Burgerschap en Sociale Integratie op De Schalmei 17-10-2014
Inhoud: Kenmerken van De Schalmei 3 Basiswaarden 3 Kerndoelen 3 Aanbod Burgerschap op De Schalmei 4 Een aantal punten uit onze algemene visie 4 Sociale competenties 4 Regels en afspraken 5 Verantwoordelijkheid voor elkaar 6 De organisaties in het dorp 6 De Schalmei een christelijke school 7 Materialen en Methodes die we gebruiken 7 In de groepen 8 De Schalmei en onderwijsvernieuwing 10 2
Kenmerken van De Schalmei Dorpsschool voor alle kinderen Christelijke school Onderdeel van de Brede school De Samensprong VVE Vroeg- en Voorschoolse educatie Leerlingenraad Veel aandacht voor sociaal-emotionele vorming Na schoolse activiteiten Veel contacten met organisaties in het dorp Op weg naar onderwijsvernieuwing. Basiswaarden Vrijheid van meningsuiting Gelijkwaardigheid Begrip voor anderen Verdraagzaamheid Autonomie Afwijzen van onverdraagzaamheid Afwijzen van discriminatie Kerndoelen Burgerschap en Sociale integratie raakt voornamelijk de volgende kerndoelen: 34. De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. 35. De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. 36. De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 38. De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen en ze leren respect op te brengen voor verschillen in opvattingen. 39 De leerlingen leren met zorg omgaan met het milieu. 53 De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die verbinden met de wereldgeschiedenis. 3
Aanbod Burgerschap op De Schalmei Wanneer wij de kerndoelen lezen en de algemeen aanvaarde basiswaarden van de maatschappij waarin onze leerlingen opgroeien wordt één ding duidelijk. Deze doelen bereiken wij niet door les te geven in Burgerschap en Sociale integratie. Deze doelen bereiken we met kinderen door ze voor te leven, met ze te oefenen en door leren. Het is daarom ook van belang dat visie, onderwijs en burgerschap één geheel vormen. Sommige onderdelen worden achteraf getoetst, voor andere onderdelen is de observatie van de leerkracht van belang. In dit document kunt u lezen hoe wij Burgerschap en Sociale Integratie op De Schalmei vormgeven. Hier en daar wordt verwezen naar andere plannen die een onderdeel uit maken van het geheel met betrekking tot Burgerschap en Sociale Integratie. Een aantal punten uit onze algemene visie Onze school is een samenleving in het klein. Kinderen, ouders,leerkrachten en andere mensen hebben hun eigen plaats op school of in het gebouw. We willen goed onderwijs geven, maar ook oefenen in sociale vaardigheden, oefenen in het nemen van verantwoordelijkheid, oefenen in positief gedrag en omgaan met anderen. Kinderen laten ervaren dat ook zij invloed kunnen uitoefenen in de klas en de school. Naast oefenen vinden wij ook het voorbeeld van groot belang. Wat wij van onze kinderen vragen, willen wij ook voorleven naar kinderen, ouders en anderen. Goed voorbeeld doet goed volgen zegt een spreekwoord. We willen een open school zijn: Open staan voor kinderen. Open staan voor ouders. Open staan voor ideeën en nieuwe ontwikkelingen. Onze volledige visie kunt u vinden in de schoolgids, deze staat onder het kopje schooldocumenten. Het basiswoord dat bij ons past is positief, dit kunt u lezen in ons plan Omgaan met elkaar op De Schalmei. Dit kunt u terug vinden op de website onder schooldocumenten. Sociale competenties De leerkrachten van De Schalmei hechten veel waarde aan sociale competenties. Kinderen die zich sociaal adequaat gedragen, dragen ook bij aan een prettig, positief klimaat. Om de sociale ontwikkeling van kinderen te stimuleren gebruikt de school verschillende materialen en methoden. Deze zijn verwoord in het plan: Omgaan met elkaar op De Schalmei. Dit plan kunt u vinden op de website van onze school onder het kopje Schooldocumenten. Kern van dit plan draait om het woord positief. Een positief groepsklimaat is effectief voor de ontwikkeling van de kinderen. Daar steken we dan ook heel veel tijd in. Daarnaast werken we nog met De groep dat zijn wij. Dit is een werkwijze voor de eerste zes weken van ons schooljaar. Ook dit plan kunt u vinden onder het kopje Schooldocumenten. 4
