Algoritmes in de pijntherapie



Vergelijkbare documenten
Het pijnteam. Informatiebrochure

Interventionele pijntherapie, een nuttige tussenstap?

Neurostimulatie en intrathecale pijnpompen bij de chronische pijnpatiënt

MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM

Pijnbehandelingen dagverpleging 2 juli 2015

Brandend actueel: Multidisciplinaire pijncentra en algologische teams. Susan Broekmans VS pijn UZ Leuven

Voorstelling van de dienst

Tweedelijnspijnzorg vanuit de praktijk

Interventionele pijnbehandelingen: wanneer zinvol? Koen Van Boxem, MD, PhD, FIPP, Ziekenhuis Oost-Limburg

Nervus occipitalis infiltratie

Pijnkliniek. infobrochure voor patiënten

Onthaalbrochure Afdeling Multidisciplinair pijncentrum

Transforaminale epidurale infiltratie

Multidisciplinaire behandeling van lagerug pijn

Multidisciplinaire pijncentra en algologische teams. Susan Broekmans VS pijn UZ Leuven

INHOUD PAGINA ALGEMENE INFO OVER DE PIJNKLINIEK 2 -LOCATIE -HOE EEN AFSPRAAK MAKEN? -CONSULTATIEMOMENTEN

chronische pijn en de pijnpolikliniek Dr. D.H.Vrinten Anesthesioloog-pijnbehandelaar

Pijn. Matthieu Berenbroek. Pijn 2 - Matthieu Berenbroek PIJN. Wat is Pijn?

Informatiebrochure Wegwijs in pijn... En de behandeling ervan

Pijn is geen luxeprobleem! In Europa gaan er 500 miljoen werkdagen verloren als gevolg van chronische pijn, dat kost de economie 34 miljard euro.

Algemene benadering van lumbalgie. Dr. Wim Vlassenbroeck Sport- en Fysische geneeskunde & Revalidatie AZ Damiaan

Algemene informatie. Welkom. Multidisciplinaire aanpak: waarom? Doelstellingen. De eerste consultatie. OLV Ziekenhuis

Pijn en MS in de medische literatuur. Omschrijving probleem. Prevalentie. Prevalentie 63 % (nl populatie 19 %)

Pijntherapie Identificeren van verschillende pijnsoorten. Peter Maes 15/03/2016

Patiënteninformatie. Echogeleide behandeling van een zenuw

Neurostimulatie, zonder brein geen pijn. Kris Verbeke Verpleegkundig Pijnspecialist Multidisciplinair Pijncentrum AZ Delta Roeselare

Patiënteninformatie. Welkom in het MDCCP

Toegang interactieve tool (web-applicatie)

Diagnostische infiltratie DRG en PRF DRG (Dorsal Root Ganglion)

Transforaminale epidurale infiltratie. Informatiebrochure

Multidisciplinair onderzoek (MAO) en behandeling van pijn

Invasieve pijnbestrijding

ITDD intake. Algemeen Patientcode. Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv. ZIS-code) Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en)

Dokter, de pijn werkt op mijn zenuwen! De plaats van interventionele pijntherapie in de behandeling van neuropathische pijn.

Transforaminale en interlaminaire peridurale infiltratie Dienst anesthesie. Patiënteninformatie

Multidisciplinair pijncentrum

Spine Unit 2.0 Management van lumboischialgie op spoedgevallen

Van Witboek tot Algologische functie en kostenplaatje

Epidurale infiltratie (transforaminaal of interlaminair) Cervicaal, Thoracaal & Lumbaal

Behandeling van pijn bij kanker. Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017

Pijnbehandeling door PRF-behandeling

PROGRAMMA PIJN EN AMPUTATIE PIJN EN AMPUTATIE BIJ HEMODIALYSE PATIËNTEN. o THEORETISCHE ACHTERGROND EN STUDIE UZ LEUVEN o B.

