ï/ianiïïwisumu yr GEMEENTE OLDEBROEK - 6 ['KT. 2015 Informatie van het college aan de raad Onderwerp: Deltaprogramma: deelprogramma's augustus 2015. Portefeuillehouder: H. Westerbroek / mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 218340/218569 Behandelend ambtenaar B. bij t Werk / E. van Leussen Aanleiding om te informeren Begin 2014 hebben wij u geïnformeerd over de bestuurlijke informatie- en consultatieronde van de Deelprogramma s Rivieren en IJsselmeergebied in het kader van het Deltaprogramma. Daarnaast bent u betrokken bij het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel. Graag willen wij u informeren over het Deelprogramma Zoetwater: Zoetwatervoorziening Oost- Nederland en het vervolg op het Deelprogramma IJsselmeergebied, en de voortgang van het Project Reevediep / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel. Samenvatting Nederland is een laag gelegen land. dat kwetsbaar is voor overstromingen. De overheid wil Nederland nu en in de toekomst beschermen tegen hoogwater en zorgen voor voldoende zoetwater. Om de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening ook in de toekomst te garanderen is het Deltaprogramma opgezet. Het Deltaprogramma is een nationaal programma. De gemeente Oldebroek is hierbij betrokken. De gemeente Oldebroek is betrokken bij het regionale deelprogramma Rivieren vanwege het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel en het deelprogramma Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON), en bij het deelprogramma IJsselmeergebied vanwege de ligging aan het Drontermeer (Randmeren). Begin 2014 hebben wij u gerapporteerd over de bestuurlijke informatie- en consultatieronde. Dit heeft geresulteerd in een tweetal intentieverklaringen. In februari 2015 hebben wij ingestemd met ondertekening van het Pact van het IJsselmeergebied. Daarmee hebben wij onze betrokkenheid bij dit project getoond. Ter kennisneming is bijgevoegd een afschrift van het ondertekende Pact. In juni 2014 hebben wij ingestemd met ondertekening van de intentieverklaring Zoetwatervoorziening Oost-Nederland. Als vervolg hierop hebben wij onlangs ingestemd met het ondertekenen van de bestuursovereenkomst Zoetwatervoorzieningen Oost-Nederland en met het vaststellen van het Werkprogramma Hoge Zandgronden. Onze reactie hebben wij ter informatie bijgevoegd. Met betrekking tot het Ruimte voor de Rivier project Reevediep / Zomerbedverlaging Beneden- IJssel willen wij het volgende meedelen. Sinds juni 2015 wordt gewerkt aan de verlaging van het zomerbed in de IJssel. De rivier wordt in Kampen tussen de Molenbrug en de Eilandbrug (7,5 kilometer) gemiddeld 2,5 meter uitgediept. Medio juli 2015 is gestart met het opspuiten van de noordelijke dijk van het Reevediep. Een overzicht van de werkzaamheden Reevediep rond Noordeinde is ter informatie bijgevoegd.
