Impact eenheidsstatuut vanuit een Belgisch en Europees ontslagkostperspectief Nicolaas Vermandel Stijn Demeestere Thomas Martens 17 december 2013
Assumpties in cijfer voorbeelden Best practice om een minnelijke regeling / dading te bekomen Sector en industrie gerelateerde bepalingen ivm ontslag werden niet in rekening gebracht (uitzondering: Frankrijk) Cijfers 2012 dateren van december 2011; cijfers 2013 dateren van september 2013 Individueel ontslag (geen collectief ontslag) Arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur Inclusief patronale sociale zekerheidsbijdragen Uitsluiting sectoren met verkorte opzeggingstermijnen Cijfers zijn tot stand gekomen in samenwerking met onze kantoren in de betrokken landen. 2
De nieuwe opzeggingstermijnen
Nieuwe opzeggingstermijnen Opzeggingstermijn in acht te nemen door werkgever Anc. OT Anc. OT Anc. OT Anc. OT < 3 m. 2 w. 5<6 j. 18 w. 15<16 j. 48 25<26 j. 67 w. 3<6 m. 4 w. 6<7 j. 21 w. 16<17 j. 51 26<27j. 68 w. 6<9 m. 6 w. 7<8 j. 24 w. 17<18 j. 54 27<28j. 69 w. 9<12 m. 7 w. 8<9 j. 27 w. 18<19 j. 57 28<29j. 70 w. 12<15 m. 8 w. 9<10 j. 30 w. 19<20 j. 60 29<30 j. 71 w. 15<18 m. 9 w. 10<11 j. 33 w. 20<21 j. 62 30<31j. 72 w. 18<21 m. 10 w. 11<12 j. 36 w. 21<22 j. 63 31<32j. 73 w. 21<24 m. 11 w. 12<13 j. 39 w. 22<23 j. 64 32<33j. 74 w. 2 <3 j. 12 w. 13<14 j. 42 w. 23<24 j. 65 33<34 j. 75 w. 3<4 j. 13 w. 14<15 j. 45 w. 24<25 j. 66 34<35 j. 76 w. 4<5 j. 15 w. 4
Nieuwe opzeggingstermijnen Verkorte opzeggingstermijnen arbeiders in specifieke sectoren Anc. OT Anc. OT < 3m. 2w. 10j. < 15j. 8w. 3m. < 6m. 4w. 15j. < 20j. 12w. 6m. < 5j. 5w. 20j. 16w. 5j. < 10j. 6w. - Sector-CAO per 31/12/2013 voorziet kortere opzeggingstermijnen dan tabel - Voor alle sectoren: 1/01/2014 31/12/2017 - Tewerkstelling tijdelijke en mobiele werkplaatsen: onbeperkt in tijd Interprofessioneel wettelijk maximum: geen afwijking mogelijk bij CAO binnen paritair (sub-)comité 5
Vergelijkende grafiek 2013 - Eenheidsstatuut 80,000 Werknemer; 35 jr.; Legal Advisor (IT sector); 7 jr anciënniteit; Basisinkomen 60.000 bruto/jr + Variabel inkomen 5.000 bruto/jr + Voordelen in natura 8.000 bruto/jr 70,000 60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000 Andere (bv. outplacement / advocatenkosten) Dading - vergoeding om een regeling te bekomen Opzeg(vergoeding) 0 (*) België = fictief voorbeeld van ontslagkost om de volledige impact van het eenheidsstatuut te tonen; deze kost betreft het ontslag van een werknemer die na 1 januari 2014 werd aangenomen en ontslagen wordt na 7 jaar (i.e. in 2021), ervan uitgaande dat er tussentijds geen wijzigingen zouden zijn van de ontslagregels in België en andere landen. (**) Bovenstaande Franse ontslagkost betreft een inschatting op basis van de bedienden in de sector Consultancy. Toepassing van andere sectorale regels zoals de sector Metaal kan deze kost substantieel verhogen (meer dan verdubbeling).de ontslagkost van arbeiders ligt daarbij iets lager. 6
