Topvolleybalaccommodatie in Doetinchem Maart 2010 1
Topvolleybalaccommodatie in Doetinchem 1. Probleem, alternatieven en keuzes 3-4 2. Scenario 1. TOP Hal 5-9 3. Scenario 2. Topvolleybal in Rozengaarde 10-12 4. Vergelijk scenario s TOP Hal en Rozengaarde 13-14 5. Slot 15 BIJLAGE 1: ontwikkelingen sportpark zuid 16-19 BIJLAGE 2: prognose vrijval baten Rozengaarde 20 2
1. Probleem, alternatieven en keuzes 1.1. Probleemstelling Topvolleybal Orion kan vanaf 2012 geen internationale topwedstrijden meer spelen in de hal van Rozengaarde. Het plafond is daarvoor te laag. Dit moet minstens 11 meter hoog zijn. Op dit moment is de hoogte zeven meter. Het Graafschap College is op dit moment de gebruiker van Rozengaarde overdag. De opleiding sport en bewegen maakt volop gebruik van de accommodatie. Sport en bewegen wil graag een school in de nabijheid van de sportgelegenheid. Bij Rozengaarde is dat niet reëel. Het Graafschap College verhuist bij voorkeur naar sportpark Zuid. Dit sportcomplex biedt de meeste mogelijkheden voor de opleiding. De trainingsvelden zijn in de omgeving en de uitstraling van het complex past bij de opleiding. Het Graafschap College heeft vooral belang bij een sportgelegenheid waarin men de studenten goed kan instrueren. Van het grootste belang is daarbij een goede akoestiek. Rozengaarde en de TOP Hal hebben niet voldoende eigen middelen om een topsportvoorziening te realiseren. De gemeente Doetinchem voert op dit moment de lijn dat het financieren van topsport geen gemeentelijke taak is. Maar er is wel een belang om topvolleybal te behouden. Er moet dus een keuze gemaakt worden. Gaat de gemeente toch investeren (en zo ja in welk project). Of wordt de huidige lijn aangehouden? 1.2 Welke alternatieven zijn er in beeld? Er zijn drie voor de hand liggende mogelijkheden om het probleem op te lossen: 1. De gemeente besluit om niet te investeren in topsport. Het Graafschap College zal er dan zeer waarschijnlijk voor kiezen om uit Rozengaarde te vertrekken. Op een gunstige locatie, zo mogelijk op sportpark Zuid, bouwt de onderwijsinstelling een school met sportgelegenheid voor de studenten. Deze sportvoorziening is erop gericht om de studenten zo goed mogelijk te faciliteren. Voor sporthal Rozengaarde moet een andere invulling worden gezocht. De grootste gebruiker voor de daguren valt weg. Het is de vraag wat Orion vervolgens doet. De vereniging kan ervoor kiezen om gebruik te gaan maken van een topsportvoorziening in een van de omliggende steden. In dit scenario is dat een keuze van de vereniging. 2. De gemeente besluit om mee te werken aan het realiseren van de TOP Hal. De hal is een particulier initiatief. De accommodatie heeft een grote uitstraling. Breedtesport en topsport lopen naadloos in elkaar over. Het gebouw krijgt een functie voor de wijk. Het Graafschap College stapt over naar deze accommodatie. Zo is ook het onderwijs volop betrokken bij het project. Op dit moment zijn er nog vragen bij de haalbaarheid van de exploitatie. De initiatiefnemers zullen in hun vervolgstappen aan moeten tonen dat hal goed exploiteerbaar is. De gemeente loopt een risico als dit niet het geval is. Aan het Graafschap College is het gebruik van de hal gegarandeerd. Verder is de bijdrage van de gemeente om het plan mogelijk te maken hoog. Op basis van de huidige gegevens rond de 5,- miljoen. De kans op een provinciale bijdrage is nihil. 3. De gemeente besluit om Rozengaarde te steunen. De hal ondergaat een renovatie. Het dak wordt opgehoogd naar 14 meter zodat topvolleybal mogelijk wordt. Ook worden er aanpassingen gedaan om de hal aantrekkelijk te maken voor publiek en spelers. Kleedkamers, vloer en ombouw zijn aan renovatie toe. De renovatie / investering wordt gefaseerd uitgevoerd. Het zwembad is als eerste aan de beurt. Sportcentrum Rozengaarde exploiteert op basis van een budgetcontract met de gemeente. Jaarlijks gaat er 1,4 miljoen naar het complex. Voor de renovatie/ophoging vraagt Rozengaarde 2,- miljoen van de gemeente. Er is een kleine kans dat de provincie deze kosten voor haar rekening neemt. Het Graafschap College vertrekt waarschijnlijk uit de hal en bouwt een eigen accommodatie. Voor de vrijgekomen uren moet een nieuwe huurder worden gezocht. 3
1.3 Op welke wijze kan een keuze worden gemaakt? Bij deze nota hoort een raadsvoorstel. Daarin verzoekt het college van B&W de gemeenteraard om informatie te verzamelen over het onderwerp en een mening te vormen. Het nemen van een besluit is nog niet aan de orde. Dat kan in de raadsvergadering van 27 mei 2010 Het opdelen in een beeldvormend, oordeelvormend en besluitvormend deel past bij de complexiteit van het onderwerp. Het college van B&W heeft zoveel mogelijk aspecten in kaart laten brengen. De gemeenteraad maakt de principiele keuze om wel of niet te investeren in topsport. Ook een eventuele keuze voor Rozengaarde of de TOP Hal is aan de raad. 4
