Creditmanagement Trendmeter 13 De belangrijkste CM-ontwikkelingen in kaart gebracht Persrapport bij persbericht over betalingstermijnen VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 1
Copyright Blauw Research bv Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Blauw Research. Dit rapport is geleverd onder de leveringsvoorwaarden van de MOA. All rights are reserved. Nothing from this report may be copied, saved in an authorised data bank or be made public in any form, whether it be electronically, mechanically or through photocopies without prior consent from Blauw Research. This report has been created following MOA conditions. VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 2
Voorwoord Wat zijn de laatste trends en ontwikkelingen op het gebied van credit management? Om antwoord te kunnen geven op deze vraag heeft Blauw Research in opdracht van het VCMB het 13 e credit management Trendmeter onderzoek uitgevoerd. Dit rapport geeft inzicht in de resultaten. Wij wensen u veel leesplezier toe! Rotterdam, Projectteam: Lion Jacobi, projectmanager Marlies Kerklaan, business cell manager Legenda Ter verduidelijking van de onderzoeksresultaten worden in dit rapport belangrijke of opmerkelijke resultaten toegelicht aan de hand van pictogrammen. Betekenis van de pictogrammen: Positieve bevinding Aandachtspunt Opvallend resultaat Aanvulling Blauw Research Blauw Research Weena 125 3013 CK Rotterdam Tel: 010-4000900 www.blauw.com Contactpersonen: Lion Jacobi, lion.jacobi@blauw.com Marlies Kerklaan, marlies.kerklaan@blauw.com VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 3
1. Kort & Krachtig VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 4
1 Kort & Krachtig Organisaties betalen sneller ondanks aanhoudende crisis Organisaties betalen sneller dan vorig jaar Credit management draagt mogelijk bij aan kortere betalingstermijn Crisis duurt ondanks positieve signalen voort Waar in 2012 nog de hoogste gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum in jaren werd bereikt (32 dagen), is dit in gedaald naar 26 dagen. Beduidend minder (28% vs. 74%) credit managers verwachten verdere verslechtering betalingsmoraal. De positie van credit management binnen de organisatie blijft net als in 2012 in belang toenemen (74%). Bijna de helft (48%) van de bedrijven is dan ook meer gaan investeren in credit management. Net als vorig jaar probeert ruim één op de tien organisaties de crisis het hoofd te bieden door ruilhandel te bedrijven (13%). VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 5
2. Betaaltrends Iedere Trendmeter wordt aan credit managers gevraagd naar het betaalgedrag van Nederlandse bedrijven. Op deze manier kunnen trends in het betaalgedrag worden blootgelegd. Ook wordt de attitude van credit managers ten aanzien van de betalingsmoraal in kaart gebracht. Hoofdstuk twee geeft de gevonden trends en resultaten weer ten aanzien van het betaalgedrag van het Nederlandse bedrijfsleven. Tevens zijn er deze meting een aantal nieuwe vragen toegevoegd omtrent betaalgedrag, ook deze resultaten zijn in hoofdstuk twee terug te vinden. VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 6
Ondanks de aanhoudende crisis is in het gemiddelde aantal dagen dat een factuur open staat flink afgenomen 60% 50% 40% 30% 10% 0% cmt 13 (n=120) cmt 12 2012 (n=110) cmt 11 2011 (n=113) cmt10 (n=101) cmt9 (n=125) cmt8 2009 (n=123) 49% Betalingstermijn klant 32% 28% 18% cmt8 2009 (n=123) 55% 56% 24% 60% 65% 62% 56% 42% 43% 33% 29% 28% 2% 2% 1% cmt9 (n=125) 21% 17% 12% 9% 11% 0% 50% 100% gem: 27 dagen gem: 27 dagen gem: 31 dagen gem: 29 dagen gem: 31 dagen gem: 29 dagen 0-15 dagen 16-30 dagen 31-60 dagen 61-90 dagen weet niet Verandering DSO cmt10 (n=101) 40% 34% cmt 11 2011 (n=113) 4% 45% 47% 40% 34% cmt 12 2012 (n=110) toegenomen gelijk gebleven afgenomen weet niet 35 30 25 20 15 10 5 0 Gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum 29 30 cmt8 2009 (n=123) cmt9 (n=125) 29 cmt10 (n=101) 24 cmt 11 2011 (n=113) 32 cmt 12 2012 (n=110) 18% cmt 13 (n=120) 26 cmt 13 (n=117) 2% 2 Betaaltrends DSO Credit managers hebben het afgelopen jaar het aantal dagen dat een factuur open staat licht zien afnemen. Waar in 2012 nog vier op de tien credit managers de DSO zagen toenemen, is dit in gedaald naar een op de drie. Waar in 2012 nog de hoogste gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum in jaren werd bereikt (32 dagen), is dit in gedaald naar 26 dagen. Factureren in crisistijden is weer wat makkelijker geworden voor bedrijven. Vraag: Welke betalingstermijn hanteert uw organisatie naar uw afnemers? Vraag: Wat is op dit moment bij u de gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum? Vraag: Heeft u de afgelopen 6 maanden het gemiddelde aantal dagen dat een rekening open staat (DSO) zien veranderen? VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 7
