Raadsvergadering: 11 januari 2011 Agendapunt: 14 Kenmerk: Datum voorstel: 14 december 2010 Portefeuillehouder: Burgemeester J.D. Alssema Informant: Mevrouw B. Hoogeveen Bastiaans Onderwerp: Lokale omroep verzoek standpunt gemeenteraad Voorstel 1. instemmen met de bijgevoegde conceptadviesbrief aan het Commissariaat voor de Media; 2. voor 2011 een bijdrage van 7.590 beschikbaar stellen voor een lokale mediainstelling ten laste van de post onvoorziene uitgaven 2011 ; 3. bij de begrotingsbehandeling voor de jaren 2012 en verder rekening houden met de op basis van de Mediawet verplichte bijdrage in de bekostiging van een lokale media-instelling. Inleiding a. Aanwijzing en adviesprocedure Op basis van de mediawetgeving kan het Commissariaat voor de Media (CvdM) per gemeente, steeds voor de termijn van vijf jaar, één lokale publieke media-instelling aanwijzen. De aan te wijzen instelling wordt geacht lokaal gebonden informatie te verschaffen en te fungeren als communicatiemogelijkheid voor mensen in de lokale gemeenschap. Een instelling kan voor maximaal 4 verschillende gemeenten als lokale media-instelling fungeren. De gemeenteraad is het aangewezen orgaan om aan het CvdM te adviseren over de representativiteit van de lokale media-instelling. De kern van de gemeentelijke advisering is of het zgn. Programmabeleidbepalende orgaan (pbo) van de instelling een zodanige samenstelling heeft dat het representatief is voor de belangrijkste in de gemeente voorkomende maatschappelijke, culturele, godsdienstige en geestelijke stromingen. b. Gemeentelijke zorgplicht en bekostiging Per 1 januari 2010 hebben gemeenten een wettelijke zorgplicht voor de bekostiging van de lokale publieke media-instellingen. Uitgangspunt daarbij is een bedrag van 1,30 (kostenniveau 2010) per woonruimte binnen de gemeente. Het CvdM houdt toezicht op de uitvoering van deze zorgplicht en kan via het College van Gedeputeerde Staten van de Provincie aan het desbetreffende bedrag op de begroting een vaste bestemming geven. Zie bijlage 7, uitgangspunten bekostiging. c. Aanvragen In maart 2010 heeft het bestuur van de Lokale Omroep Dalfsen, Ommen, Nieuwleusen (Radio Vechtdal FM) contact opgenomen met de gemeente Staphorst om de mogelijkheden te onderzoeken van een lokale omroep voor de gemeente Staphorst. Ambtelijk is aan Radio Vechtdal FM meer informatie gevraagd. Lopende dit traject ontving het gemeentebestuur in augustus 2010 een formele adviesaanvraag van het Commissariaat voor de Media (CvdM) over de
representativiteit van de Stichting Lokale Omroep Staphorst; deze Stichting had in juli 2010 een formele aanvraag ingediend bij het CvdM voor een vergunning als lokale media-instelling voor de gemeente Staphorst. In aansluiting hierop heeft toen ook Radio Vechtdal FM, dat ambtelijk in gesprek was met de gemeente, een formele aanvraag ingediend bij het CvdM. Het CvdM heeft daarop aan de gemeente ook advies gevraagd over de representativiteit van Radio Vechtdal FM. d. Adviesaspecten Dit betekent dat er 2 formele adviesaanvragen liggen aan de gemeenteraad vanuit het CvdM. Ingevolge artikel 2.62 van de Mediawet kan het CvdM pas een aanwijzingsbesluit nemen als de raad van de desbetreffende gemeente heeft geadviseerd over de representativiteit van kandidaat-instellingen, waar het gaat om de verzorging van lokale omroepactiviteiten voor de gemeente Staphorst. Het CvdM heeft zelf al getoetst of de aanvragers voldoen aan de overige wettelijke eisen (rechtspersoonlijkheid, statutaire doelstelling, het hebben van een pbo) en heeft geconstateerd dat beide instellingen voldoen aan deze vereisten. e. conceptadvies aan CvdM In bijgaande conceptadviesbrief aan het CvdM wordt ingegaan op de representativiteit van beide instellingen. Tevens wordt ingegaan op enkele andere relevante aspecten, met name de mogelijkheid tot samengaan van beide instellingen, de professionaliteit en ervaring en (financiële) continuïteit. De raad kan desgewenst haar gevoelens over dit soort aspecten kenbaar maken aan het CvdM. Het CvdM wijst uiteindelijk op basis van alle beschikbare en verkregen informatie één lokale media-instelling aan. Argumenten 1. geen mogelijkheid tot samengaan van beide instellingen. In geval van meerdere kandidaten die aan de eisen van de Mediawet voldoen, heeft de gemeente de opdracht te bevorderen dat beide instellingen samengaan. Deze mogelijkheid is door beide instellingen afgewezen. Voor de motieven wordt verwezen naar bijlage 6, het verslag van het overleg van 8 november 2010. Een samengaan van beide instellingen lijkt dus niet mogelijk. 2. beide instellingen voldoen c.q. kunnen voldoen aan de eisen t.a.v. de representativiteit met een enkele kanttekening. De Stichting Lokale Omroep Staphorst (L.O.S.) heeft een Programmabeleidbepalend Orgaan (pbo) waarin inwoners van de gemeente Staphorst zitting hebben die afkomstig zijn uit de verschillende relevante maatschappelijke sectoren. Deels zijn deze formeel vertegenwoordiger van de desbetreffende organisatie / van dat werkveld, deels hebben zij veel contacten binnen die sectoren. Navraag bij deze leden van het pbo heeft uitgewezen dat zij inderdaad door de L.O.S. hiervoor benaderd zijn en weten wat de rol van het pbo is. Zij hebben allen aangegeven belang te hechten aan een lokale omroepinstelling voor de gemeente Staphorst, waarbij één van hen expliciet voorkeur kenbaar maakt voor de L.O.S. op basis van de gerichtheid op alleen Staphorst. Ouderenwerk/zorg en de kerken ontbreken (tot nu toe) in het pbo. De L.O.S. heeft aangegeven samenwerkingscontacten te hebben met de Christelijke Bejaardenomroep Zwolle/ Hardenberg en graag een vertegenwoordiger van de kerken in het pbo te willen hebben. De L.O.S. zoekt tevens nog naar contact met de agrarische sector.