T IS GEBEURD. Een minikwis over pijn

Pijnbehandeling: epidurale neurostimulatie

> Zenuwwortelinfiltratie

Patiënteninformatie. Behandeling van de sympaticusketen (infiltratie, (P)RF en alcoholisatie)

Enkele vragen als opwarmer: II. Enkele vragen als opwarmer: I. Enkele vragen als opwarmer: IV. Enkele vragen als opwarmer: III

Patiënteninformatie. Behandeling van het ganglion Stellatum (proefblok en (P)RF)

> Lumbale en cervicale epidurale infiltratie

Patiënteninformatie. Behandeling van een zenuwwortel: proefblok en PRF

>Zorg Academie. Sleet op de carrosserie Artrose: wat doe je eraan? Dr. Tine Logghe Dienst fysische geneeskunde en revalidatie

Conventiecentra: aanpak in de praktijk

Patiënteninformatie. Behandeling van achterhoofdzenuwen (proefblok en PRF)

Transforaminale peridurale infiltratie Dienst anesthesie. Patiënteninformatie

Patiënteninformatie. Behandeling van het ganglion Impar (proefblok en PRF)

Pijnbehandeling PRF en proefblokkade van de zenuwwortel

Jasper Kal Anesthesioloog-pijnspecialist Pijncentrum OLVG

CHRONISCHE RADICULAIRE PIJN: PRIK, PIL OF.. Dr. Jan Pieter Haems. Coördinator multidisciplinair pijncentrum

2011 : open deur pijncentrum 2012 : fibromyalgie lage rugpijn 2013 : artrose, moet je er mee leven?

Dr. Liesbeth Teugels Multidisciplinair Pijncentrum UZA. Algologisch Lentesymposium 24 mei 2014

> Therapeutische facetinfiltratie

kinesitherapie & revalidatie informatiebrochure Rugrevalidatie

Focus voor het volgende jaar: 3 indicaties. Prof. Dr. Jan Vandevenne

Patiënteninformatie. Multidisciplinaire rugrevalidatie

Beleidsvisie over de nieuwe structuur van de Spine Units. Rob van den Oever CM Brussel

Patiënteninformatie. Multidisciplinaire rugrevalidatie

Sacro-iliacale gewrichtsinfiltratie

Wat als. pillen niet helpen. Stefaan Goossens Multidisciplinair Pijncentrum ZNA Middelheim

Toepassing van patiënt-gecontroleerde analgesietechnieken. Martine De Loof Gespecialiseerd pijnverpleegkundige AZ Alma Eeklo

> Transforaminale epidurale infiltratie

Janssen-Cilag S.A. V.U. E.Present Antwerpseweg 15-17, 2340 Beerse - april

Neuropatische Pijn WOV SYMPOSIUM 3 OKTOBER 2014

LUMBALE SYMPATICUS BLOKKADE

Pijnbehandeling. Multidisciplinaire screening. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Pijnbehandeling RF en proefblokkade van de facetgewrichten

Patiënteninformatie. Behandeling van het ganglion van Gasser

De behandeling van rugpijn: een pilletje of een prik?

Het vooruitzicht op ernstige pijn kan ondraaglijker zijn dan het aanschijn van de dood Albert Schweitzer

Centrum voor Revalidatie Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS)

Behandeling van peesletsels in het bovenste lidmaat. Prof. dr. G. Stassijns Fysische Geneeskunde en Revalidatie 15 november 2014

I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n. Multidisciplinair algologisch rehabilitatieprogramma

CHRONISCHE LAGE RUGPIJN (met dank aan Peter de Jong, anesthesioloog, Laurentius Ziekenhuis te Roermond)

Pijn. Samen maken we er een punt van. Informatie voor patiënten PIJN. Samen maken we er een punt van.

Transforaminale epidurale infiltratie Informatie voor patiënten

Historiek en huidige werking SPINE UNIT ZOL. Limburgs Pijnprotocol: Limburg United?

