Plan Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT)

Inleiding Plan Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) 2015-2016 De gemeenten in de regio Alblasserwaard & Vijfheerenlanden werken samen sinds de invoering van de Wmo op het gebied van beleid en uitvoering. Ook bij de huidige transities voor Jeugdhulp, Wmo en Participatiewet trekken de zes gemeenten samen op. Bij de uitvoering van de Wmo op het terrein van Huishoudelijke ondersteuning wordt door de zes gemeenten samengewerkt met vijftien zorgpartners. In 2014 is een bestuurlijke aanbesteding voor de HO per 2015 gestart, en inmiddels zijn dertien zorgpartners gecontracteerd. De contractering van twee zorgaanbieders is vrijwel afgerond. Het gaat om de volgende gemeenten en zorgpartners: Gemeenten Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam Molenwaard Zederik Zorgpartners AV Zorggroep De Lange Wei Huis ter Leede Lelie Zorggroep NOVOCARE Privazorg RST Zorgverleners TSN TZorg Thuiszorg InHolland Verian Vitaal Thuiszorg Wilgenhoeve 1

Zorginjection Zorgvuldig De omvorming van de Hulp bij het Huishouden op declaratiebasis, naar Huishoudelijke ondersteuning in 2015 op basis van resultaatfinanciering is een regionaal project dat met voornoemde partijen wordt uitgevoerd. Binnen dezelfde projectstructuur is dit HHT-plan opgesteld. Met dit plan zijn gemeenten en aanbieders van oordeel dat voldaan wordt aan de uitgangspunten en doelstelling van de HHT (zie bijlage) en dat aansluiting is gevonden met het gemeentelijk beleid. De colleges van burgemeester & wethouders van de zes gemeenten hebben de portefeuillehouders Wmo gemachtigd om het plan te ondertekenen. De reeds gecontracteerde dertien én de twee nog te contracteren aanbieders van Huishoudelijke ondersteuning hebben ingestemd om namens hun organisatie de ondertekening te laten plaatsvinden door de directeur van T-Zorg. Dit plan is dus van bovenvermelde zes gemeenten en vijftien zorgpartners. Doelgroep en Toegang Voor het vaststellen van de doelgroep voor de HHT wordt aangesloten bij de doelgroep en de doelstellingen van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Wij richten ons daarom op inwoners die reeds belemmeringen ondervinden en inwoners waarvan aannemelijk is dat zij binnen afzienbare tijd met steeds meer beperkingen worden geconfronteerd. Gelet hierop wordt de doelgroep als volgt samengesteld: 1. Alle inwoners met een Wmo-indicatie Vanaf 2015 wordt bij de huidige Wmo-klanten met een indicatie voor Hulp bij het Huishouden over het geheel genomen minder professionele hulp ingezet. Er wordt een groter beroep gedaan op de eigen kracht en het sociaal netwerk. Bovendien wordt overgegaan op resultaatfinanciering met een kostenreductie van 25% als uitgangspunt. Als gevolg van deze kostenreductie hebben de Wmo-klanten wellicht toch behoefte aan meer ondersteuning, al dan niet om hun mantelzorger te ontlasten. 2. Alle geregistreerde mantelzorgers Binnen de gemeenten zijn veel mantelzorgers actief. Het is bekend dat een flink deel hiervan moeite heeft om de mantelzorgtaken, naast de andere taken in het eigen leven, uit te voeren. Voor deze groep kan de HHT verlichting geven omdat een deel van het huishoudelijk werk kan worden uitbesteed en de mantelzorg daardoor het beter en langer kan volhouden. Wie mantelzorger is, wordt bepaald doordat deze persoon als mantelzorger is benoemd in het ondersteuningsplan van een Wmo-klant bij één van de gecontracteerde zorgpartners, of doordat de mantelzorger als zodanig is geregistreerd bij MEE, de gemeente of de lokale welzijnsorganisatie. 3. Inwoners met een beperking zonder maatwerkvoorziening 2

