Hofpanel Resultaten peiling 8 Stapsgewijs autovrij maken Grotestraat Mei 2010 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de achtste peiling met het burgerpanel van Hof van Twente. De peiling ging over het stapsgewijs autovrij maken van de Grotestraat in Goor. Aan de peiling namen 520 panelleden deel. Daarnaast is er eind april een inloopbijeenkomst georganiseerd voor inwoners over dit onderwerp. Aanwezigen konden een vragenlijst invullen die gedeeltelijk overeenkwam met de peiling die is gehouden onder het Hofpanel. Deze vragenlijst is door 19 aanwezigen ingevuld. De resultaten hiervan worden in deze nieuwsbrief apart beschreven. In beide vragenlijsten zijn meerdere open vragen gesteld. De open antwoorden van alle respondenten zijn na te lezen in de aparte bijlagenbundel. Meerderheid panel bezoekt Grotestraat regelmatig De meerderheid van het panel (61 procent) komt zeer regelmatig: dagelijks of toch wel minimaal 1 keer per week in de Grotestraat in Goor (figuur 1). Daarnaast komt iets minder dan een kwart (23 procent) minstens 1 keer per maand in de Grotestraat. Panelleden die minder dan eens per jaar in de Grotestraat komen, zijn geen vragen voorgelegd over het autovrij maken van de Grotestraat. Indien in het vervolg van deze nieuwsbrief gesproken wordt over de panelleden, dan gaat het om de panelleden die minimaal 1 keer per jaar de Grotestraat bezoeken. Figuur 1 Hoe vaak komt u in de Grotestraat in Goor? (n panel =520) 5 4 3 38% 2 23% 23% 1 7% Minder dan 1x per jaar 9% Minimaal 1x per jaar Minimaal 1x per maand Minimaal 1x per week (Vrijwel) dagelijks Grootste deel van de bezoekers van v de Grotestraat komt met de auto Men kan om verschillende redenen de Grotestraat in Goor bezoeken: omdat men de winkels of bewoners van de straat wil bezoeken, omdat men er woont, of er een bedrijf of winkel heeft, of om een andere reden (figuur 2). Leden van het Hofpanel komen met name in de Grotestraat als bezoeker (82 procent). 1
Daarnaast noemt 20 procent een andere reden, bijvoorbeeld omdat men de straat gebruikt als passant (doorgaand verkeer), of omdat men er werkt, post bezorgd of verhuurder is van een van de panden. Aanwezigen bij de inloopbijeenkomst waren met name bewoners en ondernemers. Figuur 2 Hoedanigheid waarin men in Grotestraat in Goor komt, meerdere antwoorden mogelijk (n panel =478, n bijeenkomst =19) 10 75% 82% 68% 5 25% 26% 2 16% 2% 11% Bewoner Bezoeker Ondernemer Anders Panel Bijeenkomst Aan bezoekers van de Grotestraat is gevraagd hoe zij doorgaans naar de Grotestraat gaan. Het grootste deel (55 procent) van de panelleden komt met de auto (figuur 3). Daarnaast pakt iets meer dan een kwart (26 procent) meestal de fiets en gaat 16 procent meestal te voet naar de Grotestraat. Meerdere panelleden lichten toe dat de wijze waarop zij naar de Grotestraat gaan afhankelijk is van het weer en de hoeveelheid boodschappen. Daarnaast kiest een aantal personen voor de auto vanwege de (grote) afstand van hun woonplaats naar Goor, omdat zij slecht te been zijn of omdat zij snel wat boodschappen willen doen. Een aantal kiest juist voor de fiets omdat parkeren bijna niet mogelijk is. Figuur 3 Als u bezoeker bent van de Grotestraat, op welke wijze gaat u daar doorgaans naar toe? (n panel =384) 10 75% 5 55% 25% 26% 16% 1% 2% Met de auto Met de fiets Met de trein Te voet Anders 2
