Gemeente Neerpelt Kerkplein 1 3910 Neerpelt NIS-code 072025 Meerjarenplan 2014-2019: samenstelling dossier 1. Wettelijke rapporten a. Strategische nota i. Strategische nota ii. Overzicht prioritaire beleidsdoelstellingen b. Financiële nota i. Financieel doelstellingenplan (schema M1) ii. Staat van het financieel evenwicht (schema M2) 2. Toelichting a. Omgevingsanalyse b. Financiële risico s c. Overzicht beleidsdoelstellingen i. Overzicht beleidsdoelstellingen ii. Meerjarenplan d. Interne organisatie i. Organogram ii. Schema TM1 personeel iii. Overzicht budgethouders iv. Overzicht beleidsvelden per domein e. Overzicht van de entiteiten opgenomen onder de financieel vaste activa f. Fiscaliteit g. Financiële schulden (schema TM2) h. Participatietraject gemeente Neerpelt Secretaris Vandervelden Hilde Financieel beheerder Daamen Theo meerjarenplan 2014-2019 pag. 1 van 327
It is not the strongest of the species that survives, nor the most intelligent that survives. It is the one that is the most adaptable to change. Charles Darwin Neerpelt, 29 november 2013 Geachte mevrouw Geachte heer Het zijn uitdagende tijden voor wie wil meedenken en meebouwen aan de toekomst. De wereld is immers tegen een ongeziene snelheid in verandering. Vergroening, verkleuring en verzilvering bepalen steeds meer het beeld van de plek waar we leven. De toenemende zorg voor energie en klimaatverandering versterken stap voor stap het draagvlak voor een andere, diepgaandere aanpak. Digitaal is het nieuwe normaal met tal van kansen voor een meer directe bereikbaarheid van iedereen.anderzijds is een verder schrijdende dualisering en een zichtbaar wordende kloof tussen arm en rijk geen ver van mijn bed meer. Het zijn slechts enkele grondstromen die die wereld-in-verandering kenschetsen. Bovenop deze maatschappelijke tendensen domineert een aanhoudende financiële en economische crisis de beslissingsruimte van bedrijven, organisaties, besturen, gezinnen, De maatschappelijke en macro-economische context is zeer concreet en tastbaar in een gemeente waar inwoners en bestuur bijna dagdagelijks met elkaar in contact komen, ervaring en gedachten wisselen en zich wederzijds betrokken voelen. Het bewustzijn van deze gewijzigde omstandigheden, van een nieuwe samenleving in wording, van andere uitdagingen vormde de basis voor onze toekomstvisie op Neerpelt de komende jaren. We maakten duidelijke keuzes voor de uitbouw van een sterke, solidaire, vooruitziende en levendige gemeente. Het staat voorop dat wij voluit blijven gaan voor een gemeente waarin mensen zich betrokken en verbonden voelen. We hechten er alle belang aan dat ook in een dorp van stilaan 17.000 inwonersmensen elkaar nog echt blijven kennen, het reilen en zeilen rondom hen volgen en mee beleven, kortom zich echt thuis voelen in Neerpelt. Het brede en gevarieerde aanbod aan verenigingen en organisaties biedt hiervoor alle kansen. Ook buurtfeesten en talrijke andere activiteiten die mensen samenbrengen, maken van onze gemeente een gemeenschap rijk van hart. Thinkglobal, act local. Nergens geldt dit principe meer dan op het vlak van duurzame ontwikkeling en leefmilieu. Het is onze plicht ten aanzien van onze planeet, ten aanzien meerjarenplan 2014-2019 pag. 2 van 327
van alles wat hier leeft, ten aanzien van de huidige en toekomstige generaties om fundamenteel werk te maken van een beter leefmilieu. De sensibiliseringscampagnes van de afgelopen jaren wierpen hun vruchten af en brachten de mensen een bewustwording bij. De kentering naar een meer duurzame en schone samenleving zit op koers. Volhouden, verdiepen en verbreden van de aanpak is nu het leidmotief. Mobiliteit blijft uitermate belangrijk voor een goed ontsloten gemeente, zowel intern als extern. Tal van fiets- en voetgangersvoorzieningen, kilometers nieuwe fietspaden, trage wegen, belbussen, benadrukken het STOP-principe als leidraad voor een doordachte en duurzame mobiliteit.ook de komende jaren gaan we voluit verder op de ingeslagen weg met een flink pakket aan investeringen die in eerste instantie de fietser ten goede komen. De wurggreep van het uitblijven van de noordelijke omleidingsweg mag echter niet lang meer blijven duren Ook vinden we het uitermate belangrijk vanuit de lokale gemeenschap te werken aan armoedebestrijding, dicht bij de mensen, waar alle kansen aanwezig zijn om met armen contact te houden en verdoken armoede op te sporen. Via preventie, integratie en participatie werken we aan een breed en alomvattend programma. En meer dan ooit rekenen we hier ook op de betrokkenheid onze inwoners. Sluitstuk van ons verhaal is een financieel gezonde en performante gemeente. Vanuit stevige fundamenten, zoals een verantwoord en doordacht personeels- en financieel beleid, konden we keuzes maken die de toekomst vol vertrouwen aanpakken.met nog steeds een ruim exploitatie-overschot en een stevig financieel evenwicht, zowel op jaarbasis als over de gehele beleidsperiode, is onze gemeente een gezonde en solide organisatie. Bovendien opteerden we er uitdrukkelijk voor de aanvullende personenbelasting en de gemeentelijke opcentiemen niet te verhogen. Enkel via de gebruiker betaalt of de vervuiler betaalt passen we de fiscaliteit een beetje aan: eerlijker, doelgerichter, duurzamer. Het is onze overtuiging dat een financieel gezonde gemeente de beste garantie biedt aan zijn inwoners voor een zekere en betrouwbare toekomst. Wij zijn ervan overtuigd dat het meerjarenplan dat we uittekenden voor Neerpelt een vooruitziend en ambitieus kader biedt om van onze gemeente ook de komende jaren een fijne plek op aarde te maken. Samen maken we de toekomst van Neerpelt. Met vriendelijke groeten Raf Drieskens Burgemeester meerjarenplan 2014-2019 pag. 3 van 327
Gemeente Neerpelt Kerkplein 1 3910 Neerpelt NIS-code : 072025 STRATEGISCHE NOTA 2014-2019 Secretaris Vandervelden Hilde meerjarenplan 2014-2019 pag. 4 van 327 Financieel beheerder Daamen Theo
STRATEGISCHE NOTA 2014-2019 31-dec.-2013 13:41 Algemene financiering Financieel gezonde gemeente Financieel gezonde gemeente 2014000001 Het bestuur bouwt verder aan een financieel gezonde organisatie. 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten E 4.000,00 12.265.635,00 4.000,00 12.547.859,00 4.000,00 12.837.114,00 4.000,00 12.998.744,00 4.000,00 13.162.947,00 4.000,00 13.330.435,00 I 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 A 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Totaal 4.000,00 12.265.635,00 4.000,00 12.547.859,00 4.000,00 12.837.114,00 4.000,00 12.998.744,00 4.000,00 13.162.947,00 4.000,00 13.330.435,00 Inkomsten uit fiscaliteit 2014000003 De nodige inkomsten verwerven d.m.v. een billijke fiscaliteit, met een maximaal behoud van matige belastingtarieven. 2014 2015 2016 2017 2018 2019 X X X X X X Financiële ondersteuning door andere overheden 2014000004 Een maximaal beroep doen op toelagen van andere overheden. 2014 2015 2016 2017 2018 2019 X X X X X X Gemeente Neerpelt Pagina 2 van 2 meerjarenplan 2014-2019 pag. 5 van 327
Gemeente Neerpelt Kerkplein 1 3910 Neerpelt NIS-code : 072025 Laatste budgettaire journaalnummer : 2014000805 Financieel Doelstellingenplan 2014-2019 Secretaris Vandervelden Hilde meerjarenplan 2014-2019 pag. 6 van 327 Financieel beheerder Daamen Theo
M1 : Financieel Doelstellingenplan 2014-2019 2014 2015 2016 Uitgaven Ontvangsten Saldo Uitgaven Ontvangsten Saldo Uitgaven Ontvangsten Saldo Algemene financiering PBDS E I A 4.000 12.265.635 12.261.635 4.000 12.547.859 12.543.859 4.000 12.837.114 12.833.114 Overig E I A 345.880 672.934 258.100 3.080.000-87.780 2.407.066 424.830 794.985 262.690 1.720.000-162.140 925.015 483.817 794.051 267.372 4.900.000-216.445 4.105.949 Algemeen bestuur Overig E I A 3.428.243 494.500 222.460-3.205.783-494.500 3.461.188 1.428.500 195.343-3.265.845-1.428.500 3.533.423 2.130.000 196.924-3.336.499-2.130.000 Omgeving Overig E I A 3.778.230 2.934.500 689.190 581.250-3.089.040-2.353.250 3.271.414 6.942.500 691.898 2.725.850-2.579.516-4.216.650 3.316.027 5.158.000 1.094.659 1.952.100-2.221.368-3.205.900 Veiligheid Overig E I A 1.447.986 70.215-1.377.771 1.912.675 9.510 70.615-1.842.060-9.510 1.459.001 71.815-1.387.186 Ondernemen en werken Overig E I A 333.549 1.021.570 173.000 688.021 173.000 139.795 450.000 872.305 173.000 732.510-277.000 135.974 815.500 872.418 443.000 736.444-372.500 Beleven Overig E I A 2.383.075 656.000 350.841-2.032.234-656.000 2.327.321 801.000 350.933-1.976.388-801.000 2.368.241 321.000 351.026-2.017.215-321.000 Welzijn Overig E I A 1.962.415 1.107.480 125.000 11.320 5.000-1.951.095-1.107.480-120.000 2.008.952 890.000 11.472 30.000-1.997.480-890.000 30.000 2.064.654 410.000 11.628 30.000-2.053.026-410.000 30.000 Totalen: E I A 13.683.378 5.192.480 797.934 14.889.331 754.250 3.085.000 1.205.953-4.438.230 2.287.066 13.550.175 10.521.510 794.985 15.003.115 2.898.850 1.750.000 1.452.940-7.622.660 955.015 13.365.137 8.834.500 794.051 15.702.956 2.395.100 4.930.000 2.337.819-6.439.400 4.135.949 Gemeente Neerpelt Pagina 2 van 3 meerjarenplan 2014-2019 pag. 7 van 327
M1 : Financieel Doelstellingenplan 2014-2019 2017 2018 2019 Uitgaven Ontvangsten Saldo Uitgaven Ontvangsten Saldo Uitgaven Ontvangsten Saldo Algemene financiering PBDS E I A 4.000 12.998.744 12.994.744 4.000 13.162.947 13.158.947 4.000 13.330.435 13.326.435 Overig E I A 626.678 955.251 272.146-354.532-955.251 607.777 921.832 277.015-330.762-921.832 589.364 919.677 281.982-307.382-919.677 Algemeen bestuur Overig E I A 3.608.728 385.000 198.538-3.410.190-385.000 3.703.147 135.000 200.191-3.502.956-135.000 3.927.978 125.000 205.932-3.722.046-125.000 Omgeving Overig E I A 3.622.163 3.375.000 747.473 3.162.100-2.874.690-212.900 3.679.856 1.725.000 700.342 1.553.850-2.979.514-171.150 3.483.745 1.725.000 703.266 3.120.850-2.780.479 1.395.850 Veiligheid Overig E Ondernemen en werken Overig I A E I A 1.517.356 75.415-1.441.941 1.573.877 86.215-1.487.662 1.646.909 118.615-1.528.294 137.695 872.533 734.838 139.469 872.650 733.181 141.289 872.769 731.480 741.000 741.000 443.000 443.000 443.000 443.000 Beleven Overig E I A 2.335.232 121.000 351.121-1.984.111-121.000 2.370.321 191.000 351.217 100.000-2.019.104-91.000 2.378.768 191.000 351.316 100.000-2.027.452-91.000 Welzijn Overig E I A 2.119.531 11.786 25.000-2.107.745 25.000 2.180.585 11.947 25.000-2.168.638 25.000 2.237.323 12.112 25.000-2.225.211 25.000 Totalen: E I A 13.971.383 3.881.000 955.251 15.527.756 3.903.100 25.000 1.556.373 22.100-930.251 14.259.032 2.051.000 921.832 15.662.524 2.096.850 25.000 1.403.492 45.850-896.832 14.409.376 2.041.000 919.677 15.876.427 3.663.850 25.000 1.467.051 1.622.850-894.677 Gemeente Neerpelt Pagina 3 van 3 meerjarenplan 2014-2019 pag. 8 van 327
Gemeente Neerpelt Kerkplein 1 3910 Neerpelt NIS-code : 072025 Laatste budgettaire journaalnummer : 2014000805 DE STAAT VAN HET FINANCIËLE EVENWICHT Jaar van : 2014 Jaar tot : 2019 Secretaris Vandervelden Hilde meerjarenplan 2014-2019 pag. 9 van 327 Financieel beheerder Daamen Theo
Schema M2 : De staat van het financiële evenwicht 31-dec.-2013 13:36 RESULTAAT OP KASBASIS 2014 2015 2016 2017 2018 2019 I. Exploitatiebudget (B-A) A. Uitgaven B. Ontvangsten 1.205.953 13.683.378 14.889.331 1.452.940 13.550.175 15.003.115 2.337.819 13.365.137 15.702.956 1.556.373 13.971.383 15.527.756 1.403.492 14.259.032 15.662.524 1.467.051 14.409.376 15.876.427 1.a Belastingen en boetes 8.072.110 8.229.243 8.390.310 8.556.975 8.734.101 8.936.154 1.b Algemene werkingsbijdrage van andere lokale overheden 0 0 0 0 0 0 1.c Tussenkomst door derden in het tekort van het boekjaar 0 0 0 0 0 0 2. Overige 6.817.221 6.773.872 7.312.646 6.970.781 6.928.423 6.940.273 II. Investeringsbudget (B-A) A. Uitgaven B. Ontvangsten -4.438.230 5.192.480 754.250-7.622.660 10.521.510 2.898.850-6.439.400 8.834.500 2.395.100 22.100 3.881.000 3.903.100 45.850 2.051.000 2.096.850 1.622.850 2.041.000 3.663.850 III. Andere (B-A) A. Uitgaven 2.287.066 797.934 955.015 794.985 4.135.949 794.051-930.251 955.251-896.832 921.832-894.677 919.677 1. Aflossing financiële schulden 672.934 794.985 794.051 955.251 921.832 919.677 a. Periodieke aflossingen 672.934 794.985 794.051 955.251 921.832 919.677 b. Niet-periodieke aflossingen 0 0 0 0 0 0 2. Toegestane leningen 125.000 0 0 0 0 0 3. Overige transacties 0 0 0 0 0 0 B. Ontvangsten 3.085.000 1.750.000 4.930.000 25.000 25.000 25.000 1. Op te nemen leningen en leasings 3.080.000 1.720.000 4.900.000 0 0 0 2. Terugvordering van aflossing van financiële schulden 5.000 30.000 30.000 25.000 25.000 25.000 a. Periodieke terugvorderingen 5.000 30.000 30.000 25.000 25.000 25.000 b. Niet-periodieke terugvorderingen 0 0 0 0 0 0 3. Overige transacties 0 0 0 0 0 0 IV. Budgettaire resultaat boekjaar (I + II + III) V. Gecumuleerd budgettaire resultaat vorig boekjaar VI. Gecumuleerd budgettaire resultaat (IV + V) VII. Bestemde gelden (toestand op 31 december) A. Bestemde gelden voor de exploitatie B. Bestemde gelden voor investeringen C. Bestemde gelden voor andere verrichtingen VIII. Resultaat op kasbasis (VI - VII) -945.211 6.723.048 5.777.837 5.740.000 700.000 4.500.000 540.000 37.837-5.214.705 5.777.837 563.133 540.000 0 0 540.000 23.133 34.368 563.133 597.501 540.000 0 0 540.000 57.501 648.222 597.501 1.245.724 540.000 0 0 540.000 705.724 552.510 1.245.724 1.798.234 1.000.000 0 0 1.000.000 798.234 2.195.224 1.798.234 3.993.458 1.000.000 0 0 1.000.000 2.993.458 Bestuur : Gemeente Neerpelt / Meerjarenplan van jaar 2014 tot jaar 2019 Pagina 2 van 3 meerjarenplan 2014-2019 pag. 10 van 327
Schema M2 : De staat van het financiële evenwicht 31-dec.-2013 13:36 AUTOFINANCIERINGSMARGE 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Autofinancieringsmarge (I-II) 538.019 687.955 1.573.768 626.122 506.660 572.374 I. Financieel draagvlak (A-B) 1.373.533 1.695.933 2.636.189 1.993.923 1.818.389 1.859.707 A. Exploitatieontvangsten 14.889.331 15.003.115 15.702.956 15.527.756 15.662.524 15.876.427 B. Exploitatie-uitgaven excl.de nettokosten van schulden (1-2) 13.515.798 13.307.182 13.066.767 13.533.833 13.844.135 14.016.720 1. Exploitatie-uitgaven 13.683.378 13.550.175 13.365.137 13.971.383 14.259.032 14.409.376 2. Nettokosten van de schulden 167.580 242.993 298.370 437.550 414.897 392.656 a. Kosten van de schulden 167.580 242.993 298.370 437.550 414.897 392.656 b. Terugvordering van de kosten van de schulden 0 0 0 0 0 0 II. Netto periodieke leningsuitgaven (A + B) 835.514 1.007.978 1.062.421 1.367.801 1.311.729 1.287.333 A. Netto-aflossingen van schulden 667.934 764.985 764.051 930.251 896.832 894.677 1. Periodieke aflossingen van schulden 672.934 794.985 794.051 955.251 921.832 919.677 2. Terugvordering van periodieke aflossingen van schulden 5.000 30.000 30.000 25.000 25.000 25.000 B. Nettokosten van schulden 167.580 242.993 298.370 437.550 414.897 392.656 1. Kosten van de schulden 167.580 242.993 298.370 437.550 414.897 392.656 2. Terugvordering van de kosten van de schulden 0 0 0 0 0 0 Bestuur : Gemeente Neerpelt / Meerjarenplan van jaar 2014 tot jaar 2019 Pagina 3 van 3 meerjarenplan 2014-2019 pag. 11 van 327
OMGEVINGSANALYSE Gemeente Neerpelt 1 meerjarenplan 2014-2019 pag. 12 van 327
1 Inhoudstafel 1 Inhoudstafel... 2 2 Procesbeschrijving... 4 2.1 Bedoeling... 4 2.2 Aard van de analyse... 4 2.3 Proces... 4 3 Verklarende woordenlijst... 5 4 Algemeen... 6 4.1 Situering... 6 4.2 Demografisch... 7 4.2.1 Loop van de bevolking... 8 4.2.2 Diversiteit... 11 4.2.3 Huishoudens... 13 4.2.4 Uitg... 16 4.3 Socio-economisch... 20 5 Algemene financiering... 22 5.1 Algemeen... 22 5.2 Ontvangsten... 22 5.3 Uitgaven... 29 5.4 Overboekingen... 35 5.5 Leningen... 36 5.6 Reserves... 38 5.7 Investeringen... 39 5.8 OCMW... 40 6 Algemeen bestuur... 42 6.1 Algemene en ondersteunende diensten... 42 6.2 Administratieve dienstverlening... 45 7 Omgeving... 46 7.1 Mobiliteit... 46 7.1.1 Wegen... 46 7.1.2 Openbaar vervoer... 47 7.1.3 Parkeren... 47 7.1.4 Overige mobiliteit en verkeer... 48 7.2 Natuur en milieubeheer... 50 7.2.1 Afvalbeheer... 50 7.2.2 Riolering, waterzuivering en gerelateerd waterbeheer... 51 7.2.3 Vermindering van de milieuverontreiniging... 53 7.2.4 Bescherming van de biodiversiteit en de landschappen... 55 7.2.5 Overige milieubescherming... 55 7.3 Wonen en ruimtelijke ordening... 68 7.3.1 Wonen... 68 7.3.2 Ruimtelijke Ordening... 79 8 Veiligheid... 83 meerjarenplan 2014-2019 pag. 13 van 327 2
8.1 Politiediensten... 83 8.1.1 Diefstallen en afpersingen... 83 8.1.2 Gewelddadige misdrijven tegen eigendom... 83 8.1.3 Misdrijven tegen de lichamelijke integriteit... 84 8.2 Brandweer... 84 8.2.1 Personeelsbestand... 85 8.2.2 Opdrachten... 85 9 Ondernemen en werken... 92 9.1 Handel en middenstand... 92 9.2 Nijverheid... 95 9.3 Toerisme... 96 9.3.1 Bed & breakfast... 96 9.3.2 Budgetverblijven... 97 9.3.3 Hoevetoerisme... 97 9.3.4 Jeugdverblijven... 98 9.3.5 Tentenkampen - kampeerweide... 99 9.4 Land- en bosbouw... 101 9.5 Werkgelegenheid... 102 9.5.1 Tewerkstelling in eigen gemeente... 106 9.5.2 Sociale tewerkstelling... 106 9.5.3 Beschrijving van tewerkstelling in verschillende sectoren... 107 10 Beleven... 111 10.1 Kunst en cultuur... 111 10.1.1 Gemeentelijke culturele instellingen... 111 10.1.2 Niet-gemeentelijke culturele instellingen... 112 10.1.3 Monumentenzorg... 114 10.1.4 Overig kunst- en cultuurbeleid... 115 10.1.5 Culturele verenigingen... 115 10.2 Sport... 125 10.2.1 Sportbeleidsplan... 125 10.2.2 Sportinfrastructuur... 125 10.2.3 Sportverenigingen... 131 10.3 Jeugd... 141 10.4 Eredienst en niet-confessionele levensbeschouwingen... 144 11 Welzijn... 146 11.1 Zorg en opvang... 146 11.1.1 Sociale dienst OCMW... 147 11.1.2 Juridische bijstand OCMW... 155 11.1.3 Gezin en kinderen... 155 11.1.4 Ouderen... 156 11.1.5 Dienstverlening inzake volksgezondheid... 160 11.1.6 Begraafplaatsen, crematoria en lijkbezorging... 160 12 Bibliografie... 161 meerjarenplan 2014-2019 pag. 14 van 327 3
2 Procesbeschrijving 2.1 Bedoeling Eind 2013 moet elk lokaal bestuur in Vlaanderen een meerjarenplan indienen bij de Vlaamse overheid betreffende het lokaal beleid in de gemeente. In dat plan dient op basis van een omgevingsanalyse - aangegeven te worden welke strategische en operationele doelstellingen het lokaal bestuur vooropstelt voor de volgende zes jaren (2014-2019). De bedoeling van de opmaak van een omgevingsanalyse is een goed beeld te schetsen van de huidige situatie van de gemeente op onder meer demografisch, financieel en sociaal vlak. Er wordt ook vooruitgekeken naar de te verwachten toekomstige situatie. Tegelijkertijd worden waar mogelijk ook vergelijkingen gemaakt in de ruimte (regio, provincie, Vlaanderen ). De omgevingsanalyse werd opgebouwd rond volgende thema s: een algemene situering, financiering, bestuur, omgeving, veiligheid, ondernemen en werken, beleven en welzijn. De omgevingsanalyse is bedoeld om het bestuur te ondersteunen en te inspireren bij het maken van strategische keuzes en het opstellen van beleidsdoelstellingen voor bestuursperiode 2013-2018. 2.2 Aard van de analyse Er werd voor de opmaak van de analyse vertrokken van beschikbare cijfergegevens (Gemeentelijke profielschets, Cijferkorven Provincie Limburg, Cijfers POM-ERSV Limburg, ). Daarnaast werd, waar mogelijk en beschikbaar, informatie gehaald uit bestaande lokale plannen (lokaal beleidsplan buitenschoolse kinderopvang, gemeentelijk structuurplan, ouderenbeleidsplan.). Beleidsplannen van bovenlokale actoren werden niet mee verwerkt. Ook werd cijfermateriaal en/of informatie van de verschillende diensten gebruikt. Bij de cijfers die komen uit de gemeentelijke profielschets wordt er steeds vergeleken met het Vlaams Gewest en alle gemeenten uit cluster V12 van Belfius, namelijk landelijke gemeenten of verstedelijkte plattelandsgemeenten met sterke demografische groei. Naast Neerpelt omvat deze cluster nog 36 andere gemeenten waaronder Bocholt, Lommel, Hechtel-Eksel en Peer. 2.3 Proces De analyse werd opgemaakt door één persoon en ter bespreking voorgelegd aan het managementteam. meerjarenplan 2014-2019 pag. 15 van 327 4
3 Verklarende woordenlijst Belfius-cluster: classificatie van gemeenten met als onderliggend doel gemeenten met een vergelijkbare sociaaleconomische omgeving onder te brengen in zo homogeen mogelijke klassen en op die manier een geschikt referentiekader uit te werken om de financiële aspecten van de gemeenten te kunnen vergelijken. Volgende 10 factoren worden in aanmerking genomen: vergrijzing van de bevolking; sociaaleconomische positie woonkarakter; verstedelijking/landelijk karakter; centrumfunctie externe aantrekkingskracht; toeristische activiteit dynamisme van de vastgoedmarkt; niveau tertiaire activiteit werkgelegenheidscentrum; niveau economische activiteit industrieel karakter; demografische evolutie natuurlijke component; demografische evolutie migratiecomponent; en ten slotte grensfenomeen buitenlandse bevolking (EU). Met deze 10 factoren in aanmerking genomen behoort Neerpelt tot cluster V12 Landelijke of verstedelijkte plattelandsgemeenten met sterke demografische groei. Deze categorie bundelt 37 gemeenten die overwegend landelijk zijn en een lage centrumfunctie hebben. De gemiddelde bevolking ligt tussen 10.000 en 20.000 inwoners. De gemeenten uit deze cluster onderscheiden zich voornamelijk van de andere uit de regio door hun lage vergrijzing en een sterke demografische evolutie. Deze gemeenten worden dan ook geconfronteerd met een aanzienlijke groei van de bebouwde oppervlakte en van het aantal woningen. Het inkomensniveau van de bevolking ligt gemiddeld iets lager dan het regionale gemiddelde. De tertiaire activiteit is vrij zwak, terwijl er in bepaalde gemeenten een vrij sterke industriële activiteit is (Dexia, 2007). Politiezone HANO: politiezone van de gemeenten Hamont-Achel, Neerpelt en Overpelt. meerjarenplan 2014-2019 pag. 16 van 327 5
