Hoe pak ik vroegtijdige zorgplanning bij mijn patiënten aan? Prof Dr Jan De Lepeleire KULeuven
Outcome: preferred goal of care Levensverlenging Beperkte zorg Comfort zorg
Phelps AC, Maciejewski PK, Nilsson M, Balboni TA, Wright AA, Paulk ME, et al. Religious coping and use of intensive life-prolonging care near death in patients with advanced cancer. JAMA 2009 Mar 18;301(11):1140-7.
Phelps AC, Maciejewski PK, Nilsson M, Balboni TA, Wright AA, Paulk ME, et al. Religious coping and use of intensive life-prolonging care near death in patients with advanced cancer. JAMA 2009 Mar 18;301(11):1140-7.
Onze ervaringen RVT THUISZORG HUISARTSPRAKTIJK
Onderhandelde zorg VZP is een denkproces waarmee een instelling een bepaalde visie op zorg rond het levenseinde vorm geeft Een geïndividualiseerde benadering voor elke bewoner waarbij anticiperend op het verloop van het levenseinde bepaalde afspraken m.b.t. het zorgtraject worden gemaakt. Resultaat = onderhandelde zorg en behandelingsrichtlijn
Goal-Based planning Behandelingsrichtlijn gebaseerd op 3 doelstellingen (Muriel R. Gillick) 1. Verlengen van het leven 2. Instant houden van de functies 3. Maximaal comfort bieden
Goal-Based planning Studie (Hebrew rehabilitation Center for Aged in Roslindale, Massachusetts) Patiënten of hun vertrouwenspersonen zijn in staat om doelstellingen te bepalen Deze doelstellingen kunnen vertaald worden in een behandelingsrichtlijn Deze behandelingsrichtlijn kan de artsen helpen in de keuze van behandelen in een acute situatie
Communicatie Communicatieschema opstellen om alle bewoners te betrekken Gespreksmoment kort na opname Bewoner spreekt niet spontaan, het gesprek moet gestart worden door de arts of andere zorgverstrekker Zorgverstrekker (arts) gaat dieper in op signalen die de bewoner geeft Arts initieert een gesprek bij crisismomenten Gesprekken moeten vroeg genoeg beginnen (voor ernstige terminale toestand) Familie uitnodigen op gesprek Gesprek noteren in dossier
RVT Verlenging leven Behoud functies Al of niet hospitaliseren Maximaal Comfort Ghijsebrechts G, Van de Wiele M, De Lepeleire J. Vroegtijdige zorgplanning in rusthuizen: een verkenning. Tijdschr voor Geneeskunde 2009;65:180-5.
ACP model VL BF C Hosp Ja :Max Zorg ZH Ja :Bep Zorg ZH nee :Max Zorg WZC nee :Pal Zorg WZC
Doelstelling Behandeling Onder -zoek Verple -ging kine ergo Voeding VL H Voluit Voluit Voluit Voluit Voluit Voluit BF H Max Herstel Min Belast. Beperkte Hospital. Mogelijk Voluit Voluit Voluit Voluit BF W Max Hertsel Min Belast. Ambulant Voluit Voluit Voluit Voluit C W Palliatief Geen of uitzonder lijk Comfort Stop Stop Comfort
RVT randvoorwaarden Zorgcultuur (positieve ingesteldheid) Communicatie met de resident Communicatie tussen de zorgverstrekkers Zorgdossier Doelstellingen Zorgplan Behandelrichtlijnen AND code : allowed natural death Wetgevend kader De drie wetten: patiëntenrechten, palliatieve en euthanasie KB over RVT
Onze ervaringen RVT THUISZORG HUISARTSPRAKTIJK
Besluit Een VZP gesprek is doenbaar Ook bij lager opgeleide personen De familie wordt minder betrokken dan verwacht Discrepantie tussen oordeel arts en patiënt Leercurve voor de arts
Onze ervaringen RVT THUISZORG HUISARTSPRAKTIJK
Huisartspraktijk Procedure afgesproken in praktijk (speciale kaft + ingescande documenten) Ervaring gemeente Uitvaartdocument in rijksregister Document federatie moet overeenkomen met ministeriele omzendbrief
Eerste persoonlijke ervaring Hoe starten? Geïnduceerd door dokter Op spontane vraag van de patiënt Bij kritische momenten: Belangrijke diagnose (bv slokdarmkanker) Kritieke momenten Binnen de praktijk zijn er overleg en afspraken daaromtrent nodig
Eerste persoonlijke ervaringen Vergt gesprek als inleiding en kadering Crypto-analfabeten Waarden en opvattingen vaak zeer moeilijk te omschrijven maar vaak vertrekpunt voor verder gesprek bv ik ben katholiek opgevoed en vind dat belangrijk maar ga al jaren niet meer naar de kerk Indien geïnduceerd door dokter worden er vaak vragen gesteld over de prognose: gaat het dan zo slecht dokter?
Eerste persoonlijke ervaringen Vinden van een tweede getuige vaak een struikelblok (wat iets zegt over onze samenleving) Bereidheid en vraag naar wilsverklaring veronderstelt voor de mensen niet noodzakelijk een wilsverklaring euthanasie Storende interferentie dogmatische stellingnames Casus A Casus B Induceert vraag door de patiënt omtrent visie en houding van de dokter tov euthanasie
Wie/wanneer gesprek starten? Concrete vraag patiënt Opvolgconsultatie chronische pathologie Vanaf de leeftijd van 70 jaar Ter gelegenheid van een belangrijke diagnose met slechte prognose Uit literatuur en ervaring blijkt dat de patiënt verwacht dat arts het initiatief neemt
Besluit VZP is haalbaar en doenbaar in RVT Thuiszorg Dagelijkse praktijk maar bewustzijn van discrepantie tussen oordeel van de patiënt (die we zeer goed kennen ) en ons eigen oordeel daarover Moet een echt proces kunnen zijn en geen papieren formaliteit Vergt van de arts Goede (communicatie)vaardigheden Inzicht in eigen waarden en de vaardigheid daarover te reflecteren en spreken Afspraken binnen de praktijk Een leercurve