Digitale Studeeromgevingen

Digitale Studeeromgevingen Eindrapportage Projecttitel: Digitale Studeeromgevingen Projectcode: OKF 99/15 Faculteit: Exacte Wetenschappen Projectperiode: 1 november 1999 31 oktober 2001 Opdrachtgever: De onderwijsdirectie van de Faculteit der Exacte Wetenschappen, divisie Wiskunde en Informatica Opgesteld door: dr Rick de Graaff drs Petra Wentzel Datum: 13 november 2001 Contactadres: p.a. Onderwijs Adviesbureau VU De Boelelaan 1105, kamer 1G 30 1081 HV Amsterdam www..vu.nl tel. 020 4445477 info@.vu.nl

1 Inhoudsopgave Samenvatting... 3 1 Werkwijze...5 2 Onderwijskundige ondersteuning...6 3 Technische realisatie...7 4 Beheer...8 5 Vakken online via http://teletop.few.vu.nl...9 6 Urenbesteding...11 7 Reacties studenten...12 8 Reacties Docenten... 14 8.1 Onderwijsactiviteiten...14 8.2 Reden voor gebruik...14 8.3 Tijdsinvestering...14 8.4 Praktisch gebruik van het programma...15 8.5 Toekomstig gebruik...15 8.6 Verbeterwensen...15 9 Conclusies en aanbevelingen... 16

2

3 Samenvatting De doelstelling van het project Digitale Studeeromgevingen is om binnen ongeveer 25 propedeusevakken van de divisie Wiskunde en Informatica gebruik te gaan maken van een digitale studeeromgeving. Onder een digitale studeeromgeving wordt verstaan een website bestaande uit een aantal pagina's op het World Wide Web waarop zowel a) up-to-date informatie te vinden is over een vak als b) verschillende mogelijkheden om te communiceren en samen te werken. Aan het eind van de tweejarige projectperiode wordt er bij 19 propedeusevakken en 15 doctoraalvakken gebruikgemaakt van TeleTOP. De inzet is in de eerste plaats organisatorisch/logistiek, maar in een aantal gevallen wordt TeleTOP ingezet ter ondersteuning van nieuwe werkvormen, met name het inleveren en becommentariëren van opdrachten. Uit de studenten- en docentenevaluaties komt naar voren dat de gebruikers positief zijn over het gebruiksgemak van TeleTOP, de organisatorisch/logistieke voordelen ervan en de onderwijsinhoudelijke meerwaarde. Men geeft aan dat van deze meerwaarde nog meer geprofiteerd zou kunnen worden. Het technisch en functioneel beheer van TeleTOP is inmiddels door FEW overgenomen van de UT en het. In onderwijskundige ondersteuning die gedurende het project dor het ICT Onderwijscentrum is geboden, is bij afloop van het project nog niet structureel voorzien.