4 Algemeen 4.1 Situering Provincie: Limburg Arrondissement: Maaseik Kanton: Neerpelt Politiezone: HANO Aantal inwoners op 31 december 2012: 16.742 Neerpelt lig in het noorden van de provincie Limburg. De gemeente wordt in het noorden begrensd door de rijksgrens met Nederland. In het oosten door de gemeenten Hamont-Achel en Bocholt, in het zuiden door de gemeente Peer en in het westen door de gemeenten Overpelt en Lommel. Neerpelt wordt omschreven als een kleinstedelijk gebied. Sint-Huibrechts-Lille wordt als hoofddorp benoemd. Grote Heide, Damsheide en Herent zijn woonkernen. De totale oppervlakte van de gemeente bedraagt 4277 ha 77 a 61 ca. Neerpelt heeft een goed uitgebouwd handels- en dienstenapparaat. De industriële werkgelegenheid is beperkt. Samen met Overpelt vormt Neerpelt het bipolair stedelijk gebied Neerpelt-Overpelt. meerjarenplan 2014-2019 pag. 17 van 327 6
4.2 Demografisch In onderstaande tabel die overgenomen werd uit de cijferkorven van de provincie Limburg krijgen we een eerste zicht op de bevolking van de gemeente Neerpelt. We zien achtereenvolgens een omschrijving van de indicator, de aard, het absoluut cijfer en de indicator zelf. Deze laatste kan vergeleken worden met de indicatoren voor Noord-Limburg, Limburg en het Vlaams Gewest. Bovendien wordt o.a. aan de hand van kleuren aangegeven in welke mate de indicator voor Neerpelt afwijkt van het gemiddelde voor alle Limburgse gemeenten. Ten slotte wordt aangegeven welke rang Neerpelt in neemt ten opzichte van de andere 43 Limburgse gemeenten. Bevolking en loop van de bevolking op 1 januari 2011 Bevolking en loop van de bevolking aard indicator absoluut cijfer indicator gemeente stand. score gemeente indicator Noord- Limburg indicator Limburg indicator Vlaams Gewest rang gemeente Totale bevolking Ac 16.448-0,21 19.498 17 Bevolkingsdichtheid inw/km² 384 0,26 240 346 462 14 Ongehuwden % 6,624 40,3-0,36 40,7 40,6 42,0 24 Gehuwden % 7,974 48,5 1,26 48,1 46,7 43,9 9 Personen in weduwstaat % 827 5,0-1,06 5,2 5,8 6,4 36 Gescheiden personen % 1,023 6,2-0,71 6,0 6,9 7,7 30 Geboorten per 1000 inwoners 144 8,80-1,29 9,96 10,63 11,10 37 Sterfte per 1000 inwoners 112 6,84-0,78 7,17 8,01 9,39 32 Natuurlijk saldo per 1000 inwoners Inwijkingen per 1000 inwoners Uitwijkingen per 1000 inwoners Migratiesaldo per 1000 inwoners 32 1,95-0,28 2,79 2,62 1,71 29 798 48,75 0,38 43,88 46,11 53,52 19 752 45,94 0,57 40,07 42,52 48,36 15 46 2,81-0,17 3,82 3,59 5,16 26 Aangroei per 1000 inwoners 79 4,83-0,29 7,01 6,42 6,94 28 Legende standaardscores: Veel lager dan Limburg Lager dan Limburg Gemiddeld Hoger dan Limburg Veel hoger dan Limburg Bron: Provincie Limburg (2011) Uit bovenstaande tabel kan afgeleid worden dat Neerpelt gemiddeld scoort voor de indicatoren totale bevolking, bevolkingsdichtheid, ongehuwden, natuurlijk saldo per 1000 inwoners, inwijkingen per 1000 inwoners, migratiesaldo per 1000 inwoners en aangroei per 1000 inwoners. Het percentage gehuwden en de uitwijkingen per 1000 inwoners liggen hoger dan gemiddeld in Limburg. De percentages personen in weduwstaat en gescheiden personen en de geboorten per 1000 inwoners en sterfte per 1000 inwoners ligt lager dan gemiddeld voor de Limburgse gemeenten. In vergelijking met de gemiddelden voor Noord-Limburg zien we een hogere bevolkingsdichtheid en omwille van een lager natuurlijk saldo en een lager migratiesaldo een kleinere aangroei per 1000 inwoners. 7 meerjarenplan 2014-2019 pag. 18 van 327
4.2.1 Loop van de bevolking Evolutie bevolking op 1 januari Bron: Dienst bevolking Neerpelt Het bevolkingsaantal in Neerpelt blijft stijgen. Van 15.097 in 1997 tot 16.667 begin 2012. Interessant is echter ook de groei van de totale bevolking in vergelijking met de gemeenten in dezelfde Belfius-cluster als Neerpelt en het Vlaams Gewest (zie onderstaande grafiek). Groei totale bevolking op 1 januari Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 8 meerjarenplan 2014-2019 pag. 19 van 327
Dit resulteert voor Neerpelt in een groeipercentage van 7% in de periode 2000 en 2010, wat hoog is in vergelijking met de provincie (4,45%) en het Vlaams gewest (5,2%). Bevolkingsprojectie tot en met 2020 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) De bevolkingsprojecties van de Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR) laten een ander beeld zien. Hier zien we voor Neerpelt nog een lichte stijging van de bevolking tot het midden van het decennium. Vanaf 2018 mogen we een daling van de Neerpeltse bevolking verwachten. meerjarenplan 2014-2019 pag. 20 van 327 9
Natuurlijke aangroei van de bevolking Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Als we naar de loop van de bevolking kijken dan stellen we vast dat de natuurlijke aangroei in 2010 iets lager ligt dan het cijfer voor Limburg, maar hoger dan het Vlaamse cijfer (zie ook tabel hoger). Ook het migratiesaldo ligt lager voor Neerpelt: 2,81% ten opzichte van 3,59% voor Limburg en 5,16% voor het Vlaams Gewest. Dit heeft zijn weerslag op de totale aangroei van de bevolking. Interne migraties Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 21 van 327 10
Internationale migraties Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Totaal migratiesaldo Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 4.2.2 Diversiteit Vanwege de nabijheid van de grens met Nederland wonen er in Neerpelt, in vergelijking met de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest, opvallend meer vreemdelingen per 1000 inwoners. Ook in vergelijking met het gemiddelde voor Limburg ligt het percentage Niet-Belgen hoger (zie tabel onder). 11 meerjarenplan 2014-2019 pag. 22 van 327
Aantal vreemdelingen per 1000 inwoners Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Dit is eveneens zichtbaar op onderstaand kaartje van België met cijfers van begin 2011. Vreemdelingen op 1 januari 2011 Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (2012) 12 meerjarenplan 2014-2019 pag. 23 van 327
Zoals uit onderstaande tabel van de provincie Limburg kan afgelezen worden vormen Nederlanders de grootste groep van de Niet-Belgen, namelijk 90,7%. Nationaliteiten op 1 januari 2011 Nationaliteiten aard indicator absoluut cijfer indicator gemeente stand. score gemeente indicator Noord- Limburg indicator Limburg indicator Vlaams Gewest rang gemeente Niet-Belgen % 2.692 16,4 1,11 11,8 8,6 5,7 6 Niet-Belgen van Nederland % 2.442 90,7 1,30 87,0 55,4 30,7 5 Niet-Belgen van Maghreblanden en Turkije Niet-Belgen van ex- Oostbloklanden Niet-Belgen van EU-exmigratielanden Niet-Belgen van lageinkomenslanden Buitenlandse inwijkingen per 1000 inwoners Buitenlandse inwijkingen, afkomstig van EU-exmigratielanden en lageinkomenslanden Buitenlandse inwijkingen, afkomstig van Nederland % 42 1,6-0,89 2,1 9,7 13,6 37 % 35 1,3-0,47 2,4 5,0 12,1 41 % 47 1,7-1,21 2,2 20,0 12,4 39 % 127 4,7-0,82 7,0 19,6 40,4 38 278 16,90 1,39 12,07 8,47 7,32 4 44 15,83-0,89 18,93 35,83 52,93 37 207 74,46 1,02 70,24 48,41 21,52 7 Legende standaardscores: Veel lager dan Limburg Lager dan Limburg Gemiddeld Hoger dan Limburg Veel hoger dan Limburg Bron: Provincie Limburg (2011) 4.2.3 Huishoudens In onderstaande grafiek zien we dat het aantal huishoudens een nog sterkere groei kende in de periode 2000-2009 dan de totale bevolking. In vergelijking met het Vlaams Gewest kent het aantal huishoudens een sterkere groei. 13 meerjarenplan 2014-2019 pag. 24 van 327
Evolutie huishoudens Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Ondanks dat de projectie voor de totale bevolking vanaf 2018 een afname van de bevolking aangeeft, zien we in onderstaande grafiek nog steeds een groei van het aantal huishoudens voor Neerpelt. Tegen het einde van het decennium neemt de snelheid van de groei wel enigszins af. Deze afname zien we minder in het Vlaams Gewest en de Belfius-cluster. Projectie huishoudens Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 25 van 327 14
De verwachte toename van het aantal huishoudens in Neerpelt hangt samen met de groei van het aantal 1-persoons en kleinere huishoudens. De gemiddelde omvang van de Neerpeltse huishoudens neemt af omwille van een dalend aantal grote huishoudens. Evolutie alleenwonende vrouwen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Evolutie alleenwonende mannen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Voor de toekomst verwachten we vooral een toename van het aantal alleenwonende vrouwen. In vergelijking met het Vlaams Gewest ligt deze toename veel hoger. De groei van het aantal meerjarenplan 2014-2019 pag. 26 van 327 15
alleenwonende mannen ligt lager in Neerpelt, eveneens in vergelijking met het Vlaams Gewest en de Belfius-cluster. Projectie alleenwonende vrouwen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012), eigen bewerking Projectie alleenwonende mannen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012), eigen bewerking 4.2.4 Leeftijdsopbouw Wat de leeftijdsopbouw betreft komen de cijfers voor Neerpelt in grote lijnen overeen met die van Limburg. De evolutie van de leeftijdsopbouw geeft aan dat de groep van de 20- tot 39-jarigen lager meerjarenplan 2014-2019 pag. 27 van 327 16
is dan gemiddeld in Limburg, terwijl de groep van de gemiddelde voor Limburg. 40- tot 59-jarigen hoger ligt dan het Leeftijdsopbouw op 1 januari 2011 Leeftijdsopbouw aard indicator absoluut cijfer indicator gemeente stand. score gemeente indicator Noord- Limburg indicator Limburg indicator Vlaams Gewest rang gemeente Minderjarigen (0-17) % 3.121 19,0-0,10 19,3 19,1 19,6 27 Jongeren (0-24) % 4.603 28,0 0,29 28,2 27,5 27,8 17 Jongeren (0-19) % 3.598 21,9 0,25 21,9 21,6 22,0 18 Bevolking op actieve leeftijd (20-39) Bevolking op actieve leeftijd (40-59) Bevolking op actieve leeftijd (20-59) % 3.886 23,6-1,35 24,6 25,4 24,9 37 % 5.297 32,2 1,50 31,2 30,5 29,0 5 % 9.183 55,8-0,07 55,8 55,9 53,9 28 Ouderen (60-79) % 3.066 18,6 0,09 18,7 18,5 19,1 21 Hoogbejaarden (80-...) % 601 3,65-0,41 3,60 3,97 4,98 25 Ouderen (60-...) % 3.667 22,3-0,13 22,3 22,5 24,1 24 Legende standaardscores: Veel lager dan Limburg Lager dan Limburg Gemiddeld Hoger dan Limburg Veel hoger dan Limburg Bron: Provincie Limburg (2011) Bevolking ouder dan 64 jaar op 1 januari 2011 Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (2012) meerjarenplan 2014-2019 pag. 28 van 327 17
De afhankelijkheidsratio is de verhouding van de nog-niet-actieven (0-19 jaar) en de niet-meeractieven (60+) t.o.v. de bevolking op actieve leeftijd (20-59 jaar). Ze meet de afhankelijkheid van de niet-actieven t.o.v. de actieven. Begin 2011 lag de afhankelijkheidsratio in Neerpelt op ongeveer hetzelfde niveau als Limburg en een stuk lager dan in Vlaanderen. Afhankelijkheidsratio Bron: POM-ERSV Limburg (2010) De doorstromingsratio geeft weer in welke mate de personen die binnen afzienbare tijd uit het arbeidscircuit treden (50-64 jaar) zullen vervangen worden door jonge personen (10-24 jaar) die zich binnenkort zullen aanbieden op de arbeidsmarkt. De doorstromingsratio ligt begin 2008 voor Neerpelt (102,2) iets hoger dan voor Limburg (99,6) en veel hoger dan voor Vlaanderen (96,7). Doorstromingsratio Bron: POM-ERSV Limburg (2010) meerjarenplan 2014-2019 pag. 29 van 327 18
De familiale zorgindex geeft aan hoe de verhouding 80-plussers/50- tot 59-jarigen is. Hoe lager deze verhouding, hoe groter het potentieel mantelzorgers. Voor Neerpelt lag de familiale zorgindex in 2008 nog erg laag. Familiale zorgindex in 2008 (80+)/(50-59) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) De index grijze druk geeft aan wat het aandeel 60-plussers is ten opzichte van de 20- tot 59- jarigen. In 2010 lag de grijze druk lager dan gemiddeld voor Vlaanderen. Voor elke Neerpeltse 60- plusser zijn er nog ruim 2 20- tot 59-jarigen. Grijze druk in 2010 (60+)/(20-59) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) De index interne vergrijzing geeft ten slotte aan hoe sterk het aantal 80-plussers doorweegt binnen de groep van de 60-plussers. Ook hier scoorde Neerpelt in 2010 (veel) lager dan gemiddeld in Vlaanderen. meerjarenplan 2014-2019 pag. 30 van 327 19
Interne vergrijzing in 2010 (80+)/(60+) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 4.3 Socio-economisch Het gemiddeld inkomen per inwoner lag in 2008 in Neerpelt (14.880 ) rond het Limburgs gemiddelde (15.005 ) en onder het gemiddelde voor het Vlaams Gewest (16.261 ).. meerjarenplan 2014-2019 pag. 31 van 327 20
Gemiddeld netto belastbaar inkomen per inwoner, inkomstenjaar 2008, aanslagjaar 2009 Bron: Steunpunt Sociale Planning (2012) meerjarenplan 2014-2019 pag. 32 van 327 21
5 Algemene financiering De weergegeven cijfers komen enerzijds uit het individueel financieel profiel (IFP) zoals het door Belfius is opgemaakt en anderzijds uit de gegevens van de jaarrekening 2011 en het budget 2012. Zo zien we dat er twee cijfers voor 2011 voorkomen. Het gaat eerst om het cijfer uit het IFP (budget 2011) en het cijfer uit de jaarrekening 2011. De meeste grafieken zijn opgemaakt op basis van de ontvangsten/uitgaven per inwoner. 5.1 Algemeen 5.2 Ontvangsten Ontvangsten gewone dienst Uit de cijfers van het individueel financieel profiel (IFP) aangevuld met de cijfers van de laatste begroting blijkt een verhoging van de totale ontvangsten in de gewone dienst met ongeveer 5% ten opzichte van 2006. Voor de volledigheid moeten we erbij vermelden dat er nogal wat schommelingen waren in de ontvangsten gedurende de periode 2006-2012. Evolutie ontvangsten gewone dienst, in euro per inwoner De ontvangsten gewone dienst, namelijk 860 per inwoner in 2010, liggen onder de gemiddelde ontvangsten voor de Belfius-cluster (979 /inwoner) en het Vlaams Gewest (1397 /inwoner). Neerpelt haalt op alle posten minder geld op dan de Belfius-cluster gemeenten en het Vlaams Gewest. meerjarenplan 2014-2019 pag. 33 van 327 22
Ontvangsten gewone dienst, Neerpelt Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Ontvangsten gewone dienst in euro per inwoner, Neerpelt Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Ontvangsten gewone dienst in euro per inwoner, Belfius-indeling Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Ontvangsten gewone dienst in euro per inwoner, Vlaams Gewest Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 23 meerjarenplan 2014-2019 pag. 34 van 327
Onderstaande grafiek laat zien dat de ontvangsten gewone dienst in Neerpelt in vergelijking met de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest vooral komen uit belastingen en minder uit andere overdrachten. Ontvangsten gewone dienst in 2010, in percentages Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012), eigen bewerking Overdrachten Het grootste aandeel in de gewone ontvangsten halen we uit de rubriek overdrachten waar het gemeentefonds, de aanvullende personenbelasting en de opcentiemen op de onroerende voorheffing de belangrijkste inkomsten vertegenwoordigen. meerjarenplan 2014-2019 pag. 35 van 327 24
Evolutie overdrachten, in euro per inwoner Gemeentefonds De Vlaamse overheid garandeert aan de gemeentebesturen, op dit moment, een jaarlijkse groeivoet van 3,5%. Zo zal de gemeente Neerpelt in 2013 het bedrag van 3.407.848 euro mogen inschrijven in de begroting. Aanvullende personenbelasting De aanslagvoet van de APB bedraagt in Neerpelt 7%. Hiermee bevindt de gemeente Neerpelt zich onder het gemiddelde van de Belfius-cluster, de provincie en het Vlaams gewest (gegevens IFP). meerjarenplan 2014-2019 pag. 36 van 327 25
Aanvullende personenbelasting in % Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Aanvullende personenbelasting in %, aanslagjaar 2010 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Niet alleen de aanslagvoet APB, maar ook de waarde van 1% APB per inwoner ligt lager dan in de Belfius-cluster. Dit is een gevolg van het lagere gemiddeld belastbaar inkomen (cijfers 2009). Een verhoging van de APB met 1% zou de gemeente ongeveer 520.000 euro kunnen opbrengen. Voor het jaar 2013 mogen we, bij ongewijzigd beleid, het bedrag van 3.805.231 euro inschrijven in de begroting, zijnde een aangroei met 1,9% ten opzichte van 2012. Voor het meerjarenplan mogen we voorlopig rekening houden met een aangroei van 1,5 % per jaar. Het valt nog even af te wachten welke de invloed zal zijn van de economische laagconjunctuur op de inningen van de personenbelasting. meerjarenplan 2014-2019 pag. 37 van 327 26
Waarde van 1% APB per inwoner Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Uit het IFP kunnen we nog afleiden dat de APB instaat voor ongeveer 33% van de gewone uitgaven en 27 % van de gewone inkomsten. Opcentiemen onroerende voorheffing Het tarief van de OOV bedraagt in Neerpelt 1250. Net zoals bij de APB bevindt de gemeente Neerpelt zich met dit tarief onder het gemiddelde van de Belfius-cluster, de provincie en het Vlaams gewest (gegevens IFP). We moeten ook vaststellen dat de waarde van 100 opcentiemen lager is dan in de Belfius-cluster, de provincie en het Vlaams gewest (gegevens IFP). We dienen hier ook nog op te merken dat het kadastraal inkomen per inwoner beduidend lager is dan in de Belfius-cluster, de provincie en het Vlaams gewest (gegevens IFP). Hier noteren we vooral een handicap op gebied van industrie en handel. Een verhoging van de OOV met 100 opcentiemen zou de gemeente ongeveer 240.000 euro kunnen opleveren. Voor het jaar 2013 mogen we, bij ongewijzigd beleid, het bedrag van 3.427.674 euro inschrijven in de begroting, zijnde een aangroei met 3,5 % ten opzichte van 2011. Voor het meerjarenplan mogen we voorlopig rekening houden met een aangroei van 1,5 % per jaar. Opcentiemen op de onroerende voorheffing Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) meerjarenplan 2014-2019 pag. 38 van 327 27
Opcentiemen op de onroerende voorheffing, aanslagjaar 2010 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 100 opcentiemen op de onroerende voorheffing leverden in 2012 per inwoner in Neerpelt (15 ) minder op dan gemiddeld in de Belfius-cluster (17 ) en het Vlaams Gewest (22 ). Waarde van 100 opcentiemen onroerende voorheffing per inwoner Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Schuld De ontvangsten onder de rubriek schuld, met name de intresten, diverse dividenden, vertonen een dalende trend. Dit is o.a. een gevolg van het verdwijnen van de Gemeentelijke Holding en de verlaging van de dividenden uit de energiesector. Het blijft afwachten hoe de uitkeringen van dividenden uit de energiesector in de toekomst zullen evolueren. De piek van 2008 is te wijten aan de uitkering van een (eenmalig) dividend van 1.138.000 euro van Interelectra bij de overgang naar Intermedia. Het ziet er echter voorlopig niet naar uit dat we onder deze rubriek nog spectaculaire verhogingen van de inkomsten mogen verwachten. meerjarenplan 2014-2019 pag. 39 van 327 28
Evolutie schuldontvangsten, in euro per inwoner Prestaties Tenslotte halen we ook nog inkomsten uit prestaties. Onder deze rubriek vinden we als grootste posten het verhuren van onroerend goed (± 30%) en de saneringsbijdrage van de VMW (±46%). Behoudens spectaculaire initiatieven, vertoont deze rubriek een bescheiden groeipotentieel. 5.3 Uitgaven Uitgaven gewone dienst meerjarenplan 2014-2019 pag. 40 van 327 29
Evolutie uitgaven gewone dienst, in euro per inwoner 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Uitgaven gewone dienst 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 2012 totaal uitgaven GD personeel werkingskosten Overdrachten Schulduitgaven De totale uitgaven in de gewone dienst namen toe met ongeveer 23% van 2006 tot 2011. De grootste kostenposten zijn enerzijds de personeelskosten en anderzijds de overdrachten. In vergelijking met het gemiddelde voor de Belfius-cluster gemeenten liggen de uitgaven gewone dienst per inwoner van de gemeente Neerpelt veel lager op het vlak van personeels- en werkingskosten. In vergelijking met het gemiddelde voor het Vlaams Gewest liggen de uitgaven gewone dienst per inwoner bovendien veel lager op het vlak van de toelagen voor het OCMW en de politiezone en de aflossing van schuld. Uitgaven gewone dienst, Neerpelt Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 30 meerjarenplan 2014-2019 pag. 41 van 327
Uitgaven gewone dienst in euro per inwoner, Neerpelt Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Uitgaven gewone dienst in euro per inwoner, Belfius-indeling Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Uitgaven gewone dienst in euro per inwoner, Vlaams Gewest Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 31 meerjarenplan 2014-2019 pag. 42 van 327
