Begrippenlijst Mediaopvoeding
Begrippenlijst A - C Appen Het versturen van tekstberichten (maar ook foto s en filmpjes) via de smarpthone met behulp van een app genaamd Whatsapp App, apps Applicaties (apps) zijn computerprogramma s die geschikt zijn voor mobiele telefoons en tablets. Deze zijn meestal (gratis) te downloaden van internet. Avatar Een avatar is de representatie van een mediagebruiker in de virtuele online of fantasiewereld. Op sociale media of in chat-community s is de avatar meestal een stilstaand plaatje. In computerspellen is een avatar de virtuele driedimensionale figuur die door de speler wordt bestuurd en naar eigen smaak aangekleed en gestyled kan worden. Bangalijst Banga is straattaal voor slet. Een bangalijst is een top-10 van meisjes die volgens de samenstellers ervan de grootste sletten zijn. De lijsten worden via e-mail en sociale media doorgestuurd, met name door jongeren. De meisjes op de lijst krijgen vaak nog een extra beschrijving Begrippenlijst over hoe gemakkelijk ze zijn (bijvoorbeeld: doet het voor een drankje) of wat ze doet (bijvoorbeeld: stuurt naaktfoto s). Ook wel: bezemen ( bezem is straattaal voor hoer). Blog Een weblog heet ook wel een blog, geschreven door een blogger. Een blog is een website die actueel gehouden wordt doordat er zeer regelmatig nieuwe bijdragen verschijnen. De eerste informatie die naar voren komt is het laatst geschreven bericht. De site ziet eruit als een soort logboek van informatie, vaak van persoonlijke aard of rond een bepaald thema. Een tekstblog komt het vaakst voor, maar er bestaan ook fotoblogs, videoblogs (vlogs) en audioblogs (podcasts). Bezoekers van de blog kunnen een reactie achterlaten. Casual game Een casual game is een computerspelletje bedoeld om terloops gespeeld te worden: de spellen zijn redelijk eenvoudig en snel aan te leren. Dergelijke games behoren niet tot één bepaald, maar kunnen zowel actie, avontuur, puzzel, platform als iets anders zijn. De meeste casual games zijn relatief goedkoop of zelfs gratis. Er is nauwelijks research aan voorafgegaan: de beeldkwaliteit en figuren zijn simpel, wat jonge kinderen erg aanspreekt, ook al zijn de spellen niet per se voor hen gemaakt. Chatten Rechtstreeks online tekstberichten met elkaar uitwisselen via internet 2 Tipsheet Mediagebruik 13- tot en met 18-jarigen 2 Begrippenlijst Mediaopvoeding
Begrippenlijst C - F Content Content is de van oorsprong Engelse aanduiding voor inhoud, waarmee nu alle vormen van informatie op internet of in andere mediaproducties worden bedoeld. De content van een website kan bijvoorbeeld bestaan uit artikelen, video s, foto s en geluid. Cyberpesten Cyberpesten is een vorm van pesten waarbij gebruikgemaakt wordt van het internet. Er zijn veel manieren om te cyberpesten. Zo kan het gaan om smadelijke of bedreigende teksten via chatprogramma s, WhatsApp of andere sociale media, of om beledigende of persoonlijke foto s of video s die online worden geplaatst, bijvoorbeeld naaktfoto s. Cyberpesten gaat vaak samen met online stalken. DM DM staat voor direct message : een privé-berichtje. Via diverse sociale-mediaplatforms kun je één op één berichtjes sturen. #DTV #DTV of #dtv is de afkorting van #durftevragen, een hashtag die sinds 2009 gebruikt wordt op Twitter. Hij komt voort uit een beweging van jonge mensen die kennis wilden delen. Als je dit toevoegt aan een tweet, stel je een vraag aan meer mensen dan alleen jouw volgers. Hij wordt namelijk zichtbaar voor alle twitteraars die #dtv in de gaten houden. Inmiddels is er ook een Facebook-groep voor vragen waar een langer antwoord voor nodig is. Emoticon of Emoji Door cijfers en symbolen te combineren, ontstaan figuren die emoties uitdrukken. Zo moet je <3 een kwartslag naar links draaien: een hartje. Een verdrietig gezichtje : (, later verfijnd tot L. Inmiddels hebben veel toetsenborden op smartphone de mogelijkheid een uitgebreid repertoir aan emoticons en andere plaatjes toe te voegen. Ze worden ook wel emoji genoemd, naar de veelgebruikte Japanse term hiervoor. E-reader Een e-reader of e-boeklezer is een draagbaar elektronisch apparaat om digitaal opgeslagen tekst te kunnen lezen; meestal gaat het om romans en andere lectuur (tijdschriften, kranten) in digitale vorm. Facebook Facebook is een sociale netwerksite waar gebruikers hun persoonlijke interesses delen met anderen. Wordt vaak afgekort als Fb. Toolbox Mediaopvoeding 3