4

5 1 Werkwijze Vanuit het ICT Onderwijscentrum, onderdeel van het Onderwijs Adviesbureau, is ondersteuning verleend bij de inzet van een digitale leeromgeving (DLO) in de divisie W&I. De ondersteuning bestond voor 0.8fte uit onderwijskundige expertise, incl. technisch en functioneel advies, en voor 0.05fte uit projectleiding en organisatorisch advies. De onderwijskundige expertise was in handen van drs. Petra Wentzel, deels vervangen en aangevuld door ir. Silvester Draaijer en drs. Patris van Boxel, de projectleiding was in handen van dr. Rick de Graaff. Vanuit W&I was de projectleiding in handen van dr. Frank van Harmelen. Zijn belangrijkste taak was te fungeren als contactpersoon tussen het ICTO-team, de onderwijsdirectie, het systeembeheer en de docenten. Vanzelfsprekend heeft het ICTO-team steeds rechtstreeks contact gehad met de andere partijen bij W&I wanneer dat efficiënt was. ICTO-team en W&I-projectleider zijn regelmatig tijdens de projectperiode bijeengekomen voor voortgangsoverleggen. Dit vond eenmaal per 1 à 2 maanden plaats, tot april 2001. Sinds april 2001 heeft het ICTO-team over het projectverloop steeds contact gehad met de facultaire ICTOcontactpersoon, dr. Hans Spoelder, met het hoofd Systeembeheer van W&I, drs. Jim van Keulen en met de onderwijscoördinator van FEW, dr. Marjolijn Witte. Schriftelijke tussenrapportages hebben plaatsgevonden in september 2000 en april 2001. Deze zijn ook beschikbaar gesteld aan de onderwijsdirecties van W&I en FEW. De eerste maanden van het project zijn besteed aan een oriëntatie op het W&I-onderwijs in de propedeuse en een onderzoek naar de meeste geschikte digitale leeromgeving (DLO) voor het project. Nadat in het voorjaar van 2000 besloten was om binnen FEW de DLO TeleTOP te implementeren, zijn enkele informatiebijeenkomsten voor docenten georganiseerd en vervolgens met individuele docenten afspraken gemaakt voor ondersteuning. In afwijking van het oorspronkelijke projectvoorstel is ervoor gekozen om in het eerste projectjaar niet in elk blok alle propedeusevakken via TeleTOP ondersteunen. De selectie van vakken heeft plaatsgevonden op basis van een inventarisatie in overleg met de opleidingsdirecties. Hierbij zijn die propedeusevakken geselecteerd waarbij de inzet van TeleTOP het meest zinvol en haalbaar leek, aangevuld met docenten (ook uit de doctoraalfase) die zich vrijwillig aanmeldden. Indien docenten van geselecteerde vakken duidelijke redenen hadden om (nog) niet met TeleTOP te werken, is dat in de meeste gevallen gehonoreerd. Bij 34 W&I-vakken is in de projectperiode gebruik gemaakt van TeleTOP, hiervan zijn er 19 propedeusevakken en 15 doctoraalvakken. In de loop van het project hebben de divisies Scheikunde & Farmacochemie en Natuurkunde & Sterrenkunde (inclusief de nieuwe opleiding Medische Natuurwetenschappen) te kennen gegeven ook gebruik te willen maken van TeleTOP. Bij deze divisies wordt nu bij 20 vakken gebruik gemaakt van TeleTOP. Na aanvang van het project werd op initiatief van de divisie besloten om de information management tool Zpad te gebruiken ter vervanging van de Nieuws-functie van TeleTOP. De resultaten van de evaluaties toonden aan dat Zpad niet het verhoopte succes had. Niet alleen werd het gebruik als omslachtig gezien, maar het bleek ook erg traag te werken. Dit droeg bij tot de conclusie dat Zpad niet voldoende meerwaarde had naast de TeleTOP omgeving, vooral ook omdat de cursusoverstijgende toepassingsmogelijkheden van dit programma (mededelingen onderwijsbureau en studieverenigingen en gebruik als persoonlijk digitaal portfolio) niet voldoende uit de verf kwamen. Vanaf januari 2001 is Zpad in overleg met W&I niet meer in gebruik en wordt in de plaats hiervan de ingebouwde nieuwsfunctie van TeleTOP gebruikt