Uitgaven gewone dienst in 2010, in percentages Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012), eigen bewerking Personeel De personeelskosten maken ongeveer 33% uit van de totale werkingskosten. Op basis van de gegevens van het IFP namen de personeelsuitgaven in de periode 2006-2010 toe met 19%. Op basis van de budgetcijfers van 2012 komen we aan een toename met ongeveer 40%. Deze verhoging is een gevolg van de indexering van de lonen, de invoering van de CAO 2007 2013 en de uitbreiding van het personeelsbestand. Wanneer we de personeelskost per inwoner vergelijken met de cluster, de provincie en het Vlaams gewest kunnen we vaststellen dan Neerpelt beduidend lagere personeelskosten heeft. Dit cijfer wordt bevestigd door de cijfers van aantal VTE personeelsleden per 1000 inwoners (cijfers 2011). meerjarenplan 2014-2019 pag. 43 van 327 32
Evolutie personeelskosten, in euro per inwoner Werkingskosten De werkingskosten namen over de periode 2006-2010 toe met 34% (cijfers IFP). Op basis van de budgetcijfers 2012 komen we aan een toename met ongeveer 76%.We kunnen zien dat het verloop van de werkingskosten nogal grillig is. Wanneer we de werkingskost per inwoner vergelijken met de cluster, de provincie en het Vlaams gewest kunnen we vaststellen dan Neerpelt opnieuw beduidend lagere kosten heeft. Bij gelijkblijvend beleid voorziet het Planbureau een toename van de werkingskosten met 1,5% in 2013 en een inflatie van 1,8% voor de volgende jaren. Evolutie werkingskosten, in euro per inwoner meerjarenplan 2014-2019 pag. 44 van 327 33
Overdrachten De overdrachten namen over de periode 2006-2010 toe met 10% (cijfers IFP). Op basis van de budgetcijfers 2012 komen we aan een toename met ongeveer 9% ten opzichte van 2006. Onder deze rubriek vinden we o.a. als grote posten de dotatie aan de politiezone en de bijdrage in het werkingstekort van het OCMW. Wanneer we de deze kostenpost per inwoner opnieuw vergelijken met de cluster, de provincie en het Vlaams gewest kunnen we vaststellen dan Neerpelt opnieuw beduidend lagere kosten heeft Evolutie overdrachten, in euro per inwoner Schulduitgaven De overdrachten namen over de periode 2006-2010 toe met 24% (cijfers IFP). Op basis van de budgetcijfers 2012 komen we aan een toename met ongeveer 41% ten opzichte van 2006. Onder deze rubriek vinden we als grootste kostenposten de aflossingen en de intresten van de leningen enerzijds en de bijdrage in de werkingskosten aan Limburg.Net anderzijds. Voor de kosten van de leningen, aflossingen en intresten, zien we een toename met 14 % ten opzichte van 2006. Wanneer we de schulduitgaven per inwoner vergelijken met de cluster, de provincie en het Vlaams gewest kunnen we vaststellen dan Neerpelt opnieuw beduidend lagere kosten heeft. Wel stellen we vast dat de tendens dalend is voor de cluster, de provincie en het gewest terwijl de lijn naar boven loopt voor Neerpelt. meerjarenplan 2014-2019 pag. 45 van 327 34
Evolutie schulduitgaven, in euro per inwoner 5.4 Overboekingen Een belangrijk deel van de financiering van de investeringen van de buitengewone dienst gebeurt met middelen uit de gewone dienst. Jaarlijks wordt een bedrag voorzien voor overboeking van de gewone naar de buitengewone dienst. Het spreekt voor zich dat de evolutie van de beschikbare marge tussen uitgaven en ontvangsten een belangrijke invloed zal hebben op het niveau van deze transfer en bijgevolg op de beschikbare investeringsruimte. Evolutie overboekingen gewone dienst naar buitengewone dienst, in euro per inwoner 300 Overboeking GD naar BD 250 200 150 100 Overboeking GD naar BD 50 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 2012 35 meerjarenplan 2014-2019 pag. 46 van 327
5.5 Leningen De leningen vormen een tweede belangrijke bron van financiering van de buitengewone dienst. De kapitaalsaflossingen en de intresten worden echter via de gewone dienst verrekend. We konden hierboven al zien (grafiek evolutie schulduitgaven ) dat de uitgaven voor leningen, met uitzondering van een dipje in 2009 een stijgende trend vertonen. Het uitstaande kapitaal gaat ook, na een daling in 2007 en 2008, in stijgende lijn vanaf 2009. De onderstaande tabel geeft de evolutie weer van het verloop van de leningen van de gemeente Neerpelt vanaf 2006 tot en met 2012. De grafieken geven respectievelijk de evolutie van de openstaande schuld, de schuld per inwoner en de totale jaarlijkse lasten weer. We kunnen nog vaststellen dat de jaarlijkse schuldbetalingen iets meer dan 6% uitmaken van de totale uitgaven in de gewone dienst. 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 saldo 1/1 7.308.862 6.882.603 6.656.726 6.600.694 7.870.406 7.432.541 8.209.558 nieuwe leningen 250.000 2.800.000 1.600.000 0 1.300.000 1.670.000 terugbetaald 426.260 475.877 377.740 330.033 437.865 522.983 583.491 saldo 31/12 6.882.602 6.656.726 6.600.694 7.870.661 7.432.541 8.209.558 9.296.067 intresten 266.713 284.019 278.178 225.760 249.038 242.815 235.473 jaarlijkse last 692.973 759.896 655.918 555.793 686.903 765.798 818.964 aantal inwoners 31/12 16.154 16.250 16.300 16.365 16.660 16.750 16.900 schuld per inwoner 426 410 405 481 446 490 550 jaarlijkse kost/inw 42,90 46,76 40,24 33,96 41,23 45,72 48,46 Evolutie uitstaand kapitaal op 31 december van elk jaar, in euro 10.000.000 9.000.000 8.000.000 7.000.000 6.000.000 5.000.000 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 Uitstaand kapitaal op 31/12 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 saldo 31/12 36 meerjarenplan 2014-2019 pag. 47 van 327
Evolutie schuld, in euro per inwoner 600 schuld per inwoner 500 400 300 200 schuld per inwoner 100 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Evolutie jaarlijkse last, in euro 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 jaarlijkse last 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 jaarlijkse last Uitstaande schuld in Neerpelt, in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) De schuld per inwoner lag voor de volledige periode 2000-2010 lager dan de schuld per inwoner in de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest. In 2010 had de gemeente Neerpelt 537 schuld per inwoner, ten opzichte van 801 voor de Belfius-cluster en 1253 voor het Vlaams Gewest. meerjarenplan 2014-2019 pag. 48 van 327 37
Schuld per inwoner, in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Zoals op onderstaand kaartje te zien is doet van de omliggende gemeenten enkel Hamont-Achel het beter op het vlak van schuld per inwoner in 2008. Schuld per inwoner in 2008 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 5.6 Reserves Uit het IFP kunnen we afleiden dat Neerpelt over een lagere reserve/inwoner beschikt dan het gemiddelde uit de cluster, de provincie en het Vlaams Gewest. meerjarenplan 2014-2019 pag. 49 van 327 38
Op dit moment beschikt de gemeente over een reservefonds van 1.000.000 euro. In de begroting 2012 is er wel een overboeking voorzien van 150.000 euro uit het reservefonds. 5.7 Investeringen In vergelijking met de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest heeft Neerpelt vooral in 2010 veel investeringen gedaan. Investeringen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Groei investeringen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) In 2008 lag de investering per inwoner voor Neerpelt hoger dan gemiddeld voor het Vlaams Gewest. 39 meerjarenplan 2014-2019 pag. 50 van 327
Investeringen per inwoner in 2008 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 5.8 OCMW Totale middelen aan het OCMW = definitief aandeel gemeentefonds OCMW + Gemeentelijke bijdrage aan OCMW Totale middelen aan het OCMW Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) De totale middelen aan het OCMW liggen per inwoner voor de periode 2004-2010 lager dan voor de Belfius-cluster en beduidend lager dan voor het Vlaams Gewest (zie grafiek hieronder). meerjarenplan 2014-2019 pag. 51 van 327 40
Totale middelen aan het OCMW per inwoner, in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Schuldevolutie Totale schuld OCMW, in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) De schuld van het OCMW per inwoner ligt voor de volledige periode 2003-2010 lager dan de Belfius-cluster gemeenten en het Vlaams Gewest. Voor 2010 kwam deze schuld per inwoner op 52 voor Neerpelt, 209 voor de Belfius-cluster en 353 voor het Vlaams Gewest. Totale schuld OCMW per inwoner, in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 52 van 327 41
6 Algemeen bestuur 6.1 Algemene en ondersteunende diensten Het aantal personeelsleden per 1000 inwoners ligt zowel voor het gemeente- als OCMW-personeel lager dan voor de Belfius-cluster gemeenten en veel lager dan voor het Vlaams Gewest. Aantal personeelsleden per 1000 inwoners in 2010 (2 e kwartaal), in VTE Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012), eigen bewerking Personeelsleden gemeente Aantal personeelsleden in 2011 (2 e kwartaal), in koppen en VTE Koppen VTE Deeltijds contractueel 2 1,80 gesco 30 18,33 vastbenoemd 6 3,56 totaal 38 23,69 Voltijds contractueel 12 10,63 gesco 34 27,07 vastbenoemd 15 14,00 totaal 61 51,70 Totaal 99 75,39 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 42 meerjarenplan 2014-2019 pag. 53 van 327
Aantal personeelsleden per 1.000 inwoners in 2011 (2 e kwartaal), in koppen Neerpelt Belfius-indeling Vlaams Gewest Deeltijds contractueel 0,12 1,21 2,09 gesco 1,81 2,21 1,47 vastbenoemd 0,36 1,07 1,52 totaal 2,29 4,49 5,08 Voltijds contractueel 0,72 0,88 1,62 gesco 2,05 1,96 1,61 vastbenoemd 0,90 1,83 2,67 totaal 3,68 4,67 5,91 Totaal 5,97 9,15 10,99 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Het aantal personeelsleden in de gemeente (exclusief OCMW) per 1000 inwoners lag in het 2 e kwartaal van 2011 voor Neerpelt op 4,55 VTE, wat zoals ook hoger vermeld werd lager is dan het aantal personeelsleden per 1000 inwoners in de Belfius-cluster (6,70 VTE) en veel lager dan voor het Vlaams Gewest (7,98 VTE). Aantal personeelsleden per 1.000 inwoners in 2011 (2 e kwartaal), in VTE Neerpelt Belfius-indeling Vlaams Gewest Deeltijds contractueel 0,11 0,50 0,78 gesco 1,11 1,22 0,84 vastbenoemd 0,21 0,58 0,83 totaal 1,43 2,31 2,45 Voltijds contractueel 0,64 0,82 1,47 gesco 1,63 1,76 1,45 vastbenoemd 0,84 1,81 2,60 totaal 3,12 4,39 5,53 Totaal 4,55 6,70 7,98 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 43 meerjarenplan 2014-2019 pag. 54 van 327
Aantal VTE per 1000 inwoners, 2 e kwartaal 2008 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Personeelsleden OCMW Aantal personeelsleden in 2011 (2 e kwartaal), in koppen en VTE Koppen VTE Deeltijds contractueel 14 7,33 gesco 12 7,63 vastbenoemd 4 2,32 totaal 30 17,28 Voltijds contractueel 9 7,57 gesco 3 3,00 vastbenoemd 2 2,00 totaal 14 12,57 Totaal 44 29,85 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 44 meerjarenplan 2014-2019 pag. 55 van 327
Aantal personeelsleden per 1.000 inwoners in 2011 (2 e kwartaal), in koppen Neerpelt Belfius-indeling Vlaams Gewest Deeltijds contractueel 0,84 2,54 2,60 gesco 0,72 1,27 1,04 vastbenoemd 0,24 0,70 1,30 totaal 1,81 4,52 4,94 Voltijds contractueel 0,54 0,97 1,99 gesco 0,18 0,18 0,31 vastbenoemd 0,12 0,52 1,10 totaal 0,84 1,67 3,40 Totaal 2,65 6,18 8,34 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Het aantal personeelsleden van het OCMW per 1000 inwoners lag in het 2 e kwartaal van 2011 voor Neerpelt op 1,80 VTE, net zoals voor de personeelsleden van de gemeente, lager is dan het aantal personeelsleden per 1000 inwoners in de Belfius-cluster (3,94 VTE) en veel lager dan voor het Vlaams Gewest (5,89 VTE). Aantal personeelsleden per 1.000 inwoners in 2011 (2 e kwartaal), in VTE Neerpelt Belfius-indeling Vlaams Gewest Deeltijds contractueel 0,44 1,38 1,50 gesco 0,46 0,64 0,54 vastbenoemd 0,14 0,43 0,81 totaal 1,04 2,46 2,85 Voltijds contractueel 0,46 0,82 1,71 gesco 0,18 0,15 0,27 vastbenoemd 0,12 0,51 1,06 totaal 0,76 1,48 3,04 Totaal 1,80 3,94 5,89 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 6.2 Administratieve dienstverlening Vanuit het gemeentedecreet worden enkele medebewindstaken of taken van algemeen belang opgelegd. Dit zijn taken die door de centrale overheid werden opgelegd aan de gemeente en waarbij de gemeente geen enkele beleidsvrijheid heeft. Het gaat onder meer om het afleveren van rijbewijzen, identiteitskaarten en allerlei attesten; het bijhouden van de akten en registers van de burgerlijke stand; bevolkingsregisters; 45 meerjarenplan 2014-2019 pag. 56 van 327
bijhouden van vreemdelingenregisters en inschrijven van vreemdelingen; studiebeurzen; pensioenaanvragen; landbouwtellingen; het vastleggen van de kiezerslijsten. 7 Omgeving Het hoofdstuk omgeving bestaat uit 3 onderdelen, namelijk mobiliteit, natuur en milieubeheer en wonen en ruimtelijke ordening. 7.1 Mobiliteit 7.1.1 Wegen Onderstaande figuur laat zien dat Neerpelt in vergelijking met het Vlaams Gewest een gemiddeld aantal km wegen per km² had in 2006. Uitgezonderd van Overpelt, hadden omliggende gemeenten een lager (Lommel, Hamont-Achel en Bocholt) tot veel lager (Peer) aantal km wegen per km². Aantal km wegen per km² in 2006 Bron: SVR (2011) meerjarenplan 2014-2019 pag. 57 van 327 46
7.1.2 Openbaar vervoer Neerpelt is behoorlijk ontsloten door drie vervoersmodi: de weg, het openbaar vervoer met De Lijn en het spoor en het kanaal. De gemeente is een knooppunt voor het openbaar vervoer. Naast trein en gewone bussen vormt Neerpelt samen met Overpelt en Hamont-Achel één groot belbusgebied dat bediend wordt door 4 verschillende belbusdiensten. Naar Noord-Limburgse normen is Neerpelt behoorlijk bereikbaar. Toch zorgt de saturatie van het verkeer in het centrum ervoor dat de leefbaarheid van het wonen wordt aangetast. Bedreigend voor de woonkwaliteit is ook de Ijzeren Rijn. NMBS Neerpelt heeft elk uur een rechtstreekse verbinding met de stations van Antwerpen-Centraal, Berchem, Lier, Herentals, Olen, Geel, Mol, Lommel en Overpelt. Tijdens de zomermaanden juli en augustus is er dagelijks een rechtstreekse verbinding met de Belgische kust (Blankenberge). De Lijn Binnen Neerpelt zijn volgende buslijnen beschikbaar: - 8: Genk Overpelt - 18A: Hasselt Houthalen Neerpelt Achel - 33: Genk Meeuwen Peer Neerpelt - 48: Hasselt Peer Hamont/Neerpelt - 84: Hamont Geel - 179: Brussel Leuven Neerpelt Hamont-Achel (sneldienst) - 182: Hasselt Neerpelt - Achel (sneldienst) - 183: Genk Bree Neerpelt (sneldienst) - 743: Hamont (belbus) - 744: Neerpelt (belbus) - 745: Overpelt (belbus) 7.1.3 Parkeren Blauwe zone Binnen de blauwe zone moet overal de parkeerschijf gebruikt worden van maandag tot en met zaterdag tussen 9 en 18 uur. Een verkeersbord geeft aan of in de zone 1, 2 of 3 uur mag geparkeerd worden. Blauwe zone met maximum 1 uur parkeren (305 parkeerplaatsen): meerjarenplan 2014-2019 pag. 58 van 327 47
Koning Albertlaan, Pastorijstraat, Groenstraat, Kloosterstraat; Hazenstraat, Vrijheidsstraat; Kerkstraat op het gedeelte tussen de Pastorijstraat en de Leopoldlaan; Heerstraat op het gedeelte tussen de Koning Albertlaan en de spoorwegbrug; Jaak Tassetstraat op het gedeelte tussen de Onderwijslaan en de Nieuwstraat; Onderwijslaan; Norbertinessenlaan op het gedeelte tussen de Onderwijslaan en de Kloosterstraat; Broesveldstraat op het gedeelte tussen de Kerkstraat en de Onderwijslaan; Hoekstraat op het gedeelte tussen de Brouwersstraat en de Broesveldstraat; Stationsstraat op het gedeelte tussen de Heerstraat tot voorbij de ingang van Wico Campus St-Hubertus; de straat rond het Marktplein. Blauwe zone met maximum 2 uur parkeren (154 parkeerplaatsen): Kerkplein Marktplein Blauwe zone met maximum 3 uur parkeren (95 parkeerplaatsen): Koning Boudewijnplein Zone van onbeperkt parkeren (624 parkeerplaatsen): parking Syntra (Hoekstraat) parking Vredegerecht (Fabriekstraat) parking Den Akker (Hazenstraat) parking dienstengebouw (Bermstraat) Parking Forte In de ondergrondse parkeergarage van Forte zijn 126 parkeerplaatsen. De eerste 2 uren worden er geen kosten aangerekend. Vanaf het 3 e uur geldt een tarief van 1 /uur. Tussen de opening op 4 november 2011 en 24 augustus 2012 werd er 6.502 euro aan parkeerkosten aangerekend. 7.1.4 Overige mobiliteit en verkeer Het aantal verkeersongevallen is in de periode 2000-2010 bijna gehalveerd, waarna in 2011 opnieuw een stijging waarneembaar is. Hiermee doet Neerpelt het een stuk beter dan de Belfiuscluster en het Vlaams Gewest die beiden eveneens het aantal verkeersongevallen zien afnemen. meerjarenplan 2014-2019 pag. 59 van 327 48
Aantal en evolutie verkeersongevallen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Evolutie verkeersongevallen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Het aantal personenwagens per 1000 inwoners kende in Neerpelt in de periode 2000-2011 een stijging met 70. Dit betekent een sterkere stijging dan de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest. Aantal personenwagens per 1000 inwoners Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 49 meerjarenplan 2014-2019 pag. 60 van 327
7.2 Natuur en milieubeheer 7.2.1 Afvalbeheer In Neerpelt werd per persoon in 2010 meer afval ingezameld dan in de gemeenten van dezelfde Belfius-cluster en in het Vlaams Gewest. Dit is vooral te wijten aan de grotere hoeveelheid huishoudelijk selectief afval, in kg per persoon. Op het gebied van restafval situeerde Neerpelt zich in 2010 tussen de gemeenten van Belfius-cluster, die minder restafval inzamelen (in kg per persoon), en het Vlaams Gewest dat per persoon meer kg restafval ophaalt. Huishoudelijk afval (in kg) per persoon (opsplitsing naar restafval en selectief ingezameld huishoudelijk afval) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 61 van 327 50
Restafval per inwoner in kg Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 7.2.2 Riolering, waterzuivering en gerelateerd waterbeheer Op het gebied van aansluiting op de riolering scoorde Neerpelt in 2009 zeer goed met een uitvoeringsgraad van 95,1 ten opzichte van een uitvoeringsgraad van 88,6 voor de Belfius-cluster en 92,0 voor het Vlaams Gewest. Op onderstaande figuur wordt duidelijk dat de buurgemeenten eveneens een hoge uitvoeringsgraad verwezenlijkt hebben op het gebied van riolering. meerjarenplan 2014-2019 pag. 62 van 327 51
Aansluitingsgraad op RWZI in 2006 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Uitvoeringsgraad riolering Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 52 meerjarenplan 2014-2019 pag. 63 van 327
7.2.3 Vermindering van de milieuverontreiniging Huidige Zuiveringsgraad in 2006 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Huidige zuiveringsgraad Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 53 meerjarenplan 2014-2019 pag. 64 van 327
Oppervlakte te saneren grond t.o.v. de totale oppervlakte (in %) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Oppervlakte te saneren industriegrond t.o.v. de totale oppervlakte te saneren grond (in %) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Toestand gemeente Neerpelt op 01/01/2012: Aantal percelen waarvoor verdere maatregelen nodig zijn: 27, oppervlakte (ha): 8 (0,2 % t.o.v. totale oppervlakte, 56,41 % hiervan ligt in industriegebied) Aantal percelen waarvoor sanering nodig: 3, oppervlakte (ha): 3 (0,09 % t.o.v totale oppervlakte, 98,19 % hiervan ligt in industriegebied) Eindverklaring sanering afgeleverd: 11 percelen, oppervlakte (ha): 2 meerjarenplan 2014-2019 pag. 65 van 327 54
7.2.4 Bescherming van de biodiversiteit en de landschappen Om zeldzame en bedreigde soorten nieuwe kansen te geven sloegen de provincie Limburg en de Regionale Landschappen in 2006 de handen in elkaar en lanceerden ze met de financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) een uniek project: Gemeenten adopteren Limburgse soorten (Aeolus, 2007). Met de Wulp heeft de gemeente Neerpelt een mascottesoort geadopteerd voor het typische historische landschap in en rond de gemeente. De wulp is immers een weidevogel, maar hij maakt zijn nest ook op vochtige heide. Voor zijn voedsel zoekt hij natte graslanden op. Ook communicatief is deze soort een geschikte mascotte. De koppeling met het Bezoekerscentrum De Wulp ligt uiteraard voor de hand. De Wulp kan ook een belangrijke brugfunctie vervullen tussen natuur en landbouw. Voor de bescherming van de vogel zullen deze partijen zeker moeten samenwerken. In 2006 kwamen er nog een viertal koppels wulp tot broeden in de gemeente (Aeolus, 2007). 7.2.5 Overige milieubescherming Energieverbruik In 2008 lag het energieverbruik door huishoudens per huishouden voor verwarming in Neerpelt op 20.887 kwh, wat lager is dan het gemiddelde voor Noord-Limburg (22.907 kwh) en Limburg (22.166 kwh), maar hoger dan het gemiddelde voor het Vlaams Gewest (20.646 kwh). meerjarenplan 2014-2019 pag. 66 van 327 55
Energieverbruik door huishoudens voor verwarming in 2008, per huishouden in kwh Bron: Steunpunt Sociale Planning (2012) In 2010 lag het energieverbruik door huishoudens voor elektriciteit per huishouden met 4.676 kwh hoger dan het gemiddeld voor Noord-Limburg (4.590 kwh) en Limburg (4.452 kwh). meerjarenplan 2014-2019 pag. 67 van 327 56