2. Scenario 1. TOP Hal 2.1. Achtergrond In het hoofdlijnenakkoord met het Graafschap College is toegezegd dat er ruimte is voor de ontwikkeling van een topsporthal op de gewenste locatie sportpark Zuid. De bestemming sport ligt op het betreffende gebied. De gewenste bouwhoogte is echter te hoog. Er moet een bestemmingsplanprocedure worden gevoerd om dit te wijzigen. Dit duurt waarschijnlijk een aantal maanden. Tegen de komst van een school zou wel bezwaar kunnen worden aangetekend. De kosten voor de procedures zijn niet bijzonder hoog, waarschijnlijk enkele duizenden euro s. Leges voor de bouwvergunning worden ten laste van de initiatiefnemers gebracht. Kosten bedragen maximaal 90.000,- 2.2. Ruimtelijk Indien besloten wordt om door te gaan met de ontwikkeling op het sportpark moeten er een aantal problemen worden opgelost. Voor de flora en fauna moeten in het gebied mitigerende en waarschijnlijk vervangende maatregelen genomen worden. Dit is duidelijk geworden uit onderzoeken die voor het hele sportpark zijn gedaan. De meest verstrekkende variant is dat er elders gebieden als natuurgebied ingericht moeten worden. In de planvorming is tot nu toe geen rekening gehouden met het parkeren. De vraag is hoeveel parkeerplaatsen er moeten worden toegevoegd en wie de kosten daarvan voor zijn rekening neemt. Bij het waterschap liggen ongeveer 160 parkeerplaatsen. Bestuurlijk is toegezegd dat er gebruik gemaakt kan worden van deze parkeerplaatsen. Als de parkeerplaatsen voor het waterschap worden meegenomen blijft er een bedrag van 130.000,- over voor het realiseren van nieuwe parkeerplaatsen Het is duidelijk dat er bij toenemende verkeersbewegingen een andere ontsluiting moet komen, de Liemersweg voldoet dan niet. Indien voor een aansluiting op de Europaweg wordt gekozen (via de rotonde) over grondgebied van het Waterschap, dan kost dit ongeveer 150.000,- voor de fysieke aansluiting alleen. Het doorbreken van een groenstrook zal voor wat betreft flora en fauna kostenverhogend werken. De persleiding moet worden verlegd voor het bouwplan. Ten dele is dit te verhalen op de nieuwbouwlocatie van het Graafschap College. De kosten zijn ca. 225.000,- In het verleden is op bestuurlijk niveau toegezegd dat deze kosten nooit de nekslag mogen zijn van het topsportplan. Het is niet meegenomen in de begroting van de tophal. Wellicht moet een deel van de hoogspanningskabel ondergronds gebracht worden. Het plan is momenteel echter zodanig van opzet dat dit vermeden wordt. De kosten overstijgen in dat geval ruim het miljoen. Om alle initiatieven ruimtelijk een plek te kunnen geven komt de aankoop van het terrein van de waterzuivering opnieuw in beeld. De huidige vraagprijs is circa 1,2 miljoen. Door de flora en fauna wetgeving zijn de mogelijkheden van dit terrein wellicht beperkt, alsmede door de aanwezigheid van de hoogspanningsleiding. 5
Het is niet waarschijnlijk dat de huidige transformator de stroomtoevoer aankan. Het is echter ook onduidelijk op welke wijze men energie af wil nemen. Wellicht willen de initiatiefnemers van de verplichte winkelnering binnen het sportpark af. Er zal dan in ieder geval een aparte traforuimte gebouwd moeten worden. De verwachting is dat dit ruim een ton kost. In principe is dit tlv de initiatiefnemer. Extra druk op de grond ontstaat doordat de initiatieven van de ijsbaan en de tophal elkaar overlappen. **In bijlage 1 leest u meer over de maatregelen voor sportpark zuid 2.3. Financieel Ambtelijke en door het Waarborgfonds Sport is gekeken naar de financiële consequenties van het scenario TOP Hal. Er zijn kanttekeningen geplaatst bij zowel de investering als de exploitatie. De initiatiefnemers hebben op de kanttekeningen gereageerd door een aangepast voorstel te doen. 2.3.1 Investering De financieringsstructuur voor de TOP Hal ziet er als volgt uit (in euro s): Hypothecaire lening 2.750.000 Renteloze lening Graafschap College 1.000.000 Public funding 2.000.000 Private funding 1.350.000 Eigen Vermogen 300.000 Totaal 7.400.000 2.3.2.1. Kanttekeningen bij de financieringsstructuur In de financieringsstructuur wordt uitgegaan van 2 miljoen public funding. De gemeente Doetinchem heeft tot nu toe steeds aangegeven geen middelen beschikbaar te stellen voor de realisatie van de hal. Er is een renteloze lening van het Graafschap College opgenomen. Uit de toelichting blijkt dat deze voor een groot gedeelte wordt verrekend met de gemeente Doetinchem. Het Graafschap College verlaat Rozengaarde, neemt