BEELDKWALITEITSPLAN I De Buitenplaats Van Ruytenburch opdrachtgever Heijmans / 30-10-2014
De Buitenplaats in zijn omgeving 2
Inhoudsopgave I De Buitenplaats Van Ruytenburch 1. INLEIDING 5 het akkoord van Ruytenburch 6-7 toetsingskader I welstandsnota Vlaardingen 8-9 2. ONTWIKKELVISIE 11 geschiedenis locatie 12-13 ontwikkelvisie 14-15 stadslandbouw I brandweerkazerne I watertoren 16-17 3. BEELDKWALITEIT STEDENBOUW 19 positionering woningen kavel I erfafscheidingen 20-21 korrelgrootte woningen I bouwhoogtes en vorm 22-23 parkeeroplossingen I duurzaamheid 24-25 4. BEELDKWALITEIT ARCHITECTUUR 27 algemene stijlkenmerken 28-29 variatie en afwisseling 30-31 materialen en kleuren 32-33 appartementengebouwen 34-35 5. BEELDKWALITEIT VRIJE KAVELS 37 stedenbouwkundige regels 38-41 6. BEELDKWALITEIT OPENBARE RUIMTE 43 groen I boomstructuur 44-45 speelvoorzieningen I beeldende kunst materialisering openbare ruimte 44-45 46-47 COLOFON 49 3
4
Inleiding I De Buitenplaats Van Ruytenburch Het beeldkwaliteitplan geeft inzicht in de gewenste identiteit en de beoogde ambitie voor De Buitenplaats Van Ruytenburch. Het levert inspiratie aan iedereen, die bij het verdere ontwerp- en ontwikkelproces betrokken is om een bijzonder gebied met maximaal toekomstperspectief te bieden. De Buitenplaats wordt een unieke wijk in Vlaardingen, van ongekende allure en uitstraling. Een plek waar het goed wonen, werken en recreëren is. De Buitenplaats is een aanjager voor Vlaardingen. Het gezamenlijke ambitieniveau van de ontwikkelende partij, Heijmans en de gemeente Vlaardingen is vastgelegd in een akkoord: Het akkoord van Ruytenburch. 5
Het akkoord Van Ruytenburch Dit akkoord ligt ten grondslag aan de samenwerking bij het ontwikkelen en realiseren van het gebied de Buitenplaats Van Ruytenburch te Vlaardingen. Het akkoord is de basis van waaruit de samenwerking plaatsvindt tussen de gemeente Vlaardingen en Heijmans / Proper-Stok. Het akkoord heeft als doelstelling inzicht te geven in de basisafspraken waarbinnen de samenwerking plaatsvindt. De samenwerking De gemeente Vlaardingen en Heijmans / Proper-Stok delen het vertrouwen de ontwikkeling en realisatie van de Buitenplaats Van Ruytenburch samen voor elkaar te krijgen. Wij hebben de overtuiging dat wij de komende jaren daadkrachtig zullen samenwerken en voldoende kracht en energie kunnen vrijmaken voor het realiseren van de gemeenschappelijke doelen. Heijmans / Proper-Stok nodigt potentiële kopers uit om actief deel te nemen aan de samenwerking om ontwikkelingen te realiseren. Aansluiting Actieplan Wonen Het akkoord sluit aan bij de doelstellingen van het Actieplan Wonen van de gemeente Vlaardingen. De ontwikkeling zal bijdragen aan het vergroten van de diversiteit in het woningaanbod in Vlaardingen. Organisch ontwikkelen Voor het gebied is gekozen voor ontwikkeling die gericht is op de vraag vanuit de markt. Deze methode wordt in de ontwikkelvisie organisch ontwikkelen genoemd. Wij hebben de overtuiging dat we met organisch ontwikkelen flexibel kunnen inspelen op de vraag vanuit de woningmarkt. Buitenplaats Van Ruytenburch Het gebied heeft alle ingrediënten in zich om een krachtige eigen identiteit te ontwikkelen die een aantrekkingskracht heeft op mensen zowel binnen als buiten Vlaardingen. In de ontwikkeling gaan wij optimaal gebruik maken van de aanwezige ingrediënten, zoals het centrum, de historie, het park en het water. Nieuwe ontwikkelingen in het gebied zijn, naast de toegevoegde waarde voor de directe omgeving, ook van waarde voor de stad. De verschillende ontwikkelingen zullen een geheel gaan vormen. Historie 6 De Buitenplaats Van Ruytenburch kent een lange geschiedenis in Vlaardingen. De beleving van deze historische waarde komt in de ontwikkeling terug.