Energieverbruik door huishoudens voor elektriciteit in 2010, per huishouden in kwh Bron: Steunpunt Sociale Planning (2012) 57 meerjarenplan 2014-2019 pag. 68 van 327
Premies Aantal premies toegekend door Infrax in 2009 REG premie huishoudelijk Actie Over -pelt Programmasoort Meeu- wen- Gruitrode Neerpelt Lommel Hamont - Achel Hech- tel- Eksel condensatieketel 27 71 102 168 78 42 49 52 dakisolatie 223 99 128 186 92 100 168 205 E-peil 80 of lager 8 10 14 22 4 6 3 4 Bocholt Hoogrendementsbeglazing Peer 50 65 65 80 50 42 60 64 kelderisolatie 2 2 1 muurisolatie 12 30 25 17 27 11 15 15 radiatorfolie 1 1 1 thermostaatkranen 13 17 13 21 10 7 17 12 ventilatiesysteem met warmterecuperatie 1 1 vloerisolatie 4 2 6 8 5 2 5 9 warmtepomp 3 2 3 2 3 zonneboiler 13 8 13 22 3 6 9 12 Totale aantal 357 302 368 529 270 216 329 378 Aantal huishoudens die gebruik maken van premies (in %) Bron: WIN (2010) 7,6 5,58 5,76 4,15 4,94 4,78 6,82 6,23 Milieuhinderklachten Het gemeentebestuur registreerde milieuhinderklachten via de rapporteringsmodule binnen MKROS. De analyse van de klachten bestaat uit frequentietabellen, grafieken die een welbepaalde problematiek illustreren (in functie van de aard van de problematiek), grafische weergave van knelpuntgebied(en),.. In 2011 werden in totaal 21 klachten gemeld: - 71% van de klachten zijn afkomstig van een burger, 10% van een gemeentelijke dienst (meestal ging dit over het aantreffen van een sluikstort), 10% van de lokale politie en 5% door een gewestelijke dienst en anderen; - de meeste klachten (29%) werden telefonisch geformuleerd. 14% van de klachten werden aan de balie gemeld, 10% via de digitale meldingskaart op de website of het gemeenteblad en 5% via fax of brief; - de meeste klachten gaan over sluikstort (76%), 10% over luchthinder, 5% over fauna en flora, 5% over geluid en varia (5%); - de meeste klachten werden gemeld in de maanden maart, april en juli; - de meeste klachten werden op woensdag (29%) gemeld, gevolgd door 24% van de meldingen op een dinsdag, 19% op een vrijdag en telkens 10% op een donderdag, zaterdag of zondag. De 58 meerjarenplan 2014-2019 pag. 69 van 327
klachten die in het weekend gemeld werden, gebeurden via email omdat de milieudienst in het weekend enkel via mail bereikbaar is; - klachten die bij de milieudienst gemeld worden, worden altijd via email of telefonisch doorgegeven aan de politie voor een onderzoek ter plaatse. Uit dit onderzoek blijkt of er nog verdere stappen moeten georganiseerd worden. Uit de praktijk blijkt dat de politie meestal meteen na onze melding ter plaatse gaat om de nodige vaststellingen te doen. Indien een dader gevonden wordt, kreeg deze een aanmaning of een pv. Er werd enkel een pv opgemaakt als de mate van de hinder te ernstig was of onderhandelen niet mogelijk was. Bij sluikstorten wordt in laatste instantie altijd de technische dienst gevraagd om het gevonden sluikstort op te ruimen; - van de meeste klachten is de dader nooit gevonden (52%). Waarschijnlijk is de dader zich zeer bewust van het misdrijf dat hij/zij doet en zorgt er dan ook voor geen sporen achter te laten. Bij 38% van de klachten was de dader een particulier, bij 5% was de dader actief in de horeca en in 5% van de gevallen was de dader een land- of tuinbouwer. We kunnen niet stellen dat 1 bepaalde persoon of bedrijf hardnekkig voor overlast blijft zorgen. Om de kans op het vinden van een dader te vergroten, zal het gemeentebestuur onderzoeken of het plaatsen van strategisch opgestelde camera s een oplossing kan bieden; - 4,7% (1 klacht) van de binnengekomen klachten is niet afgesloten in 2011 omdat het dossier nog lopende is. Als we deze cijfers vergelijken met 2010 komen we tot de volgende vaststellingen: - in 2011 waren er 66% minder klachten dan in 2010. In 2010 gingen ook de meeste klachten over sluikstorten. Toen waren 81% van de klachten, klachten i.v.m. sluikstorten. In 2011 is dit aantal gedaald tot 76%. Een mogelijke oorzaak is dat de nieuwe manier van sorteren ingeburgerd lijkt en mensen gemerkt hebben dat hun gratis quotum recycleerbare fractie voldoende blijkt te zijn; - de manier waarop klachten binnenkwamen liep gelijkaardig als in 2010 (de meeste klachten werden telefonisch doorgegeven); - ook in 2011 werd de dader bijna nooit gevonden. In MKROS werden enkel de klachten die bij de milieudienst gemeld werden, ingegeven. De klachten die bij de politie ingediend werden, werden niet opgenomen in MKROS. De politie gaf de milieudienst maandelijks een overzicht van de bij hun binnengekomen klachten. Uit onderzoek van de klachten die bij de politie ingediend werden, bleek dat de politie een heel ander soort klachten binnen kreeg. De klachten die bij de politie gemeld werden (216 klachten) gingen hoofdzakelijk over: - nachtlawaai: 82 klachten (38%); - sluikstorten: 58 klachten (27%) hierin zijn ook de klachten die we in MKROS ingaven, opgenomen - geluidshinder: 44 klachten (20%); - afval verbranden vuur stoken: 13 klachten (6%); - luchtverontreiniging: 5 klachten (2%); - huisvuil: 5 klachten (2%); - vellen van bomen: 3 klachten (1%); - stedenbouw: 2 klachten (1%); meerjarenplan 2014-2019 pag. 70 van 327 59
- bos- en veldwetboek: 2 klachten (1%); - gevaarlijke stoffen: 1 klacht (0,5%); - stalmest en organische meststoffen: 1 klacht (0,5%). Vooral in de maanden maart (10% van alle klachten, waarvan meesten gaat over sluikstorten), juli (10%, waarvan meeste klachten i.v.m. nachtlawaai en geluidshinder), augustus (15%, waarvan meeste klachten rond nachtlawaai en geluidshinder), september (9%, waarvan meeste klachten rond nachtlawaai en geluidshinder), oktober (10%, waarvan meeste klachten rond nachtlawaai en geluidshinder) en november (11%, waarvan meeste klachten rond nachtlawaai en geluidshinder) werden bij de politie veel klachten ingediend. Traditioneel zijn er in de zomermaanden meer klachten rond geluidshinder en nachtlawaai. In het voorjaar merken we dan weer dat er meer klachten zijn rond sluikstorten. De meeste klachten werden gesignaleerd in het centrum (vooral nachtlawaai, geluidshinder en sluikstorten) en de Grote Heide (vooral sluikstorten): - sluikstorten gebeurt vooral in de bosrijke omgeving van de Grote Heide en in het centrum waar meer inwoners in appartementen wonen en waarschijnlijk minder sorteermogelijkheden hebben; - het nachtlawaai in het centrum was vooral afkomstig van cafés of feestjes in feestzalen. Klachten van nachtlawaai en geluidshinder in het centrum concentreren zich vooral in het weekend; - klachten i.v.m. afval verbranden komen meer verspreid voor in de landelijke gehuchten en niet in het centrum. De klachten i.v.m. nachtlawaai en geluidshinder werden altijd op het moment van de hinder zelf gemeld. Daarom dat de milieudienst nooit rechtstreeks melding krijgt van deze klachten. De klachten van sluikstorten worden via de milieudienst gemeld aan de politie. Zij doen een eerste vaststelling ter plaatse. Sinds januari 2011 neemt de politie onze meldingen ook op in hun meldingsfiches. Klachten i.v.m. afval verbranden en vuur stoken komen vooral in het voor- en najaar voor. Meestal gaat het hier om verbranden van afvalhout. Het aantal klachten die via de politie ingediend zijn, is veel hoger dan de klachten die bij de milieudienst ingediend werden. Dit komt door het feit dat de politie 24u/24 en 7d/7 bereikbaar is en anderzijds waarschijnlijk ook omdat burgers sneller geneigd zijn de politie te contacteren bij klachten i.p.v. het gemeentebestuur. meerjarenplan 2014-2019 pag. 71 van 327 60
Proactieve controles milieuhandhaving Proactieve controles milieuhandhaving uitgevoerd door VLAREM-toezichthoudende politieambtenaar. Datum Naam bedrijf of instelling 3/9/2012 Maco? (Stevens) Adres Activiteit Opvolging Status Kaulillerweg 97, Neerpelt 4/9/2012 Mathias Bex Pater Pellensstraat 57, Neerpelt 5/9/2012 Gerard Franssen 5/9/2012 Mathieu Van Lindt Herent 121, Neerpelt Heikesveld 74, Neerpelt Breughelstraat 18, Neerpelt metaalwerkplaats Metaalwerkplaats - laswerken metaalwerkplaats Geen exploitatie inzake metaalbewerking of andere milieuvergunningsplichtige activiteit Kleine metaalwerkplaats in de kelder. Vermogen metaalbewerkingstoestellen minder dan 5KW niet vergunnings- of meldingsplichtig Geen opmerkingen alles OK Geen exploitatie meer verhuisd naar Heikesveld 74, NET Nieuwe exploitatie sinds begin 2012 milieuvergunningsaanvraag is lopende bij Patrick Simons verder geen opmerkingen alles OK Vergunning nog lopende tot 23/11/2012 mondelinge aanmaning zo snel mogelijk te starten met het opstellen van een hernieuwingsaanvraag van de milieuvergunning. Gezien de vermogens van de metaalbewerkingstoestellen zal dit echter een melding klasse 3 zijn. Afgewerkt Afgewerkt Afgewerkt Op te volgen Op te volgen Waterwingebieden en beschermingszones De bescherming van het grondwater wordt in Vlaanderen sedert 24 januari 1984 geregeld door het decreet houdende maatregelen inzake grondwaterbeheer. Dit decreet vormt de basis voor zowel de kwalitatieve bescherming van het grondwater als voor het grondwaterverbruik. Een aantal besluiten geven uitvoering aan dit decreet en implementeren terzelfdertijd de Europese richtlijn 80/68/EEG betreffende de bescherming van het grondwater tegen verontreiniging, veroorzaakt door lozing van bepaalde gevaarlijke stoffen (Besl. Vl. Reg. 21/10/87). 61 meerjarenplan 2014-2019 pag. 72 van 327
De waterwingebieden te Neerpelt werden vastgelegd bij Ministerieel Besluit van 3/09/1996. Ligging waterwingebieden en beschermingszones (1, 2 en 3) Bron: Technum N.V. (2005) Een beschermingszone bestaat uit 4 onderdelen: - Het waterwingebied: de zone met de gebouwen en installaties, bestemd voor het winnen en verzamelen van grondwater. - Beschermingszone type I: de zone rondom het waterwingebied waarin het water binnen een tijdsbestek van 24 uur de waterwinningszone kan bereiken. Deze zone wordt daarom ook wel de 24-urenzone genoemd. - Beschermingszone type II: de zone vanwaar het water de putten van het waterwingebied kan bereiken in minder dan 60 dagen (maximum 300 meter). Deze zone wordt ook wel bacteriologische zone genoemd. - Beschermingszone type III: het voedingsgebied van de grondwaterwinning (maximum 2 km). Deze zone wordt ook wel chemische zone genoemd. Het waterwingebied en het gebied dat zone I omvat zijn steeds eigendom van de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening. De handelingen en activiteiten die binnen de beschermingszone toegelaten zijn, zijn opgesomd in het besluit van de Vlaamse Regering van 5 maart 1985. Ook in de milieuwetgeving VLAREM en VLAREBO en in het Mestdecreet zijn bepalingen opgenomen over wat kan en wat niet kan binnen de afgebakende beschermingszones. Uiteraard gelden in beschermingszone type II, die dichter bij de eigenlijke winning gelegen is, strengere maatregelen dan in zone III (Technum N.V., 2005). meerjarenplan 2014-2019 pag. 73 van 327 62
Onbevaarbare waterlopen De wetgeving betreffende de onbevaarbare waterlopen werd vastgesteld in de basiswet van 28 december 1967 en werd later aangevuld door het Decreet van 21 april 1983 houdende de ruiming van onbevaarbare waterlopen. Artikel 14, paragraaf 1 van de wet op de onbevaarbare waterlopen stelt dat buitengewone werken van wijziging slechts kunnen uitgevoerd worden nadat hiervoor een machtiging is bekomen van de bevoegde overheid. Met buitengewone werken worden werken bedoeld die in de bedding, het tracé of de kunstwerken die zich in of langs de waterloop bevinden wijzigen en die zonder het waterafvoer te schaden, er niet toe strekken deze te verbeteren. De beheerder voor de waterlopen van eerste categorie is de afdeling Water van AMINAL, voor waterlopen van tweede categorie de Provincie (Limburg) en voor de waterlopen van derde categorie is dit de gemeente. De waterlopen van 1 e categorie in Neerpelt zijn: de Dommel en de Warmbeek. De onbevaarbare waterlopen in de gemeente van 2 e categorie zijn de Oude Dommel, de Warmbeek (ook Tongelreep, Broekbeek, Vrenenbeek, Jongemans), Prinsenloop (ook Haagbroekerloop), de Dorperloop, de Eindergatloop, De Vliet en een klein stukje Pastoorsvenloop. De onbevaarbare waterlopen van 3 e categorie zijn: de Prinsenloop, de Haienhoekerloop, de Heivenloop, de Broeseinderloop, de Vierterloop, de Leemskuilderloop, een stukje van de Pastoorsvenloop, de Ondersloot, de Damsheideloop, de Kolisloop, de Smommerssloot, de Over de Dommelloop en de Tisselrietloop. Het kanaal Bocholt-Herentals doorkruist de gemeente. Wateronvriendelijke ingrepen zoals inbuizingen worden in de toekomst best beperkt (Technum N.V., 2005). Vogelrichtlijngebieden Op 17 oktober 1988 werd door de Vlaamse Regering het besluit goedgekeurd tot aanwijzing van speciale beschermingszones in de zin van artikel 4 van de Richtlijn 79/409/EEG van de Raad van Europese Gemeenschappen van 2 april 1979 inzake het behoud van de vogelstand (B.S. 29 oktober 1988). De EG-richtlijn verplicht de lidstaten voor de in bijlage bij de richtlijn vermelde vogelsoorten, alsook voor de geregeld voorkomende trekvogels, speciale beschermingsmaatregelen te treffen. De beschermingsmaatregelen ten opzichte van de bijzonder te beschermen vogels moeten tot doel hebben dat deze soorten, waar ze nu voorkomen, kunnen voortbestaan en zich kunnen voortplanten. Voor de trekvogels moet rekening gehouden worden met de behoeften van het gebied van bescherming ten opzichte van hun broed-, rui- en overwinteringsgebieden en rustplaatsen in hun trekzones. De gemeente Neerpelt behoort tot de vogelrichtlijngebieden Hamonterheide, Hageven, Buitenheide, Stamprooierheide en Mariahof (onderstaande figuur: aangeduid als (1)) en Bocholt, Hechtel-Eksel, Meeuwen-Gruitrode, Neerpelt en Peer (onderstaande figuur: aangeduid als (2)). meerjarenplan 2014-2019 pag. 74 van 327 63
De beschermde habitats in (1) zijn eventueel gefixeerde landduinen, droge en vochtige heide, moerassen en vijvers, houtwallen, loofbossen, In (2) zijn de beschermde habitats voornamelijk houtkanten en wallen, lijn- en puntvormige elementen, hagen en plassen, de beken en hun oevers (Technum N.V., 2005). Habitatrichtlijngebieden De Europese richtlijn 92/43/EU van 21/05/92 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en wilde flora en fauna beoogt het waarborgen van de biodiversiteit en streeft naar de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna die hiervan deel uitmaken. Op Europees niveau is het de bedoeling tot een coherent ecologisch netwerk, Natura 2000, te komen dat bestaat uit speciale beschermingszones (Habitatrichtlijngebieden en Vogelrichtlijngebieden). De afbakening van de habitatrichtlijngebieden voor Vlaanderen werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 4/06/2001. Voor Neerpelt werd 1 habitatrichtlijngebied aangeduid, namelijk Hageven met Dommelvallei, Beverbeekse Heide, Warmbeek en wateringen (BE2200031). De habitats zijn gekenmerkt door heide, open grasland, landduinen, vochtige en droge heide, slenken en kalkhoudende moerassen (Technum N.V., 2005). Vogel- en habitatrichtlijngebieden in Neerpelt Bron: Technum N.V. (2005) VEN-gebieden Naast de wijzigingen die specifiek gericht zijn op de implementatie van Vogel- en Habitatrichtlijn werden ook enkele bijkomende aanpassingen aan het natuurdecreet gerealiseerd. De belangrijkste zijn de decretale verankering van de natuurvergunning voor wijziging van vegetatie en kleine landschapselementen, de wijziging van de procedure voor afbakening van VEN en IVON (Integraal meerjarenplan 2014-2019 pag. 75 van 327 64
Verwevings- en Ondersteunend Netwerk), de wijziging van de toegankelijkheid van natuurreservaten en VEN en de wijzigingen aan het instrument natuurinrichting. Voor het eerst werd ook in een decreet vastgelegd dat de regering dwingende maatregelen moet nemen om in de natuur- en reservaatgebieden van het gewestplan de natuur te behouden en te herstellen. Met de aanpassing van het decreet werd de laatste (politieke) hinderpaal weggenomen om de afbakening van het Vlaams Ecologisch Netwerk aan te vatten. Van 23 september tot 21 november 2002 liep het openbaar onderzoek met betrekking tot de afbakening van het VEN. Het Besluit van de Vlaamse regering van 23 juli 1998 regelt de procedure voor de afbakening van het VEN en het IVON. Het VEN 1 e fase staat voor 86.500 ha platteland waar natuur en natuurbescherming de belangrijkste plaats innemen. Het VEN 1 e fase is op 18 juli 2003 goedgekeurd door de Vlaamse regering. De Vlaamse overheid trekt de volgende jaren jaarlijks 25 miljoen euro uit om binnen deze gebieden de natuur te bewaren en te herstellen en de bevolking optimaal van deze natuur te laten genieten. Eigenaars en gebruikers worden financieel gesteund om de doelstellingen van het VEN te bereiken. Eigenaars krijgen bovendien fiscale voordelen. Zo kunnen alle eigenaars van onbebouwde percelen binnen de afgebakende natuurgebieden genieten van vrijstelling van successierechten. Voor zonevreemde woningen of bedrijven en vergunde woningen en bedrijven in de onmiddellijke nabijheid van een VEN-gebied verandert er niets. Voor de afbakening van het Vlaams Ecologisch Netwerk is gekozen voor een aanpak in verschillende fasen. In de eerste fase wordt al een groot deel van het Vlaams Ecologisch Netwerk afgebakend. Daarbij wordt rekening gehouden met de uiteenlopende wensen van de verschillende gebruikersgroepen. In de tweede fase zal de afbakening van de agrarische structuur en de natuurlijke structuur stapsgewijs verder worden uitgewerkt en afgerond. Op die manier zal 750.000 ha agrarisch gebied vastgelegd worden, evenals de resterende 38.000 ha VEN en 150.000 ha natuur- en verwevingsgebied; Daartoe zal men keuzes moeten maken binnen de krijtlijnen van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Ook daarover zal de mening van de burgers worden gevraagd tijdens een openbaar onderzoek, in het kader van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP). In Neerpelt werden er in de eerste fase vier VEN-gebieden aangeduid bij: - Het Hageven (1); - Prinsenloop De Holen (2); - De Warmbeekvallei (3). - De Bolisserbeek Dommel (4); (de nummering verwijst naar die op onderstaande figuur). meerjarenplan 2014-2019 pag. 76 van 327 65
VEN-gebieden in Neerpelt (eerste fase) Bron: Technum N.V. (2005) Erkende natuurreservaten De Vlaamse Regering kan terreinen die van belang zijn voor het behoud en de ontwikkeling van de natuur of het natuurlijk milieu aanwijzen of erkennen als natuurreservaat. In deze natuurreservaten wordt, via een aangepast beheer, een natuurstreefbeeld behouden of ontwikkeld. Een Vlaams Natuurreservaat wordt door de Vlaamse Regering aangewezen op gronden die het Vlaamse Gewest in eigendom of huur heeft of die daartoe ter beschikking worden gesteld. De Vlaamse Regering kan tevens natuurreservaten erkennen op verzoek van de eigenaar en/of diegene die het gebruiksrecht heeft, als beiden toestemmen, of van de beheerder, als de eigenaar hiermee instemt. Op Neerpelts grondgebied zijn er verschillende natuurreservaten te vinden waaronder het Hageven en de Warmbeekvallei. Het Hageven wordt beheerd door de vereniging Natuurpunt vzw, die, samen met de gemeente Neerpelt en de provincie Limburg, mede-eigenaar is van het gebied. In het totaal heeft Natuurpunt 60 ha aangekocht in het gebied, 150 ha worden gehuurd. Het Hageven ontstond in de jaren 50 nadat de Dommel werd rechtgetrokken, duingordels werden genivelleerd en de landbouw steeds meer en meer aanspraak begon te maken op marginale gronden. Een groepje natuurbewuste mensen vond dat er beschermingsmaatregelen moesten worden getroffen om de zeer waardevolle delen van de Dommelvallei te beveiligen. Wanneer de gemeente Neerpelt in 1961 ruim 47 ha duinen met droge en natte heide voor 30 jaar verhuurt aan de Belgische Natuur- en Vogelreservaten is het reservaat het Hageven in feite opgericht. In 1963 volgt de officiële erkenning als reservaat. meerjarenplan 2014-2019 pag. 77 van 327 66
In de jaren 70, 80 en 90 kocht het Provinciebestuur van Limburg honderden hectaren natuurgebied aan. Aan Nederlandse zijde van de grens verwierf Natuurmonumenten in 1982 de Plateaux, een groot heide- en bosgebied. Samen met de Plateaux vormt het Hageven tegenwoordig een grensoverschrijdend natuurgebied van meer dan 570 ha. Op dit ogenblik geniet het Hageven een juridische bescherming door zijn status op het gewestplan als deels reservaatgebied, deels natuurgebied. In de loop der jaren echter, werd het reservaat vanuit verschillende hoeken belaagd: pollutie door zware metalen, daling van het grondwaterniveau, heidebranden, kayaksport en onoordeelkundige ingrepen door particuliere eigenaars van kleine enclaves in het gebied enz. Door de samenwerking tussen de gemeente Neerpelt, de Provincie Limburg en Natuurpunt vzw is het Hageven uitgegroeid tot het waardevolle domein dat het nu is. Het is een plek waar natuurbehoud, natuurstudie en educatie op het hoogste kwalitatieve niveau beoefend kunnen worden. De Warmbeekvallei is eigendom van de Stichting Limburgs Landschap en de gemeente Neerpelt. Het reservaat wordt beheerd door Stichting Limburgs Landschap. Andere natuurgebieden, door natuurverenigingen beheerd zijn: - de Dommelvallei (beheerd door Natuurpunt vzw); - het Pastoorsven en Pastoorswal (beheerd door Natuurpunt vzw); - Paddendael en Drie Bogen (beheerd door Natuurpunt vzw); - Groenewegsloot (beheerd door Natuurpunt vzw). Erkende natuurreservaten in Neerpelt Bron: Technum N.V. (2005) meerjarenplan 2014-2019 pag. 78 van 327 67