-2- Toelichting 1. Inleiding Nederland is een laag gelegen land dat kwetsbaar is voor overstromingen. De overheid wil Nederland nu en in de toekomst beschermen tegen hoogwater en zorgen voor voldoende zoetwater. De omstandigheden zijn aan het veranderen. De zeespiegel stijgt en de bodem daalt. Het aantal regenachtige periodes neemt toe en het gaat harder regenen. Ook stijgt de temperatuur. Om de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening ook in de toekomst te garanderen is het Deltaprogramma opgezet. Het Deltaprogramma is een nationaal programma. De gemeente Oldebroek is hierbij betrokken. Voor ons zijn de drie landelijke deelprogramma's Veiligheid, Zoetwatervoorziening, Nieuwbouw en herstructurering en twee regionale deelprogramma's te weten Rivieren en Usselmeergebied van belang. De gemeente Oldebroek is betrokken bij het regionale deelprogramma Rivieren vanwege het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel en Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON), en bij het deelprogramma IJsselmeergebied vanwege de ligging aan het Drontermeer (Randmeren). Begin 2014 is gerapporteerd over de bestuurlijke informatie- en consultatieronde. Dit heeft geresulteerd in intentieverklaringen. Met dit rapport wordt het vervolg in beeld gebracht. Tevens wordt in dit rapport de stand van zaken rond het project Reevediep / Zomerbedverlaging besproken. 2. Wettelijk kader Op grond van de Deltawet zijn door het Kabinet en de Tweede Kamer beslissingen genomen en voorkeurstrategieën beschreven in het Deltaprogramma 2015. De beslissingen zijn vastgelegd in een tussentijdse herziening van het Nationaal Waterplan. 3. Toelichting/uitwerking en overwegingen Hieronder wordt de stand van zaken sinds begin 2014 besproken van de deelprogramma s IJsselmeergebied, Zoetwatervoorziening Oost-Nederland en Rivieren vanwege het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel. a. Deelprogramma Usselmeergebied Het deelprogramma richt zich op het gehele Usselmeergebied. Dat omvat het Usselmeer en aangrenzende gebieden waaronder de Randmeren. In dit deelprogramma gaat het om de afvoer naar de Waddenzee, een nieuw peilbesluit en operationalisering van het flexibel zomerpeilbeheer in het Usselmeergebied, Markermeer en Zuidelijke Randmeren (de randmeren vanaf Nijkerk). In het deelprogramma gaat het om maatregelen die niet direct van belang zijn voor de gemeente Oldebroek. Er zijn ook geen maatregelen voorzien op het grondgebied van Oldebroek. In februari 2015 hebben wij ingestemd met mandatering van de ondertekening van het Pact van het Usselmeergebied door de burgemeester van Waterland. Hiermee is vanuit Oldebroek een positief signaal afgegeven om het proces te steunen. Daarmee heeft Oldebroek ook haar betrokkenheid bij dit project getoond. Bij brief van 16 maart 2015 is een afschrift van het ondertekende Pact ontvangen. Het Pact is mede ondertekend door de regiogemeenten Elburg en Harderwijk. De brief van 16 maart 2015 van de Programmamanager Deltaprogramma Usselmeergebied hebben wij voor kennisgeving aangenomen.
-3- b. Deelprogramma Zoetwater: Zoetwatervoorziening Oost-Nederland Sinds 2010 werken de overheden in de regio Rijn-Oost samen aan het project Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON) als onderdeel van deelprogramma Zoetwater. Het project levert de regionale inbreng. De urgentie voor onze regio ligt bij de droogteproblematiek, die naar verwachting zal toenemen als gevolg van de klimaatverandering. Watergangen zullen meer droogvallen en grondwaterstanden kunnen gaan dalen. Ook zullen heftige regenbuien in de zomer vaker gaan voorkomen. Dit leidt juist tot wateroverlast. In dit deelprogramma worden maatregelen voorbereid die van belang zijn voor het grondgebied van Oldebroek. In juni 2014 hebben wij ingestemd met ondertekening van de intentieverklaring Zoetwatervoorziening Oost-Nederland. Doel van de intentieverklaring is te komen tot afspraken die moeten leiden tot optimale beschikbaarheid van zoetwater en een