Duurzaamheid loont in Nieuw-Mathenesse Samenvatting
1 Inleiding duurzaamheidsambities Nieuw-Mathenesse De gemeente Schiedam heeft in 2008 een Masterplan opgesteld voor de herontwikkeling en herstructurering van bedrijventerrein Nieuw-Mathenesse. Inzet bij de herstructurering is het realiseren van een kwalitatief hoogwaardig gebied, waarbij aandacht wordt besteed aan economische ontwikkelingsmogelijkheden, stedenbouwkundige en duurzaamheidsaspecten en milieutechnische randvoorwaarden, met inpassing van woonfuncties. Bij de ambities die de gemeente Schiedam stelt voor Nieuw Mathenesse is het van belang de ruimtelijke structuur en kwaliteit van het openbaar gebied duurzaam te verbeteren en hiermee de vastgoedontwikkelingen te stimuleren, voor zowel de kortere als de langere termijn. Bij de uitwerking van een plan voor gebiedsgerichte duurzame herstructurering van Nieuw- Mathenesse is gebruik gemaakt van de benadering voor Locale gebiedstypologie en Omgevingskwaliteit (LOGO). Door middel van een aantal stappen is op transparante wijze met betrokken partijen gecommuniceerd over kwaliteitsambities, opgaven en kansen voor een duurzame gebiedsontwikkeling. Door middel van een aantal workshops met belangstellende bedrijven en bewonersvertegenwoordigers uit of nabij Nieuw-Mathenesse is informatie verkregen over de kansen en mogelijkheden die betrokkenen zelf van belang achten om het gebied op een duurzame wijze te transformeren. De uitkomsten van de workshops zijn in een beleidskader weergegeven, met een overzicht waarin per gebiedsprofiel concrete duurzaamheidsambities, kansen en acties zijn uitgewerkt. De centrale duurzaamheidsambitie luidt als volgt: Nieuw-Mathenesse ontwikkelt zich tot een hoogwaardig bedrijventerrein met een aanzienlijke toekomstwaarde, waar efficiënt wordt omgegaan met energie en grondstoffen, afval, transport en ruimte. Het sluiten van de (grondstoffen) kringloop is een pré (cradle to cradle). Uitgangspunt is dat geïnvesteerd wordt in kansrijke duurzaamheidopties, die zich op termijn terugverdienen. Bedrijven zijn de motor achter deze ontwikkeling. Overheden spelen een stimulerende rol door onder meer kennisontwikkeling, subsidies en hulp bij procedures. De goede naam van het bedrijventerrein zorgt op termijn voor een hogere waarde van het vastgoed. Een gewilde locatie voor slimme ondernemers!". Zo wordt gestreefd naar een evenwichtige belangenafweging tussen economische en ruimtelijke/ecologische kwaliteit en leefbaarheid (profit, planet en people), De uitgangspunten van het Schiedamse milieu- en klimaatbeleid 2009-2012 zijn: duurzaamheid en duurzame ontwikkeling, duurzaam ondernemen en Cradle to cradle. 2 Relevante duurzaamheidsthema s Duurzaamheidsambities zijn per gebiedsprofiel uitgewerkt in een zestal duurzaamheidsthema s. Per thema worden voor de gebiedsprofielen de ambitie, kansen en acties aangegeven. De duurzaamheidsthema s zijn: - Zorgvuldig ruimtegebruik. - Water en groen. - Verkeer en vervoer. - Energie en afval. - Duurzaam bouwen. - Duurzaam ondernemen.