Versnippering en verlies aan biodiversiteit Het begrip biodiversiteit duidt meestal de veelheid aan soorten of organismen aan. Biodiversiteit heeft echter ook betrekking op de variatie aan ecosystemen, levensgemeenschappen, populaties en genen. Biodiversiteit doet zich dus voor op alle niveaus van biologische organisatie. Biodiversiteit is niet alleen een opvallend kenmerk van natuur, het is tevens een noodzakelijke voorwaarde voor het voortbestaan ervan. Soortendiversiteit en genomische diversiteit zijn essentieel voor ecosystemen. Op hun beurt houden ecosystemen in belangrijke mate de levensvoorwaarden op aarde in stand door hun regulerende invloed op klimaat, water, bodem, nutriënten, enz.. Genomische diversiteit vormt de basis voor natuurlijke selectie en maakt aanpassing van soorten aan een veranderende omgeving mogelijk. De soortendiversiteit heeft een belangrijke signaalfunctie: veranderingen kunnen aangeven dat er iets fundamenteel fout loopt in het betreffende systeem (MIRA 1994). Het begrip versnippering duidt op het opsplitsen van het natuurlijke milieu. Versnippering ontstaat door de aanleg of de aanwezigheid van bepaalde lijninfrastructuren zoals wegen, spoorwegen en kanalen. Ook andere infrastructuren zoals vliegvelden, industrieterreinen en woongebieden kunnen versnippering in de hand werken. Het versnipperen van het natuurlijke milieu heeft tot gevolg dat de leefgebieden van soorten doorsneden worden, wat mogelijk een invloed heeft op de overlevingskansen van die soorten. Op deze manier is versnippering sterk gerelateerd met de biodiversiteit in een bepaald gebied (Technum N.V., 2005). 7.3 Wonen en ruimtelijke ordening 7.3.1 Wonen Om een inzicht te krijgen in de sterktes en zwaktes met betrekking tot wonen is het belangrijk een goed zicht te krijgen op de algemene situatie van de gemeente met betrekking tot het thema. Structuur Neerpelt-centrum is de hoofdkern van de gemeente. De deelkernen Sint-Huibrechts-Lille, Herent en Grote Heide zijn duidelijk herkenbare kernen in het buitengebied. Damsheide en Boseind zijn deelgemeenten met een veel minder duidelijke kern met een vage overgang naar de omliggende agrarische en groengebieden. Achelse Heide, Grote Heide en Kolisheide zijn geïsoleerde woonwijken. meerjarenplan 2014-2019 pag. 79 van 327 68
Omgeving De onbebouwde oppervlakte bedraagt 75,5%. Van de bebouwde oppervlakte (15,7%) wordt 87 % ingenomen door wonen en 5,7% door industrie. Het aandeel wonen ligt in Neerpelt hoger dan in Vlaanderen. Industrie is er minder aanwezig. Bevolkingsdichtheid Evolutie bevolkingsdichtheid in Neerpelt Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Neerpelt situeert zich qua bevolkingsdichtheid tussen het gemiddelde voor het Vlaams Gewest en de gemeenten uit de Belfius-cluster. In de periode 2000-2010 was er een gestage groei vanwege de groei van de totale bevolking. Evolutie bevolkingsdichtheid Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 80 van 327 69
Voorraad bouwgrond Voorraad bouwgrond in ha en t.o.v. de totale oppervlakte op 01/01/2011, in % Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2011) 70 meerjarenplan 2014-2019 pag. 81 van 327
Bodemgebruik Bodemgebruik in de gemeente Neerpelt, 2011 Bron: Kadaster.be (2012) 71 meerjarenplan 2014-2019 pag. 82 van 327
Woningmarkt Evolutie aantal woongelegenheden in Noord-Limburg Gemiddelde groei per jaar (%) Bocholt 5317 5376 5450 5504 5564 5649 5758 5819 5861 110,23 1,28 Hamont-Achel 5351 5411 5450 5485 5542 5580 5627 5721 5813 108,63 1,08 Hechtel-Eksel 4579 4608 4641 4730 4701 4728 4795 4863 4942 107,93 0,99 Woongelegenheden 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Index 2001-2009 Lommel 13198 13361 13543 13743 13893 14078 14261 14481 14716 111,5 1,44 Meeuwen- 4569 4628 4667 4703 4774 4833 4886 4935 5102 111,67 1,46 Gruitrode Neerpelt 6120 6207 6331 6403 6507 6604 6703 6922 7014 114,61 1,83 Overpelt 4946 5099 5150 5227 5321 5392 5478 5588 5688 115 1,88 Peer 6277 6385 6478 6548 6672 6758 6870 6988 7066 112,57 1,57 Noord-Limburg 50357 51075 51710 52343 52974 53622 54378 55317 56202 111,61 1,45 Bron: WIN (2010) Neerpelt telt op 1 januari 2009 7014 woongelegenheden zoals blijkt uit Tabel 32. Over de periode 2001-2009 betekent dit dat er jaarlijks gemiddeld 112 woongelegenheden bijkwamen. Dit is een gemiddelde aangroei van 1,83% per jaar. Enkel Overpelt kent een relatief sterkere aangroei van woongelegenheden. De gemiddelde jaarlijkse aangroei in Noord-Limburg is 1,45%. De laagste gemiddelde jaarlijkse aangroei wordt genoteerd in Hechtel-Eksel, namelijk 0,99% (WIN, 2010). Woningdichtheid in de Noord-Limburgse gemeenten op 1 januari 2009 Bron: WIN (2010) Neerpelt heeft de hoogste woningdichtheid in Noord-Limburg: namelijk 161 woningen per vierkante kilometer. Uit bovenstaande grafiek blijkt dat er een duidelijke tweedeling in Noord-Limburg bestaat wat de woningdichtheid betreft. Er gaapt een kloof van bijna 35 woningen per km 2 tussen de nummer 4, Hamont-Achel en het nummer 5, Bocholt wat woningdichtheid betreft. 3 gemeenten met een hoge woningdichtheid zijn afgebakend als kleinstedelijk gebied (WIN, 2010). meerjarenplan 2014-2019 pag. 83 van 327 72
Verdeling van de woongelegenheden naar woningtypologieën op 1 januari 2009 Particuliere woningen (gesloten, halfopen, open) % Appartementen, flats en studio s Bocholt 4.319 73,7 490 8,4 Hamont-Achel 4.814 82,8 750 12,9 Hechtel-Eksel 4.069 82,3 365 7,4 Lommel 11.090 75,4 1.970 13,4 Meeuwen- Gruitrode 4.585 89,9 260 5,1 Neerpelt 5.675 80,9 1.095 15,6 Overpelt 4.515 79,4 928 16,3 Peer 5.411 76,6 691 9,8 Arrondissement Maaseik Bron: WIN (2010) 78.263 79,3 12.142 12,3 % Zoals we in bovenstaande tabel kunnen zien waren er op 1 januari 2009 in Neerpelt in absolute termen 5.675 particuliere woningen. Dit was het tweede meeste van de Noord-Limburgse regio. Enkel Lommel had meer woonhuizen. In relatieve termen zette Neerpelt echter een eerder gemiddelde score neer in Noord-Limburg. Het merendeel van woningen in Neerpelt zijn particuliere woningen. T.o.v. het totale woonaanbod heeft Neerpelt echter een relatief groot aantal appartementen, flats en studio s. Bij buurgemeenten Overpelt, Lommel en Hamont-Achel is dit ook het geval. Dit verklaart de hoge woningdichtheden van deze gemeenten (WIN, 2010). Ouderdom particuliere woningen op 1 januari 2009 Neerpelt Gebouwd voor 1900 Gesloten bebouwing Half-open bebouwing Open bebouwing, hoeven en kastelen 6 28 61 95 1900-1918 9 60 63 132 1919-1945 21 102 236 359 1946-1961 38 140 709 887 1962-1970 31 139 548 718 Totaal 1971-1981 78 210 918 1206 Gebouwd na 1981 26 170 1853 2049 totaal 209 849 4388 5446 Bron: WIN (2010) 73 meerjarenplan 2014-2019 pag. 84 van 327
Uit bovenstaande tabel blijkt dat er op 1 januari 2009 in Neerpelt 95 gebouwen van de 5446 gebouwd zijn vóór 1900: in absolute termen én relatieve termen stond Neerpelt hiermee op de derde plaats in Noord-Limburg. Neerpelt wijkt wat ouderdom van gebouwen betreft niet sterk af van de gemiddelde waarden in Noord-Limburg (WIN, 2010). Evolutie verkoopprijs van woongelegenheden, in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) De prijzen van woonhuizen en appartementen in Neerpelt zijn de afgelopen jaren sterk gestegen zoals blijkt uit bovenstaande tabel. In vergelijking met 2000 verdubbelde de prijs van gewone woonhuizen tegen het einde van 2010, om in 2011 weer lichtjes af te nemen. Dit is vergelijkbaar met de evolutie in gemeenten uit dezelfde BELFIUS-cluster, maar een minder sterke stijging dan in Vlaanderen. Voor appartementen mag meer dan het 3-voud van de prijs in 2000 neergeteld worden. Dit vormt een veel steilere evolutie van de prijs dan binnen de BELFIUS-cluster en Vlaanderen. meerjarenplan 2014-2019 pag. 85 van 327 74
De prijs van villa s, bungalows en landhuizen steeg in de periode 200-2011 minder sterk dan in de BELFIUS-cluster en in het Vlaams Gewest. Evolutie van aankoopprijzen van particuliere woningen en bouwgrond in Neerpelt Bron: WIN (2010) Uit bovenstaande grafiek blijkt dat in de periode 1999-2008 vooral bouwgronden en gewone woonhuizen sterk in prijs stegen. Appartementen, flats en studio s kenden een wisselende stijging van de prijs. De prijs van villa s, bungalows en landhuizen steeg beperkter. Evolutie van de gemiddelde bewoonbare oppervlakte per vergunde woning in m² Bron: WIN (2010) Zoals bij alle gemeenten in de WIN-regio en nagenoeg alle gemeenten in België is er een daling van de gemiddelde bewoonbare oppervlakte per vergunde woning waar te nemen in Neerpelt. In 1999 bedroeg de gemiddelde oppervlakte van een woning in Neerpelt nog 150,5m 2. In 2008 daarentegen bedraagt de bewoonbare oppervlakte van een nieuwbouwwoning 131,1m 2. Van 2000 tot 2004 daalt de gemiddelde bewoonbare oppervlakte per vergunde woning. Daarna is er een geleidelijke stijging tot 2008 met in 2007 nog een daalmoment. Neerpelt kent de kleinste daling van de gemiddelde bewoonbare oppervlakte per vergunde woning van alle gemeenten in Noord-Limburg. De oppervlakte is ongeveer met 13% gedaald sinds 1999. In absolute termen kent Neerpelt de meerjarenplan 2014-2019 pag. 86 van 327 75
grootste oppervlakte per vergunde woning in Noord-Limburg. Ook in vergelijking met het arrondissement Maaseik en Limburg is deze waarde aanzienlijk groter (WIN, 2010). Aantal bouwvergunningen voor renovaties Bron: WIN (2010) Bewoningstitel particuliere woningen op 1 oktober 2001 Eigenaars % Huurders % Bocholt 3.536 82,6 608 14,2 Hamont-Achel 3.973 78,3 933 18,4 Hechtel-Eksel 3.309 82,1 571 14,2 Lommel 8.848 77,8 2.147 18,9 Meeuwen- Gruitrode 4.392 89,9 219 4,5 Neerpelt 4.502 78,5 1.056 18,4 Overpelt 3.819 80,8 761 16,1 Peer 4.197 78,6 967 18,1 Noord- Limburg 39.817 79,6 8.552 17,1 Limburg 224.130 76,0 59.526 20,2 Vlaanderen 1.668.886 70,9 593.607 25,2 Bron: WIN (2010) Uit bovenstaande tabel blijkt dat er in alle Noord-Limburgse gemeenten op 1 oktober 2001 meer eigenaars dan huurders waren. Neerpelt staat in Noord-Limburg wat het aantal huurders betreft op een gedeelde tweede plaats, samen met Hamont-Achel. Lommel heeft het hoogste percentage huurders in Noord-Limburg. Neerpelt zit iets onder het gemiddelde in Noord-Limburg wat betreft het percentage eigenaars. Opvallend in Noord-Limburg is dat het aantal eigenaars gevoelig hoger is dan in Limburg en Vlaanderen (WIN, 2010). 76 meerjarenplan 2014-2019 pag. 87 van 327
Sociale woningmarkt Sociale huur: woonhuizen en appartementen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Het aantal sociale woningen t.o.v. het aantal private huishoudens lag in de periode 2002-2011 lager in Neerpelt (3,6 in 2009) dan in de Belfius-cluster (4,1 in 2009) en het Vlaams Gewest (5,5 in 2009). meerjarenplan 2014-2019 pag. 88 van 327 77
Aantal sociale woningen t.o.v. aantal private huishoudens Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Er zijn twee sociale huisvestingsmaatschappijen actief in Neerpelt, namelijk Kempisch Tehuis en Landwaarts. De maatschappij Kempisch Tehuis voorziet voornamelijk huurwoningen of appartementen. In 2012 bedraagt het aantal sociale woningen 237. Bijna 78% van de woningen is gelegen op Boseind, terwijl iets meer dan 9% in Sint-Huibrechts-Lille staat. Grote Heide en het centrum hebben respectievelijk 8% en 5% van de sociale woningen van het Kempisch Tehuis. Enkel in het gehucht Herent zijn geen sociale woningen aanwezig. In 2011 waren er 244 kandidaat-huurders ingeschreven. Ten aanzien van 2005 (181 kandidaathuurders) is dit een stijging. De gemiddelde wachttijd voor een woning bedroeg in 2011 65,76 maanden, in 2005 was dit nog 29,46 maanden (Kempisch Tehuis, 2012). Aantal woningen, aantal kandidaat-huurders en wachttijd per gemeente in 2011 # woningen # kandidaat-huurders wachttijd Neerpelt 235 244 65,76 Bocholt 154 129 39,24 Hamont-Achel 252 165 53,43 Lommel 519 353 70,94 Overpelt 176 187 49,85 Peer 193 134 58,54 Bron: Kempisch Tehuis (2012) De maatschappij Landwaarts bouwt koopwoningen en stelt sociale kavels ter beschikking. Het gaat om 84 woningen, allen gelegen op Boseind. In november 2005 werd door 7 Noord-Limburgse OCMW s, Kempisch Tehuis, opbouwwerk Noord- Limburg en de Welzijnsregio Noord-Limburg een sociaal verhuurkantoor opgericht. Het sociaal verhuurkantoor (SVK) huurt woningen op de private huurmarkt en verhuurt ze door aan sociaal kwetsbare huurders. Hierbij biedt het SVK aan de bewoners optimale woonzekerheid in een goede en betaalbare woning. 78 meerjarenplan 2014-2019 pag. 89 van 327
Ten aanzien van de eigenaar komt het SVK als hoofdhuurder de verplichtingen na. Dat biedt de eigenaar de nodige juridische garanties, terwijl de onderhuurder beroep kan doen op begeleiding en ondersteuning. Kandidaat-huurders vinden hun weg naar het sociaal verhuurkantoor via het OCMW. Kandidaat-verhuurders kunnen het sociaal verhuurkantoor rechtstreeks contacteren. Op 13.11.2012 had het SVK 210 woningen in beheer, waarvan 24 in Neerpelt. Deze woningen zijn hoofdzakelijk gelegen in Neerpelt centrum. Er was toen een wachtlijst waarop voor de regio 73 personen/gezinnen ingeschreven waren. 7.3.2 Ruimtelijke Ordening (On)bebouwde percelen Evolutie onbebouwde percelen in Neerpelt, in ha Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) In vergelijking met 2000 is er in 2012 in Neerpelt 3,9% minder onbebouwde oppervlakte. Hiermee wordt er in Neerpelt in een hoger tempo gebouwd dan in de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest (zie grafiek hieronder). meerjarenplan 2014-2019 pag. 90 van 327 79
Evolutie onbebouwde percelen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) Verkoopprijzen bouwgrond Evolutie verkoopprijzen bouwgrond per m², in euro Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 80 meerjarenplan 2014-2019 pag. 91 van 327
Hoewel Neerpelt dure bouwgrond heeft zijn de prijsstijgingen in Neerpelt beperkter geweest dan in arrondissement Maaseik (WIN, 2010). Qua evolutie van verkoopprijzen van bouwgrond volgt Neerpelt dezelfde trend als de BELFIUS-cluster gemeenten en het Vlaams Gewest. Op 10 jaar tijd kost bouwgrond bijna 100 euro per m² meer. Evolutie van aankoopprijzen bouwgrond Bron: WIN (2010) Bebouwde percelen Evolutie bebouwde percelen in Neerpelt, in ha Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) De evolutie van de bebouwde percelen vertoont de omgekeerde trend van de evolutie van de onbebouwde percelen. In de periode 2000-2012 zien we in Neerpelt een stijging van de bebouwde oppervlakte met meer dan 19%, wat een sterkere groei is dan in de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest (zie onderstaande grafiek). meerjarenplan 2014-2019 pag. 92 van 327 81
Evolutie bebouwde percelen Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 82 meerjarenplan 2014-2019 pag. 93 van 327
8 Veiligheid 8.1 Politiediensten Via de gemeentelijke profielschets zijn er gegevens beschikbaar over diefstallen en afpersingen, gewelddadige misdrijven tegen eigendom en misdrijven tegen de lichamelijke integriteit. 8.1.1 Diefstallen en afpersingen Het aantal geregistreerde diefstallen en afpersingen per 1000 inwoners schommelde in Neerpelt in de periode 2000-2010 tussen 19 en 32 en lag hiermee tussen het gemiddelde voor de Belfiuscluster en dat voor het Vlaams Gewest. Aantal geregistreerde diefstallen en afpersingen per 1.000 inwoners Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 8.1.2 Gewelddadige misdrijven tegen eigendom Het aantal geregistreerde gewelddadige misdrijven tegen eigendom per 1000 inwoners schommelde in Neerpelt in de periode 2000-2010 sterk van iets meer dan 5 in 2004 tot meer dan 11 in 2008. Hiermee was het cijfer voor Neerpelt vergelijkbaar met de Belfius-cluster en lag het lager dan het cijfer voor het Vlaams Gewest. meerjarenplan 2014-2019 pag. 94 van 327 83
Aantal geregistreerde gewelddadige misdrijven tegen eigendom per 1000 inwoners Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 8.1.3 Misdrijven tegen de lichamelijke integriteit Het aantal geregistreerde misdrijven tegen de lichamelijke integriteit mag in de periode 2000-2010 in Neerpelt per 1000 inwoners lager dan in de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest. Voor Neerpelt schommelde dit tussen 2,5 en 4,5 geregistreerde misdrijven tegen de lichamelijke integriteit per 1000 inwoners. Aantal geregistreerde misdrijven tegen de lichamelijke integriteit per 1000 inwoners Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) 8.2 Brandweer Voor hulpoproepen voor de brandweer in Neerpelt wordt beroep gedaan op de brandweer van Lommel, met een voorpost te Sint-Huibrechts-Lille. meerjarenplan 2014-2019 pag. 95 van 327 84
8.2.1 Personeelsbestand Personeelssterkte op 31 december 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) Ouderdom operationeel personeel op 31 december 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) Gepresteerde opdrachturen (vrijwilligers en beroepskrachten) in 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) 8.2.2 Opdrachten De opdrachten van de brandweer bestaan uit brand en interventies, ambulancetussenkomsten en preventieopdrachten. meerjarenplan 2014-2019 pag. 96 van 327 85
Verhouding tussen de verschillende hulpverleningstaken, 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) Preventieopdrachten Evolutie preventieopdrachten Bron: Brandweer Lommel (2011) 86 meerjarenplan 2014-2019 pag. 97 van 327
Aantal preventieopdrachten in 2010 LOMMEL 591 OVERPELT 217 NEERPELT 181 HAMONT-ACHEL 111 ANDEREN 7 TOTAAL 1107 Bron: Brandweer Lommel (2011) Aantal preventieopdrachten per opdrachttype in 2010 Advies blusmiddelen 121 Advies plannen verbouwing 55 Adviesverslag nieuwbouw 127 Attest 31 Bespreking 39 Brief 60 Controle app. NIET OK 20 Controle app. OK 20 Controleverslag 114 Evacuatie-oefeningen 5 Interventiedossier 103 Mail 137 Milieuverg. KLASSE I 23 Milieuverg. KLASSE II 15 Milieuverg. KLASSE III 5 Opleiding 2 Regularisatie 1 Verkavelingsaanvraag 5 Verslag bij bouwaanvraag 24 Verslag preventiebezoek 123 Verzekering 77 TOTAAL 1107 Bron: Brandweer Lommel (2011) 87 meerjarenplan 2014-2019 pag. 98 van 327
Tussenkomsten Evolutie brand en interventietussenkomsten Bron: Brandweer Lommel (2011), eigen bewerking Aantal ritten per aard van tussenkomst, 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) 88 meerjarenplan 2014-2019 pag. 99 van 327
Aantal brand en interventieverslagen per maand, 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) Aantal interventies per uur, 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) 89 meerjarenplan 2014-2019 pag. 100 van 327
Ambulanceritten Evolutie aantal ambulanceritten Bron: Brandweer Lommel (2011) Aantal ambulanceritten per maand, 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) 90 meerjarenplan 2014-2019 pag. 101 van 327
Ambulanceritten per uur, 2010 Bron: Brandweer Lommel (2011) 91 meerjarenplan 2014-2019 pag. 102 van 327
9 Ondernemen en werken Neerpelt is door haar ligging in Noord-Limburg uitgegroeid tot een verstedelijkte gemeente of bipool Neerpelt-Overpelt. De landbouw is er nog steeds aanwezig (45-tal bedrijven in 2010, met vooral melkvee, varkens en kippen). Neerpelt is voornamelijk een woongemeente, maar er is ook een kleine industriële ontwikkeling samen met Overpelt op het Nolimpark (Neerpelt heeft de helft van de aandelen van het park) en verder zijn er 2 KMO-zones (Heikesveld en Lillerheide) ontwikkeld. 9.1 Handel en middenstand BTW-plichtige ondernemingen (= Natuurlijke Personen + Rechtspersonen) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) In vergelijking met 2000 kende Neerpelt in 2011 een stijging met 40% van het aantal startende ondernemingen en een stijging van 5% van het aantal stopzettingen. Zowel de groei van het aantal startende ondernemingen en het aantal stopzettingen ligt hiermee onder de trend voor de Belfiuscluster (respectievelijk een stijging met 53% en 17%). meerjarenplan 2014-2019 pag. 103 van 327 92
Evolutie BTW-plichtige ondernemingen (= Natuurlijke Personen + Rechtspersonen) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 93 meerjarenplan 2014-2019 pag. 104 van 327
Aantal handelsfuncties en verdeling winkelaanbod naar goederengroep en productgroep, in 2005 Bron: BRO België (2008) De gemeente beschikte in 2005 over in totaal circa 140 handelszaken die samen een winkelvloeroppervlakte van circa 17.000m² kennen. Het grootste winkelaanbod concentreert zich in het centrum van Neerpelt. De productgroepen voeding, kleding/mode, bruin- en witgoed, plant en dier en wonen namen in 2005 de meeste winkelvloeroppervlakte in. meerjarenplan 2014-2019 pag. 105 van 327 94