Begrippenlijst F - H First-person shooter Een first-person shooter (FPS) is een genre binnen de actiespellen waarbij de speler vanuit een eerste persoonsgezichtsveld meekijkt met de held van het spel. De speler houdt daarbij een wapen of een ander voorwerp in zijn handen waarmee hij tegen vijandige personages vecht. Fittie Fitti is straattaal voor ruzie. Een verhitte discussie op Twitter wordt ook wel een twitterfittie genoemd. Maar diezelfde term wordt ook gebruikt voor een fysiek gevecht met veel personen die zich via een oproep op twitter of Facebook snel verzameld hebben. Niet zelden op of rond een schoolplein. FoMO Het gebruik van sociale media kan ervoor zorgen dat de gebruikers overmatig afhankelijk worden van het contact met anderen. De sociale angst om de laatste, nieuwste berichten van bekenden te moeten missen als er geen computer, tablet of smartphone voorhanden is, wordt aangeduid als Fear of Missing Out (FoMO). Freemium Games Freemium games zijn online spelletjes die gebruikers gratis Begrippenlijst kunnen installeren en spelen maar waarbij je vervolgens moet betalen om hogere niveaus te kunnen spelen, sneller vooruit te gaan of een betere spelervaring te krijgen. Grooming Grooming betekent letterlijk versieren of mooi maken. Op internet is grooming de term die men gebruikt voor digitaal kinderlokken; het benaderen van kinderen voor seksueel contact. Grooming is in Nederland verboden. Haatprofiel Een haatprofiel is een account dat is aangemaakt om iemand te pesten. De naam is vaak: ik-haat-naamgepeste of naamgepeste-is-gek. Het komt op alle sociale media voor, ook op sekssites. Op het profiel worden vervelende dingen over die persoon in kwestie gezegd, bewerkte foto s geplaatst enz. Habbo Habbo is een virtuele wereld waarin je met anderen kunt spelen. Het is vormgegeven als een hotel waarin iedere speler zijn eigen kamer heeft. Als je een account maakt, loopt je als poppetje in de spelwereld rond. Dat poppetje of avatar (zie bij Avatar) kun je kleden zoals je wilt en je kunt het een eigen naam geven. In virtuele werelden kun je dingen leren, spelletjes doen, wedstrijden verzinnen en contact maken met anderen. Je weet echter nooit zeker wie er achter de andere poppetjes zit. Via een chat-mogelijkheid kun je onderling communiceren. Een virtuele wereld waarin je een karakter aanneemt en online met elkaar kun spelen wordt MMOG genoemd: Massively Multiplayer Online Game. Zie ook MMORPG. Hotspot Een hotspot is een plek waar draadloze internettoegang (WiFi) wordt aangeboden. 4 Tipsheet Mediagebruik 13- tot en met 18-jarigen 4 Begrippenlijst Mediaopvoeding
Begrippenlijst I - L Informatievaardigheden Informatievaardigheden zijn vaardigheden die helpen bij het zoeken, vinden, beoordelen en verwerken van informatie op het internet. De vaardigheden zijn erop gericht de behoefte aan informatie te herkennen en een duidelijke informatievraag te formuleren, gevolgd door het selecteren van informatiebronnen. Daarnaast gaat het om de vaardigheid de gevonden informatie kritisch te beoordelen op bruikbaarheid, kwaliteit en betrouwbaarheid en, tot slot, om de vaardigheid deze informatie op een eigen, persoonlijke manier te verwerken in een verslag, rapport of thesis. Instagram Instagram is een populaire sociale-media-app waarmee jongeren foto s en filmpjes uitwisselen. Die foto s plaats je op je eigen account. Zie het als een online expositie van jouw foto s waar anderen naar kunnen kijken en op kunnen reageren. Wat de app vooral populair maakt is dat je foto s heel eenvoudig