Middelpunt. Xxx. Voor Twente liggen er kansen om het achterland van Rotterdam te worden. Joke Cuperus en Jan-Peter Müller



Vergelijkbare documenten
Ledenpanel VNO-NCW Midden. Resultaten Enquête Bijeenkomsten en Activiteiten

Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland

: WE GAAN HET DOEN!

A15 Corridor. Conclusies A De A15 is dé verbindingsschakel tussen vier van de tien Nederlandse logistieke hot spots i.c.

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek

Plannen Economische Agenda

Topsectoren. Hoe & Waarom

Beter worden in wat we samen zijn!

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen

Wij kijken uit naar de toekomstige samenwerking in de regio, mochten er vragen zijn dan ben ik bereid deze te beantwoorden.

Actualisering Binnenhavenvisie Twentekanalen

Presentatie stand van zaken bovenlokale samenwerking sociaal domein

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Convenant Bereikbaar Haaglanden en Rijnland

Twente: de arbeidsmarktregio

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

DIT IS VNO-NCW. Lidmaatschap en contributie

freight is our trade Nederlands

Samenwerkingsagenda Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Provincie Gelderland

Dit is MKB-Nederland. Aanbod lokaal partners

ACTIEVE INFORMATIEPLICHT COLLEGE RAAD

IenM begroting 2015: inzetten op betere verbindingen in een schonere leefomgeving

MKB-Nederland Noord. Folder Lokale Partners

LEF. Voor ondernemers met lef. Lokaal Economisch Fonds voor werkgelegenheid. Utrecht.nl/LEF

Leiderschap in Turbulente Tijden

Personeelsvoorziening van de toekomst

De IVW, daar heb je wat aan!

GEMEENTE OLDEBROEK. Informatie van het college aan de raad. Portefeuillehouder: E.G. Vos-van de Weg Kenmerk: /

verijssel provincie PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. Ib/Zolé/éöO Datqj./: 0 1 JUL JULI 2016

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Subsidiemogelijkheden EFRO Oost-Nederland

Operationeel Programma EFRO Noord-Nederland

Kijk naar de mens, niet naar de rugzak. maar een kracht. Autisme is voor mijn werk geen beperking, Staan voor een baan. Manager Operations Jos Bruens

Huidig economisch klimaat

Kerngegevens Arbeidsmarktagenda oktober 2017 MEEST GESTELDE VRAGEN. Aan het werk. voor ouderen!

Memo woensdag 15 februari aanstaande Wat is de relatie tussen het beëindigen van de tijdelijke contracten bij WML en de aanstaande fusie?

CONVENANT GOLD - LOGISTIEKE ACHTERLANDREGIO S

Peter Deege. Dick Bovekerk, 52 jaar

Cluster Agro en Food Regio Zwolle

Functieprofiel Manager Corporate Communicatie TLN

Nieuwe kansen voor intermediairs

Conclusies enquête The Future Group. November 2015

Meting economisch klimaat, november 2013

Regio Rivierenland Team Onderzoek & Ontwikkeling J.S. de Jongplein WG Tiel Telefoon Businessplan: A15-corridor

Toespraak staatssecretaris H.A.L. van Hoof bij de opening van de miniconferentie O&O-fondsen op 10 september 14.00u in Den Haag

Werkgroep. Duurzame Inzetbaarheid van medewerkers, Lean en Vitale, Productieve medewerkers. Inventarisatie en start bijeenkomst

Ondernemerschap Programma. Van idee naar actie: nu én in de toekomst een succesvol fruitteeltbedrijf

Sectorplannen en centrumgemeenten Voorbeelden uit de praktijk. Voorlichtingsbijeenkomsten derde tranche December 2014 Arianne van der Meer

Uitgevoerd door Mijke Verhoeve, student aan de Hoge School Schroevers, in de maanden mei en juni van 2014

Impuls Aanpak jeugdwerkloosheid in de arbeidsmarktregio Actieplan jeugdwerkloosheid Regio Rivierenland

Dit is MKB-Nederland. Aanbod Lokale Partners

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen

Een goede loodgieter, daar zit iedereen om te springen

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector

12 december

Europese EFRO-subsidies voor innovatie en CO 2 -reductie

Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Strategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016

DE PARTICIPATIEWET VOOR U ALS WERKGEVER

Conclusies rapporten organiserend vermogen en snel groeiende bedrijven in Gelderland

Nieuwe kans op extra instroom

Welvarend Westfriesland

Spookfiles A58 is één van de projecten binnen het programma Beter Benutten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Samen werken aan lokale bereikbaarheid

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Het creëren van een innovatieklimaat

Regionaal Actieprogramma Aanpak Tekorten

MIRT- onderzoek goederenvervoercorridor Oost. Tiel 18 mei 2016 Programma manager: Zuhal Gül

Starten met export. Starters International Business

We zijn op ontdekkingsreis, in een gebied waar de huidige systemen leidend zijn maar onvoldoende werken. Bij een ontdekkingsreis hoort ruimte.

Starten met export. Starters International Business

Gelderland- een voorbeeld voor innovatief en duurzaam arbeidsmarktbeleid

PARTNERPLAN. Geen woorden maar Zaken AM Communicatie & Design / M. van Amsterdam

Ambitiedocument

Slimmer werken met mensen

Onderzoek naar de tevredenheid van middelgrote ondernemingen naar het gevoerde kabinetsbeleid. 14 september 2015

De ICT-Academy: Van werkzoekende tot ICT-specialist

Bijlage 2. Human Capital Agenda s

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Datum 12 april 2012 Onderwerp Inspectie Openbare Orde en Veiligheid rapport "Follow the Money"

Begrijpen Verbinden Meedoen communicatieplan transities sociaal domein Rivierenland

Onderzoek over zaken doen in Duitsland. Januari 2014

Grensverleggende brancheorganisaties UNETO-VNI. 21 april 2015 VNO-NCW en MKB-NL

HUDSON TALENT MANAGEMENT PARTNER BIJ HET SELECTEREN, MOTIVEREN EN ONTWIKKELEN VAN MENSEN

De motor van de lerende organisatie

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo

Bespaar tijd en geld

Dames en heren, 1 DVHN, 9 september 2015.

WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS?

Wat is maatschappelijk verantwoord ondernemen?

De Rabobank is een unieke bank. Wij hebben geen aandeelhouders, maar leden. We zijn een coöperatie.

Openbaar bestuur in regionale ecosystemen voor ondernemerschap

Bezoekadres Kenmerk Uw brief Bijlage(n) Maatschappelijke diensttijd, kansen en uitdagingen

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Innovatie support gids

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem

Tijdbom onder arbeidsmarkt financiële dienstverlening

Transcriptie:

Middelpunt Tekst: Xxxx Foto: Xxxx Xxx ledenmagazine VNO-NCW Midden mei 2014 #1 Joke Cuperus en Jan-Peter Müller Voor Twente liggen er kansen om het achterland van Rotterdam te worden Conny Verkerk: Ondernemers zitten te veel op hun eigen eilandje Toon Lepoutre Naoberkrediet verstrekt smart money Bekijk de extra s met 1

inhoud Middelpunt van de voorzitter mei 2014 En verder: ruimtelijke ordening & infrastructuur Het onvermoede achterland In gesprek met Jan-Peter Müller, algemeen directeur van familiebedrijf Müller Fresh Food Logistics BV, en Joke Cuperus, hoofdingenieurdirecteur van Rijkswaterstaat Oost-Nederland. 08 4 Verenigingsnieuws 11 Column - Bernard Wientjes 12 Uit de regio 13 Ledennieuws 20 BHV-training wordt spannende outdoordag arbeidsmarkt & onderwijs Een complex dossier Als ondernemer heeft u dagelijks te maken met uw personeel, het menselijk kapitaal van uw onderneming. Juist daarom heeft VNO-NCW Midden het dossier arbeidsmarkt en onderwijs benoemd. 16 27 Column - Martin Stor 31 de Drive - Nico Bakker van Oud Londen Groep 35 Column - Andries Greiner 36 Nieuwe leden Uitdaging Alstublieft! Een nieuw nummer van Middelpunt. We zijn er trots op dat we als vereniging ons eigen magazine overeind hebben kunnen houden. Waarom? Is een fysiek blad nog wel van deze digitale tijd? Wij vinden van 38 Agenda wel. Nieuwe media zijn snel, actueel, efficiënt, ik maak er zelf graag en veel gebruik van. Maar printmedia hebben nog steeds een hoge attentiewaarde. innovatie & duurzaamheid De dreun van duurzaamheid 24 39 Column - Marijke van Kan Het blijft prettig om een blad te voelen en in te kijken. En vooral: een fysiek blad benadrukt het verenigingsgevoel, de band die er is met en tussen leden. Het is daarom een bewuste keuze geweest op zoek te gaan naar een nieuwe uitgever die wil investeren in dit mooie communicatiemiddel. We zijn blij dat Ten Brink Uitgevers en Fizz ondernemers in marketing & com- Duurzaamheid is weliswaar allang niet meer het domein van betweters en wereldverbeteraars. Het is van overheden, onderzoekers en ondernemers en onmiskenbaar een belangrijk onderwerp, maar het is geen publiekstrekker (meer). COLOFON Middelpunt is een uitgave van werkgeversvereniging VNO-NCW Midden, het regionale netwerk van VNO-NCW voor ondernemers in Flevoland, Gelderland, Overijssel en Utrecht. We zijn dé ontmoetingsplek in de regio en behartigen de belangen voor onze 2.000 leden: ondernemers en managers met een eindverantwoordelijke positie in het bedrijfsleven. municatie kansen zien en bereid zijn gebleken samen met ons hernieuwd leven te blazen in het verenigingsmagazine. Het blad is volledig herzien, zowel qua vorm als inhoud, en met digitale uitbreidingen en mogelijkheden krijgt het alvast een vleugje van deze tijd mee. Let op Layar. Wij hebben de eerste stap gezet, nu is het aan u, lezer, om ook te investeren en te reageren. Ik daag u uit mee te denken en te schrijven over onderwerpen die er toe doen in bedrijvig Nederland. In dit eerste nieuwe internationalisering Export als middel voor groei 28 Informatie over lidmaatschap VNO-NCW Midden: www.vno-ncwmidden.nl/lidmaatschap T 055 5222606 E info@vno-ncwmidden.nl nummer maakt u kennis met verschillende rubrieken, die worden ingeleid door genodigden. Die rubrieken zijn niet toevallig gekozen, het zijn de lobbyspeerpunten waar het bestuur van de vereniging zich het komende jaar op richt: financiering, internationalisering, arbeidsmarkt & onderwijs, In 72 landen zijn op machines, voer- en vaartuigen camerasystemen gemonteerd van Orlaco. Om te groeien, richt ze haar pijlen echter niet alleen op Nederlandse bodem, maar ook ver over de grens. Maar hoe pak je dat aan? Met een grote dosis lef! Opzegging van het lidmaatschap moet voor 1 oktober van een jaar worden gedaan. Het lidmaatschap eindigt dan per 31 december van datzelfde jaar. De schriftelijke opzegging kan worden gericht aan de ledenadministratie van VNO-NCW Midden, Postbus 10475, 7301 GL Apeldoorn of ledenadministratie@vno-ncwmidden.nl. ruimtelijke ordening, innovatie & duurzaamheid. Samen met u en met de inbreng van onze ledengroepen (DGA, Industrie, HR) en kennispartners voorzie ik een mooi nieuw platform van en voor leden van onze vereniging. Pakt u de uitdaging op? Veel leesplezier, financiering Naoberkrediet De regionale traditie van naoberschap inspireerde vier mannen tot de oprichting van een kredietcoöperatie als alternatief voor bancair krediet. Bekijk dit artikel met 32 Uitgever Ten Brink Uitgevers Projectmanagement Sophieke Thurmer middelpunt@tenbrinkuitgevers.nl Redactie Nel Ezendam, Ron van Gent, Marsha Krosenbrink en Gerreke de Weijer (eindredactie) middelpunt@vno-ncwmidden.nl Ontwerp en vormgeving FIZZ Marketing & Communicatie Advertentie-acquisitie Angelique van der Wulp Fizz Marketing & Communicatie angelique@fizz.nl Druk Ten Brink, Meppel Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd of op enige andere wijze gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever is niet verantwoordelijk voor de redactionele inhoud van de advertorials. Jacco Vonhof, Voorzitter VNO-NCW Midden INTERACTIEF MAGAZINE Download de gratis Layar App Scan de pagina met Layar logo Ontdek onze extra content 2 3

