INHOUD 1 ALGEMENE BEPALINGEN 25 2 DE INSTELLING VAN DE ONDERNEMINGSRAAD 39. Toelichting bij editie

Transcriptie

1 Toelichting bij editie ALGEMENE BEPALINGEN 25 Artikel 1 Wetsbegrippen 29 Onderneming 30 Ondernemer 31 Bestuurder 32 Bedrijfscommissie 33 In een groep verbonden ondernemers 33 Joint venture 34 In de onderneming werkzame personen (basisregel) 34 Uitgeleende en ingeleende werknemers 35 Uitgeleende werknemers 35 Ingeleende werknemers 35 Bestuurder is geen in de onderneming werkzame persoon 36 Rechtspraak 37 2 DE INSTELLING VAN DE ONDERNEMINGSRAAD 39 Artikel 2 Instelling ondernemingsraad 43 Verplichting tot instelling OR 43 Daling aantal werknemers beneden getalsgrens 44 Rechtspraak 45 Artikel 3 Gemeenschappelijke ondernemingsraad 47 Instelling gemeenschappelijke OR 47 Gemeenschappelijke OR bij in een groep verbonden ondernemers 48 Afzonderlijke ondernemingen gezamenlijk beschouwd als één onderneming 48 Rechtspraak 49 Artikel 4 Afzonderlijke ondernemingsraad 50 Instelling OR voor onderdeel 50 Onderdeel beschouwd als onderneming 51 Rechtspraak 51 5

2 Artikel 5 Ontheffing van plicht tot instelling 52 Ontheffing van de verplichting tot instelling OR 53 Horen van vakorganisaties bij ontheffing 53 Voorschriften bij ontheffing 54 Mogelijkheid van beroep 54 Informatie en raadpleging van werknemers 54 Passende voorzieningen 54 Rechtspraak 55 Artikel 5a Instelling bij cao of vrijwillig 56 Instelling OR op grond van cao of publiekrechtelijke regeling 56 Vrijwillige instelling OR door ondernemer 57 Rechtspraak 57 3 SAMENSTELLING EN WERKWIJZE VAN DE ONDERNEMINGSRAAD 59 Artikel 6 Samenstelling ondernemingsraad 65 Aantal OR-leden 66 Afwijkend aantal OR-leden 66 Plaatsvervangende OR-leden 66 Actief en passief kiesrecht 67 Uitbreiding aantal in de onderneming werkzame personen 67 Afwijkende eisen actief en passief kiesrecht 68 Wijziging aantal in de onderneming werkzame personen 69 Rechtspraak 69 Artikel 7 Voorzitter ondernemingsraad 70 OR-voorzitter 70 Artikel 8 Reglement van de ondernemingsraad 71 OR-reglement 71 Inhoud reglement 71 Vaststelling reglement 72 Algemeen verbindend reglement 73 Overgangstermijn bij verbindend reglement 73 Rechtspraak 73 Artikel 9 Verkiezing van de ondernemingsraad 74 Kandidaatstelling 74 Kandidatenlijst vakorganisaties 75 Vrije lijst 75 Kandidaatstellingsprocedure 75 Kandidaten 75 Kiesgroepenstelsel 76 6

3 Reglementsbepalingen voor kiesgroepen 76 Kandidatenlijsten voor kiesgroepen 77 Representativiteit OR 77 Artikel 10 Verkiezing van de ondernemingsraad 78 Organisatie verkiezingen 78 Kiesstelsels 78 Personenstelsel 79 Lijstenstelsel 79 Tussentijdse vacatures 80 Rechtspraak 80 Artikel 11 Verkiezing van de ondernemingsraad 81 Bekendmaking verkiezingsuitslag en samenstelling OR 81 Artikel 12 Zittingsduur van de ondernemingsraad 82 Zittingsduur OR 82 Rooster van aftreden 82 Wijziging zittingsduur 83 Einde zittingsduur 83 Herkiesbaarheid OR-leden 83 Beëindiging OR-lidmaatschap 84 Medezeggenschap na overgang van onderneming 84 Rechtspraak 85 Artikel 13 Uitsluiting lid van de ondernemingsraad 86 Uitsluiting en schorsing OR-lid 86 Beslissing kantonrechter 87 Rechtspraak 87 Artikel 14 Werkwijze van de ondernemingsraad 89 Werkwijze OR 89 Bijeenkomen in OR-vergadering 90 Bijeenroepen OR 90 Quorum 90 Stemrecht in OR-vergadering 90 OR-secretariaat 91 Agenda OR-vergadering 91 Tijdstip bekendmaking agenda 92 OR-verslagen 92 OR-jaarverslag 93 Rechtspraak 94 7

