BESLUIT Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1711/Rijnmond-Levob I. MELDING 1. Op 3 januari 2000 heeft de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit een melding in behandeling genomen[1] van een voorgenomen concentratie in de zin van artikel 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeeld dat N.V. Verzekeringsmaatschappij Rijnmond voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet, over Levob Gezondheidszorgverzekering N.V.. 2. Van de melding is mededeling gedaan in Staatscourant 5 van 7 januari 2000. Naar aanleiding van de mededeling in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. II. PARTIJEN 3. N.V. Verzekeringsmaatschappij Rijnmond (hierna: Rijnmond) is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht. Zij is de dochteronderneming van Deutsche Krankenversicherung AG die op haar beurt onderdeel is van ERGO Versicherungsgruppe AG (hierna: ERGO). 4. Rijnmond is in Nederland actief als ziektekostenverzekeraar. Binnen ERGO biedt Deutsche Krankenversicherung AG via haar indirecte[2] dochterondernemingen NVS Zorgverzekeringen N.V. (hierna: NVS) en OWM Ziekenfonds Nederzorg U.A. eveneens ziektekostenverzekeringen respectievelijk ziekenfondsverzekeringen in Nederland aan. ERGO biedt via diverse dochterondernemingen tevens ziektekostenverzekeringen aan in andere landen dan Nederland; ook biedt zij diverse andere soorten verzekeringen aan, zoals levensverzekeringen en schadeverzekeringen. 5. Levob Gezondheidszorgverzekering N.V. (hierna: Levob) is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht. Zij is de dochteronderneming van Levob Verzekeringen B.V.. 6. Levob is in Nederland actief als ziektekostenverzekeraar. III. DE GEMELDE OPERATIE 7. De gemelde operatie is neergelegd in een concept-overeenkomst tot koop en verkoop van aandelen in Levob Gezondheidszorgverzekering N.V. d.d. 29-
12-1999, die de overdracht van alle aandelen in Levob door Levob Verzekeringen B.V. aan Deutsche Krankenversicherung AG behelst. Deutsche Krankenversicherung AG zal de aandelen eerst doorleveren aan haar thans in oprichting zijnde dochteronderneming DKV Nederland N.V., die de aandelen vervolgens zal doorleveren aan haar dochteronderneming Rijnmond. IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 8. De gemelde operatie is een concentratie in de zin van artikel 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 7, omschreven transactie leidt er toe dat Rijnmond zeggenschap verkrijgt in Levob. 9. Betrokken ondernemingen, in de zin van het Besluit vaststelling formulieren Mededingingswet (Staatscourant 1 van 2 januari 1998), zijn ERGO en Levob. 10. Uit de bij de melding ter beschikking gestelde omzetgegevens blijkt dat de gemelde concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht valt. V. BEOORDELING A. Relevante markten Relevante productmarkt 11. ERGO en Levob bieden beide particuliere ziektekostenverzekeringen aan. ERGO biedt daarnaast via vele dochterondernemingen in binnen- en buitenland diverse andere verzekeringen aan. Tevens biedt ERGO via OWM Ziekenfonds Nederzorg U.A. in Nederland ziekenfondsverzekeringen aan. 12. Al eerder is door de Europese Commissie geconcludeerd dat elk type verzekering, zoals levensverzekeringen, schadeverzekeringen en ziektekostenverzekeringen, als een afzonderlijke markt kan worden beschouwd, omdat de verschillende typen niet substitueerbaar zijn.[3] Ook vormen particuliere ziektekostenverzekeringen en ziekenfondsverzekeringen aparte markten.[4] In het onderhavige geval zal derhalve nader worden ingegaan op de markt voor het aanbieden van particuliere ziektekostenverzekeringen, omdat op deze markt overlap tussen ERGO en Levob bestaat. 13. Het kan niet worden uitgesloten dat binnen de markt voor ziektekostenverzekeringen nader onderscheid gemaakt moet worden, bijvoorbeeld naar individuele en collectieve ziektekostenverzekeringen. In het onderhavige besluit kan echter in het midden blijven of afzonderlijke productmarkten te onderscheiden zijn voor bovenstaande typen verzekeringen, omdat de materile beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie punt 17). 14. Sommige verzekeraars bieden hun producten aan via een tussenpersoon;