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt

SCS intake. Algemeen Patientcode. Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv. ZIS-code) Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en)

26 semper juni olgens de Europese pijnstudie uit

v27; FK Neuropathische pijn Pagina 1 van 9

Het multidisciplinair pijncentrum (MPC)

Patiënteninformatie. Behandeling van het ganglion Sfenopalatinum (gepulseerde) radiofrequente behandeling (P)RF

Palliatieve behandeling van het bronchuscarcinoma

Pijn bij patiënten met een dwarslaesie

Pijnmedicatie bij acute en chronische pijn In mond, hoofd en aangezicht Denise van Diermen, arts

HHZH_INF_105.02(0319) Patiënteninformatie. Het bestrijden van acute en chronische pijn

Infobrochure. Pijn in het ziekenhuis

Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding (PZU)

Patiënteninformatie. Multidisciplinaire soft rugrevalidatie

Zenuwwortelbehandelingen

Prof. dr. Ralf Baron: Tapentadol is meer dan alleen een opiaat

Transcriptie:

Algoritmes in de pijntherapie Dr C Pottiez Dienst Kritische zorgen

WHO pijnladder Stap 3: sterke opiaten +/_ adjuv Stap 2 : zwakke opiaten Stap 1 : zwakke analgetica en co adjuvantia Tijd -----------------------------------------------

Hoofdzakelijk nociceptief Soorten pijn Gemengd Hoofdzakelijk neuropathisch Artrose Viscerale pijn Hoofdpijn Ischemische pijn Tumorpijn (zonder zenuwschade) Chronische rugpijn Tumorpijn (met infiltratie van zenuw) Perifeer Rugpijn PHN Trigeminus neuralgie Diabetische neuropathie HIV CRPS Fantoompijn Centraal Post CVA Multiple sclerosis Ruggenmergletsel Beschadigde somatische of viscerale structuur Nociceptieve en neuropathische componenten Schade aan zenuwweefsel Baron R and Treede RD. Dtsch Med Wochenschr 2007; 132: 2139-44.

WHO en akute pijn Stap 1 sterke opiaten Stap 2 zwakke opiaten Stap 3 mineure analgetica Tijd---------------------------------- ----------------------------------

Bouwplannen?

WHO en chronische pijn Stap 6 : intrathecale opiaten Stap 5 : sterke opiaten +/_ adjuv Stap 4 : adhesiolyse, neurostimulatie Stap 3 : zwakke opiaten Stap 2 :steroiden, (p)rf Stap 1 : zwakke analgetica en co adjuvantia Multidisciplinaire benadering (biopsychosociaal) model Tijd -----------------------------------------------

Overzicht pijnorganisatie AZ Damiaan Acute pijnopvolging Dr.Cnudde, mevr.van de Putte Interventionele pijntherapie Dr.Pottiez & Dr.Grumbers Multidisciplinaire chronische pijntherapie Multidisciplinair Pijnteam

Acute pijnopvolging Topics Nsaids gevaren Codeine tramadol

Singh G. and Triadafilopoulos G. Epidemiology of NSAID induced gastrointestinal complications. J Rheumatol Suppl. 56, 18-24, 1999. IBSR website accessed on 26/9/2007 14 12 10 8 6 4 2 0 NSAIDs Mortaliteit (1) Incidentie (/100,000) Vergelijking met andere oorzaken 13,1 7,6 6,3 6,2 Auto Leukemie AIDS Complicatie GI met NSAID 3,9 Multipel myeloma 2,0 1,7 Astma Kanker cervix 0,5 Hodgkin

Nsaids Mortaliteit(2) The pain killer celecoxib (Celebrex) may interfere with the cardioprotective benefit of low-dose aspirin. Celecoxib Celecoxib, while generally considered a specific inhibitor of Cox-2, tightly binds to one form of Cox-1 that prevents aspirin from reaching its antiplatelet target

