De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven Taken en bevoegdheden van de pvt FNV Bouw bestaat uit FNV Afbouw & Onderhoud, FNV Bouw & Infra, FNV Meubel & Hout en FNV Woondiensten en neemt deel aan FNV Waterbouw 4

1. Wat is een pvt? Inhoud Werkt u in een bedrijf met tussen de 10 en 50 werknemers? Dan kan er in uw bedrijf een personeelsvertegenwoordiging (pvt) worden ingesteld. De ondernemer is daar namelijk toe verplicht als een meerderheid van de werknemers daar om vraagt. Een pvt is een gekozen werknemersvertegenwoordiging die overlegt met de directie over zaken als werktijden, veiligheid en gezondheid van werknemers of de gevolgen voor het personeel bij fusies of overnames. Kortom, zaken die de werknemers rechtstreeks aangaan. De pvt bestaat geheel uit werknemers en wordt gekozen uit en door de mensen die in het bedrijf werken. De pvt heeft minimaal drie leden maar dat mag meer. Namens de werknemers in het bedrijven voeren zij overleg met de directie. De vakbond stelt leden uit het bedrijf die dit willen, kandidaat. Overigens kunnen ook de werknemers die geen lid zijn van een vakbond, ook wel ongeorganiseerden genoemd, eigen kandidaten voordragen. FNV Bouw heeft een speciale brochure over het stellen van kandidaten voor de verkiezingen, met als titel Aan de slag met or/pvt-verkiezingen. bladzijde 1. Wat is een pvt? 1 2. Wanneer een pvt? 2 3. Wat doet een pvt? 3 4. Faciliteiten 4 5. Steun van de vakbond 5 6. Samenwerking 6 Waarom in de pvt? 6 7. De oprichting van een pvt 7 8. Bevoegdheden van een pvt 9 9. Adressen 11 10. Informatie 12 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven 1

2. Wanneer een pvt? Meer dan 50 werknemers In een bedrijf met meer dan 50 werknemers is de werkgever wettelijk verplicht een ondernemingsraad (or) in te stellen. 10 tot 50 werknemers Het staat de werkgever vrij om in een bedrijf met 10 tot 50 werk - nemers een or in te stellen of in stand te houden. Is er geen or, dan is de werkgever verplicht om een pvt in te stellen als een meerderheid van de werknemers daar om vraagt. Ontbreekt zowel een or als een pvt, dan moet de werkgever tenminste twee keer per jaar een personeelsvergadering (pv) houden. Dat betekent dat de werkgever en alle werknemers bijeen komen. In deze vergaderingen overleggen zij over belangrijke ontwikkelingen binnen het bedrijf en worden de werknemers geïnformeerd. De werkgever moet advies vragen over beslissingen die belangrijke gevolgen kunnen hebben voor de werknemers. Alle aanwezigen kunnen hun standpunten naar voren brengen en mogen voorstellen doen. Uiteindelijk wordt er gestemd. WANNEER EEN PVT? IN HET SCHEMA HIERONDER kunt u zien wat de medezeggenschapsmogelijkheden zijn in uw bedrijf. MEER DAN 50 or is wettelijk verplicht 10 TOT 50 or op vrijwillige basis pvt verplicht als meerderheid van de werknemers daarom vraagt personeelsvergaderingen verplicht als or of pvt ontbreekt MINDER DAN 10 pvt met beperkte bevoegdheden op vrijwillig basis Minder dan 10 werknemers Werkgevers in bedrijven met minder dan 10 werknemers kunnen op vrijwillige basis een pvt instellen. De werkgever kan daar echter niet toe verplicht worden. Ook niet als een meerderheid van de werknemers een pvt wil. Pvt en in deze bedrijven hebben minder bevoegdheden dan in bedrijven met 10 tot 50 werknemer (de PVT-10min). 2 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

