Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Inzet maat- en meerwerk Werkbedrijf 2016 Programma Economie & Werk Portefeuillehouder T. Tankir Samenvatting Met dit voorstel vragen wij de raad een besluit te nemen over de inzet van Nijmeegs maat- en meerwerk bij het Werkbedrijf voor 2016. Het Werkbedrijf voert zijn taken uit binnen het regionaal beleidskader Werk is de Uitkomst! Naast deze algemene regionale dienstverlening (basisdienstverlening) zijn er jaarlijks financiële middelen beschikbaar voor lokale prioriteiten en ambities: dit is het maat- en meerwerk. In 2016 is voor het maat- en meerwerk 2,9 miljoen beschikbaar. Het door de raad vastgestelde maat- en meerwerk wordt vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO) voor 2016 tussen de gemeente Nijmegen en de MGR Rijk van Nijmegen. BW-nummer Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. MO10, Jona Overmars, 9023 Datum ambtelijk voorstel 30 mei 2016 Registratienummer 16.0005358 Ter besluitvorming door het college: 1. Besluiten de dienstverleningsovereenkomst maat- en meerwerk 2016 aan te gaan met het Werkbedrijf onder voorbehoud van besluitvorming van de raad over de inzet van maat- en meerwerk 2016 Steller Jona Overmars Paraaf akkoord Datum Ter besluitvorming door de burgemeester 1. Wethouder Tankir te machtigen om de dienstverleningsovereenkomst maat- en meerwerk 2016 te ondertekenen. Aan de Raad voor te stellen 1. Het Nijmeegse maat- en meerwerk 2016 vast te stellen, waarbij de volgende verdeling van de beschikbaar gestelde middelen (totaal 2,9 miljoen) naar activiteiten en projecten wordt aangehouden: a. Tijdelijke loonkostensubsidie: 825.000 b. Ontwikkeltrajecten: 750.000 Ter besluitvorming door de Raad Zie vervolgblad Besluit B&W d.d. 14 juni 2016 X Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 2.1 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder Collegevoorstel
Collegevoorstel Vervolg beslispunten c. Wijkgericht werken: 342.000 d. Versterken van de poortfunctie: 280.000 e. Begeleiding zelfstandig ondernemers: 210.000 f. Zorgjongeren: 183.000 g. Stichting Dagloon: 30.000 h. Regelruimte: 312.000 2. De transitiekosten in 2016 van 330.466 te dekken uit het product Werk van het programma Economie & Werk. Collegevoorstel
Collegevoorstel 1 Probleemstelling Het Werkbedrijf heeft de opdracht om de Participatiewet uit te voeren binnen het regionaal beleidskader dat daarover is vastgesteld. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen de basisdienstverlening en de dienstverlening voor maat- en meerwerk. De basisdienstverlening van het Werkbedrijf is gebaseerd op de gemeenschappelijke prioriteiten van de gemeenten in de arbeidsmarktregio. Bovenop deze basisdienstverlening hebben alle gemeenten financiële middelen beschikbaar binnen het Werkbedrijf voor lokale prioriteiten en ambities. We noemen dit het meer- en maatwerk. In 2016 bedraagt dit voor Nijmegen 2,9 miljoen. Over de inzet van deze middelen, leggen wij een voorstel aan de raad voor. Als de raad hierover heeft besloten, dient de inzet van meer- en maatwerk in een dienstverleningsovereenkomst tussen gemeente Nijmegen en MGR te worden vastgelegd. We stellen voor om wethouder Tankir, portefeuillehouder van het programma Economie en Werk, te machtigen om deze dienstverleningsovereenkomst met de MGR te sluiten. 2 Juridische aspecten De burgemeester is normaal gesproken bevoegd overeenkomsten te ondertekenen. Omdat de burgemeester ook als voorzitter van het bestuur van de MGR de dienstverleningsovereenkomst met de gemeente Nijmegen zal ondertekenen, stellen wij voor om voor de ondertekening namens de gemeente Nijmegen, de verantwoordelijke wethouder te machtigen. 3 Doelstelling Het doel van het meer- en maatwerk is om kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt te ondersteunen en uitstroom uit de uitkering te bevorderen. Daarnaast is het doel van dit voorstel om de wethouder Economie en Werk te machtigen om de dienstverleningsovereenkomst, waarin de afspraken over meer- en maatwerk 2016 tussen gemeente Nijmegen en MGR worden vastgelegd, te ondertekenen. 4 Argumenten Door de inzet van meer- en maatwerk leggen we accenten op de dienstverlening van het Werkbedrijf die specifiek voor de gemeente Nijmegen van belang zijn. De burgemeester is normaal gesproken bevoegd om namens de gemeente overeenkomsten te ondertekenen. In het geval van de dienstverleningsovereenkomst voor het meer- en maatwerk tekent de burgemeester echter al als voorzitter van het bestuur van de MGR. Daarom stellen we voor om de wethouder Economie en Werk te machtigen de dienstverleningsovereenkomst te ondertekenen. 5 Klimaat Dit voorstel heeft geen gevolgen voor het klimaat. 6 Financiën Dit voorstel heeft geen financiële consequenties. 7 Participatie en Communicatie De inhoud van het raadsvoorstel en de dienstverleningsovereenkomst is tot stand gekomen in overleg met het Werkbedrijf.