Credit managers lijken in een factuur minder snel uit handen te geven aan een incasso-organisatie 2 Betaaltrends Betalingsgedrag klanten Aandeel betaling binnen termijn cmt 13 (n=120) cmt 12 2012 (n=110) cmt 11 2011 (n=113) 8% 7% 12% 31% 27% 27% 50% 51% 44% 6% 9% 13% Factuur uit handen (aantal dagen) cmt 13 (n=120) cmt 12 2012 (n=110) cmt 11 2011 (n=113) 19% 29% 31% 41% 31% 8% 10% 7% 13% 10% 17% gem:74 dagen gem:74 dagen gem:81 dagen Credit managers lijken minder snel een factuur uit handen te geven. Waar in 2012 nog een op de vijf binnen 30 dagen een extern incassobureau of deurwaarder inschakelde, is dit in bijna een op de zes. Ondanks een licht afnemende DSO, blijft het aandeel betalingen binnen de termijn gelijk. De helft van de credit managers geeft aan dat binnen hun organisatie driekwart van de betalingen binnen de betalingstermijn wordt ontvangen. cmt10 (n=101) 16% 32% 35% 12% cmt10 (n=101) 38% 31% 14% 7% gem:89 dagen cmt9 (n=125) 14% 26% 46% 7% cmt9 (n=125) 5% 26% 38% 9% 13% gem:84 dagen cmt8 2009 (n=123) 16% 32% 36% 12% 0% 40% 60% 80% 100% minder dan 26% 26%-50% 51%-75% meer dan 75% weet niet cmt8 2009 (n=123) 7% 33% Vraag: Welk percentage van uw portefeuille betaalt binnen de afgesproken betaaltermijn? Vraag: Na hoeveel dagen na vervaldatum geeft u een factuur uit handen (het laten innen van een factuur door een extern incassobureau/ deurwaarder)? VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 8 24% 0% 40% 60% 80% 100% gem:84 dagen 0-30 dagen 31-60 dagen 61-90 dagen 91-120 dagen 121-150 dagen meer dan 150 dagen weet niet
Een kwart van de bedrijven (25%) liep afgelopen jaar meer dan 1% van de omzet mis door niet betaalde facturen. 2 Betaaltrends Oninbare vorderingen Oninbare vorderingen 70% Evenals in 2012 geven zeven op de tien bedrijven aan dat minder dan een procent van de omzet is afgeschreven op oninbare vorderingen. 5% 3% 4% minder dan 1% tussen 1% - 2% tussen 2% - 3% meer dan 3% weet niet n=120 Vraag: Welk percentage van de omzet heeft u in 2012 moeten afschrijven op oninbare vorderingen? VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 9
Beduidend minder credit managers verwachten dat de betalingsmoraal het komende jaar verder zal verslechteren 80% 70% 60% 50% 40% 30% 10% 0% Waardering betalingsmoraal Nederlandse bedrijven n=120 2012 n=110 48% 11% 11% 39% 37% 50% 49% 31% 21% 52% 10% 11% 3% 2% 1% 4% cmt8 2009 (n=123) 49% 60% cmt9 (n=125) 32% 3% 0% 40% 60% 80% 100% goed redelijk matig slecht weet niet Verandering betalingsmoraal cmt10 (n=101) cmt 11 2011 (n=113) 2% verbeteren verslechteren gelijk blijven weet niet Waardering betalingsmoraal overheid n=120 2012 n=110 17% 26% 74% 24% cmt 12 2012 (n=110) 17% 34% 39% 0% 40% 60% 80% 100% goed redelijk matig slecht weet niet 28% 56% 1% 2% cmt 13 (n=120) 2 Betaaltrends Betalingsmoraal Nederlandse bedrijven Waar in 2012 nog bijna driekwart (74%) van de credit managers verwachtte dat de betalingsmoraal zou verslechteren, is dit in nog maar ruim een kwart (28%). Het merendeel van de credit managers (56%) verwacht dat de betalingsmoraal de komende twaalf maanden gelijk zal blijven. De betalingsmoraal van Nederlandse bedrijven in is verbeterd ten opzichte van 2012. Waar in 2012 nog bijna twee op de vijf bedrijven (39%) de moraal matig tot slecht vonden, is dit in nog maar een kwart (26%). De betalingsmoraal van de overheid is daarentegen niet verbeterd. Vier op de tien beoordelen de betalingsmoraal van de overheid als matig tot slecht (37%). Basis: alle respondenten, die zich een mening kunnen vormen over de betalingsmoraal bij Nederlandse bedrijven/de overheid. Vraag: Wat vindt u van de betalingsmoraal bij Nederlandse bedrijven/de overheid? Vraag: Verwacht u dat de betalingsmoraal de komende twaalf maanden zal VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 10