3. Wat doet de pvt? De pvt is een afvaardiging van de werknemers, een orgaan ter bevordering van de democratie in het bedrijf en overlegt namens de werknemers met de bedrijfsleiding over zaken die belangrijk zijn voor de werknemers. Dit kan aan de hand van onderwerpen of notities die de pvt van de directie heeft gekregen. Maar de pvt kan ook zelf kwesties inbrengen die voor de werknemers van belang zijn. De pvt behandelt adviesaanvragen en instemmingsverzoeken bij wijzigingen in het bedrijf of zaken die de directie wil vastleggen. De pvt heeft als taak het beleid van de bedrijfsleiding te beïnvloeden en kritisch te volgen. Om dat te kunnen doen heeft de pvt belangrijke wettelijke bevoegdheden. Hierna een samenvatting. Bevoegdheden Om zijn werk goed te kunnen doen, heeft de pvt informatie nodig. De pvt heeft daarom recht op informatie. Elk jaar moet de werkgever de algemene gang van zaken van de onderneming bespreken met de pvt. De werkgever is verder verplicht de pvt alle informatie te verstrekken die zij nodig heeft om haar werk goed te kunnen doen. Hij mag die informatie schriftelijk, maar ook mondeling geven. Daarnaast is er het instemmingsrecht. Zonder instemming van de pvt mag de ondernemer geen plannen doorvoeren op het gebied van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en werktijden. De pvt heeft ook adviesrecht. De pvt heeft het recht om de ondernemer advies te geven bij beslissingen die belangrijke gevolgen hebben voor een kwart van de werknemers. Daarbij kunt u denken aan een reorganisatie, een fusie of een grote investering. Zonder advies te hebben gevraagd van de pvt, mag de directie niet overgaan tot uitvoering van die besluiten. Bedrijven met minder dan 10 werknemers De pvt in een bedrijf met minder dan 10 werknemers heeft aanzienlijk minder wettelijke bevoegdheden. Het instemmingsrecht geldt niet voor arbeidsomstandigheden en ziekteverzuim, maar alleen voor werktijdenregelingen. Ook is de ondernemer niet verplicht een maal per jaar de algemene gang van zaken bespreken met de pvt en heeft de pvt geen adviesrecht bij beslissingen die belangrijke gevolgen hebben voor een kwart van de werknemers. Natuurlijk is het altijd mogelijk om over meer zaken overleg te voeren dan wettelijk verplicht is, bijvoorbeeld over arbeidsomstandigheden. BEVOEGDHEDEN DE PVT HEEFT MINDER BEVOEGD - HEDEN DAN DE OR. Wel kunnen de bevoegdheden worden uitgebreid; pvt en ondernemer kunnen, op grond van art. 32, WOR, hierover nadere afspraken maken. In sommige cao s zijn de bevoegdheden van de pvt uitgebreid; sla uw cao er maar na. Zie verder hoofdstuk 9. De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven 3

4. Faciliteiten Het werk in de pvt kost tijd. Bovendien zijn er hulpmiddelen nodig om het pvt-werk goed te kunnen doen. Denk aan een vergaderruimte, telefoon, papier, een computer, kopieermogelijkheden of administratieve ondersteuning. De ondernemer moet volgens de wet zorgen voor alle faciliteiten die de pvt nodig heeft om haar werk goed te kunnen doen. Alle redelijke kosten zijn voor rekening van het bedrijf. De pvt-leden kunnen in werktijd vergaderen, uiteraard met behoud van loon. Ook voor andere werkzaamheden krijgen de pvt-leden een bepaald aantal uren vrijaf. Bijvoorbeeld om met de achterban of met iemand van de bond te overleggen. Daarnaast heeft de pvt het recht om deskundigen van buiten de onderneming in te schakelen. Een financieel specialist bijvoorbeeld die behulpzaam is bij het beoordelen van de financiële stukken. Als de deskundige kosten in rekening brengt, moet de ondernemer die betalen. De pvt heeft wel vooraf de toestemming van de ondernemer nodig. Leden van de pvt hebben recht op scholing. Er zijn verschillende or-opleidingsinstituten, onder andere FNV Formaat. De pvt en de ondernemer kunnen in het reglement afspraken maken over het recht op scholing. De Wet op de ondernemingsraden regelt geen minimum aantal scholingsdagen voor de pvt. Rechtsbescherming Als lid van de pvt moet u wel eens uw nek uitsteken. En, het komt wel eens voor dat een leidinggevende of directeur het niet zo leuk vindt dat u in de pvt zit, om het maar eens voorzichtig te zeggen. Of uw leidinggevende vindt het lastig dat u zo nu en dan weg moet voor het pvt-werk. Om te voorkomen dat u door uw pvt-werk in de knel komt, is er een wettelijke bescherming. Als pvt-lid, maar ook al op het moment dat u zich kandidaat stelt voor de pvt, mag u niet benadeeld worden in uw positie in het bedrijf. De werkgever kan kandidaten en oud pvt-leden doorgaans alleen met toestemming van de kantonrechter ontslaan. Voor pvt-leden geldt zelfs een ontslagverbod, waarop slechts een enkele uitzondering mogelijk is. Zo n uitzondering is bijvoorbeeld bedrijfssluiting of beëindiging van de werkzaamheden van een deel van de onderneming. 4 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