Collegevoorstel Vervolgvel 3 8 Uitvoering en evaluatie Het Werkbedrijf is verantwoordelijk voor de uitvoering en evaluatie van de activiteiten die wij op grond van het meer- en maatwerk laten uitvoeren. 9 Risico Er zijn geen risico s aan dit voorstel verbonden. Bijlage: concept dienstverleningsovereenkomst maat- en meerwerk 2016
Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 6 juli 2016 / 81/2016 Fatale termijn: besluitvorming vóór: Onderwerp Inzet maat- en meerwerk Werkbedrijf 2016 Programma Economie & Werk Portefeuillehouder T. Tankir Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 14 juni 2016 Samenvatting Met dit voorstel vragen wij uw raad een besluit te nemen over de verdeling van de middelen maat- en meerwerk over activiteiten en projecten voor 2016. Het Werkbedrijf voert zijn taken uit binnen het regionaal beleidskader Werk is de Uitkomst! Naast deze algemene regionale dienstverlening (basisdienstverlening) zijn er jaarlijks financiële middelen beschikbaar voor lokale prioriteiten en ambities: dit is het maat- en meerwerk. In 2016 is voor het maat- en meerwerk 2,9 miljoen beschikbaar. Het door uw raad vastgestelde maat- en meerwerk wordt vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO) voor 2016 tussen de gemeente Nijmegen en de MGR Rijk van Nijmegen. Voorstel om te besluiten 1. Het Nijmeegse maat- en meerwerk 2016 vast te stellen, waarbij de volgende verdeling van de beschikbaar gestelde middelen (totaal 2,9 miljoen) naar activiteiten en projecten wordt aangehouden: a. Tijdelijke loonkostensubsidie: 825.000 b. Ontwikkeltrajecten: 750.000 c. Wijkgericht werken: 342.000 d. Versterken van de poortfunctie: 280.000 e. Begeleiding zelfstandig ondernemers: 210.000 f. Zorgjongeren: 183.000 g. Stichting Dagloon: 30.000 h. Regelruimte: 312.000 2. De transitiekosten in 2016 van 330.466 te dekken uit het product Werk van het programma Economie & Werk. Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail Jona Overmars, 9023, j.overmars@nijmegen.nl
Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1 Inleiding We willen dat zoveel mogelijk mensen in de regio mee kunnen doen op de arbeidsmarkt, ook de kwetsbare groepen, zoals de mensen met een arbeidsbeperking. We menen dat werk essentieel is voor mensen; het biedt inkomen, structuur en zingeving. We zijn er van overtuigd dat een inclusieve arbeidsmarkt, meedoen van zoveel mogelijk mensen, noodzakelijk is voor een goede werking van de arbeidsmarkt en voor een krachtige lokale economie. We zetten in op de eigen verantwoordelijkheid van mensen om werk te vinden. Waar nodig nemen we belemmeringen daarvoor weg en ondersteunen we degenen die dat nodig hebben. Het gaat daarbij niet alleen om hen die structurele ondersteuning op de arbeidsmarkt nodig hebben, maar ook om mensen die een tijdelijk steuntje in de rug nodig hebben om uit de uitkering te raken en een baan te vinden. De raden in de arbeidsmarktregio Rijk van Nijmegen hebben in het voorjaar 2015 het strategisch arbeidsmarktbeleidskader Werk is de uitkomst! vastgesteld. Hierin staan de gezamenlijke regionale ambities en uitgangspunten beschreven als het gaat om het uitvoeren van de Participatiewet, arbeidsmarktbeleid, het terugdringen van werkloosheid en het bewegen van mensen richting de arbeidsmarkt. Het Werkbedrijf heeft de opdracht om de Participatiewet uit te voeren binnen dit regionaal beleidskader. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen de basisdienstverlening en de dienstverlening voor maat- en meerwerk. De basisdienstverlening van het Werkbedrijf is gebaseerd op de gemeenschappelijke prioriteiten van de gemeenten in de arbeidsmarktregio. Bovenop deze basisdienstverlening hebben alle gemeenten financiële middelen beschikbaar binnen het Werkbedrijf voor lokale prioriteiten en ambities. In 2016 bedraagt dit voor Nijmegen 2,9 miljoen. Wat is de basisdienstverlening? Het Werkbedrijf ondersteunt mensen bij het vinden en behouden van werk. De kerntaak is arbeidsbemiddeling. Binnen de basisdienstverlening onderhoudt het Werkbedrijf nauwe contacten met bedrijven in de regio en haalt daar werk en vacatures op. Het Werkbedrijf screent en diagnosticeert kandidaten om vast te stellen wat voor iemand de kortste weg naar betaald werk is en wat iemand nodig heeft om dat te krijgen en te behouden. De zelfredzaamheid en begeleidingsbehoefte van een kandidaat bepalen of iemand rechtstreeks naar betaald werk kan (eventueel met lichte ondersteuning, zoals een sollicitatietraining), tijdelijke ondersteuning nodig heeft of structurele ondersteuning (bijvoorbeeld een wettelijke loonkostensubsidie voor een iemand met een arbeidsbeperking). Met als uitgangspunt de vraag naar arbeid van de werkgever zoekt het Werkbedrijf de meest passende kandidaat en realiseert de match. Hierbij worden eventueel voorzieningen ingezet, zoals loonkostensubsidie, een werkgeversbonus of een jobcoach. Hierbij wordt altijd uitgegaan van wat nodig is, afhankelijk van de individuele situatie. In ons beleid hebben wij vastgelegd dat het Werkbedrijf prioriteit geeft aan mensen die nieuw instromen (in een uitkering), jongeren en arbeidsgehandicapten.