4 Artikel 15 Instelling van commissies 95 Instelling van commissies 96 Vaste commissie 96 Onderdeelcommissie 97 Voorbereidingscommissie 98 Uitsluiting van commissieleden 99 Rechtspraak 99 Artikel 16 Raadplegen van deskundigen 100 Uitnodigen van deskundigen voor OR-vergadering 100 Uitnodigen van andere personen voor OR-vergadering 101 Rechtspraak 101 Artikel 17 Faciliteiten en doorbetaling loon 103 Faciliteiten 103 Achterbanberaad 104 Tijdstip vergaderingen 104 Doorbetaling van salaris 105 Rechtspraak 105 Artikel 18 Vrije tijd voor onderling beraad en scholing 106 Vrije uren voor beraad en overleg 106 Vrije dagen voor scholing 108 Vaststelling aantal uren en dagen 108 Naleving 109 Rechtspraak 110 Artikel 19 Vervallen 111 Artikel 20 Geheimhoudingsplicht 112 Geheimhouding 113 Rechtspraak 115 Artikel 21 Bescherming tegen benadeling 116 Algemene norm 117 Sociaal statuut 117 Ontslagverbod 120 Uitzonderingen 121 Sluiting van onderneming of onderdeel 121 Dringende redenen 121 Gewichtige redenen 122 Wanprestatie 122 Gevolgen ontslagverbod 123 Ontslag met toestemming kantonrechter 123 Uitzonderingen 123 8

5 Procedure 124 Toestemming Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 124 Ontslag zonder toestemming kantonrechter en/of UVW 125 Rechtspraak 125 Artikel 22 Kosten van de ondernemingsraad 127 OR-kosten 127 Naleving 128 Kosten raadplegen deskundige 128 Kosten voeren rechtsgeding 129 Kosten van scholing en vorming 129 OR-budget 130 Rechtspraak 131 Artikel 22a Proceskosten 132 Geen veroordeling OR in proceskosten 132 Rechtspraak HET OVERLEG MET DE ONDERNEMINGSRAAD 133 Artikel 23 Overleg met de ondernemer 137 Bijeenkomen in overlegvergadering 138 Onderwerpen overlegvergadering 138 Uitzondering voor publiekrechtelijke taken 139 Primaat van de politiek 139 Rechterlijk primaat 140 Informatierecht 140 Initiatiefrecht 140 Bestuurder 141 Vervanging bestuurder 141 Ondersteuning bestuurder 142 Rechtspraak 142 Artikel 23a Regels voor de overlegvergadering 143 Procedure overlegvergadering 143 Voorzitter overlegvergadering 144 Secretaris overlegvergadering 144 Agenda overlegvergadering 144 Afspraken over overlegvergadering 144 Faciliteiten voor overlegvergadering 145 Uitnodigen deskundigen voor overlegvergadering 145 Artikel 23b Regels voor de overlegvergadering 146 Besluitvorming in de overlegvergadering 146 Schorsing overlegvergadering 146 9

