PLAATS DATUM Schiedam 29 januari 2010 AANWEZIG Leerkracht (Marieke van Buren en Maarten Westenberg) en leerlingen van groepen 7 en 8 van de Wieken: Namens de gemeenteraad: W. (Wijbrand) Boon, I. (Ingrid) Coenradie-Maris, R.L.H. (Rob) Gilsing, en J. (Jaap) Pegtel (raadsadviseur bij de griffie van de gemeente Schiedam) ONDERWERP Raadsleden op bezoek (29.1.2010): de Wieken A Dit verslag heeft twee bijlagen. Inleiding Een van de aanbevelingen van de verkenningscommissie jeugdbeleid (in 2008) was, dat de raad minstens een maal per jaar een bezoek zou gaan afleggen aan de Schiedamse scholen. Doel is een toelichting te verzorgen over wat de gemeenteraad is en wat de gemeente nu feitelijk doet en om vragen daarover te beantwoorden. Het gemeentebestuur Na een rondje voorstellen wordt verteld, dat de gemeenteraad 35 mensen (leden) telt. Dit aantal is gebaseerd op het aantal inwoners van de gemeente Schiedam. Schiedam telt ruim 75.000 inwoners en mag dan 35 leden in de raad hebben. Om lid te kunnen worden moet je 18 jaar of ouder zijn. Je zit niet in de raad voor jezelf maar voor alle mensen die in Schiedam wonen. Rotterdam heeft een paar honderdduizend inwoners en mag er 45 hebben. De kleinste gemeente heeft nog altijd 9 raadsleden. Het is altijd een oneven aantal (zie bijlage 1). Want als het op stemmen aankomt over een voorstel, moet iets wel of niet worden besloten, is er altijd een meerderheid. Is er iemand ziek en zijn er dan maar 34 aanwezig en er zijn er 17 voor of 17 tegen het voorstel dan staken de stemmen. Dan kan er dus geen besluit genomen worden. Het voorstel komt dan een volgende keer weer op de agenda van de vergadering van de gemeenteraad. De raadsleden hoeven het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar je moet je wel netjes gedragen. In het buitenland wordt er misschien eens gevochten (dat is weleens op TV vertoond), maar in Nederland komt dat niet voor. In het gemeentebestuur zitten ook nog de burgemeester, die leidt onder andere de vergaderingen van de raad (is voorzitter van de raad) en de wethouders. Zij hanteert in Schiedam een voorzittershamer die van glas is. De burgemeester kan aan een lampje op de microfoon zien, wie er zou willen spreken, maar je kunt ook je hand opsteken. De burgemeester en de wethouders vormen samen het dagelijks bestuur van de gemeente dat veelal wordt aangeduid met het college van burgemeester en wethouders. De wethouders hebben allemaal een eigen takenpakket. Dit wordt aangeduid met portefeuille. Ze ziet dan ook weleens portefeuillehouder staan in de krant, maar feitelijk is dat niets anders dan een andere naam voor wethouder. De raadsleden hebben ook allemaal een specialisme en zijn daarvoor de woordvoerder namens de partij, de fractie waar zij deel van uitmaken. Dit kan dus gaan over onderwijs, kunst maar ook over de wegen, het milieu. Daardoor wordt het ook niet saai. Je kunt alleen maar lid zijn van de gemeenteraad van Schiedam als je in Schiedam woont. De gemeenteraad besluit wat het college moet doen. Die kun je dan ook als de baas in de gemeente zien. Maar voor de dagelijkse gang van zaken hoeven de wethouders niet altijd te wachten op een besluit van de raad. De burgemeester geeft bijv. op het gebied van de veiligheid (politie en brandweer) een eigen taak. De gemeenteraad controleert wel altijd hoe de taken zij uitgevoerd. Een raadslid kan niet uit de gemeenteraad gezet worden, of je moet in de gevangenis terecht komen. Dat je een keer iets fouts hebt gedaan hoeft niet altijd een reden te zijn om niet in de raad te kunnen komen, Het hangt er wel van af wat je hebt gedaan. Sommige raadsleden hebben nog een baan, of hebben een winkel, en dan komt het raadswerk er dus allemaal nog bij. Daarbij komt ook nog dat als je veel partijgenoten in de raad hebt (veel zetels hebt) je