Bij deze groep is het doel vooral door middel van de HHT belanghebbenden de mogelijkheid te bieden een oplossing te zoeken en zodoende de private markt te stimuleren. Doel van de regeling is immers primair behoud van de werkgelegenheid op het terrein van huishoudelijke ondersteuning bij de gecontracteerde zorgaanbieders. Samenwerking zorgpartners Alle gecontracteerde aanbieders kunnen kunnen gebruik maken van de HHT. De gemeenten hebben via een bestuurlijke aanbesteding aanbieders gecontracteerd voor het leveren van Huishoudelijke ondersteuning. Doordat nieuwe aanbieders, mits zij voldoen aan de contractvoorwaarden, te allen tijde kunnen toetreden, worden zij niet uitgesloten. Het contract en bijgevolg de daaraan gekoppelde inzet van de HHT heeft daarmee een generiek karakter en voldoet ons inziens om die reden aan de Europese regelgeving. De HHT wordt als een aparte dienst ondergebracht in een aanhangsel aan de Side Letter behorende bij de Resultaatovereenkomst Huishoudelijke ondersteuning. Op deze manier is uitgesloten dat nieuwe aanbieders toetreden die alleen HHT willen leveren. Dienstverlening binnen de HHT De HHT zal worden ingezet voor het behoud van werkgelegenheid binnen de Huishoudelijke ondersteuning bij de gecontracteerde aanbieders en voor het stimuleren van de inkoop van Huishoudelijke ondersteuning door particulieren behorende tot de doelgroep. Multiplier effect De bijdrage van de gemeente op grond van de HHT voor Huishoudelijke ondersteuning bedraagt 12,50 per uur. Aan deze bijdrage is de voorwaarde verbonden dat de belanghebbenden tevens een financiële bijdrage levert aan de kosten van deze professionele hulp zodat een multipliereffect wordt gerealiseerd. De aanbieders werken vanaf 1 januari 2015 (met een overgangsperiode voor bestaande klanten) op basis van de resultaatfinanciering, in de vorm van een overeengekomen weektarief. Binnen dit tarief is het aan de aanbieder om over omvang en inhoud van de dienstverlening met de geïndiceerde Wmo-klant afspraken te maken. De HHT kan dan ook niet zonder het gecontracteerde tarief worden toegepast. Gemeenten en aanbieders hebben in goed overleg vastgesteld dat voor een bedrag van 22,50 per uur kan worden geleverd. Van dit bedrag komt volgens afspraak 12,50 ten laste van het HHT-budget. De resterende 10,00 komt voor rekening van de gebruiker. Hiermee wordt een concurrerend tarief gesteld in vergelijking met een zwarte marktprijs van gemiddeld 12,50 per uur. Op deze wijze is sprake van een multipliereffect waarbij werkgelegenheid wordt behouden met de inzet van personeel van de gecontracteerde aanbieders. Budget per belanghebbende Op dit moment is niet duidelijk hoe groot het beroep zal zijn op de HHT in de regio AV. Aangezien de doelgroep van de regeling relatief groot is, is het belangrijk alle potentiële deelnemers een gelijke kans te geven. In verband hiermee beperken we het beroep op de 3

regeling per individuele deelnemer. Bij de raming omvang HHT-vraag in dit plan werken we dit verder uit. Op het moment dat zoveel deelnemers zich hebben gemeld dat op jaarbasis het maximum aantal uren (op basis van de beschikbaar gestelde budgetten) is bereikt, worden geen nieuwe aanvragen meer ingenomen. Indien bij een tussentijdse evaluatie blijkt dat het totaalbudget niet besteed zal worden, kan overwogen worden het maximum aantal uren per belanghebbende in de loop van het jaar aan te passen. Een belanghebbende kan slechts als lid van één van de drie doelgroepen een beroep op de HHT doen. Totaalbudget HHT Voor de HHT worden via een verdeelsleutel budgetten beschikbaar gesteld aan de gemeenten. Voor de gemeenten is het budget dat voor de HHT via het gemeentefonds beschikbaar wordt gesteld leidend. Vanuit de gemeenten zullen voor de HHT geen extra middelen beschikbaar worden gesteld. Dit betekent dat de door het Rijk beschikbaar gestelde middelen worden beschouwd als het budgetplafond voor de HHT binnen de AV-gemeenten. In de onderstaande