de vooruitbetaalde huur mee en investeert deze in de nieuwe hal. Dit komt neer op een bedrag van 750.000,- Nieuw geld van het Graafschap College is dan 250.000,- In de redenering van het Graafschap College kan de hal afgebroken worden en kan er een andere bestemming voor het terrein worden gezocht. Gezien de bezetting van de sportaccommodaties in Doetinchem op dit moment is het onwaarschijnlijk dat de gemeente een nieuwe huurder vindt. Voor de plek van de gesloopte hal is op dit moment geen bestemming op het oog. Bovendien heeft het afstoten van de hal personele en financiële consequenties voor het hele complex Rozengaarde. Uitbetalen aan het Graafschap College komt dus voor rekening van de gemeente begroting. Een berekening van de gemeente geeft een ander beeld met betrekking tot dit onderwerp. In het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat het Graafschap College 30 jaar kan sporten in Rozengaarde tegen een bedrag van 550.000,-. Van die 30 jaar zijn er nog 17 over. Dat levert een bedrag op van ruim 300.000,- De private funding bestaat uit de uitgifte van obligatieleningen. Op dit moment heeft men harde toezeggingen voor de afname van 12 obligaties. Met financiering voor de correcte inrichting van het sportpark is in de planvorming geen rekening gehouden. Een korte inventarisatie levert het volgende beeld op: 6
Noodzakelijke maatregel Toelichting Kosten flora en fauna mitigerende en Mede afhankelijk van PM compenserende maatregelen* realisatie overige initiatieven. Toevoeging van minimaal 70 130.000 parkeerplaatsen Ontsluiting energieweg 150.000 Nieuwe trafo 100.000 Ondergronds brengen ruim 1 miljoen PM hoogspanningsleiding Aankoop gronden huidige vraagprijs 1.200.000 waterschap Omleggen Riool 225.000 Totaal 1.805.000 Inclusief flora / fauna en ambtelijke uren ruim 2.200.000 * tussen de 300.000 en 400.000,- Initiatiefnemers zijn bezig met studies naar een andere inpassing van de TOP Hal. Dit om de hoeveelheid aan compenserende en mitigerende maatregelen te beperken. Een nadere specificatie is op dit moment nog niet te geven. Het veranderen van de ligging kan ook een deel van de onkosten persleiding wegnemen door een andere ligging. Het aanpassen van de ligging kan een voordeel opleveren van enkele tienduizenden euro s 2.3.2.2. Kanttekeningen bij de exploitatie De hoge financiële bijdrage van Orion vormt een debiteurenrisico. Er is een toename van lasten voor Orion van ongeveer 50.000,- Verwacht wordt dat er op enig moment een verzoek gedaan wordt om vrijstelling van bouwleges. De gemeente is als gevolg van toezeggingen voor het gebruik van de hal door het Graafschap College verantwoordelijk voor de exploitatie. zien. De Stichting Waarborgfonds Sport (SWS) heeft de business case beoordeeld. De organisatie plaatst verschillende kanttekeningen. Deze hebben betrekking op de SaZa (Stichting Achterhoekse Zaalsport Accommodatie) en de Exploitatie BV. SaZa bouwt de topsporthal zelf en verhuurt de accommodatie volledig aan een Exploitatie BV. SaZa houdt zich bezig met de met de (passieve ) verhuur van de topsporthal. SAZA er is geen goede exploitatiebegroting in het rapport is opgenomen. Er wordt een liquiditeitenbegroting als bijlage gepresenteerd. De afschrijvingen en reserveringen zijn daarin niet opgenomen. In plaats daarvan staan de aflossingen opgenomen. Dat levert een onvoldoende goed beeld op. Dat minder goede beeld wordt versterkt door de keuze om van annuïteiten uit te gaan. Daarbij wordt een looptijd van 25 jaar aangehouden. Dit heeft niet de voorkeur van de SWS. Ook de opname van schoksgewijs onderhoud in plaats van jaarlijkse reserveringen geniet niet de voorkeur. 7
Exploitatie BV Het totaalbedrag aan inkomsten voor de exploitatie BV betreft 564.000,- De grote getallen worden in de bijlage wel gespecificeerd in minder grote getallen, maar er ontbreekt een goede toelichting van hoe de initiatiefnemers tot de bewuste getallen zijn gekomen en of de afnemende c.q. samenwerkende partijen daarvoor garanties af willen en kunnen geven. Vooronderzoek naar mogelijkheden voor topsporthal door hevo Op 9 maart 2009 heeft bureau hevo een haalbaarheidsstudie naar de kans van slagen van een topsporthal voor volleybal en een school op sportpark Zuid opgeleverd. Dit onderzoek is gedaan op verzoek van het Graafschap College. Er is gewerkt met de volgende aannames voor wat betreft de exploitatie van de hal: rentepercentage van 5,5% huurtarieven sportverenigingen en Graafschap College gelijk aan Rozengaarde Indexering van de huurtarieven na 2011, 2% per jaar % vreemd vermogen Gebruik conform opgaven verenigingen en Graafschap College Overige inkomsten conform opgave initiatiefnemers Er is