6 2 Onderwijskundige ondersteuning Een gesprek tussen de onderwijskundige, de docent en soms een student-assistent, waarbij de werking en de mogelijkheden van TeleTOP worden toegelicht. Daarbij wordt samen met de docent bepaald voor welke bestaande of nieuwe leerdoelen en werkvormen de inzet van TeleTOP het meest waardevol lijkt. De onderwijskundige maakt een cursuswebsite in TeleTOP aan en activeert de functionaliteiten die in het gesprek met de docent naar voren zijn gekomen. Beschikbare teksten en documenten worden vast ingevoegd, zodat een realistisch prototype ontstaat. Samen met de docent wordt het prototype besproken en verder aangevuld. Sommige docenten (of hun student-assistenten) vullen de cursuswebsite verder grotendeels zelf, andere laten dit liever aan de onderwijskundige over. Voordat de cursus begint, koppelt de onderwijskundige de studenten aan het vak. Dit houdt in dat de studenten toegang tot de cursuswebsite krijgen. Alle niet-gekoppelde studenten en overige geïnteresseerde kunnen trouwens via de inlognaam gastfew of gast2001 de cursus-websites van respectievelijk de cursusjaren 2000/2001 en 2001/2002 toch bekijken. Tijdens de cursus voegen docenten aanvullingen op de cursuswebsite in de meeste gevallen zelf toe; bij problemen kunnen zij altijd terugvallen op de onderwijskundigen. De onderwijskundigen volgen de verrichtingen op de cursuswebsite via TeleTOP, en nemen contact op met de docenten als zij opmerkingen of suggesties hebben. Na afloop van de cursus wordt bij een selectie van de cursussen een studentevaluatie afgenomen (zie paragraaf 7). Aangezien de studentenpopulatie van veel cursussen vergelijkbaar is, is ervoor gekozen om niet alle cursussen te evalueren. Naast de studentenevaluatie zijn ook evaluatiegesprekken met docenten gehouden (zie paragraaf 8).

7 3 Technische realisatie Gedurende de projectperiode had de divisie nog niet haar eigen TeleTOP-server draaien, maar werd er gebruikgemaakt van serverruimte op de Universiteit Twente. Gedurende de zomer van 2001 is gewerkt aan de installatie van de nieuwste versie van TeleTOP op de W&I-server en is de migratie van gegevens vanaf de UT-server voorbereid. Om verschillende redenen verliep de installatie en de migratievoorbereiding moeizamer dan voorzien was. De oorzaak hiervan wordt toegelicht in de bijgevoegde diagnostisch rapport. Inmiddels draait de server stabiel en begin november heeft de migratie naar de FEW-server plaatsgevonden. De server aan de UT zal gedurende enkele weken als backup-server beschikbaar blijven totdat zeker is dat de migratie succesvol is afgerond.

8 4 Beheer Het beheer van de studentgegevens en het aanmaken van accounts blijkt bij de start van het collegejaar een omvangrijke taak, niet zozeer door het aantal studenten, maar door de onduidelijkheid die er bestaat over welke studenten er nu daadwerkelijk welke cursus volgen. Bij de aanvang van het collegejaar is niet duidelijk welke studenten er zullen komen, zodat veel accounts pas op het allerlaatste moment kunnen worden aangemaakt. Via een gastaccount kunnen studenten echter te allen tijde toegang krijgen tot de informatie, ook wanneer zij nog niet over een eigen account beschikken. In versie 4.0 van TeleTOP is het toevoegen van studenten sterk vergemakkelijkt. Zolang er echter nog geen directe koppeling is tussen de studentadministratie en TeleTOP, is enige mate van handwerk nog steeds vereist. Inmiddels heeft de UT scripts beschikbaar gesteld, waarmee FEW zelf een dergelijke koppeling tot stand zou kunnen brengen. Gedurende de laatste maanden van het project is in overleg met Systeembeheer en het Onderwijsbureau een systeem voor functioneel beheer opgezet, waarbij het aanmelden van studenten een belangrijk aandachtspunt is. Over de verdere beheerstaken is overleg geweest met het systeembeheer van W&I (J. Van Keulen, A. Bhulai). Op basis van de licentie blijft de UT in de toekomst beschikbaar voor advies (contactpersonen Q. Hamel en G. De Koning).