verenigings nieuws mei 2014 verenigings nieuws mei 2014 Jong Management en VNO-NCW Midden intensiveren samenwerking Jong Management (JM) is de aan VNO-NCW gelieerde vereniging voor ondernemers, directeuren en managers tot 40 jaar. In Midden- en Oost-Nederland telt JM 9 kringen met totaal 270 leden. Voor VNO-NCW Midden een logische club om mee samen te werken en dat doen we dus ook. De samenwerking verliep goed, maar was niet altijd gestructureerd. In dit voorjaar zijn concrete afspraken tussen beide verenigingen gemaakt. Daarmee willen we nog meer verbinding en samenwerking tussen leden stimuleren. De afspraken hebben betrekking op het gezamenlijk optrekken in de lobby, een volwaardige vertegenwoordiging van Jong Management en VNO-NCW Midden in elkaars besturen en kringen en het met regelmaat samen organiseren van activiteiten. In het komende verenigingsseizoen staat in ieder geval een gezamenlijke bijeenkomst op het programma voor leden tot 45 en per VNO-NCW Midden-regio zal een bijeenkomst met de betreffende JM-kring plaatsvinden. Een mooie kruisbestuiving tussen beide netwerken lonkt! Ledenboek wordt Ledennet VNO-NCW Midden stopt met het uitgeven van het Ledenboek, het omvangrijke boekwerk met naw-gegevens van leden. In dit digitale tijdperk weegt de meerwaarde van het boek niet meer op tegen de drukkosten en het papiergebruik. Actuele ledengegevens zijn 24/7 online te raadplegen via Ledennet, het besloten deel van de verenigingssite www. vno-ncwmidden.nl. U heeft de mogelijkheid om gegevens te selecteren op regio, gemeente, bedrijfsindeling Kamer van Koophandel en groep (bijvoorbeeld bestuurslid Utrecht ). Het eerste jaarboek werd in 1989 uitgegeven door NCW Midden Nederland als hulpmiddel voor het doen ontstaan en verstevigen van persoonlijke en zakelijke contacten. In dat jaarboek waren gegevens van 774 leden opgenomen (2013: 2.000). www.vno-ncwmidden.nl/ledennet Verhuizing verenigingsbureau Het verenigingsbureau van VNO-NCW Midden verhuist. We verruilen na 27 jaar het monumentale pand in het centrum van Apeldoorn voor moderne huisvesting in La Tour, een kantoorgebouw aan een van de invalswegen van de stad. Daar vestigen wij ons samen met belangrijke partners van de vereniging: AWVN, Bouwend Nederland regio Oost, FME Regio Oost-Nederland en MKB-Nederland Midden. We hebben bij de keuze voor een nieuw onderkomen steeds verbinding gezocht met organisaties die actief zijn in de regionale belangenbehartiging voor ondernemers. Door fysiek in één gebouw te gaan samenwonen willen we nog beter samenwerken en krachtiger optrekken in gemeenschappelijke lobbydoelen, zegt Ron van Gent, directeur VNO-NCW Midden. Meer persoonlijk contact en uitwisselen van kennis tussen de belangenbehartigers komt de effectiviteit en efficiency van het werk ten goede. Bovendien passen de eigentijdse locatie, met nieuwe dynamiek en mogelijkheden, beter bij onze veranderende vereniging. De verhuizing van het verenigingsbureau zal per 1 juli 2014 een feit zijn. Vanaf die datum is het bureau gevestigd aan de Boogschutterstraat 1c, 7324 AE Apeldoorn (kantoorgebouw La Tour). Nieuwe voorzitter VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen Tijdens de ledenbijeenkomst op 13 februari in Hotel de Bilderberg is Marcel Hielkema benoemd tot nieuwe voorzitter van VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen. Hij neemt de functie over van Ed Velthuis, die ruim drie jaar het voorzitterschap vervulde. Hielkema is bestuurder-directeur van Dirkzwager advocaten en notarissen in Arnhem en Nijmegen, met ruim 250 medewerkers de grootste juridische dienstverlener buiten de Randstad. Marcel Hielkema (links) neemt de felicitaties en de voorzittershamer in ontvangst van Ed Velthuis. Als voorzitter van de regio maakt Hielkema ook deel uit van het provinciaal bestuur Gelderland van VNO-NCW Midden en het Algemeen Bestuur van de vereniging. Tevens is tijdens de ledenbijeenkomst bestuurslid René Jansen, directeur Bedrijven en Private Banking van Rabobank Rijk van Nijmegen benoemd tot vicevoorzitter van het bestuur VNO-NCW regio Arnhem-Nijmegen. Financiering via online effectenbeurs NPEX Financiering is speerpunt in de lobby van VNO-NCW Midden en dat is niet voor niets. Het is voor ondernemers steeds moeilijker om aan kredieten en financiering te komen voor uitbreiding van het bedrijf, innovatie of export. Ondernemers zullen vaker een beroep doen op mogelijkheden van de kapitaalmarkt, zoals private ecquity, informal investors of krediet coöperaties. U leest meer hierover elders in dit nummer van Middelpunt en kijk ook eens op de site Ondernemerskredietdesk. nl, waar enorm veel informatie te vinden is over vormen van financiering, met handige tools, webinars, whitepapers, een quick scan en meer. Een van de mogelijkheden voor krediet is NPEX, de online effectenbeurs voor MKB Nederland. NPEX is een jonge innovatieve online effectenbeurs voor MKB Nederland. Bij NPEX kunnen bedrijven, die voor hun activiteiten op zoek zijn naar kapitaal tussen de 250k en 10 miljoen, dit financieren door middel van het uitgeven van aandelen of obligaties. NPEX biedt investeerders de mogelijkheid om rechtstreeks te investeren in het MKB. Dit is nieuw. Enerzijds geeft NPEX de bedrijven de mogelijkheid hun activiteiten te financieren en anderzijds geeft NPEX investeerders en beleggers toegang tot het MKB. Net zoals bij multinationals krijgen MKB bedrijven zo de mogelijkheid om kapitaal bij verschillende partijen tegelijkertijd aan te trekken: banken, informals, kapitaalmarkt. Uit IMF onderzoek (World Economic Outlook 2006) blijkt dat het MKB hierdoor sneller groeit. www.ondernemerskredietdesk.nl www.npex.nl Jong Management Congres in Zwolle Zwolle is op 4 en 5 oktober 2014 gastl ocatie voor het Landelijke Jong Management Congres. Met het thema Be A REBEL, start your revolution heeft kring Zwolle de ambitie om een kwalitatief hoogwaardig en onvergetelijk congres neer te zetten. De huidige economische en maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een andere aanpak, andere ondernemingsvormen en lef om de bestaande kaders los te laten! Op het programma staan regionale en landelijke sprekers die het anders doen, hun nek uitsteken en succesvol zijn. Ook leden van VNO-NCW Midden tot en met 45 jaar zijn welkom op (een deel van) het congres. www.jmcongreszwolle.nl 4 5

verenigings nieuws mei 2014 Ledengroepen voor industrie, dga en hr Op verzoek van de leden ontwikkelt VNO-NCW Midden initiatieven om ondernemers in kleinschaliger verband met elkaar in contact te brengen en om kennis uit te wisselen. Leden uit een bepaalde branche of keten, of met een speciale kennis, brengen we bijeen om inhoudelijk te discussiëren of aan de slag te gaan met onderwerpen die de karakteristieke groep deelnemers aangaan. Dit gebeurt incidenteel rondom bepaalde thema s, maar ook structureel voor specifieke doelgroepen: - Voor directeuren-grootaandeel houders is in 2011 het DGA-Platform gestart. - Voor specialisten uit de industriële sector zijn de Industrietafels ontwikkeld. - HR-professionals kunnen deelnemen aan de HR-kring VNO- NCW Midden. De drie ledengroepen hebben ieder een of meer vaste partners, die samen met het verenigingsbureau en leden van de betreffende groep een jaar programma samenstellen. Bent u lid van VNO-NCW Midden en heeft u interesse in deelname in een of meer ledengroepen? Neem contact op met uw regiomanager of met het verenigingsbureau. De contactpersonen vindt u op de verenigingssite. www.vno-ncwmidden.nl/ledengroepen Word sterker, vaardiger kennis en opleidingspartner van middelpunt en gelukkiger Afscheid twee BOEM-leden H. van der Vleuten H. Klamer De Beleidsgroep Ondernemen, Ethiek en Maatschappij (BOEM) van VNO-NCW Midden heeft afscheid moeten nemen van twee leden van deze beleidsgroep. Na jarenlange deelname en inzet voor de thema s en het gedachtegoed van de BOEM heeft Hans van der Vleuten besloten zijn aandacht te verleggen. Hij zal zich onder andere gaan richten op het coachen van ondernemers. Daarnaast neemt de beleidsgroep afscheid van Huib Klamer. Vanwege zijn pensioen zal hij de dienst van VNO-NCW verlaten. Ruim 25 jaar heeft Huib zich als secretaris van de landelijke vakgroep levensbeschouwing bezig gehouden met de immateriële kant van het ondernemen. Jaarlijks was hij medeorganisator van de Bilderbergconferenties en diverse andere bijeenkomsten. Huib had een belangrijke rol in de verbinding met het landelijk bureau en VNO-NCW Midden op thema s als ethiek, duurzaamheid en maatschappelijke vraagstukken. De BOEM zal de inbreng van beide heren missen! De vereniging is hen veel dank verschuldigd voor hun jarenlange inzet en wenst hen voor de toekomst al het goede toe. Verenigingsbureau verhuist Per 1 juli 2014 is het verenigingsbureau van VNO-NCW Midden gevestigd aan de Boogschutterstraat 1c (kantoorgebouw La Tour) 7324 AE Apeldoorn Onze overige contactgegevens blijven ongewijzigd (Postbus 10475, 7301 GL Apeldoorn, T 055 5222606) Ook uw organisatie ontwikkelen door uw medewerkers te ontwikkelen? Bel 038 337 45 01 of e-mail info@bureauhtm.nl ontwikkelen van Gedrag, Communicatie & Leiderschap www.bureauhtm.nl 6

ruimtelijke ordening en infrastuctuur Tekst: Marion van Weeren Braaksma Foto: Patrick van Gemert/Zutphens Persbureau Infrastructuur en economische kansen in Oost-Nederland Het onvermoede achterland Geholpen door ons vlakke land en gedwongen door een hoge bevolkingsdichtheid zetten we de Nederlandse rivierdelta graag naar onze hand. Ruimtelijke ordening en infrastructuur zijn bovendien van belang om onze concurrentiepositie als exportland te bestendigen en liefst te verstevigen. Maar in tijden van economische teruggang en met een kabinet dat fors bezuinigt, zijn investeringen niet vanzelfsprekend. Een dubbelinterview over infrastructurele knelpunten en kansen in Oost-Nederland. Jan-Peter Müller is algemeen directeur van familiebedrijf Müller Fresh Food Logistics BV, een logistiek dienstverlener die zich ten doel stelt opdrachtgevers volledig te ontzorgen waar het gaat om hun distributiekanaal. Het bedrijf verzorgt voor zijn opdrachtgevers onder andere externe voorraadfaciliteiten, de administratie van kratten en pallets, het samenstellen van actiepakketten en distributie door heel Europa. De economische crisis speelt het bedrijf uit Holten weinig parten: Het voordeel van een familiebedrijf is dat we naar eigen inzicht een langetermijnvisie kunnen vasthouden en niet geregeerd worden door de beurs. Los daarvan is de foodsector vrij stabiel: bij hoogconjunctuur zie je minder stijging, bij laagconjunctuur minder daling. Bij het Rijk is de situatie anders. Dit kabinet wil zich houden aan de EU-begrotingslimiet van maximaal drie procent financieringstekort en bezuinigt daarom volop. In februari 2013 werd door minister Schultz van Haegen en staatssecretaris Mansveld een bezui- nigingspakket van 6,4 miljard aangekondigd op het zogeheten infrafonds. Negen infrastructuurprojecten werden geschrapt, andere werden uitgesteld. Rijkswaterstaat, als uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, krijgt daar direct mee te maken. Dus ook Joke Cuperus, hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat Oost-Nederland: Naast zijn werk is Müller actief bestuurslid van VNO-NCW Twente. Hij zet zich in voor verbetering van de infrastructuur in Oost-Nederland. Het is goed dat VNO-NCW Midden ruimtelijke ordening als speerpunt heeft benoemd. Nederland is nooit af, er is nog veel te doen. De N35, A1 en Twentekanalen zijn daar goede voorbeelden van. Als bestuurslid van VNO-NCW Twente zet Jan- Peter Müller zich in voor verbetering van de infrastructuur in Oost-Nederland. Bij de gezamenlijke vergaderingen van het Overijssels en Gelders Platform Verkeer en Vervoer, waarin verschillende regionale stakeholders zitting hebben, is ook Joke Cuperus aanwezig. In het kader van de bezuiniging infrafonds heeft de minister de besluitvorming over een aantal projecten heroverwogen. Daardoor worden in onze regio de verbreding van de A1 en de verdieping en verbreding van de Twentekanalen later uitgevoerd. Tussen Zwolle en Enschede De N35 is de kortste, maar zeker niet de snelste verbinding tussen Zwolle en Enschede. Die loopt namelijk via Apeldoorn over de A1 en de A50, zo n 40 kilometer om. Müller: Het ontwikkelen van de tweebaans N35 tot een vierbaans rijksweg A35 zou zeer welkom zijn voor de regio. Er is een klein stukje snelweg tussen Almelo en Enschede en er ligt bijna een tunnel bij Nijverdal. De plannen voor het doortrekken van de weg zijn er, maar er is geen geld voor. Tussen Zwolle en Almelo is de N35 in drie trajecten verdeeld. Rijkswaterstaat kent de stand van zaken. In juni 2013 sloot de minister met de regio een bestuurs overeenkomst voor de verbreding van het traject tussen Zwolle en Wijthmen. In februari van dit jaar ondertekende minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) het ontwerptracébesluit waarmee dit traject wordt verbreed tot twee keer twee rijstroken en om Wijthmen heen komt te liggen. Het startbudget voor de verbreding van het traject tussen Wijthmen en Nijverdal is in de bezuinigingen echter In onze netwerkvisie redeneren we in regio- en grensoverschrijdende corridors. gesneuveld. Wel is uit het programma Meer Veilig 3 en door de provincie geld beschikbaar gesteld voor de uitwerking en realisatie van maatregelen die de verkeersveiligheid moeten verbeteren. Gevraagd naar de ontwikkelingen rond het traject tussen Nijverdal en Wierden reageert Joke Cuperus: Voor de verbreding van de N35 op het traject Nijverdal Wierden loopt op dit moment een verkenning. Aslast en draagkracht Naast de N35 is er nog een doorn in het regionale oog: de afwaardering van vijftien van de 38 bruggen over de Twentekanalen. Het langste deel van de kanalen loopt van de IJssel bij Eefde, net ten noorden van Zutphen, via Hengelo naar Enschede. Ter hoogte van Delden heeft het een aftakking naar Almelo; vandaar het meervoud Twentekanalen. Müller: Over de afgewaardeerde bruggen mogen geen zware voertuigen meer rijden. Langs de Twentekanalen liggen veel boerderijen die afhankelijk zijn van zo n brug voor de levering van voer, het ophalen van melk en het bereiken van land aan de overkant van het kanaal. Nu moeten ze omrijden om veilig bij dat land te komen. Dat kost meer tijd en meer geld. De onderliggende vraag is of die bruggen niet verstevigd of vervangen kunnen worden ten bate van de regio en het gemak van de mens. Dat blijkt echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. 8 9

