Willem de Zwijger College Stagemap MaS Informatie en werkboek
Inhoudsopgave - Inleiding 2 - Wat is een maatschappelijke stage? 3 - Verschillende stagevormen en het aantal uren van de MaS 4 - Taken 6 - Stappenplan 7 - Normen logboek 8 - Normen stageverslag en presentatie 9 - Stage-ideeën en adressen 10 - Logboek - Stagecontract - Beoordelingsformulier leerling - Beoordelingsformulier stagebegeleider Bijlagen 1
Inleiding In deze map kun je alle zaken vinden die nodig zijn voor de maatschappelijke stage. Waarschijnlijk heb je al het een en ander hierover gehoord. In de politiek of via de school. Deze stage is leerzaam voor je algemene ontwikkeling en kennis, waarbij je ervaring opdoet in het vrijwilligerswerk. Wij wensen je veel succes en stage-ervaring. Heb je vragen, neem dan contact op met je schoolbegeleider (mentor) of de coördinator MaS, mevrouw. Romijn MaS@wdezwijger.nl Naast de schoolbegeleider en coördinator MaS kun je contact opnemen de DWO/ Dordtse Welzijns Organisatie. Deze organisatie heeft in juni al een introductieles verzorgd in de derde klas havo en vwo. Verderop in deze infomap vind je een stappenplan met informatie over het zoeken van een stageplaats. DWO/ Dordtse Welzijns Organisatie Mevr. Kleinendorst Markt 2 (in de bibliotheek in Papendrecht) 078-6428135 l.kleinendorst@pad.dwo.nl Wil je langskomen? Het Steunpunt is geopend op maandag van 13.30 tot 15.30 uur. Op een andere dag langskomen? Maak eerst een afspraak met mevrouw Kleinendorst! 2
Maatschappelijke Stage Wat is maatschappelijke stage (Mas) eigenlijk? Waar moet een stage aan voldoen en waarom moet een leerling een Mas lopen? Dit zijn zomaar een paar vragen die bij leerlingen, ouders en docenten naar boven komen wanneer men in aanraking komt met de term Mas. Wat is Mas? Het doel van de Mas is dat alle jongeren tijdens hun schooltijd kennis maken met vrijwillegerswerk en een onbetaalde bijdrage leveren aan de samenleving. Door middel van de Mas leveren jongeren een actieve bijdrage aan de samenleving en werken zij aan de verdere ontwikkeling van hun competenties. De stage moet dus zinvol zijn. Voor de leerling, die merkt dat zijn inzet ertoe doet, maar ook voor de samenleving die merkt dat er leuke dingen en activiteiten gebeuren: de f-jes worden door een jongere van de school begeleid, er komt een feest in de wijk, het netwerkcafé in het zorgcentrum wordt bemand, een historisch monument wordt opgeknapt, de bibliotheek krijgt extra handjes. De samenleving is wat je er met elkaar van maakt. Wat levert het op? De maatschappelijke stage levert veel op. Leerlingen ervaren hoe leuk het is iets voor een ander te doen. Scholen breiden hun netwerk uit en werken samen met vrijwilligerscentrales en stagebieders. Jongeren verkennen de maatschappij en beseffen dat iedereen nodig is om de maatschappij te laten functioneren. Ze leren hun eigen verantwoordelijkheid kennen voor het leveren van een zinvolle bijdrage aan een prettige samenleving. En de beloning voor de inspanning is waardering en dankbaarheid. Het vrijwilligerswerk krijgt een nieuw imago. Jongeren brengen hun aanstekelijke enthousiasme in, hun frisse blik, hun creativiteit en hun kennis van ict. Vrijwilligersorganisaties krijgen de kans ervaring op te doen met jongeren. Per slot van rekening is de leerling van nu de vrijwilliger van de toekomst. Waarom moet een leerling Mas volgen? Vanaf 2011 is de Mas een verplicht lesonderdeel voor alle leerlingen (VMBO/ HAVO/ VWO) die vanaf schooljaar 2011-2012 in het voortgezet onderwijs binnenstromen. Tijdens hun middelbare schoolloopbaan worden scholieren geacht om een MaS van respectievelijk VMBO 48 uur, HAVO 60 uur en VWO 72 uur te volbrengen. Deze uren mogen over verschillende jaren worden verspreid en de leerling mag bij meerdere organisaties stage lopen om aan het volledige aantal uren te komen. Deze uren zijn echter wel zonder voorbereiding en afronding van de stage op school. De stage moet voldoen aan de wettelijke eisen en (eventuele) aanvullende eisen van de school en dit wordt vermeld op de cijferlijst of op het rapport. 3