2.1 Zorgvuldig ruimtegebruik 2.1.1 Ambitie Nieuw-Mathenesse is een terrein dat nu en in de toekomst kan voorzien in ruimte voor bedrijfsactiviteiten en voor wonen, goed wordt onderhouden en flexibel is ontworpen. De functies wonen en werken versterken elkaar. 2.1.2 Kansen en acties per gebiedsprofiel Distilleercluster en werkgebied - parkeren op daken van woon- en werkpanden - gezamenlijke voorzieningen voor bedrijven (van kantine tot afvalcontainers en autowasplaatsen). - onderhouds- en beheerprogramma i.v.m. verpaupering en illegaliteit binnen het gebied, de aanpak van de kades, wegen en openbaar groen - onderhoudsservice aan ondernemers - geschakeld bouwen levert ruimtewinst en afscherming van hinder en rommelige plekken - tijdelijke voorzieningen en invullingen van braakliggende terreinen of leegstaande gebouwen, bijvoorbeeld voor recreatieve doeleinden (kermis, circus e.d.) - mooie panden, kades en uitzichten bieden kansen om de recreatieve functie en daarmee ook de uitstraling van het gebied te versterken. 2.2 Groen en water 2.2.1 Ambitie In Nieuw-Mathenesse krijgen water en groen een duidelijke plek. Water, lucht en bodem worden gezuiverd, waardoor een bijzondere flora en fauna kan ontstaan, die zichzelf in stand kan houden. Er ontstaat zo een aantrekkelijk gebied om te ondernemen, te wonen en te verblijven in de buitenruimte. 2.2.2 Kansen en acties per gebiedsprofiel Distilleercluster en werkgebied: - water en groen met een positieve uitstraling en allure voor bedrijven. - buffering tussen woon- en werkgebied, door middel van groene dwarsverbanden. - toepassing van groene daken en groene gevels. - water/groenstructuur voor berging, infiltratie en zuivering van water - groene accenten en verbindingen (groene daken, gevels, daktuinen, groene brug naar woongebied) - wonen/werken aan het water - groene daken en groene muren met een positief effect op de koel- en onderhoudsvraag van gebouwen 3
2.3 Verkeer en vervoer 2.3.1 Ambitie Gestreefd wordt naar optimale bereikbaarheid en ontsluiting van Nw Mathenesse. Mogelijkheden worden onderzocht om te komen tot reductie van transportkilometers (goederen en personen) en daarmee tot beperking van transportkosten en reductie van verkeersemissies. Daar waar mogelijk wordt vergroening van wagenparken nagestreefd, OV verbeterd (bus en waterbus) en wordt langzaam verkeer bevorderd. 2.3.2 Kansen en acties per gebiedsprofiel Disitilleercluster en werkgebied - verbeteren verkeerssituatie en -veiligheid (o.a. éénrichtingsverkeer, gescheiden rijbanen (fiets-, voetpaden), doorgaande route vanaf Rotterdamse Dijk) - gebiedsgericht vervoersmanagement, gericht op efficiencyverbetering van personenvervoer, goederenvervoer en vergroening wagenpark - verbetering toegang tot bus en waterbus - toeristische route langs de Buitenhavenweg als onderdeel van de bijzondere beeldkwaliteit. - parkeerplekken combineren met groen - bevorderen gebruik van OV, o.a. door creëren aanzuigende werking naar OV met focus van fiets- en wandelpaden op opstapplaatsen OV - verbeteren veiligheid door éénrichtingverkeer en gescheiden rijbanen. - combineren parkeerplekken met groenvoorzieningen 2.4 Energie en reststoffen 2.4.1 Ambitie Het energie- en materiaalgebruik in Nieuw-Mathenesse is duurzaam en er wordt bijgedragen aan het halen van de gemeentelijke klimaatdoelstellingen (80% minder CO 2 -uitstoot in 2040 t.o.v. 1990; in 2025: 50% minder CO 2 -uitstoot). Vraag en aanbod van restwarmte, -stoffen en - producten worden zoveel mogelijk op elkaar afgestemd 2.4.2 Kansen en acties per gebiedsprofiel Disitilleercluster en werkgebied: - gebruik/opslag restwarmte/koude en bij elkaar brengen van vraag en aanbod rest- en grondstoffen - benutten van duurzame energiebronnen, zoals zonne- en windenergie - samen met bedrijven productieprocessen bekijken op C2Cmogelijkheden - uitvoeren energiescans, onderzoek mogelijkheden voor een eye-catcher, bijv. windmolen - gezamenlijke inzameling en afvoer van rest- en afvalstoffen (parkmanagement)
