4 de GIOCA verpleegkundig congres AMC 23 januari 2015 Pancreascysten prevalentie & risico op maligne ontaarding Paul Fockens, MD PhD Professor and Chairman of Gastroenterology & Hepatology Academic Medical Center, University of Amsterdam
Pancreascysten prevalentie & risico s Differentiaal diagnose Prevalentie Welke imaging technieken Risico s en surveillance Conclusies
Pancreascysten prevalentie & risico s Differentiaal diagnose Prevalentie Welke imaging technieken Risico s en surveillance Conclusies
Incidental pancreatic cysts Differential diagnosis: Simple cyst / Pseudocyst Serous cystadenoma Mucinous cystadenoma Intraductal Papillary Mucinous Neoplasm
Pancreatic Cysts - IPMN
Pancreatic Cysts Mucinous Cystadenoma
Pancreatic Cysts Serous Cystadenoma
Pancreascysten prevalentie & risico s Differentiaal diagnose Prevalentie Welke imaging technieken Risico s en surveillance Conclusies
Prevalence of Pancreatic Cysts Laffan et al (Dublin, Ireland) AJR, 9/2008 Review of 2832 consecutive MDCT s, performed for non-pancreatic indications 73 pts with cysts (2.6/100), med. size 9mm (2-38)
Prevalence of Pancreatic Cysts Laffan et al (Dublin, Ireland) AJR, 9/2008
Prevalence of Pancreatic Cysts De Jong et al (AMC & ErasmusMC, NL) CGH, 7/2010 Review of 2803 consecutive fun MRI s
Prevalence of Pancreatic Cysts De Jong et al (AMC & ErasmusMC, NL) CGH, 7/2010 Review of 2803 consecutive fun MRI s 66pts with cysts (2.4/100), med. size 9mm (2-38)
Pancreascysten prevalentie & risico s Differentiaal diagnose Prevalentie Welke imaging technieken Risico s en surveillance Conclusies
Diagnostic & surveillance methods CT-scan Often primary imaging method that detected cyst (e.g. urologic evaluation) Excellent resolution Lower specificity for different fluid collections Radiation exposure makes CT not very attractive for follow-up
Diagnostic & surveillance methods MRI T2 weighted images show every small collection Excellent for analysis of different types of fluid collections Allows for objective measurement of lesions No radiation exposure Dependent on interest of radiologist and local protocol for this specific indication
Diagnostic & surveillance methods - MRI De Jong et al, Pancreas 2012
Diagnostic & surveillance methods EUS +/ Fine Needle Aspiration Invasive method which requires sedation Complication risk not negligible Very high resolution Operator dependent FNA offers unique option to collect cyst fluid
EUS for pancreatic cysts
Diagnostic & surveillance methods - EUS De Jong et al, Endoscopy 2011
Pancreatic Cysts EUS-FNA De Jong, Endoscopy 2011
Pancreascysten prevalentie & risico s Differentiaal diagnose Prevalentie Welke imaging technieken Risico s en surveillance Conclusies
Risico s op maligne ontaarding Pancreascysten komen zeer frequent voor (1:40 >50jr) Pancreascarcinoom is relatief zeldzaam (NL 2000/jaar) Cysteuze pancreascarcinomen zijn zeer zeldzaam (1:20) Aantal personen met pancreascyste in NL ~ 150.000 Aantal cysteuze pancreascarcinomen (NL 100/jaar) Kans op ontwikkelen cysteus pancreasca 1:1500/jr NB Hoogste prevalentie bij 70 en 80+!!!
Richtlijnen voor surveillance
Richtlijnen voor surveillance Symptomatisch of wijde PD (>10mm)? à Chirurgie Zijn er worrisome features (>3cm, PD 5-9mm, ) à EUS met FNA Afmeting >2cm surveillance met MRI elke 6-12mnd Afmeting >1cm surveillance met MRI 1 x per 1 tot 2 jr Afmeting <1cm à ontslag NB. Let op algehele conditie, stop surveillance >75jr?
Pancreascysten prevalentie & risico s Differentiaal diagnose Prevalentie Welke imaging technieken Risico s en surveillance Conclusies
Conclusies Pancreascysten komen zeer frequent voor en zijn potentieel pre-maligne Elke beeldvormende techniek heeft beperkingen bij het stellen van een juiste diagnose Sereuse cystadenomen zijn onschuldig à geen FU Kleine cysten hebben zeer laag risico à geen FU Grotere pancreascysten komen in aanmerking voor FU bij vitale patienten Beste FU techniek lijkt MRI