mooier kunt maken met een filtertje. Daarmee kun je de kleuren van de foto bewerken, de belichting aanpassen, er een kadertje aan toevoegen. In-app aankopen Met in-app aankopen kan men extra functies kopen in spelletjes of andere soorten apps. Dit doet men dus nadat de app geïnstalleerd is. ipad-onderwijs Op steeds meer scholen worden boeken vervangen door een ipad of ander tablet, het zogeheten ipad-onderwijs. De scholen die de ipad in het onderwijs integreren willen hun leerlingen voorbereiden op een digitale toekomst. Volgens voorstanders maken de ipad-scholen het onderwijs interactiever en kan de technologie individuele talenten van kinderen naar boven halen. Critici zeggen dat de tablets zorgen voor concentratieproblemen en dat de technologie niet zorgt voor een efficiënter leerproces. Kijkwijzer Kijkwijzer informeert ouders en opvoeders over de leeftijd waarop een televisieprogramma of film schadelijk kan zijn voor kinderen. Kijkwijzer doet dat ten eerste met het geven van een leeftijdsaanduiding: Alle Leeftijden, 6 jaar, 9 jaar, 12 jaar en 16 jaar. Daarnaast duiden de gebruikte pictogrammen de reden van het advies aan: geweld, angst, seks, discriminatie, drugs- en/of alcoholmisbruik, of grof taalgebruik. Loggen Het bijhouden van gegevens in tekstbestanden. Afhankelijk van de instellingen in jouw computer kun je automatisch logbestanden aanleggen van de online communicatie die je voert. Zo kun je bijvoorbeeld chatgesprekken bewaren. Software voor ouderlijke controle (Zie Parental Control) heeft vaak ook een functie om alle toetsaanslagen te loggen. Toolbox Mediaopvoeding 5
Begrippenlijst M - P Mediaopvoeding Onder mediaopvoeding wordt dat deel van de opvoeding verstaan dat erop gericht is kinderen bewust en selectief met het media-aanbod te laten omgaan en ervoor te zorgen dat ze de inhoud van dat aanbod kritisch kunnen beschouwen en op waarde weten te schatten. Mediawijsheid Mediawijsheid is het bewust en actief kunnen gebruiken en inzetten van alle beschikbare media digitaal en analoog om optimaal te kunnen deelnemen in de huidige samenleving en de kwaliteit van het leven te kunnen optimaliseren. Bij mediawijsheid gaat het niet (alleen) om technische vaardigheden voor het gebruik van media. Het gaat vooral ook om competenties als informatieverwerking, begrip, zelfinzicht (reflectie) en het vermogen om door het inzetten van media problemen zelfstandig op te kunnen lossen of nieuwe creatieve toepassingen te ontwikkelen. Minecraft Minecraft is een computerspel uit 2011. Hierbij kan men in een uitgestrekt gebied kubusvormige objecten plaatsen op een rooster. Het spel bouwt automatisch een omgeving, met grondstoffen, tegenstanders, dieren, tunnelsystemen, bergformaties en meren. De speler heeft een eigen avatar waarmee hij de omgeving actief kan aanpassen. Begrippenlijst MMORPG Afkorting voor Massively Multiplayer Online Role Playing Game, een online computerspelgenre waarbij meerdere spelers karakters (zie Avatar) tijdens een verhaal in een imaginaire wereld besturen. Door het vervullen van opdrachten en vaak ook gevechtsacties met andere wezens of personages in de game ontwikkelt zich het verhaal en vaak ook het karakter. De karakters kunnen ofwel online samenwerken of elkaar tegenwerken. Zie ook Habbo (virtuele werelden). Voorbeelden van bekende MMORPG s zijn World op Warcraft en Runescape. Spellen met slechts een speler noemt men Role Playing Game (zie RPG). Mms Mms staat voor Multimedia Messaging Service. Mms is de opvolger van sms en hierbij is het mogelijk om naast tekst ook foto s, video s en geluidsfragmenten te versturen. Parental Control Aanduiding voor software voor ouderlijke controle. Deze kan ingebouwd zijn in de browser (bijv. Firefox) of via het besturingssysteem (Microsoft Windows of Apple IOS) of aangeschaft worden als aparte software. Er zijn gratis en betaalde producten. De meeste producten laten aan de opvoeders over wat ze willen filteren en controleren; meestal zit er ook een functie in die de tijd in de gaten houdt en beperkt. Sommige geloofsgemeenschappen in Nederland hebben hun eigen producten. Die filteren het internet vaak al voordat het het huis binnenkomt, zodat niet alleen de kinderen maar ook de ouders internet krijgen dat is gefilterd van geweld en seks onder andere. Eigenlijk is dat tegen de wet (die ons netneutraliteit verzekert), maar daarop is na veel overleg voor deze producten een uitzondering voor gemaakt. 6 Tipsheet Mediagebruik 13- tot en met 18-jarigen 6 Begrippenlijst Mediaopvoeding