Winkelvloeroppervlakte naar productgroep in vergelijking met gemeenten van vergelijkbare omvang, in 2005 Bron: BRO België (2008) Spreiding van winkels en belangrijkste concentraties van winkels, in 2005 Bron: BRO België (2008) 9.2 Nijverheid Op minder dan 4 jaar tijd is Heikesveld, fase I volledig ingevuld en zo uitgegroeid tot een sterk verhaal met enthousiaste ondernemers in de hoofdrol. Ook qua tewerkstelling overtreffen de bedrijven hun stoutste verwachtingen. Er zijn ondertussen 11 bedrijven gevestigd op Heikesveld. Samen vertegenwoordigen ze een tewerkstelling van een 70-tal personen, op een oppervlakte van 2 ha 70 ca. In het kader van het duurzaam beheer van het bedrijventerrein is er geregeld contact en informatie-uitwisseling tussen gemeentebestuur en de ondernemers op Heikesveld. Hieruit blijkt dat er tevredenheid alom is over de moderne en uitnodigende omgeving van het bedrijventerrein. Ook de aanwezigheid van moderne openbare infrastructuur zoals de gemeentewerf, de brandweervoorpost en het recyclagepark is hieraan niet vreemd. De ondernemers zelf leverden eveneens bijzondere inspanningen om architecturaal knappe bedrijfspanden te bouwen, met specifiek aandacht voor de duurzaamheidsprincipes. meerjarenplan 2014-2019 pag. 106 van 327 95
Verder is Neerpelt partner binnen de DV Nolimpark. 9.3 Toerisme 9.3.1 Bed & breakfast B&B De Zandberg Ralleylaan 2 3910 Neerpelt Mark en Annelies Van Lindt tel. + 32 11 64 27 27 fax + 32 11 64 97 66 GSM + 32 479 42 46 17 www.gastenkamersdezandberg.be info@gastenkamersdezandberg.be Gastenkamer: 3 X 2 personen B&B/serviceflats/vakantieverblijf De Corner Toekomstlaan 1A 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 09 20 fax + 32 11 64 09 20 GSM + 32 477 66 64 02 kurt.baeten@pandora.be Studio: 2 X 3 personen Bed & Breakfast Venneheide Overwegstraat 4 3910 Neerpelt GSM +32 479 26 76 40 - + 32 479 84 71 25 www.venneheide.be info@venneheide.be B&B Franciscushof Fierkens-Heikant 53 96 meerjarenplan 2014-2019 pag. 107 van 327
3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 36 65 GSM +32 496 02 23 02 verbeekdom@hotmail.com www.franciscushof.be Gelegen tussen fietsknooppunten 203 en 204. 9.3.2 Budgetverblijven Trekkersschuur Dommelvallei (24 personen) Tussenstraat 6 3910 Neerpelt Familie Van Looveren tel. + 32 11 64 34 90 fax + 32 11 64 34 90 GSM + 32 475 32 51 59 Dedommelvallei@yahoo.com De Kievit (22 personen) Roosendijk 109 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 06 64 (na 17 uur) tel. + 32 11 80 47 30 (vóór 17 uur) fax + 32 11 80 47 30 www.scoutsboseind.be peter.meuwis@telenet.be 9.3.3 Hoevetoerisme Familie Gielen Weidenstraat 44 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 16 95 www.weidehof.be Rustig gelegen en gespecialiseerd melkveebedrijf in de onmiddellijke omgeving van Neerpelt Centrum (Grote Heide). Ideale uitvalbasis voor een fietstocht op het nabijgelegen fietsroutenetwerk Limburg, voor een wandeling in het aanpalende grensoverschrijdende natuurgebied "Het Hageven" of voor een avontuurlijke Dommelafvaart. meerjarenplan 2014-2019 pag. 108 van 327 97
Logies: 2 nieuw ingerichte en gezellige appartementen voorzien van volledig ingerichte keuken, badkamer, ruime zitplaats, TV, koelkast, wasmachine, met aparte ingang en met gezellig terras. 9.3.4 Jeugdverblijven De Boseinder (50 personen) Roosendijk 109 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 06 64 (na 17uur) - tel. + 32 11 80 47 30 (voor 17uur) fax + 32 11 80 47 30 www.scoutsboseind.be peter.meuwis@telenet.be Dali-Home Dorpsstraat 35 A 3910 Neerpelt (Sint-Huibrechts-Lille) tel. + 32 11 64 96 09 12 lokalen voor 100 personen Terrein van 30 are - uitgerust met sanitaire blok, keuken... Recreatiedomein De Bosuil Bosuilstraat 4 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 29 85 fax + 32 11 66 35 13 www.opdebosuil.be verblijf@opdebosuil.be Polyvalent gebouw met verblijfsaccommodatie voor 60 personen. Jeugdverblijfscentrum De Scoutsrally Berkendreef 10 3910 Neerpelt Cafetaria: tel. + 32 11 64 14 68 Beheer: tel. + 32 11 64 26 74 www.scoutsrally.be scoutsrally@skynet.be Coninxsteen: 40 bedden Leemberg: 60 bedden 98 meerjarenplan 2014-2019 pag. 109 van 327
Passantenhaven Welvaart & parking mobilhomes Welvaart Kanaaldijk - Jaak Tassetstraat 3910 Neerpelt (centrum) tel. + 32 11 80 97 46 www.neerpelt.be Aanleghaven voor pleziervaart: 12 jachten. Parking mobilhomes: 10 plaatsen. Gelegen in de onmiddellijke nabijheid van Neerpelt-centrum. De plezierhaven biedt ruimte aan 12 jachten en is voorzien met een drinkwaterafnamepunt en een collectieve elektriciteitsvoorziening (tot 6 ampère). Er werden 2 petanque terreinen aangelegd. Maximum verblijf van 2 nachten wordt door een politiereglement opgelegd. 9.3.5 Tentenkampen - kampeerweide Kampeerweide - Recreatiedomein De Bosuil Bosuilstraat 4 3910 Neerpelt Mogelijkheid tot plaatsing van mobile-homes en caravans - 5/overnachting. tel. + 32 11 64 29 85 fax + 32 11 66 35 13 Kampeerterrein De Nulenstraat 50 3910 Neerpelt 2 ha (weide van 1 ha. en een aanpalend groot speelbos van 1 ha) Bivakweide voor 130 personen Uitbater Dhr. Rombouts T. Rodenrijt 11 3930 Hamont-Achel tel. + 32 11 64.36.43 fax + 32 11 64.36.43 GSM + 32 494 13 22 50 erikrombouts@hotmail.com www.erikrombouts.be De Boseinder Roosendijk 109 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 06 64 (na 17 uur) - tel. + 32 11 80 47 30 (vóór 17 uur) fax + 32 11 80 47 30 www.scoutsboseind.be meerjarenplan 2014-2019 pag. 110 van 327 99
peter.meuwis@telenet.be Achelsendijk 3,5 ha (bos en woeste grond) Kampeergelegenheid voor 100-150 personen Familie Smeets-Kerkhofs Hazenstraat 23 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 24 75 Hennemeuwis 2,5 ha Kampeergelegenheid voor 50 personen Familie Smeets-Kerkhofs Hazenstraat 23 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 24 75 Kampeerterrein Herent Kampeerweide tot 150 personen Fransen Emiel Herent 85 3910 Neerpelt tel. 011 64 32 03 GSM +32 499 17 01 87 100 meerjarenplan 2014-2019 pag. 111 van 327
9.4 Land- en bosbouw Gemiddelde oppervlakte van landbouwbedrijven in 2010 Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie (2012) Evolutie van de veestapel Totaal aantal varkens Totaal aantal pluimvee Totaal aantal runderen 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 22.398 18.994 18.961 20.684 21.160 20.210 21.160 20.788 20.754 22.003 242.508 243.223 233.109 220.816 189.648 194.584 203.288 248.088 5.351 5.357 4.977 4.527 4.125 4.147 4.196 4.279 4.456 4.485 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) meerjarenplan 2014-2019 pag. 112 van 327 101
Emissies van ammoniak door de veeteelt, in ton en kg/ha 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Ammoniakemissie in ton 140,69 131,74 133,01 121,36 114,02 114,66 113,45 119,82 123,81 123,81 Aandeel ammoniakemissie in kg/ha 32,89 30,8 31,09 28,37 26,65 26,8 26,52 28,01 29,07 28,94 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 9.5 Werkgelegenheid Achtereenvolgens worden de werkgelegenheidsgraad, de werkzaamheidsgraad en de werkloosheidsgraad besproken. Voor de beroepsactieve leeftijd worden niet steeds dezelfde leeftijdsgrenzen gehanteerd. POM- ERSV Limburg neemt hiervoor bijvoorbeeld 15 en 64 jaar als leeftijdsgrenzen. De Studiedienst van de Vlaams Regering neemt 20 en 64 jaar als leeftijdsgrenzen. Hierdoor hangen de cijfers dan ook telkens af van de bron. Werkgelegenheidsgraad Eind 2007 waren er in Neerpelt 4.335 jobs in loondienst en jobs voor zelfstandigen. In vergelijking met eind 2003 zijn er dat 195 minder. Met deze gegevens kunnen we de werkgelegenheidsgraad berekenen. De werkgelegenheidsgraad geeft de verhouding weer tussen het aantal jobs en het aantal inwoners op arbeidsleeftijd in een gemeente of regio. Voor de cijfers in onderstaande grafiek werden de leeftijdsgrenzen 15-64 jaar gehanteerd. In de periode 2003-2007 in de werkgelegenheidsgraad gedaald voor Neerpelt, van 41,7 naar 36,8. Hiermee volgt Neerpelt niet de trend die voor Noord-Limburg, Limburg en Vlaanderen zichtbaar wordt, namelijk een stijging van de werkgelegenheidsgraad. meerjarenplan 2014-2019 pag. 113 van 327 102
Evolutie werkgelegenheidsgraad (15-64 jaar) Bron: POM-ERSV Limburg (2010) Werkzaamheidsgraad (= aantal werkenden t.o.v. totale bevolking op beroepsactieve leeftijd) De werkzaamheidsgraad geeft de verhouding van het aantal werkenden (loontrekkenden + zelfstandigen + uitgaande grensarbeid) ten opzichte van de totale bevolking op beroepsactieve leeftijd. Neerpelt telde in 2009 gemiddeld 7.182 werkenden ten opzichte van 11.265 inwoners op beroepsactieve leeftijd (15-64 jaar). Hiermee lag de werkzaamheidsgraad op 63,8 en rond het gemiddelde voor Limburg (63,4). Dit was iets lager dan het gemiddelde voor Noord-Limburg (64,7) en het Vlaams Gewest (65,9). Uit onderstaande grafiek blijkt dat de werkzaamheidsgraad in de periode 2003-2009 steeg, maar onder deze voor de Belfius-cluster en het Vlaams Gewest bleef. Voor deze cijfers werden de leeftijdsgrenzen op 20-64 jaar gelegd. meerjarenplan 2014-2019 pag. 114 van 327 103
Evolutie werkzaamheidsgraad (20-64 jaar) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) Werkloosheidsgraad (= niet werkende werkzoekenden t.o.v. totale bevolking op beroepsactieve leeftijd) In 2009 waren er in Neerpelt gemiddeld 497 niet werkende werkzoekenden ten opzichte van 11.265 Neerpeltenaren op beroepsactieve leeftijd (15-64 jaar). Dit betekende een werkloosheidsgraad van 4,4, wat vergelijkbaar was met de werkloosheidsgraad van Noord-Limburg (4,2). De werkloosheidsgraad was hiermee lager dan in Limburg (5,4) en veel lager dan in het Vlaams Gewest (7,0). meerjarenplan 2014-2019 pag. 115 van 327 104
Evolutie werkloosheidsgraad 2003-2009 (15-64 jaar) Bron: POM-ERSV Limburg (2010) In de periode 2003-2010 kende de werkloosheidsgraad voor zowel Neerpelt, de Belfius-cluster als het Vlaams Gewest eenzelfde trend, namelijk een stijging tot in 2005, een daling tussen 2005 en 2008 en vervolgens opnieuw een stijging in 2009 en 2010. Evolutie werkloosheidsgraad (20-64 jaar) Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 116 van 327 105
9.5.1 Tewerkstelling in eigen gemeente Handelscentrum Het centrum van Neerpelt kan terugvallen op een breed gamma aan winkels en voorzieningen: lokale ondernemers, bekende ketens, supermarkten Het gemeentebestuur heeft een ontwikkelingsvisie uitgewerkt met betrekking tot het handelscentrum. De gemeente wil komen tot een duidelijke afbakening van het handelscentrum, een herkenbaar winkelcircuit met een aaneengesloten winkelfront, een grotere verscheidenheid aan handelszaken. PWA/DCO Het PWA/DCO is gehuisvest op campus Z en is laagdrempelig toegankelijk. In 2012 waren 62 langdurig werklozen aan het werk zijn via PWA. Diverse activiteiten mogen uitgevoerd worden in het kader van PWA o.a. thuishulp, hulp voor klein tuinonderhoud, oppas voor kinderen, hulp aan verenigingen, vzw s, lokale overheden en tuinbouwers. De DCO had eind 2012 63 werknemers in dienst. Deze onderneming heeft als doel privé-personen te helpen met huishoudelijk werk, strijken en boodschappen doen. KMO-zone Sedert de aanleg van de openbare infrastructuur op KMO-zone Heikesveld in 2008 hebben reeds 11 bedrijven hier hun thuis gevonden. Samen vertegenwoordigen zij een tewerkstelling van 63 werknemers, op een oppervlakte voor bedrijvigheid van 2ha 70 ca. De site is verder aangevuld met een nieuw intercommunaal recyclagepark, de nieuwe gemeentewerf, een nieuwe brandweervoorpost en een Infrax-onderstation. Hiermee is reeds 80% van de beschikbare 15 hectare in gebruik genomen. Kenmerkend aan KMO-zone Heikesveld is dat zij is uitgebouwd volgens de duurzaamheidsprincipes, o.m. op het vlak van effciënt ruimtegebruik, wateropvang en -behandeling, energiegebruik, mobiliteit en ruimtelijke inpassing in de omgeving. Ook parkmanagement met alle betrokken bedrijven en de gemeente vond met succes ingang. 9.5.2 Sociale tewerkstelling Er wordt vastgesteld dat er een harde kern is van mensen die moeilijk naar tewerkstelling kunnen georiënteerd worden. Voor de cliënten van de sociale dienst van het OCMW bestaat er reeds geruime tijd een samenwerkingsverband met de Welzijnsregio Noord-Limburg. De dienst Tewerkstelling en Opleiding staat in voor het begeleidingstraject van deze doelgroep. Vaak wordt een tewerkstelling gerealiseerd in de vorm van een tijdelijk contract: wep+, art. 60 7 Slechts een gedeelte van de cliënten kan doorstromen naar de reguliere arbeidsmarkt. meerjarenplan 2014-2019 pag. 117 van 327 106
9.5.3 Beschrijving van tewerkstelling in verschillende sectoren Sectoraandeel van de jobs in loondienst op 31/12/2007 Bron: POM-ERSV Limburg (2010) Binnen Noord-Limburg had Neerpelt (2,8%) eind 2007 het 2 e grootste sectoraandeel voor de primaire sector (landbouw). In de secundair sector (industrie) had Neerpelt het laagste sectoraandeel (8,6%). De tertiaire (diensten) en quartaire sector (niet-commerciële diensten) laten opnieuw een relatief groot aandeel zien voor Neerpelt. De primaire sector staat in Limburg een klein beetje sterker dan gemiddeld in Vlaanderen, gezien een aanwezigheidsindex van 1,05. Voor Noord-Limburg is dit 1,27. Neerpelt heeft met een index van 2,13 een beduidend sterkere vertegenwoordiging van de primaire sector dan in Vlaanderen. In bijna elke Limburgse regio is de aanwezigheidsindex in de quartaire sector lager dan in Vlaanderen. Het provinciaal gemiddelde (0,95) blijft net onder dat van het Vlaams Gewest. Noord- Limburg scoort 0,82 op deze index. Neerpelt blijft met een index van 0,79 onder het gemiddelde voor de streek. meerjarenplan 2014-2019 pag. 118 van 327 107
Belang van de secundaire sector en tertiaire sector voor Noord-Limburg en haar 9 gemeenten in 2007 inzake de jobs in loondienst Bron: POM-ERSV Limburg (2010) De aanwezigheidsindex drukt per gebied uit in hoeverre de loontrekkende werkgelegenheid er sterk of minder sterk aanwezig is in vergelijking met gemiddeld in Vlaanderen. De aanwezigheidsindex wordt berekend als de verhouding tussen enerzijds het aantal arbeidsplaatsen in een bepaald gebied (in een bepaalde sector) en anderzijds het totaal aantal personen op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) in datzelfde gebied vergeleken met dezelfde verhouding voor het Vlaams Gewest. De secundaire sector (industrie) was eind 2007 binnen Neerpelt veel minder aanwezig dan in andere Noord-Limburgse gemeenten en Vlaanderen. In vergelijking met Vlaanderen had Neerpelt 5 maal minder jobs in deze sector. Als we kijken naar de tertiaire sector (diensten) dan lag het aantal jobs op een niveau vergelijkbaar met het gemiddelde voor Noord-Limburg, maar slechts half zo hoog in vergelijking met het gemiddelde voor Vlaanderen. Globaal gezien telde Limburg eind 2007 in verhouding, met een aanwezigheidsindex van 0,91, iets minder arbeidsplaatsen dan in Vlaanderen. De index bedroeg 0,83 in Noord-Limburg. Neerpelt bleef hier, met een globale aanwezigheidsindex van 0,55, ver onder. Industrie Neerpelt kende eind 2007 een zeer lage tewerkstellingsgraad in hoog- en mediumhoogtechnologische sectoren, maar kende over de periode 2003-2007 wel een sterkere groei dan Vlaanderen. meerjarenplan 2014-2019 pag. 119 van 327 108
Noord-Limburg groeide in die periode met 32% tot 2.975 jobs, wat overeenkomt met een tewerkstellingsgraad van 3,0%. Tewerkstellingsgraad hoog- en mediumhoogtechnologische sectoren (31/12/2007) en groei-% van deze sectoren (2003-2007) voor Noord-Limburg en haar 9 gemeenten Bron: POM-ERSV Limburg (2010) Dienstensector De bezoldigde tewerkstelling in het geheel van kennisintensieve diensten is eind 2007 in Limburg goed voor 7,0% van de bevolking tussen 15 en 64 jaar, wat toch nog een kleinere tewerkstellingsgraad is dan in Vlaanderen. Het aantal arbeidsplaatsen in de kennisintensieve dienstensectoren bedraagt eind 2007 in Noord- Limburg 4.710. Ondanks een toch behoorlijke stijging met +27.2% sinds eind 2003, is de tewerkstellingsgraad van 4,8% in Noord-Limburg de op één na laagste van de Limburgse streken in 2007. meerjarenplan 2014-2019 pag. 120 van 327 109
Tewerkstellingsgraad kennisintensieve dienstensectoren (31/12/2007) en groei-% van deze sectoren (2003-2007) voor Noord-Limburg en haar 9 gemeenten Bron: POM-ERSV Limburg (2010) Neerpelt behaalde eind 2007 een tewerkstellingsgraad van bijna 7% in de kennisintensieve dienstensectoren, maar kende in de periode 2003-2007 slechts een kleine groei. meerjarenplan 2014-2019 pag. 121 van 327 110
10 Beleven 10.1 Kunst en cultuur 10.1.1 Gemeentelijke culturele instellingen Gemeenschapscentrum Het gemeenschapscentrum bestaat uit volgende zalen: - Hubertustheater, gelegen in de Stationsstraat 25 - Zaal Oud Dommelhof, gelegen in de Toekomstlaan 7, vergaderlokaal 1e verdieping Oud Dommelhof - Zaal Oud Vredegerecht, gelegen in de Kerkstraat 3 Dit gemeenschapscentrum kan voor verschillende culturele activiteiten gebruikt worden. Van vergaderingen over tentoonstellingen tot optredens en voorstellingen. Plaatselijke Openbare Bibliotheek De gemeente beschikt over een Openbare Bibliotheek met twee uitleenposten. - Hoofdbibliotheek, Norbertinessenlaan 9 Neerpelt Centrum - Uitleenpost Sint-Huibrechts-Lille, Smeelstraat 1 De hoofdbibliotheek werd gebouwd in 1968 in de zakelijke stijl van toen. In 1981 is de volwassenenafdeling in gebruik genomen. De jeugdafdeling verhuist dan naar de eerste verdieping. In 2003-2004 kende de bibliotheek een grondige renovatie en verbouwing. Aandeel leners bibliotheek t.o.v. de totale bevolking Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2013) meerjarenplan 2014-2019 pag. 122 van 327 111
Oud Dommelhof Oud Dommelhof is een karakteristieke culturele infrastructuur in Neerpelt. Het Europees Muziekfestival voor de Jeugd heeft haar secretariaat op de eerste verdieping van het Oud Dommelhof. Verder is dit gebouw ook opgenomen in het gemeenschapscentrum met een vergaderzaal/tentoonstellingsruimte. BinnenHOF Centrum voor medioren en senioren waar dagelijks activiteiten georganiseerd worden. Culturele activiteiten als een cantus, muziek besluisteren, tekenen en schilderen staan regelmatig op het programma. Lilse Meulen De molen van Sint-Huibrechts-Lille - type bovenkruier - is een beeldbepalend monument in het landschap en een geschiedkundige en archeologische site. Deze karakteristieke molen is de draaischijf van allerlei activiteiten. Kompen Oudste gebouw van de gemeente. De eerste keer dat "De Kompen" vernoemd werd was in 1573. De Kompen is als sinds vele jaren de thuishaven van de schutterij Sint-Sebastiaan. Vlak naast het gebouw staat het beeld van de schuttersgilde. De muziekzaal Sint-Huibrechts-Lille Deze zaal wordt onder meer als repetitieruimte gebruikt door de fanfare Vermaak na Arbeid. Museum Nederpeelt De Sint Willibrorduskapel, het oudste bedehuis van Neerpelt, is de plek voor een permanente tentoonstelling over het Neerpelter verleden en thematische exposities. Daarnaast worden een 13- tal urnen en urnfragmenten en andere voorwerpen uit het urnenveld De Roosen (Romeinse Dijk) tentoongesteld. Heemkundig en archeologisch museum Sint-Huibrechts-Lille Permanente tentoonstelling in een voormalig teutenhuis over wisselende onderwerpen en tentoonstelling van oude "goei kamer", "achterkeuken" en "klaslokaal" en landbouwalaam en een archeologisch gedeelte. 10.1.2 Niet-gemeentelijke culturele instellingen Ontmoetingscentra De gemeente Neerpelt beschikt over 5 ontmoetingscentra die over de verschillende gehuchten verdeeld zijn: - Ontmoetingscentrum Pax : Grote Heide - Ontmoetingscentrum de Kentings : Boseind meerjarenplan 2014-2019 pag. 123 van 327 112
- Ontmoetingscentrum Vranken : Herent - Ontmoetingscnetrum Sint Hubertus : Sint-Huibrechts-Lille - Ontmoetingscentrum de Peel : Neerpelt centrum Deze ontmoetingscentra profileren zich vooral als infrastructuur voor samenkomsten en culturele activiteiten door en voor plaatselijke verenigingen. Verder is er ook nog het Buurthuis Damsheide waarvan de functie te vergelijken is met dat van de ontmoetingscentra. Dommelhof Het Provinciaal Domein Dommelhof bestaat onder andere uit het cultureel centrum van de Provincie dat in Neerpelt gelegen is. Dommelhof biedt in samenwerking met de gemeente zeer diverse culturele activiteiten aan het hele jaar door. Theater, cinema, tentoonstellingen, diverse muzikale voorstellingen, Meer info vindt u op www.dommelhof.be NIKO Aan het Noord-Limburgs instituut voor Kunstonderwijs kunnen jongeren en volwassenen opleidingen volgen voor Woord, Muziek en Beeldende kunst. De hoofdzetel van de Academie is gevestigd in Neerpelt. Andere aangesloten gemeenten zijn Bocholt, Hamont-Achel, Hechtel-Eksel, Lommel, Overpelt en Peer. De lessen starten op 1 september en lopen tot en met 30 juni. Het NIKO vormt met dit aanbod een cruciale actor in de culturele vorming van de Neerpeltenaren en mensen buiten de gemeente. Meer info vindt u op www.nikovzw.be Musica Impulsen geven, creatieve aanleg prikkelen, dat is de opdracht van Musica. Musica is een impulscentrum voor muziek. Anders gezegd: mensen die als luisteraar, uitvoerder of componist op een of ander niveau met muziek bezig zijn, krijgen een duwtje in de rug. Musica is onderhand ruim twintig jaar aan de slag. Met kinderen, jongeren en volwassenen. Om hun werking ook naar een breder publiek te profileren, organiseert Musica lezingen, concerten, forumgesprekken, publieksgerichte producties, ontmoetingen, festivals en onderwijsprojecten. Musica participeert in interessante evenementen van anderen. De thuisbasis is het Dommelhof in Neerpelt. U kan er ook terecht voor het klankenparcours in de bossen van Provinciaal Domein Dommelhof. Ten slotte publiceert Musica hun bevindingen in educatieve uitgaven en op cd. Meer info vindt u op www.musica.be Kapel Sint-Hubertuscollege Het Sint-Hubertuscollege is het eerste Vlaams college (sinds 1910). Extra bezienswaardigheid is de kapel met zijn schitterende glasramen. Justitie vredegerecht tentoonstellingsruimte Regelmatig worden tentoonstellingen georganiseerd in de verschillende zalen van het vredegerecht. De muziekzaal Centrum Deze zaal is de thuisbasis van fanfare Dommelgalm. meerjarenplan 2014-2019 pag. 124 van 327 113
