jaarverslag tweeduizendvijftien

jaarverslag tweeduizendvijftien

Wij van het NAZL Dit jaarverslag gaat over ons: het team van het NAZL. Voorgaande jaren lieten we in ons jaarverslag vooral de partners van het netwerk aan het woord. Logisch: voor die netwerken zijn wij er immers. We onderhouden warme contacten met alle betrokkenen, we brengen partijen - of beter gezegd: mensen - graag letterlijk bij elkaar. Samenwerking is immers zo veel gemakkelijker als je je partners kent. Door samen te praten, naar elkaar te luisteren, krijg je gevoel en begrip voor ieders processen en de daarbij behorende hobbels. Het is onze taak om al die losse schakels te verbinden. Zo krijg je en houd je een netwerk in beweging. Alleen samen vinden we immers de beste oplossingen voor elke vorm van acute zorg. In 2015 hebben we ook de tijd genomen om aan onszelf te besteden. Zoals iedereen weet, is dat af en toe gewoon nodig. Als resultaat hebben we een merkkompas ontwikkeld. Wij van het NAZL vertellen in dit jaarverslag zélf over de wapenfeiten van 2015. Het is een goed jaar geweest, samen maken we meer mogelijk en zoals altijd ligt bij ons de focus op kwaliteit. Wat we doen, doen we goed! En daarom presenteren wij met gepaste trots: de verhalen van het team van het NAZL over het jaar 2015. NAZL JAARVERSLAG 1

Peter Brink was vijftien jaar lang medisch hoofd van het NAZL. Eind 2015 nam hij - met een puzzeltocht door Maastricht ( Er was een moord gepleegd ) en een lekker etentje - afscheid van het team: Ik heb een heel warm nest verlaten. We investeren in kwalitatief goede mankracht (Peter, er werken acht vrouwen!) en er staat nu een sterk team. Ik heb een goed gevoel over de toekomst van het NAZL en ik draag het stokje in vol vertrouwen over aan mijn opvolger, Martijn Poeze Peter Brink, voormalig medisch hoofd van het NAZL We hebben het goed gedaan. Ik neem in vol vertrouwen afscheid Groningen, Heerlen, Maastricht Van huis uit ben ik chirurg, sinds 1985, en in Groningen heb ik mij gespecialiseerd in het vakgebied traumatologie, zo begint Peter zijn verhaal. Na Groningen werkte hij vijftien jaar in het ziekenhuis van Heerlen als chirurg/ traumatoloog en opleider heelkunde. Begin 2000, hij was toen net 50, kreeg hij vanuit diverse universiteiten het verzoek om hoogleraar te worden. Nijmegen, waar hij zelf studeerde, lonkte. Met kinderen op de middelbare school zou dat betekenen dat hij weer op kamers moest. Maar Peter wilde niet de man worden die op zondag het vlees snijdt en koos voor Maastricht. Waarom traumachirurgie? Peter: Je werkt veelal met jonge mensen met ernstig letsel die onvoorbereid patiënt worden. Ook in de geriatrische traumachirurgie, een relatief jong vakgebied waar je veel te maken hebt met ouderen met een heupfractuur, kun je het verschil tussen leven en dood maken. Traumachirurgie is een heel technisch en uitdagend vak. Wij hebben nooit standaard operaties, het is altijd puzzelen en oplossingen bedenken. Wij zijn de mensen die de meeste instrumenten gebruiken op de OK om de klus te klaren. Met de huidige technieken en een goede analyse kun je juist in die eerste fase heel veel bereiken. Traumazorg begint op straat en eindigt na afsluiting van de revalidatie. Hoe beter de traumazorg in het begin, hoe beter straks je kansen in het verdere leven. Participatie is het codewoord in de revalidatiegeneeskunde: het gaat niet om hoever iemand zijn knie nog kan buigen, maar of die persoon zijn werk nog kan doen, sociale contacten kan onderhouden, of hij in de tuin kan werken, echtgenoot en vader kan zijn Elke euro die je in traumazorg investeert, betaalt zich uiteindelijk achtvoudig terug in de sociale context omdat mensen uiteindelijk weer kunnen deelnemen aan de samenleving, weer kunnen werken bijvoorbeeld. NAZL JAARVERSLAG 2

Voor de hele regio In 1996 schreef Peter samen met twee andere bestuursleden van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie een beleidsplan voor de toekomst van traumazorg in Nederland. Wij adviseerden bijvoorbeeld om de regio zelf te laten bepalen welk ziekenhuis traumacentrum zou worden. Maar de toenmalige minister van Volksgezondheid, Els Borst, wees de academische ziekenhuizen of de grootste ziekenhuizen in de regio aan als traumacentrum. Dat een traumachirurg medisch hoofd werd van het NAZL, lag volgens Peter voor de hand. De perifere ziekenhuizen drongen destijds aan op een nietacademicus uit de regio en zo werd Peter medisch hoofd bij het NAZL. Waarom scheiden? Hij heeft altijd moeite gehad met de, in zijn ogen onlogische, scheiding tussen acute dagelijkse zorg en de opgeschaalde zorg bij rampen. Voor mij zijn dit processen die in één lijn liggen. Zowel het NAZL als de GHOR s moeten steeds maar weer uitleggen wat ze doen en wat het verschil is tussen de twee organisaties. In geval van grootschaligheid gaan de lijnen iets anders lopen, er is iemand anders die aanstuurt en een heel klein groep mensen krijgt een andere rol. Maar 95% van de betrokkenen in de zorg blijft in geval van een ramp precies hetzelfde werk doen, alleen met meer patiënten. In de afgelopen 15 jaar zijn we tot inzicht gekomen dat opgeschaalde zorg en rampenzorg in feite gewone dagelijkse zorg is, met een net iets andere infrastructuur of organisatiestructuur. Waarom zou je dan twee organisaties handhaven? Het ideale plaatje Hoe ziet het ideale plaatje voor traumazorg in Limburg eruit? Peter mag er graag over filosoferen: Het NAZL en de beide GHOR s zijn samengevoegd tot één zelfstandige en onafhankelijke organisatie met twee poten. Geleid door een inhoudsdeskundige, bijvoorbeeld een traumachirurg die op het publieke terrein is bijgeschoold. En gevestigd op een centrale en neutrale plek, midden in de regio. Je zou daar een soort commandocentrum kunnen maken dat de ziekenhuizen, brandweer en ambulances aanstuurt. Zó is regionale traumazorg in mijn ogen bedoeld! Samenwerken is goed, intensief samenwerken is beter Al is Peter nu officieel medisch hoofd af, hij praat nog consequent over we. Afbouwen en overdragen gebeurt gefaseerd en stapsgewijs. In 2015 is veel tijd en energie gestoken in het verkennen van de mogelijkheden van verdere en intensievere samenwerking van het NAZL met de beide Limburgse GHOR s. Precies dat wat hij al die tijd voor ogen heeft gehad. Of hij niet zelf die klus had willen afmaken? Nee hoor, het is goed zo. Ik ben vooral blij dat het inzicht er is en dat de koers die kant op gaat. Het is belangrijk dat we in de hele regio goed en open met elkaar blijven samenwerken. Ik hoor regelmatig dat we in den lande worden gezien als een betrouwbare regio die op sommige fronten vooroploopt. Neem bijvoorbeeld de manier waarop we OTO in Limburg hebben opgezet, dat is iets waar we trots op zijn. Wijze woorden Vijftien jaar NAZL sluit Peter tevreden terugkijkend af met wijze woorden: Weet je, het gaat altijd over mensen. Wij kunnen eigenlijk met iedereen door een deur. En we hebben weinig last van ego. Dat helpt ook! De toekomst Martijn Poeze, medisch hoofd NAZL sinds 1 januari 2016: De acute zorg dreigt een beetje ondergesneeuwd te raken door de aandacht die chronische zorg krijgt. Je moet er dus goed over nadenken hoe de acute zorg het beste gefaciliteerd en geregeld kan worden. Je moet ook goed monitoren hoe dit proces verloopt zodat het steeds verbeterd wordt en aangepast aan de veranderende regels en omgeving. De individuele behandelaar is vaak niet bepalend, maar de samenwerking binnen de keten wel. Daar kan het NAZL een rol spelen door het goed regelen van ondersteunende structuren in die keten. NAZL JAARVERSLAG 3