9 5 Vakken online via http://teletop.few.vu.nl Onderstaand een overzicht van de vakken van de divisie Wiskunde & Informatica waarbij gedurende het collegejaar 2000/2001 en de eerste twee maanden van het collegejaar 2001/2002 gebruik werd gemaakt van TeleTOP. Aangegeven wordt de naam van het vak, het aantal docenten dat betrokken is bij het vak, de studiefase waarin het vak gegeven wordt en de studierichting waarvan het vak onderdeel uitmaakt. Met de 34 verschillende vakken die inmiddels online zijn is qua aantal aan de doelstelling van het project voldaan. Weliswaar betreft het hier slechts 19 propedeusevakken, in plaats van de beoogde 25, maar gedurende het project is in overleg bepaald dat het wenselijker is ook andere (D-)docenten te helpen die belangstelling tonen voor het werken met TeleTOP, dan dat persé gestreefd moet worden naar het gebruik van TeleTOP bij alle propedeusevakken. Propedeusedocenten die op dit moment nog geen gebruik maken van TeleTOP hebben hiervoor voldoende zwaarwegende argumenten aangevoerd. Vaak gebruiken zij al een website bij hun onderwijs. 2000/2001 Naam vak Docent Fase Studierichtingen 1. Inleiding Computergebruik 1 docent P AI, INF, IK, WIS, BWI, NAT 2. AI Kaleidoscoop 1 docent P en D3 AI, INF, IK, BWI 3. E-commerce 1 docent, 1 student-assistent P INF, IK 4. Modelleren van 1 docent, 1 assistent D3 BWI, WIS Bedrijfsprocessen 5. Caput Stochastische 1 docent, 3 assistenten D3 BWI, WIS Optimalisatie 6. Logische Taal en 1 docent, 4 studentassistenten P INF, AI, IK Redeneermethoden 7. Inleiding Algebra 1 docent P WIS 8. Inleiding Computersystemen 1 docent, P INF, IK 9. Metrische Topologie 1 docent P WIS 10. Lineaire Algebra 2 docenten P WIS, NAT, ECTR 11. Geschiedenis en 2 docenten D1 Alle 2 e jaars FEW Maatschappelijke Aspecten 12. Inleiding Gegevensverwerking 1 docent, 4 studentassistenten P en D1 INF, BWI, IK, AI 13. Formele Structuren 3 docenten P INF, IK 14. Knowledge Management 1 docent D1 + keuze BI, INF, BWI, AI 15. Discrete Wiskunde 1 docent D1 en D2 WIS, ECTR 16. Kennissystemen 1 docent P en D1 AI, BWI, INF 17. Complexe Functietheorie 1 docent D1 WIS, NAT 18. Software Engineering 1 docent D1 en D2 INF, IK, BWI, AI 19. Encyclopedie voor IN/AI 1 docent P AI, INF 20. Encyclopedie voor Wiskunde en 1 docent P en D1 WIS, BWI, ECTR BWI 21. Inleiding Grafentheorie 1 docent P INF, IK 22. Project Werkstuk met 1 docent, 1 student-assistent P WIS presentatie 23. Project Wiskundige Modellen 1 docent P WIS

10 2001/2002 (t/m 31-10-01) Naam vak Docent Fase Studierichtingen 24. Inleiding Computergebruik 1 docent P AI, INF, IK, WIS, BWI, MNW, NAT, SCH, 25. AI Kaleidoscoop 1 docent P en D3 AI, INF, IK, BWI 26. E-commerce 1 docent, 1 student-assistent P INF, IK 27. Modelleren van 1 docent, 1 assistent D3 BWI, WIS Bedrijfsprocessen 28. Caput Stochastische 1 docent, 2 assistenten D3 BWI, WIS Optimalisatie 29. Logische Taal en 1 docent, 6 studentassistenten P INF, AI, IK Redeneermethoden 30. Inleiding Algebra 1 docent P WIS 31. Inleiding Computersystemen 1 docent, P INF, IK 32. Practicum Assembler 1 docent D1 INF Programmeren 33. Wiskundige Modellen 1 docent D2 WIS 34. Numerieke Wiskunde 1 docent D2 en D3 WIS, INF, BWI 35. Algemene Statistiek 1 docent, 3 studentassistenten D1 WIS, BWI, ECTR 36. Analyse BWI 1 docent D1 BWI 37. Business Modeling & 1 docent D1 en D2 IK, INF, BWI Requirements Engineering 38. Algebra en Discrete Wiskunde 1 docent, 1 student-assistent D2 INF 39. Codering en Complexiteit 1 docent D2 en D3 INF, WIS, ECTR 40. Project Wiskunde Werkt (W3) 1 docent P WIS 41. Inleiding Programmeren 1 docent P INF, BWI, AI, IK, MNW 42. Kansrekening I (voor BWI) 1 docent P BWI

