Pijnmedicatie bij acute en chronische pijn In mond, hoofd en aangezicht Denise van Diermen, arts

Transcriptie

1 Pijnmedicatie bij acute en chronische pijn In mond, hoofd en aangezicht Denise van Diermen, arts 1

2 Pijn.. Wat doet U als U pijn heeft? 2

3 3

4 Wat doet u als uw patiënt pijn heeft? 4

5 Antibiotica ongeschikt als pijnstillers 5

6 Tandheelkundig onverklaarde pijn? 6

7 Verwachte (na)pijn 7

8 Pijnstiller....maar welke? 8

9 Therapeutisch proces 1. Patiëntprobleem 2. Therapeutisch doel vaststellen 3. Standaardtherapie bepalen 4. Controleren op geschiktheid voor de patiënt 1. Toedieningsvorm geschikt? 2. Contra-indicaties of interacties? 3. Doseerschema handig? 4. Risicopatient? 5. Therapieduur en hoeveelheid in overeenstemming? 5. Therapie/ farmacotherapie uitvoeren 6. Evaluatieplan opstellen, controle geneesmiddeltherapie 9

10 Wat moet er op een recept staan? 1. Naam, adres en telefoonnummer (tand)arts 2. Datum voorschrijven recept 3. Naam geneesmiddel 4. Hoeveelheid per afleveringseenheid 5. Toedieningsvorm 6. Totale hoeveelheid 7. Wijze van gebruik 8. Ondertekening door de arts 9. Naam en adres, eventueel geb.dat. patiënt 10. Vanaf 1 januari 2014: elektronisch voorgeschreven! 10

11 Arts Naam Adres Telefoonnummer Patient Naam Adres Gbd Datum R/ stofnaam, toedieningsvorm, sterkte da aantal/hoeveelheid S. instructies, dosering, waarschuwingen Paraaf/ handtekening arts 11

12 12

13 Pijnstillend Koortswerend Geen ontstekingsremmend effect Acetanilidederivaat Para-acetylaminofenol. Eigenschappen paracetamol 13

14 1878 synthese door Harmon Northrop Morse 1893 voor de eerste keer in de geneeskunde gebruikt door Josef von Mering Pas na 1950 vaker gebruikt als pijnstiller 14

15 Paracetamol Voordelen: Goedkoop ( 0,02 per tablet) Weinig bijwerkingen Weinig contra-indicaties Effectief bij juist gebruik Nadelen: Licht-matige pijnstilling Niet ontstekingsremmend Levertoxisch bij hoge doseringen 15

16 2000 voor Christus Verspreidingsgebied Amandelwilg 16

17 1853: Charles Frédéric Gerhardt maakt acetylsalicylzuur 1829: isolatie van salicylzuur uit wilgenbast 17

18 1897: Felix Hoffman (Arthur Eichengrunn) 1915: Australië: Aspro 18

19 Remt COX en prostaglandinesynthese Pijnstilling 500 mg Ontstekingsremmend 500 mg Maagbeschadiging Bloedplaatjesremmend mg Maagbeschermer Let op: interactie Ibuprofen 19

20 Goedkoop ( 0,19 per tablet) Effectief Vrij verkrijgbaar Voordelen aspirine 20

21 Erosief voor slijmvliezen Relatieve contra-indicatie bij astma patienten Bij ouderen: maculadegeneratie Niet bij zwangerschap Nadelen acetylsalicylzuur From the collection of Dr Huber, BMJ 21

22 Ibuprofen (Advil, Brufen, Nerufen ) Diclofenac (Voltaren ) Meloxicam Naproxen (Aleve ) Etoricoxib (Arcoxia ) Celecoxib (Celebrex ) Andere NSAID s 22

23 Remt COX-1 en COX-2 en prostaglandinesynthese Pijnstilling Ontstekingsremmend Maagbeschadiging Bloedplaatjesremmend (reversibel) Maagbeschermer 23

24 Erosief voor slijmvliezen Relatieve contra-indicatie bij astma patienten Interactie met bloeddrukverlagers Slecht bij verminderde nierfunctie Reversibele bloedplaatjesremming Vaak oorzaak van ziekenhuisopnames! Nadelen NSAID s 24

25 Goedkoop (ibuprofen: 0,07 per tablet) Vrij verkrijgbaar Effectief Voordelen NSAIDs Merknamen duur! 25

26 Opoïden Opiumalkaloïden: Morfine en codeïne Na bewerking: heroïne Synthetische opiaatagonisten: Methadon Fentanyl Oxycodon Pethidine Tramadol 26

27 Effect op opoïd receptoren in CZS Hoe werken opiaten? 27

28 Nadelen opiaten Verslavend Veel bijwerkingen Ademdepressie Obstipatie Misselijkheid Slaperigheid Hypotensie 28

29 Onverklaarde pijn? 29

30 Onbegrepen pijn.. 30

31 Verwijzen naar specialist 31

32 Naar wie verwijzen? Neuroloog KNO-arts Kaakchirurg Pijnspecialist Psycholoog Orale Kinesiologie 32

33 Middelen bij neuropatische pijn Bij beschadiging perifere zenuw of door stoornissen in perifere of centrale zenuwstelsel Tricyclische antidepressiva Amitriptylline (Sarotex, Tryptizol ) Anti-epileptica Pregabaline (Lyrica ) Nadelen: veel bijwerkingen 33

34 34

35 Als laatste. 35

36 Vragen? 36