verantwoord gebruik daarvan, en daaruit voortvloeiende noodzaak om het (grond)watersysteem in het stroomgebied Rijn-Oost minder gevoelig te maken voor extreme weersomstandigheden (in dit kader met name watertekorten door aanhoudende droogte). Als vervolg op deze intentieverklaring is een Bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost- Nederland en een werkprogramma Hoge Zandgronden opgesteld en op 27 mei 2015 door het Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO) vastgesteld. Wij hebben ingestemd met ondertekening van de bestuursovereenkomst en het werkprogramma. Ondertekening geeft in de kern de volgende binding: Partijen dragen er zorg voor om het eigen financieel aandeel in het regionaal bod van 2014 komende 6 jaar op te nemen in hun begrotingen en meerjarenprogramma. Partijen zullen zich inspannen om het meerdere t.o.v. het regionaal bod (in de bestuursovereenkomst en het werkprogramma het pluspakket genoemd) te realiseren, waarbij alle partijen zich zullen inspannen om aanvullende financiering te vinden. Partijen voegen zich in een lichte coördinatie- en rapportagestructuur onder regie van het RBO Rijn Oost, waarbij jaarlijks de voortgang van de investeringen wordt gemeld en de gehele voortgang van het programma aan het Rijk wordt gerapporteerd. De gemeente Oldebroek heeft voor de periode 2016-2021 voor 1,7 miljoen aan afkoppelgelden in het Afvalwaterketenplan (voormalig gemeentelijke rioleringsplan) en in de meerjarenbegroting staan. Deze afkoppelgelden zijn na vaststelling van het AWP aangeleverd aan de provincie en opgenomen in het pluspakket van het werkprogramma Hoge Zandgronden. In 2018 zal er een evaluatie plaatsvinden. Er wordt dan bekeken of er vrijval van Deltafondsmiddelen dan wel extra middelen beschikbaar komen, die verdeeld kunnen worden over de partijen die onderdeel uitmaken van het zogenaamde pluspakket. Mochten deze middelen vrijkomen, dan worden deze gebruikt om extra m2 verhard oppervlak in Oldeboek af te koppelen. c. Deelprogramma Rivieren: het Ruimte voor de Rivier project Reevediep (voorheen Bypass Kampen) / Zomerbedverlaging Beneden-IJssel Het deelprogramma Rivieren richt zich op de grote rivieren de Maas en de Rijn met vertakkingen waaronder de IJssel. Dit deelprogramma moet antwoord geven op de vraag hoe de grote rivieren op een goede manier steeds grotere hoeveelheden water kunnen afvoeren. De uitwerking voor de IJssel is verwoord in de Voorkeurstrategie IJssel naar het jaar 2100. Deze bestaat uit het op orde brengen en houden van de dijken en het creëren van ruimte om te anticiperen op veranderingen in het klimaat c.q. hogere rivierafvoeren. Hierbij wordt er vanuit gegaan dat in de periode 2015-2030 de projecten uit Planologische Kernbeslissing (PKB) Ruimte voor de Rivier zijn uitgevoerd waaronder voor de regio Zwolle-Kampen de zomerbedverlaging over een lengte van 7.5 kilometer tussen de Molenbrug en Eilandbrug in Kampen en de aanleg van het Reevediep (hoogwatergeul of bypass bij Kampen). Deze laatste maatregel wordt in twee fasen uitgevoerd. In de eerste fase wordt het Reevediep en omgeving ingericht en de zomerbedverlaging
-4- uitgevoerd. In de tweede fase worden de keersluizen in de Reevedam omgebouwd naar een schutssluis en een spuivoorziening, wordt de Drontermeerdijk versterkt, de Roggebotssluis verwijderd, een nieuwe brug in de N307 aangelegd en de capaciteit van de inlaat bij de IJssel in het Reevediep vergroot. De besluiten Zomerbedverlaging (Minister van l&m) en Gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid met als onderdeel de hoogwatergeul bij Kampen (Reevediep) alsmede enkele andere besluiten waaronder bestemmingsplannen van de gemeenten Dronten en Kampen, hebben in de maanden juni/juli 2013 ter inzage gelegen. Op 26 juni 2013 is in 't Noorderhuukien in Noordeinde een informatieavond gehouden. Op de besluiten zijn zienswijzen binnengekomen. Vervolgens hebben enkele partijen beroep ingesteld. Op 11 februari 2015 heeft de Raad van State een tussenuitspraak