Vervolgvel 2 Terugblik resultaten maat- en meerwerk 2015 Het Werkbedrijf is op 1 januari 2015 gestart. Afgelopen jaar hebben we dan ook voor de eerste keer met de MGR Rijk van Nijmegen een dienstverleningsovereenkomst afgesloten voor de inzet van maat- en meerwerk. De resultaten en ervaringen die we hiermee hebben opgedaan, betrekken we bij de verdeling van maat- en meerwerk voor 2016. De resultaten in 2016 waren als volgt: - Door inzet van meer- en maatwerk hebben we, bovenop de basisdienstverlening van het werkbedrijf, in totaal circa 1000 Nijmegenaren ondersteund richting de arbeidsmarkt. - Circa 37 Nijmegenaren hebben door extra inzet van tijdelijke loonkostensubsidie een dienstverband gekregen. Dit zijn mensen die vaak volgens landelijke criteria net wel het wettelijk minimumloon kunnen verdienen en daardoor niet in aanmerking komen voor een (garantie)baan met wettelijke loonkostensubsidie. - 250 Nijmegenaren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zijn hebben een leerwerkplek met begeleiding, om te werken aan hun werknemersvaardigheden en zich zo voor te bereiden op een betaalde baan op de arbeidsmarkt. - Minimaal 200 zorgjongeren zijn door het Jongerenteam van het Werkbedrijf in samenwerking met het sociale wijkteam gevolgd, zodat zij, zodra dat kan, naar werk geleid kunnen worden. Een groot deel van deze jongeren is, aansluitend op of parallel aan het zorgtraject, uitgestroomd naar een (leer)werkplek of een opleiding gaan volgen. - 50 Nijmegenaren zijn vanuit de bijstandsuitkering begeleid en uitgestroomd als zelfstandig ondernemer. - Alle Nijmeegse Wsw-ers op de wachtlijst zijn gescreend en gediagnosticeerd om te beoordelen wat hun mogelijkheden zijn. Van hen zijn inmiddels enkelen geplaatst op een reguliere baan met subsidie, een participatieplaats of een leerwerkplek. - Actiecentrum Hatert werkt heeft, in samenwerking met sociale wijkteams, ruim 500 Nijmegenaren begeleid naar een volgende stap op het gebied van (arbeids)participatie. - Door extra inzet aan de poort van de bijstand hebben we in 2015 75 extra uitkeringsaanvragen kunnen afwijzen vanwege fraude of doordat we de burger verder konden helpen met een meer geschikte andere voorziening (bijv. WIA, WW). We hebben in 2015 vanuit meerwerk 1,1 miljoen euro ingezet op de tijdelijke loonkostensubsidies, in te zetten voor 80 plaatsingen. Het aantal gerealiseerde trajecten tijdelijke loonkostensubsidie is daarbij achtergebleven. Het blijkt in de praktijk moeilijk om in individuele gevallen loonkostensubsidie in te zetten. Het Werkbedrijf heeft onder meer gemerkt dat werkgevers vaak om bedrijfsmatige redenen het risico nog niet wilden lopen om een kandidaat in dienst te nemen. In die gevallen is regelmatig eerst een leerwerkplek ingezet. Daarnaast is gebleken dat een groot aantal kandidaten ook zonder inzet van subsidie regulier aan de slag kon. De meerwerk-middelen die het Werkbedrijf in 2015 niet heeft ingezet, zet het Werkbedrijf in 2016 in, om de gemaakte afspraken alsnog te realiseren. 1.1 Wettelijk kader of beleidskader - In het visiedocument Sterke Werkwoorden is afgesproken dat gemeenten via maat- en meerwerk de ruimte hebben om lokale kleur te geven aan de dienstverlening van het Werkbedrijf. - In het Strategisch arbeidsmarktbeleid Werk is de Uitkomst! is het regionale beleid vastgelegd waarbinnen het Werkbedrijf zijn taken uitvoert.
Vervolgvel 3 - De afspraken over maat- en meerwerk worden jaarlijks vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO) die voor één jaar geldt en na besluitvorming over de inzet van deze middelen door de raad, wordt gesloten tussen het college en het dagelijks bestuur van de MGR Rijk van Nijmegen. 1.2 Relatie met programma Het programma Economie en Werk heeft onder meer als doel om vanuit economische ontwikkeling en in samenwerking met bedrijven te werken aan de ontwikkeling en behoud van werkgelegenheid. Het Werkbedrijf heeft als arbeidsbemiddelingsorganisatie de taak om de vraag naar arbeid vanuit werkgevers te verbinden met het aanwezige potentieel aan kandidaten uit de doelgroep van de Participatiewet. Juist door het verbinden van economie, werk en re-integratie en samenwerking met onderwijs kunnen we maximaal inzetten op bestrijding en voorkomen van werkloosheid. Met het maat- en meerwerk kunnen we als Nijmegen onze eigen prioriteiten vormgeven binnen de arbeidsbemiddelingstaken van het Werkbedrijf. 2 Doelstelling Het doel van dit voorstel is het vaststellen van de inzet van de middelen maat- en meerwerk om uitvoering te geven aan de Nijmeegse prioriteiten. Met de inzet van maat- en meerwerk bereiken we dat: - We investeren in kansen en perspectief voor de groepen kwetsbare Nijmegenaren op de arbeidsmarkt; - We dringen het aantal Nijmegenaren in de bijstandsuitkering en daarmee het bijstandsvolume verder terug. 3 Argumenten Inclusieve arbeidsmarkt: kwetsbare groepen mee laten doen Ons re-integratiebeleid is niet alleen gericht op uitstroom uit de uitkering voor mensen die relatief veel kans hebben op regulier werk; we streven namelijk ook naar een inclusieve arbeidsmarkt. Met de komst van de Participatiewet hebben we als gemeente verantwoordelijkheid gekregen voor een grotere groep mensen die kwetsbaar is op de arbeidsmarkt. Die groep bestaat uit: - Mensen die een arbeidsbeperking hebben, maar wel kunnen werken. - Kwetsbare mensen in de bijstand. - Zorgjongeren. I. Mensen die een arbeidshandicap hebben, maar wel kunnen werken. Dit is de groep die voorheen grotendeels instroomde in Wajong of WSW. Met de Participatiewet zijn er instrumenten bijgekomen die we kunnen inzetten om hen zoveel mogelijk naar reguliere banen te leiden, zoals de wettelijke loonkostensubsidies en garantiebanen.