Begrippenlijst P - S PEGI Het Pan-European Game Information systeem (PEGI) is een leeftijdsclassificatiesysteem om ouders te helpen weloverwogen beslissingen te nemen bij de aankoop van computerspellen. PEGI is vergelijkbaar met Kijkwijzer, en opereert in alle lidstaten van Europa. Phishing Phishing is de verzamelnaam voor alle digitale activiteiten waarmee criminelen persoonlijke informatie proberen te ontfutselen. Met deze informatie kan fraude met internetbankieren, pinpassen, creditcards of iemands identiteit worden gepleegd. RCC De RCC (Reclame Code Commissie) is een orgaan van adverteerders, communicatiebureaus en media, dat klachten over reclames beoordeelt op basis van de Nederlandse Reclame Code. De code kent ook een speciaal onderdeel over reclame en kinderen (tot 12 jaar) en minderjarigen (tot 18 jaar) om ongewenste misleiding en morele en fysieke schade bij hen te voorkomen. RPG RPG (Role Playing Game) is een computerspelgenre waarbij de speler een karakter (zie Avatar) bestuurt in een verhaal in een imaginaire wereld. Door opdrachten te vervullen en vaak ook door gevechtsacties met andere wezens of personages in de game ontwikkelt het verhaal zich en vaak ook het karakter. RPG zijn meestal standalonespellen. Wanneer andere karakters in hetzelfde spel door andere spelers bestuurd worden, spreekt men van MMORPG (zie aldaar). RSI RSI (Repetitive strain injury) is een verzamelnaam voor allerlei klachten die te maken hebben met het gedurende lange tijd herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde, soms kleine en op zich niet inspannend lijkende bewegingen. RSIklachten zijn toegeschreven aan onder meer het gebruik van de computermuis (met als gevolg een probleem als de muisarm), of het spelen met andere (computer)apparatuur (met als gevolg de Game Boy-duim, of (vanaf circa 2001) de sms-duim). SafeSearch SafeSearch is een filter binnen Google Search waarmee men ongepaste inhoud in de zoekresultaten kan blokkeren. Als men SafeSearch inschakelt worden bijvoorbeeld seksueel expliciete video s en afbeeldingen uit de resultatenpagina s van Google Zoeken gefilterd, evenals resultaten die mogelijk naar expliciete inhoud linken. Schermtijd De hoeveelheid tijd die besteedt wordt aan het bezig zijn met mediabeeldschermen waaronder televisie, tablets, laptops, smartphones etc. Toolbox Mediaopvoeding 7
Begrippenlijst S Screenshot Een screenshot is een afbeelding van wat er op een bepaald moment zichtbaar is op een beeldscherm van een computer of telefoon. Selfie Een selfie is een gefotografeerd zelfportret, meestal gemaakt met een digitale camera, een smartphone of webcam. Sexting Bij sexting gaat het om seks via internet; veelal door pubers die experimenteren door elkaar seksueel getinte foto s of filmpjes te sturen. Sextortion Slachtoffers van sextortion worden afgeperst met een seksueel getinte foto (of video). De afperser wil vaak geld of meer pikante foto s. Veelal zijn de foto s eerst gestolen via sociale media, e-mails, of het overnemen van webcams, of verkregen via gestolen apparatuur. Sextortion gaat vaak samen met grooming en sexting. Smartphone Begrippenlijst Een smartphone is een mobiele telefoon met veel extra mogelijkheden zoals internetten, e-mailen, foto s maken, apps downloaden en muziek streamen. Sms Sms (een afkorting voor short message service) is een dienst om met behulp van een mobiele telefoon korte berichten te versturen en te