gedaan. - Tussenuitspraak Raad van State De Raad van State heeft de plannen voor de bouw van de woonwijk Reeve afgekeurd, evenals een stukje verkeersbestemming in de omgeving van de Roggebotsluis. De Raad van State heeft de initiatiefnemers daarnaast opdracht gegeven om het natuurdeel van de plannen rondom het Natura 2000 gebied Drontermeer nader uit te werken (een ADC-toets uitvoeren). Als voorzorgsmaatregel is daarbij aangegeven dat de vaargeul in de hoogwatergeul Reevediep op dit moment nog niet mag worden aangelegd. De huiswerkopdracht van de Raad van State is ingeleverd. De hoofdconclusie van het huiswerk is dat er geen aanleiding is om de huidige plannen aan te passen. De Natuurvereniging IJsseldelta, die het beroep bij de Raad van State heeft ingesteld, krijgt de gelegenheid om daarop te reageren. Afhankelijk van die reactie volgt mogelijk nog een zitting. Daarna doet de Raad van State een definitieve uitspraak. De verwachting is dat dit na de zomer zal zijn. Werkzaamheden De werkzaamheden zijn gegund aan Isala Delta. Dit is een consortium van Boskalis en Van Hattum&Blankevoort. Inmiddels is dit consortium aan de gang gegaan met voorbereidende werkzaamheden en de uitvoering daarvan. Sinds 15 juni 2015 wordt gewerkt aan de verlaging van het zomerbed in de IJssel. De rivier wordt tussen de Molenbrug en de Eilandbrug (7,5 kilometer) gemiddeld 2,5 meter uitgediept. Vanaf 13 juli jongstleden is gestart met het opspuiten van de noordelijke dijk van het Reevediep. Enexis is gestart met het aanleggen van nieuwe elektriciteitskabels en gasleidingen in de omgeving van de Kamperstraatweg. De huidige Kamperstraatweg wordt door de bouw van de inlaat van het Reevediep gedeeltelijk verplaatst. Informatie- en Klachtenmeldpunt Het projectteam Ruimte voor de Rivier IJsseldelta heeft een eigen Informatie- en Klachtenmeldpunt waar men terecht kan met vragen, zorgen of andere opmerkingen (tijdens kantooruren via telefoonnummer: 038-499 8114). In geval van calamiteiten kan buiten kantooruren contact worden opgenomen met de hulpdiensten. - Consequenties aanleg Reevediep voor Oldebroek De aanleg van het Reevediep heeft beperkte consequenties voor onze gemeente. Uitgangspunt is dat tijdens de uitvoering geen bouwverkeer (vrachtwagens etc.) gebruik mag maken van lokale wegen (wel van rijks- en provinciale wegen). Aan- en afvoer van grond, zand en klei naar het bouwterrein mag alleen via het water plaatsvinden. Over het Reevediep wordt in de huidige route Naaldeweg - Nieuwendijk een brug aangelegd. Over het ontwerp van de brug is overleg gevoerd met de gemeenten Kampen en Oldebroek, LTO en Belangenvereniging Noordeinde. Door de aanleg van het Reevediep moeten kabels en leidingen worden verlegd. Dit gebeurt door gestuurde boringen waarvan er één bij Noordeinde (omgeving Buitendijks) zal plaatsvinden. De
-5- gemeente wordt door Enexis geïnformeerd. Een omgevingsvergunning voor het gebruiken van grond en een watergang ten behoeve van de boring is bij de gemeente in behandeling. Een overzicht van de werkzaamheden rond Woordeinde vindt u in de bijlagen. Planning Met de minister is afgesproken dat oktober 2016 de Zomerbedverlaging klaar is. De hoogwatergeul Reevediep moet eind 2018 kunnen functioneren als hoogwatergeul vanaf de IJssel. Definitieve oplevering is voorzien eind 2019. Bijlagen: 1. Kopie college-informatie Deltaprogramma: bestuurlijke informatie- en consultatieronde Deelprogramma s Rivieren en Deelprogramma Usselmeergebied d.d. 28 januari 2014; 2. Afschrift Pact van IJssel meer; 3. Bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost-Nederland inclusief bijbehorend werkprogramma; 4. Overzicht Werkzaamheden aanleg Reevediep rond Woordeinde februari 2015; 5. Antwoordbrief inzake Bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost-Wederland. (De bijlagen I en 5 liggen ter inzage bij de griffie. De bijlagen 2, 3 en 4 staan in BIS en ibabs.) Oldebroek, 11 augustus 2015. Burgemeester en wethouders van Oldebroek,, secretaris drs. B. Brand MCM,