Paracetamol - codeine vs. Paracetamol -tramadol Codeine >>> morfine door cypd gen Gen werkt te snel >> >>>te veel morfine Codeine Used by Nursing Mothers Could Harm Babies Gen ontbreekt frequent bij kaukasiërs >>>werkt niet

tramadol Werkt op opiaatreceptor Werkt op serotoninerge en noradrenerge receptor uptake Beter niet als epilepsie, ssri, tca, hoofdtrauma

Interventionele pijntherapie Subacute pijnen -Infiltraties, medicatie Chronische pijnen Medicatie I V desensibilisatie

Welke infiltratie? Niet radiculair : facet, discus Diagnostische blok >> radiofrequente ablatie Radiculair : dorsale hoorn >> epidurale corticoïden >> gepulseerde radiofrequente modulatie

Pathofysiologie (1) Discushernia > zenuwcompressie >radiculaire pijn??? Compressieneuropathies meestal pijnloos Experiment :directe compressie sensorische zenuwvezel >>variabel antwoord, soms pijn!!

Pathofysiologie (2) Experimenteel schade >> Spontane en toegenomen aktiviteit in de dorsale wortel ganglion Discushernia >>inflammatie >> Veranderde aktiviteit NA, K, Ca kanalen >>ectopisch aanhoudend vuren

Dorsale wortel ganglion Is een zenuwstruktuur die de afferente banen bevat met gevoels en pijnzenuwen die uiteindelijk naar het ruggenmerg lopen

Kliniek Radiculopathie Discusdegatie MRI Bulging disc hernia

Basis voor behandeling Drg is zeer waarschijnlijk de focus voor de ectopische impulsen in patienten met ectopische pijn Wordt door PG geaktiveerd Door onstekingscascade : ectopische impulsen

Therapie (1): nsaids Nsaids Inhibitie pg synthese Zeer goed in (sub) acute stadium Cave nevenwerkingen Geen onderzoek naar rol op dorsale hoornaktiviteit

Therapie (2) : corticoïden Inhibitie van phospholipase A2 geinitialiseerde arachidonzuurcascade Interlaminair vs transforaminaal

Therapie (3) : (P) R F Chronisch stadium Impulsgeleiding onderbreken Neuromodulatie via (p) rf >>geleiding van de nociceptieve banen onderbreken

radiofrequentie Naald ter hoogte van de structuur Fluoroscopie, neurostimulator Lesiegenerator: : hoogfrequente stroom >>Elektrisch veld (rijstkorrel) beweging > frictie > :Warmte (80 ) Gepulseerd : 42 Cellulaire dysfunktie >>>aktiviteit daalt

When nothing helps

De chronische pijnpatiënt nt

De chronische pijnpatiënt Last voor de arts Last voor de maatschappij Ermee leren leven

Er mee leren leven Er mee Te behandelen klacht? Te optimaliseren therapie? Leren Wat is pijn Leven Pijn als Gordijn

Het multidisciplinair pijnteam Traject voor chronische pijnpatiënten nten

Selfmanagement zelf aktief proberen te genezen Geen cure Wel help Eerste doel :Aktiviteitsdrempel verhogen Tweede doel :pijn verlichten, evt. wegnemen,

Hoe doelstelling bereiken? AZ Damiaan krijgt subsidies voor 2 pijnprojecten van FOD : Pilootproject Multidisciplinair pijnteam : 1 pijnarts 20% 1 psychologe 50% 1 secretaresse 20% Pilootproject Algologische functie : 1 verpleegkundige 50% Oprichten van een pijnteam voor chronische pijn

Multidisciplinair is multiproblematisch Long waiting times, inconsistent treatment approaches, expensive technology and the lack of consistent outcome measurement have raised questions about the viability of MPC s in the minds of at least some health service managers. In the last decade two of the world s leading MPC s (St Thomas s Hospital in London and Bonica s original unit in Seattle) have been closed down and are now struggling through a process of reestablishment. Many other units around the world are under increasing pressure to justify their existence.

