Statistiek II. 1. Eenvoudig toetsen. Onderdeel toetsen binnen de cursus: Toetsen en schatten ivm één statistiek of steekproef

Vergelijkbare documenten
Kansrekening en Statistiek

Hoofdstuk 6 Twee populaties: parametrische toetsen

College 2 Enkelvoudige Lineaire Regressie

Kansrekening en Statistiek

HOOFDSTUK VIII VARIANTIE ANALYSE (ANOVA)

Statistiek in de alfa en gamma studies. Aansluiting wiskunde VWO-WO 16 april 2018

Feedback examen Statistiek II Juni 2011

College 6 Eenweg Variantie-Analyse

11. Multipele Regressie en Correlatie

Kansrekening en Statistiek

Statistiek II. Sessie 5. Feedback Deel 5

Statistiek voor A.I. College 12. Dinsdag 23 Oktober

Hoofdstuk 5 Een populatie: parametrische toetsen

Hoofdstuk 3 Statistiek: het toetsen

Stochastiek 2. Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 17

8. Analyseren van samenhang tussen categorische variabelen

Examen G0N34 Statistiek

Statistiek voor A.I.

Inhoud. Woord vooraf 13. Hoofdstuk 1. Inductieve statistiek in onderzoek 17. Hoofdstuk 2. Kansverdelingen en kansberekening 28

Les 5: ANOVA. Elke Debrie 1 Statistiek 2 e Bachelor in de Biochemie en Biotechnologie. 28 november 2018

Statistiek ( ) eindtentamen

15.1 Beslissen op grond van een steekproef [1]

Les 5: ANOVA. Koen Van den Berge Statistiek 2 e Bachelor in de Biochemie en Biotechnologie. 19 november 2018

Voorbeeld regressie-analyse

HOOFDSTUK IV TOETSEN VAN STATISTISCHE HYPOTHESEN

Toegepaste Statistiek, Week 3 1

+ ( 1 4 )2 σ 2 X σ2. 36 σ2 terwijl V ar[x] = 11. Aangezien V ar[x] het kleinst is, is dit rekenkundig gemiddelde de meest efficiënte schatter.

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

20. Multilevel lineaire modellen

beoordelingskader zorgvraagzwaarte

Statistiek voor A.I. College 14. Dinsdag 30 Oktober

Kansrekening en Statistiek

Hoofdstuk 10: Regressie

Statistiek II. Sessie 3. Verzamelde vragen en feedback Deel 3

Hoeveel vertrouwen heb ik in mijn onderzoek en conclusie? Les 1

9. Lineaire Regressie en Correlatie

Les 2: Toetsen van één gemiddelde

Vandaag. Onderzoeksmethoden: Statistiek 3. Recap 2. Recap 1. Recap Centrale limietstelling T-verdeling Toetsen van hypotheses

College 3 Meervoudige Lineaire Regressie

Hoofdstuk 7: Statistische gevolgtrekkingen voor distributies

Aanpassingen takenboek! Statistische toetsen. Deze persoon in een verdeling. Iedereen in een verdeling

Toetsende Statistiek Week 5. De F-toets & Onderscheidend Vermogen

Verklarende Statistiek: Toetsen. Zat ik nou in dat kritische gebied of niet?

Voorbeeldtentamen Statistiek voor Psychologie

Statistiek 2 deel A 30 minuten over statistisch toetsen

Kengetal Antwoord Nee Nee Ja Nee Ja Ja Nee Toetsgrootheid 1,152 1,113 2,048 1,295 1,152 1,113 0,607

1. Reductie van error variantie en dus verhogen van power op F-test

Cursus TEO: Theorie en Empirisch Onderzoek. Practicum 2: Herhaling BIS 11 februari 2015

Statistiek voor A.I. College 10. Donderdag 18 Oktober

Data analyse Inleiding statistiek

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek (2DD14) op vrijdag 17 maart 2006, uur.