Radio Vechtdal FM werkt nu in de gemeenten Dalfsen en Ommen. In het pbo zitten mensen vanuit de verschillende maatschappelijke sectoren, woonachtig in de genoemde gemeenten. In het pbo zitten nu ook al 2 inwoners van de gemeente Staphorst (uit Punthorst). De leden van het pbo participeren vanuit hun sector over de gemeentegrenzen heen. Vechtdal FM heeft aangegeven het pbo uit te willen breiden met nog 2 vertegenwoordigers uit de dorpen van de gemeente Staphorst t.b.v. de lokale binding met Staphorst. Een specifieke vertegenwoordiger voor jeugd/jongerenwerk ontbreekt (tot nu toe) in het pbo; daar staat tegenover dat Vechtdal FM veel jongeren heeft onder de (deels nu ook al Staphorster) vrijwilligers die betrokken zijn bij deze instelling. Vechtdal FM zoekt nog naar meer contact met het onderwijs. 3. Lokaal vs. bovenlokaal, voordeel en nadeel. De L.O.S. geeft aan zich alleen op de gemeente Staphorst te richten en te willen richten; Radio Vechtdal richt zich op 2 gemeenten, incl. Staphorst worden dat er 3. Of de L.O.S. zich mogelijk in de toekomst, al dan niet vanuit financiële noodzaak, ook op andere gemeenten zou gaan richten is onzeker. De lokale gerichtheid van de L.O.S. betekent veel aandacht voor specifieke Staphorster activiteiten; risico is dat door dit smalle draagvlak (ook financieel) ofwel slechts een beperkt aantal kwalitatief goede informatieve programma s gemaakt kan worden, ofwel dat toch ook deze omroep via samenwerking met andere omroepen deels programma s zal gaan maken met een regionaal karakter of met onderwerpen van buiten Staphorst. Radio Vechtdal FM is bovenlokaal. De omroep geeft aan juist door dit bredere draagvlak een kwalitatief en kwantitatief hoogwaardig programma-aanbod te kunnen verzorgen, met daarbij ook veel aandacht voor specifieke Staphorster items. De omroep vindt Staphorst goed passen bij de twee andere (plattelands)gemeenten. De Mediawet geeft expliciet de mogelijkheid dat een omroepinstelling voor maximaal 4 gemeenten als lokale media-instelling wordt aangewezen. 4. waarborgen op grond van professionaliteit, ervaring en financiële middelen voor de continuïteit. De L.O.S. heeft geen ervaring als lokale omroepinstelling. De instelling heeft nu een klein bestuur (3 mensen) en is nu begonnen potentiële vrijwilligers te benaderen c.q. aan te trekken voor het geval de instelling de licentie voor Staphorst krijgt. De initiatiefnemers hebben aangegeven dat daar zeker voldoende belangstellenden voor zijn. Apparatuur is deels beschikbaar bij de instelling en zal verder moeten worden opgebouwd (incl. de zendmast). De L.O.S gaat uit van een jaarlijks budget van 20.000 tot 25.000; uitgaande van de jaarlijkse bijdrage van de gemeente Staphorst van ca 7.500 betekent dit dat de omroep voor ca. 70% afhankelijk is van andere (met name reclame)inkomsten. Vechtdal FM heeft al veel ervaring als lokale omroep. De apparatuur is aanwezig; de jaarlijkse kosten (ca. 30.000) zullen niet substantieel stijgen door de aansluiting van Staphorst; daarvan zal dan ca. 30% gedekt moeten worden uit andere middelen dan de gemeentelijke bijdragen (incl. Staphorst bedragen die dan ca. 22.500). De continuïteit is al jaren gewaarborgd en wordt ook voor de komende jaren gewaarborgd. Er is een professioneel bestuur met ervaring en een groot vrijwilligersbestand (ca. 30 van wie 6 nu uit Staphorst); de organisatiestructuur is helder, incl. de verantwoordelijkheden van bestuur, pbo en vrijwilligers. Ten aanzien van de professionaliteit en de continuïteit kan op basis van het voorgaande meer vertrouwen worden gesteld in Radio Vechtdal FM dan in de L.O.S. In de conceptadviesbrief aan het CvdM is dit punt expliciet opgenomen.