De aanwezigen op de bijeenkomst die zichzelf (onder andere) als bezoeker van de Grotestraat typeerden is ook gevraagd hoe zij doorgaans naar de Grotestraat gaan. Vijf aanwezigen pakt doorgaans de auto, twee aanwezigen de fiets en drie aanwezigen gaan doorgaans te voet naar de bijeenkomst. Negen aanwezigen noemden meerdere vervoersmiddelen. Panelleden parkeren vaakst op parkeerterrein De Höfte Panelleden die de Grotestraat wel eens bezoeken met de auto parkeren meestal op de Höfte, het parkeerterrein bij het gemeentehuis (46 procent). Ongeveer een op de vijf bezoekers (21 procent) van de Grotestraat parkeert op het Weversplein, het parkeerterrein bij Lidl, Aldi en C1000 (figuur 4). Eveneens ongeveer een op de vijf bezoekers (19 procent) parkeert in de Grotestraat tussen de Waterstraat en de H. Heijermansstraat. Het parkeerterrein bij de oude C1000, het parkeerterrein Smederij en het parkeerterrein aan de Pastoriestraat worden minder vaak gebruikt door het panel. Figuur 4 Als u met de auto het centrum van Goor bezoekt, waar parkeert u de auto dan meestal? (n panel =384) De Höfte (parkeerterrein bij het gemeentehuis) 46% Weversplein (parkeerterrein bij Lidl, Aldi en C1000) Grotestraat (winkelgedeelte, tussen de Waterstraat en H. Heijermansstraat) 21% 19% Parkeerterrein bij oude C1000 3% Parkeerterrein Smederij (achter De Reggehof) 1% Parkeerterrein aan de Pastoriestraat (nabij uitvaartcentrum De Borgh) 1% Elders 4% Ik ga nooit met de auto naar het centrum van Goor 5% 1 2 3 4 5 Aanwezigen bij de inloopbijeenkomst parkeren vaker elders of op het Weversplein dan op de Höfte. Van de 16 aanwezigen die deze vraag hebben beantwoord, geven 7 personen aan elders te parkeren (vaak op het eigen terrein), 4 personen kiezen meestal het Weversplein en 2 personen De Höfte. Een persoon parkeert meestal bij de oude C1000, een persoon in de Grotestraat en een persoon bezoekt het centrum nooit met de auto. Bijna driekwart van het panel parkeert wel eens in de Grotestraat Bijna driekwart van het panel (72 procent) parkeert wel eens in het winkelgedeelte van de Grotestraat. Een kwart van het panel parkeert hier regelmatig: dagelijks of toch wel minimaal 1 keer per week (figuur 5a). 3
Figuur 5a Hoe vaak parkeert u (gemiddeld) uw auto in het winkelgedeelte van de Grotestraat? (n panel =478) 5 4 3 2 21% 26% 28% 1 15% 4% (Vrijwel) dagelijks Minimaal 1x per week Minimaal 1x per maand Minimaal 1x per jaar 7% Minder dan 1x per jaar Nooit Van de aanwezigen op de inloopbijeenkomst parkeert iets meer dan de helft (53 procent) wel eens in het winkelgedeelte van de Grotestraat. Een op de drie aanwezigen parkeert de auto hier regelmatig: dagelijks of toch wel minimaal 1 keer per week (figuur 5b). Figuur 5b Hoe vaak parkeert u (gemiddeld) uw auto in het winkelgedeelte van de Grotestraat? (n bijeenkomst =15) 5 4 47% 3 2 2 2 1 13% Meer dan 5 keer per week 1 a 2 keer per week Heel af en toe Nooit Een aantal panelleden licht toe waarom zij niet (zo vaak) in de Grotestraat parkeren: namelijk omdat er nooit plaats is, er voldoende parkeerplekken zijn op een kleine afstand lopen en men parkeren in de Grotestraat zelf hinderlijk vindt. Redenen om wel (vaker) in de Grotestraat te parkeren zijn dat men slecht te been is, haast heeft, enkel iets wil afhalen, boodschappen wil doen en niet uitgebreid komt winkelen en bij slecht weer vlakbij wil parkeren. Winkelen in autovrij centrum beduidend positiever beoordeeld Bijna alle panelleden (97 procent) winkelen wel eens in de Grotestraat in Goor. Eveneens winkelt bijna het hele panel (95 procent) wel eens in steden met een autovrij centrum, zoals Hengelo, Oldenzaal of Rijssen. De winkelende panelleden beoordelen het winkelen in de Grotestraat in Goor in de huidige situatie als onvoldoende met een gemiddeld rapportcijfer van 5,3 (tabel 1). 4