tabel zijn de maximale bedragen per gemeente per jaar opgenomen. Effect op de werkgelegenheid Voor de regio AV-gemeenten is een totaalbedrag beschikbaar van 551.431 per jaar. Met dit bedrag kunnen maximaal 44.114 uren per jaar worden verstrekt door de gemeenten. De verdeling van het budget en het werkgelegenheidseffect per gemeente is als volgt: Berekening werkgelegenheidseffect: Gemeente HHT p/j in Uren p/j Uren p/w fte Aantal arbeidsplaatsen Giessenlanden 47.746 3.820 73 2,0 10 Gorinchem 172.376 13.790 265 7,4 36 Hardinxveld-Giessendam 79.992 6.399 123 3,4 17 Leerdam 111.905 8.952 172 4,8 24 Molenwaard 86.913 6.953 134 3,7 18 Zederik 52.499 4.200 81 2,2 11 Totaal regio AV 551.431 44.114 848 23,5 116 Op basis van de regeling voor de HHT, zoals die is gepubliceerd, berekenen wij het effect op de werkgelegenheid in de regio AV als volgt: Het totaal aantal uren op jaarbasis van 44.114 delen we door 52 weken. Per week is voor de HHT beschikbaar 848 uur. Bij een gemiddelde omvang dienstbetrekking in de regio AV van 7,3 uur per week, is het aantal arbeidsplaatsen dat kan worden behouden daardoor 116. Om gerekend naar een dienstbetrekking van 36 uur per week gaat het om 23,5 FTE. Voorwaarde Aan de deelname verbinden we de voorwaarde, dat deze alleen kan worden ingezet voor een bijdrage in de loonkosten van medewerkers, die reeds een dienstverband hebben bij een van de gecontracteerde zorgaanbieders. Het gaat immers om behoud van bestaande werkgelegenheid. 4

Hieronder rekenen we ook degenen die nu een tijdelijk contract of een nul-urencontract hebben, dat niet wordt verlengd per 1 januari 2015. Met de HHT kan een deel van deze werknemers alsnog een contract voor een aantal uren krijgen om zo de werkgelegenheid te behouden. Raming omvang HHT-vraag De verwachting is dat er ruim voldoende vraag is om de genoemde 44.114 uur in te vullen. Deze veronderstelling is gebaseerd op de verwachte vraag vanuit de verschillende doelgroepen. Deze worden door ons als volgt ingecalculeerd. 1. Uit de doelgroep van inwoners met een Wmo-indicatie verwachten wij vooral een vraag uit de groep met op dit moment een indicatie Hbhh1. Met de overgang naar Huishoudelijke ondersteuning (resultaatfinanciering en nog meer nadruk op eigen kracht) zal het aantal uren naar verwachting voor veel klanten afnemen. De verwachting is dat een deel van deze doelgroep dit wil compenseren door zelf extra uren in te kopen. Binnen de AV-gemeenten zijn er op dit moment rond de 2.200 klanten met een Hbhh1-indicatie. Als 10% van deze groep er voor kiest 1 uur per week extra hulp in te kopen, leidt dit tot een vraag van (2.200x10%x52 wkn) 11.440 uur per jaar. Om budgettaire redenen maximeren we daarom voor deze doelgroep de afname per week op maximaal 1 uur. 2. In de regio AV zijn ca. 25.000 mantelzorgers per 2013. Als hiervan 1% een beroep doet op de HHT voor 1 uur per week om langer de mantelzorgtaken vol te houden is er al een beroep van (25.000x1%x52 wkn) 13.000 uur. Voor deze doelgroep maximeren we de afname per week op maximaal 1 uur. 3. Het aantal mensen met een beperking zonder Wmo-voorziening in de regio AV is niet bekend. In de praktijk zien wij als gemeenten, dat steeds meer mensen bereid zijn om ook zelf in voorziening te investeren. Gelet op de beperkte bijdrage die voor een uur hulp moet worden betaald, denken wij dat uit deze doelgroep zeker mensen geïnteresseerd zullen zijn uren hulp in te kopen op de private markt. Als bij een voorzichtige schatting 250 huishoudens 2 uur per week hulp willen inkopen dan is de vraag van deze doelgroep (250x2x52 wkn) 26.000 uur. We overwegen deze laatste doelgroep later te laten instromen om de bestaande klanten en de mantelzorgers eerst de gelegenheid te bieden om hulp in te komen. Dit kan gaande het proces in 2015 worden