sommige zijn direct-writer (rechtstreeks aanbieder). Het kan niet worden uitgesloten dat nader onderscheid naar de wijze van aanbod tussen verzekeringen moet worden gemaakt. In het onderhavige besluit kan echter in het midden blijven of afzonderlijke productmarkten te onderscheiden zijn voor bovenstaande wijzen van aanbod, omdat de materile beoordeling hierdoor niet wordt benvloed (zie punt 18). Relevante geografische markt 15. Eerder is geconcludeerd dat de markten voor het aanbieden van verzekeringen overwegend als nationaal moeten worden beschouwd op grond van bijvoorbeeld verschillen in vraag, consumentenvoorkeur, taal, premiestructuur en distributiekanalen.[5] In het onderhavige besluit kan echter in het midden blijven of de markt voor het aanbieden van particuliere ziektekostenverzekeringen internationaal, nationaal of regionaal is, omdat dit voor de materile beoordeling niet uitmaakt (zie punt 16). B. Gevolgen van de concentratie 16. Rijnmond, NVS en Levob hebben, volgens opgave van partijen, wat betreft het aanbieden van particuliere ziektekostenverzekeringen op een nationale markt een gezamenlijk marktaandeel van niet meer dan 5,2%[6] (Rijnmond circa 0,9%, NVS circa 3,4%, Levob circa 0,9%). Rijnmond, NVS en Levob zijn relatief het sterkst in Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Gelderland. In genoemde provincies hebben zij, volgens partijen, echter nog steeds een gezamenlijk marktaandeel van ver onder de 10%. Er is geen reden aan de opgave van partijen te twijfelen.[7] Op een grotere dan nationale markt wordt nauwelijks marktaandeel toegevoegd, omdat Levob niet buiten Nederland actief is. 17. Rijnmond, NVS en Levob en hun belangrijkste concurrenten bieden zowel individuele als collectieve ziektekostenverzekeringen aan. Indien afzonderlijke markten onderscheiden zouden moeten worden voor individuele en collectieve ziektekostenverzekeringen, hebben Rijnmond, NVS en Levob op beide markten een gezamenlijk marktaandeel van rond 5%. 18. Ziektekostenverzekeraars bieden zowel als direct-writer als via een tussenpersoon verzekeringen aan. NVS is actief als direct-writer; Rijnmond en Levob zijn actief via tussenpersonen. Sommige concurrenten van Rijnmond, NVS en Levob bieden ook zowel rechtstreeks als via tussenpersonen verzekeringen aan; andere concurrenten zijn f via het ene f via het andere kanaal actief. Ook indien afzonderlijke markten zouden moeten worden onderscheiden voor verzekeringen die rechtstreeks worden aangeboden en verzekeringen die via tussenpersonen worden aangeboden, is het gezamenlijk marktaandeel van Rijnmond, NVS en Levob op beide markten gering. VI. CONCLUSIE 19. Na onderzoek van deze melding is de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit tot de conclusie gekomen dat de gemelde operatie binnen de werkingssfeer valt van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregelde concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat als gevolg van die concentratie een economische
machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevolg heeft dat een daadwerkelijke mededinging op de Nederlandse markt of een deel daarvan op significante wijze wordt belemmerd. 20. Gelet op het bovenstaande deelt de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de melding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: 21-02-2000 w.g. A.W. Kist Directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit Tegen dit besluit kan degene, wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besluit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM, Rotterdam. -------------------------------------------------------------------------------- [1] De melding is ontvangen op 30 december 1999. Op grond van artikel 32 van de Mededingingswet was de NMa niet bevoegd om de overgelegde stukken als melding in ontvangst te nemen op 30 december 1999. Aangezien artikel 32 ingevolge artikel 107, derde lid, van de Mededingingswet per 1 januari 2000 is vervallen, zijn de overgelegde stukken op de eerste werkdag van het jaar 2000-3 januari 2000 - als melding in behandeling genomen, waarmee de formele procedure is gestart. E.e.a. is aan partijen bekend gemaakt. [2] Via NVS Verzekeringen N.V.. [3] Zie de beschikkingen van de Europese Commissie in zaak IV/M.251 Allianz/DKV van 10-9-1992, zaak IV/M.812 Allianz/Vereinte van 11-11-1996 en zaak COMP/M.1719 Delta Lloyd Verzekeringsgroep/Nuts Ohra van 10-11- 1999. [4] Besluit van 29-12-1998 in zaaknr. 1165/ ANOZ Verzekeringen ANOVA- ZAO, punt 32. [5] Beschikkingen van de Europese Commissie in zaak IV/M.812 Allianz/Vereinte van 11-11-1996 en zaak COMP/M.1719 Delta Lloyd Verzekeringsgroep/Nuts Ohra van 10-11-1999. In zaaknr. 1165/ ANOZ Verzekeringen ANOVA-ZAO, punt 41, is uitgegaan van een nationale markt voor het aanbieden van ziekenfondsverzekeringen. [6] Wat betreft bruto-premievolume. [7] Opgave wordt op hoofdlijnen bevestigd door het Assurantie Magazine
Jaarboek 1999. Aan de inhoud van deze pagina's kunt u geen rechten ontlenen.