Dag 1 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Inhoud Mense oor die hele wêreld moet elke dag kos hê om te eet. Baie mense kweek hul eie groente. Mense (boere) kweek ook voedsel om te verkoop. Ons koop ons voedsel by die mark of by n winkel. Jou liggaam het voedsel nodig vir energie en om te groei. Groente Party groente groei bo die grond: Mielies, pampoen, boontjies, ertjies, kool, spinasie, blaarslaai, komkommer, murgpampoentjies, blomkool, tamaties, brokkoli, eiervrug. Party groente groei onder die grond: Vrugte Die meeste vrugte word rou geëet: Appels, pere, piesangs, druiwe, papajas, waatlemoen, spanspek, lietsjies, pomelo, lemoen, suurlemoen, grenadella, aarbeie, vye. Uitstaltafel Vars groente en vrugte. Leerlinge bring prente van groente en vrugte. Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek 15 minute Sang: Tradisioneel 2 4 Saai die waatlemoen S.A Volksmelodie Saai die waat-le-moen, saai die waat-le-moen, saai die waat-le-moen, saai die waat-le-moen! My mam-ma roei die or - rel - tjie, saai die waat-le- moen! 180
Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Dramatisering en beweging Leerlinge staan weg van mekaar. Jy is n saadjie onder die grond wat wag om te groei - leerlinge sit op hulle hurke, koppe tussen hulle bene. Die saadjie begin groei - leerlinge kom stadig regop. Die son skyn warm en jou blare verlep - vingers hang slap. Die plantjie verdroog - leerlinge sak grond toe. Dit begin reën en plantjie herstel - leerlinge staan weer regop. Die wind waai die plantjie heen en weer - leerlinge swaai arms heen en weer. Herhaal n paar keer. 181
182
183
Dag 2 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Inhoud: n Gesonde dieët Jy het die volgende nodig vir n gesonde dieët. Vleis, vis en eiers Groente en vrugte Graan Brood Die vier voedselgroepe is: 1. Groente en vrugte Bou jou liggaam op. Reinig en beskerm jou teen gebreksiektes. 2. Melk Bou jou bene en tande en laat jou groei. Beskerm jou teen siektes. 3. Styselsoorte Gee hitte en krag aan jou liggaam. 4. Vleis en vis Bou jou liggaam op. Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek / Dans 15 minute Dans Bespreek die volgende vrae met die leerlinge: Het julle al danse op televisie gesien? Kan julle op maat van musiek julle handjies klap? Leerlinge staan in n kring elkeen by n maatjie en voer die aksies uit. 184
Sussie, sussie dans met my : Volksmelodie # 2 4 Sus-sie,sus-sie, dans met my, vat my han-de wat ek gee! # Eenkeer hot, eenkeer haar! Sien jy nou, dit is nie swaar. Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Balvaardigheid Leerlinge gooi n bal teen die muur en vang dit. Gooi n bal in n mandjie. Gee opdragte wat telaktiwiteite en ruimtelike oriëntering insluit: Spring vyf keer oor die bal. Loop drie keer om die bal. Hop die bal vier keer. Speletjie Leerlinge sit in sirkels (8-10 in groep). Elke groep kry n bal. Die leerlinge moet die bal vinnig met albei hande na hulle maats aangee. As n leerling die bal laat val, moet hy of sy uitsit. 185
186
187
Dag 3 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Inhoud: Voedselgroepe Die kos wat ons eet, word afgebreek en opgeneem deur die bloed. Die bloed neem dit na verskillende dele van n mens se liggaam. Die kos help jou om te groei en gee jou energie. Ons kry verskillende voedselgroepe: Proteïenvoedsel Vleis, vis, eiers, neute, boontjies, kaas. Jy het hierdie voedselsoorte nodig om te kan groei. Dit help jou liggaam om nuwe selle en spiere te bou. Koolhidrate Rys, mielies, brood, beskuitjies, suiker, ontbytgraan, meel. Jy het koolhidrate nodig om jou liggaam hitte en energie te gee. Minerale Sout, spinasie en ander vars groente en vrugte. Hierdie voedsel help om jou bene, tande en bloed te bou. Vitamines Dit beskerm jou liggaam teen siektes Vette Olie, room, botter, mayonnaise. Vette gee n mens ekstra energie. 188
Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek 15 minute Sang: Ritme Leer die liedjie: Aanstap rooies. Aan - stap rooi - es Die pad is lank en swaar, die men-se Laat jul-le kwas-sies swaai, swaai, wieg jul-le kop-pe fraai en laat die wie - le draai. Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Beweging: Koördinasie Leerlinge sit hoepels om hul middellyf en swaai dit heen en weer. Kyk wie kan dit die meeste swaai sonder dat die hoepel val. Twee-twee leerlinge gooi hoepels vir mekaar en vang. Sit hoepel op die grond - onderwyser slaan op tamboeryn - leerlinge spring in hoepel en weer uit. Vyf leerlinge hou hoepels n ent uit mekaar en maats moet daardeur kruip. Roteer. 189
190
191
Dag 4 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling Inhoud: Voedsel en gesondheid n Mens eet vars groente en vrugte om gesond te bly. Lemoene, suurlemoene, pomelo s en nartjies is sitrusvrugte. Sitrusvrugte is ryk aan vitamine C. Dit is goed vir jou vel en beskerm jou teen verkoue. Van sommige groente eet n mens die wortels, blare, blomme en knolle byvoorbeeld: Wortels: Blare: Blomme: Knolle: Geelwortels, beet, rape, radyse. Kool, blaarslaai, spinasie. Blomkool en brokkoli. Aartappels en patats. Rou groente is die voedsaamste. Van die groente wat ons groente noem, is eintlik vrugte. n Vrug is n deel van die plant wat die saad bevat. As jy die saad binne in n groentesoort kan sien, dan is dit eintlik n vrug, byvoorbeeld tamaties, pampoen en komkommer. Aktiwiteit 2: Uitvoerende kuns: Musiek 15 minute Beweging Onderwyser speel op die klavier of n CD. Leerlinge beweeg laag op grond (wortels wat onder die grond groei) en hoog met handjies na bo gestrek (boontjies wat bo die grond groei). Skerp die begrip van hoog en laag verder in deur afwisselend op n trom te slaan. (Pappa se stem) en op n driehoekie te speel (Mamma se stem). Leerlinge sak laag op die vloer as die trom speel en rek hoog op in die lug as die driehoek speel. Onderwyser speel weer musiek. As die musiek ophou, moet leerlinge op een beentjie staan. Herhaal n paar keer. 192
Aktiwiteit 3: Liggaamlike opvoeding Balvaardigheid Raakgooi speletjie. Bok-in-die-hok Twee spelers word uit die groep gekies om as gooiers (jagters) op die tree. Hulle staan ongeveer 15 treë uitmekaar en word beperk tot n afgebakende terrein. Die bokke groepeer in die middel. Hulle moet sorg dat hulle nie met die tennisbal raak gegooi word nie. Indien iemand raak gegooi word, moet hy hom by die jagters aansluit maar mag nie gooi nie. Hy kan wel die bal keer en aangee. Die jagter wat die meeste bokke raakgooi is die wenner. 193
194
Dag 5 Aktiwiteit 1: Persoonlike en sosiale ontwikkeling 15 minute Inhoud: Voorbereiding van groente Mimiek die gaarmaak en voorbereiding van groente. Die leerlinge raai wat die onderwyser doen. Mamma maak kos: Skil die aartappels. Sit dit in n bak met water. Skraap die wortels. Sit dit in n bak met water. Kerf die boontjies. Sny die uie in ringe. Sit die groente in kastrolle. Tap water in. Gooi sout by. Sit dit op die stoof en skakel die plate aan. Aktiwiteit 2: Kuns 3D-ontwerp Modelleer groente en vrugte met klei of soutklei. Indien soutklei gebruik word, kan die groente en vrugte geverf word of druppels voedselkleursel kan bygevoeg word. (Resep vir soutklei is op bl. 48.) 195