Aansluiting Actieplan Wonen Het akkoord sluit aan bij de doelstellingen van het Actieplan Wonen van de gemeente Vlaardingen. De ontwikkeling zal bijdragen aan het vergroten van de diversiteit in het woningaanbod in Vlaardingen. Organisch ontwikkelen Voor het gebied is gekozen voor ontwikkeling die gericht is op de vraag vanuit de markt. Deze methode wordt in de ontwikkelvisie organisch ontwikkelen genoemd. Wij hebben de overtuiging dat we met organisch ontwikkelen flexibel kunnen inspelen op de vraag vanuit de woningmarkt. Buitenplaats Van Ruytenburch Het gebied heeft alle ingrediënten in zich om een krachtige eigen identiteit te ontwikkelen die een aantrekkingskracht heeft op mensen zowel binnen als buiten Vlaardingen. In de ontwikkeling gaan wij optimaal gebruik maken van de aanwezige ingrediënten, zoals het centrum, de historie, het park en het water. Nieuwe ontwikkelingen in het gebied zijn, naast de toegevoegde waarde voor de directe omgeving, ook van waarde voor de stad. De verschillende ontwikkelingen zullen een geheel gaan vormen. Historie De Buitenplaats Van Ruytenburch kent een lange geschiedenis in Vlaardingen. De beleving van deze historische waarde komt in de ontwikkeling terug. De brandweerkazerne en watertoren vormen markante punten in de Buitenplaats Van Ruytenburch. Zij zullen een nieuwe aansprekende betekenis krijgen. Duurzaamheid en kwaliteit De toepassing van duurzaamheid gaat zowel over de energiezuinigheid van woningen als ook over het maken van een prettig gebied om te wonen, werken en te verblijven. Bij de nieuwe ontwikkeling en bij investeringen is duurzaamheid essentieel. Gedurende de gehele ontwikkel- en realisatieperiode zal het gebied leven. Te denken valt hierbij aan stadslandbouw en evenementen. Initiatieven zullen serieus worden bekeken. Kwaliteit vormt een essentieel onderdeel van organisch ontwikkelen. De kwaliteit van onder andere groen, water, parkeren, architectuur en materialisatie worden op de juiste wijze op elkaar afgestemd. Tot slot Regelmatig zal door ons getoetst worden of het akkoord nog voldoet aan onze verwachtingen. Wij gaan aan de slag met passie, vakmanschap en betrokkenheid. Gevoel voor de markt, inzet en vertrouwen in elkaar zijn nodig om de ontwikkeling in de komende jaren tot een succes te brengen. Ieder vanuit zijn eigen rol en vanuit zijn eigen professie, met eigen verantwoordelijkheden. J. Versluijs Wethouder Bouw en Woning P. van der Gugten Directeur Proper-Stok Ontwikkelaars 7
Oranjepark en de watertoren 8
Inleiding De locatie Toetsingskader Het beeldkwaliteitplan zal gekoppeld worden aan de welstandsnota, waarmee hij fungeert als toetsingskader voor de Welstandscommissie bij de beoordeling van bouwplannen voor deze locatie. Dit plan zal tevens een handvat zijn voor de verdere invulling van het verkavelingplan en de uitwerking van de bebouwing. De kaders zijn helder en flexibel, waardoor de mogelijke oplossingen oneindig zijn, maar wel de gewenste identiteit waarborgen. Dit beeldkwaliteitplan is een document, waar de inbreng van vele verschillende partijen is verwerkt: de toekomstige bewoners, en de gebruikers -die middels workshops zijn georganiseerd-, de gemeente, de ontwikkelaar, de stedenbouwkundige en de architecten. Op 30-10-2014 heeft de gemeenteraad het beeldkwaliteitplan vastgesteld. Welstandsnota Vlaardingen Naast het beeldkwaliteitsplan geldt voor dit gebied de algemene welstandsnota Vlaardingen dd 25 oktober 2012, waarin voor dit gebied specifieke locatiegerichte criteria zijn opgenomen in hoofdstuk 3 Artikel Gebied 1D Buizengat; artikel 25 t/m 28. Voor de losse objecten als aanbouwen, dakkapellen etc zijn in de welstandsnota duidelijke criteria opgesteld in hoofdstuk 4 Criteria Objecten; artikel 114 t/m 156. Deze artikelen zijn ook van toepassing in De Buitenplaats Van Ruytenburch. 9