Column Bernard Wientjes Cuperus: Rijkswaterstaat beheert de Twentekanalen en is eigenaar van de bruggen. De bedoelde vijftien bruggen stammen uit de jaren 50, toen er in Nederland nog weinig intensief en zwaar verkeer was. Wij hebben aangegeven dat deze bruggen niet berekend zijn op de intensiteit en aslast van nu en dat ze onveilig worden wanneer zware landbouwvoertuigen en vrachtwagens er gebruik van maken. Het gaat dus niet om achterstallig onderhoud, maar om een Het is echt nodig dat er op de A1 over de volle lengte van het traject een rijstrook bijkomt vraag van ons aan de wegbeheerders (gemeenten en provincies) om zwaar verkeer niet meer over deze bruggen te leiden. De verantwoordelijkheden zijn hier verdeeld: Rijkswaterstaat onderhoudt de bruggen conform de draagkracht waarvoor zij destijds zijn gebouwd. De gemeente of provincie verzorgt het wegbeheer dat bij deze bruggen hoort en moet een besluit nemen over welk verkeer eroverheen mag en hiervoor zo nodig maatregelen nemen. De politie tenslotte moet dit besluit handhaven. Wil je deze bruggen toekomstvast maken door ze te verzwaren of vervangen, dan moet dat besproken worden met de minister in een regulier overleg. Ik begrijp de overlast en de emotie en ik begrijp ook dat dit verhaal een rationele benadering is, maar als het gaat om veiligheid kunnen we onze ogen ook niet sluiten. Het Rijk en de regio zijn nu overeengekomen een vervolgonderzoek te doen hoe het vracht- en landbouwverkeer in de regio het best afgewikkeld kan worden. Denken in corridors Het is tijd om groter te denken en Twente te bezien vanuit de economische functie voor Nederland. Al snel vallen dan de termen synchromodaliteit en multimodaal vervoer : jargon voor het vinden van de optimale combinatie van vervoer over de weg, het water en het spoor. Müller: Wij maken gebruik van alle vormen van vervoer. De weg is super flexibel en verreweg het snelst. Het spoor zit ertussenin, maar heeft de makke dat personenvervoer altijd voor gaat, waardoor goederenvervoer per spoor in Europa slechts een marktaandeel van 5% heeft. Het schip is het langzaamst, maar bijvoorbeeld uitermate geschikt voor bulkvervoer. Voor Twente liggen er kansen om het achterland van Rotterdam te worden richting het noorden van Duitsland, Polen en Scandinavië. Om de capaciteit uit te breiden en de kansen te verzilveren, moet er geïnvesteerd worden. Op het verlanglijstje staan de verbreding van de A1, de verbreding en verdieping van de Twentekanalen en de aanleg van een noordelijke aftakking van de Betuwelijn. Müller: Ten tijde van het beslissingstraject en de aanleg van de Betuwelijn waren er plannen voor een noordelijk aftakking naar Deventer en Twente. Dat spoor loopt echter door allerlei steden en dorpen, wat betekent dat het draagvlak voor de aftakking verdampt. Het denken in corridors van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu sluit hierop aan. Joke Cuperus kan echter alleen ingaan op vervoer over de weg en het water, omdat het spoor niet in de portefeuille van Rijkswaterstaat zit: De minister, dus wij ook, zijn voor multimodaal vervoer. In onze netwerkvisie redeneren we in regio- en grensoverschrijdende corridors, waarvan Rotterdam-Duitsland natuurlijk belangrijk is voor de weg (A1 en A15) en het water (de grote rivieren). Meer capaciteit Verruiming van de Twentekanalen is belangrijk voor de grootste binnenhaven van Nederland, die van Hengelo. Het zou ervoor zorgen dat ook de grote binnenvaartschepen Hengelo kunnen bereiken. Müller: In dat geval zal maximaal 50% van wat op de Maasvlakte binnenkomt per weg worden vervoerd en zal de rest per spoor en schip kunnen gebeuren. Ook op de weg is verbreding noodzakelijk. De A1 is een vrachtwagenintensieve weg waar meer wegcapaciteit de doorstroming en veiligheid ten goede zou komen. Op het traject Apeldoorn Azelo staan dagelijks op verschillende plaatsen files. Müller: Waar het verkeer wel rijdt, is het zo langzaamaan echt gevaarlijk vanwege de colonnevorming door vrachtwagens op de rechterrijstrook. Personenauto s kunnen er niet meer tussendoor om een afslag te nemen. Het is echt nodig dat er over de volle lengte van het traject een rijstrook bijkomt. BO-MIRT Joke Cuperus is het met Müller eens dat er op de A1 tussen Apeldoorn en Azelo iets moet gebeuren. Nu de bestuursovereenkomst voor verbreding van de A1 is getekend zal de autosnelweg tussen Apeldoorn- Zuid en Deventer worden verbreed naar twee keer vier rijstroken en tussen Deventer-Oost en Azelo naar twee keer drie rijstroken. De werkzaamheden worden gefinancierd door het Rijk én de regio en kunnen naar verwachting in 2017 starten. Ze concludeert: Als we de A1 en het Twentekanaal realiseren én als het spoor er zou komen, zou dat een corridor van Rotterdam naar Hengelo en Duitsland op alle modaliteiten zijn. Dan kan Twente doorgroeien. Nu alleen nog even de crisis bezweren. Pinautomaat Een beetje meer waardering. Het kabinet dat over 2013 als rapportcijfer een 4,9 kreeg van ondernemers in de jaarlijkse Forum enquête had er vast op gehoopt. Het kreeg het niet. De belangrijkste reden daarvoor is het automatisme waarmee de lasten het afgelopen jaar steeds zijn verhoogd. Tel maar even mee: de btw naar 21 procent, de assurantiebelasting en de accijnzen omhoog, de werkgeversheffing voor hogere inkomens verlengd, de leidingwaterbelasting en de frisdrankenbelasting omhoog, de kolenbelasting weer terug, net als de afvalstoffenbelasting. Het is lukraak geld verzamelen en zorgt voor veel ergernis. Ondernemers zijn het zat om als pinautomaat voor de overheid te dienen. Ook de ondernemers en bestuurders benadrukken dit. Onze belastingdruk, de werkgeverslasten zijn echt veel te hoog. Dat is niet vol te houden. Zeker niet als je het vergelijkt met onze omringende landen waar die veel lager zijn, stelt schoenenfabrikant Reynier van Bommel. (Ex) Randstad-baas Ben Noteboom verwijt de overheid arbeid en ondernemen alleen maar duurder te maken. Zo wordt onze concurrentiekracht ondermijnd, en dat is echt heel onverstandig aangezien we het daar juist van moeten hebben. Hopelijk is die boodschap overgekomen bij het kabinet. Ook gemeentes moeten echter bij de les gehouden worden. Het belastinggebied van Nederlandse gemeentes is te klein, stelt VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma onlangs in een interview. Dat zorgt voor te weinig ruimte voor eigen beleid. De oplossing? Een nieuwe eigen belasting voor gemeentes of anders het aftakken van een deel van de belastinginkomsten van het Rijk richting gemeentes. Ik weet zeker dat bij veel ondernemers bij mij in ieder geval wel bij dit soort uitspraken de rillingen over de rug lopen. Het is wel weer eventjes genoeg. De overheid ook lokaal moet leren om haar activiteiten af te stemmen op haar middelen, in plaats van andersom. En die waardering? Die mag allereerst worden opgebracht voor de 600 miljard aan nationaal inkomen dat jaarlijks door ondernemers met hun werknemers wordt verdiend. Bernard Wientjes Voorzitter VNO-NCW 10 11

uit de regio mei 2014 leden nieuws mei 2014 Pensioen- en Verzuimseminar Uitbreiding directie Kremer Groep De directie van de Kremer Groep is uitgebreid door de benoeming van Geno Mijnen tot adjunct-directeur. De Kremer Groep is er van overtuigd dat ze hierdoor een betere invulling kan geven aan haar innovatieve ambities. Door deze uitbreiding zijn ook enkele medewerkers intern doorgestroomd. De Kremer Groep bestaat uit 160 vaste medewerkers en heeft zich gespecialiseerd in installaties op het gebied van Elektrotechniek, Besturingstechniek, Telecom & ICT, Beveiliging en Solar. www.kremer.nl Richard Kremer, directeur Kremer Groep Verkiezingsdebat Presikhaaf, Arnhem Nominaties Koning Willem I Twee leden van VNO-NCW Midden zijn genomineerd voor de eervolle Koning Willem I Plaquette Duurzaam Ondernemerschap 2014, de prijs die duurzame innovaties beloont van kleine of grote organisaties. Het zijn Unipro uit Haaksbergen en Interface Nederland uit Scherpenzeel. Gefeliciteerd met de nominatie en veel succes bij de prijsuitreiking op 13 mei. www.kw1prijs.nl Winterwandeling NP de Hoge Veluwe Nieuwjaarsbijeenkomst Rivierenland Bijeenkomst n.a.v. Bilderbergconferentie Eerste kwartaal verenigingsjaar goed gestart In het eerste kwartaal van 2014 heeft de vereniging 33 bijeenkomsten georganiseerd, waaronder acht drukbezochte nieuwjaarsbijeenkomsten in januari en een enthousiast ontvangen nieuwe activiteit: de winterwandeling. 4 februari was een topdag voor de vereniging, met drie zeer verschillende bijeenkomsten op 1 locatie. De Industrietafel VNO-NCW Midden boog zich over het thema Talent voor Export, bestuursleden gingen diezelfde middag in gesprek met Bernard Wientjes en veertig leden hadden zich verzameld voor de kennisbijeenkomst over bestuurdersaansprakelijkheid. Bedrijfsbezoeken worden onverminderd gewaardeerd door leden. In februari en maart hebben diverse ondernemers hun bedrijf opengesteld voor een kijkje in de keuken. Boeiend, leerzaam en inspirerend. En verder? Nog veel. Het Regionaal Platform Defensie Bedrijfsleven organiseerde een uniek bezoek aan het Calamiteitenhospitaal en veel leden schreven zich in voor themabijeenkomsten over pensioen en verzuim, Logistieke Hotspot Rivierenland of Zakendoen in Duitsland. Ook is VNO-NCW Midden aangehaakt bij de organisatie van diverse debatten in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen. Benieuwd naar wat er de komende maanden nog op het programma staat? Kijk in de kalender op www.vno-ncwmidden.nl/ledennet. Naast slotbijeenkomsten en bedrijfsbezoeken noemen we in ieder geval de Zeilregatta op 13 juni. Noteren! www.vno-ncwmidden.nl/ledennet > bijeenkomstenkalender Bedrijfsbezoek aan Damen Bedrijfsbezoek Flevoland aan Compoworld Crama wint Cleantech Award De allereerste Cleantech Award is dit jaar toegekend aan ondernemer en voorzitter van VNO-NCW Stedendriehoek Dries Crama. Dat werd bekend gemaakt tijdens Cleantech Tomorrow, het duurzaamheidsevent dat 3 en 4 februari 2014 plaatsvond in Deventer. Crama is al jarenlang het boegbeeld voor innovatieve ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. Hij was initiatiefnemer van de Duurzame 100 en pleitbezorger van de energieneutrale regio. Als voorzitter van de Stedendriehoek Onderneemt, als ondernemer, maar vooral als mens is Crama de personificatie van economisch en ecologisch verantwoord ondernemerschap. Heeft u ook nieuws voor de rubriek Ledennieuws? Stuur uw tekst en foto s naar communicatie@vno-ncwmidden.nl. De redactie maakt een selectie op basis van actualiteit en nieuwswaarde. 12 13