6 Artikel 23c Overleg met de onderdeelcommissie 147 Faciliteiten en bevoegdheden onderdeelcommissie 147 Artikel 24 Bespreking algemene gang van zaken 149 Informatie over financieel-economisch en sociaal beleid 150 Verschijnplicht commissarissen en bestuursleden 151 Verschijnplicht bestuursleden moedervennootschap 152 Uitzondering 153 Rechtspraak 153 4A BIJZONDERE BEVOEGDHEDEN VAN DE ONDERNEMINGSRAAD 155 Artikel 25 Adviesrecht van de ondernemingsraad 161 Adviesrecht 162 Politiek primaat 163 Rechterlijk primaat 164 Belangrijk besluit 164 Overdracht zeggenschap (fusie) 165 Een besluit tot overdracht van de zeggenschap over de onderneming of een onderdeel daarvan 165 Besluiten met betrekking tot andere onderneming 166 Buitenlandclausule 167 Sluiting 168 Een besluit tot beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming of van een belangrijk onderdeel daarvan 168 Wijziging werkzaamheden 168 Een besluit tot belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden van de onderneming 168 Automatisering 169 Wijziging organisatie 169 Een besluit tot belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming, dan wel in de verdeling van bevoegdheden binnen de onderneming 169 Verplaatsing onderneming 170 Een besluit tot wijziging van de plaats waar de onderneming haar werkzaamheden uitoefent 170 Inlenen personeel 170 Een besluit tot het groepsgewijze werven of inlenen van arbeidskrachten 170 Investering 170 Een besluit tot het doen van een belangrijke investering ten behoeve van de onderneming 170 Aantrekken van krediet 171 Een besluit tot het aantrekken van een belangrijk krediet ten behoeve van de onderneming

7 Verstrekken van krediet 171 Een besluit tot het verstrekken van een belangrijk krediet en het stellen van zekerheid voor belangrijke schulden van een andere ondernemer, tenzij dit geschiedt in de normale uitoefening van werkzaamheden in de onderneming 171 Technologische voorziening 172 Een besluit tot invoering of wijziging van een belangrijke technologische voorziening 172 Milieuzorg 172 Een besluit tot het treffen van een belangrijke maatregel in verband met de zorg van de onderneming voor het milieu, waaronder begrepen het treffen of wijzigen van een beleidsmatige, organisatorische en administratieve voorziening in verband met het milieu 172 Eigen risico bij arbeidsongeschiktheid of ziekte 173 Een besluit tot vaststelling van een regeling met betrekking tot het zelf dragen van het risico, bedoeld in artikel 40, aanhef en eerste lid, onderdeel a, artikel 40, aanhef en eerste lid, onderdeel b, artikel 40, aanhef en eerste lid, onderdeel c, van de Wet financiering sociale verzekeringen 173 Adviesopdracht 173 Een besluit tot het verstrekken en het formuleren van een adviesopdracht aan een deskundige buiten de onderneming betreffende één der hiervoor bedoelde aangelegenheden 173 Moment adviesaanvraag 174 Overleg met vakorganisaties 174 Inhoud adviesaanvraag 175 Sociaal plan 175 Adviesprocedure 175 Termijn voor advis ering 176 Achterban 177 Verschijnplicht commissarissen en bestuursleden 177 Motivering genomen besluit 177 Uitvoeringsadvies 178 Opschortingstermijn 179 Spreekrecht ondernemingsraden NV s in de algemene vergadering 180 Rechtspraak 180 Artikel 26 Beroepsrecht van de ondernemingsraad 184 Beroepsrecht 185 Opschortings- en beroepstermijn 185 Verzoekschrift 186 Beroepsgrond 186 Verzoek tot treffen van voorzieningen

8 Verweerschrift ondernemer 187 Behandeling door Ondernemingskamer 188 Rechten door derden verworven 188 Uitstel behandeling 189 Overtreding uitspraak Ondernemingskamer 189 Cassatie 189 Rechtspraak 189 Artikel 27 Instemmingsrecht van de ondernemingsraad 192 Instemmingsrecht 193 Primaire arbeidsvoorwaarden 194 Regeling 195 Pensioenverzekering, winstdelingsregeling, spaarregeling 195 regeling met betrekking tot een pensioenverzekering, van een winstdelingsregeling of van een spaarregeling 195 Arbeids- en rusttijdenregeling, vakantieregeling 196 arbeids- en rusttijdenregeling of een vakantieregeling 196 Beloningssysteem, functiewaarderingssysteem 197 belonings- of een functiewaarderingssysteem 197 Arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim, re-integratiebeleid 198 regeling op het gebied van de arbeidsomstandigheden, het ziekteverzuim of het re-integratiebeleid 198 Aanstellingsbeleid, ontslagbeleid, bevorderingsbeleid 199 regeling op het gebied van het aanstellings-, ontslag- of bevorderingsbeleid 199 Personeelsopleiding 199 regeling op het gebied van de personeelsopleiding 199 Personeelsbeoordeling 199 regeling op het gebied van de personeelsbeoordeling 199 Bedrijfsmaatschappelijk werk 200 regeling op het gebied van het bedrijfsmaatschappelijk werk 200 Werkoverleg 200 regeling op het gebied van het werkoverleg 200 Klachtenregeling 200 regeling op het gebied van de behandeling van klachten 200 Privacybescherming

