ARBEIDSREG ARR214 Tema 7 Stakings en Uitsluitings PHA (2006: 359-369); Natinal Unin f Metal Wrkers f SA & thers v SA Truck Bdies (Pty) Ltd; City f Jhannesburg Metrplitan Municipality v SAMWU & thers; Natinal Unin f Metalwrkers f SA & thers v Edelweiss Glass & Aluminium (Pty) Ltd; NASECGWU & thers v Dnc Investments (Pty) Ltd; CEPPWAWU v Natinal Bargaining Cuncil Fr the Chemical Industry T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (LEERUITKOMSTE) Definieer 'n staking en 'n uitsluiting. Kennis dra van betglinievrming en ander vrme van prtesaksie. Kennis dra van die vrwaardes waaraan die reg m te staak f uitsluiting nderwrpe is. Ken die beperkings waaraan die reg m te staak f uitsluitings nderwrpe is. Ken die gevlge van 'n beskermde en nbeskermde staking f uitsluiting. Kennis dra van die bepalings met betrekking tt sekndêre stakings, ndsaaklike dienste, instandhudingsdienste en vervangingsarbeid. Bespreek stakings aan die hand van hfbeslissings. Bespreek die reg m te staak. Bespreek verbde stakings. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (INLEIDING) Staking is ndsaaklike element van kllektiewe bedinging. Balanseer werkgewer se prergatief. Staking wrd nie verbied nie maar gereguleer. Tekrt aan vergeding beperk tydsduur van staking. Prduksiemark sal nie nredelike lneise duld nie. Werksekuriteit slank daar reenkmstig reëls gespeel wrd. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (REG OM TE STAAK) Art 23 en 36 van Grndwet. Hfst IV van WAV gee uitvering aan art 23. Stakings is wettig as aan al die vereistes vlden wrd met gevlglike werksekuriteit. Vrheen: geen reg m te staak nie slegs vryheid. Ontslag vir kntrakbreuk. 3 Kategrieë van stakings Beskermde staking Vlden aan prsedurele vereistes van WAV. Geen ntslag. Onbeskermde stakings Vldenn nie aan prsedurele vereistes nie. Ontslag. Verbde stakings Verbied deur WAV. Ontslag. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (DEFINISIE VAN N STAKING) Art 213: Gedeeltelike/algehele gesamentlike weiering m te werk/belemmering van werk deur persne wat by dieselfde/verskillende werkgewers in diens is, met die del m n grief reg te stel/geskil t..v. n aangeleentheid van gemeenskaplike belang p te ls. Elemente van n staking: Grepsaksie van werkers/eks-werkers wie n gemeenskaplike delwit het Handeling/Late. Delwit m grief reg te stel f geskil p te ls. (Sien k Edelweiss Glass-saak). Vrme van n staking: Eknmiese staking (werknemers nttrek arbeid m diensvrwaardes te verbeter) Sekndêre staking (werknemers nttrek arbeid m druk p ander werkgewer te plaas) Slerstaking (beplande vertraging van prduksietemp) Stipbeleidstaking (verslap pas waarteen gewerk wrd mdat daar streng vlgens reëls gewerk wrd) Sitstaking (beset werksplek m tegang te verhinder) T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (VERBODE STAKINGS) Art 65 verbied die vlgende stakings: Kllektiewe reenkms Verpligte arbitrasie Ingevlge WAV vir arbitrasie te verwys Ndsaaklike dienste Instandhudingswerknemers Eerste jaar van sektrale vasstelling Bindende arbitrasie tekenning/kllektiewe reenkms/ministeriële vasstelling van tepassing Ndsaaklike dienste Onderbreking kan lewens/veiligheid/gesndheid in gevaar stel Parlementêre Diens SAPD Instandhudingsdiens Onderbreking kan wesenlike fisiese vernietiging van werkgebied/ aanleg/masjinerie tt gevlg hê. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (BESKERMDE STAKINGS) Met vlden aan prsedurele vereistes van art 64: (City f Jhb v SAMWU) Verwysing na raad/kvba (NUMSA v Edelweiss Glass) Sertifikaat van nie-beslegting 48 ure skriftelike kennisgewing aan werkgewer (indien Staat werkgewer is, 7 dae) Aanvang van staking na kennisgewingstydperk Ander bepalings Indien geskil handel r weiering m te beding, met adviserende arbitrasietekenning deur bemidellaar uitgereik wrd alvrens kennis gegee wrd. As dit reaksie is p nprsedurele staking/uitsluiting, nie ndig m aan art 64 te vlden nie. As partye tt geskil lede van dieselfde raad is en daar met geskil gehandel is vlgens raad se grndwet, nie ndige m aan art 64 te vlden nie. As kllektiewe reenkms ander prsedure vrskryf, nie ndig m aan art 64 te vlden nie. As werkgewer diensvrwaardes eensydig verander, slegs 48 ure kennis na versek. Redes vir afdankings (Sien PHA 363) T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (GEVOLGE VAN N STAKING I) Beskermde stakings Geen ntslag mdat staak Geen delik/kntrakbreuk Nie verplig m stakers te verged nie Ontslag vir wangedrag (CEPPWAWU-saak) Persneel-verminderings Geen siviele verrigtinge Nie rtreding van WOBD nie Versuim m stemming te hu Beperkings p vervangingsarbeid T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (GEVOLGE VAN N STAKING II) Vervangingsarbeid Instandhudingsdiens nie vervang nie Offensiewe uitsluiting: geen vervangingsarbeid nie Geen gebruik van interne vervangingsarbeid nie T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (GEVOLGE VAN N STAKING III) Onbeskermde/Verbde stakings AH kan interdik teen staking uitreik AH kan vergeding testaan, met inagneming van Pgings m te vlden Vrafbeplanning Reaksie teen nregverdige handeling van ander party Vldening aan AH-bevel Belange van rdelike kllektiewe bedining Tydsduur Finansiële psisie van partye Ontslag (NUMSA v SA Truck Bdies) AH beskik r eksklusiewe jurisdiksie T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (ANDER VORME VAN NYWERHEIDSOPTREDE I) Sekndêre stakings Werknemers wie in slidariteit en ter ndersteuning van ander werkgewer se werknemers staak. Nie binne bestek van dieselfde raad nie en geen wesenlike belang nie. Vereistes vir beskerming: Primêre staking met beskermd wees 7 dae skriftelike kennis Skade verrsaak aan sekndêre werkgewer met redelik wees in verhuding met mntlike effekte. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (ANDER VORME VAN NYWERHEIDSOPTREDE II) Betglinievrming Openbare uitdrukking deur werknemers van griewe ten einde algemene publiek bewus te maak en ndersteuning vir saak te werf. Openbare prtestering en ntmediging van klante. Vereistes vir beskerming: Met lede van n vakbnd wees Vakbnd mes betglinievrming gedgekeur het Vredevlle demnstrasie Ter ndersteuning van beskermde staking/in verset teen uitsluiting In penbare plek buite werksplek Oreengekme betglinievrming reëls wrd gevlg T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (ANDER VORM VAN NYWERHEIDSOPTREDE III) Prtesptrede m ssi-eknmiese belange te bevrder/verdedig Wegblyaksies (kyk na delwit m geldigheid vas te stel) Gedeeltelike/algehele gesamentlike weiering m te werk ten einde ssi-eknmiese belange van werkers te bevrder. Vereistes vir beskerming is: Nie in ndsaaklikheids/nderhudsdiens nie Vakbnd met prtesaksie gelas/gedkeur NEOAR mes kennis gekry het NEOAR mes aangeleentheid rweeg het Vakbnd met NEOAR 14 dae kennis gee van vrneme m met ptrede vrt te gaan Nie teen AH-bevel nie T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (BEPALING VAN AARD EN STATUS VAN NYWERHEIDSOPTREDE) Val ptrede binne definisie van n staking, sekndêre staking, betglinievrming f prtesaksie? (Kyk na aard en delwitte van aksie) Het werknemers aan spesifieke vrm se prsedurele vereistes vlden? Kyk na PHA pp367-369. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
TEMA 7 (UITSLUITINGS) Werkgewer se eknmiese wapen m werknemers te verplig m aanbd te aanvaar. Uitsluiting van werknemers van werksplek m hul te verplig m eise te aanvaar. Vereistes presies dieselfde as art 64. Sien NASECGWU-saak. T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
VOLGENDE LESING Geskilbeslegting T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za
T: 051 401 9111 inf@ufs.ac.za www.ufs.ac.za