluiting is zeer goed omdat deze van meerdere zijden vanaf de weg bereikbaar was. In de toekomstige situatie zal de ontsluiting van de percelen voor de betreffende situatie ook bereikbaar blijven vanaf de openbare weg. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 20
2.6.5 LANDBOUWBELANG Gesteld wordt dat het landbouwbelang onvoldoende is meegewogen in het plan. Hierbij wordt met name gedoeld op de gevolgen van het plan voor de waterhuishouding in de landbouwgronden. Maar ook wordt ingegaan op de effecten op de bedrijfsontwikkeling [27, 30, 31, 32, 33, 40]. In paragraaf 2.5 wordt ingegaan op effecten op de waterhuishouding. De effecten op de bedrijfsontwikkeling worden behandeld in 2.6.1. 2.6.6 TRACÉKEUZE Een aantal reacties geeft aan dat er onvoldoende onderzoek is gedaan naar alternatieve tracés. De resultaten van de landbouwvisie hadden hier goed benut kunnen worden. [9, 24, 27, 30, 31, 32, 33, 40] De planvoorbereiding van De Doorbraak loopt al enige jaren. Eind jaren 90 is een tracéstudie uitgevoerd. Op grond daarvan heeft de bestuurlijke begeleidingscommissie de voorkeur uitgesproken voor het beekdaltracé. In de begeleidingscommissie zijn alle partijen vertegenwoordigd die verantwoordelijkheden hebben ten aanzien van de invulling van de ruimtelijke ordening. Het voorliggende plan vormt een uitwerking van dit beekdaltracé. In bijlage 4 is een overzicht gegeven van de communicatie rondom de besluitvorming over De Doorbraak. De betrokken grondgebruikers en -eigenaren zijn op diverse momenten geïnformeerd, via het waterschap maar ook via het GLTO. De in 2003 door GLTO opgestelde Landbouwvisie geeft een goed inzicht in de huidige landbouwkundige structuur in het plangebied. Vanaf de start van het project De Doorbraak heeft de GLTO inspraak geleverd op het tracé van De Doorbraak. De uitkomsten van de landbouwvisie zijn en worden in de verdere planvorming betrokken. 2.6.7 TRACÉWIJZIGING OMGEVING GROTE BAVENKELSWEG Een belanghebbende geeft aan bezwaar te hebben tegen de tracéwijziging ten opzichte van de plankaarten van het jaar 2000 ter hoogte van de Grote Bavenkelsweg. [36] Op de plankaart van het jaar 2000 was het tracé van De Doorbraak gelegen te westen van de Grote Bavenkelsweg. Op de plankaart van het voorontwerp-bestemmingsplan (2003) is het tracé aangepast en is een gedeelte van het tracé aan de oostzijde gesitueerd. De verlegging van het tracé heeft vanuit verkeerstechnisch oogpunt de voorkeur ten opzichte van de verkeerskundige situatie zoals in het plan van 2000 was uitgewerkt. In het voorliggend ontwerp blijft de bestaande aansluiting op de provinciale weg gehandhaafd. Tevens zal de landbouwkundige kavelstructuur voor het gebied gunstiger kunnen uitvallen. 2.6.8 BOUWBLOK Inspreker geeft aan dat De Doorbraak gedeeltelijk over zijn bouwblok loopt en daardoor beperkt zal worden ten aanzien van zijn uitbreidingsmogelijkheden.[35] De intentie is het oppervlak van het bouwblok niet te verkleinen als gevolg van De Doorbraak. Compensatie van het bouwblok zal plaats moeten vinden aangrenzend aan het bouwblok. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 21
2.7 SCHADE 2.7.1 PLANSCHADE Een aantal belanghebbenden geeft aan dat eventueel optredende schade zal worden verhaald. [3, 4, 14, 17, 24, 26, 27] Op basis van het bepaalde in artikel 49 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening kan een belanghebbende, indien hij meent schade te lijden als gevolg van de bepalingen van het bestemmingsplan of een besluit omtrent het verlenen van vrijstelling van het bestemmingsplan op basis van artikel 19 WRO, een verzoek om vergoeding van deze schade indienen. Een dergelijk verzoek moet bij de desbetreffende gemeente worden ingediend. Het verzoek zal worden afgedaan op basis van de in de gemeente geldende planschadeverordening. 2.7.2 WETTELIJK KADER Een aantal reacties stelt harde garanties voor bestaande agrarische bedrijven als voorwaarde voor een aanvaardbaar plan. [17, 30, 31, 32, 33] Het wettelijk kader waarbinnen De Doorbraak wordt uitgevoerd bevat zowel voor wat betreft het waterspoor als het ruimtelijke spoor voldoende garanties voor de afweging van belangen van derden. Het plan De Doorbraak is op dit punt overigens niet meer bijzonder dan andere projecten. 