Het winkelen in een binnenstad waar niet met auto s gereden mag worden en waar niet geparkeerd mag worden, beoordeelt het winkelende panel beduidend hoger met een gemiddeld rapportcijfer van 7,7. Aanwezigen op de inloopbijeenkomst gaven hiervoor een gemiddeld rapportcijfer van 8,1. Tabel 1 Hoe beoordeelt u het winkelen.. gemiddeld rapportcijfer aantal respondenten in huidige situatie Grotestraat? (panel) 5,3 468 in een autovrije binnenstad? (panel)* 7,7 460 in een autovrije binnenstad? (bijeenkomst)* 8,1 14 * In de vraagstelling zijn de autovrije centra van Rijssen en Hengelo als voorbeeld genoemd. In de peiling onder het Hofpanel is naast Rijssen en Hengelo ook het autovrije centrum van Oldenzaal als voorbeeld benoemd. Snelle boodschap veelgenoemd voordeel van huidige winkelsituatie in Goor Panelleden zien als voordeel van de huidige winkelsituatie in Goor, dat je snel boodschappen kunt doen, omdat je vlakbij kunt parkeren. Daarnaast is het voor ouderen en invaliden prettig dat zij vlakbij de winkels kunnen parkeren. Ook als het regent of wanneer men veel of zware boodschappen heeft, is het prettig om dichtbij de winkels te kunnen parkeren. Een nadeel van de huidige situatie in Goor is volgens panelleden, dat deze gevaarlijk is voor voetgangers en fietsen. In het bijzonder als men hier met kinderen loopt of fietst. Er zijn weinig parkeerplekken, auto s parkeren slecht, het loopgedeelte staat vol met goederen en fietsen en er zijn opstoppingen door ladende en lossende vrachtwagens. Verder is het niet gezellig winkelen in de huidige situatie en ziet het er rommelig uit. Hierbij wijzen een aantal panelleden ook op het huidige beperkte winkelaanbod en de grote leegstand. Autovrij winkelen veiliger en gezelliger, mits uitgebreid winkelaanbod Voordelen van een autovrije binnenstad zoals te vinden in Rijssen, Oldenzaal of Hengelo zijn voor de panelleden dat je rustig kunt winkelen en niet op het verkeer hoeft te letten. Ook zijn er geen uitlaatgassen, is het veiliger en vaak gezelliger. Meerdere panelleden geven aan dat je in een autovrije binnenstad komt om te winkelen. Dat betekent dat er een grote variatie aan winkels is en er gezellige terrasjes zijn voor een kopje koffie. Een panellid geeft aan dat in Hengelo in het centrum bijvoorbeeld geen groentemannen of bakkers zijn te vinden. Nadelen van een autovrije binnenstad vinden panelleden dat het voor mensen die slecht te been zijn lastig of onmogelijk is hier te winkelen. Ook is het lastig wanneer je zware boodschappen hebt, of ver moet lopen voor een paar kleine boodschappen. Verder kan het een schijnveiligheid opleveren, als voetgangers niet meer op fietsers letten. Een aantal respondenten vindt het autovrij winkelen saai en doods. Tweederde van panel ervaart hinder van winkeluitstallingen Bijna alle panelleden (97 procent) lopen wel eens door de Grotestraat in Goor. Eenderde ervaart hierbij geen hinder van winkeluitstallingen, 46 procent ervaart een beetje hinder en 21 procent ervaart veel hinder van winkeluitstallingen. In de toelichting geeft men aan dat de trottoir te smal zijn voor winkeluitstallingen en wanneer je met een rolstoel of kinderwagen door de straat loopt je vaak moet uitwijken. Een aantal panelleden vindt dat de uitstallingen het winkelen gezelliger en kleurrijker maken. 5
