Ik Fiets Organisatie: Stichting Ik Fiets Contactpersoon: heer Gerrit Vixseboxse Contactpersoon 2: heer Ben Moonen Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting Ik Fiets is een initiatief van Leontien Zijlaard van Moorsel. De doelstelling is om allochtone vrouwen van niet-westerse afkomst het plezier van het fietsen te laten ervaren. Daardoor worden de vrouwen mobieler, ze krijgen letterlijk meer bewegingsvrijheid en kunnen beter meedoen in de maatschappij. Via 'Ik Fiets' leggen vrouwen contacten en ze maken nieuwe vriendinnen. Sinds 2007 zijn met 'Ik Fiets' al veel goede ervaringen opgedaan. Honderden allochtone vrouwen hebben aan de activiteiten deelgenomen. Samen met gemeenten en andere partners wil stichting 'Ik Fiets' de komende jaren nog veel meer vrouwen bereiken. Maatschappelijk resultaat: Ik Fiets gaat niet alleen over het leren fietsen van vrouwen. Zeker niet. Het leren fietsen moet er een bijdrage aan leveren dat de vrouwen beter in staat zijn om te participeren in de maatschappij. Door het fietsen wordt de leefwereld vergroot en kunnen vrouwen zelf en zelfstandig hun weg vinden. Vrouwen zetten de stap om samen met hun kinderen te gaan fietsen. Omdat het leuk is, of omdat het handig is wanneer de kinderen naar school, vereniging of zwembad gebracht moeten worden. Kernwoorden: Empowerment - Activering - Ontmoetingen - Gezonde leefstijl Vrouwen die kunnen fietsen, zullen ook in andere zin beter in staat zijn om mee te doen in de samenleving. Ze kunnen afspreken met familie of vriendinnen, ze zijn beter in staat om gebruik te maken van faciliteiten zoals ziekenhuizen, artsen kinderopvang, e.d. en ook de drempels om toe te treden tot onderwijs en de arbeidsmarkt zijn verlaagd. Projectactiviteiten: Ik Fiets bestaat uit de volgende projectonderdelen: 1 / 8
Fietslessen Clinics Instructie fietsdocenten Voorlichting en publiciteit Opzet fietsclub Deelname aan de Leontien Ladies Ride Samenwerking: Alleen in samenwerking met gemeenten en lokale welzijnsinstellingen is het project kansrijk. Op lokaal niveau wil Ik Fiets een verbindende en inspirerende factor zijn. Van lokale partners vragen we commitment en de bereidheid om samen met ons te bouwen aan een meerjarig project. Een voorwaarde om succesvol te zijn! Doel van het sport- en beweegaanbod Door de uitvoering van 'Ik Fiets'leveren we een bijdrage aan: - Bevordering van deelname van allochtone vrouwen aan sport en bewegen; - Sociale en maatschappelijke activering van (migranten) vrouwen; - Vergroten van de zelfredzaamheid, emancipatie (empowerment) van vrouwen uit etnische minderheidsgroepen en de lage SES (sociaal economische achterstandsgroepen); - Bevorderen van maatschappelijke participatie van vrouwen uit etnische minderheidsgroepen en lage SES groepen; - Bevorderen van ontmoetingen tussen allochtone en autochtone vrouwen; - Bevorderen van een gezonde leefstijl van vrouwen; - Bevorderen van een beter milieu door het fietsgebruik te vergroten; - Positieve trend mbt het fietsen met name voor de allochtone fietser (fietsen is voor deze doelgroep ongebruikelijk en heeft geen goed imago (bijv. de gedachte: fietsen staat voor armoede). Projectresultaat Stichting 'Ik Fiets'ambieert om eind 2016 in minimaal 30 gemeenten Ik Fietsprojecten te hebben uitgevoerd. Per gemeente worden de volgende resultaten beoogd: - Minimaal 20 (maar oplopend tot maximaal 300) allochtone vrouwen hebben deelgenomen aan fietslessen - allochtone vrouwen hebben opleidingen gevolgd zoals bijvoorbeeld 'assistent-fietsdocent', 'evenement-organisator' of 'sportbegeleider'; - Per gemeente wordt minimaal twee fietscursussen en één clinic verzorgd; - Minimaal 25 allochtone deelnemers nemen deel aan Leontien Ladies Ride; - In de gemeente is een structurele samenwerking mbt fietsprojecten voor deze specifieke doelgroep ontstaan. Hoofddoel Subdoelen Doelgroep 1. Fietslessen: Niet-westerse allochtone vrouwen in een achterstandsituatie (18+) en vrouwen uit een zg. lage SES (sociaal economische situatie); 2. Vrouwen die plezier hebben in het fietsen en via de fietssport anderen willen ontmoeten; 3. Vrouwen die al vertrouwd zijn met fietsen en graag met fietsen iets voor de medevrouw willen betekenen. (vrijwilligerswerk). Intermediaire doelgroep: - Gemeenten - Combinatiefunctionarissen en sportbuurtcoaches 2 / 8