- energieonderzoek bij de ontvangende partijen (woningen), inventarisatie van de vraag van restwarmte en eventueel reststoffen - toepassing passieve energie (warmte, licht, ventilatie) - bevorderen duurzaamheid door toepassing zonne-energie, groen dak e.d. 2.5 Duurzaam bouwen 2.5.1 Ambitie Er worden duurzame en energiezuinige bedrijfsgebouwen, woningen, infrastructuur en openbare voorzieningen gerealiseerd. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan de economische (waarde vastgoed), sociale (woon, werk en verblijfsomgeving) en ecologische (schoon en soortenrijkdom) kwaliteit van het gebied. 2.5.2 Kansen en acties per gebiedsprofiel Disitilleercluster en werkgebied: - stimuleren duurzame herbruikbare materialen in gebouwen en buitenruimte - energieneutraal/ cradle to cradle bouwen - duurzame ontwerpeisen bij nieuwbouw en herstructurering. - opknappen en inrichten van het openbaar gebied met aandacht voor duurzame /hernieuwbare kwalitatief hoogwaardige materialen - energieneutraal en cradle to cradle bouwen - realiseren van een gezond binnenklimaat en een prettige leefomgeving voor de gebruikers, door gebruik van duurzame herbruikbare materialen in de gebouwen en de buitenruimte 2.6 Duurzaam ondernemen 2.6.1 Ambitie Nieuw Mathenesse is een bedrijventerrein waar ondernemers de nut en de noodzaak van duurzaam ondernemen beseffen, waar de gemeente het goede voorbeeld geeft en ondernemers zo goed mogelijk worden ondersteund om aan de slag te gaan met duurzaam ondernemen. 2.6.2 Kansen en acties per gebiedsprofiel Disitilleercluster en werkgebied: - ondernemers hebben hart voor het gebied en werken actief mee aan de revitalisering - bedrijfsbezoeken om bedrijven te enthousiasmeren voor C2C en inventariseren van de weerstand - transparant maken quick wins voor ondernemers - afstemming binnen Europees project met Sisco-partners - gemeente met ambitie op het gebied van cradle to cradle. Voor gemengd gebied idem en voor de functie wonen is dit niet van toepassing. 5
Voorbeeldtabel van het gebiedsprofiel distilleercluster per duurzaamheidsthema met een actie Gebiedsprofiel 1 Thema met bijbehorende duurzaamheidsambitie Duurzaamheidskansen Acties korte termijn Acties lange termijn 1. Distilleercluster - destilleerbedrijven - toeleverende bedrijven destilleer Zorgvuldig ruimtegebruik Een terrein dat nu en in de toekomst kan voorzien in een ruimte voor bedrijfsactiviteiten, dat goed wordt onderhouden en flexibel is ontworpen. - beter onderhoud en beheer kan de waarde van het vastgoed en aantrekkelijkheid van het terrein verhogen - uitwerken onderhouds- en beheer programma i.v.m. verpaupering illegaliteit, waaronder aanpak van de kades, wegen en openbaar groen - blijven investeren in een goed beheer- en onderhoudsprogramma Groen/water Het versterken van het gebied met water en groen, met een positieve uitstraling voor bedrijven. - versterken groenwateraccenten i.v.m. betere uitstraling/allure van bedrijven - nagaan acties uit en uitvoeren van het Groenplan - stimuleringsactie gemeente voor groene daken - uitvoeren groenplan met beheerprogramma Infra: verkeer en vervoer Het verduurzamen van de vraag naar het vervoer van personen en goederen. - stimuleren (openbaar) vervoer over water personeel en goederen - mogelijkheden in kaart brengen voor vervoer over water - uitvoeren van het gemeentelijk verkeersplan Infra: energie, reststoffen Het verduurzamen van het energie- en materiaalgebruik. - stimuleren uitwisseling energie, grondstoffen en water (hergebruik reststoffen restwarmte uit Glasfabriek) - uitvoeren onderzoek/ quickscan (bio)energie en restafvalstoffen - uitvoering mogelijke resultaten uit het energie- /reststoffenonderzoek Duurzaam bouwen, ontwerpen en inrichten openbaar gebied Het realiseren van duurzame bedrijfsgebouwen, infrastructuur en openbare voorzieningen. - Stimuleren toepassen herbruikbare materialen in gebouwen en buitenruimte - opstellen met voorkeurslijst van de gebruiken materialen. - opstellen plan voor het duurzaam inrichten van het openbaar gebied