beoordeeld. De totale raming van de vraag komt daarmee op 50.440 uur per jaar. Uitvoering Het is de bedoeling een regeling op te zetten die minimale uitvoeringskosten met zich meebrengt. Daarom brengen we de HHT onder als extra product binnen de bestaande overeenkomsten. De administratieve lasten zijn daardoor zo beperkt mogelijk omdat de bestaande structuren worden gebruikt. Daardoor is ook de kwaliteit van de HHT gewaarborgd, omdat de kwaliteitseisen uit de overeenkomst van toepassing zijn. De toegang tot de HHT loopt via de genomen Wmo-route langs de gemeente. Voor alleen de HHT wordt volstaan met een beperkte toets aan de voorwaarden voor de HHT en wordt geen complete gekantelde intake ( keukentafelgesprek) gedaan. In feite is de HHT dan een algemene voorziening waarvoor de toegang via de gemeente loopt en daarmee duidelijk onderscheiden van de maatwerkvoorziening Huishoudelijke Ondersteuning. Ook voor wat betreft het administratieve proces tussen gemeente en aanbieders sluiten we zoveel als mogelijk aan bij de bestaande afspraken en 5

structuren. De HHT wordt zo uitsluitend contractueel en uitvoeringstechnisch verbonden aan de Wmo, maar is inhoudelijk een afzonderlijke dienst op basis van de regeling HHT die niet in de plaats komt van een maatwerkvoorziening in de Wmo. In het periodieke overleg tussen gemeenten en aanbieders bespreken we de voortgang. In dit overleg bepalen we ook eventuele aanpassingen die gedurende de looptijd van de regeling nodig zouden kunnen zijn. Wij zullen in eerste instantie de acquisitie voor de HHT uiteraard regelen via de gecontracteerde zorgpartners, die alle bestaande klanten benaderen voor het opstellen van een ondersteuningsplan voor de komende jaren. Hierbij kan de inzet van HHT eenvoudig ter sprake worden gebracht, ook voor aanwezige mantelzorgers. Daarnaast zullen wij de geregistreerde mantelzorgers benaderen voor een behoeftepeiling. Indien deze twee doelgroep zijn bereikt en er beschikbare uren HHT-uren resteren zullen wij alle beschikbare communicatiemiddelen inzetten om de derde doelgroep te bereiken. Aanvraag Gelet op de schattingen van de in te zetten uren met de HHT en de beperkingen die we onszelf vooralsnog op basis van het gepubliceerde budget hebben opgelegd, verzoeken de gemeenten in de regio Alblasserwaard & Vijfheerenlanden in aanmerking te komen voor de maximale bedragen, genoemd in onderstaande tabel voor zowel 2015 als 2016. Gemeente HHT p/j in Uren p/j Uren p/w fte Aantal arbeidsplaatsen Bijdrage gemeenten per uur HHT Giessenlanden 47.746 3.820 73 2,0 10 12,50 Gorinchem 172.376 13.790 265 7,4 36 12,50 Hardinxveld- 79.992 12,50 Giessendam 6.399 123 3,4 17 Leerdam 111.905 8.952 172 4,8 24 12,50 Molenwaard 86.913 6.953 134 3,7 18 12,50 Zederik 52.499 4.200 81 2,2 11 12,50 Totaal regio AV 551.431 44.114 848 23,5 116 Omdat wij verwachten dat de werkelijke vraag het aanbod zal overschrijden, verzoeken wij tevens in aanmerking te komen voor extra budget als het volledige macrobudget niet wordt benut, of als er anderszins extra middelen voor de HHT beschikbaar worden gesteld. Tevens vragen wij nadrukkelijk aandacht voor het feit dat de beperkte looptijd van de regeling op termijn alsnog zal leiden tot verval van werkgelegenheid bij onze zorgpartners. Het zal ook leiden tot minder oplossing van de problemen bij het voeren van een huishouden op eigen kracht, waardoor een groter beroep op de duurdere maatwerkvoorzieningen zal ontstaan. We pleiten er dan ook nadrukkelijk voor om de HHT als voordelige en passende mogelijkheid tussen de maatwerkvoorziening en de vrije markt te laten bestaan, ook na 2016. Aldus vastgesteld door de gemeenten en de aanbieders zoals genoemd in de inleiding van deze aanvraag 6

