R. Meeusen, I.Aerts, J. Verschueren, E. Cumps, E. Verhagen Vrije Universiteit Brussel dept. Human Physiology 1. Inleiding 2. Epidemiologie en etiologie Risico profielen 3. Ontwikkeling van screening en interventie tools JLS-system Preventie programma 4. Evaluatie Extend of injury problem : incidence & severity Assesing its effect by repeating step 1 (RCT) Etiology & Mechanisms Developing & introducing preventive measures Adapted TRIPP-framework (Finch et al 2006, Cumps et al 2007) Beschrijft verschillende stappen van letselpreventie 1-2: Epidemiologie en etiologie 3-4: Ontwikkelen meetinstrumenten + ontwikkelen preventieprogramma 5-6: Evalueren motivators and barriers sporters/coach Van Mechelen et al 1992 Van Mechelen et al. 1992, Finch et al. 2006, Cumps et al. 2007 1
Adapted TRIPP framework Step 6 Step 1 Step 2 Implement the intervention in a real-world context and Establishing the extent of the Establishing aetiology and evaluate its effectiveness What are injury problem in terms Epidemiology of & Etiology mechanism of sports injury the motivators/barriers to uptake? incidence and severity Localisatie: Onderste extremiteit > bovenste extremiteit Vnl. Knie Motivators & Barriers Background Step 4 Background Step 2 Developing measurement instruments Measuring Instruments Acuut en overbelasting Assessing its effect by repeating step 2 or by performing a (randomized) controlled trial Step 5 Describe intervention context to inform implementation strategies What are the motivators/barriers to uptake? Step 4 Step 3 Assessing its effect by repeating step 1 or by performing a (randomized) controlled trial Developing and introducing a preventive measure Epidemiology & Etiology Spronglandingssporten (veel impactkrachten onderste extremiteit): Volleybal, basketbal, voetbal, gymnastiek, lopen, Aagaard H et al. 1996, Bahr R et al. 2003, Deitch et al. 2006, Dick et al. 2007, Felländer-Tsai et al. 1995, Harmer et al. 2005, Kirialanis P, et al. 2003, Verhagen et al. 2004, Cumps et al. 2007 Risico sport? opstellen risicoprofielen Reeds in verschillende sporten: - Basketbal - Crosscountry loper - Marathon loper -Voetbal -Dans - veel letsels onderste lidmaat door neerkomen/verkeerde techniek Relatie letsels & spronglandingstechniek Landing gekwetste atleten : biomechanisch gezonde atleten Atleten met ACL-letsel : vóór het optreden letsel biomechanisch landingstechniek nooit gekwetste atleten Oorzaak of gevolg? Verschillen in techniek oorzaak van letsels Gekwetst zijn aanpassing biomechanica Aerts et al: systematic review jump landing & injuries (submitted) 2
Nood aan Preventie en interventie! Screenen van risicofactoren Opstellen van screeningsinstrument Interventieprogramma s specifiek voor spronglandingstechniek Opstellen interventieprogramma Statische en Dynamische Evaluatie (SDE): Bestaand gestandaardiseerd onderzoeksprotocol Detecteren van intrinsieke risicofactoren Biomechanische eigenschappen van individueel lichaam Technische en biomechanische vereisten eigen aan een bepaalde sport(cluster). Niet sportspecifiek! Sportmedische Keuring en Begeleiding 2004 SSDE reeds ontwikkeld voor sportcluster Spronglandingssporten JLS-System (Jump Landing Scorings-System): Gestandaardiseerd scoringssysteem voor beoordeling landingstechniek De extra dimensie van het SDE SSDE: Het JLS-system als screeningsinstrument Scoringssysteem bruikbaar voor onderzoekers = professional JLS-system Video analyses Griffin et al. 2000; Mcnair et al. 2000 Aerts et al : Validity Jump landing scoring system (submitted) 3
Landingstechniek aandachtspunten: Evenwicht 2 voeten gelijktijdig Musculaire controle Genu varum Genu valgum Voetpositie Kniepositie Schouder boven knieën Landen op voorvoet en naar hiel afrollen Steele et al. 1999, Onate et al. 2005, Krosshaug et al. 2007 en Malinzak et al. 2001 JLS-System (Jump Landing Scorings-System): Scoringssysteem ook bruikbaar voor trainers = 12-points JLS-system Opvolging en feedback (sporters, trainers, coaches, ) Aerts et al : on field screening and evaluation tool 12-point JLS (submitted) Griffin et al. 2000; Mcnair et al. 2000 4
Het 12-points JLS-system Goede inter- en intra betrouwbaarheid Sensitiviteit en specificiteit bedragen respectievelijk 59% and 71%. Significant meer gekwetste atleten scoren 12 Gemakkelijk hanteerbaar Detectie van risicovolle spronglandingstechniek Steele et al. 1999, Onate et al. 2005, Krosshaug et al. 2007 en Malinzak et al. 2001 Aerts et al: Relationship between jump landing and injuries: screening of the ahtlete at risk (in preparation) Interventie spronglanding - Aandachtspunten JLS-system in acht nemen - 3 maanden durend interventieprogramma - Kwaliteit boven kwantiteit! - Aan de hand van het JLS-system werden de verbetering in de spronglanding techniek gemeten. - Opmeten incidentie en prevalentie letsels. Myer et al. 2008; Hewett et al. 2000 Myer et al. 2008; Hewett et al. 2000 5
Interventie programma: Minder letsels in interventiegroep Positieve invloed op spronglandingstechniek Nog diepgaandere analyses nodig maar veelbelovend resultaat. Kennis Invloed op attitude en gedrag Impact op preventieve maatregelen promotie van preventieve maatregelen en informeren over het belang! Aerts et al : efficacy of a 3 month training program. BMC Musculoskeletal disorders 2010 Sallis et al. 2002, Geller 1998, Perry et al. 1999 Gemotiveerde en geïnformeerde trainers? Passen sneller preventieprogramma s toe Ook atleten moeten over het belang van preventie geïnformeerd worden. V-LIST: Voorkom Letsel in sport en topsport Actiepunten voor letselpreventie Sportfederaties belangrijke schakel in de promotie van veilig sporten cfr. The 11+ (FIFA) Sallis et al. 2002, Geller 1998, Perry et al. 1999 6
7
Epidemiologie en etiologie Risico profielen Ontwikkeling van screening en interventie tools JLS-system Preventie programma Evaluatie To be continued Inne Aerts iaerts@vub.ac.be Vrije Universiteit Brussel Faculty LK Dept. Human Physiology & Sports Medicine Pleinlaan 2 B-1050 Brussels - Belgium Tel : +32-2-6292222 8