Op en top Belgische schatjes van patatjes

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:29 Page 1 Made in Belgium: wat u nog nooit te zien kreeg! Op en top Belgische schatjes van patatjes AANGEPAST VAN HET BIZZ MAGAZINE N 67 VOOR LUTOSA - 05/2009

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:29 Page 2 Een mooier Belgisch succesverhaal dan dat van Lutosa is moeilijk te vinden. Het familiebedrijf heeft een vestiging in Leuze-en-Hainaut en een in Sint-Eloois-Vijve (Waregem), haalt zijn grondstoffen uit Henegouwen en Vlaanderen en produceert s lands bekendste exportproduct frietjes aan een duizelingwekkende snelheid van 54 ton per uur. Dat is 900 kilo frietjes per... minuut! Kristof Simoens Foto s: Raphaël Demaret 600 tractors per dag tijdens de oogstmaanden Van eind september tot midden oktober rijden er elke dag een 600-tal tractoren af en aan. Jaarlijks verwerkt Lutosa 680.000 ton aardappelen. Dat is 25 % van de totale Belgische aardappelteelt. Lutosa beschikt over 9 geacclimatiseerde opslagruimtes met een totale capaciteit van 100.000 ton. De aardappelen worden in het donker bewaard, een computer bewaakt constant de vochtigheidsgraad en regelt de temperatuur via o.m. enorme ventilatoren die door ondergrondse gangen koude lucht in de aardappelvoorraad blazen. What s in a name? Quizvraag: waar komt de naam Lutosa vandaan? Antwoord: Lutosa is de Latijnse naam van Leuze-en-Hainaut, het Waalse stadje waar de Vlaamse familie Van den Broeke in 1977 de plaatselijke aardappelverwerkende fabriek overneemt. Vier jaar later ziet het merk Lutosa het daglicht. Alleen de beste bintjes Lutosa verwerkt hoofdzakelijk bintjes, waarvan 90 % geteeld wordt in de rijke leemgronden van Henegouwen, West- Vlaanderen en Oost- Vlaanderen. Het gele vruchtvlees en het optimale drogestofgehalte maken die variëteit ideaal. Omdat de kwaliteit van de knol de kwaliteit van het eindproduct bepaalt, begeleidt de agronomische dienst van Lutosa de telers tijdens de hele groeiperiode. Dit al vanaf de selectie van het pootgoed. 2 MEI 2009 BIZZ

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:29 Page 3 < --- Patatten jassen in het stoombad Na het sorteren op grootte zodat elke productielijn (frieten, aardappelspecialiteiten en vlokken) de meest geschikte maat krijgt en elke aardappel zo optimaal mogelijk wordt benut worden de knollen geschild met stoom. Door de hoge temperatuur komt de schil los, waarna de aardappelen met een hele set schuurborstels volledig worden gestript. De schillen worden overigens nog gebruikt als veevoeder. <--- Aangetaste knollen gaan onherroepelijk uit de selectie Een optische sorteerder, uitgerust met een camera en een laser, verwijdert met een ferme stoot samengeperste lucht niet alleen eventuele vreemde objecten stukjes hout of steen maar ook aardappelen die niet voldoen aan de normen. File net voor de snijmachine De nog dampende aardappelen zijn nu netjes geschild en de slechte exemplaren zijn verwijderd. Hoog tijd om ze te versnijden tot staafjes (frieten), blokjes (rissolées), schijfjes (sautées) of partjes (quartiers). Driekwart van alle aardappelen wordt verwerkt tot frieten. BIZZ MEI 2009 3

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:29 Page 4 Gekatapulteerd op watersnijmessen Het versnijden tot frietjes gebeurt met watersnijmessen : krachtige pompen gooien de knollen tegen zeer hoge snelheid op een vlijmscherp rooster. De maaswijdte van dat rooster varieert volgens de gewenste snit van de frieten. Daarna gebeurt een sortering op dikte en lengte alsook een tweede optische sortering. Eerst blancheren, dan drogen... en dan 1,5 minuut bakken bij 170 C De gesneden aardappelen worden vervolgens ondergedompeld in een warmwaterbad met stoominjectie om de kleur te homogeniseren en de enzymen te inactiveren. Vervolgens wacht er nog een koudwaterbad om de structuur te verbeteren. Voor het bakken worden de aardappelen nog eerst gedroogd met warme lucht. Dat beperkt de olieopname en bevordert de knapperigheid. De gesneden aardappelen worden één minuut of anderhalve minuut gebakken in plantaardige olie op 170 C, waarna ze d.m.v. warme lucht of warm water ontvet worden, om het teveel aan olie weg te nemen. 4 MEI 2009 BIZZ

