Overzicht Workshops Wijs beleid door overleg Brussel Bedfordcentrum 26 maart 2009 Leraren opleiden? Op hun gezondheid! Studie- en reflectiedag voor alle lerarenopleiders Overzicht van de aangeboden workshops Duid 3 keuzes aan bij inschrijving De beschrijving van de doelgroepen is een indicatie, en niet exhaustief. 1. De afsprakennota: het instrument voor afstemming tussen school en CLB Inge Van Trimpont, pedagogisch adviseur CLB GO! Régine Vandervee, pedagogisch adviseur CLB GO! Het CLB kan een school ondersteunen en coachen om vorm te geven aan het schoolgezondheidsbeleid. Het CLB beschikt over inhoudelijke expertise over tal van thema s die relevant zijn voor een schoolgezondheidsbeleid. Het CLB werkt op maat van de school. De afsprakennota is het instrument bij uitstek om de samenwerking tussen het CLB en de school te concretiseren. Doelgroep: opleidingscoördinatoren, lectoren algemene en vakdidactiek geïntegreerde en specifieke lerarenopleidingen kleuter, lager en secundair onderwijs
2. Beweging promoten op school: een multi-factoriële aanpak Prof. Greet Cardon, docent aan de Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen, Universiteit Gent Prof. Kristine De Martelaer, docent aan de Vakgroep Bewegingsvorming en sporttraining, VUB Prof. Jan Seghers, docent aan de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen, KULeuven Deze workshop is opgebouwd rond 3 presentaties. De eerste presentatie belicht het multi-factoriële karakter van de promotie van sport en beweging op school en zet de 5 fundamentele pijlers uiteen om een beweegbeleid uit te stippelen, dat verder reikt dan de les en leerkracht L.O. In een tweede presentatie wordt uiteengezet hoe een leerkracht L.O. het gezondheidsbeleid kan ondersteunen en welke competenties hiervoor vereist zijn. Ten slotte wordt, in een derde presentatie, ingegaan op de noodzaak en methodiek om bij jongeren naschoolse sportparticipatie te promoten, door lokale samenwerkingsverbanden in het kader van Brede school met sportaanbod. Doelgroep: lectoren LO, vakdidactiek LO, algemene didactiek lerarenopleiding lager en secundair onderwijs 3. Drink- en plasbeleid op school Prof. Johan Van de Walle, UGent Vanuit wetenschap en praktijk werden tien aanbevelingen geformuleerd voor een drink- en plasbeleid in het basisonderwijs. Welke problemen kunnen zich stellen? Hoe kunnen schoolteams, kleuterleidsters en onderwijzers hiervoor een oplossing aanreiken? Doelgroep: lectoren lerarenopleiding kleuter- en lager onderwijs 4. Een kei in evalueren! Veerle Stevens, stafmedewerker wetenschappelijke ondersteuning VIGeZ Kim Schutters, projectmedewerker VIGeZ Een evaluatie uitwerken is vaak moeilijker dan verwacht. Vaak weten we niet van welk hout pijlen te maken wanneer een interventie op haar kwaliteiten moet worden getoetst. Hoe begin je nu met het opstellen van een evaluatiematrix? Wat zijn de geschikte meetinstrumenten? En hoe zorg je er voor dat een evaluatiematrix op een goede manier wordt uitgevoerd? In deze workshop trachten we aan de hand van het stappenplan evalueren een antwoord te geven op deze en andere vragen omtrent evalueren. Deelnemers leren hoe zij op een kwaliteitsvolle manier actiematerialen kunnen evalueren. Doelgroep: allen
5. Snoep verstandig, eet een appel!, leren over leefstijl: naar een klas- en schooldidactiek voor gezondheid Olaf Moens, coördinator onderwijs VIGeZ Met de gezondheidseducatie en het gezondheidsbeleid wil onderwijs bijdragen aan het bevorderen van een gezonde leefstijl. Onderwijs streeft naar duurzame leereffecten en gewoontevorming. Gezondheidsboodschappen zijn echter vaak complex en stuiten op weerstanden bij kinderen en jongeren. In het leerproces staan correcte leerdoelstellingen, een gerichte aanpak en een didactisch handelen met aandacht voor motivatie garant voor leereffecten. Welke didactische accenten en inhoudelijke aandachtspunten geven we mee aan toekomstige leraren? Doelgroep: allen 6. Beestig gezond: het ontstaan van een dynamiek rond gezondheid in de lerarenopleiding vertrekkende vanuit een PWO-project Dr. Hilde Van Houte, projectleider en lector Arteveldehogeschool, Bachelor in het onderwijs: Veerle Martens, opdrachthouder MD&O, projectmedewerker en lector Arteveldehogeschool Bachelor in het onderwijs: In deze workshop stellen we de mogelijkheden van een onderzoeksproject rond gezondheid aan een lerarenopleiding voor. We zoomen in op de intensieve samenwerking met schoolteams van basisscholen, tussen de lectoren uit verschillende disciplines, het betrekken van studenten in opleiding en de uitbouw van een netwerk. Dit PWO-project had heel wat invloed op het curriculum, en gaf aanleiding tot een groeiend gezondheidsbeleid op de campus. Tijdens een tweede gedeelte