Buitendienstmedewerkers van Gemeente Almelo We houden elkaar scherp Tekst: Martine van Dijk, A+O fonds Gemeenten / Fotografie: Kees Winkelman
Buitendienstmedewerkers bij Gemeente Almelo zijn zich bewust van de gevaren, lichamelijke klachten en andere risico s die een rol kunnen spelen. Én zij worden gehoord! De Gemeente Almelo kwam zeer positief uit het onderzoek dat de Inspectie SZW dit jaar heeft uitgevoerd over Arbeidsomstandigheden in de Buitendienst. Naast het praten met medewerkers, elkaar aanspreken op gedrag en het aanwijzen van preventiemedewerkers, zijn alle betrokkenen zich erg bewust van alle risico s. Johan Kippers, arbo-coordinator bij de gemeente, en Paul ten Hoopen, leidinggevende van de Buitendienst, willen graag een voorbeeld zijn voor andere gemeenten. Elkaar aanspreken De belangrijkste vraag die gesteld wordt, heeft uiteraard te maken met de reden waarom nu juist Gemeente Almelo het zo goed voor elkaar heeft. Ten Hoopen vertelt: De medewerkers zijn zich bewust van de risico s van het vak. Ze spreken elkaar aan op onveilig werken en houden elkaar op die manier scherp. De medewerkers verdelen onderling de taken en voelen zich verantwoordelijk voor elkaar. Een cultuur die je niet vaak op deze manier tegenkomt. Hoe die bewustwording tot stand is gekomen, is lastig te zeggen, vindt Kippers: Toen ik ongeveer acht jaar geleden Arbo coördinator werd, heerste deze positieve cultuur al, terwijl er nog weinig beleidsmatigs op papier stond. Hij vervolgt: Er zijn steeds een aantal voortrekkers geweest die Arbo omarmen en zij hebben een goede invloed op hun collega s. Ten Hoopen vult dit verder aan: Daarnaast bieden wij altijd een luisterend oor aan onze medewerkers en proberen wij knelpunten op te lossen. Drempel verlagen Medewerkers het gevoel geven dat ze gehoord worden, gaat niet vanzelf. We proberen de drempel te verlagen door middel van het aanbieden van trainingen en bijeenkomsten over onder andere veiligheid en het gebruik van bepaalde gereedschappen, vertelt Ten Hoopen. Wat misschien nog wel belangrijker is, is het feit dat we niet alleen een luisterend oor bieden, maar ook daadwerkelijk gehoor geven aan de suggesties die zij hebben. Wij kijken altijd wat de mogelijkheden zijn. Kippers beaamt dit: Vertellen dat er geen geld
is, is een echte dooddoener, we proberen dan ook altijd een oplossing te vinden en die hoeft niet altijd duur te zijn. Team op leeftijd Ook in Almelo is de gemiddelde leeftijd van de groep buitendienstmedewerkers hoog. Er wordt met een schuin oog gekeken naar duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. Medewerkers van de buitendienst naar binnen verplaatsen, is een erg grote stap en de mogelijkheden zijn minimaal. Daarom zijn we in gesprek met de bedrijfsarts hoe we deze groep zo gezond mogelijk kunnen houden, zegt Ten Hoopen. De medewerkers zijn mijn kapitaal, daar moet ik goed voor zorgen. (Paul ten Hoopen) Johan Kippers (arbocoördinator) en Paul ten Hoopen (leidinggevende) Hij vervolgt: We bieden trainingen aan over hoe om te gaan met je lijf en richten ons op een preventief beleid omtrend fysieke belasting. De medewerkers zijn ten slotte mijn kapitaal, daar moet ik goed voor zorgen. Ik wil dat ze elke avond weer gezond en veilig thuiskomen. Daarnaast heeft Gemeente Almelo een speciale regeling bij bezwarende omstandigheden, zoals zware fysieke belasting die niet op een andere wijze kan worden verlicht. De medewerkers die dit werk doen, kunnen tijdcompensatie krijgen. Een mooie regeling die medewerkers met zwaar werk tegemoet komt.
Toekomstplannen Ondanks de positieve resultaten, zijn er altijd punten om aan te werken. Ten Hoopen vertelt: Arbo is een onderwerp dat continue aan de orde moet zijn, dat kun je niet laten verslappen. We proberen alle thema s aan bod te laten komen, zo ook agressie en geweld. Kippers vult aan: Onze gemeente voert sinds kort een zero-tolerance beleid. Daarnaast worden alle processen vastgelegd. Door in gesprek te gaan met de medewerkers, creëer je een voedingsbodem om verder te kunnen ontwikkelen. De medewerkers zijn ten slotte de specialist en kunnen ons enorm helpen met het uitwerken van deze processen, zegt Kippers. Arbowijzer Het vastleggen van deze processen kan vergemakkelijkt worden door de ArboWijzer, ontwikkeld door Kippers zelf. ArboWijzer geeft inzicht in de taken van elke medewerker, de risico s die daarbij komen kijken en de scholingsen preventieve maatregelen die nodig zijn om de taak verantwoord uit te kunnen voeren. De tool is zowel bedoeld voor de medewerker als de leidinggevende. Kippers vertelt: Creëer een voedingsbodem om verder te kunnen ontwikkelen. (Johan Kippers) De meerwaarde van ArboWijzer is het overzicht wat je in één oogopslag hebt. Voor een leidinggevende is het belangrijk om inzicht te hebben in de meerjaarlijkse scholingskosten en dat kan met deze tool. Voor medewerkers geeft het inzicht in de risico s van het werk en wat je daaraan kunt doen. Ook is het een handig naslagwerk voor Toolboxonderwerpen. Ten Hoopen is momenteel bezig ArboWijzer te implementeren op de afdeling: Het is een praktische en handzame tool om voor iedere medewerker inzicht te hebben in taken, risico s en scholing en ook voor de medewerker gemakkelijk in gebruik. Alle informatie die met elkaar gedeeld wordt, is terug te vinden, wat deze tool zeer nuttig maakt. <
De meerwaarde van ArboWijzer is het overzicht wat je in één oogopslag hebt
ARBOWIJZER is een tool die een overzicht biedt van de verschillende taken, risico s, bijbehorende preventieve maatregelen, persoonlijke beschermingsmiddelen en benodigde scholing voor de buitendienstmedewerkers. ArboWijzer geeft voor zowel de leidinggevende als de medewerker inzicht in zijn of haar taken. De leidinggevende kan van zijn gehele team zien wie wanneer een bepaalde (in- of externe) scholing moet volgen en wat de kosten hiervan zijn. Naast de verplichte scholing volgens de Arbowet kan er ook aangegeven worden welke scholing wenselijk is voor de medewerkers en wat de herhalingsfrequentie moet zijn. ARBOWIJZER kan binnen elke gemeente geimplementeerd worden. De tool is voorzien van een breed basispakket van taak/risico analyses. Wat nog niet standaard beschikbaar is, wordt ontwikkeld en toegevoegd aan het basispakket. Per taak is de bijbehorende (verplichte of gewenste) scholing opgenomen. Als een opleiding is gevolgd, wordt dat in het systeem verwerkt, zodat altijd weer actuele informatie beschikbaar is. Het programma biedt ook de mogelijkheid om documenten, van bijvoorbeeld Toolbox-bijeenkomsten, te delen, zodat elke medewerker dit via zijn persoonlijke pagina als naslagwerk beschikbaar heeft. Kortom, ArboWijzer is een praktische en handzame tool die vele mogelijkheden biedt. Voor meer informatie kunt u terecht op ArboWijzer, of bij Johan Kippers, telefoon: 06-51 783 405