gekeken naar drie scenario s: 1. investering model hevo met 70 % vreemd vermogen 2. investering model hevo met 100% vreemd vermogen 3. investering model initiatiefnemers met 100% vreemd vermogen SCENARIO 1 2 3 kapitaallasten 394.000 533.000 381.000 overige 195.000 195.000 179.000 exploitatiekosten totaal 589.000 728.000 560.000 exploitatiekosten totaal opbrengsten 476.000 476.000 476.000 exploitatieresultaat per jaar (inc BTW) - 113.000-252.000-84.000 Op basis van de gehanteerde uitgangspunten zijn er drie exploitatiescenario s berekend. Deze laten een exploitatietekort zien. 2.3.3. Overzicht financiële consequenties voor de gemeente Doetinchem: Als gevolg van de investering Verzoek bijdrage investering 2.000.000 Overdracht aan Graafschapcollege 750.000 vooruitbetaalde huur Ruimtelijke kosten 1.805.000 Mitigerende en compenserende maatregelen PM 8
PM kosten Rozengaarde PM gebruikelijke randvoorwaarden PM Totaal 4.950.000 2.4 Overig In Doetinchem is op dit moment geen tekort aan accommodaties voor breedtesport. Volgens de nota Lijnen op het veld heeft de gemeente een taak in het aanbieden van voldoende sportruimte voor basissporten. Volleybal is een basissport. Maar er zijn genoeg mogelijkheden om te volleyballen. De gemeente hoeft niet te investeren omdat voor een vereniging beter uit komt. De meerwaarde zit in de topsport en het feit dat het een volledig particulier initiatief is. Het Graafschap College heeft twijfels bij de akoestiek in de hal. De hoge plafonds zijn daarvoor niet bevorderlijk. De docenten van het Graafschap College geven vaak meerdere uren achter elkaar les. Zij hebben daardoor meer last van een slechte akoestiek dan bijvoorbeeld een breedtesportvereniging. Het kan zijn dat blijkt dat er extra geïnvesteerd moet worden voor een goede akoestiek. Het is niet aangetoond dat het gebruik van de hal voor evenementen en sport goed samengaan. De ervaring leert dat dit vaak een lastige combinatie is. In de voor evenementen geschikte tijd wordt de hal vaak ook gebruikt voor de sport. Een van de uitgangspunten van de gemeente Doetinchem is dat de TOP Hal volledig op particulier initiatief draait. De initiatiefnemers presenteren dit als een belangrijk voordeel boven Rozengaarde. Er zijn echter onvoldoende garanties dat de betrokken partijen hun inzet waar kunnen maken. Er is een risico dat de gemeente geconfronteerd wordt met ( de financiële) gevolgen van een gerealiseerd complex als de partijen hun beoogde inzet niet waar kunnen (blijven) maken. 9
3. Scenario 2. Topvolleybal in Rozengaarde 3.1. Achtergrond Orion maakt op dit moment gebruik van de accommodatie Rozengaarde. Het dak van de hal is echter niet hoog genoeg om wedstrijden op topniveau te kunnen spelen. Dit moet minstens 11 meter zijn. In 2003 is door constructiebureau i.g. F. Wiggers uitgezocht of het dak verhoogd zou kunnen worden. Dat bleek het geval te zijn. 2 van de 6 hoofdspanten kunnen worden gedemonteerd en omhoog gebracht. Het gehele dak kan dan tussen het 2 e en het 5 e hoofdspant op een hoger niveau worden aangebracht. In 2008 is opnieuw gekeken naar de mogelijkheid tot het verhogen van het dak en daarbij gevoegd een upgrading van sporthal Rozengaarde. Rozengaarde ziet zelf een synergievoordeel in een intensief te gebruiken hal en het zwembad. Op het moment dat de hal en haar gebruikers komen te vervallen heeft dat gevolgen voor de exploitatie van het zwembad. Naar alle waarschijnlijkheid zal deze dan omhoog moeten. Een van de oorzaken is het personeel. De diverse taken die personeelsleden vervullen blijven wel bestaan, maar worden minder qua omvang (omdat mensen nu werken voor zowel de hal als het zwembad). 3.2 Ruimtelijk Op dit moment is Rozengaarde goed ontsloten en is er voldoende gelegenheid voor parkeren. Bij het complex horen ruim 150 parkeerplaatsen. Gemiddeld zijn er 95 bezet door bezoekers van het zwembad. In het scenario Topvolleybal in Rozengaarde komt daar verandering in. Er zijn waarschijnlijk 125 nieuwe parkeerplaatsen nodig. De verdeling is als volgt: 85 plaatsen voor het zwembad, 30 voor sporters in de sporthal en 160 voor bezoekers. 150 plaatsen zijn zoals gezegd in de nabije omgeving aanwezig. Het aanleggen van nieuwe parkeerplaatsen wordt geraamd op 312.500,- ( 2500 X 125) Er zijn meerdere mogelijkheden om het parkeren op te lossen: - het uitbreiden van het huidige parkeerterrein aan de noordkant - aanleg van extra parkeerplaatsen op het perceel gemeentegrond ten noorden van Bezelhorstweg 109. - gebruik maken van de parkeerplaatsen bij het sportpark Bezelhorst. Bij grote activiteiten moeten verkeersregelaars ingezet worden om het verkeer naar de parkeerplaatsen te leiden. Hierdoor wordt overlast in de woonwijken voorkomen. Op dit moment loopt de procedure voor een bestemmingsplanwijziging. Verwacht wordt dat de procedure in september kan worden afgerond. Het dak van Rozengaarde mag dan verhoogd worden naar 14 meter. 10