Verschillende stagevormen en het aantal uren MaS Tijdens de schooltijd van de leerlingen is de MaS een onderdeel van hun curriculum. De MaS dient met een voldoende te worden afgerond, net zoals de vakken lichamelijk opvoeding (LO) en culturele kunstzinnige vormgeving (CKV). De leerlingen kunnen intern en extern hun MaS invullen. Bij intern moet u denken aan projecten binnen de school zoals leerlingen helpen leerlingen of de redactie van de schoolkrant. Externe stages vinden buiten de school plaats, zoals de bejaardenzorg, sportvereniging of dierenverzorging. Het aantal verplichte uren MaS bedraagt: - mavo 48 uur stage - havo 60 uur stage - vwo 72 uur stage Maatschappelijke organisaties kun je onderverdelen in een aantal sectoren. Let erop dat de organisatie volgens een non-profit systeem werkt. Dit houdt in dat de organisatie geen bedrijf is met een winstgevend doel. Kort gezegd mag de organisatie geen geld verdienen. Bedenk voor jezelf welke sector je leuk of interessant vindt: - Sport & recreatie - Gezondheidszorg & hulpverlening - Kunst, cultuur & educatie - Samenlevingsopbouw - Milieu, natuur & dieren - Politiek, religie & levensbeschouwing - Allochtonen, vluchtelingen & ontwikkelingshulp - Jeugd & jongeren Snuffelstage: Een zeer korte stage waarbij leerlingen even een kijkje kunnen nemen in de keuken van het vrijwilligerswerk. Bijvoorbeeld: leerlingen helpen bij een knutselmiddag voor gehandicapte leerlingen. Blokstage, actiedag of project(week): Een stage van een of meerdere dagen (achtereen), waarbij leerlingen een afgebakende klus uitvoeren voor of binnen een organisatie. Alle leerlingen kunnen in dezelfde periode stage lopen. Bijvoorbeeld: leerlingen verzamelen geld in voor een weeshuis in het buitenland door broodjes knakworst te verkopen. Lintstage: Een stage van meerdere, niet aaneengesloten dagdelen. De stage wordt binnen een afgebakende periode uitgevoerd. De stage loopt als een lint door deze periode heen. Bijvoorbeeld: een leerling helpt iedere woensdagmiddag bij de training bij de korfbal. Estafettestage: Een stage waarbij de leerling een periode actief is als vrijwilliger en na een vast aantal uren of dagdelen het stokje overdraagt aan een andere leerling. De continuïteit is daarmee gewaarborgd 4
voor de organisatie. Bijvoorbeeld: leerlingen verzorgen de zaterdagmiddagactiviteiten voor kinderen. De activiteiten worden in koppels bedacht. Na een aantal weken nemen andere leerlingen het over zij verzorgen nieuwe activiteiten. Carrouselstage: Een groep leerlingen bedenkt een leuke activiteit of opdracht, bereidt deze voor en voert deze uit. Vervolgens wordt dezelfde opdracht (nu met enige ervaring) voor een andere organisatie uitgevoerd. De groep leerlingen maakt een ronde langs verschillende organisaties. Een ander groepje leerlingen bedenkt een andere klus en komt op een ander tijdstip met de eigen activiteit eveneens naar diezelfde organisatie. Bijvoorbeeld: een groepje leerlingen bedenkt een leuke dansworkshop voor kinderen in een buurthuis en geeft deze vervolgens in verschillende buurthuizen. Een ander groepje leerlingen bereidt een workshop mobiel bellen en sms en voor ouderen voor. Zij geven deze workshop dan ook in deze buurthuizen. Vrije vorm (individuele stage): De school geeft de leerlingen de opdracht een bepaald aantal uren binnen een periode te besteden aan vrijwilligerswerk. De verdere invulling mogen de leerlingen zelf bepalen. 5