uit de regio mei 2014 leden nieuws mei 2014 Regio Netwerk Duurzame 101 Gelders netwerk duurzame inzetbaarheid gestart Netwerk Duurzame 101 In het provinciehuis in Arnhem is in februari het startsein gegeven voor het regionale netwerk duurzame inzetbaarheid in de provincie Gelderland. Dat is bijzonder, want Gelderland is de eerste provincie die Subsidie voor werkgevers Rivierenland In het kader van het actieplan Jeugdwerkloosheid stelt het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt RAAK in Rivierenland tot en met 31 december 2014 twee subsidies beschikbaar, die het voor werkgevers (financieel) aantrekkelijk maken om een jongere in dienst te nemen. Het gaat om de Startersbeurs, die jongeren tussen de 18 en 27 jaar een kans geeft om een half jaar lang werkervaring en vakkennis op te doen tijdens een stage, zodat zij hun kansen op de arbeidsmarkt kunnen vergroten en verbeteren. Daarnaast zijn er vouchers beschikbaar voor werkgevers in de sector Transport & Logistiek. Om aanspraak te kunnen maken op deze subsidie moet u een jongere in dienst nemen voor een stage (BOL) of leerwerkbaan (BBL). Deze jongere moet gedurende een schooljaar minimaal 24 uur per week bij u werken. U krijgt de eerste zes maanden een bonus van 300 euro per maand voor het in dienst nemen van de jongere. Er zijn 20 vouchers beschikbaar. www.wapr.nl naast het Rijk het onderwerp duurzame inzetbaarheid hoog op de agenda zet. Ruim 150 Gelderse werkgevers waren aanwezig bij de startbijeenkomst van De duurzame 101 Gelderland. Het netwerk is bedoeld om kennis en ervaringen te delen tussen werkgevers en om het thema verder te verspreiden in de provincie. De duurzame 101 Gelderland is een initiatief van de Provincie Gelderland, in samenwerking met VNO-NCW Midden en SBB Kenniscentra Beroepsonderwijs-Bedrijfsleven. Ontwikkelaar van eiersorteer- en verpakkingsmachines Moba, Drukkerij Wedding en zorginstelling Pluryn zijn op de bijeenkomst benoemd tot ambassadeurs van het nieuwe netwerk. Zij zullen zich het komende half jaar inzetten voor verdere verspreiding van het thema duurzame inzetbaarheid binnen de provincie Gelderland. Zo zullen zij naast hun succesverhalen ook valkuilen delen met andere werkgevers uit de regio. Aanpak A15-corridor noodzakelijk Tijdens een bijeenkomst in februari in Rivierenland is de folder A15-corridor gepresenteerd. Het belang van de A15-corridor voor de BV-Nederland wordt onderbouwd door het in beeld brengen van de diverse economische waarden en activiteiten langs de A15. De centrale boodschap is gericht op het verbeteren van de verkeersveiligheid, het oplossen van regionale verkeersknelpunten en het verbreden van de A15. Een gegarandeerde doorstroming van het verkeer op de A15 is noodzakelijk voor de ontwikkeling van de regionale economie rond de corridor en voor de BV Nederland. Maar de doorstroming hapert, de maximale capaciteit van de A15 is bereikt, terwijl het weggebruik tot 2020 nog blijft toenemen (tot 12-14%, aldus RWS). De verkeersveiligheid van weggebruikers staat daardoor ook onder druk. De geografische ligging van de A15 en de combinatie van diverse multimodale faciliteiten vergroten de economische kansen (o.a. voor logistieke diensten) richting Europese afzetmarkten. De A15 is dé verbindingsschakel tussen vier van de tien Nederlandse logistieke hotspots i.c. de Haven Rotterdam, Maasvlakte, Rivierenland, Arnhem - Nijmegen (2013). Kortom, werk aan de winkel. VNO-NCW Midden heeft samen met VNO-NCW West, MKB Nederland/Midden, EVO en TLN het voortouw genomen om het belang van een goede doorstroming op de A15 scherp onder de aandacht te houden van politiek en overheid. In de komende tijd zal de lobby voor aanpak van de A15-corridor worden verstevigd. Contactpersoon Rob Oostermeijer, hoofd beleidszaken VNO-NCW Midden, 055 5222606, oostermeijer@vno-ncwmidden.nl. Stedendriehoek cleantech regio Eind 2013 hebben samenwerkende ondernemers, onderwijs en overheden in de Stedendriehoek gekozen voor het begrip cleantech als verbindend thema voor de regio. Cleantech is letterlijk schone technologie. Het helpt bedrijven en bewoners om duurzaam te produceren en consumeren. Productie wordt efficiënter en goedkoper, waardoor de concurrentiekracht verbetert. Het biedt tal van kansen voor innovatie, nieuwe werkgelegenheid en boven alles: een schone toekomst. VNO-NCW Stedendriehoek initieerde de profilering van Stedendriehoek als cleantech regio en ondersteunt dit waar het kan. Daarnaast is VNO-NCW founding partner in het Cleantech Center. In dit innovatieve centrum werken studenten uit allerlei lagen (niveaus) aan producten en diensten ten behoeve van het bedrijfsleven en kunnen bedrijven hun producten testen bij jongeren. www.cleantechregio.nl www.cleantechcenter.nl Rabobank ondersteunt VNO-NCW Achterhoek De Achterhoekse Rabobanken en VNO- NCW Achterhoek zijn voor drie jaar een sponsorovereenkomst aangegaan. Met de overeenkomst stellen de Rabobanken de regio Achterhoek van VNO-NCW Midden in staat om diverse projecten te initiëren of te ondersteunen die bijdragen aan de belangenbehartiging van het Achterhoekse bedrijfsleven en daarmee aan een economisch vitale regio. De sponsorovereenkomst onderstreept de rol van de Rabobank als coöperatieve kennisbank voor ondernemers. Ondernemers zijn steeds meer op zoek naar kennis die hen vooruit kan helpen in de eigen bedrijfsvoering. Rabobank en VNO-NCW Achterhoek delen het uitgangspunt dat je samen meer bereikt dan alleen. Daarom wil de bank haar marktkennis en expertise delen met ondernemers. Zo kunnen ondernemers nog beter inspelen op actuele ontwikkelingen in hun branche. De ondersteuning van de Rabobanken maakt het voor VNO-NCW Achterhoek mogelijk projecten op te pakken die voortkomen uit de strategische agenda Achterhoek 2020. VNO-NCW Achterhoek vertegenwoordigt de ondernemers in de regio in de agenda Achterhoek 2020. De belangenbehartiging richt zich naast Achterhoek 2020 voornamelijk op infrastructuur, arbeidsmarkt & onderwijs, financiering, innovatie en internationalisering. www.vno-ncwmidden.nl/achterhoek Visser & Visser start in Dubai Visser & Visser Accountants-Belastingadviseurs heeft een stap over de grens gezet. Sinds kort is er een vestiging operationeel in de Verenigde Arabische Emiraten, Dubai. Deze vestiging werkt onder de naam Watermill Consultants en heeft als primair doel internationale ondernemers te ondersteunen met hun business in de Verenigde Arabische Emiraten en de wijde regio. De United Arab Emiratis (UAE) heeft veel belastingverdragen met landen over de hele wereld. Dat zorgt voor veel mogelijkheden voor het opzetten van een perfecte fiscale structuur. Visser & Visser support ondernemers maximaal bij het opzetten van een bedrijf in het buitenland en is een unieke speler op de middenen kleinbedrijfmarkt op dit gebied. www.watermillconsultants.com AWL-Techniek opent fabriek in China Duitsland is het Walhalla van machinebouwers. Maar de snelgroeiende lasmachineproducent AWL-Techniek uit Harderwijk beconcurreert de oosterbuur wereldwijd steeds sterker. Eind 2013 is de productie van AWL-machines van start gegaan in China, in het industriële centrum Wuxi, een stad 175 km ten westen van de metropool Sjanghai. Wil je in de auto-industrie succes hebben, dan moet je wereldwijd kunnen leveren, aldus algemeen directeur Piet Mosterd. www.awl.nl Carintreggeland Voor Carintreggeland betekent duurzaam ondernemen bouwen aan en voor de toekomst, waarbij vanzelfsprekend de drie P s (People, Planet en Profit) meegenomen worden in besluiten. Het gaat ook over duurzame (kennis)relaties bouwen en onderhouden, slim inkopen om zo min mogelijk te verspillen en duurzame zorg voor het milieu in al onze gebouwen. Carintreggeland wil dit onderwerp bespreken tijdens een conferentie op 8 mei van 13.30 17.00 uur op het hoofdkantoor Cartintreggeland in Hengelo. www.carintreggelandgroep.nl 14 15

ARBEIDSMARKT EN ONDERWIJS Tekst: Martine Schuijer, secretaris Arbeidsmarkt & Onderwijs en Moniek Bom, kwartiermaker RPA IJssel-Vecht Foto: Patrick van Gemert/Zutphens Persbureau ARBEIDSMARKT EN ONDERWIJS Een complex dossier nader belicht! Als ondernemer heeft u dagelijks te maken met uw personeel, het menselijk kapitaal van uw onderneming. Uw personeel vormt een belangrijke schakel in uw bedrijfsprocessen, zonder goed opgeleid en voldoende personeel is groei van de onderneming onmogelijk. Juist daarom heeft VNO-NCW Midden het dossier arbeidsmarkt en onderwijs benoemd als een van haar speerpunten. Dit dossier omvat vele aspecten, zowel op lokaal, regionaal als landelijk niveau zijn er ontwikkelingen die het vermelden waard zijn! Martine Schuijer is secretaris Onderwijs & Arbeidsmarkt bij VNO-NCW Midden, coördineert alle activiteiten rondom dit speerpunt en stemt ontwikkelingen en lobby af met de landelijke vereniging, branches, overheid en onderwijs. Zij vindt het belangrijk ontwikkelingen te kunnen ondersteunen met voorbeelden uit het werkgebied van VNO- NCW Midden. In alle twaalf regio s is Martine op enigerlei wijze betrokken bij overleggen. Deze regionale benadering kenmerkt onze inzet; dicht op de ondernemer, vanuit het regionale perspectief de knelpunten aanpakken, is de meest effectieve methode. Moniek Bom is vanuit VNO-NCW Midden aan het werk voor het Regionaal Platform Arbeidsmarkt (RPA) IJssel-Vecht als kwartiermaker. Haar taak is om werkgevers meer te betrekken bij arbeidsmarktvraagstukken. Het RPA is een samenwerkingsverband van veertien gemeenten, onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven. Het is nu de bedoeling om als gezamenlijke partners in het RPA de stap van afstemming naar inhoudelijke, concrete samenwerking te maken, aldus Moniek. Dit heeft tot op heden geresulteerd in een gezamenlijke aanvraag voor de aanpak van de jeugdwerkloosheid en ESF-J en hebben we recentelijk een Sociaal Akkoord in de regio afgesloten. Sociaal Akkoord VNO-NCW werkt landelijk, samen met MKB-Nederland, aan het optimaliseren van de arbeidsmarkt. Ook in tijden van economische tegenwind zijn werknemers en werkgevers er bij gebaat dat de arbeidsmarkt goed functioneert. Sociale partners willen gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor het functioneren van de arbeidsmarkt ter hand nemen. Het Sociaal Akkoord dat vorig jaar is gesloten tussen werkgevers en vakbonden, brengt een gemeenschappelijke opvatting tot uitdrukking over de arbeidsmarkt, het ontslagrecht, de pensioenen, de flexcontracten en de WW. Deze gezamenlijke visie van kabinet, de vakbonden en de werkgevers is essentieel voor de economie en de overheidsfinanciën. Juist daarom vinden wij het van belang dat de uitvoering van de voorstellen uit het sociaal akkoord voortvarend ter hand wordt genomen. Uitgangspunten van het Sociaal Akkoord zijn dat mensen die werkloos worden zo snel mogelijk weer een baan krijgen en dat mensen met een handicap een reële kans krijgen om aan het werk te komen. Hoewel er op de arbeidsmarkt door de economische crisis nog sprake is van oplopende werkloosheid, zal de arbeidsmarkt over een aantal jaren gekenmerkt worden door tekorten en groeiende dynamiek. De kwalitatieve match tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt is in sommige sectoren/ondernemingen en voor sommige functies nu al een knelpunt, en dit zal toenemen. Investeren in opleiden, duurzame inzetbaarheid en vermijden dat niet werken aantrekkelijk is, is de beste remedie om ervoor te zorgen dat de productieve arbeidsparticipatie toeneemt. Dit moet in dienst staan van het versterken van de economie en bedrijvigheid. Door het Sociaal Akkoord wil VNO- NCW de invoering van een quotumregeling voor arbeidsgehandicapten voorkomen. Martine Schuijer (links) en Moniek Bom In de verschillende arbeidsmarktregio s van VNO- NCW Midden werken wij aan de vertaalslag van het landelijk Sociaal Akkoord naar regionale sociaal-economische agenda s. In deze regionale agenda s maken wij afspraken met de lokale overheid en onderwijsinstellingen, passend bij de regionale arbeidsmarktvraagstukken. Zo spraken diverse werkgeverspartijen in regio Rivierenland reeds in november 2011 met elkaar af dat ze voor 2014 tweehonderd extra banen of werkervaringsplaatsen beschikbaar stellen voor mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. De afspraken zijn vastgelegd in het Regionaal Sociaal Akkoord. In juli 2013, een half jaar voor de einddatum, was de 200e plaatsing een feit. Werkgevers dragen het initiatief een warm hart toe, mede vanwege de regionale verankering van het project. In de regio Zwolle (IJssel-Vecht) is onlangs een regionaal sociaal akkoord afgesloten. In vier jaar tijd zullen er 1.000 (leerwerk) banen beschikbaar worden gesteld door werkgevers. In het onderliggende werkprogramma staan de projecten opgenomen, die deze 1.000 (leerwerk)banen mogelijk moeten maken. Projecten zijn o.a. plan van aanpak Jeugdwerkloosheid, ESF-J en sectorplannen. Voor VNO-NCW Midden zijn dit voorbeelden hoe in de verschillende regio s sociaal-economische doelstellingen kunnen worden behaald. Crisismaatregelen Hoewel de eerste lichtpunten in de economie zichtbaar zijn, heeft Nederland te maken met oplopende werkloosheid. Op dit moment hebben circa 700.000 16 17