- Welzijnsinstellingen - Vrouwenorganisaties - Moskeeën - informele) fietsclubs Intermediaire doelgroep Probleembeschrijving Probleem Aanpak Strategie Ik Fiets bestaat uit de volgende projectonderdelen: Fietslessen Er worden lessenreeksen verzorgd. De werving dient lokaal te gebeuren waarbij buurtmedewerkers, combinatiefunctionarissen, sportbuurtcoaches e.d. worden ingezet. Iedere cursus duurt vijf weken en er kunnen per keer maximaal 10 vrouwen deelnemen. Elke week worden er twee lessen gegeven. Elke bijeenkomst bestaat uit een praktijkdeel van 1½ uur en een theoretisch gedeelte van een half uur. De fietslessen wordt verzorgd door vrijwilligers die daartoe zijn opgeleid. Daarbij maakt ze gebruik van de expertise die is ontwikkeld in de 'De Fietsschool'. Tijdens de laatste les wordt een examen afgelegd op straat, onder begeleiding van een politieagent. Fietsen zijn beschikbaar. Na afloop ontvangen de deelnemers een fietscertificaat. Clinics De clinic is het sluitstuk van de fietslessen. Enerzijds is het een leuke 'beloning' waarbij het geleerde in de praktijk kan worden gebracht, anderzijds is het ook een moment om publiciteit te genereren en ontmoetingen te organiseren. Iedere 'Ik Fiets' clinic kan op een andere manier worden ingevuld. In algemene zin valt te denken aan: - In samenwerking met lokale instanties die fietsles geven of een relatie hebben met de doelgroep worden allochtone vrouwen en autochtone vrouwen geworven voor de clinic. Vaak gaat dit ook via mond tot mond reclame. - Lokale pers word benaderd - De startlocatie wordt ingericht met de 'Ik Fiets.nu promotent', fietsen, t-shirts en Leontien Ladies Ride goodybags. - Er wordt door Leontien een praatje gehouden over het project en de samenwerkingspartners Inzet en opleiding vrijwilligers Vrouwen uit de doelgroep worden ingezet als vrijwilliger. De afgelopen jaren heeft al een aantal vrouwen een opleiding gevolgd als sport- en spelleider. Tegen een vrijwilligersvergoeding worden zij ingezet. Ze worden expliciet betrokken bij het leggen van contacten en werven van deelnemers en vervullen organisatorische taken bij de clinics en de fietstocht. Publiciteit en voorlichting Gedurende de gehele looptijd van het project spelen PR en voorlichting een belangrijke rol. Bij de start zal het accent meer liggen bij het bekend maken van het project en het werven van deelnemers. Gedurende het project krijgen voorlichting, bewustwording en het informeren van de deelnemers en andere geïnteresseerden meer aandacht. Behalve de inzet van het eigen netwerk, website en promotie-materiaal zal ook door de persoonlijke inzet van Leontien het project veel publiciteit genereren. Opzet van een fietsclub We willen bevorderen dat de vrouwen blijven fietsen, ook na afloop van het project. Het streven is om de deelnemers een plek te geven binnen de (formele of informele) vereniging. Bijvoorbeeld een toerfietsclub. Daarnaast kunnen de vrouwen gebruik maken van de 'digitale fietsclub'. De cursist wordt 'lidmaatschap' 3 / 8
aangeboden van een (digitale) fietsclub. Via de website van Ik Fiets vindt de communicatie met de leden plaats. Verder zullen de leden van de fietsclub via de website met vriendinnen onderling kunnen communiceren en met leden van identieke fietsclubs uit andere wijken en steden. Het belangrijkste doel van de website is om de bezoekers contact met elkaar te laten leggen. Op deze wijze kunnen er ervaringen over de vorderingen aangaande het fietsen worden gedeeld en draagt het bij aan het bevorderen van initiatieven om wat verder (recreatief) te fietsen dan alleen maar naar de bakker of de slager om de hoek. Deelname aan de Leontien Ladies Ride Op drie plaatsen (Raalte, 's-hertogenbosch en Rotterdam) wordt de Leontien Ladies Ride georganiseerd. Leontien Ladies Ride betekent sportief plezier en saamhorigheid. Met duizenden vrouwen door de polder of over bosrijke paden en elkaar een hand toesteken als dat nodig is. Je fles water delen of een praatje maken met iemand die toevallig naast je fietst. Met zijn allen lachen en dollen, maar wel met een gemeenschappelijk doel: die eindstreep halen. En op het finishfeest een arm om je vriendin slaan en samen het glas heffen op een fantastische dag. "Fietsen en genieten, daar draait het om tijdens Leontien Ladies Ride". De dames die mee hebben gedaan aan Ik Fiets kunnen als gast van Leontien deelnemen aan de Leontien Ladies Ride. Een superleuke afsluiting en ultieme gelegenheid voor ontmoetingen met andere vrouwen, onafhankelijk van kleur, afkomst of milieu. Samenwerking - gemeente - vrouwenorganisaties - buurtvereniging - docent/praktijkbegeleider - welzijnsinstelling - lokale fietsclub - combinatiefunctionarissen/sportbuurtcoaches - stichting Ik Fiets Partijen werken samen. De samenwerking wordt bij voorkeur geborgd door het afsluiten van een lokaal convenant Ik Fiets. Daarnaast werken partijen samen in de op te richten projectgroep. Duur en intensiteit Doorlooptijd is ongeveer 3 tot 6 maanden, afhankelijk van het aantal fietscursussen en clinics. Iedere cursus duurt vijf weken en er kunnen per keer maximaal 10 vrouwen deelnemen. Elke week worden er twee lessen gegeven. Elke bijeenkomst bestaat uit een praktijkdeel van 1,5 uur en een theoretisch gedeelte van een half uur. De clinic wordt na de laatste fietsles georganiseerd. Opzet van de interventie Locatie en uitvoerders Overdraagbaarheid Ondersteuning Het is noodzakelijk dat projecteigenaren contact opnemen met Stichting Ik Fiets. Enkele ondersteuningsmogelijkheden zijn: De Fietsersbond beschikt over een poule van fietsdocenten die ingezet kunnen worden. De Fietsersbond vraagt daarvoor wel een vergoeding. Leontien Zijlaard-Van Moorsel is inzetbaar voor de uitvoering van de clinics. Tevens is dit de beste waarborg voor 4 / 8
een goede uitstraling en flinke dosis publiciteit. De draaiboeken van Ik Fiets zijn beschikbaar en op de website staat informatie over de mogelijkheden van de digitale fietsclub. Medewerkers van stichting Ik Fiet zin desgewenst in te huren voor de organisatie en coördinatie van het project Handleiding Er is een uitgebreid projectplan beschikbaar waarin het totale project is beschreven. Kwaliteitsbewaking In iedere deelnemende gemeente wordt een lokaal convenant afgesloten waarin tenminste de volgende punten worden opgenomen: - SMART-doelen die worden nagestreefd; - Instelling stuur- en projectgroep; - Rol van iedere partner en bijdrage (financieel, mensen, middelen); - Plan van aanpak. Deelnemers aan fietslessen ontvangen aan het eind een certificaat. Materialen Implementatie Randvoorwaarden Draagvlak In iedere deelnemende gemeente wordt een lokaal convenant afgesloten (zie hierboven) waarmee het draagvlak geborgen is. Lokale partners zijn tenminste: - Gemeente - welzijnsinstelling Doordat de partners zitting hebben in een projectgroep is onderlinge communicatie en afstemming verzekerd. Deskundigheid De docenten die vanuit de Fietsersbond worden ingezet zijn door hen opgeleid en geëxamineerd. Bij de fietstocht is de betrokkenheid van de gemeente van belang. Denk ook aan vergunningen en de veiligheidsaspecten. Bereik 15 x gemeenten/stadsdelen Locaties 10 x gemeenten/stadsdelen 5 / 8
Aantal deelnemers Ongeveer 2000 vrouwen Ervaringen met de uitvoering Succesfactoren: - Sterk lokaal (vrouwen)netwerk waarbij via mond-tot-mondreclame vrouwen gewerft worden - Publiciteit en enthousiasme van Leontien Zijlaard-Van Moorsel - Voldoende en goed opgeleide fietsdocenten - Betrokkenheid van welzijnsinstelling en gemeente Er zijn andere partijen die fietslessen verzorgen maar een compleet aanbod zoals Ik Fiets ontbreekt naar onze ervaringen. Referenten Referenten Naam en functie Claire Jansen, Projectcoördinator stadsdeel Nieuw West, Amsterdam emailadres c.a.jansen@nieuwwest.amsterdam.nl telefoonnummer 06 225 48 156 Uitspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Ik Fiets smaakt naar meer! Naam organisatie Stadsdeel Nieuw-West Amsterdam Type organisatie Overheid Website www.nieuwwest.amsterdam.nl Referent 2 6 / 8
Naam en functie Petra Staas emailadres p.staas@travers.nl telefoonnummer 038-4224933 Uirspraak van de persoon over kwaliteit van de interventie / het aanbod Door Ik Fiets konden we veel meer vrouwen bereiken dan zonder Ik Fiets. Daarbij is de betrokkenheid van Leontien enorm. Zoals zij omgaat met de deelnemers, fantastisch om te zien! Naam organisatie Travers Welzijn Type organisatie welzijnsinstelling Website www.travers.nl Kosten en uren Kosten en uren Projectcoördinatie (uren): 5.000 Overhead en vergaderkosten: 2.500 Werving deelnemers: 500 Fietslessen: 5.000 Fietstocht: 10.000 Opleiding fietsdocenten: 2.500 Clinics: 2.500 per clinic Ruimten, fietsen en materialen: 3.500 Promotiekosten: 3.500 Toelichting op kosten en uren De genoemde bedragen zijn indicatief. De uiteindelijke kosten van dit project zijn sterk afhankelijk van het aantal fietsgroepen dat u wil opstarten, het aantal clinics dat gepland wordt en het aantal deelnemers aan de fietstocht. Bijlage 101 7 / 8
8 / 8