het werk kunt verdelen. Zit je er maar in je eentje in, dan moet je kiezen waar je veel werk van wilt maken. Nu zo rond de verkiezingen gaat er veel meer tijd inzitten. Maar gepensioneerde raadsleden vangen veel op voor de collega raadsleden. Verkiezingen Op 3 maart zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. De partij die de meeste stemmen krijgt van alle mensen die mogen stemmen (18 jaar en ouder mogen dat) krijgt de meeste plekken in de raad. Zo komt de zetelverdeling tot stand. Alle 35 zetels (plekjes) worden op die manier verdeeld over de partijen die aan de verkiezingen deelnemen. Maar je moet als partij wel de kiesdrempel halen. Dit betekent dat partijen die minder dan een bepaald percentage van de stemmen (de kiesdrempel) halen, geen enkele zetel in de gemeenteraad krijgen. Er wordt nu weer met het rode potlood gestemd. Eerst wordt een stembiljet getekend, maar meester Maarten heeft er een op het internet gevonden. Het is een echt potlood waar mee je een vakje achter de naam op wie je wilt stemmen op het stembiljet rood maakt. Er werd een tijdje met de computer gestemd, maar deze werd te fraudegevoelig bevonden en is verboden. Je stem ook in een hokje, niemand ziet wat je daar doet. Vervolgens doe je het biljet in de stembus. Je mag ook op jezelf stemmen. Je hoeft ook niet op de bovenste, de lijsttrekker, te stemmen. Het mag op een van de andere. Wordt zo n iemand gekozen, dan heet dat dat deze met voorkeursstemmen gekozen is. De partijen die de meerderheid willen vormen als het ware een overeenkomst, maken afspraken en gaan als coalitie verder. Deze coalitiepartijen leveren dan ook de wethouders. De overige partijen gaan de oppositie in. Als iets niet snel genoeg naar de zin van de raad gaat dan kan er door middel van een motie, vaart achter gezet worden. Dan moet het college er aan gaan werken. Als voorbeeld wordt de motie over het popoverleg, oefenruimte voor bandjes, genoemd. Maar de meeste stemmen gelden. De meerderheid van de raad moet het wel eens zijn over het te nemen besluit. Daarom is het aantal raadsleden dus oneven. Zodoende is er altijd een meerderheid voor of tegen een bepaald te nemen besluit. Maar als iedereen of zoveel mogelijk raadsleden voor zijn is dat natuurlijk beter. Wensen - Voetbalveld De wens is voor een voetbalveld (of pannakooi) zoals bij het Meesterwerk ligt. Kan de school er meer grond voor krijgen? Dit gaat niet zo maar. Geadviseerd wordt een brief aan de gemeenteraad met zijn allen te schrijven. Dan kan de raad het met de wethouder die er over gaat (die het in de portefeuille heeft) bespreken. Daar heb je niet veel handtekeningen voor nodig. Als de raad nog niet eerder over een onderwerp heeft gesproken kan het door middel van een burgerinitiatief op de agenda van de gemeenteraad worden geplaatst. Indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, kunnen honderd handtekeningen ervoor zorgen dat de gemeenteraad een voorgesteld onderwerp op de raadsagenda moet plaatsen. - Zwerfkatten De leerlingen treffen wel katten op straat aan. Zijn ze echt niet van iemand? Hoe zijn ze zo geworden? Sommige huisdieren krijgen een soort chip ingepland zodat je altijd door middel van een apparaat kunt lezen van wie de hond of kat is (bijvoorbeeld als ze weggelopen zijn door knallend vuurwerk). Maar dat moet dan wel de eigenaar doen. - Weggestuurd De leerlingen worden ook wel eens weggestuurd. Door oudere jongens. Maar waar kunnen ze dan naartoe? Het gewoon blijven spelen is ook geen optie, want ze lijken wel sterker. - nieuwe bankjes in plaats van de oude Dit is afhankelijk van wie de bankjes zijn. Zijn ze van de gemeente dan moet nagevraagd worden of vervanging is aangevraagd. Zijn ze van de school, ja, dan moet het schoolbestuur actie ondernemen. - Nieuwe raad en plannen voor nieuwe school De raadsleden zeggen dat het wel heel raar moet lopen als de plannen voor nieuwbouw door de nieuwe raad teruggedraaid gaan worden. Alle belangrijke zaken worden doorgesproken met de nieuwe raad. - Leegstand winkels Wat kan de raad doen aan de lege winkels, want dat heeft ook gevolgen voor de wijk? Het merendeel van de panden is in handen, eigendom, bij particulieren. Deze zijn dus niet van de gemeente. MacDonalds had het bijvoorbeeld niet druk genoeg, verkocht te weinig, en is daarom weggegaan. De winkelier moet wel wat kunnen verdienen, althans de verwachting hebben dat hij winst kan maken, voordat hij een winkel opent. De gemeente het proberen aantrekkelijk te maken, zoals nu op de Hoogstraat gebeurt, met Pagina 2 van 5