Conclusies - Eenheidsstatuut Bij onmiddellijke integrale toepassing van de nieuwe ontslagregels zal: Een arbeider ontslaan gemiddeld 3 tot 4 keer duurder worden (voorbeeld slide 6: x 4) Een bediende ontslaan gemiddeld 30 tot 40% goedkoper worden. (voorbeeld slide 6: - 35%) Ingevolge de overgangsmaatregelen neemt het sociaal passief ingevolge het eenheidsstatuut in 2014 extra toe: 7 weken terwijl dit voor de hoge bedienden voordien 1 maand per jaar was. In werkgelegenheidsgevoelige sectoren kunnen verder tijdelijk of permanent (voor tewerkstelling op tijdelijke en mobiele werkplaatsen) verkorte opzeggingstermijnen worden toegepast Op sectorniveau kunnen geen afwijkende opzeggingstermijnen worden ingevoerd. Recht op outplacement vanaf een opzeggingstermijn van 30 weken. Aanrekening van 4 weken loon voor de outplacementbegeleiding. 7
Overgangsbepalingen
Overgangsregeling voor lopende contracten: bedienden Geen toepassing nieuwe ontslagregels op volledige anciënniteit Bedienden: twee termijnen a) Opzeggingstermijn (OT) tot 1/01/2014 berekend op basis van wettelijke, reglementaire en conventionele regels die gelden op 31/12/2013 o.b.v. anciënniteit verworven op 31/12/2013: Jaarloon 32.254 EUR op 31/12/2103: 3 m./begonnen 5j. (min. 3m.) Jaarloon > 32.254 EUR op 31/12/2103: 1 m./begonnen j. (min. 3m.) Jaarloon > 64.508 EUR: overeengekomen OT AO b) Opzeggingstermijn (OT) vanaf 1/01/2014 berekend op basis van wettelijke of reglementaire regels die gelden op ogenblik o.b.v. anciënniteit verworven vanaf 1/01/2014. a) + b) = totale OT 9
Vergelijkende grafiek 2013 Overgangsregeling eenheidsstatuut - bedienden 80,000 Scenario 1: ontslag om individuele reden Werknemer; 35 jr.; Legal Advisor (IT sector); 7 jr anciënniteit; Basisinkomen 60.000 bruto/jr + Variabel inkomen 5.000 bruto/jr + Voordelen in natura 8.000 bruto 70,000 60,000 Andere (bv. outplacement / advocatenkosten) 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000 Dading - vergoeding om een regeling te bekomen Opzeg(vergoeding) opbouw > 2014 Opzeg(vergoeding) opbouw < 2014 0 10 (*) Bovenstaande Franse ontslagkost betreft een inschatting op basis van de sector Consultancy en voor een bediende. Toepassing van andere sectorale regels zoals de sector Metaal kan deze kost substantieel verhogen.
Overgangsregeling voor lopende contracten: arbeiders Arbeiders Algemeen: twee termijnen a) Opzeggingstermijn (OT) tot 1/01/2014 berekend op basis van wettelijke, reglementaire en conventionele regels die gelden op 31/12/2013 o.b.v. anciënniteit verworven op 31/12/2013: Indiensttreding na 1/01.2012: art. 65/2 WAO of sector-cao of CAO nr. 75 Indiensttreding voor 1/01.2012: art. 59 WAO, sector-cao of CAO nr. 75 b) Opzeggingstermijn (OT) vanaf 1/01/2014 berekend op basis van wettelijke of reglementaire regels die gelden op ogenblik o.b.v. anciënniteit verworven vanaf 1/01/2014 (art. 69 WAO) a) + b) = totale OT 11
Vergelijkende grafiek 2013 Overgangsregeling eenheidsstatuut - arbeiders Scenario 1 : ontslag om individuele reden 60,000 Werknemer; 35 jr.; Legal Advisor (IT sector); 7 jr anciënniteit; Basisinkomen 60.000 bruto/jr + Variabel inkomen 5.000 bruto/jr + Voordelen in natura 8.000 bruto/jr 50,000 40,000 30,000 20,000 Andere (bv. outplacement/advocatenkos ten) Dading - vergoeding om een regeling te bekomen Opzeg(vergoeding) opbouw > 2014 10,000 Opzeg(vergoeding) opbouw < 2014 0 (*) Bovenstaande Franse ontslagkost betreft een inschatting op basis van de sector Consultancy en voor een bediende. Toepassing van andere sectorale regels zoals de sector Metaal kan deze kost substantieel verhogen (meer dan verdubbeling).