3.3. Financieel 3.3.1 Investering Voor de verhoging van het plafond kwam men uit op 347.552,96. In afwachting van nieuwe ontwikkelingen is ook gewacht met het investeren in de hal. Om de hal weer naar de maatstaven van de huidige tijd in te richten zijn investeringen nodig. Een bijzonder punt van aandacht daarbij is de akoestiek, die op dit moment slecht is. In 2008 is berekend dat tegen 1.451.369,- de noodzakelijke aanpassingen inclusief de plafondverhoging kunnen worden uitgevoerd. Het gaat wel om bedragen 2008 en, met uitzondering van het plafond, noodzakelijke aanpassingen. Geschat wordt dat tegen 2.000.000,- de hal echt op een goed niveau gebracht kan worden. Aanpassing in sporthal Rozengaarde Prijsindicatie in euro s Buitenschil 171.250 Binnenschil 67.100 Verhoging plafond 347.552 Plafond 128.000 Vloer 130.000 Scheidingswanden 60.000 Ballustrade 15.000 Nieuwe nooduitgangen 5.000 Tribune 17.500 verrijdbare tribunes 170.400 Horeca / Vip 339.567 Totaal 1.451.369 3.3.2 Exploitatie en gemeentelijke bijdrage De gemeente heeft een budgetcontract afgesloten met Rozengaarde voor 1.383.890 (eerste boekjaar). Daarmee heeft Rozengaarde een sluitende begroting. Zoals aangegeven moet er geïnvesteerd worden om de accommodatie op het gewenste niveau te krijgen. Dit is mogelijk voor 1,5 miljoen. Rozengaarde kan zelf 300.000,- inzetten. Mocht ervoor gekozen worden om de zaal ook geschikt te maken voor wedstrijden topvolleybal dan komt het bedrag uit rond de 2 miljoen. De financieringsstructuur verandert dan waarschijnlijk omdat de condities wijzigen. Mocht dit scenario werkelijkheid worden dan kan er nader onderzoek uitgevoerd worden. Het Graafschap College heeft aangegeven te willen vertrekken uit Rozengaarde. Op dit moment bezet de school de daguren. Op jaarbasis betaalt men daarvoor rond de 43.000,- huur. Het vinden van een nieuwe huurder voor de daluren zal geen eenvoudige opgave zijn. Misschien wil het Rietveld Lyceum voor 30 uur in de week gebruik maken van Rozengaarde. Dit levert ongeveer 18.000,- op. Op het moment dat sporthal Rozengaarde afgestoten wordt vindt er een vrijval van lasten plaats. Er is een prognose opgesteld van hoe deze vrijval eruit ziet. Uit de prognose valt af te leiden dat er structureel een bedrag van 21.000 vrijvalt. Verder valt 260.962,- vrij als gevolg van het afvloeien van personeel. De investeringsruimte komt daarmee op termijn uit op 4.635.472,- In bijlage 2 van deze notitie ziet u hoe de vrijval exact is opgebouwd. 11
3.3.2. Overzicht financiële consequenties voor de gemeente Doetinchem: Omschrijving Kosten Verzoek bijdrage investering 2 miljoen (indicatief) Maatregelen voor parkeren 312.500,- Wegvallen huur GC 43.000,- Gemeentelijke bijdrage a.g.v. 1.383.890 op jaarbasis budgetcontract (aanpassingen hangen af van een eventueel te ontwikkelen scenario) 3.3.4. Provinciale bijdrage Binnen de provincie Gelderland wordt gekeken of Rozengaarde kans maakt om te profiteren van recessiegelden. Deze komen beschikbaar omdat er een aantal aangemelde projecten afvalt. Het is echter de vraag of Rozengaarde valt binnen de beleidscriteria voor Gelderland sportland. Mocht dat zo zijn dan is er een kans dat er 2,5- miljoen aangemeld wordt voor de voorjaarsnota van de Provincie Gelderland. De finale besluitvorming vindt plaats bij de behandeling van de begroting in de provincie. Om in aanmerking te komen voor de gelden moet gestart worden met de bouw in 2010. Bij een gefaseerde uitvoering van de plannen voor Rozengaarde behoort dit tot de mogelijkheden. 3.4 Overig Ook voor Rozengaarde geldt dat er volgens het Graafschap College sprake is van een slechte akoestiek. Er zijn metingen gedaan die dit bevestigen. Ook voor Rozengaarde geldt dat dit met name een probleem vormt voor mensen die langere tijd achter elkaar instructies geven in de hal. 12