10
Ontwikkelvisie I De Buitenplaats Van Ruytenburch Het gebied wordt geleidelijk aan ontwikkeld. Per deelgebied wordt programma en indeling bepaald. Nog niet bebouwde deelgebieden worden met tijdelijke elementen (stadslandbouw) ingericht. Door de organische ontwikkeling ontstaat er een grote differentiatie in architectuur, waardoor De Buitenplaats een rijk en gevarieerd beeld krijgt. Het openbaar gebied is de verbindende factor. 11
De Buitenplaats Van Ruytenburch BRONMATERIAAL: www.geschiedenisvanvlaardingen.nl en BUITENPLAATS VAN RUYTENBURCH TERREIN GEMEENTELIJKE DIENSTEN, Cultuurhistorische verkenning januari 2014, gemeente Vlaardingen (Sanne van den Bulk obv Gerard Hoogerwaard) 12
Ontwikkelvisie Een buitenplaats is een monumentaal huis dat een harmonieus geheel vormt met een omliggende tuin of park. Het was een plek voor rijke stedelingen om in de zomer de ongezonde stad te ontvluchten en in deze zelf gecreëerde buitenoase te recreëren met tuinarchitectuur, literatuur, poëzie, muziek, planten en bloemen en beeldende kunst. Het was een plek om je maatschappelijke status mee in beeld te brengen. Geschiedenis locatie Het gebied ligt binnen het beschermd stadsgezicht van Vlaardingen en heeft een rijk verleden. In de 16-de eeuw stond het gebied, ten oosten van de haven en het Buizengat, bekend als de Buitenweide. Pachters gebruikten het als weideland en teelden er ondermeer rapen, kool, tarwe en gerst. Het oostelijke spuiwater deelde het gebied in de grote Buitenweide, thans Oostwijk en de kleine Buitenweide, thans Buizengat Oost genoemd. Het spuiwater diende samen met het Buizengat om de haven door te spuien en de diepgang van de haven te onderhouden. In 1611 kocht een rijke specerijenhandelaar uit Amsterdam, Pieter van Ruytenburch, de heerlijkheid Vlaardingen en Vlaardingen-Ambacht op en liet op de kruising tussen de haven, de Hoflaan en het spuiwater een buitenplaats bouwen, het Hof. Zijn zoon, Willem van Ruytenburch, was de man in het geel in De Nachtwacht en liet een grotere buitenplaats op dezelfde plek bouwen. In 1830 verkochten de nazaten de rechten van de laatste ambachtsheer aan de stad Vlaardingen. Op de locatie van het landhuis verrees een gasfabriek, die voor de verlichting van de stad diende en tot 1947 operationeel bleef. Ten noorden van de gasfabriek aan het Buizengat kwamen scheepswerven, deze zorgden er wel voor dat hun activiteiten niet de fraaie wandelroute, die de Hoflaan vormde, zou hinderen. Hieruit blijkt de belangrijke recreatieve functie van het Hof voor de Vlaardingers. In 1938 werd het Hof uitgebreid met het Oranjepark, in een fraaie Engelse landschapsstijl, anders opgezet dan de tuinarchitectuur van het Hof. In de jaren vijftig zijn de werven en de fabriek verdwenen en werd het gebied door de gemeente gebruikt, oa voor opslag. Ook kwam er een brandweerkazerne en een watertoren, deze zijn niet meer in gebruik, maar bepalen in grote mate de sfeer van het gebied. De geschiedenis van deze locatie meenemen in de beleving en de toekomst van de nieuwe woonwijk is door de bijzondere historie één van de pijlers voor de stedenbouwkundige visie van het gebied. 13