Hoe ziet dementiezorg er in Europa uit? Hilde Verbeek 08-11-2013 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing Enkele cijfers Iedere 7 sec komt er iemand met dementie bij Ongeveer 1 op de 5 mensen zal dementie krijgen Circa 250.000 mensen met dementie in Nederland Van wie ongeveer 12.000 jong-dementie (< 65 jaar) Twee derde woont thuis, één derde in een instelling Dementie belangrijkste probleem in langdurige zorg Dementie is in Nederland de 1 na duurste ziekte 2005: 3,5 miljard (=5% totale gezondheidszorgbudget) Wereldwijd: 614 miljard dollar (18 e landeneconomie) 1
Nationale strategieën en internationale plannen 2
Organisatie van dementiezorg Dezelfde problemen Tijdige herkenning en diagnostiek Kwaliteit van zorg in ziekenhuizen Ondersteuning voor mantelzorg Inrichting woonzorgomgeving Communicatie en training professionals maar andere oplossingen en aandachtspunten Dit vraagt om meer inzicht in kenmerken van zorgsystemen, doelgroep en inzet van zorgprofessionals Doel RightTimePlaceCare Het ontwikkelen van best-practice strategieën in de overgang van thuiszorg naar verpleeghuiszorg voor ouderen met dementie en hun mantelzorgers 3
Oorzaken verschillen tussen landen Financiële inrichting van het zorgsysteem Financiering door overheid vs. eigen financiering De beschikbaarheid van mantelzorgers en (culturele) normen rondom verantwoordelijkheid voor zorg Toegang en beschikbaarheid van zorg Onderliggende politieke normen en waarden bepalen het beleid Thuiszorg In alle landen verbetering mogelijk voor vroegdiagnostiek Ondanks grote inzet van mantelzorgers in alle landen, slechts beperkt gebruik van mantelzorgondersteuning Grote verschillen in ontwikkeling van zorg en welzijnsdiensten voor mensen die thuis wonen Grote diversiteit in aanbod dagverzorging / respijtzorg mogelijkheden 4
Verpleeghuiszorg Grote verschillen in beschikbaarheid instellingen 1,8% van de 65+ers in Estland 6% in Zweden en Nederland Nederland uniek in de wereld Eigen medisch specialisme: Specialist ouderengeneeskunde Eigen paramedische team (fysio, ergo, psycholoog etc.) Strikte scheiding in afdelingen voor psychogeriatrische en somatische problemen Ontwikkeling kleinschalige woonvormen Intersectoriale communicatie Consistent beeld over de landen Familie als centraal punt gedurende het hele zorgtraject Problemen in ziektepad vooral bij diagnose, vervolgtrajecten en overgang naar opname niet zozeer bij palliatieve zorg Afstemming op zorgbehoeften 5
Hoofdstudie RightTimePlaceCare Klinische dataverzameling over ruim 2.000 ouderen met dementie en hun mantelzorgers Specifieke doelgroep: Kantel-punt van zorg Ouderen met dementie die thuis wonen maar een (ver)groot risico hebben op opname Ouderen met dementie die recent zijn opgenomen in een verpleeghuis (max. 3 maanden) Deelnemers Thuiszorg Kantelpunt Verpleeghuis 1223 Thuiswonend 791 recent opgenomen 126 overgang thuis à verpleeghuis 950 na 3 maanden 650 na 3 maanden 6
Methoden van dataverzameling Interviews Ouderen met dementie Mantelzorgers Verzorgenden/verpleegkundigen Gestandaardiseerde vragenlijsten Open vragen aan mantelzorgers Trainingsbijeenkomst en data-audit om procedure te standaardiseren in alle deelnemende landen Kanttekeningen voor interpretatie Conceptueel kader is anders per land Bijv. verpleeghuis / mantelzorger / thuiszorg in Spanje is anders dan in Nederland Selectie deelnemers per land Niet per sé representatief voor het gehele land Relatief korte follow-up periode Deelnemers zijn een specifieke groep! Hou dit in het achterhoofd bij de presentatie van de resultaten 7
Vervolgstappen Vandaag: eerste presentatie RightTimePlaceCare resultaten Einde dit jaar: eindrapportage EU 2013/2014: wetenschappelijke artikelen / presentaties op (inter)nationale congressen Nieuw project gestart borduurt voort op onze resultaten www.academischewerkplaatsouderenzorg.nl Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 8