Figuur 6 Hoeveel hinder ervaart u van winkeluitstallingen in de Grotestraat? (n panel =460) Veel; 21% Geen; 33% Een beetje; 46% Ruim de helft van het panel (57 procent) vindt dat plaatsing van de winkeluitstallingen in de Grotestraat beter kan, 29 procent weet het niet en 14 procent vindt niet dat het beter kan. Panelleden die vinden dat de plaatsing van winkeluitstallingen beter kan, noemen als verbeterpunten het opstellen van strengere regels, het autovrij maken van de Grotestraat, het beperken van parkeermogelijkheden, het verbreden van de stoepen en het creëren van meer eenheid in vorm en plaats. Als de Grotestraat autovrij wordt gemaakt, verwacht een deel van het panel geen hinder meer te ondervinden van winkeluitstallingen. Een ander deel verwacht dat er mogelijk nog meer uitstallingen komen als de Grotestraat autovrij wordt. Meerdere respondenten wensen dan ook in een situatie van een autovrije Grotestraat duidelijke regels voor uitstallingen, bijvoorbeeld door uitstallingen toe te staan tot een bepaalde afstand ten opzichte van winkelpand of straat. De aanwezigen op de bijeenkomst hebben geen andere verbeterpunten ten aanzien van de winkeluitstallingen aangedragen dan het panel. Verdeeldheid eldheid over weggedeelte Grotestraat dat als eerste autovrij gemaakt moet worden Men is verdeeld over welk weggedeelte van de Grotestraat zich het beste leent om als eerste autovrij te worden gemaakt: het weggedeelte tussen de Waterstraat en de Spoorstraat en tussen de Schoolstraat en de H. Heijermanstraat (geel gearceerd gebied op de kaart op de volgende pagina); het weggedeelte tussen de Spoorstraat en de Wijnkamp (blauw gearceerd gebied op de kaart) of een ander weggedeelte. Van de 12 aanwezigen op de inloopbijeenkomst die deze vraag beantwoord hebben, gaf eenderde de voorkeur aan het geel gearceerde gebied, eenderde aan het blauw gearceerde gebied en eenderde aan een ander weggedeelte. Van de aanwezigen bij de inloopbijeenkomst voor de optie ander weggedeelte hebben gekozen, lichtten allen toe dat de Grotestraat in het geheel niet autovrij gemaakt zou moeten worden. De panelleden zijn net als de aanwezigen op de inloopbijeenkomst verdeeld over welk gedeelte als eerste autovrij gemaakt zou moeten worden (figuur 7). Panelleden die de optie ander weggedeelte hebben aangekruist, lichtten het vaakst (42 keer) toe dat alles in een keer autovrij gemaakt zou moeten worden om verwarring te voorkomen. Daarnaast was er ook onder de panelleden een groot deel dat de Grotestraat helemaal niet autovrij zou willen zien (33 keer genoemd). Onder de panelleden die bij de optie ander weggedeelte wel een deel van de Grotestraat hebben benoemd, werd het gedeelte tussen de Waterstraat en de H. Heijermanstraat het vaakst (13 keer) genoemd als wegdeel om als eerst autovrij te maken, gevolgd door het gedeelte tussen Spoorstraat en H Heijermanstraat (8 keer), het gedeelte tussen Schoolstraat en H. Heijermanstraat (7 keer) en het gedeelte tussen Wijnkamp en H. Heijermanstraat (6 keer). 6
Panelleden en aanwezigen bij de inloopbijeenkomst dragen verschillende redenen aan om eerst het weggedeelte tussen de Waterstraat en de Spoorstraat en tussen de Schoolstraat en de H. Heijermanstraat autovrij te maken. Zij noemen onder andere dat in dit gedeelte de meeste winkels gelegen zijn, je vlakbij kunt parkeren, men dit gedeelte van de Grotestraat niet nodig heeft om toch met auto in het centrum te komen en, als dit deel autovrij gemaakt wordt, overige stukken automatisch autoluw worden. Voor het eerst autovrij maken van het gebied tussen de Spoorstraat en de Wijnkamp dragen panelleden ook verschillende redenen aan. Zo geven meerdere respondenten aan dat het weggedeelte hier het smalst is, waardoor hier de kans op ongelukken het grootst is. Anderen geven aan dat doordat dit gedeelte smal is, het ook sneller knus is wanneer dit deel autovrij wordt. Enkele panelleden doen de suggestie om de Grotestraat op bepaalde tijden autovrij te maken, bijvoorbeeld alleen autovrij op koopavond en zaterdagmiddag of alleen auto s toestaan in de ochtend, zodat dan minder validen hun boodschappen kunnen doen. Figuur 7 Welk weggedeelte