9 regeling omtrent het verwerken van alsmede de bescherming van de persoonsgegevens van de in de onderneming werkzame personen 201 Personeelscontrolesystemen 201 regeling inzake voorzieningen die gericht zijn op of geschikt zijn voor waarneming van of controle op aanwezigheid, gedrag of prestaties van de in de onderneming werkzame personen 201 Instemmingsprocedure 202 Uitzondering bij cao 203 Uitzondering bij publiekrechtelijke regeling 203 Toestemming van de kantonrechter 204 Beroep op nietigheid 204 Naleving 205 Instemmingsrecht pensioenovereenkomst 205 Rechtspraak 206 Artikel 28 Stimulerende taken van de ondernemingsraad 210 Stimulerende OR-taken 210 Arbeidsvoorwaarden 210 Arbeidsomstandigheden en arbeidstijden 211 Werkoverleg en interne delegatie 211 Gelijke behandeling mannen/vrouwen 211 Non-discriminatie 211 Inschakeling gehandicapten 212 Inschakeling minderheden 212 Bedrijfsmilieuzorg 212 Artikel 29 Benoemingsrecht bestuursleden 213 Benoemingsrecht bestuur instellingen 213 Artikel 30 Adviesrecht benoeming/ontslag bestuurder 214 Adviesrecht benoeming of ontslag bestuurder 214 Moment adviesaanvraag 215 Inhoud adviesaanvraag 216 Adviesprocedure 216 Spreekrecht ondernemingsraad NV s in algemene vergadering 216 Rechtspraak 217 4B HET VERSTREKKEN VAN GEGEVENS AAN DE ONDERNEMINGSRAAD 219 Artikel 31 Algemeen informatierecht van de ondernemingsraad 225 Actief informatierecht 226 Passief informatierecht

10 Basisinformatie 227 Rechtsvorm en statuten 227 Naam en woonplaats 227 Zeggenschapsverhoudingen binnen groep 228 Duurzame betrekkingen 228 Organisatiestructuur 228 Informatie in internationale groepen van ondernemingen 228 Rechtspraak 229 Artikel 31a Financiële informatie 230 Financieel-economische informatie 231 Algemene gegevens over werkzaamheden en resultaten 231 Jaarrekening volgens titel 9, Boek 2 BW 232 Inhoud jaarrekening 232 Inrichtings- en publicatievoorschriften 233 Vrijstellingsregeling groepsmaatschappijen 234 Voorwaarden voor vrijstelling 234 Jaarverslag en overige gegevens 235 Jaarverslag 235 Overige gegevens 235 Accountantsverklaring 235 Winstbestemming 236 Inzicht jaarrekening 236 Inzicht in groepsresultaat 236 Eigen bijdrage aan groepsresultaat 237 Jaarstukken volgens AMvB van 7 maart Inzicht in groepsresultaat 238 Eigen bijdrage aan groepsresultaat 238 Inhoud jaarstukken 239 Bijzondere voorschriften 239 Gerechtelijke procedure 239 Verwachtingen over werkzaamheden en resultaten 239 Investeringsplannen 240 Meerjarenplan en begroting 240 Rechtspraak 241 Artikel 31b Sociale informatie 242 Informatie over sociaal beleid 242 Verwachtingen en plannen 243 Informatie over uitzendkrachten 243 Artikel 31c Sociale informatie 244 Adviesopdracht over sociaal beleid 244 Artikel 31d Informatie over beloningsverhoudingen