5. Steun van de vakbond De bond ondersteunt de pvt-leden die door de bond kandidaat zijn gesteld, in hun werk. Wat mag u als pvt-lid van FNV Bouw verwachten? U kunt een beroep doen op de regiobestuurders van FNV Bouw die u bij kwesties in uw bedrijf en pvt kunnen adviseren en doorverwijzen. Met vragen over het medezeggenschapswerk, kunnen pvt-leden terecht bij het AIP, het Advies- en Informatie Punt van FNV Bouw (OR telefoon). U krijgt schriftelijke informatie door middel van: het Handboek Medezeggenschap, dat informatie geeft over een veelheid van onderwerpen als ziekteverzuim, werktijden, arbeidsomstandigheden en sociaal beleid; brochures over verschillende onderwerpen als naleving van de cao, uitzendarbeid, ziekteverzuim of arbeidsomstandigheden; bulletins, bijvoorbeeld over het verloop van de caoonderhandelingen. Of over andere actuele ontwikkelingen. U krijgt de mogelijkheid kennis en ervaring uit te wisselen met kaderleden in andere pvt en in vergelijkbare bedrijven. De bond heeft daarvoor in de regio en per sector zogenaamde regionale kadergroepen. Deze kadergroepen bestaan uit kaderleden uit verschillende bedrijven. Ze komen meestal drie tot vier keer per jaar bij elkaar en bespreken bijvoorbeeld wat er in de bedrijven aan de hand is en hoe zaken kunnen worden aangepakt. FNV Bouw heeft ook or-platforms waar informatie en ervaringen worden uitgewisseld. Soms komt de RKG en or-platform gezamenlijk bijeen. De bond organiseert, landelijk en in de regio, studiedagen of themabijeenkomsten. INFORMATIE VEEL INFORMATIE is tegenwoordig ook op de internetsite van FNV Bouw te bekijken: www.fnvbouw.nl/ en www.fnvbouw.nl/medezeggenschap De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven 5