Statistiek II. Sessie 4. Feedback Deel 4

Hoofdstuk 12: Eenweg ANOVA

1. De volgende gemiddelden zijn gevonden in een experiment met de factor Conditie en de factor Sekse.

c Voorbeeldvragen, Methoden & Technieken, Universiteit Leiden TS: versie 1 1 van 6

Kansrekening en Statistiek

G0N11a Statistiek en data-analyse: project Eerste zittijd Modeloplossing

Schriftelijk examen statistiek, data-analyse en informatica. Maandag 29 mei 1995

Bij herhaalde metingen ANOVA komt het effect van het experiment naar voren bij de variantie binnen participanten. Bij de gewone ANOVA is dit de SS R

Hoofdstuk 10 Eenwegs- en tweewegs-variantieanalyse

Hoofdstuk 8 Het toetsen van nonparametrische variabelen

EIND TOETS TOEGEPASTE BIOSTATISTIEK I. 5 februari 2010

Introductie tot de statistiek

mlw stroom 2.1: Statistisch modelleren

Les 5: Analysis of variance

11.0 Voorkennis. Wanneer je met binomcdf werkt, werk je dus altijd met een kans van de vorm P(X k)

Sheets K&S voor INF HC 10: Hoofdstuk 12

Examen Statistiek I Januari 2010 Feedback

Toegepaste data-analyse: oefensessie 2

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica. Tentamen Statistiek 2 voor TeMa (2S195) op dinsdag , uur.

Data analyse Inleiding statistiek

Examen Statistische Modellen en Data-analyse. Derde Bachelor Wiskunde. 14 januari 2008

Les 7-8: Parameter- en Vergelijkingstoetsen

Dit jaar gaan we MULTIVARIAAT TOETSEN. Bijvoorbeeld: We willen zien of de scores op taal en rekenen van kinderen afwijken in de populatie.

Bijlage Bijlage 3. Statistische toetsing: werkwijze, toetsen, formules, toepassing

HOOFDSTUK VII REGRESSIE ANALYSE

Hoofdstuk 19. Voorspellende analyse bij marktonderzoek

4 Domein STATISTIEK - versie 1.2

Formuleblad. Hoofdstuk 1: Gemiddelde berekenen: = x 1 + x 2 + x 3 + +x n / n Of: = 1/n Σ x i

Kansverdelingen Inductieve statistiek met Geogebra 4.2

College 6. Samenhang tussen variabelen. Inleiding M&T Hemmo Smit

Figuur 1: Voorbeelden van 95%-betrouwbaarheidsmarges van gemeten percentages.

Cursus Statistiek Parametrische en non-parametrische testen. Fellowonderwijs Intensive Care UMC St Radboud

Toegepaste Statistiek, Week 6 1

Hiermee rekenen we de testwaarde van t uit: n. 10 ( x ) ,16

Gegevensverwerving en verwerking

11. Meerdere gemiddelden vergelijken, ANOVA

INDUCTIEVE STATISTIEK VOOR DE GEDRAGSWETENSCHAPPEN OPLOSSINGEN BIJ HOOFDSTUK 5

Lesbrief hypothesetoetsen

Oefenvragen bij Statistics for Business and Economics van Newbold

Kansrekening en Statistiek

Enkelvoudige ANOVA Onderzoeksvraag Voorwaarden

Stochastiek 2. Inleiding in de Mathematische Statistiek 1 / 18

TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN Faculteit Wiskunde en Informatica

Samenvatting Statistiek

DH19 Bedrijfsstatistiek MC, 2e Bach Hir, Juni 2009

Methoden van Onderzoek en Statistiek, Deeltentamen 2, 29 maart 2012 Versie 2

Statistiek II. Feedbackbundel. Feedback Deel 7

Tentamen Inleiding Statistiek (WI2615) 10 april 2013, 9:00-12:00u

Toegepaste Statistiek, Dag 7 1

Transcriptie:

Statistiek II Onderdeel toetsen binnen de cursus: 1. Eenvoudig toetsen Toetsen en schatten ivm één statistiek of steekproef Via de z-verdeling, als µ onderzocht wordt en gekend is: Via de t-verdeling, als µ onderzocht wordt en ongekend is: n - 1 vrijheidsgraden Via de -verdeling, als onderzocht wordt: n - 1 vrijheidsgraden

Toetsen en schatten ivm twee statistieken of steekproeven Via de z-verdeling, als µ onderzocht wordt en en gekend zijn: ( ) Via de t-verdeling, als µ onderzocht wordt en en ongekend: vrijheidsgraden ( ) Bijkomende assumptie: Homogeniteit van de varianties met een F-verdeling vrijheidsgraden Via de t-verdeling, bij afhankelijke metingen als en gekend zijn: n 1 vrijheidsgraden = Tip: pretest posttest

2. Enkelvoudige Lineaire regressie Toets voor twee statistieken of steekproeven nl. 1 steekproef waarbij we 2 variabelen gaan meten (bv. IQ en scholingsgraad) Vergelijking van een rechte snijpunt met de y-as helling, hoek tussen de rechte en de x-as Wat gaan we onderzoeken? Geeft de predictor X een goede voorspelling weer van de afhankelijke variabele Y? bv. Kunnen we de score op het examen Statistiek II (Y) voorspellen op basis van het IQ (X)? Als we de nulhypothese verwerpen, zeggen we dat de predictor X wel degelijk een invloed heeft op de afhankelijke variabele Y. We zeggen dat er wel degelijk een significant verband bestaat tussen de predictor X en de variabele Y. Een IQ-score zal dus een goede predictor zijn voor de score op het examen Statistiek II. Deze vraag kunnen we op 3 manieren onderzoeken: Via de t-verdeling n 2 vrijheidsgraden is altijd 0 Via de t-verdeling n 2 vrijheidsgraden is altijd 0 Via de rechtszijdige F-toets 1, n 2 vrijheidsgraden

3. Enkelvoudige Variantie-analyse Toets voor drie of meer statistieken of steekproeven nl. 1 steekproef onderworpen aan 3 of meer verschillende condities De afhankelijke variabele is dan bv. het aantal correcte rekensommen, de onafhankelijke variabele is dan de conditie bv. beloningsmethode 1, beloningsmethode 2 of beloningsmethode 3 Wat gaan we onderzoeken? Is er een verschil tussen de condities? Is er een verband tussen de condities en de afhankelijke variabele Y? Deze vragen kunnen we op 1 manier onderzoeken: Via de rechtszijdige F-toets: er is minstens 1 verschil I 1, n I vrijheidsgraden Meervoudige vergelijkingen (contrasten) Als we op basis van de F-toets de nulhypothese verwerpen, weten we dat de condities van elkaar verschillen, maar we weten nog niet op welke manier. We weten gewoon dat er minstens 1 verschil is. Nu willen we onderzoeken welke groepen specifiek van elkaar verschillen. We willen het patroon van verschillen aantonen. Dit kunnen we uitdrukken mbv één of meerdere contrasten. Deze vraag kunnen we op 2 manieren onderzoeken: Via de t-verdeling OF bv. n I vrijheidsgraden

Via de rechtszijdige F-toets OF bv. 1, n I vrijheidsgraden Simultaan toetsen van een set van contrasten Meerdere contrasten (max. I 1) kunnen tegelijkertijd getoetst worden: Via de F-verdeling k, n I vrijheidsgraden met k = het aantal contrasten die simultaan geschat worden 4. Categorische data-analyse Toetsen van één categorisch variabele met 2 niveaus Via de éénzijdige Binomiaaltoets waarbij we rechtstreeks de overschrijdingskans uitrekenen: Voor de linkszijdige toets: Voor de rechtszijdige toets: Toetsen van één catergorische variabele met 2 niveaus Via de rechtszijdige Pearson chi-kwadraat toets:

voor alle j voor minstens 1 j J 1 vrijheidsgraden