MARKETINGPARTNER VNO-NCW MIDDEN 18 mensen geen baan, de werkloosheid is in jaren niet zo hoog geweest. VNO-NCW dringt zowel op landelijke als op provinciale schaal (VNO-NCW Midden) aan op maatregelen die bijdragen aan het bestrijden van de werkloosheid. Naast middelen voor de doelgroep oudere werkzoekenden (67 miljoen, uitvoering door UWV) en jongere werkzoekenden (actieplan Jeugdwerkloosheid) is er door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geld beschikbaar gesteld voor sectorplannen. Minister Asscher van Sociale Zaken stelt daarvoor 600 miljoen euro subsidie beschikbaar voor de jaren 2014 en 2015. Met de sectorplannen kan een cofinanciering worden verstrekt aan werkgevers- en werknemerspartijen voor projecten die instroom of werkbehoud ten doel hebben. In regio Midden dragen wij in meer of mindere mate bij aan de totstandkoming of uitrol van sectorplannen. Onderwijs en techniek Onderwijs en scholing zijn cruciale factoren voor het optimaal benutten van talent in de steeds kennisintensiever wordende economie. Daarom moet de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt worden verbeterd. Ook zijn wij van mening dat er meer aandacht moet komen voor bèta-opleidingen en opleidingen in de techniek. Samenwerking tussen kennisinstellingen en het bedrijfsleven wordt daarom geïntensiveerd. Een van de grote zorgen is de terugloop van de instroom in technische opleidingen. Dit terwijl De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt moet worden verbeterd er tot 2020 ieder jaar 30.000 extra technici nodig zijn. In 2013 is daartoe het zogenaamde Techniekpact afgesloten. Dit pact markeert de start van een langjarige aanpak om te zorgen voor meer technisch geschoolde vakmensen. Het Techniekpact bevat maatregelen om techniek in het onderwijs te stimuleren, technische kennis van docenten te vergroten en bij- en omscholing van mensen met interesse in techniek te stimuleren. Met dit pact willen de ondertekenaars onder andere bereiken dat méér jongeren kiezen voor techniek en dat méér werknemers gaan en blijven werken in de technieksector. Daarmee behoudt Nederland haar positie in de wereldtop als het gaat om concurrentiekracht, innovatie en wetenschappelijk onderzoek. Ook bij de uitvoering van het Techniekpact is bewust gestreefd naar regionale inbedding. Zo wordt voor de uitvoering verwacht dat regio s en het bedrijfsleven financieel bijdragen aan het slagen van de maatregelen uit het Techniekpact. Het bedrijfsleven kan daarmee ook sturing geven aan de regionale keuzes die worden gemaakt. Dit verbetert de aansluiting van het onderwijs op de regionale vraag van het bedrijfsleven. VNO-NCW Midden investeert al jaren op de instroom van jongeren in de techniek. Succesformule daarbij is de organisatie van de Techniekdagen in verschillende regio s. Kinderen en jongeren kunnen tijdens deze techniekdagen op speelse wijze kennis maken met technische bedrijven (leden VNO-NCW Midden) en beroepen. Per techniekdag maken op deze manier gemiddeld 1500 kinderen kennis met de uitdagingen die de techniek te bieden heeft. Uitdagingen voor de komende periode De arbeidsmarkt is - en blijft - volop in beweging. Zo is bijvoorbeeld wetgeving over flexibel werken in de maak. Ook de decentralisatie van Rijkstaken richting gemeenten zal gevolgen hebben voor de wijze waarop de arbeidsmarkt is ingericht. Gemeenten worden in 2014 en 2015 verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. Een deel van deze taken hebben zij nu ook al, een deel nemen zij over van de Rijksoverheid. Gedachte achter de decentralisatie is dat gemeenten dicht bij inwoners staan en daardoor effectiever, met minder bureaucratie en goedkoper kunnen werken. Met name op het gebied van begeleiding van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zal de rol van de gemeenten groter worden. Hoe deze begeleiding in de praktijk vorm zal krijgen en welke uitvoeringsmaatregelen voor werkgevers worden gecreëerd zal in de komende periode nader moeten blijken. Uiteraard is onze inzet daarbij dat gemeenten de dienstverlening voor werkgevers eenduidig en toegankelijk inrichten. In de arbeidsmarktregio s wordt hard gewerkt aan de werkgeversdienstverlening van gemeenten. Voor VNO-NCW Midden is transparantie en toegankelijkheid van groot belang, zo stelt Moniek Bom. In de regio IJsselvecht geven we de werkgeversdienstverlening vorm door op subregionaal niveau platforms op te zetten voor ondernemers, onderwijsinstellingen en overheden. Gelukkig zien we in meer regio s goede voorbeelden van werkgeversservicepunten of werkloketten. Door uitwisseling van deze goede voorbeelden, hopen we het beste resultaat te bereiken voor alle ondernemers in ons werkgebied! In de komende periode zullen wij u op de hoogte houden van ontwikkelingen in wet- en regelgeving, de voortgang van de regionale sociaal-economische agenda s en het Techniekpact. Uit ervaring weten we dat wij onze werkzaamheden alleen kunnen doen met uw steun en uw stem! Laat ons daarom horen welke knelpunten op de arbeidsmarkt u ervaart en welke oplossingen u daarvoor heeft. We zijn benieuwd naar uw reacties en zullen daar in een volgende editie van Middelpunt graag aandacht aan besteden! strategie Meppel Zwolle Amsterdam ondernemers in marketing & communicatie concept creatie realisatie Vanuit een ondernemers- en resultaatgerichte visie en een doordachte strategie zet FIZZ creatieve communicatie effectief in. Want communicatie staat bij FIZZ voor resultaat. Meer weten over resultaatgerichte marketing- en communicatiestrategieën? Neem contact op met Michiel ten Brink (michiel@fizz.nl of bel 0522 24 61 62). www.fizz.nl

Tekst: Fiona de Heus Foto s: Patrick van Gemert/ Zutphens Persbureau Tijdens een tocht met de lyrics stuiten de medewerkers van AKG BV ineens op een slachtoffer. Onder leiding van Conny Verkerk (in het blauwe shirt) kunnen ze het reanimeren oefenen. Medicover en Hiawatha Actief maken uitje van BHV Verplicht nummer wordt spannende outdoordag Op een nazomerochtend verzamelen de werknemers van AKG BV in het buitengebied van Dalfsen. Hun outdoorkleding en de steps lijken op een bedrijfsuitje in de bossen te duiden en niets verraadt dat het hier eigenlijk om een BHV-herhalingsdag gaat. En zo is het ook bedoeld: outdoorbedrijf Hiawatha Actief uit Dalfsen en Medicover Veiligheidstrainingen uit Tiel hebben van de BHVherhalingsdag een groepsuitje gemaakt, compleet met certificering. Op een nazomerochtend verzamelen de werknemers van AKG BV in het buitengebied van Dalfsen. Hun outdoorkleding en de steps lijken op een bedrijfsuitje in de bossen te duiden en niets verraadt dat het hier eigenlijk om een BHV-herhalingsdag gaat. En zo is het ook bedoeld: outdoorbedrijf Hiawatha Actief uit Dalfsen en Medicover Veiligheidstrainingen uit Tiel hebben van de BHV-herhalingsdag een groepsuitje gemaakt, compleet met certificering. Medicover is het bedrijf van Conny Verkerk. Door haar medische achtergrond merkte ze dat de aanrijtijden van ambulances steeds langer duurden en ze hoorde dan ook steeds vaker van betrokkenen dat die graag hadden willen weten wat ze hadden moeten doen om de patiënt te helpen. Dat was voor Verkerk de aanleiding om te beginnen met het geven van medische trainingen. Eerst als freelance docent, en later vanuit een eenmanszaak. Het was nooit haar idee geweest om een eigen bedrijf te beginnen, maar klanten vroegen steeds vaker naar haar en toen ze vlak achter elkaar door twee grote klanten werd benaderd, durfde ze de stap te maken. In eerste instantie werkte ze vanuit haar huis, maar in 2010, toen ze vier jaar bezig was, is ze een pand gaan zoeken. Aan de noordzijde van bedrijventerrein Medel bij Tiel vond ze een prima uitvalsbasis waar ze haar bedrijf verder kon uitbreiden. Het pand was van een architect geweest, die er nauwelijks gebruik van heeft gemaakt, dus ze kon er zo intrekken. Inmiddels deelt ze de ruimte met zeven mensen en werken 35 freelancers door het hele land voor Medicover. Klanten vragen om one-stop-shopping, legt ze uit. En ik heb nooit nee gezegd. Dat is de reden dat haar medische trainingen werden aangevuld. Inmiddels bestaat haar aanbod uit 88 trainingen op het gebied van algemene veiligheid, vakgerichte veiligheid en intern transport, hijsen en grondverzet. Barst van de ideeën Bedrijven waar medewerkers en klanten komen, zijn verplicht om voldoende BHV ers in huis te hebben, die getraind zijn om eerste hulp te verlenen en in te grijpen bij brand en ontruiming. Alleen een opleiding doen volstaat niet, ze moeten ook jaarlijks op herhaling. Niet iedereen is even enthousiast over dit verplichte nummer, dus toen Verkerk tijdens een bijeenkomst van VNO-NCW Midden in contact kwam met Remco Stappenbelt en Diana Pekkeriet van Hiawatha Actief uit Dalfsen en Zwolle, kwamen ze samen op het idee om van de verplichte herhaling een leuk bedrijfsuitje te maken. Ik barst altijd van de ideeën en ik vind dat je als ondernemer moet samenwerken. Daarom ben ik ook altijd op de bijeenkomsten van VNO-NCW. Ik vind dat de meeste ondernemers veel te veel op hun eigen eilandje blijven zitten, aldus Conny Verkerk. In Hiawatha Actief heeft ze een gelijkgestemde gevonden. Pekkeriet en Stappenbelt hebben hun bedrijf in 2004 gestart. Pekkeriet kwam uit de reiswereld en toen de kinderen geboren werden, wilde ze De meeste ondernemers zitten veel te veel op hun eigen eilandje minder vaak naar het buitenland. Stappenbelt had een sportopleiding gevolgd en had al ervaring in de outdoorbranche. Samen zagen ze een toekomst in hun eigen outdoorbedrijf. Dalfsen heeft een mooie omgeving en hier was nog niets op dat gebied. Ze begonnen eerst met het organiseren van kanotochten op de Vecht naast hun toenmalige banen. Mede dankzij het goede weer dat jaar bleek de kanoverhuur een succes en al snel kwamen de plannen om uit te breiden. In overleg met de gemeente mochten ze het clubhuis van de ijsvereniging, dat in de zomer leegstaat, als uitvalsbasis gebruiken. En daar zitten we nog steeds, vertelt Pekkeriet. In de wintermaanden zitten we bij de plaatselijke horeca. Maar het bedrijf is inmiddels gegroeid naar circa dertig medewerkers in het hoogseizoen, er is een vestiging in Zwolle 20 21