Vervolgvel 4 II. Kwetsbare mensen in de bijstand Een deel van de mensen in ons bestand zit al langere tijd in de bijstand en heeft weinig perspectief op werk. Zij hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt die veroorzaakt wordt door bijvoorbeeld gezondheidsproblemen, psychosociale problematiek of een gebrek aan reguliere werkervaring. Een deel van deze groep kan wel betaald werk verrichten, maar heeft te maken met tijdelijke belemmeringen op gebied van gezondheid of sociale problematiek. Hierdoor zijn zij tijdelijk minder productief en hebben meer dan gemiddeld begeleiding nodig. Zij komen meestal niet in aanmerking voor een garantiebaan, omdat zij niet arbeidsgehandicapt zijn en volgens de landelijke criteria net wel het wettelijk minimumloon kunnen verdienen. Een ander deel van de groep heeft door meerdere problemen zo n grote afstand tot de arbeidsmarkt dat zij (voorlopig) niet in staat zijn betaald werk te verrichten. Zij hebben een nieuwe start nodig in een passende omgeving waar zij de begeleiding krijgen die zij nodig hebben en kunnen werken aan onder meer werknemersvaardigheden, structuur en motivatie. III. Zorgjongeren Daarnaast is er een groep van enkele honderden Nijmeegse jongeren die kampt met (meerdere) problemen rond gezondheid, verslaving en psychiatrische problematiek. Zij hebben zorg nodig voordat zij toe zijn aan werken. Om deze jongeren ( zorgjongeren ) uiteindelijk kansen te bieden op de arbeidsmarkt, willen we hen tijdens het zorgtraject goed in beeld houden, zodat we hen zodra dit mogelijk is kunnen helpen om stappen richting werk te zetten. Hiermee voorkomen we dat zij tijdens of na het zorgtraject in een vacuüm tussen zorg en werk terecht komen. Via het maat- en meerwerk investeren we in 2016 extra in deze groepen, met name in de groep die niet in aanmerking komt voor een (garantie)baan met wettelijke loonkostensubsidie, maar toch ondersteuning nodig heeft. We zetten in op extra tijdelijke loonkostensubsidies en het begeleiden van Nijmeegse zorgjongeren richting werk. We zetten daarnaast extra ontwikkeltrajecten in, om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die veel begeleiding nodig hebben, te ondersteunen. We geven het Werkbedrijf de opdracht om intensief samen te werken met andere partners in de wijken en daar mensen met zwaardere problematieken op meerdere leefgebieden te bereiken, en naar een volgende stap richting werk te leiden. Dit wijkgericht werken doet het Werkbedrijf samen met sociale wijkteams en regieteams. Vluchtelingen en statushouders Statushouders behoren voor een groot deel tot de kwetsbare groep, omdat zij vaak onvoldoende Nederlands spreken, een beperkt netwerk hebben en gemiddeld een lager opleidingsniveau. We willen statushouders zodra dit kan ondersteunen om zinvolle stappen richting werk te zetten, bijvoorbeeld in een ontwikkeltraject met taalondersteuning. We verwachten dat we met de aanwezige mogelijkheden binnen de basisdienstverlening van het Werkbedrijf en extra investeringen via meer- en maatwerk deze groep voldoende kunnen ondersteunen richting arbeidsmarkt. Daarnaast hebben we regelruimte beschikbaar om indien nodig met additionele middelen in te spelen op de behoeften van deze groep. In mei 2016 is bovendien duidelijk geworden dat wij van het rijk middelen krijgen om statushouders
Vervolgvel 5 naar werk toe te leiden. De precieze hoogte van die middelen is echter nog niet duidelijk. De manier waarop wij die middelen zullen inzetten, zal in een afzonderlijk voorstel aan de raad worden voorgelegd. Terugbrengen bijstandsvolume: beperken instroom en bevorderen uitstroom In april 2016 hadden ongeveer 7000 Nijmegenaren een bijstandsuitkering, waarvan ca. 30% is ontheven van arbeidsplicht. Jaarlijks stromen circa 1800 mensen uit de uitkering, waarvan uitstroom naar werk één van de oorzaken is (ongeveer 40% van de uitstroom is vanwege werk, de andere 60% van de uitstroom betreft verhuizing, pensioen, overlijden etc.) De instroom bedraagt jaarlijks circa 2000 personen, waarvan een groot deel instroomt vanwege verhuizing, echtscheiding, beëindiging van een andere uitkering zoals WW, verlies van werk of andere bron van inkomsten. Met het pakket activiteiten en projecten uit het maat- en meerwerk bevorderen we de uitstroom uit de uitkering naar werk. We versterken wat we al doen om instroom in de bijstand tegen te gaan door te investeren in extra activiteiten aan de poort naar de bijstand. Dit doen we door de aanvragen voor een uitkering te screenen op welke andere voorzieningen de aanvrager recht heeft, zoals WIA, WW of ZW. Daarnaast zetten we extra in op het signaleren en aantonen van fraude bij uitkeringsaanvragen.