4. Vergelijk scenario s TOP Hal en Rozengaarde In de onderstaande matrix vindt u een vergelijk tussen de scenario s op de onderdelen beleidsmatig / ruimtelijk / financieel / overig. Beleidsmatig TOP Hal Rozengaarde Sport Investeren in topsport past niet Investeren in topsport past binnen het huidige sportbeleid niet binnen het huidige Accommodaties Initiatief sluit goed aan bij de wens om accommodaties privaat te beheren. Of privaat beheer ook volgehouden kan worden is de vraag sportbeleid. Door het aandeelhouderschap is de gemeente vervlochten met Rozengaarde. Voor breedtesport zijn in pricipe voldoende accommodaties beschikbaar. Ruimtelijk TOP Hal Rozengaarde Flora en fauna maatregelen moeten worden getroffen geen flora en fauna beperkingen Parkeren waarschijnlijk rond de 70 plaatsen toevoegen. Er liggen ongeveer 125 nieuwe parkeerplaatsen nodig ongeveer 160 parkeerplaatsen bij het waterschap. Er is een bestuurlijke toezegging over het medegebruik daarvan Ontsluiting Ontsluiting voor de hal moet Rozengaarde is voldoende Druk op de grond Overig nog gerealiseerd worden Overlap van plannen de ijs- en skeelerbaan en de TOP Hal Aanpassingen hoogspanning en persleiding ontsloten Minimaal, m.u.v. een eventuele realisatie van de school van het Graafschap College dicht leidingenstelsel onder de huidige parkeerplaatsen. Financieel TOP Hal Rozengaarde Geschatte kosten minstens 5 miljoen minstens 2,3 miljoen gemeente Verantwoording gemeente De Top Hal is een particulier initiatief. Gemeente is aandeelhouder en heeft verantwoordelijkheden o.a. jegens personeel. Middelen voor beide scenario s zijn niet gereserveerd in de begroting cq meerjarenperpectief. 13
Is er een kans op provinciale subsidie? De Provincie Gelderland is bezig met het ontwikkelen van beleid op het gebied van Topsport. Het is de bedoeling om in 2016 Gelderland sportland te laten zijn. Dit in het kader van de voorbereiding op het binnenhalen van de Oympische Spelen in Nederland in 2028. De provincie wil (mee-)investeren in accommodaties. Maar die moeten dan wel bijdragen aan het behalen van het hogere doel : een gewogen sportaccommodatie-infrastructuur binnen Gelderland. Een van de voorwaarden is dat de sport waarvoor de accommodatie gebouwd wordt een kernsport moet zijn. Volleybal zal dus als kernsport aangeduid moeten worden om enige kans te maken. Het beleid is nog in ontwikkeling dus de contouren beginnen zich pas af te tekenen. Zo let de Provincie op een spreiding van accommodaties, regionale samenwerking, innovatieve kracht en multifunctionaliteit. De nota gaat de jaren 2012 t/m 2016 bestrijken. Verder gebruikt de Provincie recessiegelden om kansrijke initiatieven op heel korte termijn te steunen. Met de uitvoering moet dan al begonnen worden in 2010. Bij het toekennen van de recessiegelden wordt al vooruitgelopen op het toekomstige beleid. In verschillende gesprekken is aangegeven dat een initiatief moet passen binnen de richtlijnen van Gelderland Sportland. TOP Hal Er is een lobby geweest om provinciale gelden binnen te halen voor het Project TOP Hal. De middelen in het kader van Gelderland Sportland laten te lang op zich wachten. Het beleid moet op provinciaal niveau nog verder uitgewerkt en vastgesteld worden. De volgende aspecten maken dat er op korte termijn geen middelen komen vanuit deze stroom: 1. De exacte voorwaarden voor de subsidie zijn nog niet vastgesteld 2. De beleidsnota gaat de periode 2012 2016 bestrijken Op basis van de volgende kanttekeningen die tijdens de verschillende gesprekken zij geplaatst schatten wij in dat er ook op lange termijn geen middelen te verwachten zijn: 1. Apeldoorn heeft al een locatie voor topvolleybal 2. Het is niet waarschijnlijk dat er geinvesteerd wordt als al met de uitvoering begonnen is. Voor recessiegelden komt de TOP hal niet in aanmerking omdat de bouw niet dit jaar kan starten. Rozengaarde Wij schatten in dat er een kleine kans is om voor Rozengaarde zogenaamde recessiegelden binnen te halen bij de Provincie. Rozengaarde moet dan op heel korte termijn plannen kunnen presenteren die de Provinie er in voldoende mate van overtuigen dat het project 1. regionaal gedragen wordt 2. ten goede komt aan de kernsport in het kader van het Olympisch plan (de kans is groot dat dit volleybal wordt). 3. innovatief en multifunctioneel is 4. bij voorkeur een onderwijsaspect heeft (omdat dit bij de TOP hal ook het geval was) 5. de volledige steun heeft van de gemeente Doetinchem 6. geen overlap kent met reeds aanwezige voorzieningen in de omgeving 7. met de bouw gestart kan worden in 2010 Aan eerste verkennende besprekingen met de gedeputeerde Esmeijer en ambtenaren sport ontlenen wij de indruk dat de provincie niet overtuigd is van de meerwaarde van het project. Bij de bespreking van de begroting 2011 in november wordt duidelijk of de middelen er ook daadwerkelijk zullen komen. De middelen worden vervolgens uitgekeerd in 2011. We proberen een aanmelding van 2,5 miljoen voor de voorjaarsnota te laten slagen. 14