Miranda is coördinator van een team van acht. Leidinggevende, contactpersoon bij het afstemmen met de colleganetwerken in den lande, aanspreekpunt voor de netwerkpartners, maar vooral meewerkend voorvrouw. Miranda Dirx, sinds 2012 coördinator van het Netwerk Acute Zorg Limburg praat mee, denkt mee en doet mee daar waar nodig. Met haar achtergrond als gezondheidswetenschapper en epidemioloog kan ze bij vele onderwerpen relevante zaken bespreekbaar maken. Er zijn meer dan voldoende wapenfeiten van 2015 onder de aandacht te brengen. Miranda kiest de volgende uit. Miranda Dirx, coördinator Elke partner is een onmisbare schakel in de keten. Slim samenwerken maakt de keten sterk en de acute zorg beter Ebola Eind 2014: ebola! Het NAZL deed wat het moest doen: razendsnel mensen uit het netwerk bij elkaar brengen. Inclusief professionals van vakgebieden die tot dan toe nog niet in beeld waren bij het netwerk. De microbiologen in de verschillende ziekenhuizen kenden elkaar nog niet eens. Miranda, voldaan: Nu dus wel! Elkaar leren kennen, naar elkaar luisteren, van elkaar leren: dat maakt samenwerken zoveel gemakkelijker. Het ebolanetwerk had de behoefte om het project zorgvuldig af te sluiten. En als het netwerk er zelf om vraagt, dan zijn Miranda en haar collega s in hun element. Want het NAZL organiseert en coördineert niet om het organiseren en coördineren zelf, maar om de keten van acute zorg optimaal te laten functioneren. Elke schakel in die keten doet z n eigen ding, maar bij acute ketenzorg draait het om goed, beter, best samenwerken en opgedane kennis delen. Alleen zo krijgt de patiënt die acute zorg nodig heeft, de juiste zorg, op het juiste moment, op de juiste plek. Ervaringen zijn uitgewisseld, de protocollen zijn op elkaar afgestemd, ebola wordt beschreven in het CBRN-kennisplatform dat vanuit OTO is ingericht, er is binnen de keten geoefend en in september organiseerde het NAZL een afrondende bijeenkomst waar een casus van een vermoeden van ebola werd besproken. Een mooie testcase was dat. Ook omdat het telefoontje van een mogelijke patiënt kwam op 1 april! Het scenario van een mogelijk foute 1 aprilgrap is niet iets dat je van tevoren kunt bedenken. De werkelijkheid is altijd weerbarstiger dan het protocol! Samen verder? In 2015 heeft Miranda veel tijd gestoken in de mogelijk verdergaande samenwerking met de twee Limburgse GHOR-bureaus. Miranda: Al in 2014 zijn we begonnen met praten met elkaar: is het niet veel logischer als er één organisatie komt voor alle acute ketenzorg? Natuurlijk zijn er vele verschillen tussen de reguliere acute zorg (het NAZL) en de opgeschaalde zorg bij rampen en grote ongevallen (taak voor de beide GHOR-bureaus), maar er is ook veel overlap, denk aan OTO. NAZL JAARVERSLAG 4

