Tim Mortelmans, Hoofd Thema Vermogensopbouw
Agenda Agenda voor vandaag: Markt voor Vermogensopbouw in beweging AFM Thema Vermogensopbouw in 2015 Een korte terugblik Huidige stand van zaken Toekomst: Financial planning voor iedereen? Conclusies 2
Markt voor Vermogensopbouw in beweging Verschillende ontwikkelingen die grote impact hebben op beleggingsondernemingen: Provisies die worden betaald aan en door beleggingsondernemingen niet toegestaan Meer aandacht voor kwaliteit van beleggingsdienstverlening door AFM en klanten Meer inzicht in kosten voor klanten Veel nieuwe wet- en regelgeving Mogelijke effecten hierbij: Er wordt meer gevraagd van beleggingsondernemingen (vaardigheden en kennis) Verdere differentiatie in klanten en voorkeuren voor beleggingsdienstverlening Innovatieve nieuwe concepten spelen in op veranderende behoeftes van klanten Beleggingsondernemingen denken na over hun doelgroep en innoveren waar nodig Beleggingsondernemingen maken richting klanten hun toegevoegde waarde duidelijk 3
AFM Thema Vermogensopbouw in 2015 Centrale Doelstelling Thema Financiële instellingen stellen het belang van de consument centraal in hun diensten voor het behoud en opbouw van vermogen. Nazorg implementatie provisieverbod Execution only en behoeften klant sluiten op elkaar aan Kosten, rendement en risico van producten en diensten zijn inzichtelijk en duidelijk De sector houdt rekening met internationale ontwikkelingen (MiFIDII/PRIIPS/UCITS V/etc.) De sector zorgt voor een accuraat beeld van de individuele klant Er is innovatie (nodig) in de wereld van beleggingsdienstverlening, om zo elke klant een goede propositie te bieden. De sector heeft voldoende aandacht voor kwaliteit (vaardigheden en kennis) 4
Een korte terugblik De AFM geeft handreikingen aan de markt hoe beleggingsdienstverlening in te richten: Leidraad Zorgvuldig adviseren over vermogensopbouw (2009) Leidraad risicoprofielen (2010) Leidraad over actief en passief beleggen (2011) Leidraad Klant in beeld: Aanbevelingen voor zorgvuldig beleggingsadvies en vermogensbeheer (2011) Normenkader Online Dienstverlening en Handboek Dienstverlening op Maat (2013) Leidraden in eerste instantie gericht op inventarisatie, en later ook beleggen. AFM publiceerde begin 2014 een rapport over de kwaliteit van beleggingsdienstverlening 5
Huidige stand van zaken Alle beleggingsondernemingen hebben een workshop bij de AFM gevolgd over inventarisatie en voor hen relevante ontwikkelingen. AFM heeft van elke beleggingsonderneming die vermogensbeheer of advies verricht, een dossier beoordeeld en teruggekoppeld. Met verschillende grote spelers is een intensief traject gestart, waarbij de AFM frequent de voortgang van eventuele noodzakelijke verbeteringen monitort. Op verzoek van de sector publiceert de AFM op korte termijn een voorbeeld met daarin een aantal best practices. AFM is in gesprek met partijen die innovatieve concepten lanceren 6
Nieuwe regelgevend kader heeft bepaalde ontwikkelingen expliciet bloot gelegd Veel vragen van marktpartijen over het betaalbaar houden van de dienstverlening voor klanten. De klant wil vaker zelf aan het roer zitten en bepaalde zaken zelf regelen. De klant wil zelf bepalen welke diensten hij afneemt, en wil dit tegen een lagere prijs. De klant doet steeds meer online, ook financiële diensten. 7
Toekomst: Financial planning voor iedereen? de AFM leidraden schrijven voor dat ik altijd volledig integraal advies moet geven. Boetebesluiten in samenhang met tijdperk Leidraden als guidance Marktperceptie Ik hoef maar iets fout te doen en ik ben de pineut. Ondanks mijn goede intenties krijg ik toch een boete. Laat ik maar doen wat de AFM voorschrijft want dan doe ik het in ieder geval goed. 10
Toekomst: Financial planning voor iedereen? De AFM streeft er naar dat klanten kiezen voor het juiste bedieningsconcept. Dit kan advies, beheer, execution only of een tussenvorm zijn. Bij advies of beheer is het uitgangspunt van de AFM: Relevante cliëntgegevens dienen aanwezig en vastgelegd te zijn Mogelijkheid om diepgang van de inventarisatie af te stemmen op cliënt, onder andere op basis van complexiteit situatie en afhankelijkheid van vermogen 9
Toekomst: Dienstverlening op Maat 11
Toekomst: Principes Diepgang Inventarisatie (Dienstverlening op Maat) Principe 1 Pas uw dienstverlening aan op uw klant Principe 2 Vraag alleen de relevante gegevens uit bij uw klant Principe 3 Aannames over de doelgroep kunnen het proces versnellen 12 Toekomstperspectief vanuit de toezichthouder
Uitgangspunt AFM: Toepassingen voor betere aansluiting dienstverlening en behoefte klant De klant meer zelf laten doen De klant meer ondersteuning bieden in een execution only omgeving Aansluiten op de bedieningsbehoefte door te sparren, coachen, vergelijken Dienstverlening automatiseren Dienstverlening op Maat Focus niet op één productoplossing, maar kijk over verschillende oplossingen heen De klant zich laten voorbereiden Meer of minder inventariseren Meer of minder analyseren 7
Toekomst: Financial planning voor iedereen? Financial planning is een krachtig middel om klant inzicht te geven in zijn huidige en toekomstige (verwachte) vermogen. Inventarisatie is vormvrij: ruimte voor innovatie! De opgevraagde informatie is slechts een startpunt. Doelmonitoring en het actualiseren van de informatie is zeer belangrijk. Om een goed inzicht te krijgen in de relevante gegevens van de klant, zijn de juiste vaardigheden en kennis van de adviseur essentieel. Kennis over de klant is niet alleen een last, maar biedt ook kansen! 13
Toekomst: execution only plus? Belangrijk dat instellingen na blijven denken over behoefte klant, zeker bij retail klanten. Veel instellingen zijn huiverig om bij execution only dienstverlening tools aan klanten aan te bieden (vergelijking met advies). AFM is van mening dat er veel meerwaarde voor klanten is als instellingen ruimte tussen execution only en advies opvullen. AFM stimuleert sector om tools aan klanten te bieden om meer geïnformeerde beleggingsbeslissingen te nemen, of doelmonitoring te verrichten, ook als er geen volledig en integraal advies is. 14
Conclusie AFM wil graag samen met de sector de kwaliteit van beleggingsdienstverlening verder verhogen, en houdt aandacht hiervoor. Inventarisatie en financiële plannen zijn een belangrijk startpunt. Inventarisatie is afhankelijk van complexiteit klant. Veel ruimte voor innovatie. Het traject na inventarisatie (beleggen en actualiseren) is minstens zo belangrijk. Door de kwaliteit te verbeteren, kan een beleggingsonderneming haar toegevoegde waarde nog duidelijker maken aan de cliënt. Vraag u zelf af: waarom komt de klant naar mij toe? 15