Vergelijkende grafiek 2013 Overgangsregeling eenheidsstatuut - bedienden 120,000.00 Werknemer/bediende; 45 jr; Basisinkomen 35.000 bruto/jr 100,000.00 80,000.00 60,000.00 40,000.00 20,000.00 20jr anciënniteit 15jr anciënniteit 10jr anciënniteit 5jr anciënniteit 2jr anciënniteit 25jr anciënniteit 0.00
Vergelijkende grafiek 2013 Overgangsregeling eenheidsstatuut - arbeiders 120,000.00 Werknemer/arbeider; 45 jr; Basisinkomen 35.000 bruto/jr 100,000.00 80,000.00 60,000.00 40,000.00 20,000.00 2jr anciënniteit 5jr anciënniteit 10jr anciënniteit 15jr anciënniteit 20jr anciënniteit 25jr anciënniteit 0.00
Conclusies - Overgangsbepalingen De ontslagkost van arbeiders stijgt ondanks de overgangsmaatregelen met een grote sprong (tot zelfs 3 keer zoveel als voordien) in de eerste maanden/ eerste twee jaar na 1 januari 2014. (voorbeeld slide 12: ontslagkost x 2,8 na 2 jaar bijkomende anciënniteit) Bedienden met de formule Claeys vallen op 1 januari terug op de regel van 1 maand per begonnen jaar anciënniteit Bij korte anciënniteit (< 5 jaar) is het verschil in kost minder uitgesproken 1
Eenheidsstatuut vanuit een Europees perspectief
Grafiek 1 cijfers 2012 Scenario 1: Ontslag om individuele reden 160,000 Werknemer; 35 jr.; Legal Advisor (IT sector); 7 jr anciënniteit; Basisinkomen 60.000 bruto/jr + Variabel inkomen 5.000 bruto/jr + Voordelen in natura 8.000 /jr 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 Andere (bv. outplacement / advocatenkosten) Dading - vergoeding om een regeling te bekomen Opzeg(vergoeding) (*) Bovenstaande Franse ontslagkost betreft een inschatting op basis van de bedienden in de sector Consultancy. Toepassing van andere sectorale regels zoals de sector Metaal kan deze kost substantieel verhogen (meer dan verdubbeling).de ontslagkost van arbeiders ligt daarbij iets lager. 17
Grafiek 1 cijfers 2013 met volledige doorwerking eenheidsstatuut Scenario 1: Ontslag om individuele reden 160,000 Werknemer; 35 jr.; Legal Advisor (IT sector); 7 jr anciënniteit; Basisinkomen 60.000 bruto/jr + Variabel inkomen 5.000 bruto/jr + Voordelen in natura 8.000 /jr 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 Andere (bv. outplacement / advocatenkosten) Dading - vergoeding om een regeling te bekomen Opzeg(vergoeding) 18 (*) België = fictief voorbeeld van ontslagkost om de volledige impact van het eenheidsstatuut te tonen; deze kost betreft het ontslag van een werknemer die na 1 januari 2014 werd aangenomen en ontslagen wordt na 7 jaar (i.e. in 2021), ervan uitgaande dat er tussentijds geen wijzigingen zouden zijn van de ontslagregels in België en andere landen. (**) Bovenstaande Franse ontslagkost betreft een inschatting op basis van de bedienden in de sector Consultancy. Toepassing van andere sectorale regels zoals de sector Metaal kan deze kost substantieel verhogen (meer dan verdubbeling).de ontslagkost van arbeiders ligt daarbij iets lager.
Conclusies Europees perspectief Toepassing van het eenheidsstatuut verbetert de concurrentiepositie van België substantieel België komt in lijn met de ontslagkost van de West-Europese landen (m.u.v. Zwitserland) Zo daalt België in de ranking (scenario van 60k EUR) van het 2 e duurste (oude bediendenregeling) naar het 7 e duurste land inzake ontslagkost (slide 18 en 19) Een bediende ontslaan gemiddeld 30 tot 40% goedkoper worden 1
Andere aandachtspunten
Andere aandachtspunten 1. Wijziging van de wetgeving inzake rechtsmisbruik Inwerkingtreding voorzien op 1 januari 2014 De onderhandelingen tussen de sociale partners zijn nog volop aan de gang Weinig of geen details beschikbaar over welke richting de onderhandelingen uitgaan (bv. veralgemeend willekeurig ontslagrecht met sanctie van 6 maanden (huidige arbeidersregeling) of loutere motiveringsplicht zonder of met slechts een beperktere sanctie) Geen akkoord zou leiden tot veralgemeende toepassing van artikel 63 m.a.w. potentieel bijkomende kost van 6 maanden (onderworpen aan RSZ) 2. Mogelijke impact van de tewerkstelling bevorderende maatregelen zoals voorzien in de huidige wettekst de ontslagkost in België zou nog verder kunnen dalen op basis hiervan maar de impact hiervan is echter nog onzeker Eventuele verdere daling van de werkgeverskost bij toepassing van de tewerkstelling bevorderende maatregelen? 2 1