In de kern werken alle drie de organisaties aan het optimaliseren van acute zorg binnen de keten in de regio Limburg. Samen met GHOR-coördinatoren Peter Bloemers van Limburg Noord en Theo Heuts van Zuid-Limburg verkennen we de mogelijkheden tot meer intensieve samenwerking. We hebben onder andere alle medewerkers bij elkaar gebracht om met elkaar van gedachten te wisselen over dit thema. En alle betrokken bestuurders hebben bij hun eigen organisaties de stemming gepeild en vervolgens volmondig ja gezegd tegen het verder verkennen van de mogelijkheden tot verdergaande samenwerking. Wordt vervolgd dus: We onderzoeken bijvoorbeeld of er draagvlak en belangstelling is voor een focusgroep opgeschaalde zorg georganiseerd door het NAZL! Bestuurlijke verantwoordelijkheid patiëntveiligheid in de acute keten Op de werkvloer zijn de protocollen leidraad voor het handelen; heel gedetailleerd en heel concreet. Dat is een groot contrast met hoe het rondom de bestuurlijke verantwoordelijkheid met betrekking tot patiëntveiligheid in de acute zorgketen is geregeld. Het onderzoek dat het NAZL in 2014 naar dit onderwerp startte, samen met de acute zorgregio Oost (AZO, Nijmegen), is in 2016 afgerond en aan ZonMw gepresenteerd (volgend jaar meer hierover). In 2015 hebben de betrokken bestuurders hier al regelmatig over gesproken, onder aanvoering van het NAZL. Zo is er een regionale discussiebijeenkomst georganiseerd over de rol van de bestuurder op het vlak van patiëntveiligheid in acute zorgketen. Miranda: Aan de hand van heel concrete cases hebben de bestuurders met elkaar gediscussieerd: patiënt met acute psychose moet vervoerd worden met de ambulance, crisisdienst erbij. Hoe verhouden de bestuurlijke verantwoordelijkheden zich ten opzichte van elkaar? Dat heeft voor de nodige eyeopeners gezorgd. Eind 2015 is er een regionaal visiedocument vastgesteld in het bestuurlijk ROAZ, dat is een goed begin. Maar de term bestuurlijke verantwoordelijkheid met betrekking tot patiëntveiligheid in de acute zorgketen is een nogal abstract begrip. Het groeiproces van abstract begrip naar concrete actie in de dagelijkse praktijk begint met bewustwording. Het was heel leuk om te zien dat je bestuurders zo kunt betrekken dat ze zich realiseren dat je voor goed samenwerken ook moet kijken hoe het buiten de muren van je eigen organisatie is geregeld. Op bestuurlijk niveau geldt net zo goed: elkaar leren kennen is essentieel om beter samen te werken. Financiering NAZL anders geregeld Tot vorig jaar kregen alle regionale netwerken voor acute zorg jaarlijks een vast bedrag van het ministerie van VWS. Sinds 2015 is de fi transparanter opgezet. Elk netwerk maakt een begroting voor traumazorg en acute zorg (de OTO-gelden vormen een aparte stroom, die ook via de NZa lopen), vraagt vervolgens om fi g bij de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) en legt daar ook aan het einde van het jaar verantwoording af. Omdat het de eerste keer is, vond er veel afstemming plaats in het landelijk managersoverleg. Miranda: We stonden allemaal voor dezelfde uitdaging. Logisch dat je in zo n geval kijkt wat je van elkaar kunt opsteken. Waar staan we voor? Waar gaan we voor? Het samen met het team werken aan de kernwaardes was voor Miranda een van de hoogtepunten van het jaar. Vanwege het resultaat, maar ook - en dat mag best eens hardop gezegd worden - omdat we niet alleen goed samenwerken, maar ook bijzonder prettig. Ieder doet z n eigen ding, maar als puntje bij paaltje komt, staat er hier een sterk team met een goede instelling en nu dus ook een overduidelijk heldere visie op hoe we dat willen doen. Uiteraard willen we onze visie aan onze netwerkpartners laten weten, vandaar dat we een merkkompas hebben ontwikkeld. We zijn benieuwd naar de reacties! Een kijkje in de keuken plus een compliment In 2015 was Miranda voorzitter van de visitatiecommissie OTO die op zoek ging naar de mate waarin organisaties zijn voorbereid op calamiteiten. Met de normen van het landelijk vastgesteld kwaliteitskader OTO en crisisbeheersing in de hand, mocht de visitatiecommissie rondsnuff in diverse organisaties. Met als insteek: de organisaties helpen verder te ontwikkelen en uiteraard om van elkaar te leren. Miranda noemt de OTO-visitaties - samen met het jaarlijkse NAZL-symposium en de interne zoektocht naar de kernwaardes van het NAZL - als derde hoogtepunt van het jaar: Ik vond het bijzonder plezierig om te merken dat wij van het NAZL duidelijk een goede relatie hebben met onze ketenpartners. Er is duidelijk wederzijds vertrouwen. Mensen zijn open, ook over de zaken die misschien niet zo goed lopen. En dat is bijzonder plezierig werken, want dat zijn juist de dingen waar je samen aan kunt en moet werken. Zoals gezegd: vele wapenfeiten in 2015. Elke collega van het NAZL vertelt over zijn of haar eigen aandachtsgebieden. NAZL JAARVERSLAG 5

De slogan van de Belastingdienst had net zo goed de slogan van de twee datamanagers van het NAZL kunnen zijn. Rachelle en Carla (zie kader) hebben een missie en die is niet mis: zij willen de traumaregistratie in Limburg zo goed en zo compleet mogelijk maken. Soepel gaat het niet. Nog niet, moeten we zeggen, Want het tij begint te keren. Met dank aan de automatisering én het engelengeduld en doorzettingsvermogen van beide dames. Rachelle Hendriks en Carla Dubois, traumaregistratie Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker De ideale wereld Ooit, in de ideale wereld, registreren alle betrokkenen op alle SEH s van alle Limburgse ziekenhuizen alle benodigde informatie van alle traumapatiënten keurig netjes, helemaal compleet, volledig op tijd. Er is dan slechts een druk op de knop nodig om die informatie bij het NAZL binnen te halen, te verwerken tot mooie tabellen, grafieken en factsheets voor de ziekenhuizen en vervolgens alle informatie aan te leveren bij de landelijke traumaregistratie. Dat is waar nu, in de echte wereld, naar gestreefd wordt. Overgangsjaren De jaren 2014/2015/2016 zijn voor de Limburgse traumaregistratie overgangsjaren. Als dadelijk alle nieuwe EPD s en alle nieuwe automatiseringssystemen werken zoals ze moeten werken, breken er andere tijden aan. De zuidelijke ziekenhuizen (Maastricht, Sittard/Heerlen) werken met SAP, de drie ziekenhuizen in Midden- en Noord-Limburg (Roermond, Weert en Venlo) met ChipSoft. Voor beide systemen worden handige hulpmiddeltjes gebouwd, die als het ware de benodigde data uit de systemen trekken. Maar dan moet de juiste informatie er natuurlijk wel in zitten. En daar zit een pijnpuntje. Niet alleen in Limburg overigens, laat dat duidelijk zijn. Als er niet of niet voldoende wordt ingevoerd, komt er incomplete en dus onbetrouwbare informatie uit. Alle automatisering ten spijt: registreren van de AIS-letselcodering (AIS staat voor Abbreviated Injury Score) blijft handwerk en dus mensenwerk. Datamanagers Rachelle en Carla: Een betrouwbare traumaregistratie krijg je alleen met een complete en correcte registratie aan de bron: op de SEH dus! NAZL JAARVERSLAG 6

Rachelle en Carla Je moet als datamanager bij het NAZL van puzzelen houden én een diepgaande medische achtergrond hebben én op de hoogte zijn van de logistieke routing van de patiënt. Dat zit bij beiden wel goed. Rachelle werkte 17 jaar als doktersassistente bij de SEH van het MUMC+ en werkt sinds 2014 bij het NAZL. Carla was lange tijd apothekersassistente en later kwaliteitsmedewerker bij de klinische farmacie van het MUMC+. In 2013 werd ze senior-datamanager bij MAASTRO CLINIC en sinds 1 mei 2015 werkt ze voor het NAZL. Broodnodige ondersteuning Zoals gezegd in de inleiding, de datamanagers van het NAZL hebben een missie en dus bedachten ze een list. Het NAZL is er om het netwerk te ondersteunen en bij de traumaregistratie is die ondersteuning kennelijk hard nodig. Alle Limburgse ziekenhuizen kregen dan ook hetzelfde aanbod: laat ons de informatie uit jullie EPD s automatiseren, zodat handmatig invoeren minder tijd vraagt van de betrokkenen. Ook biedt het NAZL begeleiding door databureau amice aan. Het is monnikenwerk, Carla en Rachelle beamen dat volmondig. Zo zijn er alleen al ruim 2000 letselcodes Maar alleen zo krijgen we de benodigde gegevens toch grotendeels bij elkaar. Het grote nieuws van 2015 Rachelle begon ermee in Maastricht, bij het MUMC+. Ze werkte er - ondersteund door databureau amice - anderhalf tot twee jaar aan en rept van bloed, zweet en tranen. Rachelle: Er komt nogal wat programmeerwerk bij kijken, maatwerk ook veelal. Dat bouwen en vervolgens implementeren kost tijd. Maar het grote nieuws over 2015 is: De traumaregistratie voor het MUMC+ hebben we nu van pakweg 80% handwerk omgebouwd naar 85% geautomatiseerd. De rest van de regionale ziekenhuizen volgt gestaag. Waarom traumaregistratie? De traumaregistratie is een landelijke verplichting, die inzicht geeft in het aantal traumapatiënten dat in de regio behandeld wordt door regionale ambulancevoorzieningen en ziekenhuizen. Ook weten we wat de oorzaken en gevolgen van het opgelopen letsel zijn en welke zorg er geboden is. Dit is belangrijke informatie voor beleidsvorming, wetenschappelijk onderzoek en kwaliteitsbewaking. (Bron: www.nazl.nl) NAZL NAZL JAARVERSLAG 2015 7