11 6 Urenbesteding Het project kent een totale looptijd van 20 maanden, tot 1 juli 2001. Aangezien er in het voorjaar uren zijn overgebleven, en de migratie naar de W&I-server in juni nog niet rond was, is de afronding van het project enkele maanden uitgesteld. De projecturen zijn sinds de laatste rapportage in april 2001 vooral besteed aan: Implementatie van het functioneel beheer Voorbereiding en begeleiding van de migratie van de UT-server naar de W&I-server Ondersteuning van docenten die het afgelopen cursusjaar TeleTOP hebben gebruikt en hun cursuswebsite willen aanpassen of uitbreiden Ondersteuning van docenten die het afgelopen cursusjaar nog geen TeleTOP hebben gebruikt en dit cursusjaar alsnog een cursuswebsite willen opzetten. Overzicht gewerkte uren ICT Onderwijscentrum t.b.v OKF-project Digitale Studeeromgevingen, Fac. FEW, div. W&I Rick de Graaff, projectleider ICT Onderwijscentrum 01-nov-01 Projectbijdrage van het ICT Onderwijscentrum (1 nov 99-1 juli 01) besteed te besteden saldo 40u/w * 42 weken * 0,8fte * 20 maanden 2240 1199 t/m 0800 979 1120 141 0900 t/m 0201 482 672 190 0301 t/m 0701 227,5 448 220,5 0801 t/m 1001 221,5 0-221,5 1910 2240 330 overhead OAB 15% * 2240u 336-6 begroot gedeclareerd betaald 0,8fte * f80000/jaar * 20 maanden fl 106.666,67 1199 t/m 1299 fl 10.666,67 20.02.01 25.04.01 0100 t/m 1200 fl 64.000,00 20.03.01 25.04.01 0101 t/m 0601 fl 32.000,00 Te declareren: fl 32.000