Doelstelling van het multidisciplinair pijnteam DOEL : levenskwaliteit verbeteren van patiënt met chronische pijn door meer inzicht te geven in problematiek. Chronische pijn = pijn langer dan 3 mnd. Meer dan een symptoom. Meerdere hulpverleners nodig.

Wie zit in het pijnteam? Dr Pottiez : anesthesist pijnarts Dr Grumbers : anesthesist pijnarts Dr Dekeyzer : fysiotherapeut Dr van Inghelghem: : revalidatiearts Isabelle De Baets : psychologe Maaike Stubbe : verpleegkundige Katrien Cuylle : secretaresse

Wie wordt betrokken bij pijnteam? Ziekenhuisapotheker Revalidatie Fysische geneeskunde Kinesitherapie Neurochirurgie Reumatologie Sociale dienst

Visie AZ Damiaan (1) Patiënt centraal Pijnarts coordineert Psychologe krijgt een belangrijke rol Vpk coördineert, bouwt vertrouwensrelatie op en geeft les psychologe arts PATIËNT vpk

Visie AZ Damiaan (2) Kinesisten en ergotherapeuten ook belangrijke rol in traject In toekomst kan het multidisciplinaire nog uitbreiden indien dit blijkt uit noden van patiënt. ergotherapie kiné Sociaal assistent PATIËNT Juridisch advies diëtist

De huisarts De huisarts is belangrijke hulpverlener voor patiënt en omgeving en kan het probleem inschatten en zou verwijzer nr 1 moeten zijn Huisarts zal door pijnverpleegkundige verwittigd worden bij intake. De huisarts kan ook uitgenodigd worden op multidisciplinair pijnoverleg.

Aanbod aan patiënt over 6 weken Intakegesprek met vpk + vragenlijst Individuele psychologische opvolging 6 x relaxatielessen Consult bij reva-arts arts : 8 kiné sessies 2 lessen ergonomie 1 les ivm chronische pijn door vpk Outtakegesprek met vpk + vragenlijst Evolutie van ptn wordt besproken op multidisciplinair pijnteam Evt met huisarts. Na zes weken terug op consult bij verwijzer..

Overleg Woensdagmorgen 8 uur stipt Team, Huisarts Ontbijt wordt voorzien

Het zes wekentraject : concreet (1) Patiënt wordt twee halve dagen per week verwacht in het AZ Damiaan. Alle sessies gecentraliseerd op 2 de verd.. Campus HH.

Het zes wekentraject: concreet (2) Bij de start van het traject kunnen er maximaal 8 ambulante ptn instappen. In week 4 starten er terug 8 nieuwe ptn. In week 6 wordt er overleg gepland met adviesformulering in C2m. Het traject zal geëvalueerd worden en bijgestuurd waar nodig.

Planning Week 1: 8 ptn Week 2 Week 3 Week 4 Week 1: 8 ptn Week 5 Week 2 Week 6 overleg Week 3 Week 4 Week 1: 8 ptn Week 5 Week 2 Week 6: overleg Week 3 Week 4 Week 5 Week 6: overleg

Week 1 Ma en di: : 4 ptn/dag Individuele intake met psychologe Individuele intake met vpk: : vragenlijst en infobrochure overlopen Kiné Do: 9-11 u ergonomieles in groep koffiepauze 11u15-12u15: relaxatie in groep

Week 2-3-4-52 Ma en di: Kiné Psychologische individuele opvolging Do: 9u tot 11u : ergonomieles in groep koffiepauze 11u15 tot 12u15: relaxatie in groep

Week 6 Ma en di: Psychologische individuele opvolging Individuele outtake met pijnvpk Do: 9u tot 10u: groepsles door pijnvpk 10u tot 11u: individuele outtake met pijnvpk 11u15 tot 12u15: relaxatie in groep

Verloop traject Erkenning van het probleem 6 weken Multidisciplinair pijnteam Beter leren leven Multidisciplinair pijnoverleg in week 6 Consult bij verwijzer

TIMING (1) Start 17 mei Nadien evaluatie en bijsturing

Timing (2) En nu :