Terugblik Na de inwerkperiode zou Carla degene zijn die bij de overige ziekenhuizen de benodigde informatie ging halen. Maar, zo zegt ze zelf: Dat is er nog niet van gekomen. Het is nog steeds de insteek, maar de een is bezig met een nieuw EPD, de ander stapt over op een nieuw ICT-systeem en dan zit je niet te wachten op iemand die ook nog van alles uit je systemen wil halen. Ook de privacy is, terecht, een heikel punt. Dat moet allemaal goed geregeld zijn. Desalniettemin kijkt ze tevreden terug op 2015, op de eerste maanden als datamanager bij het NAZL: Ik heb enorm veel geleerd. Daar waar mogelijk ondersteunen we elkaar. Zo heb ik een paar keer meegelopen met visitaties OTO, dat was leuk en leerzaam. Het antwoord van Rachelle op de vraag wat haar vooral is bijgebleven van 2015 is op z n minst verrassend te noemen: De chaos. Ik vind dat wel lekker. Het doel is duidelijk. We willen kwaliteit leveren, dus we zorgen dat we kwaliteit leveren. Nee, gemakkelijk is dat niet, maar ach, hoe hectischer het is, hoe geweldiger ik het vind. Traumaregistratie Alle traumacentra zijn verantwoordelijk voor het verzamelen van de gegevens van traumapatiënten uit de eigen regio. Landelijk is afgesproken welke kenmerken van de patiënten die als gevolg van een trauma worden opgenomen of overlijden op de spoedeisende hulp, in de traumaregistratie worden vastgelegd. De MTOS-variabelen werden in 2015 uitgebreid met de Utsteinvariabelen. De ziekenhuizen in de regio registreren de gegevens van de traumapatiënten in hun eigen systeem. Het NAZL verzamelt de gegevens van alle ziekenhuizen in de regio en voert een kwaliteitscontrole uit. Vervolgens zorgt het NAZL ervoor dat de gegevens worden opgenomen in de landelijke traumaregistratie van het Landelijke Netwerk Acute Zorg (LNAZ). NAZL JAARVERSLAG 8

NAZL NAZL JAARVERSLAG 2015 9

Even voorstellen: Audrey Fiddelers is de nieuwe onderzoeker in dienst van het NAZL. Nu we haar toch voorstellen, wil ze graag van de gelegenheid gebruik maken om een oproep te plaatsten: Beste partners uit het netwerk, wij van het NAZL willen graag van jullie weten welke onderzoeksvragen op het gebied van de acute zorg er bij jullie leven. Audrey Fiddelers, onderzoeker Netwerk, kom maar op met je vragen over onderzoek Over Audrey Audrey is gepokt en gemazeld in onderzoek. De korte samenvatting: vijf jaar promotieonderzoek bij KEMTA (klinische epidemiologie and medical technology assessment, onderzoeksafdeling binnen het MUMC+) in samenwerking met Gynaecologie, gevolgd door negen jaar onderzoek en begeleiding van onderzoek bij Anesthesiologie. Nu nog is ze copromotor van twee promovendi aldaar. Na dertien jaar tijdelijke contracten is ze blij met de vaste aanstelling bij het NAZL, maar nog meer met de rol die ze daar heeft: geen principal investigator waar je vooral aan het managen bent, maar ook geen onderzoeksassistent. Als onderzoeker bij het NAZL zit ze er precies tussenin. Wel initiërend, wel adviserend, maar ook uitvoerend. Eigen verantwoordelijkheid en soms met de voeten in de klei. Traumazorg was voor haar hele nieuwe materie. Inmiddels is ze aardig ingelezen en ingewerkt. Het brede karakter van de acute zorg spreekt haar zeer aan. Onderzoekskoers Samen met Miranda Dirx en nieuw medisch hoofd Martijn Poeze, werd de onderzoekskoers bepaald: wat is het eff van de concentratie van multitrauma zorg in de regio Limburg op de kwaliteit van traumazorg? Zorginstituut Nederland wil immers dat de multitraumazorg vanaf 2018 geconcentreerd wordt in het traumacentrum: het MUMC+ in Maastricht. Het streven is dat straks 90% van de patiënten met een multitrauma in Maastricht wordt behandeld. De nieuwe richtlijn houdt ook in dat dat er minimaal 240 multitraumapatiënten per jaar moeten zijn om de kwaliteit van de geleverde zorg zo hoog mogelijk te houden. NAZL JAARVERSLAG 10