6. Samenwerking FNV Bouw wil de pvt en graag ondersteunen door middel van goede dienstverlening. Want, de vakbond en de pvt hebben elkaar nodig. Samenwerking en respect voor elkaar zijn belangrijk om mede - zeggenschap tot resultaten te laten leiden. FNV Bouw kan veel regelen door afspraken te maken in de cao of door het overheidsbeleid te beïnvloeden. In de cao staan echter ook een aantal globale regelingen. De pvt kan in overleg met de werkgever zorgen voor de uitwerking van die regelingen voor het eigen bedrijf. Er kan bijvoorbeeld in de cao wel worden afgesproken hoeveel ATV-dagen er zijn, maar niet hoe de werknemers in het bedrijf die kunnen opnemen. Dat moet per bedrijf worden geregeld en daarbij kan de pvt een belangrijke rol spelen. Datzelfde geldt voor arbeids omstandig - heden, scholing en bijvoorbeeld het vaststellen van regelingen rond het opnemen van vakantie. De pvt kan ook zorgen voor naleving van de cao vanuit artikel 28 van de Wet op de ondernemingsraden. Naleving van de cao volgt uit de taak van de pvt en uit de Wet op de Ondernemingsraden. De or kan met de werkgever regelingen afspreken die een aanvulling vormen op de cao of de wet. Denk bijvoorbeeld aan regelingen op het gebied van aanstellings- en ontslagbeleid, bedrijfseigenregelingen, een winstdelingsregeling of uitbesteding van werk. Kaderleden van FNV Bouw, dus ook pvt-leden die namens de bond zijn gekozen, spelen een belangrijke rol bij de totstandkoming van de cao. Zij kunnen meepraten over de cao-voorstellen en zo hun ervaringen, die zij in het bedrijf hebben opgedaan, inbrengen. FNV Bouw ondersteunt op zijn beurt de medezeggenschap in de bedrijven via cao-afspraken en overleg in de bedrijfstak en in de onderneming. Soms wil de ondernemer afwijken van afspraken die in de cao staan. Hij wil bijvoorbeeld aanvullende loonafspraken maken of een werktijdenregeling afspreken die in strijd is met de cao. In zo n geval is het aan de bond om daarover afspraken te maken. Hetzelfde geldt voor het overleg over een sociaal plan bij een fusie of een reorganisatie. De vakbond en de pvt kunnen proberen in samenwerking tot goede afspraken te komen. Samenwerken is de beste manier om de belangen van de werknemers in het bedrijf te behartigen. WAAROM IN DE PVT? HET PVT-WERK IS EEN TAAK DIE TIJD EN ENERGIE KOST en het is niet altijd even gemakkelijk. Het kan u echter ook veel opleveren. U kunt er veel van leren. Die kennis en ervaring kunt u gebruiken in uw gewone werk. En, het biedt mogelijk perspectief voor andere taken en functies in het bedrijf. Als pvt-lid krijgt u goed zicht op wat er in het bedrijf speelt. U kunt de belangen van uw collega s onder de aandacht van de directie brengen. Zo heeft u zelf invloed op zaken die volgens u beter kunnen. Daarnaast krijgt u de kans bestuurlijke ervaring op te doen en u heeft recht op scholing. Pvt-leden worden ook voor een aantal uren vrijgesteld voor het pvt-werk. Dat betekent dus meer afwisseling in het dagelijks werk. LET OP! IN SOMMIGE CAO S zijn aanvullende afspraken gemaakt over mede - zeggenschap. Dan gaat het over extra bevoegdheden voor de pvt of er is geregeld dat al bij 10 werknemers een or verplicht is (woningcorporaties). Voor informatie over die aanvullende afspraken kunt u het Handboek Medezeggenschap raadplegen. Of u kunt contact opnemen met de bond. 6 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

7. De oprichting van een pvt Een stappenplan Het oprichten van een pvt vraagt de nodige voorbereiding. Die is in een aantal stappen te vertalen. Over de voorbereiding van de verkiezingen heeft FNV Bouw een aparte brochure: Aan de slag met or/pvt-verkiezingen. Die kunt u bij de bond opvragen. De overige stappen op weg naar een nieuwe pvt vindt u hieronder. Week 1 Allereerst is het belangrijk te weten of er in het bedrijf voldoende belangstelling bestaat voor een pvt. Door erover te praten met collega s kunt u daar gemakkelijk achter komen. Lijkt er voldoende belangstelling te zijn, verstrek dan informatie over de pvt, bijvoorbeeld door deze brochure te verspreiden. Week 2 Het is natuurlijk ook belangrijk om te weten hoe de werkgever denkt over een pvt. Als hij het ermee eens is dat er pvt moet komen, dan kan een voorbereidingscommissie worden ingesteld. De voorbereidings commissie kan een voorlopig reglement of verkiezingsreglement opstellen en organiseert de eerste verkiezingen. De leden van de voorbereidingscommissie en alle initiatiefnemers voor de oprichting van de pvt hebben rechtsbescherming. Heeft de werkgever moeite met het instellen van een pvt, vraag dan een districtsbestuurder van FNV Bouw om raad. Voor alle duidelijkheid: de ondernemer kan vrijwillig een pvt oprichten maar moet dit doen als een meerderheid van de werknemers een pvt wil. Week 3 Het is raadzaam in deze week een bijeenkomst te organiseren voor het personeel, waar wordt uitgelegd wat een pvt is en hoe de verdere procedure verloopt. De districtsbestuurder van FNV Bouw is daar graag behulpzaam bij. Week 4 De voorbereidingscommissie stelt een verkiezingsreglement of voorlopig (huishoudelijk) reglement op. FNV Bouw is er voorstander van om meteen zo n pvt-reglement te maken waarin ook de verkiezingen zijn geregeld. Dat scheelt tijd. FNV Bouw heeft een voorbeeldreglement, dat u alleen nog maar hoeft in te vullen. Gaat u zelf aan de slag, dan kan dit de nodige tijd vergen. De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven 7