5. Slot In deze notitie is verwoord dat zich een vraagstuk voordoet op het gebied van het spelen van topvolleybal in Doetinchem. De huidige locatie voldoet niet. Er zijn twee mogelijkheden om een passende accommodatie te realiseren. Voor de aanvullende financiering van beide initiatieven wordt een beroep gedaan op de gemeente. De gemeente Doetinchem investeert echter niet in topsport. Om een oplossing te vinden voor het probleem zijn drie varianten in kaart gebracht. De eerste is eenvoudig. De gemeente houdt vast aan de ingezette koers. Er worden geen middelen vrijgemaakt voor een accommodatie voor topsport. Een alternatief is mee te gaan in het plan van twee particuliere initiatiefnemers voor een TOP Hal op sportpark Zuid. Mocht deze variant gekozen worden dan drukt dit vrij zwaar op de begroting van de gemeente. Er is minstens 5,- miljoen nodig om het plan te realiseren. Tot slot kan gekozen worden voor het ophogen van het dak van sporthal Rozengaarde. Voor deze variant wordt ook een gemeentelijke bijdrage gevraagd. Geschat is dat deze uitkomt op ruim 2,- miljoen. Er is een kans dat er voor Rozengaarde Provinciale middelen beschikbaar komen. Om daarvoor in aanmerking te komen moet in 2010 met de bouw gestart worden. 15
maatregel flora en fauna mitigerende en compenserende maatregelen* Toevoeging van minimaal 70 parkeerplaatsen BIJLAGE 1 Welke aanpassingen zijn wenselijk op Sportpark Zuid ook zonder TOP Hal? Deze vraag gaat over ambities en mogelijkheden die er zijn voor het sportpark, indien er geen topsporthal gebouwd wordt. Het hoofddoel is inzichtelijk maken welke kosten er gemaakt moeten worden, en welke mogelijke ingrepen als wenselijk worden geacht. noodzakelijke kosten met tophal Ca 300.000,- tot 400.000,- Ca 130.000,- noodzakelijke kosten zonder TOP hal Ca 80.000,- tot 300.000,- wenselijk zonder tophal Ca 130.000 tot 300.000,- Toelichting Mede afhankelijk van realisatie overige initiatieven, ijsbaan als enige zekerheid gezien. Afhankelijk van locatie, met tophal is hier goedkoper omdat uitgegaan wordt van kale grond geleverd door WRIJ. Bij komst TOPhal zijn meer dan 70 plaatsen wenselijk. Ontsluiting energieweg Ca 150.000,- Ca 150.000,- Let op: dit zijn 2 verschillende ontsluitingen! Nieuwe trafo Ca 100.000,- (Ca 100.000,-) Indien het GRC een nieuwe trafo nodig heeft is dit tlv het GRC Aankoop gronden waterschap Ca 1.200.000,- Zonder onderhandelingsresultaat. Zonder tophal is er waarschijnlijk de mogelijkheid om binnen het huidige park een oplossing te Omleggen Riool vinden. Ca 225.000,- (Ca 125.000,-) 225.000,- tbv leidingen onder tophal, synergievoordeel te halen met gedeelte tbv GRC. Voor de beoogde locatie GRC hoeft slechts een deel verlegd te worden, dit is tlv het GRC. * tussen de 300.000 en 400.000,- Zoals ook uit de quickscan Sportpark Zuid van januari 2009 blijkt zijn er een aantal knelpunten binnen het sportpark. In de hoek van de tennishal en de SAZA hal zijn dit met name de ontsluiting en het parkeren. Parkeren Op het sportpark is er momenteel een tekort aan parkeerplaatsen. Het tekort bedraagt, indien er een evenement is in de tennishal en ook bij bijvoorbeeld DZC, circa 230 parkeerplaatsen. In de weekeinden kan er gebruik worden gemaakt van het WRIJ terrein. Dit in combinatie met verkeersregelaars voorkomt dat er te veel overlast is. Het is echter wenselijk om het parkeren duurzamer op te lossen. Met een optimalisatie van de aanwezige terreinen op het sportpark kunnen wellicht enkele tientallen plaatsen gevonden worden. Deze zijn ook nodig voor de ijsbaan. Voor een definitieve oplossing kan de voormalige waterzuivering aangekocht worden. De huidige vraagprijs is ca 1,2 miljoen. Maar moet nog uitonderhandeld worden. Aangezien dit gebied (inmiddels) zeer groen is wordt overigens verwacht dat voor dit terrein ook compenserende en mitigerende maatregelen getroffen moeten worden, indien dit terrein wordt ingericht als parkeerterrein. Aanleg van de parkeerplaatsen zelf wordt voor 70 stuks begroot op ca 130.000,- Deze hebben een lage kwaliteit. Voor een p-terrein op de 16
waterzuivering moet een ontsluitingsweg aangelegd worden. Indien geen TOP hal gerealiseerd wordt kan in die omgeving enige parkeerruimte gezocht worden. Dit is ook afhankelijk van de definitieve koers van het GGC Parkeren: Toevoeging ca 70 parkeerplaatsen op grond WRIJ: Kosten: ca 1,5 miljoen (inclusief ontsluiting, exclusief onderhandelingsresultaat en flora/fauna) Toevoegen parkeerplaatsen op gronden binnen sportpark: eea afhankelijk van andere alternatieven, en eventuele komst van tophal Kosten: 130.000,- tot 3 ton Euro. Noodzaak: noodzakelijk, let wel: de tophal vergroot de druk. Persleiding Voor de topsporthal dient een splitsing van een persleiding verlegd te worden. Dit is, indien de gemeente 100% van de kosten moet dragen begroot op ca 225.000,- Als alleen het Graafschap College gaat bouwen, op de op dit moment beoogde plaats, zal waarschijnlijk 1 van de aftakkingen verlegd moeten worden. Dit is te realiseren