Meten is weten De niet-onderzoekers onder ons zijn wellicht geneigd om dingen te zeggen als: Dat het eff gaat hebben, staat bij voorbaat vast en De kwaliteit van zorg voor de patiënten met een multitrauma zal daardoor vast omhooggaan en Het grotendeels weghalen van de multitraumazorg in de regionale ziekenhuizen zal de kwaliteit van de algemene traumazorg daar ernstig aantasten. Maar onderzoekers doen niet aan aannames en voorspellingen. Audrey: Vaak denken mensen dat de uitkomst bij voorbaat vast staat, maar dat weet je pas als je het wetenschappelijk onderzocht hebt. En de ervaring leert dat zaken soms heel anders uitpakken dan men op voorhand verwacht! ZonMw schreef in december een call uit en vroeg partijen om zich in te schrijven voor een dergelijk onderzoek, maar dan naar de consequenties voor alle zes de stromen binnen de acute zorg. Het NAZL kreeg de subsidie niet. Helaas. Maar het onderwerp is dermate interessant en zo passend bij het NAZL dat ze op zoek gaan naar alternatieve fi en er toch mee verder gaan, zij het in afgeslankte vorm. Over vier jaar moet het antwoord op de vraag wat is het eff van de concentratie van multitraumazorg op de kwaliteit van de traumazorg in de regio Limburg helder zijn. Én wetenschappelijk bewezen! Het onderzoek, dat in de zomer van 2016 start, is tweeledig: kwalitatief onderzoek, gecombineerd met kwantitatief onderzoek. Volgend jaar meer. En nog veel meer Audrey pakte op verzoek van Maria de dataverwerking van een benchmark onderzoek in de psychiatrie op. Informatie van 1600 cliënten die in 2014 was verzameld, moest worden verwerkt. Maar: van verschillende bronnen en lang niet altijd compleet. Een complex project, zo noemt Maria het en Audrey kan niet anders dan dat beamen. Mede dankzij de grote aantallen, slaagt Audrey er desalniettemin in om de data zodanig te analyseren dat heel duidelijk wordt waar de aandachtspunten zitten. Maria is daar enorm mee geholpen: Nu kun je concreet aan de slag. (zie het verhaal van Maria op pagina 13) Nog iets waar Audrey haar tanden in kon zetten, was de opvallend lage Limburgse Ws-score in 2014 (de vergelijking tussen de overlevingskans versus de daadwerkelijke overleving). Een lage Ws-score is niet bepaald een visitekaartje. In theorie kan dat natuurlijk kloppen, maar men vermoedde dat er iets anders aan de hand was. Een kleine steekproef bracht duidelijkheid: Incomplete registratiecijfers! Dat het systeem incomplete cijfers automatisch omzet in maximale cijfers waardoor de scores drastisch omlaaggaan, is niet handig. Daar wordt dan ook aan gewerkt. Audrey: Maar de kern van het probleem is natuurlijk het slecht registreren op zich: compleet en volledig registreren aan de bron is absoluut essentieel. Webapplicatie verloskundige spoedzorgketen: waarom wil het maar niet lukken? Audrey: De sterftecijfers bij pasgeborenen zijn in Nederland een stuk hoger dan de in de rest van Europa. Om de overdracht tussen verloskundige en gynaecoloog te optimaliseren, is een plan gelanceerd voor een gezamenlijk epd in de vorm van een webapplicatie, LINAZ genaamd. Mark Spaanderman, hoogleraar verloskunde, lanceerde het idee tijdens zijn inaugurele rede aan de Universiteit van Maastricht in 2012. Ook in de focusgroep acute verloskunde van het NAZL wordt daarover gesproken. Het klinkt heel simpel, maar het is ingewikkelde materie die ook nog eens heel gevoelig ligt bij alle betrokkenen. Het NAZL heeft in 2015 een subsidieaanvraag ingediend om in kaart te brengen waar de pijnpunten zitten. Kunnen we een onderzoek voor jullie uitvoeren? Willen jullie van gedachten wisselen over de mogelijkheid van onderzoek of hebben jullie advies nodig? Slim bedacht van Audrey. De achterban moet natuurlijk wel weten dat de mogelijkheid bestaat. Dus, achterban, kom maar op met die onderzoeksvragen! (audrey.fiddelers@mumc.nl) NAZL JAARVERSLAG 11

Maria Kerckhoffs beantwoordt de vraag wat doe je als algemeen stafmedewerker bij het NAZL? met een uiterst bondige samenvatting: Veel! De hoofdmoot van haar werk bestaat uit het organiseren, begeleiden, faciliteren en ondersteunen van de zes focusgroepen. Maar: We hebben een klein team, dus alles waarvan niet direct duidelijk is wie het gaat oppakken of hoe we het moeten oplossen, komt in eerste instantie bij mij terecht. Heel leuk die diversiteit, maar ook soms hectisch. Maria Kerckhoffs, algemeen stafmedewerker Elkaar leren kennen, naar elkaar luisteren, van elkaar leren dat is goud waard Focusgroepen zijn goud waard Het NAZL kent inmiddels zes focusgroepen (zie kader) waarin professionals kriskras door de keten heen samen zorgen dat de ketenzorg beter, slimmer en sneller georganiseerd wordt. Elke focusgroep is op maat samengesteld. Criterium voor deelname: wie speelt allemaal een rol in de acute zorg van de patiënt met deze aandoening? Dat je alle betrokkenen in de keten regelmatig aan tafel hebt, is goud waard. De toegevoegde waarde van elkaar leren kennen, naar elkaar luisteren, samen overleggen leidt tot wederzijds begrip: O, doen jullie dat zo? of Daarom kan dat niet binnen een half uur. In 2008 ging de eerste focusgroep van start, toen nog een beetje aarzelend en moeizaam. Nog steeds is het een uitdaging om iedereen bij elkaar te krijgen zoals Maria het tactisch formuleert, maar de meerwaarde is inmiddels voor elke betrokkene overduidelijk. Het NAZL/Maria mag dan wel de kartrekker zijn, inmiddels heeft ook elke focusgroep z n eigen inhoudelijke voorzitter en geven de leden zelf aan welke punten op de agenda staan. Maria: Ik ben eigenlijk alleen maar de procesbegeleider. Eigenlijk maar ondertussen weet ik wel heel veel af van acute zorg. Afstemmen blijft het belangrijkste, ook nu de middelen beperkter worden. De kwaliteitsindicatoren die in 2015 zijn geïntroduceerd, houden de gemoederen in de focusgroepen stevig bezig. Als een van onze ziekenhuizen niet meer voldoet aan de volumenormen of als bepaalde zorg regionaal geconcentreerd wordt, dan heeft dat onherroepelijk consequenties voor de acute zorg. Aanrijtijden worden langer, procedures worden wellicht anders Dat zijn ook zaken die we in het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) bespreken. Meer informatie over de focusgroepen - waar zijn we zoal mee bezig - vindt u op pagina 18 van het jaarverslag. De zes focusgroepen van het NAZL acuut myocardinfarct CVA acute psychiatrie acute obstetrie acute heup acute interne geneeskunde NAZL JAARVERSLAG 12