Week 6 De ondernemer legt het voorlopig reglement voor aan de vakorganisaties met het verzoek om commentaar. Week 9 De ondernemer ontvangt het commentaar van de vakorganisaties. De voorbereiding van de verkiezingen kan nu beginnen. De voorbereidingscommissie wordt een verkiezingscommissie. Week 10 De ondernemer verwerkt het commentaar van de bonden en legt het voorlopig reglement voor aan de bedrijfscommissie (niet verplicht) waarin werkgevers en werknemers zijn vertegenwoordigd. De bedrijfscommissie keurt het reglement niet meer goed of af maar registreert het. Wel kan de bedrijfscommissie eventueel met suggesties komen om het reglement aan te passen zodat het geheel in overeenstemming is met de Wet op de Ondernemingsraden. Na installatie van de pvt stelt de pvt het definitief reglement vast. Ook dat wordt opgestuurd aan de bedrijfscommissie. De pvt kan na de installatie aan het werk. 8 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

8. Bevoegdheden van de pvt De pvt heeft minder rechten dan de or. In het algemeen gelden de rechten en plichten uit de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) maar er zijn beperkingen. Hieronder een opsomming van enkele rechten en de nu geldende beperkingen. art. 2, lid 1 De pvt heeft recht van overleg en het vertegenwoordigen van de werknemers. art. 7 De pvt kiest een voorzitter en een plaatsvervangende voorzitter. De voorzitter vertegenwoordigt de pvt in rechte. art. 8 De pvt is niet verplicht een reglement op te stellen zoals de or. Het wordt wel sterk aan geraden. art. 13 Schorsing pvt-lid. art. 15 Het instellen van commissies. Dat kan alleen met toestemming van de ondernemer (zie art. 35c, lid 5). art. 17 Vergaderen in werktijd mag en loon wordt doorbetaald. Recht op alle faciliteiten zoals bij de or. art. 18, lid 1 en 2 Recht op tijd voor onderling beraad en de pvt-taken uit te oefenen in werktijd. Ook recht om andere personen in de onderneming te raadplegen en zich op de hoogte te stellen van de arbeids - omstandigheden. Het wettelijk minimum van uren voor vergaderen en onderling beraad en dagen voor scholing, zoals bij de or, geldt niet. Hierover dienen pvt en ondernemer afspraken te maken. Ook heeft de pvt geen recht op de GBIO-subsidie voor de pvtscholing. art. 22, lid 1, 2 en 3 Lid 1: de kosten van het pvt-werk komen ten laste van de ondernemer. Lid 2: de kosten van het voeren van rechtsgedingen komen ten laste van de ondernemer. Lid 3: de pvt kan alleen een betaalde deskundige inhuren met toestemming van de ondernemer. Er is geen toestemming vereist als de deskundige gratis is. Of als de pvt beschikt over een vooraf afgesproken budget wat de pvt naar eigen inzicht mag besteden (zie art. 35c, lid 5). art. 22a De pvt kan niet veroordeeld worden in proceskosten bij een rechtsgeding. art. 25 De pvt heeft een beperkt adviesrecht. Dat geldt bij beslissingen die belangrijke gevolgen hebben voor een kwart van de werknemers op het terrein van werkgelegenheid, verandering in de arbeid en de arbeidsvoorwaarden. Daarbij gaat het om reorganisatie, fusie, grote investering, overname, afstoten bedrijfsonderdeel, enzovoorts. Zonder advies geen uitvoering directiebesluit. De pvt heeft geen beroepsrecht bij de Ondernemingskamer. Er is geen verplichte opschortingstermijn. De pvt kan wel naar de Kantonrechter naar het advies niet op tijd is gevraagd (zie art. 36). art. 27, lid 1, onderdeel b, d,en lid 3 t/m 6 De pvt heeft een beperkt instemmingrecht in vergelijking met de or. Werktijden (ook: rusttijden), arbeidsomstandigheden, ziekte-verzuimbeleid en re-integratiebeleid. De procedure (art. 27, lid 2) is het zelfde als bij de or (zie art. 35c, lid 4). art. 21 Bescherming tegen benadeling en ontslag (art. 670, boek 7 BW). De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven 9