12 7 Reacties studenten Bij drie representatieve vakken is onder studenten een online evaluatie van het gebruik van TeleTOP gehouden. De resultaten zijn beschreven in de tussenrapportage van april 2001 en waren zeer bemoedigend. Ook hebben ze veel waardevolle suggesties opgeleverd, die door de onderwijskundigen zijn geïmplementeerd of aan de TeleTOP-ontwikkelaars bij de UT zijn doorgegeven. De belangrijkste conclusies worden hieronder samengevat: Uit de resultaten blijkt dat de ruime meerderheid van studenten minstens een maal per week inlogt op de cursuswebsite van het vak, en dat dit voor ruim de helft zelfs oploopt tot meerdere malen per week. Verder blijkt dat studenten TeleTOP zowel op de universiteit als thuis raadplegen, en dat deze verhouding is ongeveer fifty-fifty is. Dit frequente inloggedrag is bemoedigend en betekent dat docenten op flexibelere wijze met hun studenten kunnen communiceren. Qua gebruiksgemak vond 70% van respondenten TeleTOP een eenvoudig programma om mee te leren werken Bij studenten die huiswerk elektronisch inleverden via TeleTOP was 10% het niet echt eens dat het programma gemakkelijk is. Twee derde van respondenten ervoer echter zelden of nooit technische problemen tijdens het werken met de omgeving. Bij het vak Geschiedenis en Maatschappelijke aspecten had bijna een derde van respondenten soms wel eens technische problemen. Deze hadden meestal te maken met inlogproblemen en het feit dat de server in de periode dat ze het gebruikten een paar keer uit te lucht was op cruciale momenten dat ze hun huiswerk dienden in te leveren. Bij de vakken AI Kaleidoscoop en Inleiding Computergebruik werden ook problemen met Zpad genoemd, het programma dat gebruikt werd ter vervanging van de nieuwsfunctie in TeleTOP. Bij deze laatste vakken werd gepeild naar specifieke ervaringen met het Zpad programma. Hieruit bleek dat slechts 22% van respondenten het programma gebruiksvriendelijk vond en dat de eigen Zpad als een overbodige optie werd beschouwd. Uit verdere commentaar bleek dat het programma traag en omslachtig werkt. Deze resultaten droegen bij tot de beslissing om vanaf januari 2001 in volgende TeleTOP vakken Zpad niet meer te gebruiken. Bij AI Kaleidoscoop was 98% van respondenten het eens met de stelling dat ze voordeel hadden gehad van de cursuswebsite in TeleTOP bij het volgen van het vak. Bij Geschiedenis en Maatschappelijke Aspecten was dit 75% en bij Inleiding Computergebruik 50%. Als nuttigste onderdelen van TeleTOP werden naast het rooster, de mogelijkheid om collegesheets (en ander materiaal) te downloaden en de mogelijkheid om vragen te stellen aan de docent genoemd (bij AI Kaleidoscoop en Inleiding Computergebruik). Bij Geschiedenis en Maatschappelijke Aspecten werd het inleveren van opdrachten als meest nuttige functie omschreven. Tweederde van de respondenten zou trouwens het liefst altijd op deze wijze inleveren. Dit betekent dat het elektronisch inleveren van opdrachten bij andere vakken ook verder aangemoedigd kan worden. Uit de suggesties ter verbetering van de TeleTOP site voor een cursus kwamen een aantal belangrijke zaken aan het licht. De belangrijkste is waarschijnlijk dat docenten consistent het programma dienen te gebruiken door bijvoorbeeld sheets of huiswerkopdrachten steeds bij hetzelfde onderdeel in TeleTOP te plaatsen, om verwarring te voorkomen. Er zouden op dit vlak ook afspraken tussen docenten onderling kunnen gemaakt worden zodat TeleTOP op meer uniforme wijze gebruikt wordt. De TeleTOPondersteuners van het ICT Onderwijscentrum zullen dit als aandachtspunt opnemen. Ook over het formaat waarin bestanden aangeboden worden dient vooraf grondig nagedacht worden. Standaard gebruik van pdf-bestanden lijkt een verstandige keuze, ook om printproblemen te voorkomen. Verder bleek dat studenten het heel belangrijk vinden dat informatie up-to-date is en dat er door de docent regelmatig gereageerd wordt op vragen. Een aantal studenten vond dat de cursussite best nog meer informatie kon bevatten, en dat ook andere vakken van TeleTOP gebruik zouden moeten maken

13 Heel wat commentaar werd er geleverd op de TeleTOP interface en de manier waarop informatie erin wordt gestructureerd (men zou niet anders verwachten van informatica studenten!). Dit soort commentaar is zeer relevant en wordt ook doorgegeven aan de Universiteit van Twente, waar momenteel gewerkt wordt aan de release van de volgende TeleTOP versie.