Mooi voorbeeld Een van de actiepunten binnen de focusgroep CVA in 2015 was de intra-arteriële trombolysebehandeling: een wat complexere behandeling die binnen zes uur na het CVA gebeurd moet zijn. Een soepele route door de keten heen is dus cruciaal, maar in de praktijk bleek het niet gemakkelijk om dit te realiseren. De focusgroep pakte de uitdaging op. Maria, die de opleiding tot lean practitioner volgde, bracht het proces gedetailleerd in kaart: Een prima methode om helder te maken waar de eventuele knelpunten zitten. De grootste uitdaging is om niet alleen binnen de eigen organisatie af te stemmen, maar ook over de organisatiegrenzen heen. Prachtig om te zien dat er uiteindelijk een breed gedragen resultaat uitkomt. Over Maria De voormalige fysiotherapeute besloot het roer om te gooien door een studie Sociale Wetenschappen af te ronden aan de universiteit van Utrecht. Ze werkte daarna mee aan een promotietraject bij de Universiteit Maastricht, werd trainer/docent aan de opleiding fysiotherapie en koos ruim tien jaar geleden voor het toenmalige traumacentrum, nu dus het NAZL. Mijn belang? Jouw belang? De ketengedachte heeft zich absoluut ontwikkeld. Maar het blijft moeilijk als de belangen van ketenpartners botsen. Welk belang gaat voor, dat van je eigen organisatie of dat van de keten? Zeker in tijden van bezuiniging is dit een extra uitdaging. Maria heeft daar een heel duidelijke mening over: In vrijwel elk ziekenhuis zegt men: de patiënt is het belangrijkste. Als je de patiënt daadwerkelijk het belangrijkste vindt dan moet je de keten vooropstellen en zo goed mogelijk afspraken met elkaar maken zodat de acute patiënt op het juiste moment de juiste behandeling krijgt. Nieuw in 2015: focusgroep acute interne geneeskunde Het is de zesde focusgroep bij het NAZL en ook de zesde focusgroep die Maria onder haar hoede heeft. Maria: De acute interne geneeskunde is een relatief jong specialisme, dat stevig aan de weg timmert. Patricia Stassen, een van de internisten van het MUMC+, nam het initiatief hiervoor en klopte bij het NAZL aan. Maria: De eerste bijeenkomst stond helemaal in het teken van de samenstelling van de groep. De ambulancedienst, de interne geneeskunde en uiteraard de SEH-artsen wil je er natuurlijk bij hebben. Die laatsten meldden zich overigens spontaan! Het werkterrein van interne geneeskunde en zeker de acute interne geneeskunde is erg breed. Vaak is er sprake van vage klachten. Dus we wilden ook graag de huisarts erbij: mensen met vage klachten gaan immers veelal naar de huisartsen. Ook dat is gelukt, de huisartsen schoven desgevraagd aan. Dat het NAZL verguld is met het feit dat ketenpartners in de focusgroepen dermate toegevoegde waarde zien dat ze graag deelnemen, hoeven we vast niet uit te leggen. Maria: Het is precies wat we voor ogen hebben met de focusgroepen! Benchmark psychiatrie In 2014 werden de data verzameld van ruim 1600 cliënten/situaties waarbij de ggz-crisisdienst werd ingeschakeld. Als Maria rept van een complex project dan weet iedereen dat ze bedoelt dat het pittig was. De wereld van de geestelijke gezondheidszorg zit anders in elkaar dan de somatische. Op het moment dat de crisisdienst ggz in beeld komt, zijn er meerdere partijen betrokken: afstemming is dan ook geboden. Uit de benchmark bleek onder andere dat een arts (huisarts, SEH) verwacht dat de crisisdienst binnen vijftien minuten kan komen, à la ambulance. De realiteit is echter dat dit niet mogelijk is. Niet alleen omdat de crisisdienst niet met zwaailichten rijdt, maar ook omdat er het nodige voorwerk moet gebeuren voordat je bij de patiënt binnenkomt. Qua triage blijken er ook verschillende inzichten te zijn tussen ggz-professionals en de andere zorgverleners. Het is belangrijk om de wederzijdse verwachtingen naar elkaar uit te spreken en om oplossingen te zoeken voor knelpunten. Het item staat op de agenda, van zowel de focusgroep psychiatrie als van het ROAZ. Men is in afwachting van de module acute ggz, die in opdracht van het ministerie van VWS wordt ontwikkeld en die er eind 2016 moet zijn. Maria: Dat wordt de basis om verder te praten met elkaar. Het liefst zou ik meer wetenschappelijk onderzoek doen, zodat we de pijnpunten en -puntjes duidelijk kunnen benoemen. En concreet kunnen werken aan het optimaliseren van de kwaliteit van de zorg. Jaarlijkse NAZL-symposium Het NAZL-symposium in januari is elk jaar opnieuw een van de hoogtepunten. Grote moeite, maar ook groot plezier. De randvoorwaarden zijn elk jaar hetzelfde: interessant voor de hele keten, het thema heeft een duidelijke link met acute zorg, de deelnemers moeten er iets van opsteken en de locatie moet niet alleen passen bij het thema, maar ook nog eens centraal in de provincie liggen én voldoende aparte ruimtes hebben voor de workshops. Het organiseren vergt veel afstemming en dus teamwork: Miranda is voorzitter, Maria is van de inhoud en de grote lijnen en Ruth regelt de 1001 zaken die bij het organiseren van zo n evenement komen kijken. Het vinden van de rode draad oftewel het thema staat als eerste op het to-do lijstje. Daarvoor organiseert Maria brainstormsessies met mensen uit het veld. Is het thema eenmaal bekend, dan begint de zoektocht naar sprekers (Maria: We hebben uiteraard een budget, dus het is ook vaak een kwestie van stevig onderhandelen ), onderwerpen en leiders workshops (Maria) en locaties (Ruth). En als dat rond is, begint het regelen van 1001 aanverwante zaken (zie het verhaal van Ruth op pagina 17). In januari 2015 was het thema CSI in Limburg. NAZL JAARVERSLAG 13

De opdracht van het ministerie van VWS aan alle OTOcoördinatoren in den lande is om alle zorginstellingen in de regio te motiveren, te enthousiasmeren, te ondersteunen en te helpen zich voor te bereiden op rampen en crises. Limburg - lees: het NAZL, lees: Clarien Schoeren, sinds vijf jaar de OTO-coördinator - doet dat net iets anders dan andere regio s. Het jaar 2015 werd dankzij de start van integraal crisismanagement een waarlijk topjaar! Clarien Schoeren, OTO-coördinator De mantra van Clarien: Opleiden, trainen en oefenen Positieve gekte van 2015 Clarien vertelt haar verhaal enthousiast. Wie haar een beetje kent, weet dat de opmerking Ik kan hier uren over vertellen klopt. Samengevat gaat haar verhaal over de positieve gekte van 2015. En daarmee bedoelt ze de introductie van het integraal crisisplan - Dat we daarvoor hebben durven kiezen - en de meerwaarde van de kennisplatforms. De wijze van invullen van het OTO-project Limburg komt vooral voort uit ervaringsdeskundigheid en veel liefde voor mensen en hun talenten. Hoewel ooit opgeleid in de toepasbare psychologie, heeft Clarien vooral gewerkt in de fi sector en het bedrijfsleven (eigen bedrijf) met een kleine uitstap van negen jaar in de zorg. Als organisatiekundige/administratiekundige laat ze niks aan het toeval over; de route van elke organisatie z n eigen eenzame coördinator rampenopvang met protocollen in geval van een ramp of fl naar integraal crisismanagement is zorgvuldig uitgestippeld en uitgevoerd. De verschillen tussen voor en na zijn groot. Ramp of crisis? De defi van een crisis maakt onmiddellijk duidelijk hoe anders integraal crisismanagement is vergeleken met het klassieke rampenscenario. Een crisis is elke situatie die ertoe leidt dat de zorgverlening in gevaar komt of kan komen. Denk aan het VUMC dat vorig jaar onder water liep, denk aan de consequenties als de ICT plat komt te liggen (toen Heerlen dit jaar overstapte op een nieuw ICT-systeem ging het crisisteam proactief aan de slag), denk aan een arts die de fout in gaat, denk aan een bacterie op de OK, denk aan Ebola En inderdaad, ook rampen en grote ongevallen zijn voorbeelden van een crisis. Clarien: De klassieke rampenbestrijding komt misschien niet zo vaak voor, maar crisisbeheersing wel. Ik zeg altijd: we hebben in beeld waar het goed mis gaat. Maar we hebben niet in beeld waar het net niet mis gaat of nog maar net goed NAZL JAARVERSLAG 2015 14