10.1.3 Monumentenzorg In Neerpelt zijn volgende monumenten definitief beschermd: - Spoorwegstation - Sint Monulphus-en-Gondulphuskerk - Toren van Sint Monulphus-en-Gondulphuskerk - Stenen windmolen Sint-Huibrechts-Lille - Omgeving stenen windmolen (Landschappen) - Hageven (Landschappen) - De Verkeerde Lieve Heer - Sint-Willibrorduskapel - Omgeving Sint-Willibrorduskapel (Dorpsgezicht) - Sint-Niklaaskerk - Sint-Hubertuscollege - Neogotische kapel van Sint-Hubertuscollege Volgende monumenten zijn voorlopig beschermd: - Huis Van Vlierden - Dorpsstraat 1 - Dorpsstraat 5 - Dorpsstraat 5A - Dorpsstraat 18 - Dorpsstraat 30 - Dorpsstraat 34 - Dorpsstraat 36 - Dorpsstraat 24 - Dorpsstraat 19 - Kanaalstraat 24 - Peerderbaan 19 - Schutterijstraat 2 - Dorpsgezicht aan Dorpsstraat (Dorpsgezicht) - Dorpsgezicht Kanaalstraat en Dorpsstraat (Dorpsgezicht) - Dorpsgezicht rond de parochiekerk (Dorpsgezicht) Verder zijn er de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed 176 zowel beschermde als onbeschermde gebouwen opgenomen. De vaststelling van de inventaris heeft vooral rechtsgevolgen voor het nietbeschermde waardevolle patrimonium. Dankzij de vaststelling worden vijf wettelijke bepalingen in de regelgeving over onroerend erfgoed, ruimtelijke ordening, wonen en energieprestaties geactiveerd. Het gaat om uitzonderingsmaatregelen ten gunste van gebouwen uit de bouwkundige inventaris, met als doel ze zo veel mogelijk te vrijwaren. De volledige inventaris kan geraadpleegd worden op https://inventaris.onroerenderfgoed.be/. meerjarenplan 2014-2019 pag. 125 van 327 114
10.1.4 Overig kunst- en cultuurbeleid Vrijetijdsaanbod naar type per 10.000 inwoners in 2012 Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2012) 10.1.5 Culturele verenigingen Verenigingen voor actieve kunstbeoefening Falta de Tiempo Voorzitter Claes Paul Hoekstraat 11 tel. + 32 11 66 34 17 paul-claes@telenet.be Koninklijke fanfare Dommelgalm Voorzitter Van Gansewinkel Godefridus Kielstraat 6 bus 4 tel. + 32 11 64 18 40 frits.vangansewinkel@ycom.be Koninklijke schutterij St. Sebastiaan Voorzitter Bax Benny Dorpsstraat 20 bus 4 3910 Neerpelt tel. + 32 475 64 10 22 benny.bax@skynet.be 115 meerjarenplan 2014-2019 pag. 126 van 327
Koninklijke fanfare Vermaak na Arbeid Voorzitter Celine Van Dingenen Pater Schuermansstraat 10 3990 Peer tel. + 32 499 18 19 08 info@fanfarelille.be Notenteuten Voorzitter Dorgé George Turfheidestraat 14 tel. + 32 11 80 12 25 george.dorge@gmail.com De Beiaard Voorzitter Van Gansewinkel Frits Kielstraat 6 bus 4 tel. + 32 11 64 18 40 frits.vangansewinkel@ycom.be Jazzcase Voorzitter van de Ven Cees Boonskuilstraat 19 bus 2 tel. + 32 11 74 71 80 ceesvandeven@telenet.be Zangkoor Amabile Voorzitter Palmers Jos Boskantstraat 41 tel. + 32 11 64 06 09 jos.palmers@telenet.be St. Cecilia Zangkoor Voorzitter Roeffaerts Eduard Dorpsstraat 28 tel. + 32 11 64 21 50 Gregoriuskoor Herent Voorzitter Plessers Alfons Herent 79 tel. + 32 11 64 15 46 116 meerjarenplan 2014-2019 pag. 127 van 327
Just Music Voorzitter Bex Sylvain Willebrordusstraat 2 tel. + 32 11 66 19 16 sylvain_bex@hotmail.com Zwing Voorzitter Reynders Willy Herent 138 tel. + 32 11 64 76 84 info@zwing.be Zangkoor Grote Heide Voorzitter Knevels Robert Jaak Tassetstraat 1 bus 3 gsm + 32 474 64 34 82 Vrouwenkoor Neerpelt centrum Voorzitster Dezeure Elise Toekomstlaan 15 tel. + 32 11 64 33 30 Zangkoor Sint Niklaasparochie Voorzitter Sevens Leo Brouwerstraat 5 bus 2 tel. + 32 11 66 47 21 Verenigingen voor cultuurbeleving en culturele vorming Buurthuis Damsheide Voorzitter Baeken André Bienderstraat 24 tel. + 32 11 64 49 43 Buurtvereniging 't Look Voorzitter Witters Marcel Look 24 tel. + 32 11 66 42 89 marcel.witters@skynet.be 117 meerjarenplan 2014-2019 pag. 128 van 327
Buurtvereniging St. Annekes Voorzitter Vanherk Maurice Erkestraat 26 tel. + 32 11 64 20 78 maurice.vanherk@telenet.be Wijkvereniging Hageheide Voorzitter Leurs Christiaan Hageheidestraat 7 tel. + 32 11 66 46 86 chris.leurs@dommel.be Buurtvereninging het Pleintje Voorzitter Maas Sandra Hortensialaan 34 tel. + 32 472 08 15 87 buurtvereniginghetpleintje@telenet.be Feestcomité Neerpelt Voorzitter Emmers Roger Brouwersstraat 12 tel. + 32 11 80 33 95 roger.emmers@gmail.com Landelijke Gilde Grote Heide Voorzitter Van Herk Willy Grote Heide 126 tel. + 32 11 64 70 60 els.gijbels@telenet.be Landelijke Gilde Herent Voorzitter Winters Henri Breughelstraat 80 tel. + 32 11 64 84 35 wintershenri@hotmail.com Landelijke Gilde Sint-Huibrechts-Lille Voorzitter Achten François Berghei 2 tel. + 32 11 44 54 29 118 meerjarenplan 2014-2019 pag. 129 van 327
NEOS Neerpelt - Overpelt Voorzitter Verhoeven Joep Toekomstlaan 34 tel. + 32 11 64 15 59 verhoeven.joep@skynet.be Okra Boseind Voorzitter Lenaerts Jozef Boseind 80 tel. + 32 11 64 46 36 ozef_lenaerts@telenet.be Okra Neerpelt centrum Voorzitter Laenen Willy Energiestraat 7 B4 tel. + 32 11 73 40 89 w.laenen@skynet.be Okra Grote Heide Voorzitter Alders Jackie Hayenhoek 125 tel. + 32 11 64 60 38 jacky1alders@skynet.be Okra Herent Voorzitter Kuppens Leo Kolisheide 16 tel. + 32 11 64 33 48 kuppens.leo@gmail.com Okra Sint-Huibrechts-Lille Voorzitter Simons Pieter Peerderbaan 157 tel. + 32 11 64 95 99 simons-voets.pieter@telenet.be Dostlar Voorzitster Caliskan Nuray Elzenstraat 26 tel. + 32 11 80 12 18 119 meerjarenplan 2014-2019 pag. 130 van 327
FEMMA Boseind Voorzitster Vangerven Marie-Jeanne Oogststraat 4 tel. + 32 11 64 40 94 femma.neerpeltboseind@belgacom.net Contempo Voorzitster Bernaerts Lucia Grote Heide 103 tel. + 32 11 64 16 56 KVLV Grote Heide Voorzitster Maesen Eliane Polsstraat 38 tel. + 32 11 64 58 23 KVLV Herent Voorzitster Mieke Bollen Zandstraat 107 tel. + 32 11 64 76 26 mieke_bollen@telenet.be KVLV Sint-Huibrechts-Lille Voorzitster Palmans Rina Kaulillerweg 95 tel. + 32 11 64 20 55 rinapalmans@hotmail.com Markant Neerpelt Voorzitster Van Hout Annette Rijkswachterstraat 29, 3940 Hechtel tel. + 32 475 87 88 25 annettevanhout@skynet.be Verenigingen voor hobby en vrije tijd De Gezellen van Taxandria Voorzitter Baeken André Nachtegaalstraat 3 tel. + 32 477 59 04 34 andre.baeken@skynet.be 120 meerjarenplan 2014-2019 pag. 131 van 327
De Liller Meulewiekers Voorzitter Triki Piet Peerderbaan 50 tel. + 32 11 64 42 34 lillermeulewiekers@gmail.com De Rare Vogels Grote Heide Voorzitter Bex Willy Lochterdijk 38 tel. + 32 11 64 42 49 Imkersbond Heidebloem Voorzitter Cuyvers Gerard Winnerstraat 30 3900 Overpelt tel. + 32 11 66 62 03 gerard.cuyvers1@telenet.be Ruilclub Den Doel Voorzitter Luc Franssen Zonnebloemweg 26 tel. + 32 11 64 74 66 luc.franssen123@telenet.be De Kempense Fuchsiavrienden Contactpersoon Alders Gerard Zonnebloemweg 20 tel. + 32 11 64 45 16 gerardalders@skynet.be De Volkstuin Grote Heide Voorzitter Boodts Victor Turfheidestraat 79 tel. + 32 11 64 52 30 De Volkstuin Herent Voorzitter Thijs Alfons Breughelstraat 6 tel. + 32 11 64 93 77 alfons.thijs@telenet.be 121 meerjarenplan 2014-2019 pag. 132 van 327
De Volkstuin Sint-Huibrechts-Lille Voorzitter Bollen Jos Veurterstraat 4 tel. + 32 11 64 84 70 bollen_jos@hotmail.com Verenigingen voor recreatieve kunstbeoefening OndersteBoven (Partner in Cultuur) Voorzitter Luc Ectors Bermstraat 4 gsm + 32 485 17 14 88 luc.ectors@telenet.be Zwarte Doos (Partner in Cultuur) Voorzitter Robert Kinable Maststraat 20 gsm + 32 474 45 75 69 robert.kinable@skynet.be Decibelz (Partner in Cultuur) Voorzitter Steven Wallraf Broesveldstraat 22 gsm + 32 477 32 97 56 steven.wallraf@decibelz.be AbsiNt (Partner in Cultuur) voorzitter Ruud Celis Kampstraat 1 gsm + 32 478 26 87 68 celisruud@hotmail.com Europees Muziekfestival voor de Jeugd Voorzitter Nuyts Rutger Kattestraat 23 3900 Overpelt tel. + 32 66 38 90 rutger.nuyts@ereaconsulting.be De 4 jaargetijden Voorzitter Vanlessen Yvo Kanaalstraat 5 tel. + 32 11 64 35 83 yvo.vanlessen@skynet.be 122 meerjarenplan 2014-2019 pag. 133 van 327
Verenigingen voor sociaal-cultureel werk KVG Neerpelt - Overpelt Voorzitter Renckens Guido Paardenkerkhof 19 3900 Overpelt tel. + 32 11 64 34 22 guido.renckens@telenet.be Ziekenzorg Grote Heide Voorzitter Hermans Gerard Grote Heide 72 tel. + 32 11 64 01 02 gerard.hermans@scarlet.be Ziekenzorg Herent Voorzitster Kwanten Rita Bettebos 49 tel. + 32 11 64 19 65 kwantenrita@hotmail.com Ziekenzorg Sint-Huibrechts-Lille Voorzitster Meuris Annie Schoolstraat 22 bus 4 tel. + 32 11 64 47 13 Ziekenzorg Boseind Voorzitster Vandeweyer Josee Klein Molenstraat 8 tel. + 32 11 64 02 22 pool.verheyen@skynet.be Ziekenzorg Neerpelt centrum Voorzitster Luyts Mia Parklaan 3 tel. + 32 11 64 22 08 verbeek.jef@scarlet.be Gezinsbond Neerpelt Voorzitster Peeters Marleen Bienderstraat 20 tel. + 32 11 80 13 18 mp2710@telenet.be 123 meerjarenplan 2014-2019 pag. 134 van 327
Gezinsbond Sint-Huibrechts-Lille Voorzitter Triki Carlo Rikkaartstraat 14 tel. + 32 11 carlo-triki@hotmail.com Pasar Voorzitster Bancken Gerda Hayenhoek 104 A tel. + 32 11 64 45 17 gerda.bancken@gmail.be KWB-Boseind Voorzitter Meuwis Peter Nachtegaalstraat 40 tel. + 32 11 64 04 64 peter.meuwis@telent.be SVV-VIVA Hobbyclub Voorzitster Priem Lisette Kolisheide 43 tel. + 32 11 64 35 67 lisette.priem@skynet.be Verenigingen voor studie en onderzoek Heemkundige kring Neerpelt Paul Cuyvers Beukenlaan 16 tel. + 32 11 64 83 31 paul.cuyvers@telenet.be Heemkundige kring Sint-Huibrechts-Lille Voorzitter Joosten François Lindestraat 11 tel. + 32 11 64 96 09 joosten.francois@skynet.be De Lilse Meulen Voorzitter Cox Paul Nieuwstraat 17 tel. + 32 11 64 81 20 paul.cox@virusfree.be 124 meerjarenplan 2014-2019 pag. 135 van 327
De Trage Weg Voorzitter Daniëls Jan Achelsendijk 20 tel. + 32 11 64 41 03 jan.daniëls-alders@skynet.be Natuurpunt Voorzitter Buckinx Lou Molenstraat 98 tel. + 32 475 22 07 77 lou.buckinx@skynet.be 10.2 Sport 10.2.1 Sportbeleidsplan In zijn missie geeft het gemeentebestuur aan dat zij een sport-voor-allen-beleid willen voeren om zoveel mogelijk Neerpeltenaren te kunnen laten sporten. Zij willen de gezondheid, de sociale integratie en de zelfontplooiing van alle Neerpeltenaren door sportbeoefening bevorderen. In het kader van lokaal sociaal beleid is de aandacht voor toegankelijkheid en diversiteit belangrijk, waarbij aandacht besteed zal worden aan stimulerende en remediërende maatregelen voor groepen, die minder tot actieve sportbeoefening komen. 10.2.2 Sportinfrastructuur Enbild Snooker Club omschrijving Thuishaven van de Neerpeltse snookerclub locatie Marktplein 9 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 92 82 Fitness High Tech Gym omschrijving Fitness centrum met begeleiding locatie Heerstraat 50 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 47 23 meerjarenplan 2014-2019 pag. 136 van 327 125
Fitness Sportcentrum Sportvision omschrijving Fitness centrum met begeleiding locatie Koning Boudewijnplein 7/1 3910 Neerpelt tel. + 32 11 74 92 93 Handboog De Oude Stam Sint-Sebastiaan omschrijving indoorhal voor handboogschieten (25m) locatie Jaak Tassetstraat 18 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 87 97 contactpersoon Leo Boermans Hondensport Neerpelt omschrijving Samenwerkingsverband tussen de Neerpeltse Hondenschool (africhting van alle rassen) en de Vereniging voor Duitse Herdershonden Kringgroep 06 (africhting Duitse Herders en wedstrijden) locatie Gemeentelijk sportpark De Roosen De Roosen 43 bus 2 3910 Neerpelt tel. + 32 11 80 65 25 Hubertushal omschrijving Sporthal van WICO, campus Sint-Hubertus, naschools afgehuurd door het gemeentebestuur voor verenigingen en activiteiten locatie Stationsstraat 25 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 98 00 tel. + 32 11 64 07 01 meerjarenplan 2014-2019 pag. 137 van 327 126
Neerpeltse Watersportclub omschrijving Thuishaven van één van de grootste en meest succesvolle kajakverenigingen in ons land, hofleverancier van selecties op wereldkampioenschappen en Olympische Spelen, organisator van jaarlijkse Open Vlaamse Kanokampioenschappen en Neerpeltse Kanoregatta. locatie Lommelsakker 1 3910 Neerpelt contactpersoon Paul Broekx (voorzitter) Hayenhoek 28 3910 Neerpelt tel. + 32 64 31 22 Petanquehal en PC Pelt omschrijving 60 openlucht- en 9 indoorterreinen ter beschikking van de club, bonden voor gepensioneerden, verenigingen en individuelen. locatie Gemeentelijk sportpark De Roosen De Bemmert z/n 3910 Neerpelt Ponyfarm omschrijving Ruiterterreinen in open lucht in een bosrijke omgeving locatie aan de rotonde van de Achelsendijk contactpersoon Gerard Gielen Schansstraat 19 3910 Neerpelt tel. + 32 64 80 38 Scoutsrally omschrijving Recreatiedomein met speeltuin, verblijfaccommodaties, 1 voetbalveld (thuishaven van HOEK VV) met twee kleedlokalen, gelegen in een bosrijke omgeving aan het Kanaal Bocholt-Herentals locatie Ralleylaan 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 14 68 meerjarenplan 2014-2019 pag. 138 van 327 127
Sportcentrum Dommelhof omschrijving Provinciaal centrum met: sporthal, polyvalente zaal, fitnessruimte, cafetaria en vergaderlokalen atletiekpiste, voetbalveld en 2 polyvalente buitenterreinen wandelpark en Finse piste sportvormingsprogramma s op alle niveaus sportstages met verblijfmogelijkheden centrum voor gemeentelijk programma "Total Fitness" thuishaven van talrijke Neerpeltse sportverenigingen locatie Toekomstlaan 5 3910 Neerpelt tel. + 32 11 80 50 80 fax + 32 11 80 50 81 sportcentrum@limburg.be Sporthal WICO Campus Sint-Maria omschrijving Sporthal van WICO, campus Sint Maria, naschools afgehuurd door het gemeentebestuur voor verenigingen en activiteiten locatie Stationsstraat 74 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 21 13 Tafeltennis TTV Lipalet omschrijving Tafeltennishal van en voor competitie- en recreatievereniging TTV Lipalet locatie Smeelstraat 1 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 91 87 Tafeltennis TTV Neerpelt omschrijving Thuishaven van competitie- en recreatievereniging TTV Neerpelt locatie Real Damsheide Holenweg 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 82 59 128 meerjarenplan 2014-2019 pag. 139 van 327
Tennishal omschrijving Thuishaven van Neerpeltse Tennisclub: indoortennis op 8 binnenbanen in kunststofgravel en outdoortennis op 11 buitenbanen (met verlichting) in gravel met gezellig en stijlvol cafetaria locatie Gemeentelijk sportpark De Roosen De Roosen 43 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 75 13 KFC Esperanza Neerpelt omschrijving 5 voetbalvelden (waarvan 2 met verlichting) en gezellig cafetaria van eersteprovincialer KFC Esperanza Neerpelt locatie Gemeentelijk sportpark De Roosen De Roosen 43 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 32 61 Sparta Lille omschrijving 3 voetbalvelden in recreatiedomein van vierdeprovincialer Sparta Lille locatie Bosuil Bosuilstraat 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 29 85 Sporthal Grote Heide omschrijving Sportzaal van Lagere School De Regenboog (Grote Heide), naschools afgehuurd door het gemeentebestuur voor verenigingen en activiteiten locatie Grote Heide 14 3910 Neerpelt Tel. 011 64 18 90 129 meerjarenplan 2014-2019 pag. 140 van 327
Sporting Grote Heide omschrijving 3 voetbalvelden (waarvan 1 met verlichting) van vierdeprovincialer Sporting Grote Heide locatie Casemierstadion Langveldweg 22 3910 Neerpelt tel. + 32 11 80 11 90 SV Herkol omschrijving 3 voetbalvelden (waarvan 1 met verlichting) van tweedeprovincialer SV Herkol. locatie Herent 137a 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 88 00 Zwembad Dommelslag omschrijving wedstrijdbad van 25m x 15m met beweegbare bodem wildwaterbaan van 45m kinderspeelbad golfslagbad of instructiebad whirlpool met stroomversnelling zwemterras en relaxzone met zonnebank, sauna, hammam met zitterras tribune met zicht op bad parking aan zwembad voor 6 bussen, 6 mindervalidenwagens en 122 auto's 210 fietsruimten fietspad rond zwembad met aansluiting in Stationsstraat en Kavelstraat (Neerpelt) cafetaria en bistro met zonneterras zwemmersterras met zelfbediening compressor voor duikflessen vergaderruimte voor wedstrijden locatie Weidestraat 12 3900 Overpelt tel. + 32 11 60 64 44 fax + 32 11 60 39 49 www.sr-pelt.be dommelslag@sport-recreatie.be 130 meerjarenplan 2014-2019 pag. 141 van 327
10.2.3 Sportverenigingen Atletiek Sporting Atletiekclub Neerpelt Elly Jamers Leliestraat 14 3900 Overpelt tel. + 32 11 64 63 60 e-mail: sacn@val.be Badminton Sporting Neerpelt Badmintonclub Luc Driesen Dommelweg 6 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 70 87 e-mail: lucdriesenvw@hotmail.com Baseball en Softball BC NStars Nstars Baseball en Softball Vereniging vzw Boskantstraat 8 3910 Neerpelt tel. + 32 473 88 96 28 e-mail: info@nstars.be Basketbal Sporting Basketbal Club Neerpelt Boons Nancy Eikenlaan 13 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 79 99 e-mail: nancy.nancy@telenet.be Biljarten BC Moedig Vooruit Ivo Vos Boonskuilstraat 6 bus 1 3910 Neerpelt e-mail: ivo.vos1@telenet.be 131 meerjarenplan 2014-2019 pag. 142 van 327
Enbild Snooker Club Johnny VandenBroeck Marktplein 9 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 92 82 e-mail: enbild@pandora.be KBC De Peel Rik Leyssen Lepelstraat 25 3910 Neerpelt e-mail: leyssen@skynet.be Koninklijke Neerpeltse Biljartclub Jan Vanhelden Ballaststraat 15 3900 Overpelt tel. + 32 11 80 22 18 e-mail: toonvalkenborgh@skynet.be PC De Maxx Groenstraat 9 3910 Neerpelt tel. + 32 11 52 42 46 e-mail: info@pcdemaxx.be Dansen Dansclub Lida Bie Devroede Keizer Karelstraat 4 3920 Lommel tel. + 32 11 54 32 82 e-mail: dansclublida@hotmail.com De Dansdoos Hilde Grobben Sint-Jansstraat 69 3900 Overpelt tel. + 32 11 66 26 38 e-mail: dedansdoos@telenet.be 132 meerjarenplan 2014-2019 pag. 143 van 327
Darts Dartsclub 't Blökske Snoeckx Lutgarde Sint Hubertusstraat 18 3910 Neerpelt tel. + 32 11 62 11 98 Gevechtssporten Fight Club Neerpelt Frank Kelchtermans Acacialaan 66 3990 Peer tel. + 32 473 86 48 97 e-mail: fight-club@skynet.be Judoclub Sporting Neerpelt Ooms Johny Damsheide 39 3910 Neerpelt e-mail: sboonen10@hotmail.com Okinawa Goju-Ryu Karate Neerpelt Christine Van Den Bossche Heesakkerstraat 175 3900 Overpelt e-mail: van.den.bossche.christiene@pandora.be Gymnastiek Turnkring Hoger Op Paul Hermans Hoekstraat 4 3900 Overpelt tel. + 32 11 64 78 65 e-mail: info@turnkringhogerop.be Handbal Handbal Sporting Neerpelt Philippe Spooren Roosendijk 34 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 26 57 e-mail: philippe.spooren@skynet.be 133 meerjarenplan 2014-2019 pag. 144 van 327
Handboogschieten Handboog Oude Stam Sint-Sebastiaan Leo Boermans Heesakkerstraat 52 3900 Overpelt tel. + 32 11 64 87 97 e-mail: leoboermans@skynet.be Hengelsport Koninklijke Noord-Limburgse Hengelaars Pierre Triki Rikkaartstraat 14 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 77 75 e-mail: pierretriki@hotmail.com Hondensport V.V.D.H. Kringgroep 06 Yves Goossens Bien 41 3930 Hamont-Achel tel. + 32 11 80 65 25 e-mail: yves-goossens@skynet.be Hondenschool Neerpelt François Roemers Wijchmaalsebaan 3 3940 Hechtel-Eksel tel. + 32 11 73 23 84 e-mail: hsn@3910.be Kajak Neerpeltse Watersportclub Peter Vanlishout Hooghaag 40 3930 Hamont-Achel tel. + 32 11 66 32 50 e-mail: info.nwc@scarlet.be Kleischieting Kleischieting Sint-Hubertus Henri Van Herck Schoolstraat 17 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 14 14 134 meerjarenplan 2014-2019 pag. 145 van 327
Kruisboogschieten De Rozeknop Werner Jansen Heikant 2 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 13 98 Kruisboog Ons Genoegen Hilda Vaes Maststraat 10 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 24 77 e-mail: chris_peeten@hotmail.com Motorcross MC De Bostreffers Sabine Vangompel Molenstraat 94 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 62 49 Paardensport Menclub De Pelten Henri Swinnen Lillerbaan 123 3950 Bocholt tel. + 32 11 44 13 78 Ponyclub Sint-Hubertus Albert Joosten Hoek 88 3930 Hamont-Achel tel. + 32 11 64 88 15 e-mail: albert.joosten@telenet.be Rijvereniging De Dravers Lucienne Joosten Lentestraat 3 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 54 95 e-mail: g.gielen@skynet.be 135 meerjarenplan 2014-2019 pag. 146 van 327