Diana Pekkeriet van Hiawatha, Jur Zandbergen van Aufderhaar kunststof Groep B.V. en Conny Verkerk van Medicover. in elkaar gesmolten. Terwijl de medewerkers lekker buiten zijn, zien ze tijdens het steppen ineens aan de overkant een slachtoffer liggen. Of ze moeten iemand uit de Vecht halen en reanimeren, geeft Verkerk als voorbeelden. Alle belangrijke handelingen zitten in zo n dag, daarom werken wij ook als enige in Nederland NIBHV gecertificeerd bij dit uitje. Pekkeriet: Bedrijven willen toch ook wel elk jaar een uitje en met een BHV-uitje hebben ze een hartstikke leuke dag. Je kunt de BHV echt in de praktijk toepassen en daardoor blijft het ook nog wat beter hangen. OKT 2014 Start Your Revolution geopend en de activiteiten zijn inmiddels veel uitgebreider dan alleen kanotochten. Hiawatha Actief organiseert groepsuitjes voor bijvoorbeeld bedrijven en families. Omdat mensen steeds iets anders willen doen, verzinnen wij ook elk jaar wat nieuws. We proberen daarom originele groepsuitjes te bedenken. We zijn geen evenementenbureau; we hebben alles zelf, zoals de lelijke eendjes, lyrics (een kruising tussen een step en een snowboard), kickbikes, maar ook bijvoorbeeld een partyboot, legt Pekkeriet uit. Het idee is ontstaan op een bijeenkomst van VNO- NCW Midden waar we Conny tegen kwamen. We gaan zelf veel naar VNO-NCW-bijeenkomsten om te VNO-NCW is een serieuze club waar je ook gemist wordt als je er een keer niet bent netwerken. We vinden het belangrijk om op die manier ons bedrijf een gezicht te geven, want we merken dat anderen daardoor vertrouwen in ons krijgen en een uitje door ons willen laten organiseren. VNO- NCW is een serieuze club waar je ook gemist wordt als je er een keer niet bent, vindt Pekkeriet. Beetje saai Het organiseren van een BHV-uitje paste daarom goed bij de visie van Pekkeriet en Stappenbelt. In gesprek hierover met Conny Verkerk was het idee snel geboren: Onze medewerkers volgen ook BHV-trainingen en we merken dat zo n herhaling voor bedrijven een beetje saai is. Waarom zou je niet het nuttige met het aangename combineren? Samen hebben ze het idee verder uitgewerkt. Verkerk: We hebben het bedrijfsuitje en de BHV-herhaling De medewerkers van AKG BV hebben ook die ervaring. Ze reden met de Lyrics naar een uitkijkpunt bij de Vecht en hoorden daarvandaan Verkerk vanaf de overkant van het water met een (lotus-)slachtoffer om hulp roepen. Via een sluis moesten ze zo snel mogelijk bij het slachtoffer zien te komen om eerste hulp te verlenen. Later op de dag troffen ze ook een slachtoffer drijvend in de Vecht aan. Tijdens zo n dag is dat natuurlijk lachen, gieren, brullen. Je bevindt je in een openluchtsituatie en ineens moet je serieus aan de bak Maar zo gaat het in de werkelijkheid ook, benadrukt Pekkeriet. Alles erop en eraan Om alle handelingen die in een herhaling aan bod dienen te komen te kunnen oefenen, is een dag nodig; een halve dag medisch en een halve dag brandveiligheid. Pekkeriet: De groep van AKG was om negen uur bij ons en om half vijf waren ze klaar. Daarna hebben we de barbecue aan gedaan. Samen met de koffie en de lunch heb je dan echt een bedrijfsuitje met alles erop en eraan. Om ook afwisseling in het BHV-uitje te bieden, kunnen de bedrijven voor verschillende opties kiezen. Bij minder goed weer gebruiken we bijvoorbeeld de lelijke eenden in plaats van de Lyrics, dus deze uitjes kunnen ook rustig in de winter worden gehouden. Andere opties zijn bijvoorbeeld een GPS-tocht en met een motorbootje over de Vecht. Zo heeft de klant ook nog keuze. We kunnen het helemaal naar wens inrichten. Zowel Verkerk als Pekkeriet zijn blij dat ze samen tot deze innovatie zijn gekomen. Hiawatha Actief zet Medicover in voor de BHV-uitjes, Medicover probeert zoveel mogelijk bedrijven enthousiast te maken voor een herhalingsdag in Dalfsen. Daarvoor hebben ze onderling afspraken gemaakt, zonder iets op papier te zetten. Verkerk: We geloven in elkaar en je maakt de samenwerking opener en gemakkelijker door niet alles vast te leggen. Dit gaat gewoon lukken. Ze vervolgt: Veel ondernemers durven dit niet. Ze vinden het eng omdat ze bang zijn klanten kwijt te raken. Maar je moet lef hebben en over grenzen heen durven kijken. Dus heb je een idee, pak het op. Wees niet zo bedeesd en doe wat samen. Je moet sprankelend ondernemen. Be a REBEL, start your revolution! Met deze titel gaat het landelijke congres voor Jong Management op 4 en 5 oktober 2014 in Zwolle van start. Het congres inspireert bezoekers uit het hele land de rebel in zichzelf te zoeken: wat maakt jou als ondernemer succesvol door onderscheidend te zijn? Partners BE REBEL A REBEL JM Congres Zwolle 4 & 5 oktober 2014 JM Congres Zwolle Vanaf medio mei kunt u zich inschrijven op: www.jmcongreszwolle.nl 22 23

INNOVATIE EN DUURZAAMHEID Tekst: Andries Greiner Foto: Mona Alikhah, Monavid Fotografie De dreun van duurzaamheid? DE BOEM! Sinds een jaar of vijftien bestaat bij VNO-NCW Midden de Beleidsgroep Ondernemen, Ethiek en Maatschappij (BOEM). Ik mag er voorzitter van zijn en als ik moet uitleggen wat de BOEM doet, zeg ik dat de BOEM zich bekommert om de immateriële aspecten van het ondernemerschap. Na het uitspreken van die zin valt er vaak een korte stilte. Bij mijn toehoorders, die proberen zich snel een voorstelling te maken wat er dan zoal aan de orde komt in die BOEM, maar ook bij mij. Want ik realiseer me dat ik in dat ene zinnetje een kennelijk onderscheid aanbreng tussen materiële aspecten en immateriële aspecten van het ondernemerschap. Ik besef dat het onzin is, want het zijn de twee zijden van de medaille. Of drie: de beroemde drie P s (People, Planet, Profit) die de drie-eenheid vormen die zorgt voor duurzaamheid, voor continuïteit van de samenleving, van het milieu en van het bedrijfsleven. Los daarvan: we hebben het al lang niet meer over goed gedrag dat beloond wordt, maar over een economische noodzaak die scherp zichtbaar is geworden door de strijd om en op de energiemarkt. Duurzaamheid trekt niet Bij het brainstormen over het jaarthema van de BOEM komt steevast duurzaamheid als voorzichtige suggestie bovendrijven. Er ontstaat dan even steevast een zekere gemelijkheid. Duurzaamheid is weliswaar allang niet meer het domein van betweters en wereldverbeteraars. Het is van overheden, onderzoekers en ondernemers en onmiskenbaar een belangrijk onderwerp, maar het is geen publiekstrekker (meer). Iemand mompelde: Laten we het dan maar de dreun van duurzaamheid noemen. Sinterklaas Ik herinner me een gesprek van twee ondernemers, ongeveer 25 jaar geleden. Een ervan was lange tijd directeur geweest van een metaalbedrijf dat midden in een dorp staat. Hij vertelde dat hij zo veel als mogelijk zijn bedrijf voor de dorpsbewoners open stelde. In die tijd hadden nog niet alle woningen douches, maar ieder was welkom om in het weekeinde de douches in het bedrijf te gebruiken. Sinterklaas vertrok uit het fabriekspand, de postzegelclub vond er domicilie en het bedrijf organiseerde jaarlijks de bejaardenexcursie. De andere ondernemer was oprecht verbaasd en wilde graag weten wat de motivatie voor deze opstelling was. De reactie was dat het bedrijf nooit klachten kreeg over de onvermijdelijke overlast die het bedrijf veroorzaakte, dat er nooit werd ingebroken en dat de medewerkers niet alleen vanwege de producten - trots waren op hun bedrijf. De oud-directeur rekende voor dat deze maatschappelijke betrokkenheid hem zowel immateriële als materiële voordelen bood, het bedrijf feitelijk een license to operate verschafte. Complex geheel Dit verhaal vertel ik graag als ik een betoog mag afsteken over duurzaamheid of wat we nu inmiddels eigenlijk alleen nog maar als afkorting hoeven aan te duiden: MVO, maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ondertussen is dat een complex geheel geworden. De Duurzaamheidsmonitor, voor het laatst in 2009 in opdracht van de regering gemaakt, onderscheidt maar liefst elf thema s, variërend van klimaat en energie tot verdeling en ongelijkheid. In het rijtje ontbreekt overigens winstgevendheid, of we zouden Het begint met de voedingsbodem bij de mensen zelf het zo moeten begrijpen dat het bedienen van alle elf thema s als vanzelf leidt tot meer rendement. Grote ondernemingen maken expliciet dat ze duurzaam willen zijn. Unilever legt precies uit waarom: consumenten willen het, de detailhandel wil het, het leidt tot innovatie, het helpt nieuwe markten ontwikkelen, het bespaart geld en het inspireert medewerkers. Soortgelijke uitingen treft je aan op de websites van Philips en Albert Heijn. Eenvoud Terug naar de eenvoud, naar wat in bedrijven tot stand wordt gebracht, dikwijls als vanzelf, op een natuurlijke wijze. Ik vind het bijvoorbeeld geweldig inspirerend om te zien hoe de agrarische sector toegroeit naar productie zonder afval, waarbij ketens en kringlopen worden gesloten. Zo werken boeren en onderzoekers samen in ACR- RES (Application Centre for Renewable Energy, het toepassingscentrum voor duurzame energie, onderdeel van de Wageningen UR). Ze willen producten en reststromen tot maximale waarde brengen door waardevolle componenten in raffinagestappen van elkaar te scheiden. Uiteindelijk doel is volledig hergebruik. Duurzaamheid bij uitstek! Energie-akkoord VNO-NCW laat weten blij te zijn met het energie-akkoord. Men ziet het akkoord als een grote impuls voor de noodzakelijke verduurzaming van de Nederlandse economie. Het gaat om windmolens op land en in de zee, om duurzame energietechnologieën, om energiebesparing in huizen en kantoren en om een hoge plaats in de top 10 van de Clean Tech Ranking. (Dat laatste doet me glimlachen; in mijn jonge jaren ontstond de hitparade, opgevolgd door de top zoveel. Dat ging om muziek voor tieners. Nu worden er allerlei top zoveel lijstjes gemaakt, met de bedoeling uit- 24 25