Crisisteams Elke organisatie formeert een crisisteam met vertegenwoordigers van alle disciplines in de organisatie. De standaard rampenprotocollen kunnen de kast in. Integraal crisismanagement is immers maatwerk. Het crisisteam van ervaren en bekwame professionals heeft een methodiek geleerd - opleiden, trainen, oefenen - waarmee ze elke crisis aan kunnen pakken. Simpel gezegd komt dat neer op: wat is er aan de hand, wat hebben we nodig om het probleem op te lossen en waar en bij wie kunnen we dat krijgen? Ze geven op het moment suprême advies aan het crisisbeleidsteam en zorgen na een defi go dat de gemaakte afspraken worden uitgevoerd. Limburg mede pilot crisisteams In het Zuyderland hebben wij, als een van de eerste ziekenhuizen in Nederland, crisiscoördinatoren ook echt in de functie van crisiscoördinator aangesteld. Zoals bedoeld in het nieuwe Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO 2.0 en het Format Integraal Crisisplan. Een aantal andere ziekenhuizen volgt binnenkort. We zijn in Limburg dus al heel ver met het invoeren van het integraal crisisplan in de organisaties. Clarien heeft van verschillende bestuurders gehoord dat ze het prettig werken vinden: Dat komt omdat we samen met de zorginstellingen hiermee iets ontwikkeld hebben om niet alleen de crisis aan te pakken, maar ook de dagdagelijkse zaken. In plaats van 1001 mogelijke scenario s uit te werken, geef je je professionals elk op hun eigen vakgebied het vertrouwen om problemen op te lossen. Alleen dat al is een enorme vooruitgang! De kracht van de kennisplatforms Clarien heeft meerdere mantra s. Met stip op één staat opleiden, trainen, oefenen. Maar ook: samenwerken, samenwerken, samenwerken en mensen in hun kracht zetten. Dat komt allemaal mooi samen dankzij het format jaarplan. Elke organisatie heeft weliswaar z n eigen OTO-plan, maar Clarien brengt dat digitaal en overzichtelijk samen in een matrix. Zo krijg je overzicht én inzicht. Neem bijvoorbeeld de training van de administratief ondersteuners, elke organisatie wilde een paar mensen trainen. Dus haalde Clarien een training naar Limburg en bracht de aangemelde administratief ondersteuners van alle organisaties samen in een training. Het is een perfect voorbeeld van mensen scholen op sleutelfunctie - dus op rol en taak - in plaats van per organisatie. Zet professionals van verschillende organisaties bij elkaar, laat hen praten over hun vakgebied en er ontstaat iets moois; nog los van wat ze die dag of dagen eigenlijk komen leren. Die meerwaarde van kennis uitwisselen, leren van elkaar, bij elkaar in de keuken kijken, is goud waard. Zo zijn verschillende kennisplatforms ontstaan. Iedereen die een cursus heeft gevolgd en zegt ik wil verder, komt in een kennisplatform. Er zijn nu kennisplatforms voor oefenleiders, CBRN (chemisch, biologisch, radiologisch, nucleair), ETS-instructeurs En onder elk kennisplatform leggen wij een OTO-traject! Ben je goed voorbereid? En als je dan dergelijk grote stappen zet, dan wil je natuurlijk ook weten of het werkt zoals je het bedoeld hebt. Ooit is er contact gezocht met de School of Business and Economics van de Universiteit Maastricht met de vraag: kunnen jullie een instrument voor meten en zelfevaluatie ontwikkelen dat kan meten in hoeverre een organisatie al dan niet is voorbereid op een ramp/crisis? En ja, dat konden ze. De competentie-/ kwalifi ofi zijn gevalideerd, evenals de vragenlijsten waarmee je de meetpunten die ertoe doen ook boven tafel krijgt. En zo ontstond, langzaam maar zeker, de Thermometer Incident Preparatie oftewel TIP. TIP wordt vanaf de tweede helft van 2016 in Limburg uitgebreid getest. Met een nulmeting wordt de beginsituatie in kaart gebracht. Vervolgens geeft de organisatie de doelen in, de teams en de geplande opleidingen/trainingen/oefeningen en zo rolt er een advies uit: als je het zo aanpakt, levert het dat op. En uiteraard hoort evalueren achteraf er ook bij, waarna je weer nieuwe doelen kunt stellen enzovoort. Clarien: OTO-Nederland houdt de voortgang belangstellend in de gaten. Begin 2016 is het NAZL hiermee naar buiten getreden. Bescheiden, maar zeker wel trots. Toen en nu Vijf jaar geleden moest Clarien nog gaan leuren langs alle organisaties. Nu komen de professionals zelf vragen. Onze insteek is altijd geweest: ik heb respect voor jouw professionaliteit, laat me weten wat je nodig hebt. We geven de professionals erkenning, herkenning, waardering en een podium. En omdat ze krijgen waar ze zelf om vragen, is de motivatie heel hoog. Professionals die bij elkaar zitten in kennisplatforms, zetten het domein, de hiërarchie en het ego aan de kant. Ze weten: we moeten het samen doen. En dan kom je heel ver. Ik vind niks Clarien krijgt regelmatig de vraag wat ze van een bepaald plan vindt. Ik vertrouw keihard op de professionals en hun ideeën en mijn antwoord is dan ook steevast: ik vind het een knap idee. Zeg maar wat je nodig hebt om het te realiseren. Mijn rol is het coördineren en het in beeld brengen, niet meer en niet minder. Als ze me zeggen dat ze me nodig hebben, dan kom ik. Dan ga ik ergens praten, of ik ga iets zoeken of organiseren, of ik laat iets bouwen. NAZL JAARVERSLAG 2015 15