Namens dezen: Wethouder Wmo gemeente Zederik Directeur Tzorg i A. Donker T. van den Berg i Bronnen: Informatiekaart Huishoudelijke Hulp Toelage Ministerie van VWS Brief Minister van Sozawe en staatssecretaris VWS van 7 juli 2014, Stand van zaken arbeidsmarkt zorg Brief Staatssecretaris VWS van 22 juli 2014, Invoering Wmo een feit Bijlage: beschikbare middelen voor de huishoudelijke hulp toelage per gemeente Huishoudelijke Hulp Toelage uitwerking drie varianten TSN, Tzorg en Zorgkompas Brief Staatssecretaris VWS van 3 oktober 2014, Stand van zaken huishoudelijke hulp toelage Huishoudelijke Hulp Toelage in de Hoeksche Waard 7

Uitgangspunten bij beoordeling plannen Huishoudelijke Hulp Toelage Bestedingsmogelijkheden: De HHT kan alleen ingezet worden voor een bijdrage in de loonkosten voor het aan het werk houden van werknemers in loondienst die werkzaam zijn in de HH of in de persoonlijke dienstverlening in combinatie met HH. De maximale bijdrage HHT is gelijk aan het aantal uren HHT dat de gemeente denkt te realiseren maal het uniforme tarief HHT dat de gemeente per uur inzet (maximum van 12,50 euro per uur, zie hieronder). De HHT mag dus niet ingezet worden voor andere zaken zoals: o het financieren van uitvoeringskosten. o het financieren van de loonkostenstijging op basis van de afgesloten cao VVT. o het financieren van scholing om het arbeidsmarktperspectief van HH-medewerkers te verbeteren. o de uitbouw van vrijwilligerswerk. De bijdrage vanuit de HHT bedraagt tussen de 7,50 en 12,50 per uur. Afwijkingen naar boven en naar beneden zijn niet toegestaan. De bijdrage HHT per uur is een uniform bedrag. Het wil zeggen dat de hoogte van dit bedrag niet afhankelijk van de hoogte van het inkomen van de cliënt mag variëren. Het is dus ook niet mogelijk om de bijdrage HHT te binden aan maximum inkomen. Wel kunt u uit eigen middelen lagere inkomens een extra korting op de eigen bijdrage geven. De HHT mag niet worden gezet via een maatwerkvoorziening. Bij besteding van de HHT via een maatwerkvoorziening wordt niet voldaan aan de voorwaarden dat er sprake moet zijn van een uniform bedrag vanuit de HHT van maximaal 12,50 euro. Bij een maatwerkvoorziening geldt per 1 januari het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015, waardoor geen multipliereffect optreedt. Wel is het toegestaan om met behulp van de HHT cliënten die hun huishoudelijk hulp na een afweging op grond van het wettelijk kader (deels) verliezen op basis van een algemene voorziening huishoudelijke hulp aanbieden tegen een gereduceerd tarief. De eigen bijdrage vanuit de cliënten is dan doorgaans hoger dan bij een maatwerkvoorziening. Doelgroep: De HHT kan in het kader van een algemene voorziening ook worden ingezet om mantelzorgers te ontlasten door hen tegen een gereduceerd tarief door toepassing van de HHT in aanmerking te laten komen voor HH. Dit is een afgebakende groep die bij gemeenten bekend is inkader van de Wmo. Uit het plan moet duidelijk blijken dat de HHT wordt ingezet voor het werken in loondienst voor HH of persoonlijke dienstverlening in combinatie met HH> Het plan geeft aan op welke wijze de extra middelen worden ingezet (praktische uitvoering). Het plan moet een redenering en een globale onderbouwing bevatten van het aantal uren HHT dat naar verwachting op basis van het plan zal worden ingezet. Duidelijk moet zijn op welk jaar, welke jaren het plan betrekking heeft. Het plan bevat het voor elk jaar waarop de aanvraag betrekking heeft het: Het aangevraagde bedrag; Het aantal uren in te zetten HHT; De bijdrage HHT van de gemeente per uur. De gemeente is zelf verantwoordelijk voor een volledige aanvraag en om de projecten, gefinancierd op basis van de HHT, binnen de Europese steunkaders uit te voeren. De gemeente is zelf verantwoordelijk een inschatting te maken dat de uit te voeren projecten vrijgesteld zijn van BTW. 8