art. 31, lid 1 Er geldt het informatierecht zoals bij de or maar wel beperkt. De pvt heeft recht op de jaarrekening en het jaarverslag, over resultaten en verwachtingen en algemene gegevens over het gevoerde sociale beleid. Er is recht op alle informatie die de pvt voor zijn taak nodig heeft. De werkgever mag de informatie schriftelijk maar ook mondeling geven. art. 31, lid 2 Dit is niet van toepassing, maar deze informatie kan wel op grond van art. 31, lid 1 worden verstrekt. art. 32 Uitbreiding bevoegdheden. De pvt heeft minder bevoegdheden dan de or. Bevoegdheden kunnen worden uitgebreid. Bijvoorbeeld over het initiatiefrecht, halfjaarlijks informatierecht over besluiten die de werkgever denkt te gaan nemen, procedure bij het adviesrecht en het instemmingsrecht. In sommige cao s zijn de bevoegdheden van de pvt uitgebreid. art. 35c, lid 1 Ondernemer bij een bedrijf tussen 10-50 werknemers kan vrijwillig een pvt instellen. Tenminste drie personen. De stemming bij de verkiezingen is schriftelijke en geheim. art. 35c, lid 2 Ondernemer bij bedrijf tussen 10-50 werknemers moet een pvt instellen als de meerderheid werknemers daarom verzoekt. art. 35c, lid 4 Procedure instemmingsrecht. art. 35c, lid 5 Instellen commissies met toestemming bestuurder. art. 36 De pvt kan naar de Bedrijfscommissie en naar de Kantonrechter. art. 35b Samenvatting van het overlegrecht: Ten minste 2 keer per jaar vergaderen de pvt en ondernemer. In praktijk vaak zo n 4 keer per jaar. Het voorbereiden van het overleg: eigen pvt-vergaderingen. Extravergaderingen: binnen 2 weken nadat als de ondernemer hetzij de pvt daarom verzoekt komen beiden in vergadering bijeen. Er wordt een vergader - schema afgesproken. De Overleg vergaderingen en pvt-vergaderingen worden in een jaarplan gezet. Bespreekbaar zijn alle sociale-, organisatorische- en economische zaken de onderneming betreffende. Verder: Ten minste eenmaal per jaar bespreekt de werkgever de algemene gang van zaken van de onderneming met de pvt. Dan wordt verslag gedaan van de werkzaamheden van de onderneming, de resultaten en de verwachtingen. De jaarrekening en het jaarverslag, het personeelsbeleid en het sociaal beleid. 10 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