5. via het gemeentefonds worden hiervoor middelen beschikbaar gesteld. Door de afschaffing van de omroepbijdrage is per 2000 de mogelijkheid vervallen om een opslag te hebben ter financiering van de lokale omroep. In 2000 en 2001 is dit van rijkswege incidenteel gecompenseerd. In 2002 is besloten tot een structurele compensatie via het gemeentefonds. Op basis van de doorwerking van de accressen en loon- en prijsontwikkeling bedraagt deze per 2009 1,30 per woonruimte. Kanttekeningen Onder argumenten is al ingegaan op de kanttekeningen die gezet kunnen worden bij de verschillende aspecten. Risico s Gelet op de smalle basis van de L.O.S. qua ervaring en financiële middelen lijkt het risico voor wat betreft de continuïteit bij deze instelling aanzienlijk groter dan bij Radio Vechtdal FM. Op basis van het bovenlokale karakter van Radio Vechtdal FM kan er een risico zijn dat de lokale organisaties in de gemeente Staphorst zich niet voldoende herkennen in (het programma-aanbod van) Radio Vechtdal FM. Dit risico is niet groot, afgaande op de ervaringen in de andere twee gemeenten en ook het feit dat er ook nu al inwoners van Staphorst regelmatig naar Radio Vechtdal FM luisteren. Financiën I. Kostendekking. Op basis van de Mediawet en de jurisprudentie ter zake heeft de gemeente Staphorst de zorgplicht voor een lokale omroepinstelling, als het CvdM een dergelijke instelling aanwijst. Dit voorstel valt onder het 3-O-criterium (Onvoorzien, Onvermijdelijk en Onuitstelbaar). II. Dekking. Dit betekent een structurele jaarlijkse bijdrage ten laste van de gemeentebegroting van (5.750 wooneenheden x 1,30 =) 7.475 prijspeil 2010, dat is 7.590 in 2011. Bij het opstellen van de begroting 2011 is hiermee geen rekening gehouden, omdat deze aanvragen bij de aanvang van het begrotingstraject nog niet ontvangen c.q. in behandeling waren. Deze kosten zullen ten laste van de post onvoorzien 2011 worden gebracht. Raad Ter bespreking en besluitvorming in de raad. Burgemeester en wethouders van Staphorst, J.D. Alssema, burgemeester. Mr. J. Smit, secretaris.
De raad van de gemeente Staphorst; Nr. - gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 14 september 2010, overwegende dat: de gemeente van het Commissariaat voor de Media adviesaanvragen heeft ontvangen voor twee instellingen die als lokale media-instelling voor de gemeente Staphorst willen fungeren, te weten de Stichting Lokale Omroep Staphorst en de Stichting Lokale Omroep Dalfsen, Ommen en Nieuwleusen; in het raadsvoorstel de onderbouwing wordt gegeven voor het gevraagde advies van de gemeenteraad over de representativiteit van beide instellingen; in de aan de raad voorgelegde conceptadviesbrief aan het Commissariaat voor de Media de mening van de raad op dit punt goed verwoord is; de raad ook op andere punten haar gevoelens over de twee ingediende aanvragen kenbaar wil maken aan het Commissariaat voor de Media; de gemeente op basis van de Mediawet een zorgplicht heeft voor de bekostiging van de lokale media-instelling in de gemeente; gelet op het feit dat: in de begroting 2011 van de gemeente Staphorst nog niet voorzien is in een bijdrage van de gemeente in de bekostiging van een lokale media-instelling in Staphorst; op basis van de Mediawet en de landelijk vastgestelde uitgangspunten voor bekostiging van de lokale media-instellingen de gemeente geacht wordt daarvoor een jaarlijkse bijdrage van 1,30 (prijspeil 2010) te verstrekken; B E S L U I T: 1. in te stemmen met de bijgevoegde conceptadviesbrief aan het Commissariaat voor de Media; 2. voor 2011 een bijdrage van 7.590 beschikbaar te stellen voor een lokale media-instelling ten laste van de post onvoorziene uitgaven 2011 ; 3. bij de begrotingsbehandeling voor de jaren 2012 en verder rekening te houden met de op basis van de Mediawet verplichte bijdrage in de bekostiging van een lokale media-instelling. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad der gemeente Staphorst van 25 januari 2011