van de Grotestraat leent zich het beste om als eerste autovrij te worden gemaakt? (n panel =478, n bijeenkomst =12) tussen de Waterstraat en de Spoorstraat en tussen de Schoolstraat en de H. Heijermansstraat 26% 33% tussen de Spoorstraat en de Wijnkamp 25% 33% Panel Bijeenkomst Ander weggedeelte 29% 33% Weet niet 2 1 2 3 4 5 Wanneer (een gedeelte) van de Grotestraat autovrij wordt gemaakt, ontstaan er diverse mogelijkheden voor de inrichting van de openbare ruimte. Bijvoorbeeld voor horeca, meer groen of verplaatsing van de markt. Onder de meeste aanwezigen van de inloopbijeenkomst als ook onder de meeste panelleden ligt de voorkeur bij het herinrichten van het Sterplein met meer groen en terrasruimte. Daarna is de verplaatsing van de markt het meest genoemd (figuur 8). 7
Figuur 8 Welke mogelijkheden voor de inrichting van de openbare ruimte bij een (gedeeltelijk) autovrije Grotestraat spreken u het meest aan? Meerdere antwoorden mogelijk. (n panel =478, n bijeenkomst =18) Sterplein' herinrichten met meer groen en terrasruimte 5 61% Verplaatsing van de markt van de Höfte naar de Grotestraat tussen café De Ster en het gemeentehuis 42% 39% Nieuwe fietsenstallingen 21% 33% Panel Bijeenkomst Sterplein' herinrichten met meer groen 19% 17% Verplaatsen huidige fietsenstallingen 7% Anders, namelijk 16% 25% 5 75% (Extra) fietsenstallingen bij voorkeur tussen sen Spoorstraat en Schoolstraat Ruim een op de vijf panelleden (21 procent) vindt nieuwe fietsenstallingen in de Grotestraat een aansprekend voorstel, 7 procent van de panelleden ziet iets in het verplaatsen van fietsenstallingen. Van de panelleden die nieuwe fietsenstallingen of een verplaatsing van fietsenstallingen wensen, vindt het grootste deel (40 procent) dat hiervoor het gebied tussen de Spoorstraat en de Schoolstraat (gebied C op de kaart op de volgende pagina) het meest in aanmerking komt (figuur 9). 8
Figuur 9 Op welke plaats op de Grotestraat ziet u het liefst fietsenstallingen? (n panel =126) tussen de Waterstraat en de Binnenstraat (deel A) 8% tussen de Binnenstraat en de Spoorstraat (deel B) 2 tussen de Spoorstraat en de Schoolstraat (deel C) 4 tussen de Schoolstraat en de Wijnkamp (deel D) 2 tussen de Wijnkamp en de H. Heijermansstraat (deel E) 12% 1 2 3 4 5 NB: Deze vraag is alleen voorgelegd aan de personen die nieuwe fietsenstallingen of het verplaatsen van de huidige fietsenstallingen aansprekende mogelijkheden vinden voor de inrichting van de openbare ruimte Tot slot konden zowel de panelleden als ook de aanwezigen bij de inloopbijeenkomst aangeven of zij in het algemeen nog opmerkingen hadden over het autovrij maken van de binnenstad van Goor. Verschillende aanwezigen bij de inloopbijeenkomst gaven aan dat Goor op dit moment geen winkelstad is, maar dat er vooral boodschappenwinkels zijn. Autovrij werkt niet met 'boodschappenwinkels', maar meer met kleding, schoenen, speelgoed e.d. Hier zou dus eerst het winkelbestand op aan gepast moeten worden. Daarnaast noemen twee aanwezigen het belang van handhaving door de politie op fout parkeren. Ook meerdere panelleden benoemen het verschil tussen boodschappen doen en winkelen. Een van de panelleden beschrijft dit als volgt: Goor is geen winkelstad maar een boodschappenstad. Ik ga niet gezellig een middagje winkelen in Goor. Ik ga er wel naar toe als ik even snel wat nodig heb. Ik wil dan vlot zonder problemen in de buurt kunnen parkeren. Daarnaast geven meerdere panelleden aan dat niet alleen het autovrij maken van de winkelstraat kan zorgen voor een gezelliger centrum, maar dat er dan ook aandacht moet zijn voor voldoende groen en het goed schoonhouden van het centrum. 9