Taken Taken school - Leerlingen voorbereiden op de MaS - Controleren of de gekozen MaS geschikt is voor de betreffende leerling - Houden van contact over voortgang van de stage met de leerling - Indien nodig contact onderhouden met de stagebegeleider van de instantie Taken van de leerling - Een stageplek kiezen die past bij je eigen interesses en competenties - Eigen initiatief tonen tijdens de uitvoering van de stage - Affiniteit tonen met de doelgroep (bijv. ouderen, kinderen, mensen met beperkingen, etc.) - Goed inzetbaar en behulpzaam zijn op de stageplek - Afspraken met school en de stagebieder goed nakomen - Bereikbaar zijn voor school en stagebieder Taken stagebieder - De stagebieder is verantwoordelijk voor de inhoud van de stageplek en draagt zorg voor een zinvol takenpakket voor de leerling. - De begeleider is enthousiast in het ondersteunen van de leerling - Affiniteit hebben met jongeren - Zorg dragen voor een veilige stageplek 6
Stappenplan Stap 1 Keuze sector Bedenk goed wat je wilt en vooral wat leuk lijkt. Als je dertig uur moet werken in een organisatie die je niet leuk vindt, dan is dat best lang. Ga op zoek naar iets wat aansluit bij je interesses. Stap 2 Het zoeken naar een organisatie Als je weet in welke sector je een stageplek zoekt, maakt dat het zoeken naar een maatschappelijke organisatie een stuk makkelijker. Je kunt in je eigen omgeving vragen of mensen dat soort organisaties kennen. Maar je kunt ook eens kijken in de gemeentegids welke organisaties er zijn. Naast zelf zoeken kun je de hulp inroepen van Mevr. Kleinendorst van de DWO/ Dordtse Welzijns Organisatie. Zij kan je in contact brengen met organisaties en de mogelijkheden. Stap 3 Afspraak maken met de maatschappelijke organisatie Als je een maatschappelijke organisatie hebt gevonden, neem dan contact op met deze organisatie en maak een afspraak. Kijk tijdens de afspraak goed om je heen. Met welke mensen krijg je te maken en in welke omgeving ga je stage lopen? Spreek bij de organisatie af met een contactpersoon. Deze contactpersoon is je begeleider bij de organisatie. Bij deze afspraak overhandig je de folder De Maatschappelijke Stage. Hier staat in wat een maatschappelijke stage precies is en wat er van zowel de leerling als de organisatie wordt verwacht. Stap 4 Stagecontract Samen met de contactpersoon van de maatschappelijke organisatie vul je het stagecontract in. Je maakt afspraken over je taken en de inhoud van de stage. Je spreekt af op welke tijdstippen je aanwezig bent en wat er van je verwacht wordt. Het toetsingsformulier lever je in bij de schoolbegeleider. Je krijgt van de DWO/ Dordtse Welzijns Organisatie bericht of de stageplek is goedgekeurd. Stap 5 Stage lopen en logboek Als je stageplek is goedgekeurd, dan kun je aan de slag. De stage wordt buiten schooltijd uitgevoerd. Tijdens de stage houd je een logboek bij voor extra informatie. Hierover verwijs ik je door naar de kop logboek. Zorg ook voor achtergrondinformatie van de organisatie. Eén keer per maand is er een contactmoment tussen jou en de schoolbegeleider. Tijdens dit contact overleg je met de schoolbegeleider en laat je het tussentijdse logboek zien. Stap 6 Stageverslag en presentatie Wanneer je uren erop zitten, lever je het stageverslag in. Onder de kop stageverslag en presentatie kun je hier informatie over vinden. Stap 7 Afronding Alle onderdelen laat je ondertekenen door de begeleider van de stage. Deze lever je in op school bij de schoolbegeleider. Vervolgens wordt alles goedgekeurd en worden de gemaakte uren geregistreerd. 7