Vervolgvel 6 Maat- en meerwerk 2016 Activiteit Doelstelling Indicatie # mensen geplaatst / in traject a. Loonkostensubsidie Mensen die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt, maar niet in aanmerking komen voor wettelijke loonkostensubsidie, met subsidie plaatsen bij een werkgever. Indicatie # mensen te screenen Totale kosten 60 180 825.000 b. Ontwikkeltrajecten Kandidaten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die intensief ondersteunen bij een (ontwikkel)bedrijf. 150 450 750.000 c. Wijkgericht werken Interdisciplinaire aanpak voor kandidaten met problemen op meerdere leefgebieden. Nauwe aansluiting van het Werkbedrijf bij de Nijmeegse wijkteams. n.v.t. n.v.t. 342.000 d. Versterking van de poort Het verder terugdringen van instroom in de uitkering. n.v.t. n.v.t. 280.000 e. Begeleiding zelfstandigen Voorkomen dat zelfstandig ondernemers in de uitkering terecht komen, door tijdige ondersteuning bij financiële problemen. n.v.t. n.v.t. 210.000 f. Zorgjongeren Contact onderhouden met de jongere en de instelling om vorderingen te volgen en indien mogelijk richting werk te leiden. 200 200 183.000 g. Hilckmann Projectmatige aanpak begeleiding werkzoekende (oud-)medewerkers Hilckmann. n.v.t. n.v.t. 125.000 h. Stichting dagloon Activeringstrajecten voor dak- en thuislozen. 40 30.000 i. Regelruimte Nieuwe projecten of experimenten kunnen starten inspelend op nieuwe inzichten of ontwikkelingen. n.t.b. n.t.b. 187.000 Totaal 2.932.000
Vervolgvel 7 a. Loonkostensubsidie De tijdelijke loonkostensubsidie is een instrument om kandidaten die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben, maar geen arbeidsbeperking (want daarvoor zou de wettelijke loonkostensubsidie ingezet kunnen worden), te kunnen plaatsen bij een werkgever. Het gaat bijvoorbeeld om kandidaten die door psychosociale factoren tijdelijk minder productief zijn. Door de tijdelijk verminderde productiviteit aan de werkgever te compenseren, wordt de kandidaat aantrekkelijk voor de werkgever. Op de werkplek werkt de kandidaat aan zijn vaardigheden, zodat de productiviteit toeneemt en de loonkostensubsidie afgebouwd kan worden. Loonkostensubsidie is al opgenomen in de basisdienstverlening van het Werkbedrijf, zowel de wettelijke als de tijdelijke. We willen echter meer Nijmeegse kwetsbare mensen op de arbeidsmarkt ondersteunen in het vinden van werk. Daarom investeren we boven op de basisdienstverlening in tijdelijke loonkostensubsidie voor circa 60 mensen. De totale hoeveelheid in te zetten loonkostensubsidie is dus een optelsom van de middelen in de basisdienstverlening en de middelen in het maat- en meerwerk. Een indicatie is dat we circa 125 Nijmeegse kandidaten met een vorm van loonkostensubsidie door het Werkbedrijf kunnen laten plaatsen. Dit hangt uiteraard mede af van matching op passende vacatures. b. Ontwikkeltrajecten In eerste instantie richten we ons bij het bemiddelen van onze kandidaten op het vinden en behouden van betaald werk, al dan niet met loonkostensubsidie, of een leerwerkplek zonder aanvullende vergoeding voor de begeleiding. De praktijk laat echter zien dat het niet voor iedereen haalbaar is om direct op deze manier aan de slag te gaan. Een deel van onze doelgroep heeft een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Dit kan veroorzaakt worden door sociale problematiek, grote taalachterstand, jarenlange werkloosheid (of nog nooit regulier gewerkt), gezondheidsproblemen, etc. Voor een deel van deze kandidaten is een ontwikkeltraject nodig; een traject waarbij veel tijd beschikbaar is voor het begeleiden van de deelnemer. Een deel van de ontwikkeltrajecten wordt ingezet vanuit basisdienstverlening (circa 80 trajecten voor Nijmeegse inwoners). Daarbovenop geven wij het Werkbedrijf opdracht om vanuit het maat- en meerwerk nog eens 150 trajecten te realiseren. c. Wijkgericht werken Een deel van onze inwoners heeft te maken met problemen op meerdere leefgebieden, waarbij vaak sprake is van samenloop van problemen op het gebied van werk (en financiële situatie) en zorg. Problemen op andere levensgebieden, versterken vaak problemen op het gebied van werk. Omgekeerd geldt ook dat het vinden van werk of het zetten van stappen richting werk (zoals een opleiding of leerwerktraject), positieve effect kan hebben op het verloop van een zorgtraject en het op orde brengen van de financiële situatie. We hebben in de praktijk van Hatert Werkt gezien dat het effectief is om op wijkniveau samen te werken tussen zorg, welzijn, schuldhulpverlening, inkomen en daar werk op aan te sluiten. We stellen voor om een deel van de capaciteit van het Werkbedrijf, op basis van afspraken over het Nijmeegse maat- en meerwerk, in te zetten voor wijkgericht werken. In de praktijk zou dit betekenen dat alle wijkteams de beschikking krijgen over enkele dagdelen per week inzet van een medewerker van het Werkbedrijf. Deze medewerkers vormen voor de