ontvangen. Snapchat Snapchat is een app voor het delen van foto s en video s die gebruikt kan worden op smartphones. Het bijzondere ervan is dat de doorgezonden beelden slechts tijdelijk zichtbaar zijn bij de ontvangers, dit varieert van een tot tien seconden. Daarna verdwijnen de bestanden van de servers van Snapchat. Gebruikers kunnen echter gemakkelijk het beeld downloaden door een screenshot te maken. Als de ontvanger zo n screenshot maakt ontvangt de verzender daar wel bericht van. Sociale media Sociale media is een verzamelbegrip voor online platforms waar de gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een professionele redactie, de inhoud verzorgen. Hoofddoel van sociale media is persoonlijke informatie met elkaar uitwisselen. Bekende platforms zijn Facebook, Twitter, Instagram en WhatsApp. 8 Tipsheet Mediagebruik 13- tot en met 18-jarigen 8 Begrippenlijst Mediaopvoeding
Begrippenlijst S - T Socialbesitas Socialbesitas is een populaire aanduiding voor verslaafd gebruik van sociale media, met name via de smartphone. Men wil overal bereikbaar zijn en is geneigd om constant te controleren of er nieuwe online interacties zijn (zie ook FoMO). Sociale netwerksite Een sociale netwerksite is een website waarop de gebruiker een profiel onderhoudt, vrienden of relaties beheert en berichten deelt. Voorbeeld: Facebook, Instagram. Swipen Swipen is vegen over een touchscreen waardoor je door een document of website bladert of van applicatie wisselt. Tablet Een tablet is een compacte, draagbare touchscreencomputer. Dit touchscreen wordt gebruikt voor de invoer van gegevens. Via een on screen toetsenbord en vingerbewegingen kan de tablet gebruikt worden voor het bekijken van video s en foto s, voor tekstverwerking, spellen, internetgebruik en tientallen andere toepassingen. De tablet is een relatief nieuwe computervorm en positioneert zich tussen de smartphone en het netbook/laptop. Tags Een tag is een etiket op internet. Een woord dat als tag gebruikt wordt, wordt als belangrijk beschouwd en er is informatie aan gekoppeld. Door op een getagd woord of beeld te klikken krijg je gerelateerde onderwerpen of teksten in beeld waar deze tag mee in verband staat. Taggen zie je overal terug, ook bijvoorbeeld bij foto s op Facebook. Daar heeft het een specifieke betekenis: als je bent getagd in een foto, heeft iemand jouw naam gekoppeld aan je gezicht. Daarmee is een link gelegd naar jouw pagina op Facebook. Tinder Tinder is een dating-app waarbij gebruikers gemakkelijk in contact kunnen komen met mensen uit hun omgeving. Op basis van foto s kunnen gebruikers aangeven of ze iemand leuk vinden; als dat wederzijds is, dan is er een match. Gematchte gebruikers kunnen vervolgens met elkaar gaan chatten om elkaar beter te leren kennen. Trojaans paard Een Trojaans paard is een functie die verborgen zit in een programma. Een gebruiker kan dit onbedoeld en onbewust installeren, waardoor de computer opengezet wordt voor andere gebruikers die daarmee bijvoorbeeld wachtwoorden en gebruiksnamen van een systeem kunnen achterhalen (zie Phishing), de harde schijf kunnen gebruiken om bestanden te delen, wijzigen of verwijderen, of de computer van de gebruiker kunnen inzetten om andere netwerken te laten crashen; bijvoorbeeld dat van een bank. Trojaanse paarden worden vaak verstuurd als bijlage bij een e-mail, vermomd als liefdesbrief of pornografisch materiaal. Ze kunnen ook via chatprogramma s worden verspreid of zitten verstopt in programma s die gedownload worden van een website. Toolbox Mediaopvoeding 9