Regels en afspraken Bij binnenkomst kan iedereen het volgende lezen: Welkom, wat fijn dat je er bent! Ik, jij, hij, zij, wij iedereen hoort erbij. Vanuit deze positieve grondhouding willen we iedereen binnen het gebouw tegemoet treden. Maar dit verwachten we ook van onze leerlingen. Daarnaast zijn er vier huisregels die we hanteren: We letten op onze woorden. We zijn aardig voor elkaar. We gedragen ons rustig in het gebouw. We zijn zuinig op onze spullen. Deze regels worden in de groepen verder toegespitst en vertaald naar groepsregels in de groep en op het plein. Ook deze proberen we zo positief mogelijk op te stellen. Onze leerlingen leren op deze wijze dat er regels zijn, waar je je aan hoort te houden. En dat deze regels bijdragen aan een goede omgang met elkaar op onze school en in ons gebouw. 5
Verantwoordelijkheid voor elkaar Een positieve benadering nodigt positief gedrag uit, is de overtuiging van het team van De Schalmei. Daarom benaderen wij de kinderen op een positieve manier, hierdoor voelen kinderen zich gewaardeerd en veilig en neemt hun motivatie om gewenst gedrag te vertonen toe. Wanneer kinderen bij ons op school komen gaan zij naar De Schalmei. De indeling van het gebouw dwingt ons om het schoolgevoel bewust vorm te geven. Wanneer kinderen elkaar kennen schept dat veiligheid en kennen schept verantwoordelijkheid. Wij ondernemen speciale acties om het schoolgevoel van De Schalmei bewust vorm te geven. Vieringen waarin nieuwe kinderen worden voorgesteld en welkom worden geheten. Kinderen indelen in schoolgroepjes van groep 1 t/m 8. Specifieke activiteiten ontwikkelen die geschikt zijn voor deze schoolgroepjes. Hierbij denken wij aan: het Nationaal Schoolontbijt, het kerstcrea, ophalen van elkaar om naar de viering te gaan, De Schalmei got talent organiseren. Instellen van een leerlingenraad. Na een vergadering van de leerlingenraad gaan de oudste kinderen van de raad naar de groepen 1 t/m 4 om uit te leggen wat er is besproken. De organisaties in het dorp De Schalmei is onderdeel van De Brede School De Samensprong. Wij werken samen met de participanten van de brede school en de organisaties in het dorp om activiteiten aan te bieden. We werken samen met de bibliotheek, de peuterspeelzaal, de speelotheek, stichting scala, het jeugdhonk, de schoolarts, maatschappelijk werk en de wijkagent. Haulerwijk is een betrekkelijk klein dorp, maar met actieve organisaties. Met deze organisaties werken wij samen en wij proberen deze organisaties zowel binnen de schooltijden als na schooltijd bij ons schoolleven te betrekken. In de zomermaanden werken we samen met het openlucht zwembad om een deel van de gymlessen in het zwembad te organiseren. We hebben een muziekproject opgestart met de plaatselijke muziekvereniging. Een gedeelte van de muzieklessen wordt onder schooltijd door hen verzorgd. Na schooltijd is er een aanbod bij de naschoolse activiteiten. De tuin der mogelijkheden biedt mogelijkheid om biologielessen aldaar te volgen. De plaatselijke sportverenigingen bieden zowel onder schooltijd als daarna mogelijkheid tot het volgen van lessen. Met de winkeliersverenigingen worden afspraken gemaakt over diverse acties. We zijn als school lid van de plaatselijke speel-o-theek en de historische vereniging van het dorp. Het plaatselijke verzorgingstehuis wordt ook door groepen van onze school bezocht. Het brigadieren van de leerlingen van groep 7 en 8. 6
Door deze verbanden te leggen, leven wij onze kinderen voor dat wij onderdeel zijn van een groter geheel. En dat een ieder zijn steentje aan de maatschappij kan bijdragen. De Schalmei een christelijke school De Schalmei is een christelijke school en wij willen onze leerlingen de tradities en achtergronden van het christelijk geloof meegeven. Een belangrijk deel van onze ouders echter is niet meer kerkelijk meelevend. Wij zoeken naar de verbinding in het geloof en de waarden en normen die ons verbinden. Wij vieren het Kerstfeest en het Paasfeest en hebben contacten met de plaatselijke kerk. Wij vinden het belangrijk dat er op onze school een sfeer van respect heerst voor anders gelovigen en godsdiensten. Wij leren de kinderen over diverse vormen van geloven en gaan op zoek naar de overeenkomsten. Vanuit ons geloof vinden we het een plicht om te zorgdragen voor onze naaste, dichtbij en ook ver weg. Onze leerlingen mogen Goede doelen geld meenemen. De