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:29 Page 5 Geleidelijk afkoelen en invriezen bij -40 C Een enorme transportband voert de voorgebakken frieten door opeenvolgende koelzones, die de temperatuur geleidelijk aan terugbrengen tot rond het vriespunt. Daarna wacht een reis van een uur in de vriestunnel bij -40 C, tot de binnentemperatuur in de kern van de frieten -18 C bedraagt. Nog een laatste keer controleren, kalibreren en wegen Tijd voor een laatste, grondige check (optische sorteerder), om na te gaan of het eindresultaat conform het lastenboek van de klant is. Lutosa produceert namelijk niet alleen onder eigen merk, maar ook in opdracht van distributieketens, fastfoodketens, cateringbedrijven, enz. Elke klant heeft zijn eigen lastenboek met wensen (over de lengte, de dikte, enz.). Daarna wordt de juiste hoeveelheid frietjes afgewogen. Elk van de productielijnen kan het hele gamma aan, van 400 gram tot 5 kg. <--- BIZZ MEI 2009 5

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:29 Page 6... tot de kwaliteitscontrole het licht op groen zet. Steekproefsgewijs zal het interne kwaliteitslab, dat officieel geaccrediteerd is, stalen uit de stock halen, de frieten bakken en vervolgens aan een hele batterij tests onderwerpen. O.m. temperatuur, lengte en kleur worden onderzocht. Pas dan worden de producten vrijgegeven. Verpakken en tussentijds stockeren... De diepgevroren frietjes worden vervolgens volautomatisch verpakt in polyethyleenzakjes die al even volautomatisch verpakt worden in kartonnen dozen. Alles wordt op palletten gestapeld, van de nodige etiketten voorzien en opgeslagen bij -20 C in één van de elf diepvriesopslagplaatsen. Die bieden plaats aan 83.000 palletten. De twee nieuwste diepvries opslagruimten zijn volledig gerobotiseerd. Ze vergden een investering van liefst 25 miljoen euro: ze bieden onderdak aan ruim 46.500 palletten en behoren daarmee tot de grootste geautomatiseerde diepvriesopslagplaatsen ter wereld. In de ban van de aardappel, al vier generaties lang De ontstaansgeschiedenis van Lutosa leest als een roman. Toen de Van den Broekes in 1935 begonnen met het verkopen van aardappelen, liet niets vermoeden dat de familie ruim 70 jaar later aan het hoofd zou staan van een aardappelverwerkend bedrijf dat in 2008, meer dan 340 miljoen kilogram aardappelproducten zou verkopen, een omzet zou halen van 240 miljoen euro, twee vestigingen zou tellen en werk zou verschaffen aan 665 medewerkers. Het verhaal van de nv PinguinLutosa Foods is een schoolvoorbeeld van gestage groei (de voorbije 10 jaar is de omzet verdubbeld), voortdurende investeringen (in 2001 37 miljoen euro in de bouw van een nieuwe productielijn in Leuze) en vooral een perfecte beheersing van de grondstof, de aardappel. Niet alleen kwalitatief, via de eigen agronomische dienst, die de telers begeleidt van het poten tot het oogsten, maar ook financieel. Onder invloed van meteorologische factoren en speculatie fluctueert de prijs van de aardappel sterk, soms met een factor 10! Door een evenwichtige combinatie van jaarcontracten en aankopen tegen dagprijs probeert Lutosa de prijs onder controle te houden. In 2007 werd de onderneming overgenomen door de Belgische pionier van diepgevroren groenten Pinguin (www.pinguin.be) en de familie Van den Broeke heeft de aandeelhoudersgroep vervoegt. Lutosa exporteert 91% van de productie naar 94 landen wereldwijd. NV PinguinLutosa Foods Zone Industrielle du Vieux Pont, 5 B-7900 Leuze-en-Hainaut Tel. +32 (0)69 668 211 Fax +32 (0)69 668 200 headoffice@lutosa.com www.lutosa.com 6 MEI 2009 BIZZ