Column Martin Stor beschikt en op welke wijze dit aangetoond kan worden. Bij dat laatste valt te denken aan getuigschriften, foto s, verslagen, krantenknipsels, etc. Het kan ook gaan om het via een toets in kaart brengen van de nog ontbrekende kennis, waarna een aangepaste, sterk verkorte opleiding volgt. Zo heeft Timmerbedrijf IJzerman in Heerde onlangs samen met ROC Friese Poort een aantal medewerkers aan het diploma Timmerkracht Nieuwbouw niveau drie geholpen. eenlopende ambities aan te jagen, te meten aan veelal arbitraire criteria. Maar ambitie heeft gewoonlijk een andere moeder of vader dan een hoge plek op een dergelijk lijstje). Arnold Heertje Ik hoorde onlangs de bejaarde, maar nog steeds goed op de actualiteit aangesloten professor Arnold Heertje verklaren dat de terughoudendheid van de consument om geld uit te geven zeer begrijpelijk is. Onze economie is door zuinigheid en appeltjes voor de dorst sterk geworden. Maar, zo betoogde hij, diezelfde Het meeste steken ondernemers van elkaar op zuinigheid kun je ook inzetten voor energiebesparing in huizen en gebouwen. De consument geeft daar blijk van. Heertje heeft gelijk: kijk maar naar de spectaculaire groei van het aantal zonnepanelen op de daken van huizen of de kosten die mensen maken om hun huizen beter te isoleren. Die investeringen doet men gretig, bijna ongeacht de duur van de terugverdientijd. Toegegeven: de subsidieregeling en de tijdelijke (?) verlaging van het btw-tarief hebben daarbij een goede rol gespeeld. Maar het begint met de voedingsbodem bij de mensen zelf. Composiet bruggen Ook ik zie het energie-akkoord als een belangrijke stap, maar meen gelijktijdig dat de echte successen uit de bedrijven komen. Schaap Shipcare in Lelystad, de bouwer van succesvolle Volvo Oceanrace-boten, ontwikkelt momenteel bruggen van composiet materiaal. Daarmee krijgen die verbindingen een sterk ver- lengde levensduur ten opzichte van hout en andere materialen. Wie het bedrijf bezoekt, komt onder de indruk van de mogelijkheden van composiet. Toen ik er was, werd er met Delftse TU-studenten gewerkt aan de Solarauto, een project van Wubbo Ockels. Licht, ijzersterk materiaal dat de tand des tijds zal doorstaan. Het Nieuwe Werken Evenzo interessant is wat in de bedrijfsvoering aan verduurzaming tot stand wordt gebracht. Het Nieuwe Werken trekt de aandacht. Het binnen bepaalde grenzen tijd- en plaatsonafhankelijk werken komt tegemoet aan moderne werk- en leefarrangementen. Bij Microsoft op Schiphol zijn goede ervaringen opgedaan, net als op een aantal Rabobanken en bij VGZ in Arnhem. Zelf merkte ik in mijn bedrijf dat niet alle medewerkers het prettig vinden. Bij herinrichting van het kantoor was berekend dat flexibele werkplekken voor twee derde van de medewerkers voldoende zou zijn. Het leidde s ochtends tot een run op bepaalde plekken en uiteindelijk trof ik op een bureau een bordje aan met de tekst: Dit is de flexibele werkplek van Karin! Wat je al weet, hoef je niet te leren Zo op het oog misschien minder voor de hand liggend, maar voor mij zonneklaar is de bijdrage aan duurzame inzetbaarheid van mensen die door EVC wordt geleverd. EVC staat voor Erkenning van Verworven Competenties. Velen zullen de situatie herkennen: je hebt kennis en ervaring opgebouwd, gebruikt die in je werk, maar een promotie of een hoger salaris zit er niet in, want je hebt dat diploma niet. Frustrerend en onterecht. Nu bestaat er voor verschillende beroepen een EVC-instrumentarium, een set onderzoeksmiddelen die laten zien over welke competenties iemand Duurzaamheidskring In de grafische branche heeft de opkomst van de thuis knutselende desktoppublisher geleid tot een scherpe keuze van de ondernemers voor specialisatie en excellentie. Daarbij zoeken de ondernemers elkaar op. In diverse regio s zijn duurzaamheidskringen opgericht, waarin de deelnemers kennis en ervaring uitwisselen. Het gaat om duurzaamheid in brede zin: over milieucertificatie, maar ook over personeelsmanagement, carpoolen, etc. Zo verheft de branche zich boven zichzelf en wordt ze van sector onder druk, koploper in duurzaamheidsambities. Uw bedrijf in beeld Middelpunt gaat een nieuwe fase in. Het blad wordt goed verzorgd en mooi vormgegeven door onze nieuwe uitgever, maar we willen het functioneler maken. Dat doen we door de leden van VNO-NCW Midden uit te nodigen zich in het blad te presenteren met duurzaamheid/maatschappelijk verantwoord ondernemen als kader. Want al het overheidsbeleid en alle onderzoeksinspanningen ten spijt, het meeste steken ondernemers van elkaar op. Het gaat om de slimme oplossingen, de bruikbare en uitvoerbare tips. Misschien zelfs wel om de kanteling die je het bedrijf gegeven hebt, waarbij de winstgevendheid van het bedrijf werd en wordt vergroot, mede dankzij het dienen van sociale en ecologische doelstellingen. Door dat via Middelpunt met elkaar te delen wordt VNO-NCW Midden ook zelf een duurzaamheidskring. Leiderschap in crisistijd De laatste BOEM-bijeenkomst had als thema: Leiderschap in crisistijd. Inleiders waren Hans Kamps, kroonlid van de SER, tot voor kort voorzitter van de ABU (Algemene Bond van Uitzendondernemingen) en Bob Hutten, directeur van cateraar Hutten. Zonder te vervallen in peptalk hebben zij op basis van eigen ervaring met de zaal nagedacht over hoe een bedrijf door deze moeilijke tijd geloodst kan worden en hoe we daarbij met onze medewerkers omgaan en hoe we hun duurzame inzetbaarheid kunnen verzilveren. Het thema dat de BOEM nu agendeert, is de zin en onzin van social return on investment, de aanbestedingseis van overheidsopdrachtgevers om werkzoekenden voor een project aan te nemen. U hoort van ons. Maar ook los daarvan zetten we graag het gesprek over duurzaamheid voort in Middelpunt, nieuwe stijl. Ik reken op uw bijdrage. Een nieuw tijdperk Technologie heeft altijd gevolgen voor de manier waarop mensen productief zijn, hun kennis delen en met elkaar samen leven. Technische uitvinden gebruiken wij nu voor de indeling van onze geschiedenis - voor en na de uitvinding van boekdrukkunst, stoomtijdperk etc. De tijd waarin we nu leven noemen we het informatietijdperk, we leven in het tijdperk waarbij iedereen met iedereen verbonden is. Zouden we over een tijdje praten over het 3D-printen-tijdperk? Bij de boekdrukkunst kwam de technologie voor het snel delen op locatie van het geschreven woord tot stand. Via de 3D-printtechnologie kunnen we niet alleen informatie delen maar ook producten delen. Zodra een 3D-model beschikbaar is in de computer dan kun je het binnenkort op iedere plaats op aarde maken. Als die technologie ook nog beschikbaar komt voor de consument dan zijn de mogelijkheden enorm. De macht van de monniken gebaseerd op de vaardigheid van handmatig kopiëren, verminderde enorm door de boekdrukkunst. Zo kan ook 3D-printen de positie van eigenaren van huidige productiemiddelen enorm beïnvloeden. Als u als ondernemer een draaibank, freesmachine, spuitgietmachine of iets dergelijks heeft dan gaat uw wereld de komende tijd veranderen. In het 3D-printtijdperk zult u opnieuw uw businesskansen moeten definiëren. De grote vraag is alleen wanneer deze technologie nu echt beschikbaar komt. Voor kunststof is de technologie inmiddels goed industrieel toepasbaar. Bedrijven maken niet alleen prototypes maar ook enkelstuks en kleine serie producten die gewoon in het eindproduct verwerkt worden. Met metaalprinten ligt dat anders. Een ding weten we zeker, de technologie wordt volwassen. Aan u als ondernemers wordt gevraagd om een inschatting van het tijdsverloop te maken. Dat is niet te berekenen, dat betekent een inschatting maken, jezelf oriënteren (niet uit te besteden!) en ondernemen. Ik geloof in ieder geval dat het een technologie betreft die ons een stapje dichter bij een betere, een ook duurzamere wereld kan brengen. Martin Stor Directeur Achterhoeks Centrum voor Technologie www.act-nu.nl 26 27

internationalisering Foto: Patrick van Gemert/Zutphens Persbureau Ogen rechts, links, achter, compleet overzicht dat is Orlaco Orlaco ziet export als motor voor groei In 72 landen zijn op machines, voer- en vaartuigen camerasystemen gemonteerd, waarop staat: Made in the Netherlands. Bedrijf van herkomst is Orlaco, dat alle producten ontwikkelt en produceert in eigen land. Om te groeien, richt ze haar pijlen echter niet alleen op Nederlandse bodem, maar ook ver over de grens. Een grote verandering confronteert de vier muizen Pieker, Peins, Snel en Snuffel: er is een stuk kaas gejat. Pieker en Peins blijven zitten en vragen zich af wat er gebeurt. Snel en Snuffel trekken daarentegen de sportschoenen aan en gaan erop uit. Zo voelt Van Beusekom zich ook wel eens als hij met zijn koffertje naar Japan gaat. Iedereen vraagt zich af wat ik daar doe en zegt dat het niet kan, waar ik mee bezig ben. Maar het kan wel. Het managementboek Wie heeft mijn kaas gepikt? gaat in op de veranderingen die elkaar tegenwoordig in een rap tempo opvolgen. Hoe speel je als ondernemer daarop in? Zie je verandering als uitdaging of verlamt het je? Het boek inspireert Henrie van Beusekom. Hij is directeur van Orlaco, een Nederlands bedrijf geboren en getogen in Barneveld dat zich anno 2013 een multinational mag noemen. Orlaco staat voor Ogen rechts, links, achter, compleet overzicht. Jaarlijks maakt het bedrijf honderdduizenden cameraproducten en verkoopt deze wereldwijd. Streven is optimaal zicht te bieden rond alle grondverzetmachines, trucks, kranen, heftrucks, schepen en hulpverleningsvoertuigen. Orlaco werkt met meer dan honderdvijftig medewerkers continu aan innovatie om voor iedere situatie een professionele zichtoplossing te bieden en meer veiligheid, efficiëntie, schadereductie en comfort te creëren. Het hoofdkantoor is gevestigd in Barneveld, daarnaast zijn er vestigingen in USA, Canada, Azië en een aantal Europese landen, zoals Duitsland en Frankrijk. Blinde hoek In 1989 nodigde de gemeente Amsterdam Henrie van Beusekom uit om een oplossing te zoeken voor zichtproblemen van vrachtwagens. Aanleiding was een tragisch ongeval met een vuilniswagen die rechtsaf ging, waarbij twee kinderen om het leven kwamen. Oorzaak was de grote blinde hoek, waarmee de chauffeur kampte. Orlaco was toen al geruime tijd bezig met de zichtverbetering op voertuigen. Wij waren de pioniers van Nederland op dit gebied, vandaar dat Amsterdam al snel bij ons uitkwam. Zo monteerden we de eerste camera op een Amsterdamse vuilniswagen, waarmee de chauffeur zicht kreeg op wat hij normaal gesproken niet ziet. Dat biedt veiligheid en comfort. Daarnaast ging de efficiëntie omhoog want de chauffeur zag alles en kon sneller zijn werkzaamheden uitvoeren. Het eerste camerasysteem ontstond vanuit huis. Van Beusekom bestelde uit een folder een paar camera s uit Taiwan en bij de lokale hema kocht hij tientallen kleine televisies om er vervolgens de beeldbuisjes uit te slopen. Rond 1990 kocht hij afgekeurde printplaatjes van Philips die in zijn systemen goed functioneerden. Ook de eerste beeldschermen kwamen uit Eindhoven. Eind jaren negentig kwamen de dodelijke ongevallen met vrachtwagens en vuilniswagens door de blinde hoek steeds meer in het nieuws. Vanaf 2003 werden de camera s wettelijk toegestaan als middel voor indirect zicht en de installatie van camerasystemen op vrachtwagens nam een vlucht. Een op de vier nieuwe vrachtwagens werd ermee uitgerust. Orlaco zag zijn markt exploderen. Anno 2012 wordt echter nog maar een op de zes nieuwe vrachtauto s voorzien van een camera. Het kost geld en de spiegel zit er al op, is het veel gehoorde commentaar, vertelt Van Beusekom. Truckfabrikanten zullen nooit standaard camera s inbouwen, zoals dat nu wel gebeurt met personenauto s. Personenauto s worden meer gekocht op emotie, is de verklaring en de systemen zijn goedkoper. Vrachtwagenfabrikanten concurreren hard met zo goedkoop mogelijke basismodellen. Waarom zou je in China je eigen concurrent opleiden? Dosis lef Toch boekt Orlaco 39 miljoen euro omzet in 2012. Volgens Van Beusekom is het succes te danken aan een dosis lef, toeval en eigenzinnigheid. Zo veroorzaakte in 2009 de financiële crisis vraaguitval. Onze reactie was uitbreiden en investeren. Ik ging ervan uit dat het niet overal zo slecht zou gaan en bouwde een nieuwe productiehal. Bouwen was nu voordeliger en ik had de tijd en de middelen. Orders om de nieuwe hal te vullen waren er niet. Tot in 2010 de tsunami toesloeg in Japan en een grote camera-fabriek van een van mijn concurrenten werd weggevaagd. Plotseling was onze nieuwe fabriek dus hard nodig en was iedereen blij dat we deze anti-cyclische beslissing genomen en uitgevoerd hadden. Deze dosis lef voert Orlaco wereldwijd. Zo zet het Nederlandse bedrijf voet aan wal in Japan, waar durf geen overbodige luxe is, aangezien je in het land der techneuten een technisch apparaat aan de man wilt brengen. Je komt Japanse bedrijven eigenlijk niet binnen zonder introducé, maar die hadden we niet. Dus daar stond ik als kaaskop met mijn tolk voor de deur van een grote machinefabrikant om het toch te proberen via de portier. Een lange adem is noodzaak, het gaat niet vanzelf. Je moet gewoon beginnen, net zoals Snel en Snuffel: Sportschoentjes aan en gaan. De Japanners keken hem in eerste instantie wel vreemd aan. Ze voelen zich superieur op dit vlak en domineerden jarenlang de wereldmarkt. Orlaco is een relatief klein bedrijf dat nog niet exact weet hoe het moet, dus maken we het zo sterk mogelijk. Ik kwam in Japan met mijn onverwoestbare camera s, en daar was een markt voor: de camera s die zij ontwikkelden, gingen kapot. 28 29

