Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn 22 september 2016 18.00 18.05 Opening en welkom door David Koetsier, bestuurslid HKA 18.05 18.15 Inleiding door Bart Schweitzer, initiatiefnemer PaTz 18.15 18.40 Astrid Kodde, kaderhuisarts palliatieve zorg, en Betsy Lankhorst, oncologie wijkverpleegkundige, vertellen over hun ervaringen in de PaTz groep 18.40 19.00 Gelegenheid om vragen te stellen 19.00 20.15 Zingeving in de zorg: Astrid Kodde, huisarts, en Rita Renema, geestelijk verzorger behandelen casuïstiek uit de huisartspraktijk 20.15 20.30 Afsluiting: Inventarisatie belangstelling om met PaTz te starten: zie ook informatie op de website www.patz.nu Praktische informatie over het inschakelen van een geestelijk verzorger 20.30 Einde
Makkelijke vragen om spirituele dimensie aan te kaarten Wat houdt u op dit moment bezig? Voor welke zaken zou u graag aandacht willen? Waar had u steun aan in eerdere moeilijke situaties? Door wie/ wat zou u gesteund kunnen worden? U maakt op mij een rustige indruk, klopt dat met hoe u zich voelt?
Kortom: Wat moet ik als zorgverlener van u als persoon weten om u de best mogelijke zorg te kunnen bieden?
Levensvragen en spirituele zorg Wat huisartsen zeggen: Levensvragen, ja ik weet niet wat ik dan moet zeggen Patiënten komen nooit bij me met spirituele vragen Dat doe ik zelf (meestal bij levenseinde) Daar heb ik geen tijd voor Dat moet de patiënt zelf maar regelen Ja, heel belangrijk dat daar aandacht voor komt Ja, ik ben net begonnen met een cursus mindfullnes Oh, ik ben / die patiënt is niet gelovig Uitpakken van de medische vraag & Oog hebben voor de ervaring van de mens die een ziekte/probleem heeft
Levensvragen Tips 'Waar heb ik dit aan verdiend? - Waarom moet ik zo lijden?' 'Wat heb ik verkeerd gedaan? - Heb ik het goed gedaan? 'Wat heeft mijn leven zo nog voor zin?' 'Ben ik anderen niet alleen maar tot last? Hoe ben ik van betekenis geweest voor anderen en hoe kan ik dat zijn nu ik ziek ben? Wat en wie is nu eigenlijk echt belangrijk voor mij? Wie ben ik (eigenlijk/nog)? Grote oren Niet oplossen (uithouden, rusten) Wees jezelf, wees mens Wees eerlijk Toon begrip, geef erkenning Zorg goed voor jezelf Als je het niet weet, blijf dan stil Verwoord de beleving van pt. in beeldspraak, kunst, muziek
Verschillen: Perspectief Gerichtheid Inhoud Taal - Methode Geestelijk verzorger Psycholoog/POH-GGZ Levensbeschouwelijke Psycho(patho)logie Levensvragen en - gebeurtenissen Levensproblemen o Behoefte op verhaal te komen, ervaringsgericht o Behoefte aan verandering, ontwikkel- en doelgericht Begeleiden, oplossing niet mogelijk of zelf vinden Verdragen en duiden ruimte maken Luisteren, niet-oordelen, benoemen thematiek, taal geven, uithouden, ondersteunen bij (nieuw) perspectief, krachtbronnen, rituelen, ruimte voor ervaring, gericht op hoe het is. GEZIEN en GEHOORD, GRIP, OPLUCHTING, RUIMTE Behandelen, oplossing vooraf bekend Herkennen en veranderen stimuleren Luisteren, benoemen en onderzoeken gedrag, interventie plegen, model uitleggen en toepassen, stimuleren, confronteren, gericht op wat er verandert en de wenselijke situatie. NIEUWE HANDELINGSMOGELIJKHEDEN, GROEI
Altijd ook afhankelijk van de persoon!! (Psych/POH/MW met interesse voor spirituele zorg, zingeving) Geestelijk verzorger Maatschappelijk werk Levensbeschouwelijke Maatschappelijke Levensvragen en - gebeurtenissen Praktische problemen en relaties o Behoefte op verhaal te komen, ervaringsgericht o Behoefte aan (praktische) ondersteuning Begeleiden, oplossing niet mogelijk of zelf vinden Verdragen en duiden ruimte maken Luisteren, niet-oordelen, benoemen thematiek, taal geven, uithouden, ondersteunen bij (nieuw) perspectief, krachtbronnen, rituelen, ruimte voor ervaring, gericht op hoe het is. GEZIEN en GEHOORD, GRIP, OPLUCHTING, RUIMTE Regelen, bemiddelen, oplossing praktisch Hulp inschakelen en ondersteunen stimuleren Luisteren, benoemen en onderzoeken probleem, interventie plegen, relaties benaderen, regelen, confronteren PRAKTISCHE HULP (WET®ELGEVING), RELATIES HERSTELLEN, ONDERSTEUNING
Samen werken aan betere palliatieve zorg in de eerste lijn Meer informatie over PaTz: - www.patz.nu - Wat is nodig om een PaTz-groep te starten: http://patz.nu/patz.nu/images/patz_start/checklist-opstarten-patz-groep.pdf - Marij Duijsters, 06 43 56 23 49 - M.duijsters@1stelijnamsterdam.nl De geestelijk verzorgers bij het Centrum voor Levensvragen: - http://centrumlevensvragen.nl/amsterdam-diemen - Telefoonnummer: 06 13 95 68 23 - Een getrainde vrijwilliger gaat voor u op zoek naar een geestelijk verzorger