2.8 ECOLOGISCHE VERBINDINGSZONE 2.8.1 BELEMMERING OP AGRARISCHE BEDRIJFSVOERING Een groot aantal reacties heeft betrekking op beperkingen voortkomend uit aanleg nieuwe natuur ( schaduwwerking ). [2, 3, 6, 8, 9, 10, 18, 22, 26, 27, 30, 31, 32, 33 ] Met de aanleg van De Doorbraak wordt uitvoering gegeven aan het beleid uit het Streekplan 2000+ en het Natuurgebiedsplan Zuid-Twente. In deze plannen is De Doorbraak reeds opgenomen als water- en ecologische verbindingszone. Het plan voor De Doorbraak betreft een uitwerking van reeds vastgesteld beleid. De aanwijzing van nieuwe natuur heeft overigens geen externe werking op aangrenzende/ omliggende functies. Net als dat voor de aanleg van landschapselementen het geval is, geldt voor nieuw ontwikkelde natuur dat deze niet wordt aangemerkt als verzuringsgevoelige natuur. Dergelijke gebieden zijn niet onderhevig aan de regelgeving van de Wet Ammoniak en Veehouderij en dergelijke ook al maken ze deel uit van de ecologische hoofdstructuur. Het huidige beleid van zowel het Ministerie van LNV als van de provincie Overijssel houdt deze gedragslijn aan. Er is nu geen enkel voornemen tot wijziging van de hierboven beschreven gedragslijn. Als dat in de toekomst zich toch voordoet en men meent schade of nadelen te ondervinden, dan moet bij de overheid die het besluit neemt bezwaar worden aangetekend. Ook mag de inrichting van een natuurgebied geen nadelen opleveren voor de omgeving. Er zijn diverse regelingen zoals de flora- en faunawet en daarbij behorende ontheffing- en vergunningenbeleid, die erop gericht zijn schade tegen te gaan. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 22
2.8.2 ONKRUID EN SCHADUW Gevreesd wordt dat de aanleg van De Doorbraakzone leidt tot overlast door onkruid e.d. en beschaduwing door opgaande begroeiing [18]. De Doorbraakzone zal een gevarieerde beplanting kennen, variërend van bijna onbegroeide delen langs de oevers, grasachtige delen en delen met struiken en bomen. Aan de buitenzijde van De Doorbraakzone zijn overwegend onderhoudsstroken gesitueerd zonder opgaande beplanting. Schaduw van eventuele bomen zal grotendeels binnen de zone vallen. De genoemde onkruiden zijn pionierssoorten die alleen direct na aanleg zullen verschijnen. Daarnaast zullen de meeste planten soorten zijn van natte omstandigheden vanwege de verlaging van het maaiveld ten behoeve van de afvoer. Dergelijke soorten vormen over het algemeen geen hinder in landbouwkundige percelen. Door het beheer en onderhoud, gericht op verschraling, treedt een stabilisatie op. Overlast van onkruiden is hierdoor niet te verwachten. 2.8.3 TOEKOMSTIGE UITBREIDING Door de komst van het RBT, of een andere vorm van stedelijke uitbreiding, zal de ecologische verbindingszone nog met 75 meter verbreed worden. [16], wat opnieuw ten koste gaat van landbouwgrond. Het huidige plan bevat geen verdere uitbreiding van De Doorbraakzone dan er nu in is aangegeven. Zie ook paragraaf 2.2.2. Indien het RBT op de locatie Almelo-Zuid wordt gerealiseerd, zal de verbreding van het tracé van De Doorbraak in het bestemmingsplan voor het RBT worden opgenomen. Vooralsnog is er geen aanleiding om de verbreding in het (onderhavige) bestemmingsplan voor De Doorbraak te regelen. 2.8.4 EFFECTIVITEIT Inspreker maakt zich zorgen of de inrichting van de ecologische verbindingszone zal werken, gezien het aantal kruisingen met infrastructurele verbindingen. Tevens vraagt de inspreker of water en natuur gecombineerd moeten worden in één ecologische verbindingszone [40]. De Doorbraak maakt onderdeel uit van de ecologische hoofdstructuur. Als gevolg van de stedelijke en infrastructurele ontwikkelingen in de open ruimte is het een opgave om ook ruimte te reserveren en in te richten ten behoeve van de migratiemogelijkheden en overlevingskansen van flora en fauna. In het kader van De Doorbraak is een studie verricht naar de gewenste streefbeelden en de inrichting die daarbij hoort. Om de kruisingen zo goed mogelijk in te richten wordt rekening gehouden met een natte en een droge verbinding. Op deze wijze wordt de migratie van flora en fauna over het land en door de het water veilig gesteld. Bij het Twentekanaal zullen fauna in- en uittreeplaatsen aangebracht worden. In het voorgestelde ontwerp is voldoende rekening gehouden met de randvoorwaarden die gesteld worden vanuit ecologische verbindingszones. 110302/OF4/018/000621/LB ARCADIS 23