voor grofweg de helft van de kosten. Door het Graafschapcollege kan niet op dezelfde plaats als waar nu de tophal staat een eigen hal gebouwd worden (zie hieronder) Persleiding, verleggen Kosten ca 125.000,- tbv het Graafschapcollege, dekking uit grondverkoop aan GRC Noodzaak: ja. Ontsluiting Zoals al aangegeven is het wenselijk om de ontsluiting van het sportpark bij de Liemersweg te verbeteren. Een ambitie uit de quickscan Sportpark Zuid is om de ontsluiting ten westen van het park te realiseren, om zo over de grond van het waterschap heen het parkeerterrein te bereiken. De ontsluiting verloop dan via de rotonde op de Energieweg. Dit is ook als voorkeursvariant vastgesteld door het college. Bij de realisering van de topsporthal in combinatie met de ijsbaan is deze ambitie waarschijnlijk niet waar te maken. Fysiek ontbreekt het aan de ruimte, zie daarvoor de illustratie op de volgende pagina. Als de topsporthal in de huidige vorm niet mogelijk is, kan besloten worden om deze ambitie te verwezenlijken. Overeenstemming met het WRIJ is daarbij een vereiste. Ontsluiting via Europaweg Kosten ca 150.000,- onmogelijk bij topsporthal én ijsbaan, overeenst. met WRIJ vereist. Noodzaak: uiterst wenselijk, niet noodzakelijk Flora en Fauna De initiatieven topsporthal, ijsbaan en GRC zorgen cumulatief voor een verslechtering van de flora en fauna binnen het plangebied. Het is noodzakelijk om mitigerende (op de locatie zelf) en compenserende (elders) maatregelen te nemen om binnen de huidige wetgeving de bouwplannen toe te kunnen staan. Op dit moment is nog niet geheel duidelijk wat de precieze kosten zijn. Daarvoor zijn gedetailleerde plannen nodig, waarover al besluitvorming is geweest. Als alle initiatieven doorgang vinden worden deze kosten begroot op ca 400.000,- 17
Het is de verwachting dat indien er slechts één van de drie initiatieven doorgaat op de geplande locatie, de flora en faunakosten relatief beperkt blijven, omdat slechts mitigerende maatregelen getroffen moeten worden. Flora en fauna Kosten ca 80.000,- tot 400.000,- afhankelijk van aantal bouwplannen Noodzaak: Ja. Hoogspanningsleiding Alle liggende bouwplannen hebben rekening gehouden met de zonering rond de hoogspanningsleiding. In principe hoeft deze voor de bouwplannen niet ondergronds te worden gelegd. Dit wil echter niet zeggen dat de getekende bouwvolumes voor ieder doel gebruikt mogen worden. Het is bijvoorbeeld niet zo dat het GRC, als de tophal niet doorgaat, op dezelfde plaats een eigen accommodatie mag bouwen. De tophal huren door een school voor een aantal uren per dag is toegestaan op de huidige locatie, maar de bouw van een school (eigen hal) is dat niet. Als het GRC een grotere accommodatie wil bouwen dan tot dusver beoogd, kan binnen het sportpark gezocht worden naar een andere locatie. Hoogspanningsleiding Kosten PM, sterk afhankelijk van geplande functies in de directe omgeving Noodzaak: volgens de huidige plannen geen, brengt ook beperkingen met zich mee. 18
19
BIJLAGE 2 prognose vrijval explotatielasten baten Rozengaarde Sporthal obv begr 2009 gd jaar personeel /overhead kap lstn overige exploitatie lasten overige exploitatie baten vrijval totaal 2010 12.227 0 141.000-120.000 33.227 2011 12.227 850 141.000-120.000 34.077 2012 12.227 1.700 141.000-120.000 34.927 2013 12.227 5.937 141.000-120.000 39.164 2014 12.227 6.627 141.000-120.000 39.854 2015 12.227 7.316 141.000-120.000 40.543 2016 12.227 8.005 141.000-120.000 41.232 2017 12.227 8.694 141.000-120.000 41.921 2018 12.227 9.383 141.000-120.000 42.610 2019 12.227 10.072 141.000-120.000 43.299 2020 93.728 10.761 141.000-120.000 125.489 2021 93.728 11.450 141.000-120.000 126.178 2022 93.728 12.139 141.000-120.000 126.867 2023 93.728 12.829 141.000-120.000 127.556 2024 93.728 20.975 141.000-120.000 135.702 2025 93.728 21.916 141.000-120.000 136.644 2026 93.728 22.222 141.000-120.000 136.950 2027 105.955 22.529 141.000-120.000 149.483 2028 105.955 23.249 141.000-120.000 150.204 2029 126.319 23.536 141.000-120.000 170.855 2030 126.319 23.822 141.000-120.000 171.141 2031 207.820 24.108 141.000-120.000 252.928 2032 207.820 24.395 141.000-120.000 253.214 2033 207.820 24.681 141.000-120.000 253.501 2034 207.820 24.967 141.000-120.000 253.787 2035 207.820 25.254 141.000-120.000 254.074 2036 207.820 25.540 141.000-120.000 254.360 2037 207.820 25.827 141.000-120.000 254.646 2038 207.820 32.142 141.000-120.000 260.962 Contante waarde in 2010 1.667.000,- De rente en aflossing van dit bedrag kan worden gedekt uit de vrijval van exploitatielasten. Dit is een bijzonder risicovolle constructie. Er wordt een verplichting aangegaan terwijl de vrijval nog gerealiseerd moet worden. 20
21