Amsterdam Institute of Social Science Research Publiek-private ontwikkeling, nu en in de toekomst Dr. Leonie Janssen-Jansen Wageningen, 31 oktober 2013
Achtergronden Groeidenken > grote invloed op planning en interventies voor stedelijke ontwikkeling Ontwikkelingsluchtkastelen, leegstand en planning bubbles (overprogrammering); veel subsidies wishful thinking en beleidsgedreven Radicale verandering: planning en stedelijke ontwikkeling zonder groei
(Dis)continuїteiten Demografie Economische ontwikkeling Waardeontwikkeling Financieringsmogelijkheden State-market-civil relaties Veranderende voorkeuren en wensen
Ontwikkelingsbubbles Kantorentragedie (15 % leegstand; enorme plancapaciteit) Detailhandeldrama (verdubbeling m2 in 11 jaar; leegstand neemt toe) Bedrijventerreinenproblematiek (overaanbod en verouderd) Woningmarkt mismatch (te veel en kwalitatief inaccuraat programma) Maatschappelijk vastgoedoverschot
Publiek-private samenwerking Verschillende interpretaties Fenomeen ipv instrument Verschillende vormen/arrangementen Verschillende namen (PPS, PPD, PPP) Nederlandse variant : PPS-constructie Nieuwe vormen van aanbesteding, bouwen etc.
Amsterdam 1950s
The Dutch have not only built better housing at a much faster rate but have also created communities where children grow up much more happily than in the UK (TCPA, 2012) Vathorst, Amersfoort
Amersfoort, NL: building urban extensions through joint ventures The sustainable urban extension of Vathorst in Amersfoort, near Utrecht, provides a particularly good example of how the Dutch process [of land and property development] works. The Municipality of Amersfoort believed that if there was to be growth, it should be on its own terms. But it did not want growth to cost the existing community anything (Falk, 2008; TCPA, 2012)
Vinexwijk Vathorst vormt groot risico voor Amersfoort wo, 29/05/2013-14:23 De Vinexwijk Vathorst lijkt een ramp te worden voor de gemeente Amersfoort. Uit een brief van de gemeente blijkt dat de ontwikkeling van Vathorst een financieel risico loopt van 270 miljoen euro. Dit bedrag bedraagt ruim de helft van de gehele begroting van de Gemeente (profnews.nl op basis van de Volkskrant)
Er komt een einde aan huidige constructie waarbij gemeente samen met Stichting Pensioenfonds Stork en AM de wijk ontwikkelde Gemeente Arnhem neemt grondexploitatie over Risico s voor ontwikkelen en verkopen van de gronden ligt nu uitsluitend bij gemeente
PPD in stedelijke (her) ontwikkeling Samenwerking tussen publieke en private partijen: built on the expertise of each partner, that best meets clearly defined public needs through the appropriate allocation of resources, risks and rewards (CCPPP, 2013). (underline by LJJ)
Publieke en private partijen Doelen (motivatie, ideaal) Belangen Middelen (resources) Ambities Rol (+ hoeveelheid risico) Project/planbereidheid en/of investeringsbereidheid
Janssen-Jansen & Uittenbroek, forthcoming
Conclusies Idealen/motivatie blijven gelijk (beiden) Belangen blijven gelijk (beiden) Minder kapitaal beschikbaar (beiden) Ambitie (afname private sector) Bereidheid (meer vraaggericht beiden) Grote verandering in risicoperceptie (beiden) Rol (en risico) (is vooral veranderd bij overheid) PM corporaties
Dé grote vragen Hoe vertaalt de vastgoedbehoefte zich in een effectieve marktvraag (en ontwikkeling)? In hoeverre zijn cijfers hierover uit het verleden representatief voor de toekomst? In hoeverre is er sprake van regionale/lokale differentiatie in deze vertaling? Welke factoren spelen daarbij een rol? Stop thinking backwards!