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:30 Page 7 BON -0,30 BTW incl. op een product naar keuze Geldig tot 31/12/2010 in Belgïe, in het Groothertogdom Luxemburg en in Frankrijk SCHATJES VAN PATATJES BON -0,30 BTW incl. Bericht aan de HH. Handelaar : de NV PinguinLutosa Foods verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen voor zover een aankoop van het product heeft plaatsgehad. De firma behoudt zich het recht voor de terugbetaling te weigeren, indien niet voldoende aankopen kunnen aangetoond worden. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling opgestuurd te worden binnen de 3 maand na hun geldigheidsdatum naar HighCo DATA, Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo. Voor Frankrijk, verwerking door Scancoupon. Aanbod niet cumuleerbaar. V.U. / E.R. : F. St-Ghislain, SA PinguinLutosa Foods, Z.I. du Vieux Pont 5, B-7900 Leuze-en-Hainaut. op een product naar keuze Geldig tot 31/12/2010 in Belgïe, in het Groothertogdom Luxemburg en in Frankrijk SCHATJES VAN PATATJES BON -0,30 BTW incl. Bericht aan de HH. Handelaar : de NV PinguinLutosa Foods verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen voor zover een aankoop van het product heeft plaatsgehad. De firma behoudt zich het recht voor de terugbetaling te weigeren, indien niet voldoende aankopen kunnen aangetoond worden. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling opgestuurd te worden binnen de 3 maand na hun geldigheidsdatum naar HighCo DATA, Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo. Voor Frankrijk, verwerking door Scancoupon. Aanbod niet cumuleerbaar. V.U. / E.R. : F. St-Ghislain, SA PinguinLutosa Foods, Z.I. du Vieux Pont 5, B-7900 Leuze-en-Hainaut. op een product naar keuze Geldig tot 31/12/2010 in Belgïe, in het Groothertogdom Luxemburg en in Frankrijk Bericht aan de HH. Handelaar : de NV PinguinLutosa Foods verbindt zich ertoe de tegenwaarde van deze bon, BTW inbegrepen, terug te betalen voor zover een aankoop van het product heeft plaatsgehad. De firma behoudt zich het recht voor de terugbetaling te weigeren, indien niet voldoende aankopen kunnen aangetoond worden. De bonnen dienen voor controle en terugbetaling opgestuurd te worden binnen de 3 maand na hun geldigheidsdatum naar HighCo DATA, Avenue des Pâquerettes 55, 1410 Waterloo. Voor Frankrijk, verwerking door Scancoupon. Aanbod niet cumuleerbaar. V.U. / E.R. : F. St-Ghislain, SA PinguinLutosa Foods, Z.I. du Vieux Pont 5, B-7900 Leuze-en-Hainaut. SCHATJES VAN PATATJES

LUTOSA_NL6:LUTNL03 24/06/08 10:30 Page 8 HOUD U STRIKT AAN DE INSTRUCTIES VAN DE LUTOSA BEGELEIDERS EN DE REGELS INZAKE VEILIGHEID EN HYGIËNE, DANK U. DRAAG EEN BESCHERMSCHORT; GEEN ENKELE BOVENKLEDING MAG ERBOVEN WORDEN AANGEDAAN. DRAAG EEN KAPJE; LANGE HAREN MOETEN ZORGVULDIG BINNEN HET KAPJE GEHOUDEN WORDEN. DRAAG GÉÉN UURWERK EN ZICHTBARE JUWELEN (OORRINGEN, PIERCINGS, ARMBANDEN). EEN TROUWRING IS TOEGELATEN. DRAAG PASSEND SCHOEISEL: SPORTSCHOENEN OF ANTI-SLIP SCHOENEN (PLATTE HAKKEN / TENEN BEDEKT). DE PRODUCTEN NIET BENADEREN, ER NIET RECHTSTREEKS MEE IN CONTACT KOMEN. NIET NIEZEN IN DE BUURT VAN DE PRODUCTEN. NIET ROKEN, NIET BINNEN IN DE GEBOUWEN, NIET BUITEN OP DE SITE. NIET ETEN, NOCH KAUWGOM GEBRUIKEN. OM VEILIGHEIDSREDENEN IS DE TOEGANG TOT BEPAALDE VERHOOGDE INSTALLATIES NIET TOEGELATEN EN TOEGANG TOT DE MACHINEKAMERS IS VERBODEN. GEEN FOTO'S NEMEN, NOCH FILMEN BINNEN IN DE FABRIEK. VOLG STRICT HET DOOR DE LUTOSA GIDS AANGEDUIDE CIRCUIT, EVENALS ZIJN INSTRUCTIES. NIET LOPEN, SOMMIGE PLAATSEN IN DE FABRIEK ZIJN GLAD. IEDERE PERSOON DIE DE REGELS NIET RESPECTEERT, ZAL UITGESLOTEN WORDEN VAN DE RONDLEIDING.