Begrippenlijst T - W Tweet Een tweet is een berichtje op Twitter van maximaal 140 tekens. Het bestaat hoofdzakelijk uit tekst en/of links naar teksten, audio en of video. Om bepaalde begrippen te accentueren of zoekbaar te maken geeft men deze een hashtags door er een # voor te plaatsen. Een retweet is het doorsturen of overnemen van een tweet van iemand anders. Populariteit wordt daar vaak aan afgemeten. Twitter Twitter is een gratis internetdienst waarmee gebruikers korte berichtjes (zie Tweet) van maximaal 140 tekens publiceren. Het is een sociale netwerksite waarbij gebruikers publiekelijk op elkaar kunnen reageren mits men elkaar volgt. De populariteit van gebruikers wordt vaak afgemeten aan het aantal volgers dat men heeft. Vine Vine is een toepassing (app) waarmee je korte filmpjes kunt maken die je kunt delen met je volgers binnen de app en daarbuiten. Vine wordt veel direct gekoppeld aan Twitter, zodat je Vines meteen in een Tweet worden geplaatst. Virtual reality Hiermee wordt een door de computer gemaakte schijnwereld Begrippenlijst bedoeld, waarmee de gebruiker een echt lijkende visuele en auditieve ervaring beleeft. Er bestaan speciale brillen en zelfs hele pakken die gekoppeld kunnen worden aan een computer. Als je de bril opzet of het pak aantrekt lijkt het net of je in een andere wereld bent (die door de computer is gemaakt). Vlog/vloggers Een vlog is een blog (zie aldaar) waarbij de maker zijn zelfpresentatie aanbiedt in de vorm van video s. VoD VoD (Video on Demand), oftewel video op aanvraag of video op verzoek, laat de gebruiker toe om videofilms of series te bekijken op het moment dat hij dat wil. VoD is vaak onderdeel van interactieve televisie. De systemen zijn ofwel streaming, waarbij men al kijkt terwijl de rest van de video nog wordt gedownload, of download, waarbij de volledige video eerst naar een set-topbox wordt gestuurd voor men deze kan bekijken. Bekende aanbieders zijn Netflix, Videoland, Pathefilm, maar ook Uitzending gemist van de publieke omroep. Voice memo Voice memo is een functie waarmee je telefoon dienst kan doen als een kleine dictafoon. Je kunt dan een boodschap inspreken en deze later terugluisteren. WhatsApp Deze app is ontworpen voor hedendaagse smartphones en maakt het mogelijk om via een internetverbinding met elkaar te chatten en onder meer foto s en video-opnames met elkaar te delen. De berichtjes zijn gratis. Je betaalt alleen een klein bedrag om de App te gebruiken. 10 Tipsheet Mediagebruik 13- tot en met 18-jarigen 10 Begrippenlijst Mediaopvoeding
Begrippenlijst W - Z WiFi WiFi is een technologie waarmee het mogelijk is op korte afstand draadloos gegevens te versturen. Vanwege deze korte afstand is het ideaal voor gebruik thuis of op kantoor: het is niet langer nodig een internetkabel aan te leggen tussen je computer en de router. Hierdoor kun je gemakkelijker op verschillende plekken internetten met een laptop, tablet of smartphone. YouTube YouTube is wereldwijd de belangrijkste bron van allerhande filmpjes met als motto Broadcast Yourself. De website biedt de mogelijkheid om kosteloos video s up te loaden, te bekijken en te delen. Degene die een filmpje inzendt, de uploader, kan deze voorzien van tags (trefwoorden) ook wel labels genoemd die classificatie mogelijk maken. Elke gebruiker met een account bij YouTube heeft een eigen televisiekanaal, waarop al zijn filmpjes te bekijken zijn, waar hij zelf filmpjes kan uploaden, en speellijsten kan aanleggen. De meeste vloggers gebruiken YouTube (zie Vlog). YouTube hoort ook tot de sociale media, omdat gebruikers elkaar kunnen volgen en met elkaar kunnen communiceren. Het is de meest populaire website van alle tieners over de hele wereld. Zeurterreur Zeurterreur is de benaming voor dwingend zeuren, vooral door jonge kinderen, meestal met de bedoeling ouders over te halen een bepaald product te kopen. Het gaat dan vaak om producten die bewust onder de aandacht van kinderen gebracht zijn door op het kind gerichte reclames of door verpakkingen met populaire hoofdpersonen uit bijvoorbeeld televisieseries. Toolbox Mediaopvoeding 11
Begrippenlijst Colofon 2015 Nederlands Jeugdinstituut Postbus 19221 3501 DE Utrecht T 030 230 63 44 E info@nji.nl www.nji.nl/toolboxmediaopvoeding De Toolbox Mediaopvoeding is mede mogelijk gemaakt door: 12 Tipsheet Mediagebruik 13- tot en met 18-jarigen 12 Begrippenlijst Mediaopvoeding