9. Adressen FNV Bouw FNV Bouw hoofdkantoor Houttuinlaan 3, 3447 GM Woerden Postbus 520, 3440 AM Woerden TELEFOON 088 575 70 25 E-MAIL aip@fnvbouw.nl Regiokantoren FNV Bouw Andere adressen GBIO (Gemeenschappelijk Begeleidings Instituut Ondernemingsraden) Catharijnesingel 56, 3511 GE Utrecht Postbus 19306, 3501 DH Utrecht TELEFOON 030 231 88 00 E-MAIL info@gbio.nl FNV Bouw regio Noord L. Springerlaan 23, 9727 KB Groningen Postbus 11025, 9700 CA Groningen TELEFOON 088 575 75 00 E-MAIL rknoord@fnvbouw.nl FNV Bouw regio Oost Gotlandstraat 2b, 7418 AZ Deventer Postbus 68, 7400 AB Deventer TELEFOON 088 575 76 50 E-MAIL rkoost@fnvbouw.nl FNV Bouw regio Zuidoost Schepenlaan 6, 6002 EE Weert Postbus 10248, 6000 GE Weert TELEFOON 088 575 75 50 E-MAIL rkzuidoost@fnvbouw.nl FNV Bouw regio Zuidwest Pegasusweg 200, 3067 KX Rotterdam Postbus 8692, 3009 AR Rotterdam TELEFOON 088 575 76 00 E-MAIL rkzuidwest@fnvbouw.nl FNV Bouw regio Noordwest Houttuinlaan 3, 3447 GM Woerden Postbus 102, 3440 AC Woerden TELEFOON 088 575 77 00 E-MAIL rknoordwest@fnvbouw.nl fnvbouw.net/noordwest Bedrijfscommissie Markt 1 Bezuidenhoutseweg 60, 2594 AW Den Haag Postbus 90405, 2509 LK Den Haag TELEFOON 070 349 95 61 Federatie Nederlandse Vakbeweging FNV Postbus 8456 1005 AL Amsterdam TELEFOON 020 581 63 00 E-MAIL info@fnv.nl FNV Formaat Postbus 565 3440 AW Woerden Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam Prinsengracht 436 1017 KE Amsterdam TELEFOON 020 541 34 32 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Anna van Hannoverstraat 4 2595 BJ Den Haag TELEFOON 070 333 44 44 SER (Sociaal-Economische Raad) Bezuidenhoutseweg 60 2594 AW Den Haag Postbus 90405 2509 LK Den Haag TELEFOON 070 349 94 99 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven 11

10. Informatie Zie voor meer informatie over de Ondernemingsraad (OR) en Personeelsvertegenwoordiging (PVT) onderstaande boeken en websites. Boeken en vakbladen Handboek Medezeggenschap FNV Bouw, een gereedschapskist voor or en pvt in de Bouw- en Houtnijverheid, Kluwer, Alphen aan den Rijn, 2009. De OR in 153 vragen & antwoorden, Wanne van den Bijllaardt, e.a., uitgeverij Thema, Zaltbommel, 2007. Inzicht in de Ondernemingsraad, een toelichting bij de Wet op de Ondernemingsraden, Mr. F.W.H. Vink en Dr. H. van het Kaar, Sdu uitgevers, Den Haag 2011, 22e druk. Voorbeeldreglement Ondernemingsraden, SER, februari 2011, Den Haag. Leidraad Personeelsvertegenwoordiging, SER, februari 2011, Den Haag Praktijkblad Ondernemingsraad, Reed Business bv. Internet www.fnvbouw.nl/medezeggenschap www.gbio.nl www. bedrijfscommissie.nl www.ser.nl www.minszw.nl www.nvmedezeggenschap.eu www.or-online.nl www.advokatenkollektief.nl www.ornet.nl www.fnvbouw.net/noordwest www.fnvbouw.net/noord www.fnvbouw.net/zuidwest www.fnvbouw.net/oost www.fnvbouw.net/zuidoost COLOFON Dit is een uitgave van Stichting FNV Pers in opdracht van FNV Bouw, Afdeling Algemene Belangenbehartiging (ABB) Postbus 520, 3440 AM Woerden T 088 575 57 000 fnvbouw.nl Prepress Studio FNV Bouw Druk ZuidamUithof, Houten Foto omslag Bert Janssen Oplage 2.000 Bestellen Dit artikel is te bestellen (bestelnummer: B0228) bij de afdeling Inkoop & Voorraadbeheer FNV Bouw T 088 575 57 247 Woerden, januari 2012 11375 12 De personeelsvertegenwoordiging bij kleine bedrijven

fnvbouw.nl Deel 4 van een serie over medezeggenschap 1. Zin in medezeggenschap? 2. Aan de slag met OR/PVT-verkiezingen 3. De OR in de bedrijfstak bouw 4. De PVT bij kleine bedrijven 5. Medezeggenschap bij woningcorporaties 6. Vakbondswerk in de onderneming 7. Werkkosten en werknemers 8. Aan de slag met OR-platforms 2 Werkkosten en werknemers