het opknappen van de winkels, maar de winkeliers moeten het zelf willen. Maar ook is het belangrijk dat Schiedammers in Schiedam blijven winkelen en niet voor alles naar Rotterdam of Vlaardingen gaan. Zo er natuurlijk ook hard aan gewerkt om de intocht van Sinterklaas op de landelijke televisie te krijgen. Misschien dat dat meer mensen trekt die in Schiedam gaan winkelen. Wijkoverleg Via het wijkoverleg kunnen diverse zaken worden geregeld. Zaken die voor de wijk van belang zijn en waarvoor het niet nodig is dat de gemeenteraad daar naar kijkt. Maar er moet wel geld voor de plannetjes zijn. Elke wijk heeft wel een potje met geld, een budget, maar daar kan niet alles van betaald worden. De gemeente moet ook zorgen dat als er zaken kapot zijn, dat die gemaakt kunnen worden. Een kapotte prullenbak vervangen kost al zo n 450. Als er veel vernield wordt kunnen andere dingen, zoals een nieuw voetbalveld niet doorgaan. Als voorbeeld wordt door de leerlingen de situatie bij de Donker Curtiusstraat genoemd. Geadviseerd wordt als er zaken kapot zijn (gemaakt), dit aan de IRADO kan worden gemeld. Ook op de site van de gemeente is daar informatie te vinden (onder reacties & klachten). Ook voor verzakkingen kun je daar terecht en een heuvel in het grasveld. Maar dit laatste kan net zongoed in het wijkoverleg worden genoemd. De ouders zouden daar gebruik van kunnen maken. De leerlingen hebben ook last van het uitlaten van de honden. In reactie zeggen de raadsleden dat er nieuwe plannen zijn, die moeten alleen nog in de gemeenteraad worden besproken. Daarin staat onder meer dat er speciale plekken komen waar je honden mag uitlaten. Op andere plekken mag dat dan niet meer. Ook komen er hondentoiletten bij. Maar degene die de hond uitlaat moet de poep zelf opruimen. Een boete kost al gauw 60. Het geld De gemeente krijgt van alle belastingen die in Nederland gegeven wordt een deel. Dat deel dat vele tientallen miljoenen euro s groot is heet de algemene uitkering. Maar daarnaast mag de gemeente ook zelf belastingen heffen, zoals de hondenbelasting en de belasting op huizen, de onroerende zaak belasting. Bezoek aan de Aleidazaal In bijlage 2 wordt daar een en ander over uitgelegd. De leerlingen zien een bezoek wel zitten! Pagina 3 van 5
Bijlage 1 Artikel 8 van de Gemeentewet: De raad bestaat uit: 9 leden in een gemeente beneden de 3 001 inwoners; 11 leden in een gemeente van 3 001-6 000 inwoners; 13 leden in een gemeente van 6 001-10 000 inwoners; 15 leden in een gemeente van 10 001-15 000 inwoners; 17 leden in een gemeente van 15 001-20 000 inwoners; 19 leden in een gemeente van 20 001-25 000 inwoners; 21 leden in een gemeente van 25 001-30 000 inwoners; 23 leden in een gemeente van 30 001-35 000 inwoners; 25 leden in een gemeente van 35 001-40 000 inwoners; 27 leden in een gemeente van 40 001-45 000 inwoners; 29 leden in een gemeente van 45 001-50 000 inwoners; 31 leden in een gemeente van 50 001-60 000 inwoners; 33 leden in een gemeente van 60 001-70 000 inwoners; 35 leden in een gemeente van 70 001-80 000 inwoners; 37 leden in een gemeente van 80 001-100 000 inwoners; 39 leden in een gemeente van 100 001-200 000 inwoners; 45 leden in een gemeente boven de 200 000 inwoners. Pagina 4 van 5
Bijlage 2 Op de site: http://paradeschiedam.nl/diversen/aanbod-beschrijvingen/griffie-van-de-gemeente-schiedam Staat: Griffie van de Gemeente Schiedam Op bezoek bij gemeenteraad en college Hoe werkt een gemeente eigenlijk? Wat doen de leden van de gemeenteraad? Wat is nu eigenlijk het "College van Burgemeester en Wethouders"... Indien u uw leerlingen (meer) kennis wilt bijbrengen over hoe een gemeente werkt, dan is een bezoekje aan de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders zeker de moeite waard. In het aangeboden programma kan zelfs een raadsvergadering worden nagebootst. De burgemeester of één van de wethouders ontvangt u en uw leerlingen en geeft uitleg over de taken van het college. Daarna leggen enkele raadsleden de taak van de gemeenteraad uit. Een vraag die steevast wordt gesteld: "Wie is de baas in de gemeente?". Weet u het, of bent u niet zeker van uw zaak? Het bezoek zal uw nieuwsgierigheid meer dan bevredigen. Het programma is zowel voor leerlingen van het basis - als voor het voortgezet onderwijs geschikt. Voor informatie en/of aanmelding: griffie@schiedam.nl of belt u de griffie, Jan Gordijn 010-2191041 Pagina 5 van 5