Normen logboek Logboek Het algemene doel van een logboek is dat de leerling en de schoolbegeleider later terug kunnen lezen wat er precies gebeurd is op een bepaald moment. Het is dus belangrijk elke keer na een stagedag dit logboek in te vullen. Aan het einde van deze stagemap vind je een logboek dat je kunt gebruiken tijdens je stage. Het logboek vul je als volgt in: - Noteer de datum. - Noteer tijdstip begin stage en eind. - Je moet je logboek laten aftekenen door je schoolbegeleider en de begeleider van de organisatie. - Let op spelling en grammaticafouten. Voorbeeld logboek Naam stagiair:. Omschrijving stage:. Begeleider:. Datum Tijd Plaats Taken Verslag/opmerkingen/afspraken begeleider/ aftekenen begeleider Voorbeeld: 15-9 14:00 School Gesproken met mogelijk Goed gesprek begeleider dhr. Snoep: goed gesprek We moeten maar eens een keer meelopen 25-9 om 14:00 aanwezig zijn Logboek: 8
Normen stageverslag en presentatie Na elke stage lever je een stageverslag in. Dit verslag geeft een totaalbeeld van de stage en je ervaringen. De volgende onderdelen moeten aanbod komen in dit verslag; - gegevens leerling - gegevens organisatie - kennis/ inzicht (Wat heb ik geleerd tijdens deze stage?) - vaardigheden (Wat waren mijn taken/ handelingen?) - positieve en negatieve punten van de stage - beoordelingsformulier stagebegeleider - beoordelingsformulier schoolbegeleider - beoordelingsformulier leerling - logboek - Vergeet in je evaluatie niet om de organisatie en de begeleider hiervan te bedanken voor de mogelijkheid dat je bij deze organisatie stage mocht lopen. - let op spelling en grammaticafouten - denk aan een voorkant, inhoud en inleiding Presentatie Elk schooljaar is er voor bovenbouwleerlingen havo/ vwo een afsluiting met een presentatie. Op deze avond presenteer je jouw MaS en de ervaringen die je hebt opgedaan. Deze avond is verplicht voor leerlingen bovenbouw havo/vwo en dient als afsluiting voor de stage. Half mei ontvang je een uitnodigingsbrief voor jou en je ouders waarin het programma voor deze avond is vermeld. Presenteren is niet altijd gemakkelijk, maar hoe vaker je het doet, hoe meer ervaring je krijgt en profijt je ervan hebt. De persoon die presenteert, doet dit om een boodschap over te brengen. Om dit te bereiken heb je een goede presentatie nodig. Daarbij heb je te maken met een aantal basisaspecten, namelijk; - Goede voorbereiding - Bespreek de presentatie en laat deze zien aan je schoolbegeleider. - Zorg dat je goed op de hoogte bent van wat er van je wordt verwacht. Denk daarbij aan de tijden van de presentatieavond, hoe en waar je moet presenteren. - Bedenk van te voren welke informatie je kwijt wilt in de presentatie. - Zoals; naam leerling, naam organisatie, foto s, dingen die je hebt gedaan, onderdelen die je erg leuk vond om te doen, onderdelen die moeilijk waren, taken die je hebt gedaan tijdens de stage. - Let op: vraag toestemming aan de mensen voordat je een foto neemt! - Heldere structuur (alleen van toepassing bij een PowerPoint en weblog) - Gebruik steekwoorden of zinnen en geen lappen tekst. - Beperk je tot informatie die voor de kijker van belang is. - Wees origineel, originaliteit valt op. 9
Stage-ideeën Ga na welke vrijwilligersactiviteiten en werkzaamheden je leuk en/of uitdagend vindt. Als je dat niet weet, bespreek dan thuis met ouders, verzorgers en/of vrienden wat leuke mogelijkheden zouden kunnen zijn. Je kunt in ieder geval de keuzetest vrijwilligerswerk (zie vorige pagina s) doen. Hieronder vind je een lijst om ideeën op te doen. Dit is een greep uit de vele mogelijkheden. Let goed op dat het gaat om een non-profit organisatie. Vrijwilligersactiviteiten in verzorgingshuizen, ziekenhuizen of bejaardentehuizen: - Wandelen met cliënten die aan een rolstoel gebonden zijn - Het verzorgen van enkele activiteitenmiddagen - Een uur per week kaarten of spelletjes spelen met bewoners - Meehelpen met maaltijden bezorgen - Boodschappen doen voor zieken of