van deze workshop willen we graag een uitwisselingsgesprek voeren met de deelnemers: hoe pakken anderen het aan, voor welke uitdagingen staan zij en welke belemmeringen ervaren zij? Een praktijkvoorbeeld uit de opleiding bachelor in het onderwijs: van de Arteveldehogeschool. Doelgroep: iedereen die betrokken is bij ontwikkelen van projecten 7. Hoe implementeren de verschillende vormen van lerarenopleiding Gezondheidsbevordering in het curriculum? Panelgesprek met Prof. Dr. Antonia Aelterman, Vakgroep Onderwijskunde, UGent Mevrouw Els Ockerman, HoGent, departement lerarenopleiding Mevrouw Greet Van Doren, CVO Limlo Moderator: Mevrouw Christine De Coninck Doelgroep: directieleden, coördinatoren en iedereen die het curriculum helpt samen te stellen
8. Hoe participeren aan een gezondheidsbeleid in de basisschool? Lieve Van Lancker, pedagogisch begeleider VVKBaO Welke rol kan een leerkracht opnemen in het gezondheidsbeleid en over welke competenties dien je dan te beschikken? 9. Handjes wassen na het plassen, en ook voor t eten handjes niet vergeten! Dr. Petra Claes, Arts infectieziekten / gezondheidsinspecteur Toezicht Volksgezondheid Handhygiëne aanleren en (blijven) aanmoedigen (thuis en op school) bij kleuters en lagere school kinderen om de overdracht van besmettelijke ziektes te verminderen. Focus op WANNEER en HOE handen wassen (goed en zonder geknoei) met nieuw didactisch materiaal handige Hans. Welke ziektes kunnen we zo voorkomen? 10. Beleidsmatig werken rond alcohol en tabak in de basisschool: hoe zinvol en effectief invullen? Ilse Bernaert, Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen vzw Werken rond sociale vaardigheden, aandacht voor het welbevinden van de leerlingen, een ondersteunend schoolklimaat creëren en ouders betrekken zijn essentiële elementen van drugpreventie in de basisschool. In het 5e en 6e leerjaar mondt deze algemene aanpak uit in een drugspecifieke aanpak rond de thema's alcohol en tabak. We kijken hoe deze aanpak vorm kan krijgen, welk materiaal en ondersteuningsaanbod er beschikbaar is... 11. Sekslessen op school? Bart Degryse, Trainer en RSV-deskundige Sensoa Seksualiteit en relaties zijn een belangrijk onderdeel in de ontwikkeling van kinderen en jongeren en verdienen de nodige aandacht en ondersteuning, ook op school. Tijdens deze workshop maak je kennis en ga je aan de slag met methodieken uit de werkmappen k Zag 2 beren en Goede Minnaars. Je wordt bovendien uitgenodigd om te reflecteren over hoe relationele en seksuele vorming een plaats op school te geven. Doelgroep: lectoren algemene didactiek en vakdidactiek, lerarenopleidingen basis- en secundair onderwijs
12. Project Kinderen, aan tafel! - Organiseren van laagdrempelige ouderbijeenkomsten rond (op)voeding. Een praktijkvoorbeeld Inge Lootens, projectverantwoordelijke Vrij CLB Gent & collega Gezondheid en welbevinden zijn ook bij GOK-leerlingen van het grootste belang! Want Armoede schaadt de gezondheid. Hoe kan onderwijs meehelpen om deze vicieuze cirkel waarin kansarmen leven te doorbreken? Hoe bereik je deze ouders die weinig of niet naar school komen? Hoe werken aan gezondheid en opvoeding bij GOKleerlingen in de basisschool? Doelgroep: coördinatoren en lectoren (algemene) didactiek lerarenopleiding lager- en 13. Schoolspecifieke aanpak van vakoverschrijdende eindtermen/ontwikkelingsdoelen in secundaire scholen Brigitte Pycke, pedagogisch adviseur, Provinciaal Onderwijs Vlaanderen Secundaire scholen leggen schooleigen klemtonen in de aanpak van de vakoverschrijdende eindtermen/ontwikkelingsdoelen afhankelijk van de onderwijsvorm, de graad, het studiegebied, de studierichting Steunend op de ervaring van het begeleiden van secundaire scholen om met vakoverschrijdende eindtermen/ontwikkelingsdoelen om te gaan, bekijken we samen concrete voorbeelden. Doelgroep: lectoren algemene en vakdidactiek geïntegreerde en specifieke lerarenopleidingen secundair onderwijs 14. Een Drugbeleid Op School: beleidsmatig werken rond alcohol en andere drugs in het secundair onderwijs Ilse Bernaert, Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen vzw Leerlingen sensibiliseren en informeren rond alcohol en andere drugs en werken aan sociale en persoonlijke vaardigheden zijn essentiële elementen van drugpreventie. Maar ook een duidelijk normatief kader aanbieden, consequent regulerend optreden, vroegtijdig begeleiding aanreiken is belangrijk. We kijken hoe een drugbeleid vorm kan krijgen op maat van de school, met aandacht voor de rol van het schoolteam (leraar, leerlingbegeleider...) en -partners, welk materiaal en ondersteuningsaanbod er beschikbaar is,... Doelgroep: lectoren algemene en vakdidactiek geïntegreerde en specifieke opleidingen secundair onderwijs