Overheid heeft zich in de ogen van credit managers niet weten te verbeteren in 2 Betaaltrends Betalingsmoraal overheid Stellingen rol overheid De betalingmoraal van de overheid zou sneller verbeterd kunnen worden. 30% 25% 12% 30% De mening van credit managers over de rol van de overheid is onveranderd ten opzichte van 2012. Meer dan de helft (55%) van de credit managers vindt dat de betalingsmoraal van de overheid sneller verbeterd zou kunnen worden. De overheid moet met meer regelgeving komen om betaalgedrag te verbeteren. 33% 19% 10% 8% De vraag naar meer regelgeving blijft onverminderd groot. De helft van de credit managers (48%) is van mening dat de overheid met meer regels moet komen om het betaalgedrag te verbeteren. Overheden zijn slechte betalers. 13% 16% 11% 5% 32% De overheid houdt zich beter aan de afgesproken betalingstermijn dan vorig jaar. 27% 5% 6% 37% 0% 40% 60% 80% 100% zeer mee eens enigszins mee eens noch mee eens, noch mee oneens enigszins mee oneens zeer mee oneens weet niet/ n.v.t. n=120 Vraag: Hieronder staat een aantal stellingen over de rol van de overheid. In welke mate bent u het eens met deze stellingen? VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 11
Ruilhandel komt nog steeds voor, maar is niet significant toegenomen in Ruilhandel 2012 Ruilhandel 2 Betaaltrends Ruilhandel 92,0% 80,0% Acht op de tien bedrijven zeggen niet aan ruilhandel te doen. Desondanks is 13% van de credit managers het afgelopen jaar in aanraking geweest met ruihandel. 8,0% 13,0% 7,0% ja nee weet niet n=110 ja nee weet niet n=120 Voorbeeld 1 van ruilhandel: Geleverde diensten in ruil voor advertentieruimte (bartering). Voorbeeld 2 van ruilhandel: Over en weer gebruik maken van elkaars diensten en de facturen tegen elkaar wegstrepen. Voorbeeld 3 van ruilhandel: Hotelovernachtingen ter betaling van onze diensten. Vraag: Omdat bedrijven door de aanhoudende crisis steeds vaker hun rekeningen niet kunnen betalen, lijkt de traditionele ruilhandel weer in populariteit toe te nemen. Dit wil zeggen dat bedrijven niet betalen voor producten of diensten, maar hier producten of diensten tegenover zetten. Is uw organisatie hier het afgelopen jaar mee in aanraking geweest? VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 12
3. Vakgebied credit manager VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 13
De positie van credit management binnen de organisatie is onveranderd gebleven in. Stellingen positie credit management 3 Vakgebied credit manager Positie CM Credit Management is het afgelopen jaar belangrijker geworden binnen mijn organisatie. Ook andere afdelingen (zoals sales of inkoop) zien het nut van Credit Management steeds meer in. 33% 30% 41% 49% 17% 5% 13% 5% De economische crisis zorgt ervoor dat credit management misschien nog wel belangrijker is dan ooit. Evenals in 2012 geeft het merendeel (74%) van de credit managers aan dat credit management het afgelopen jaar belangrijker is geworden. Bijna de helft (48%) van de bedrijven is dan ook meer gaan investeren in credit management. Mijn organisatie is het afgelopen jaar meer gaan investeren in Credit Management. 18% 30% 25% 14% 13% Slechts een op de tien organisaties heeft het beleid ten aanzien van credit management versoepeld. Bij het merendeel van de bedrijven is dit niet aan de orde. Credit Management is binnen mijn organisatie meer gecentraliseerd het afgelopen jaar. 13% 29% 32% 9% 9% Het aantal FTE voor Credit Management is het afgelopen jaar toegenomen binnen mijn organisatie. 10% 14% 17% 32% Het Credit Management is het afgelopen jaar versoepeld binnen mijn organisatie. 8% 21% 24% 43% 0% 40% 60% 80% 100% zeer mee eens enigszins mee eens noch mee eens, noch mee oneens enigszins mee oneens zeer mee oneens n=120 Vraag: Hieronder staat een aantal stellingen over de positie van het vakgebied credit management binnen uw organisatie. In welke mate bent u het eens met deze stellingen? VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 14