Sint-Hubertusruiters Heidi Plessers Kolisheide 14 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 02 47 e-mail: heidiplessers@msn.be Petanque Petanque Club Pelt Herman Croymans Kloosterstraat 3 bus 1 3940 Hechtel-Eksel e-mail: beckers.e@telenet.be Schaken Neerpeltse Schaakkring Pavel Englicky Stalmanstraat 5 3900 Overpelt tel. + 32 11 64 60 49 e-mail: pavel@englicky.be Tafeltennis TTV Lipalet Michel Mentens Bemvaartstraat 124 3900 Overpelt tel. + 32 11 64 23 62 e-mail: michelmentens@telenet.be TTV Neerpelt Alfons Vanhoudt Overwegstraat 5 3910 Neerpelt tel. + 32 499 43 23 66 e-mail: secretaris@ttvneerpelt.be Tennis competitie/recreatie vzw Neerpeltse Tennisclub Henri Van Hertem Meestersaklaan 33 3930 Hamont-Achel tel. + 32 11 64 99 99 e-mail: nth@scarlet.be 136 meerjarenplan 2014-2019 pag. 147 van 327
Tennis recreatie VZW Herent Champions Championship Evi Plessers Herent 90 bus 2 3910 Neerpelt e-mail: hcc-herent@skynet.be Voetbal competitie KFC Esperanza Neerpelt Roger Clemens Burg 58/2 3930 Hamont-Achel tel. + 32 496 46 54 46 e-mail: secretariaat@esp-neerpelt.be Sparta Lille Johan Claes Jos Verlindenstraat 8 3910 Neerpelt tel. +32 493 09 34 31 e-mail: sparta_lille@hotmail.com Sporting Grote Heide Chris Didden Bakkersstraatje 2 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 11 22 e-mail: c.didden@skynet.be SV Herkol Hubert Swinnen Peerderstraat 39 3990 Peer tel. + 32 11 63 25 34 e-mail: hswinnen@unitedtelecom.be Voetbal recreatie De Bosuilen Maurice Drieskens Lindestraat 5/5 3910 Neerpelt e-mail: drieskens_3@msn.com 137 meerjarenplan 2014-2019 pag. 148 van 327
De Pinda's Tony Kauffmann Torenstraat 34 3910 Neerpelt tel. + 32 479 45 95 39 e-mail: christelenben@hotmail.com Hoek VV Mathieu Kelchtermans Korte Hayenhoek 14 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 51 58 KWB Boseind Maarten Kalders Nachtegaalstraat 80 3900 Neerpelt tel. + 32 477 40 47 71 e-mail: maarten_kalders@skynet.be Real Damsheide Bloemen Raymond Populierenhof 1 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 93 82 e-mail: Paul@seutens.be VaheJa Jos Lemmens Past.Langensstraat 7 3950 Bocholt tel. + 32 11 64 73 22 e-mail: lemmens.jos@pandora.be VV Lille Bart Mertens Bienderstraat 29 3910 Neerpelt e-mail: bartmertens2@hotmail.com 138 meerjarenplan 2014-2019 pag. 149 van 327
Volleybal dames recreatie Livoc Diane Quanten-Van Der Meyden De Nulenstraat 36 3910 Neerpelt tel. + 32 11 80 19 76 e-mail: qumadi@skynet.be Nevoc Anja Lenders Lillerheide 14 3910 Neerpelt tel. + 32 11 80 21 13 e-mail: els.gijbels@telenet.be Wandelsport WSV Dommeltrippers Alfons Swinnen Nachtegaalstraat 57 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 64 99 e-mail: fons.swinnen@gmail.com Wielertoerisme TWC Neerpelt-Centrum Jaak Van Mierlo Haagdoornstraat 79 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 13 21 WTC Allemaal Op De Fiets Pierre Plessers Fierkensheikant 30 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 44 05 e-mail: pierreplessers@gmail.com WTC Blijf Jong Herent Rudy Vanherck Herisstraat 8 3990 Kleine Brogel tel. + 32 11 63 65 60 e-mail: rudi.vanherck@scarlet.be 139 meerjarenplan 2014-2019 pag. 150 van 327
WTC Samen Sterk Lambert Emmers Drift 6 3920 Lommel tel. + 32 11 54 37 90 e-mail: lambertemmers@hotmail.com WTC Steeds Vooruit Rudi Theunissen Langveldweg 40 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 18 68 e-mail: rudi.theunissen_@scarlet.be Zwemmen Zwemclub Neerpelt Nelly Smeets Hageheidestraat 21 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 63 38 e-mail: secretariaat@zcn-neerpelt.be De Waterlelies VZW Annemarie Bode Kremerstraat 17 3900 Overpelt tel. + 32 11 66 50 64 e-mail: ronydevuyst@hotmail.com 140 meerjarenplan 2014-2019 pag. 151 van 327
10.3 Jeugd 10.3.1 Jeugdverenigingen KSA Roeland Hoofdleider Mathijs Winters Heikesveld 72 3910 Neerpelt tel. + 32 494 99 28 76 Sint-Jozef Scouts Boseind Hoofdleider Frederik Geunes Kievitstraat 37 3910 Neerpelt tel. + 32 477 45 63 82 Hoofdleider Thomas Vaes De Roosen 50 3910 Neerpelt tel. + 32 476 49 69 87 Hoofdleider Pim van Turenhout Kloosterstraat 1 3910 Neerpelt tel. + 32 476 50 20 76 Sint-Jozef Gidsen Boseind Groepsleidster Sanne Geunes Kievitstraat 37 3910 Neerpelt tel. + 32 476 74 41 20 Groepsleidster Inge Martens Vijverstraat 2 3910 Neerpelt tel. + 32 475 32 53 95 Groepsleidster Sofie Swinnen Bosbessenlaan 68 3910 Neerpelt tel. + 32 476 29 59 51 141 meerjarenplan 2014-2019 pag. 152 van 327
KLJ Herent Voorzitter Sander Thijs Kapelweg 29 3910 Neerpelt tel. + 32 496 73 96 34 Voorzitster Marlies Fransen Herent 85 3910 Neerpelt tel. + 32 494 75 49 84 Secretaris Lien Janssen Chiro Samowe Groepsleidster Anne Janssenswillen Priestbosstraat 2 3910 Neerpelt tel. + 32 493 72 87 38 Secretaris Marlies Michiels tel. + 32 474 44 37 25 Sint-Willibrordusscoutsgroep Groepsleider Jasper Van Criekinge Norbertinessenlaan 6 3910 Neerpelt tel. + 32 498 82 84 92 Groepsleidster Tine Ravyts Norbertinessenlaan 50 3910 Neerpeltt tel. + 32 472 89 69 25 KSJ Grote Heide Groepsleidster Eline Schildermans Achelsendijk 6 3910 Neerpelt tel. + 32 476 77 87 65 VKSJ Herent Groepsleidster Lotte Plessers Oude brugstraat 1 bus 2 3910 Neerpelt tel. + 32 473 63 70 41 142 meerjarenplan 2014-2019 pag. 153 van 327
Akabe Groepsleider Koen Kauffmann Kapelstraat 60 3930 Hamont-Achel tel. + 32 495 84 55 23 10.3.2 Amateuristische kunstbeoefening Schutterij Sint Sebastiaan Voorzitter Piet Triki Kaulillerweg 84 3910 Neerpelt tel. + 32 475 90 91 44 Piccolo's Voorzitter Ivo Claes Roosendijk 52 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 81 66 Imago Tijl Voorzitter Wout Swinnen Teutenlaan 12 3910 Neerpelt tel. + 32 478 83 32 22 Fanfare vermaak na arbeid Voorzitter Celine Van Dingenen Pater Schuermansstraat 10 3990 Peer gsm + 32 499 18 19 08 Zangkoortje Grote Heide Dirigent Yvo Thijs Hoekstraat 39 bus 1 3910 Neerpelt tel. + 32 11 80 20 56 143 meerjarenplan 2014-2019 pag. 154 van 327
10.3.3 Speelpleinwerking Speelpleinwerking Bosuil Voorzitter Tony Van Lindt Peerderbaan 125 3910 Neerpelt tel. + 32 11 66 16 15 Speelplein De Bosuil Jan Triki Speelplein Scoutsralley Voorzitter Jan Driesen Boseind 31 3910 Neerpelt tel. + 32 11 64 26 74 10.4 Eredienst en niet-confessionele levensbeschouwingen Parochie Neerpelt-Centrum Sint-Niklaas Pastoor S. Schreurs Pastorijstraat 4 Tel. 011 64 11 19 Parochie Boseind Sint-Jozef Pastoor J. Hoydonkx Herent 127 Tel. 011 64 15 49 Diaken G. Meuwis De Bemmert 62 Tel. 011 64 32 95 Pastorale medewerkster Zuster Geuns De Kentings 15 Tel. 011 64 10 82 144 meerjarenplan 2014-2019 pag. 155 van 327
Parochie Grote Heide Maagd der Armen Pastoor S. Schreurs Pastorijstraat 4 Tel. 011 64 11 19 Contactpersoon Gerard Hermans Tel. 011 64 01 02 Secretariaat: Grote Heide 7 Open op dinsdag van 11.30 tot 12 uur Parochie Herent Sint-Willibrordus Pastoor J. Hoydonkx Herent 137 Tel. 011 64 15 49 Diaken G. Meuwis De Bemmert 62 Tel. 011 64 32 95 Pastorale medewerkster Zuster Geuns De Kentings 15 Tel. 011 64 10 82 Parochie Sint-Huibrechts-Lille Monulfus en Gondulfus Hulppriester H. Vandervelden Kompenstraat 4 Tel. 011 80 69 95 145 meerjarenplan 2014-2019 pag. 156 van 327
11 Welzijn Uit de evolutie van de SIF-indicatoren blijkt dat het aantal woningen zonder comfort gedaald is. Bovendien ligt het procentueel onder dat van de provincie en het Vlaams Gewest. Het percentage kinderen geboren in een kansarm gezin (2,69%) is beduidend lager dan het Limburgs (5,96%) en het Vlaamse gemiddelde (5,65%). Uit een studie van Kind & Gezin blijkt dat er zich een groeiend aantal kansarme Nederlanders in de grensstreek komen vestigen. Het aantal mensen met een leefloon ligt lager dan het Limburgs gemiddelde en het Vlaams gemiddelde. Het aantal jongeren in de bijzondere jeugdbijstand ( 0,13%) ligt lager dan het Limburgs (0,20%) en het Vlaams gemiddelde (0,20%). De criminaliteitsgraad (4,5) ligt lager dan het gemiddelde voor het Vlaamse Gewest (6,7). 11.1 Zorg en opvang De cluster welzijn is een zeer brede cluster. Veel soorten van dienstverlening werden op basis van de matrix hierin ondergebracht. Voor het cijfermateriaal werd in eerste instantie uitgegaan van de dienstverlening aangeboden door het OCMW in zijn geheel. Daarnaast werden eigen inzichten verwerkt. meerjarenplan 2014-2019 pag. 157 van 327 146
Kansarmoede Aandeel geboorten in kansarme gezinnen t.o.v. totaal aantal geboorten per gemeente, in 2009 (voortschrijdend gemiddelde van voorbije 3 jaar), in % Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2011) 11.1.1 Sociale dienst OCMW Leefloon en aanvulling tot leefloon Om een leven te kunnen leiden dat beantwoordt aan een menswaardig bestaan, is het noodzakelijk te beschikken over een basisinkomen. Het OCMW heeft als opdracht iedereen dit basisinkomen te garanderen. Dit kan onder meer door de toekenning van het recht op maatschappelijke integratie in de vorm van een leefloon. In 2011 genoten 64 personen gedurende één of meerdere maanden een leefloon of een aanvulling tot leefloon. meerjarenplan 2014-2019 pag. 158 van 327 147
Evolutie dossiers leefloon en aanvulling tot leefloon Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Het aantal cliënten dat een leefloon (of bijpassing tot het leefloonbedrag) ontving, is in 2011 nagenoeg stabiel gebleven, na een stijging het jaar voordien van 34%. Zoals het in 2009 opvallend was dat vooral het aantal + 46-jarigen steeg, blijft deze groep nog steeds 33% uitmaken van het totaal aantal. Niet onbelangrijk om vermelden is dat er naast deze 64 dossiers nog 20 dossiers equivalent leefloon lopende waren in 2011 (zie verder), waarmee op een vergelijkbare manier gewerkt wordt en dus ook dezelfde werklast met zich meebrengt. Geïndividualiseerde projecten voor maatschappelijke integratie (GPMI) Om te concretiseren welke stappen gezet zullen worden om een zo spoedig mogelijke integratie te bekomen, kan een GPMI opgesteld worden. Voor -25-jarigen is dit verplicht. Er werden het voorbije jaar 10 GPMI s opgesteld. Dit is meer dan een verdubbeling t.o.v. het jaar voordien. meerjarenplan 2014-2019 pag. 159 van 327 148
Evolutie Geïndividualiseerde projecten voor maatschappelijke integratie Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Socio-vitaal minimum (SVM) Aan cliënten met een structureel financieel tekort kan een financiële steun ter bijpassing tot aan het SVM toegekend worden. Het SVM is een berekend bedrag aan inkomen dat een gezin minimaal nodig heeft om menswaardig te kunnen leven. Bij het bepalen van het SVM wordt rekening gehouden met de samenstelling van het gezin en de te betalen huurprijs. Omwille van specifieke redenen (vb aanmoedigen om te gaan werken), kan ervoor gekozen worden om niet het volledige bedrag aan SVM toe te kennen. Het aantal cliënten blijft de laatste jaren nagenoeg hetzelfde. 2007 2008 2009 2010 2011 Totaal 4 4 3 4 Voorschotten op sociale voordelen en onderhoudsgelden Het aantal cliënten dat voorschotten op sociale uitkeringen, loon of onderhoudsgelden voor kinderen toegekend kreeg, was de laatste jaren gedaald. Na een stijging in 2009, zien we dat het aantal voorschotten nu op hetzelfde pijl blijft en een relatief klein aandeel uitmaakt van de aangeboden maatschappelijke dienstverlening. meerjarenplan 2014-2019 pag. 160 van 327 149
Aantal voorschotten op sociale voordelen en onderhoudsgelden Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Tussenkomsten in bijzondere kosten Het aantal begunstigden van een tussenkomst in bijzondere kosten kende de afgelopen jaren een lichte, maar aanhoudende groei, tot er afgelopen jaar opnieuw een afname waar te nemen was. In 2011 zien we vooral een daling van tussenkomst in medische en farmaceutische kosten. Evolutie tussenkomsten in bijzondere kosten Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Verwarmingstoelagen Sinds 2004 kunnen bepaalde doelgroepen een verwarmingstoelage aanvragen, als tussenkomst in de kostprijs voor huisbrandolie, brandpetroleum of bulkpropaangas. Per huishouden en per meerjarenplan 2014-2019 pag. 161 van 327 150
verwarmingsperiode kan er maximum 1.500 liter brandstof in aanmerking genomen worden voor de toekenning van een verwarmingstoelage. De maximumtoelage per huishouden is 300,00. De middelen die nodig zijn om dit te financieren, zijn voor rekening van het Sociaal Verwarmingsfonds. Dit wordt gespijsd door een bijdrage op alle petroleumproducten aangewend voor de verwarming, ten laste van de verbruikers van deze producten. In 2011 werden 201 dossiers behandeld. Opnieuw een lichte stijging ten opzichte van 2010. De daling in 2009 was te wijten aan het wegvallen van één categorie van begunstigden sinds dat jaar. Hoewel de financiële middelen voor de tussenkomsten voorzien worden vanuit het Sociaal Verwarmingsfonds, komt het administratief onderzoek bij het OCMW terecht. Dit sociaal onderzoek naar de rechten op de verwarmingstoelage is arbeidsintensief. Buiten de effectieve toekenningen zijn er vragen voor inlichtingen en af en toe een onderzoek waarbij er geen toelage kan toegekend worden. De federale overheid verleent een tussenkomst van 10,00 euro per toekenning in de kosten van het onderzoek. Aantal dossiers en hoogte verwarmingstoelagen Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Sinterklaas- en eindejaarssteun Om kinderen uit gezinnen in een moeilijke financiële situatie te ondersteunen, wordt er met Sinterklaas en eindejaar een budget ter beschikking gesteld. Voor Sinterklaas wordt een steun voorzien van 50,00 per kind, enkel voor kinderen tot en met 12 jaar. Voor eindejaar is dit 15,00 en voor kinderen van 12 tot 18 jaar 30,00. In 2011 werd er voor een bedrag van 4.500,00 Sinterklaassteun uitgekeerd en voor een bedrag van 2.145,00 euro aan eindejaarssteun. meerjarenplan 2014-2019 pag. 162 van 327 151
Evolutie aantal gezinnen waaraan steun werd gegeven Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Socio-culturele participatie Met de federale subsidies voor sociale, culturele en sportieve participatie, worden de gebruikers van de dienstverlening van de OCMW s gestimuleerd om meer te participeren aan het culturele en sportieve aanbod in de samenleving. Binnen ons OCMW wordt het accent gelegd op activiteiten die geschikt zijn voor alle gezinsleden. Bovendien trachten we maatwerk te leveren door rekening te houden met de individuele behoeften van de cliënten. Kinderen en jongeren worden gestimuleerd om deel te nemen aan een sportclub, een jeugdvereniging of om mee te gaan op kamp. Daarnaast worden in het kader van gezinsactiviteiten bijv. zwemkaarten aangeboden. De grote stijging in 2010 heeft vooral te maken met het aparte budget dat sindsdien door de federale overheid ter beschikking gesteld wordt ter bestrijding van de kinderarmoede. In 2011 ontving het OCMW van Neerpelt voor deze specifieke maatregel een bedrag van 2.824 euro. Hiermee werden voornamelijk schoolonkosten en studiereizen betaald. meerjarenplan 2014-2019 pag. 163 van 327 152
Evolutie aantal cliënten en hoogte toelage socio-culturele participatie Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Budgetbeheer/budgetbegeleiding/collectieve schuldenregeling Door deze diverse vormen van financiële begeleiding wil het OCMW hulp bieden aan personen met financiële en bestedingsmoeilijkheden. Dit kan via begeleidingsgesprekken, het overnemen van het beheer van het gezinsbudget of het voeren van een procedure collectieve schuldenregeling. We zien dat het aantal dossiers ook hier de stijgende lijn verder zet. Op 4 jaar tijd zien we een stijging van 37%. Evolutie aantal dossiers Bron: OCMW (2012), eigen bewerking meerjarenplan 2014-2019 pag. 164 van 327 153
De dienst schuldbemiddeling van de Welzijnsregio Noord-Limburg voert de procedure voor collectieve schuldenregeling, informeert, adviseert en begeleidt cliënten in verband met schuldbemiddeling en informeert en adviseert de maatschappelijk werkers van de sociale diensten van de OCMW s. Meer en meer mensen worden geconfronteerd met overmatige schuldenlast. Schuldbemiddeling is een kerntaak van het OCMW geworden, waardoor aan gezinnen de mogelijkheid wordt gegeven om de eigen situatie terug in handen te nemen en een nieuwe start te maken. Naast de budgetbegeleidingen en beheren, waren er in 2011 in 42 dossiers eenmalige schudbemiddelingen en 28 dossiers aan schuldbemiddeling an sich, zonder effectieve begeleiding of beheer. Dit aantal zit niet vervat in het bovenvermeld aantal van 153 dossiers in 2011. Het spreekt voor zich dat ook dit een belangrijke tijdsinvestering vergt om de situatie grondig te verkennen en een gepaste schuldbemiddeling te bekomen. Lokale Adviescommissie (LAC) Door de vrijmaking van de energiemarkt en de stijging van de energiekosten komen steeds meer mensen in de problemen voor de betaling van hun energiefactuur. Deze mensen wordt, na de opzegging van hun contract bij de leverancier, energie beleverd via de sociale energieleverancier (Infrax). Meestal krijgen ze op dat moment een budgetmeter waardoor men elektriciteit en/of gas vooraf dient aan te kopen. Initiële bedoeling van dit systeem was ervoor zorgen dat een deel van het inkomen gegarandeerd benut wordt voor energie. Voor veel mensen levert een budgetmeter een positieve bijdrage in de planning van hun betaalagenda. Evolutie aantal LAC-dossiers Bron: OCMW (2012), eigen bewerking Na een enorme toename in de beginfase, merkten we een stagnering en zelfs een lichte daling van het aantal te behandelen dossiers. De toename in 2010 is ondermeer het gevolg van het feit dat budgetmeters voor aardgas op punt stonden, waardoor een inhaalbeweging in de plaatsing van dit meerjarenplan 2014-2019 pag. 165 van 327 154
soort meters tot stand kwam. We zien inderdaad een terugval in 2011, nadat deze inhaalbeweging uitgevoerd was. In tegenstelling tot de budgetmeters voor elektriciteit, waar het verbruik heel het jaar nagenoeg gelijk blijft, vertoont het verbruik bij de budgetmeters voor aardgas doorgaans grote schommelingen. Dit wijst dan tevens op het grote nadeel ervan. Met name dat de mensen in de periode van laag gasverbruik (zomer) toch regelmatig hun budgetmeter moeten opladen, om in de periode van hoog gasverbruik (winter) zich van een warme woning kunnen voorzien, aan een gemiddeld bedrag. 11.1.2 Juridische bijstand OCMW In 1991 startte het OCMW van Neerpelt met een eigen dienst rechtshulp. Sinds 2002 ressorteert deze rechtshulp onder de Welzijnsregio Noord-Limburg, die in samenwerking met een aantal OCMW s uit de regio gezamenlijk een aantal diensten verzekert. Aantal dossiers per rechtstak Bron: OCMW (2012), eigen bewerking 11.1.3 Gezin en kinderen Volgende voorzieningen zijn aangesloten bij het Lokaal overleg Kinderopvang: - Dienst voor Opvanggezinnen Gezinsbond Limburg vzw - Robbedoes vzw - Kinderdagverblijf De Kleine Hummel - Duimelot - Ukkepuk - Speelpleinwerking Neerpelt - Speelpleinwerking Sint-Huibrechts-Lille meerjarenplan 2014-2019 pag. 166 van 327 155
11.1.4 Ouderen Dienstencentrum BinnenHOF Dienstencentrum BinnenHOF biedt enerzijds verschillende vormen van dienstverlening aan bij de mensen aan huis, zoals een klusjesdienst en poetsdienst en organiseert anderzijds informatieve, vormende en recreatieve activiteiten in het centrum zelf. Hiernaast staat het BinnenHOF ook in voor de dorpsrestaurants in de verschillende deelkernen. Ieder jaar wordt de brochure van het BinnenHOF aan alle 50-plussers bezorgd. Het programma aan activiteiten is bovendien te raadplegen via de gemeentelijke website. Activiteiten en dienstverlening worden verder aangekondigd in De Neerpeltenaar, plaatselijke reclamebladen, affiches en aankondigingsborden aan de ingang van BinnenHOF. Leeftijd gebruikers en bezoekers in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking meerjarenplan 2014-2019 pag. 167 van 327 156
Aantal activiteiten per maand in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking Aantal aanwezigen per maand in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking 157 meerjarenplan 2014-2019 pag. 168 van 327
Aantal gepresteerde uren in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking Aantal gebruikers in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking 158 meerjarenplan 2014-2019 pag. 169 van 327
Warme maaltijden: aantal gebruikers en maaltijden in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking Het dorpsrestaurant werd in 2009 gestart op Grote Heide, nadat uit contacten met mensen in de kerkdorpen bleek dat de behoefte om meer samen te komen al een tijdje leefde. Met de dorpsrestaurants wordt het buurtgevoel versterkt en krijgen de inwoners de kans om andere mensen te ontmoeten in het eigen gehucht. In 2010 kwam er een vervolg in Sint-Huibrechts-Lille en Boseind. In 2011 volgde het centrum en in 2012, ten slotte, werd het eerste dorpsrestaurant van Herent georganiseerd. Aantal gebruikers dorpsrestaurant in 2011 Bron: BinnenHOF (2012), eigen bewerking meerjarenplan 2014-2019 pag. 170 van 327 159
11.1.5 Dienstverlening inzake volksgezondheid De deelnamegraad van vrouwen tussen 50 en 69 jaar aan het borstkankerscreeningsprogramma lag in de periode 2009-2010 veel hoger dan het gemiddelde voor Vlaanderen. Deelnamegraad van vrouwen van 50 tot 69 jaar aan het borstkankerscreeningsprogramma in de periode 2009-2010, in % Bron: Studiedienst Vlaamse Regering (2011) 11.1.6 Begraafplaatsen, crematoria en lijkbezorging De gemeente Neerpelt beschikt over 3 begraafplaatsen, namelijk: - begraafplaats De Roosen, Roosendijk - begraafplaats Neerpelt Centrum, Nieuwstraat - begraafplaats Sint-Huibrechts-Lille, Dorpsstraat meerjarenplan 2014-2019 pag. 171 van 327 160