Vervolgvel 8 wijkteams het eerste aanspreekpunt voor vragen rond het thema Werk. De laagdrempeligheid in de wijk en de korte communicatielijnen tussen sociaal Wijkteam, Werkbedrijf en bijvoorbeeld schuldhulpverlening maken het mogelijk om met name kandidaten met problemen op meerdere leefgebieden de juiste ondersteuning te bieden en hen zodra dit mogelijk is richting werk te leiden. Het Werkbedrijf zet de zogenaamde ABC-metingen in om vast te stellen welke knelpunten en mogelijkheden er zijn voor iemand om dichter bij een baan te komen. d. Versterking van de poort naar de bijstand Alle binnenkomende aanvragen voor een bijstandsuitkering worden gescreend op een breed scala aan mogelijke voorliggende voorzieningen (bijvoorbeeld WIA, WAO, WW). Enerzijds omdat we besparingen willen realiseren op de uitkeringslasten, maar ook omdat we (in het belang van de burgers) in voorkomende gevallen mensen willen verwijzen naar de voorziening waar zij recht op hebben. Ook dossieronderzoek maakt onderzoek uit van de screening op voorliggende voorzieningen. Bij vermoedens van fraude bij uitkeringsaanvragen wordt nader onderzoek verricht, zowel in dossiers als indien nodig onderzoek naar de feitelijke woonsituatie. De uitvoeringskosten voor de extra inspanningen aan de poort worden gedekt uit het maaten meerwerk. De gemeentelijke afdeling Zorg en Inkomen voert deze werkzaamheden uit. e. Begeleiding zelfstandigen Zelfstandig ondernemerschap is één van de mogelijkheden om (weer) deel te nemen aan de arbeidsmarkt. We willen dan ook blijven investeren in de begeleiding naar zelfstandig ondernemerschap (wat via de basisdienstverlening verloopt), en de begeleiding van reeds gevestigde ondernemers die door financiële problemen in een uitkeringssituatie dreigen te belanden. Dit laatste bekostigen wij deels middels het maat- en meerwerk. De uitvoering geschiedt door het Ondernemerspunt bij de afdeling Economische Zaken van de gemeente Nijmegen. f. Zorgjongeren Zorgjongeren zijn jongeren die problemen hebben op meerdere leefgebieden. Zij zijn daardoor nog niet in staat de stap te zetten richting arbeidsmarkt of opleiding. De jongeren uit de regio die eerst een zorgtraject nodig hebben worden teruggeleid naar hun gemeente. De Nijmeegse jongeren blijven bij het jongerenteam van het Werkbedrijf in begeleiding bij een jongerenadviseur met aandachtsgebied zorgjongeren. De ondersteuning van de Nijmeegse zorgjongeren richt zich met name op regievoering over het traject bij één van de ketenpartners. De zorgjongerenadviseurs zullen regelmatig te vinden zijn bij de sociale wijkteams of bij de lokale toegangspoorten om kandidaten door te spreken. Het wijkteam benadert het Werkbedrijf op het moment dat de jongere werkfit genoeg is om er (eventueel nog parallel aan het zorgtraject) een traject naar werk of school mee op te starten. Vanaf dat moment wordt de jongere overgedragen naar een consulent van het jongerenteam van het Werkbedrijf die het traject samen met de jongere gaat opstarten. g. Project Hilckmann In het voorjaar van 2016 werd bekend dat Hilckmann (slachthuis en vleeshandel) per direct stopte met de bedrijfsactiviteiten. Hierdoor raakte het personeel werkloos. Voor de werkzoekende oud-medewerkers van Hilckmann willen wij een project opzetten om hen te
Vervolgvel 9 ondersteunen bij hun zoektocht naar een nieuwe baan. Dit zal worden uitgevoerd door het Werkbedrijf, in samenwerking met een externe partij. h. Bijdrage aan Stichting Dagloon Bij Stichting Dagloon krijgen mensen met bijvoorbeeld schulden, verslavingsproblematiek, of psychiatrische stoornissen de mogelijkheid om tegen een vrijwilligersvergoeding werkzaamheden te verrichten. Dit geeft hen sociale contacten, structuur in de dag, en zelfvertrouwen. Zij werken aan hun werknemersvaardigheden, waardoor zij hun kansen op een volgende stap richting betaald werk vergroten. i. Regelruimte We willen als gemeente het maat- en meerwerk niet volledig op voorhand invullen, maar enige ruimte overhouden om nieuwe projecten op te starten of afhankelijk van vraagstukken die aandacht vragen, specifieke trajecten in te zetten. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan extra aandacht voor vluchtelingen en statushouders, en ook aan de begeleiding naar werk van mensen met een psychiatrische aandoening. 4 Klimaat Dit aspect is op dit voorstel niet van toepassing. 5 Risico s Aan dit voorstel zijn geen risico s verbonden 6 Financiën In 2016 bedraagt het maatwerk van Nijmegen 199.000, en het meerwerk 2.733.000. Het maatwerk maakt deel uit van het participatiebudget binnen het gemeentefonds, het meerwerk betreft inzet van eigen gemeentelijke middelen. De hoogte van het maatwerk is een uitvloeisel van de afspraken die in regionaal verband zijn gemaakt, om het gehele participatiebudget in te zetten. Het inzetten van het meerwerk is een keuze van de gemeente Nijmegen, waar bij de begroting van de MGR en de Stadsbegroting reeds rekening mee is gehouden. Deze middelen zijn daarom beschikbaar binnen het product Werk van het programma Economie en Werk. Een aantal activiteiten wordt niet door het Werkbedrijf uitgevoerd, maar door onderdelen binnen de gemeentelijke organisatie. Die middelen houden we bij de gemeente en zetten we rechtstreeks daar in waar het werk uitgevoerd wordt. Zo voorkomen we onnodige bureaucratie. In de DVO met de MGR nemen we dan ook alleen die activiteiten op die bij het Werkbedrijf uitgevoerd worden. In 2016 draagt de Gemeente Nijmegen voor 330.466 bij aan de transitiekosten van de MGR Rijk van Nijmegen/Werkbedrijf. Deze bijdrage wordt gedekt uit de restant middelen (ultimo 2015) Participatiebudget ad 1.015.952 zoals die binnen het Product Werk van het programma Economie en Werk zijn gereserveerd.