14 8 Reacties Docenten Negen van de zestien docenten die het voorbije academisch jaar (2000-2001) TeleTOP in hun onderwijs hebben gebruikt, namen deel aan een evaluatie. Zeven docenten vulden een vragenlijst in en met twee docenten werd een gesprek gevoerd aan de hand van dezelfde vragenlijst. Bij zeven docenten werd TeleTOP gebruikt ter ondersteuning van een propedeusevak, bij de overige twee ging het om een doctoraalvak. De meest voorkomende onderwijsvorm was een hoorcollege in combinatie met een werkcollege of practicum. Vijf docenten hadden een studentenpopulatie groter dan 100. 8.1 Onderwijsactiviteiten Er werd eerst nagegaan welke praktische zaken en leeractiviteiten met TeleTOP ondersteund werden: TeleTOP werd door alle docenten gebruikt om algemene informatie over het vak, de cursusplanning en aanvullend studiemateriaal (bv. sheets of oefententamens) aan te bieden. Bijna alle docenten gebruikten TeleTOP ook voor het verspreiden van organisatorische informatie en actuele mededelingen en het beantwoorden van vragen van studenten. De helft van de docenten plaatsten af en toe links naar interessante websites. Vier docenten (die elk meer dan 100 studenten hadden), gebruikten TeleTOP om opdrachten elektronisch te laten inleveren en de feedback op die manier te verspreiden. Bij twee cursussen konden de studenten elkaars opdrachten ook bekijken. TeleTOP werd zelden of nooit gebruikt voor de administratie van studieresultaten, het evalueren van de onderwijsmodule, het online laten samenwerken van studenten, online toetsen en voor synchroon communiceren (chatten, whiteboard). 8.2 Reden voor gebruik Bijna de helft van de docenten is TeleTOP gaan gebruiken om de simpele reden dat de faculteit dit van hen vroeg. Andere redenen die enkele malen genoemd werden, zijn de mogelijkheden om efficiënter onderwijs te geven en tijd te besparen. Als specifieke reden werd nog aangehaald dat het een handige manier is om het inleveren van opdrachten te organiseren. 4 3 2 2 1 1 vraag van de faculteit efficienter onderwijs vereenvoudigt admini... tijdsbesparend beter studentresultaat anders 8.3 Tijdsinvestering De docenten werden gevraagd om een ruwe schatting te geven van de initiële hoeveelheid tijd die ze besteedden aan het inrichten van de cursus in TeleTOP, en of ze dit zelf als veel of weinig tijd beschouwden. De antwoorden liepen vrij sterk uit elkaar, namelijk van twee uur tot een volledige week. Vijf docenten besteedden er 1 à 2 dagen aan, en vonden dit zelf 'weinig'. Drie docenten besteedden er enkele uren aan en vonden dit 'zeer weinig'. Een docent was er een hele week mee bezig, en niet verwonderlijk, bestempelde dit zelf als 'veel'.

15 Ook de frequentie waarmee ingelogd werd op TeleTOP gedurende een cursusperiode varieerde sterk, zoals op onderstaande grafiek te zien is: 3 3 2 1 minder dan 1x/week 1x/week 2-4x/week >4x/week De meningen waren verder verdeeld over het feit of het verzorgen van onderwijs mét behulp van TeleTOP meer of minder tijd kost dan het werken zonder (3 dachten minder tijd, 3 meer tijd en 1 wist het niet.). Opmerkelijk waren het hier de docenten met grote studengroepen (> 100) die meenden dat onderwijs met TeleTOP minder tijd kostte dan zonder TeleTOP. 8.4 Praktisch gebruik van het programma Vijf docenten waren het 'zeer eens' met de stelling dat TeleTOP gemakkelijk is om mee te leren werken, 1 docent was het 'tamelijk eens'. De overige drie waren 'neutraal' hierover. Drie docenten hadden soms/zelden technische problemen, 3 andere docenten 'nooit'. De problemen die zich voordeden hadden vooral te maken met het feit dat de server soms down was. Zes docenten gebruikten het programma op de faculteit, de overige drie zowel thuis als op de faculteit. 8.5 Toekomstig gebruik Zeven docenten zijn van plan TeleTOP in de toekomst op gelijkaardige wijze in te zetten in hun onderwijs. Een docent is er nog niet zeker van of het wel nuttig is, en de andere gaat met pensioen. Vier docenten verwachten dat ze dan minder tijd zullen moeten besteden aan het inrichten van de cursusomgeving, 3 anderen verwachten dat ze er net meer tijd aan zullen besteden, om bv. bepaalde onderdelen beter uit te werken dan vorige keer. 8.6 Verbeterwensen Docenten gaven meerdere technische verbeterwensen aan die in de lijn lagen van de opmerkingen die studenten ook maakten, bv. over de vormgeving, het vele klikwerk en de opmaakmogelijkheden. Deze werden geïnventariseerd en doorgegeven aan de Universiteit van Twente (indien ze reeds niet in de nieuwe versie van TeleTOP opgenomen waren die in zomer van 2001 aan de VU in gebruik wordt genomen). Er leven bij docenten ook vragen over de toekomst van TeleTOP - onder meer over de organisatie van de technische ondersteuning en de plannen van de faculteit over het gebruik ervan op langere termijn. Het is belangrijk dat hierover met docenten op gepaste tijdstippen wordt gecommuniceerd.