11 Artikel 31e Uitzondering 246 Informatie over beloningsverhoudingen 246 Spreekrecht ondernemingsraad NV s in algemene vergadering 247 Rechtspraak 248 4C VERDERE BEVOEGDHEDEN VAN DE ONDERNEMINGSRAAD 249 Artikel 32 Ondernemingsovereenkomst 253 Uitbreiding OR-bevoegdheden bij cao of publiekrechtelijke regeling 253 Ondernemingsovereenkomst 254 Uitzondering bij cao of publiekrechtelijke regeling 254 Naleving 255 Rechtspraak DE CENTRALE ONDERNEMINGSRADEN EN DE GROEPSONDERNEMINGSRADEN 257 Artikel 33 Instelling centrale/groepsondernemingsraad 261 Instelling COR door ondernemer 261 COR op verzoek OR s 262 Instelling GOR door ondernemer 262 GOR op verzoek OR s 262 COR en GOR bij in een groep verbonden ondernemers 262 Rechtspraak 263 Artikel 34 Samenstelling centrale/groepsondernemingsraad 264 Verkiezing COR- en GOR-leden 265 Plaatsvervangende COR- en GOR-leden 265 COR- en GOR-reglement 266 Vertegenwoordiging uit ondernemingen zonder OR 266 Einde lidmaatschap COR en GOR 267 Samenstelling en werkwijze COR en GOR 267 Rechtspraak 268 Artikel 35 Bevoegdheden centrale/groepsondernemingsraad 269 Bevoegdheden COR en GOR 269 Gemeenschappelijk belang 270 Eigen bevoegdheden 270 COR en GOR bij in een groep verbonden ondernemers 271 Europese ondernemingsraad 271 Rechtspraak

12 5A DE MEDEZEGGENSCHAP IN KLEINE ONDERNEMINGEN 273 Artikel 35a Vervallen 277 Artikel 35b Regels voor de personeelsvergadering 278 Personeelsvergadering 279 Verplichting 279 Overleg in personeelsvergadering 280 Bestuurder 280 Informatierecht 280 Adviesrecht 281 Uitzonderingsbepalingen 281 Rechtspraak 282 Artikel 35c Regels voor de personeelsvertegenwoordiging 283 Personeelsvertegenwoordiging 284 Verplichte instelling 284 Faciliteiten 285 Bevoegdheden 285 Procedure instemmingsrecht 287 Rechtspraak 288 Artikel 35d Regels voor de personeelsvertegenwoordiging 289 Onderneming met minder dan 10 werknemers DE ALGEMENE GESCHILLENREGELING 291 Artikel 36 Algemene geschillenregeling 295 Actie belanghebbende tegen OR of ondernemer 296 Actie OR tegen ondernemer en andersom 296 Procedure bij de kantonrechter 296 Samenloop met artikel Samenloop met procedures Arbeidsomstandighedenwet 298 Uitspraak en sancties kantonrechter 298 COR en GOR 298 Rechtspraak 299 Artikel 36a Geschillenregeling voor de personeelsvergadering 300 Naleving van artikel 35b 300 Kosten gerechtelijke procedure 301 Rechtspraak

13 7 DE BEDRIJFSCOMMISSIES 303 Artikel 37 Instelling en taak bedrijfscommissie 307 Taak en samenstelling bedrijfscommissie 307 Artikel 38 Benoeming leden bedrijfscommissie 309 Artikel 39 Werkwijze bedrijfscommissie 310 Artikel 40 Jaarverslag bedrijfscommissie 311 Artikel 41 Kosten van de bedrijfscommissie 312 Artikel 42 Geheimhouding 313 Artikel 43 Aanwijzing bedrijfschap als bedrijfscommissie 314 Aanwijzing (hoofd)bedrijfschap als bedrijfscommissie 314 Artikel 44 Vervallen 315 Artikel 45 Vervallen 316 Artikel 46 Aanwijzing bevoegde bedrijfscommissie 317 Specifieke bedrijfscommissie voor concern 317 7A BIJZONDERE TAAK SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD 319 Artikel 46a Bevordering medezeggenschap 323 Artikel 46b Vervallen 324 Artikel 46c Vervallen 325 7B BIJZONDERE BEPALINGEN VOOR ONDERNEMINGSRADEN BIJ DE OVERHEID 327 Artikel 46d Bijzondere bepalingen 331 Bestuurder 332 Politiek primaat 333 Rechterlijk primaat 334 Minister van BiZa bevoegd i.p.v. SER 334 Samenstelling bedrijfscommissie overheid 334 SER-verordening geldt niet voor overheid 335 Jaarverslag bedrijfscommissie overheid