Vervolgvel 10 Overzicht middelen re-integratie 2016: Budget 2016 In te zetten voor Omvang budget Participatiebudget 11.428.000 - waarvan bijdrage aan basisdienstverlening - Tijdelijke loonkostensubsidies 8.357.000 (incl. organisatie en - Werkgeversbonussen personeel). - Leerwerkplekken - Ontwikkeltrajecten - Proefplaatsingen - Scholing - Diagnose - Participatieplaatsen - Vergoedingen in het kader van traject naar werk - waarvan lopende verplichtingen - waarvan Nijmeegs maatwerk Meerwerk Loonkostensubsidies Arbeidsmatige dagbesteding (uit WMO-budget) Extra activiteiten en projecten voor ondersteuning kwetsbare Nijmegenaren en tegengaan instroom uitkering Extra activiteiten en projecten voor ondersteuning kwetsbare Nijmegenaren en tegengaan instroom uitkering Inzet wettelijke loonkostensubsidies Inkoop arbeidsmatige dagbesteding 2.872.000 199.000 2.733.000 822.000 1.793.000 Totaal 16.776.000
Vervolgvel 11 7 Participatie en Communicatie De inhoud van dit voorstel is in overleg met het Werkbedrijf tot stand gekomen. 8 Uitvoering en evaluatie We bereiden een dienstverleningsovereenkomst voor maat- en meerwerk voor met het Werkbedrijf conform het visiedocument Sterke Werkwoorden. In de bijlage treft u de conceptdienstverleningsovereenkomst aan, die na vaststelling van dit raadsvoorstel door het college zal worden gesloten met het Werkbedrijf. Het Werkbedrijf gaat aan de slag met de genoemde interventies of zet activiteiten voort die al lopen. College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls mr. drs. A.H. van Hout Bijlage: concept dienstverleningsovereenkomst maat- en meerwerk 2016
Dienstverleningsovereenkomst Meer- en maatwerk Werkbedrijf en gemeente Nijmegen Partijen; Opdrachtgever: de gemeente Nijmegen, te dezer zake krachtens artikel 171, tweede lid, van de Gemeentewet rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer T. Tankir, handelende ter uitvoering van het besluit van het college van Burgemeester en wethouders d.d. xx-xx-2016, hierna te noemen: de gemeente ; en opdrachtnemer: het openbaar lichaam de modulaire gemeenschappelijke regeling Rijk van Nijmegen, te dezer zake vertegenwoordigd door de voorzitter Hubert Bruls, handelende ter uitvoering van het besluit van het Dagelijks Bestuur d.d. xx-xx-2016, en de aan haar in artikel 5 van de MGR Rijk van Nijmegen opgedragen taken, hierna te noemen: het Werkbedrijf ; Hierna gezamenlijk te noemen: partijen, Overwegende; dat door de colleges van burgemeester en wethouders van de gemeente Beuningen, Druten, Heumen, Mook en Middelaar, Berg en Dal, Nijmegen en Wijchen een MGR is opgericht ter uitvoering van onder andere de aan haar opgedragen taken in het kader van artikel 7 van de Participatiewet; dat de module Werkbedrijf de organisatorische eenheid is die deze taken op het domein van Werk binnen de MGR uitvoert; dat voor de uitvoering van taken financiële middelen uit het Participatiebudget met betrekking tot re-integratie door de gemeente aan de MGR worden overgedragen; dat met de basisdienstverleningsovereenkomst de overeengekomen dienstverlening en de daarbij behorende uitgangspunten en randvoorwaarden zijn vastgelegd; dat met deze meer- en maatwerkovereenkomst afspraken worden gemaakt in aanvulling op de basisdienstverleningsovereenkomst, Komen partijen als volgt overeen: Artikel 1. Aanvulling op basisdienstverlening De algemene opdracht aan opdrachtnemer is vastgelegd in de basisdienstverleningsovereenkomst afgesloten tussen gemeente en het Werkbedrijf. De bepalingen van de basisdienstverleningsovereenkomst zijn van toepassing op onderhavige overeenkomst, voor zover daarvan niet uitdrukkelijk wordt afgeweken. Artikel 2. Verantwoording en rapportage Verantwoording van de resultaten aan de gemeenten vindt één keer per kwartaal plaats. In het informatieprotocol is afgesproken welke rapportagemomenten er zijn in frequentie en vorm. In bijlage 1
1 bij deze overeenkomst zijn de prestatie-indicatoren opgenomen. Gedurende de looptijd van deze overeenkomst is het mogelijk hier met wederzijdse toestemming prestatie-indicatoren aan toe te voegen. Artikel 3. Verplichtingen Opdrachtnemer 3.1 Meer- en maatwerkafspraken De volgende werkzaamheden verricht het Werkbedrijf in het kader van meer- en maatwerkafspraken ten behoeve van de gemeente, waarbij bijlage 2: inzet meer- en maatwerk gemeente Nijmegen 2016 onlosmakelijk deel uitmaakt van deze overeenkomst. a. Ontwikkeltrajecten Het Werkbedrijf draagt zorg voor de realisering van circa 150 ontwikkeltrajecten voor kandidaten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die een intensieve ondersteuningsvraag hebben. Dit doen we door begeleidingsvergoeding beschikbaar te stellen aan de organisatie waar de kandidaat start met zijn of haar ontwikkeltraject. Het streven is om 150 ontwikkeltrajecten te bieden. b. Inzet tijdelijke loonkostensubsidie Het Werkbedrijf zet voor 60 kandidaten die tijdelijk minder productief zijn het instrument tijdelijke loonkostensubsidie in. De tijdelijke, loonkostensubsidie is een instrument om kandidaten die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben, maar geen arbeidsbeperking, te kunnen plaatsen bij een werkgever. Door de tijdelijk verminderde productiviteit aan de werkgever te compenseren, wordt de kandidaat met een grote afstand aantrekkelijk voor de werkgever. Om tot 60 succesvolle matches te komen, moet het Werkbedrijf circa 180 kandidaten screenen. c. Wijkgericht werken Het Werkbedrijf zet een deel van de capaciteit in voor wijkgericht werken. In de praktijk betekent dit dat alle wijkteams