16 9 Conclusies en aanbevelingen Het project is succesvol verlopen. Het aantal vakken waarvoor een cursuswebsite in TeleTOP is gerealiseerd (34), komt overeen met de oorspronkelijke doelstelling van de divisie (25 aan het eind van de projectperiode). Hierbij moet echter worden aangetekend dat het hier niet 25 propedeusevakken betreft zoals de bedoeling was, maar 19 propedeusevakken en 15 doctoraalvakken. Naast werving via de opleidingsdirecties meldde een deel van de docenten zich spontaan aan voor de ontwikkeling van een cursuswebsite, of werd daartoe gestimuleerd door de eigen studenten. Ook van docenten uit de doctoraalfase bestond belangstelling. Daarnaast kende het gebruik van TeleTOP bij W&I een behoorlijk uitstraaleffect bij de andere divisies. In de nieuwe opleiding MNW wordt als onderdeel van het SURF-project TeleTOP integraal gebruikt, en ook bij Natuurkunde en bij Scheikunde is inmiddels voor een aantal vakken TeleTOP in gebruik. Studenten en docenten waarderen de eenvoud van TeleTOP en de consistentie tussen de vakken. Cursuswebsites in TeleTOP worden met name gebruikt voor het verstrekken en archiveren van actuele en volledige cursusinformatie en onderwijsmateriaal. De communicatie- en samenwerkingsfunctie van TeleTOP wordt nog niet uitgebuit, hoewel docenten en studenten wel aangeven daar zinvolle toepassingen mee te zien. Uit ervaringen elders valt te verwachten dat de inzet van deze functies zal toenemen wanneer docenten hun cursuswebsite voor een volgend cursusjaar gaan herzien. Om de onderwijskundige meerwaarde van de inzet van TeleTOP ten volle te benutten en de investering erin te verantwoorden, is in dit project gebleken dat onderwijskundige ondersteuning van docenten van groot belang is. Het is niet voldoende docenten een knoppencursus TeleTOP aan te bieden en ze vervolgens aan hun lot over te laten. Het is dan ook van belang dat de divisie zich beraamt op de inzet van verdere onderwijskundige ondersteuning na afloop van het project. Aangezien de rest van de faculteit ook gebruik begint te maken van TeleTOP, geldt hiervoor hetzelfde. Het ICT Onderwijscentrum denkt graag mee over de organisatie van deze ondersteuning. Een succesvolle implementatie van een DLO is naast de inzet van docenten en onderwijskundigen ook afhankelijk van een goed opgezet technisch en functioneel beheer. Het technisch beheer is totnogtoe uitgevoerd door de UT, maar vindt vanaf november binnen FEW plaats. Het functioneel beheer (o.a. cursus- en studentadministratie) werd uitgevoerd door het ICT Onderwijscentrum, maar is na afloop van het project onder verantwoordelijkheid van de faculteit gekomen. Het ICT Onderwijscentrum blijft altijd beschikbaar voor advies hierbij. In de loop van het cursusjaar 2001 2002 zal het ICT Onderwijscentrum het gebruik van digitale leeromgevingen aan de VU evalueren, en aanbevelingen doen voor het beleid aangaande de inzet van digitale leeromgevingen aan de VU in de komende jaren. De resultaten van deze evaluatie kunnen voor de faculteit van belang zijn voor de afweging hoe in de toekomst het gebruik van een digitale leeromgeving bij FEW het beste georganiseerd en gecontinueerd kan worden.