bejaarden - Klusjes opknappen Vrijwilligersactiviteiten voor (sport-) clubs: - Training geven aan jongere kinderen - Vrijwilligerswerk in het zwembad - Meehelpen in de kantine/clubhuis - Onderhoud van het sportveld - Assisteren bij wedstrijden (scheidsrechter, coach, verzorger) - Op sportdagen en toernooien meehelpen Vrijwilligersactiviteiten in het buurt- of wijkcentrum: - Organiseren of assisteren bij activiteiten voor jonge kinderen - Kinderopvang na school of in het weekend - Meehelpen in de kantine - Meehelpen met het organiseren van een buurtfeest - Meewerken aan de samenstelling van een buurtkrant en deze verspreiden - Klussen en boodschappen doen voor ouderen en hulpbehoevenden in de buurt - Een schoonmaakactie in de buurt of wijk organiseren Vrijwilligersactiviteiten in de buitenlucht: - Knotwilgen snoeien en natuuronderhoud met een vrijwilligersgroep van het Noord-Hollands Landschap, Natuurmonumenten of Staatsbosbeheer op zaterdagochtend - Educatieve activiteiten organiseren bij een Educatief Centrum voor Natuur en Milieu - De vogelbescherming helpen met het maken van nestkastjes of weidevogelbescherming in het voorjaar - Assisteren bij open dagen en excursies van natuurbeherende organisaties - Met gehandicapten wandelen in de natuur - De tuin of het plantsoen bij een maatschappelijke instelling verzorgen of een grote beurt geven - Helpen bij de Groenling 10
Technische vrijwilligersklussen: - Ouderen helpen bij het instaleren en bedienen van nieuwe apparaten (computer, mobiele telefoon, tv, digitale camera, etc.), bijvoorbeeld via een servicedienst van een buurthuis of bij een bejaarden- of verzorgingstehuis. - Eenvoudige onderhoudsklussen bij hulpbehoevenden (schilderijen ophangen, lampen vervangen, deurklink repareren, etc - Oude fietsen en gereedschap opknappen voor projecten in ontwikkelingslanden - Groot en klein onderhoud van een clubgebouw (schilderen, elektra, sanitair, etc.) - Een mobieltjescursus voor ouderen organiseren Vrijwilligersactiviteiten op school: - Deelnemen aan de leerlingenraad - Redactielid van de schoolkrant, website, elektronische muurkrant etc. - Helpen bij sport- of toneelactiviteiten - Meedoen aan houd de school schoon -project - Assisteren bij een open dag of ouderavond - Leerlingen helpen leerlingen - Actie op touw zetten voor een goed doel (fancy fair) - Vrijwilligerscentrale opstarten binnen school (website bouwen) - Heb je zelf een leuk idee, leg het voor aan je mentor of aan de coördinatoren van de M.S. Overige vrijwilligersactiviteiten: - Collecteren en actie voeren voor een goed doel (Wereld Natuur Fonds, Greenpeace) - Helpen op een kinderboerderij - Brieven schrijven aan gevangenen via Amnesty International - AZC: allochtonen mensen/kinderen helpen, bijv. met Nederlandse les of leren fietsen - Twee keer per week een uurtje voorlezen bij blinden of ouderen - Een kerstmarkt organiseren voor een goed doel - Koken voor dak- en thuislozen of meewerken bij de Voedselbank - Meewerken in een Derde Wereld Winkel - Meewerken aan Tafeltje dek je - Meewerken in een dierenasiel of vogelopvangcentrum of dierenambulance - Paardrijden of zwemmen met gehandicapten - Meewerken in een kinderdagverblijf - Kinderen begeleiden bij buitenschoolse opvang Deze lijst is natuurlijk niet compleet. Je kunt hem aanvullen met veel meer vrijwilligerswerk. Kijk ook eens op de volgende websites: www.vrijwilligerswerk.nl www.ikbengeweldig.nl www.jongeren.oppad.nl www.geefsamen.nl www.maatschappelijkestage.nl 11
Logboek stage Naam leerling Naam organisatie Contactpersoon organisatie Schoolbegeleider Datum Tijd Plaats Taken Verslag/opmerkingen/afspraken begeleider/ aftekenen begeleider 12
Datum Tijd Plaats Taken Verslag/opmerkingen/afspraken begeleider/ aftekenen begeleider 13