de beschikking krijgen over inzet van een medewerker van het Werkbedrijf voor twee dagdelen per week. Deze medewerkers vormen voor de wijkteams het eerste aanspreekpunt voor vragen rond het thema Werk. De laagdrempeligheid in de wijk en de korte communicatielijnen tussen sociaal Wijkteam, Werkbedrijf en bijvoorbeeld schuldhulpverlening maken het mogelijk om met name kandidaten met problemen op meerdere leefgebieden de juiste ondersteuning te bieden en hen zo gauw dit mogelijk is richting werk te leiden. Binnen deze aanpak wordt er gewerkt met de abc-methodiek. Dit diagnose instrument brengt alle belemmerende factoren op het gebied van arbeidsparticipatie in beeld, hierbij komen alle leefgebieden aan bod. Deze methodiek zorgt ervoor dat voorafgaand aan het traject de ondersteuningsbehoefte van de klant op de verschillende leefgebieden volledig in beeld is, zodat er een zo doelgericht mogelijk een traject richting werk kan worden ingezet. d. Zorgjongeren Het Werkbedrijf onderhoudt contact met de Nijmeegse jongeren tot 27 jaar die na de uitkeringsaanvraag dan wel melding bij het Jongerenteam in een zorgtraject worden opgenomen. Het Werkbedrijf onderhoudt contacten met de jongere en de instelling die het zorgtraject biedt. Het doel van het onderhouden van de contacten is de monitoring van de vorderingen. Zodra werk of school (weer) in beeld komt, leidt het Werkbedrijf de jongere richting werk of school. Het gaat om 200 Nijmeegse jongeren. 2
e. Regelruimte Het Werkbedrijf kan deze middelen na afstemming met de gemeente Nijmegen inzetten voor nieuwe projecten of experimenten, die inspelen op nieuwe inzichten of ontwikkelingen. Artikel 4. Verplichtingen Opdrachtgever De gemeente draagt zorg voor het aanleveren van informatie en bestaande afspraken met betrekking tot projecten zoals bedoeld in artikel 3. Artikel 5. Financiering 5.1 Aanvullend op de financiële afspraken uit de basisdienstverleningsovereenkomst gelden voor meer- en maatwerk de volgende budgetten: Budget Maatwerk: 199.000 Inzet Meerwerk: 2.733.000 Totaal: 2.932.000 Waarvan blijft bij gemeente 560.000 Gemeente Nijmegen houdt van de beschikbare middelen meerwerk 560.000 bij de gemeente en draagt deze niet over aan het Werkbedrijf, omdat dit rechtstreeks ingezet wordt voor activiteiten die de eigen gemeentelijke afdelingen verrichten. Deze activiteiten vallen buiten het bereik van deze dienstverleningsovereenkomst. 5.2 De gemeente draagt deze budgetten over aan het Werkbedrijf. Indien door de opdrachtgever aan het eind van de periode als bedoeld in artikel 7.1 geconstateerd wordt dat de te behalen prestaties niet of onvoldoende gerealiseerd zijn, is het Werkbedrijf verplicht om voor dat deel het budget terug te storten. Artikel 6. Verlenging en wijziging 6.1 Herziening overeenkomst Het Werkbedrijf stelt in overleg met de gemeente vóór 1 december vooruitlopend op het einde van deze overeenkomst een voorstel op voor een overeenkomst voor periode volgend op 31 december. Voor 1 januari komen de gemeente en de MGR de overeenkomst van het aankomende jaar overeen. 6.2 Wijziging meer- en maatwerkovereenkomst tussentijds Tussentijds wijzigen van deze overeenkomst is mogelijk mits schriftelijk overeengekomen. 6.3 Beëindiging dienstverleningsovereenkomst Bij uittreding van de gemeente uit de MGR Rijk van Nijmegen eindigen zowel de basisdienstverleningsovereenkomst als deze overeenkomst van rechtswege op de datum van uittreding. Met dien verstande dat over de financiële afwikkeling van de lopende trajecten separaat afspraken worden gemaakt. Artikel 7. Slotbepalingen: 7.1 Ingangsdatum overeenkomst Deze overeenkomst gaat in op 1 januari 2016 en eindigt op 31 december 2016. 7.2 Citeertitel Deze overeenkomst wordt aangehaald als Meer- en maatwerkovereenkomst Werkbedrijf en Gemeente Nijmegen. 3
Nijmegen, xx-xx-xx Namens gemeente Nijmegen: Namens MGR: T. Tankir drs. H.M.F. Bruls Wethouder Werk, Inkomen, Economische Zaken Voorzitter MGR Rijk van Nijmegen en Toerisme 4
Bijlage 1 Kritieke prestatie-indicatoren De kritieke prestatie-indicatoren (kpi s) gespecificeerd voor gemeente Nijmegen : (1) aantal kandidaten waarvoor de meer- en maatwerkafspraken uit artikel 3 zijn ingezet. (2) aantal kandidaten dat is uitgestroomd via de meer- en maatwerkafspraken uit artikel 3 en de reden van uitstroom. Het WerkBedrijf rapporteert niet over de projecten waarvoor Gemeente Nijmegen meerwerkmiddelen binnen de gemeenten heeft gehouden. Deze activiteiten vallen niet onder deze dienstverleningsovereenkomst. 5
Bijlage 2: inzet meer- en maatwerk gemeente Nijmegen 2016 Project Doelstelling Indicatie # mensen geplaatst / in traject Ontwikkeltrajecten Kandidaten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt die intensief ondersteunen bij een (ontwikkel)bedrijf Loonkostensubsidie Mensen die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt, maar niet in aanmerking komen voor wettelijke loonkostensubsidie, met subsidie plaatsen bij een werkgever Wijkgericht werken Interdisciplinaire aanpak voor kandidaten met problemen op meerdere leefgebieden. Nauwe aansluiting van het Werkbedrijf bij de Nijmeegse wijkteams Zorgjongeren Contact onderhouden met de jongere en de instelling om vorderingen te volgen en indien mogelijk richting werk te leiden Project oudwerknemers Hilckmann Projectmatige aanpak begeleiding werkzoekende (oud-)medewerkers Hilckmann. 150 750 60 825 400 342 200 183 Regelruimte Nieuwe projecten of 187 experimenten kunnen starten inspelend op nieuwe inzichten of ontwikkelingen. Totaal 2.932 Totale kosten in x 1000 125 6