Bijlage Verantwoording Inleiding Acht jaar geleden is OnGuard gestart met het credit management Trendmeter Onderzoek. Vanaf de vorige (12 e ) meting heeft OnGuard het onderzoek overgedragen aan het VCMB. Door continu onderzoek uit te laten voeren onder credit managers wil het VCMB meer inzicht krijgen in de laatste trends en ontwikkelingen op het gebied van credit management. Doelgroep en methode De doelgroep van het onderzoek bestaat uit credit managers en consorten. De gegevensverzameling in dit onderzoek heeft via het onderzoekspanel van het VCMB plaatsgevonden. Dit onderzoek geeft cijfermatige inzichten en is dus kwantitatief van aard. De (potentiële) respondenten ontvingen een uitnodigingsmail met een link, met daarin een unieke code en wachtwoord. Via deze link kon de vragenlijst op (een afgeschermd deel van) de website van Blauw Research worden ingevuld. De vragenlijst voor dit onderzoek is ontwikkeld door Blauw Research in samenwerking met het VCMB. Vervolgens is de vragenlijst geprogrammeerd en getest in DubInterviewer (WAPI-software). Steekproef, veldwerk Het volledige onderzoekspanel van het VCMB is benaderd voor het onderzoek. Uiteindelijk hebben 120 respondenten meegedaan aan het onderzoek. Bij aanvang van het onderzoek is 10% van de bruto steekproef uitgenodigd. Op het moment, dat ongeveer 10% van de beoogde (netto) respons was behaald, zijn tussentijds resultaten opgevraagd om te controleren of zich geen problemen hadden voorgedaan in de vragenlijst. Deze hadden zich niet voorgedaan. Vervolgens is de overige 90% uitgenodigd voor het onderzoek. Om de respons te bevorderen is er tussentijds een tweetal herinneringsmails verstuurd naar alle panelleden, die op het moment van versturen- nog niet aan het onderzoek hadden geparticipeerd. De veldwerkperiode heeft gelopen van 30 september tot en met 17 oktober. De invulduur van de vragenlijst betrof gemiddeld 15 minuten. Dataverwerking De mate waarin de uitkomsten van het onderzoek ook daadwerkelijk voor de gehele doelgroep gelden, uit zich o.a. in de validiteit en de betrouwbaarheid van de uitkomsten. Op deze punten wordt nader ingegaan. Validiteit Een bepalende factor in de algehele kwaliteit van onderzoek is de validiteit. Een goede validiteit duidt erop dat meetfouten binnen het onderzoeksproces worden geminimaliseerd. Bij dit onderzoek is hieraan ruime aandacht besteed. Bij de opzet en het ontwerp van de vragenlijst is veel aandacht geschonken aan de wijze van vraagstelling en aan het opstellen van (beproefde) antwoordcategorieën en schalen. Voor zover mogelijk zijn alle antwoordcategorieën en vraagblokken gerandomiseerd en gerouleerd, waardoor mogelijke volgorde-effecten zijn uitgesloten. De vragenlijst is vooraf uitvoerig getest, waardoor interpretatiefouten bij respondenten zijn geminimaliseerd. De enquête wordt computerondersteund afgenomen, waardoor een tussentijdse nauwkeurige controle mogelijk is. Betrouwbaarheid Na afloop van het veldwerk is het opgebouwde databestand gecontroleerd. Het databestand is vervolgens geschikt gemaakt voor de statistische analyses. Analyse heeft plaatsgevonden door middel van de meest gangbare toetsen. In dit rapport worden de uitkomsten significant genoemd bij een betrouwbaarheid van 95% ( =0,05). Dit betekent dat met minimaal 95% betrouwbaarheid gesteld kan worden dat waargenomen verschillen in de steekproef ook voor de gehele onderzoekspopulatie gelden. VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 15
Bijlage achtergrondkenmerken Functie Branche/sector Doelgroep Credit Manager 34% anders business to business 93% Debiteurenbewaker/- Teamleader Credit 13% 11% 25% Financieel directeur 9% 22% Hoofd administratie 6% business to consumer 34% Consultant 3% 8% Risk Manager 2% 3% 19% Financial Services manager 2% overheid ICT-manager/medewerker 1% handel/distributie productie/industrie 0% 40% dienstverlening financiële dienstverlening 0% 40% 60% 80% 100% n=120 overheid/non profit overig n=120 n=120 Grootte CM afdeling Grootte bedrijf Gebruik CM software 1 medewerker 21% 66% 32% 2-5 medewerkers 46% 6-10 medewerkers 14% 11-15 medewerkers 16-25 medewerkers 3% 5% 6% 26 medewerkers of meer 7% 42% 34% geen CM afdeling 5% 0% 10% 30% 40% 50% n=120 1-19 medewerkers 20-99 medewerkers 100-499 medewerkers 500 medewerkers of meer n=120 ja nee n=120 VCMB Trendmeter 13 B16208 / oktober Pag. 16