leerlingenraad besluit aan welke Goede doelen we gaan bijdragen. Het Goede doel waarvoor we gaan sparen proberen we zo dicht mogelijk bij de kinderen te brengen door de organisaties op school uit te nodigen. Daarnaast doen we mee aan de landelijke Schoenendoosactie en organiseren wij acties voor goede doelen. Dat zijn acties als een Rommelmarkt, een sponsorloop of fietstocht. Ook deze acties worden eerst besproken in de leerlingenraad. Materialen en Methodes die we gebruiken De schoolregels in en om school; ook voor leerkrachten hoe we hier unaniem mee omgaan; Regels in de groepen; opgesteld door leerkrachten en leerlingen samen. De methode: Soemokaarten van Eduforce( sociaal emotionele ontwikkeling). De methode Sociaal Gedrag, elke dag. School TV met o.a. : Huisje boompje beestje, Koekeloere, Nieuws uit de natuur. De methode godsdienstige vorming: Kind op Maandag van de NZV. De methode bij de vakgebieden aardrijkskunde, geschiedenis, natuur en milieu, verkeer. Het blad Sam Sam. Projectweken o.a. over omgaan met elkaar. Elke maand een zgn. maandviering, verzorgd door een groep met als thema een onderwerp dat aansluit bij Kind op maandag en waarin het omgaan met elkaar en dus actief burgerschap naar voren komt. Lessen over geestelijke stromingen, rituelen, tradities e.d. Bezoek aan musea, tentoonstellingen. Aandacht voor 4 en 5 mei-vieringen, soms in projectvorm. Jaarlijkse kranslegging bij het monument in het dorp. Het organiseren van een kerk-school-gezinsdienst met een bepaald thema. Het betrekken van ouders bij de projecten. De ouders op de hoogte brengen van de schoolregels. Meedoen aan de Himmelwike en de bijbehorende lessen. iedereen is van harte welkom op onze school, mits ze onze (brede) identiteit respecteren. 7
In de groepen Natuurlijk gebruiken we voor burgerschapsvorming de methodes van geschiedenis, aardrijkskunde en biologie. Daarnaast zijn er voor iedere groep nog specifieke onderdelen, hieronder ziet u een greep uit het aanbod. GROEP 1 en 2 Inloop vanaf 08.20 uur: samenwerking kind- school Lessen in hygiëne en gezond gedrag Elkaar helpen bijv. bij het veters strikken Projecten over natuur, beroepen e.d. Soc. Emotionele ontwikkeling: SOEMO-kaarten Kind op Maandag Vieringen zoals: St. Maarten, Sinterklaas, Kerst, Pasen Schoolregels / klassenregels Cultuur Thema s uit de methode Kleuterplein en Piramide Kerk-school-gezinsdiensten Bezoek bibliotheek School TV Kind op Maandag. GROEP 3 en 4 Sociaal emotionele ontwikkeling- Soemo kaarten. School T.V. Schoolregels / klassenregels Verkeersonderwijs. Begrijpend lezen- Tekstverwerken Kerk-school-gezinsdiensten. Taal op maat thema s 8
Vieringen zoals Sinterklaas, Kerst en Pasen Cultuur Boekbesprekingen GROEP 5 en 6 Kind op Maandag godsdienstige vorming Sam Sam Tekstverwerken (begrijpend lezen met allerlei thema s) Soemokaarten voor soc.- en emotionele vorming Schoolregels/ klassenregels OP fietsen en voeten (verkeer) School T.V. Spreekbeurten / boekbesprekingen door leerlingen Excursies Taal op maat (familie, uiterlijk) Kerk-school-gezinsdiensten GROEP 7 en 8 Sam Sam. Soemokaarten. Kind op Maandag- godsdienstige vorming. Natuur Buiten Gewoon. Spreekbeurten / boekbesprekingen door leerlingen Klaar over..( verkeer) Power Point presentaties. Muurkranten maken Taal op maat. Tekst verwerken( begrijpend lezen) School T.V. 9
Internet: digibord Schoolregels/ klassenregels Kerk-school-gezinsdiensten. Cultuur Excursies in het kader van burgerschap De Schalmei en onderwijsvernieuwing Wij zijn op zoek naar een andere invulling van ons Wereld oriënterende onderwijs. We hebben kennis gemaakt met IPC onderwijs: International Primary Curriculum. De klassieke vakken worden geïntegreerd in projecten. Binnen dit project worden zowel kerndoelen als internationale (burgerschap) doelen beschreven. Bijvoorbeeld: Aan het project wereldleiders worden zowel de lessen geschiedenis en aardrijkskunde gekoppeld als lessen voor burgerschap en sociale integratie. Kinderen ervaren dat hier anders is als daar en krijgen een breder beeld van de wereld. Tijdens het werken aan een project worden de lokalen en gangen gevuld met het werk van de kinderen. Zij mogen trots zijn op zichzelf hun werk en hun talenten. Het schooljaar 2014-2015 gebruiken wij als oriëntatie jaar op IPC. 10