14 Competentie rechter m.b.t. de gerechten 335 Rechtspraak 335 Artikel 46e Overleg met de ROP 337 Overleg met werkgeversorganisaties en centrales van overheidspersoneel OVERGANGS- EN SLOTBEPALINGEN 339 Artikel 47 Regels ter uitvoering van de wet 343 AMvB ter uitvoering van de wet 343 Artikel 48 Voorlopig OR-reglement 344 Artikel 49 Informatie aan Inspectie SZW 346 Artikel 50 Overgangsregeling 347 Artikel 51 Bedrijfscommissies 348 Artikel 52 Vervallen 349 Artikel 53 Bijzondere regels voor hoger onderwijs 350 Uitzondering voor onderwijssector 350 Artikel 53a Wet niet van toepassing op defensiesector 351 Uitzondering voor defensiesector 351 Artikel 53b Wet niet van toepassing op Hoge Raad 352 Uitzondering voor rechterlijke ambtenaren Hoge Raad 352 Artikel 53c Wet niet van toepassing op bepaalde functies 353 Uitzondering voor leden Raad van State, Algemene Rekenkamer en Nationale ombudsman 353 Artikel 54 Wijzigingen van de wet

15 BIJLAGEN 357 Bijlage 1 De inrichtingsvoorschriften voor de balans volgens titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek 359 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 De inrichtingsvoorschriften voor de winst- en verliesrekening volgens titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek 362 De toelichting bij de balans en de winst- en verliesrekening volgens titel 9, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek 365 Besluit verstrekking financiële informatie aan ondernemingsraden De voorschriften voor de balans, de staat van baten en lasten en de toelichting volgens het Besluit verstrekking financiële informatie aan ondernemingsraden 1985 (artikelen 9 t/m 12) 384 Bijlage 6 De ondernemingsraad in andere wetten en regelingen 386 A Arbeidsomstandighedenwet 386 B Arbeidstijdenwet 387 C Algemene wet gelijke behandeling 388 D Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen 389 E Gelijke behandeling bij deeltijd, tijdelijk werk, chronische ziekte en verschil in leeftijd 389 F Wet melding collectief ontslag 389 G Pensioenwet 390 H Enquêterecht (Burgerlijk Wetboek) 390 I Raad van commissarissen (Burgerlijk Wetboek) 392 J Ontslagbescherming (Burgerlijk Wetboek) 396 K Wet arbeid en zorg 397 L Wet aanpassing arbeidsduur 398 M Wet op de Europese ondernemingsraden 398 N Medezeggenschap in de Europese (Coöperatieve) Vennootschap 400 O Medezeggenschap in geval van een grensoverschrijdende juridische fusie 401 P Informatierecht bij openbare biedingen 402 Q SER-Fusiegedragsregels 402 R Medezeggenschap bij overgang van ondernemingen 402 S Spreekrecht ondernemingsraad 403 T Klachtrecht aanstellingskeuringen 403 U Registratieplicht uitzendbureaus

16 Bijlage 7 Wetgeving in ontwikkeling 404 Bijlage 8 De Corporate Governance Code 405 Bijlage 9 Adressen voor meer informatie 407 RECHTSPRAAKREGISTER 411 TREFWOORDEN- EN ARTIKELREGISTER 417 Bij de verwijzingen naar rechterlijke uitspraken in dit boek wordt verwezen naar de volgende vindplaatsen: ARO JAR NJ ROR Stb. Actuele Rechtspraak Ondernemingspraktijk (Kluwer) Jurisprudentie Arbeidsrecht (Sdu Uitgevers) Nederlandse Jurisprudentie (Kluwer) Rechtspraak Ondernemingsraad, katernen behorend bij Ondernemingsraad (Kluwer) Staatsblad (Sdu Uitgevers) 20