Toen Ruth vier jaar geleden de vacaturetekst voor managementassistente bij het NAZL las, dacht ze meteen: die baan is me op het lijf geschreven. En dat bleek ook zo te zijn. Ze is letterlijk bij alle activiteiten van het NAZL betrokken. Ruth kent iedereen binnen het netwerk en iedereen kent managementassistente, duizendpoot, spin in het web en steunpilaar Ruth. Ruth Jongen, managementassistente Tja, wat doe ik hier niet? Kom maar op De voormalige directieassistente heeft veel ervaring opgedaan in het bedrijfsleven. In 2008 kwam ze binnen bij het MUMC+ als secretaresse van de hoogleraar klinische genetica, maar na een aantal jaren ging ze op zoek naar meer uitdaging. De lange lijst met te verrichten werkzaamheden die tijdens de sollicitatieprocedure bij het NAZL aan bod kwam, schrikte haar niet af. Integendeel: Ruth is immers van het type kom maar op. Servicegericht en accuraat doet ze haar werk. Als een pitbull bijt ze zich vast: als het nodig is, trekt ze iemand duizend keer aan de jas. Hoe dan ook, ze lost het op. Zo verzorgt ze onder andere het secretariaat voor Miranda, de andere collega s van het NAZL en OTO Limburg. Zit ze niet achter haar bureau bij het NAZL, dan kun je haar vinden bij chirurgie. Ruth is immers ook secretaresse van het medisch hoofd. KidzCollege Elk jaar organiseert ze het KidzCollege, samen met de Universiteit Maastricht. Hartstikke leuk om te doen! We vertellen de kinderen wat traumachirurgie is, leggen uit hoe je op de SEH binnenkomt en vervolgens krijgen ze vier workshops waarin ze ook zelf aan de slag mogen. Kinderen vinden dat geweldig: ze krijgen een polsgipsje, gaan op de OK aan de slag met botten, pinnen en schroeven, ze worden op de wervelplank van de ambulance vastgemaakt en kijken een film over wat er allemaal op de SEH gebeurt. In 2015 is het Kidz- College helaas niet doorgegaan, maar in 2016 pakken we de draad weer op! NAZL-symposium Het is een leuke klus, zo vertelt Ruth: het organiseren van het jaarlijkse NAZL-symposium. Samen met Maria zit ze in de symposiumcommissie, gefl d door vertegenwoordigers van de beide Limburgse GHOR s en de ambulancediensten. Als thema, inhoudelijk interessante en amusante sprekers en aansprekende workshops gekozen zijn, begint voor Ruth het grote regelen van de 1001 dingen die bij zo n evenement komen kijken (zie kader symposium). NAZL JAARVERSLAG 16 En Naast de werkzaamheden die al ter sprake kwamen, houdt Ruth ook de website bij, coördineert ze samen met Maria de nieuwsbrieven van het NAZL en organiseert ze de multitrauma besprekingen: via videoconferencing worden patiënten die een ernstig ongeval gehad hebben multidisciplinair besproken met de ziekenhuizen uit de regio.

Ook regelt ze zaken voor het Limburgs Traumachirurgisch Genootschap, zoals het organiseren en in goede banen leiden van die bijeenkomsten. Voor het LTG worden alle traumachirurgen, orthopeden, arts-assistenten en SEH-verpleegkundigen van alle ziekenhuizen binnen ons verzorgingsgebied uitgenodigd. Elke keer wordt er een ander thema belicht. En dan is er nog het bijhouden van de websites van NAZL en OTO Limburg en het verzorgen van de Nieuwsflitsen. Ook zorgt ze er samen met Miranda voor dat de financiële zaken van het NAZL keurig geregeld zijn en heeft ze contact met de controller hierover. Nu de financiering sinds 2015 anders is geregeld, heeft Ruth daarvoor een praktisch systeem ontwikkeld. Nieuwsflitsen en Nieuwsbrieven NAZL Ideaal om snel het netwerk te informeren. De onderwerpen zijn divers, maar de grote gemeenschappelijke deler is dat elk onderwerp relevant moet zijn voor de hele keten van acute zorg en niet voor slechts een onderdeel. Suggesties voor onderwerpen? Ruth en Maria zien ze graag komen: ruth.jongen@mumc.nl of maria.kerckhoff Liever niet stilzitten Ik ben niet iemand die niks kan doen, ik werk graag onder druk, onder stress, dan kan ik het beste functioneren. Tien dingen tegelijk, multitasking, moet je in deze rol sowieso. Ik heb veel contacten in huis als ook met onze ketenpartners extern. Dat zijn belangrijke mensen binnen ons netwerk. Ik heb dus geen standaard kantoorbaan en dat houdt mijn werk afwisselend. In gesprek gaan met mensen, voortdurend afstemmen, dat vind ik heel belangrijk in mijn werk. Niet voor niets is zij gevraagd om Harmony te coördineren voor de RVE Patiënt & Zorg. En OTO! En dan hebben we het nog niet eens over OTO gehad. Sinds 2012 ligt de organisatie rondom een aantal kennisplatforms al op het bordje van Ruth. Bij de OTO-projectgroep is ze erbij, ze gaat mee op visitaties, ze ondersteunt Clarien daar waar mogelijk: Ik kom overal, ik zie heel veel en leer heel veel. In december 2015 heb ik een cursus management voor de gezondheidszorg afgerond en ook daar heb ik veel van geleerd. Ik wil me verder ontwikkelen en OTO vind ik bijzonder interessant. Ik hou vooral van het regelen en organiseren van zaken. Clarien en ik zitten op één lijn, daarom gaat de samenwerking ook zo goed. Ik wil haar meer ondersteunen, ook naar de toekomst toe. NAZL-symposium 2015: CSI met een zachte G! Elk jaar in januari organiseert het NAZL een symposium voor de netwerkpartners. Elk jaar is er een ander thema, vaak breed georiënteerd, maar ook regelmatig gerelateerd aan een specifi onderdeel van de acute zorg. In 2015 luidde de titel CSI in Limburg vandaar de toevoeging met een zachte g. Het symposium - met 150 gasten en tien workshops - werd achteraf heel hoog gewaardeerd vanwege de praktische tips, zoals: wat mag je wel of niet aan de politie vertellen over een patiënt? Hoe kun je als ambulanceverpleegkundige op een plaats delict je werk goed toen en toch het sporenonderzoek niet belemmeren? Forensisch patholoog dr. Rob Visser wijst er in zijn presentatie op dat je je in zijn vak moet beperken tot registratie van de feiten. Het leggen van associaties kan leiden tot verkeerde conclusies, waardoor bijvoorbeeld een moordonderzoek op een dwaalspoor kan belanden. Dr. Mr. Wilma Duijst is arts én rechter: die combinatie van professies maakt dat zij als geen ander een brug kan slaan tussen de wetgeving en de professionals in de gezondheidszorg. Het medisch beroepsgeheim is een hoog goed, maar we kennen allemaal de situaties die voor twijfel daarover zorgen: denk aan verdenking van (kinder)- mishandeling. Het kennen van elkaars regels (justitie/politie versus gezondheidszorg) helpt enorm bij de samenwerking. De presentatie van José Valks, vertrouwensarts van VeiligThuis (voormalig AMK/Steunpunt Huiselijk Geweld), ging over de meldcodes kindermishandeling/huiselijk geweld. Wekelijks ontvangt het meldpunt Noord en Midden Limburg zo n 100 meldingen over (verdenking van) mishandeling van kinderen, partners of ouderen. Dr. Paul Hofman, radioloog bij het MUMC+, vertelde dat dankzij de verbeteringen in de 3D weergaven van radiologie de radioloog de beelden van het dode lichaam snel en heel goed kan analyseren terwijl het lichaam intact blijft. Traumachirurg Pascal Hannemann hield een interessante lezing over penetrerend letsel en specifi over schotwonden: Onderzoek de patiënt grondig en probeer geen gaatjes over het hoofd te zien. s Middags waren er vier workshops, allemaal gericht op praktische vaardigheden gerelateerd aan de onderwerpen van de ochtend. In 2016 stond de kwetsbare oudere centraal en inmiddels zijn Ruth, Maria en de rest van de symposiumcommissie al weer volop bezig met de voorbereidingen voor 2017. NAZL JAARVERSLAG 2015 17