Made in The Netherlands Orlaco produceert in eigen land en verkoopt veel camerasystemen in het buitenland, waaronder Azië. Dit in tegenstelling tot de meeste elektronicaproducten die van Aziatische komaf zijn. De camerafabrikant kiest ervoor om niet goedkoop te produceren in een van de lagelonenlanden, maar om zoveel mogelijk in eigen hand (en land) te houden. De medewerkers van Orlaco zetten de camera s in elkaar, waarna ze wereldwijd geëxporteerd worden. Onderdelen komen veelal uit Nederland, variërend van metalen clipjes uit Ermelo tot kunststof beschermkapjes uit Tilburg. Faalkosten spelen hierin een rol, legt Van Beusekom uit. Bij het maken van tienduizenden producten zijn er hooguit enkele niet in orde. Als je dit laat maken in bijvoorbeeld China, zijn vaak de eerste tientallen exemplaren defect. Dat mag je terugsturen, maar dan heb je al een probleem. Ook als wij een onderdeel willen veranderen, gaat dat eenvoudig in eigen land. Een andere belangrijke reden om niet in Azië te produceren, is concurrentie, vertelt hij. Het is niet slim om een Chinese fabrikant het geheim van de smid toe te vertrouwen. Daarmee leid je je eigen concurrent op en waarom zou ik dat doen? De kans is niet gering dat hij er eerst duizend maakt voor jou en daarna in veelvoud voor zichzelf om ze vervolgens door te verkopen. Robuust Door de jaren heen focust Orlaco zich op betrouwbaarheid en kwaliteit. We leveren robuuste camera s en monitoren die jaren blijven werken en functioneren onder extreme omstandigheden. Daar vragen onze klanten om en dat is ook een reden om zoveel mogelijk onderdelen van Nederlandse makelij te gebruiken. Alleen eenvoudige schroefjes en boutjes komen uit Aziatische werkplaatsen en bijvoorbeeld kleine LCD-schermen die slechts vijf fabrieken ter wereld produceren. Van alle lenzen komt een ruime meerderheid uit Korea, dus deze importeren we ook. Dat Orlaco nu levert aan Japanse bedrijven, komt omdat haar producten niet snel stuk gaan, stelt Van Soms maakt het niet uit welke keuze je maakt, als je maar durft te besluiten Beusekom. Onze afnemers werken in sectoren als de wegtransport, mijnbouw en scheepvaart en vragen om robuuste camera s en monitoren die tegen een stootje kunnen en in iedere situatie optimaal beeld leveren. De Argentijnse brandweer rijdt met bosbrandvoertuigen uitgerust met speciale warmtebeeldcamera s van Orlaco. In Siberië rijden gigantische grondverzetmachines met behulp van camerasystemen in de mijnen onder barre omstandigheden. De camera s zijn super sterk en ze zijn in veel situaties absoluut noodzakelijk, legt Van Beusekom uit. De machines die in de Russische mijnen worden gebruikt, zijn zo reusachtig groot, die rijden zo over een personenauto heen zonder het überhaupt te merken. De eerste klant die ik daar bezocht, noemde het killing machines. In Siberië kan het heel slecht weer worden, dan is een camera cruciaal voor die mannen om veilig te kunnen werken. De chauffeur ziet niet wat er gebeurt, maar de camera waarschuwt hem met sensoren. Hij krijgt een akoestisch signaal en ziet op zijn monitor of er een voertuig of een persoon achter hem staat, zodat hij op tijd kan stoppen. Snel en Snuffel Inmiddels worden de zichtoplossingen van Orlaco verkocht in maar liefst 72 landen. Van Beusekom: Rusland, Japan, Peru, Chili, je kunt het eigenlijk zo gek niet bedenken of we zitten er. Onlangs was ik in Dubai, waar het me opviel hoe weinig Nederlandse bedrijven daar waren, terwijl de inwoners niet alleen alles nodig hebben, maar daarvoor ook de financiële middelen in huis hebben. Vastbesloten en met een mentaliteit om iets te doorbreken, wil hij mensen motiveren om net als de muizen Snel en Snuffel aan te slag te gaan. Er verandert veel en ja, er valt heus wel wat te klagen. Maar het is belangrijk om je vleugels uit te slaan en te weten waar de winst te behalen valt. Soms maakt het niet uit welke keuze je maakt, als je maar durft te besluiten. Oftewel; geen gepieker of gepeins, maar doen. Net als Snel en Snuffel. Je moet zorgen dat je bij de winkel blijft! Aan het woord is Nico Bakker, directeur-eigenaar én oprichter van de Oud London Groep. Ik ben gewoon in het vak gerold. Mijn vader nam in 47 een uitspanning met stalling over en maakte daar een theesalon van. Als kind heb ik altijd meegewerkt in de winkel. In 1972 nam ik het bedrijf over van mijn vader, en vanaf dat moment ben ik bezig geweest om Oud London uit te breiden tot wat het nu is. Mijn werk is mijn grote hobby, ik werk nog steeds 7 dagen in de week, ook nu ik wat ouder word. Hotel-restaurant Oud London in Zeist is de basis van de Oud Londen Groep. Een hotel met vergaderzalen, feestzalen, een à la carte restaurant en een brasserie. Daarnaast bestaat de groep uit restaurant Hermitage in Zeist, Catering Oud London in Utrecht en Golfbaan Sluispolder in Alkmaar. Overal ben ik wel een paar keer per week. Het horeca-vak is een mooi vak, maar het is hard werken, van s morgens vroeg tot s avonds laat. En niet alleen maar door buffelen hè, oog voor detail hebben, goed voor je personeel zorgen, altijd een vriendelijk woord en een glimlach voor je klanten hebben. Zoals mijn vader altijd zei: Je moet zorgen dat je bij de winkel blijft. Dat moet ook wel in deze tijd. Het is voor iedereen zwaar, vergaderlocaties worden minder vaak gehuurd en met name de prijzen voor hotelkamers staan onder druk. Ik weet heel goed wat de inkoop van een hotelkamer is, en momenteel geven de meeste hotels hun kamers gewoon weg. Er wordt geen marge meer gemaakt. Ik roep bij deze alle hoteliers van Nederland op om de rug recht te houden. Tot zover en niet verder, we kunnen onze kamers niet weggeven! Lever constante kwaliteit en maak voldoende marge dan kom je als overwinnaar uit deze crisis. Tekst: Xxxx Foto: Xxxx De Drive Naam: Nico Bakker Functie: Directeur Bedrijf: Oud London Groep Motto: Mijn werk is mijn grote hobby 30 31

Toon Lepoutre financiering Tekst: Marion van Weeren Braaksma Foto: Patrick van Gemert/Zutphens Persbureau Financiering zoeken voor een kansrijk ondernemingsplan, maar banken zijn terug houdend. De groei van je bedrijf zien stokken en werknemers moeten ontslaan. Het overkomt menig ondernemer in het MKB. Van de 4,15 miljoen arbeidsplaatsen in het MKB aan het begin van 2013 gingen er iedere werkdag 160 verloren. In de statis tieken zijn de effecten zichtbaar: de werkloosheid stijgt en de economie vertraagt. Er moet dus iets gebeuren, vindt ook het kabinet, dat steeds meer plannen lanceert om slapend geld wakker te schudden en private initiatieven te stimuleren. BEKIJK DE FILM, SCAN DEZE PAGINA MET LAYAR Kredietcoöperatie als alternatief voor de bank Innovatief krediet geworteld in traditie In de Achterhoek hadden vier mannen geen stimulerende maatregelen nodig. De regionale traditie van naoberschap inspireerde hen tot de oprichting van een kredietcoöperatie als alternatief voor bancair krediet. Je naober is in het Achterhoekse dialect je buurman. Dat die in het buitengebied enkele honderden meters verderop kan wonen geeft naoberschap concreet betekenis: iedere bewoner heeft de plicht en het recht buurtgenoten te helpen daar waar nodig. Het is iets vanzelfsprekends, iets dat je gewoon doet, zonder bijbedoelingen. De oprichters en deelnemers aan Naoberkrediet willen, ingegeven door deze traditie en op zuiver ideële basis, bedrijven uit de regio helpen bij het bereiken van hun bedrijfsdoelstellingen door elkaar krediet te verschaffen. Wij willen het ondernemersklimaat ondersteunen, de werkgelegenheid stimuleren en het huidige tij van sociaal-economische krimp in deze regio zoveel mogelijk keren, dan wel de schade beperken, zegt Toon Lepoutre, een van de vier oprichters van Naoberkrediet en tevens voorzitter van het bestuur. Coöperatief model De initiatiefnemers van Naoberkrediet sloegen de handen ineen met een andere kredietcoöperatie in oprichting, C.O.P. Veluwe, en prof.dr.ir. Gert van Dijk van de Universiteit Nyenrode. Samen ontwikkelden zij een coöperatief model voor kredietverstrekking. Het is Financiering is een van de lobbyspeerpunten van VNO-NCW Midden, het is de smeerolie van de economie. VNO-NCW Achterhoek communiceert daarom actief over Noaberkrediet, heeft een informatiebijeenkomst georganiseerd voor haar leden en was medeorganisator van de startbijeenkomst in januari. een model waarvoor geen bankvergunning nodig is onder de Wet Financieel Toezicht, noch toezicht door de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. De crux is dat kredietgevers en -nemers lid moeten zijn van de coöperatie op het moment van kredietverstrekking. We zijn geen bank en voeren geen betalingsverkeer uit. Daarvoor blijven de leden van Naoberkrediet gewoon klant bij hun huisbankier. Het is voor ons van het grootste belang zorgvuldig om te gaan met andermans geld Een potentiële kredietnemer moet lid worden van de coöperatie zodra het krediet wordt toegewezen. Hij neemt deel in het eigen vermogen van Naoberkrediet met de aankoop van een certificaat van 1.000 euro. Kredietgevers worden kapitaalleden en kopen voor 10.000 euro een certificaat. Over deze bijdrage aan het eigen vermogen ontvangen zij dividend. Willen kredietgevers meer bijdragen, dan kunnen zij obligaties kopen, waarover zij een gegarandeerde rente ontvangen. Kredietgevers ontvangen over de obligaties een hoger rentepercentage dan op een vrij opneembaar spaartegoed bij de bank, maar dat is zakelijk gezien ook het enige voordeel. Waarom doet een kredietgever mee? Voor het hoge rendement doe je het niet, erkent ook Lepoutre. Het krediet dat je verstrekt is risicodragend. Slechts een keer per jaar, op een transactiedag die we zullen organiseren, zijn de certificaten en obligaties die je hebt gekocht verhandelbaar. Verhandelen is bijvoorbeeld aan de orde als een kredietgever uit de coöperatie wil stappen of als nabestaanden het verstrekte geld willen terugzien. 32 33

Column Andries Greiner schrijven. Dat wordt voorgelegd aan de kredietcommissie, bestaande uit een accountant, een oud-bankman en een ondernemer uit bij voorkeur dezelfde branche als die van de aanvraag. De commissie beoordeelt het plan op de financiële rondrekening, duurzaamheid en innovatief vermogen. Luidt het oordeel van de kredietcommissie positief, dan laat zij dit het bestuur weten. Het bestuur accordeert en laat het bedrag uitboeken. Maar van terughoudendheid is in de Achterhoek geen sprake. We hebben inmiddels ruim dertig potentiële kredietgevers bezocht en hebben 2,0 miljoen euro aan toezeggingen verzameld. Vanuit de naober-gedachte en compassie met de regio heerst bij Ondernemers bieden zich spontaan aan als coach, anderen stellen hun tijd pro deo ter beschikking mensen met vermogen een gulle houding. Iedereen komt over de brug. Dat het onderwerp leeft blijkt ook uit de reacties op berichten over Naoberkrediet in de regionale media. Naast kredietgevers bieden ondernemers zich spontaan aan als coach van een kredietnemende ondernemer, anderen stellen hun tijd pro deo ter beschikking, omdat ze het initiatief steunen. En potentiële kredietnemers melden zich. We hebben er momenteel twaalf. Tijdens de startbijeenkomst van Noaberkrediet in januari is het eerste krediet uitgereikt aan installatiebedrijf Voerman uit Groenlo. Zorgvuldige werkwijze De core business van Naoberkrediet is het verstrekken van kredieten tussen 50.000 en 300.000 voor en door leden van de kredietcoöperatie. De financieel-administratieve uitvoering wil Naoberkrediet uitbesteden. Lepoutre. Het is voor Naoberkrediet van het grootste belang zorgvuldig om te gaan met andermans geld. Ons hele toewijzing- en uitvoeringproces is daarop ingericht. Van een aanvraag moet duidelijk zijn dat de ondernemer ook bij banken gekeken heeft. Na ontvangst maken we het liefst een afspraak bij de ondernemer thuis om gevoel te krijgen bij diens persoonlijke situatie. Bovendien doen we antecedentenonderzoek in ons regionale netwerk, dat dankzij het hier heersende naoberschap meestal goed op de hoogte is. Is dit allemaal in orde, dan wordt de ondernemer gevraagd een kernachtig businessplan te Risicobeperkende maatregelen Naoberkrediet verstrekt smart money: kredieten die verplicht gekoppeld zijn aan de inzet van een coach uit de pool van geselecteerde Naobercoaches. Gedurende de looptijd van het krediet, die vijf tot zeven jaar bedraagt, spreken kredietnemer en coach jaarlijks vier keer af. De coach wordt bovendien ingezet om poolshoogte te nemen als het niet goed gaat met de rentebetalingen en aflossingen. Zo verwacht men veel ellende te voorkomen of deze in ieder geval op tijd te zien aankomen, zodat men passende maatregelen kan nemen. Want het kan natuurlijk ook misgaan: We houden er rekening mee dat vier procent van de kredietverstrekkingen niet terugkomt vanwege faillissementen. De banken rekenen overigens inmiddels met het dubbele. Wel moeten we zo snel mogelijk toewerken naar een financiële buffer voor calamiteiten. Daarom starten we direct met het reserveren van een percentage van wat we wegzetten aan kredieten. We moeten tenslotte niet zelf in de problemen komen. Om het risicodragende gehalte voor de kredietgevers nog verder te beperken, probeert Naoberkrediet bij Agentschap NL een borgstelling te regelen. Na toewijzing via de BMKB-regeling (Borgstelling MKB-kredieten) staat de overheid borg voor 70 tot 80 procent van het verstrekte krediet. Naoberkrediet doet bovendien een beroep op beschikbare publieke middelen bij gemeentelijke, regionale en provinciale overheden. Vliegwiel C.O.P Naoberkrediet is een regionaal initiatief. Samen met C.O.P. Veluwe dekt het ongeveer tweederde van de provincie Gelderland. Waar Naoberkrediet het gebied vanaf de IJssel ten oosten van Arnhem bedient, neemt C.O.P. Veluwe het gebied tussen de IJssel en het IJsselmeer, inclusief Arnhem, voor zijn rekening. In het zuiden van de provincie is nog geen activiteit te bespeuren, maar dat kan veranderen. Lepoutre: We hebben een blauwdruk ontwikkeld waarvan iedere geïnteresseerde gebruik mag maken. Je hebt een groepje mensen nodig dat ervoor wil gaan. Het kost ontzettend veel tijd, maar als de passie er bij de deelnemers is, levert het meer energie op. Ik hoop dat het een vliegwiel wordt. Een nabije provincie, een groot goed Vorig jaar leidde ik in Harderwijk een debat tussen Gelderse Statenleden, gemeentebestuurders en leden van VNO-NCW Noord-Veluwe/Valleiregio. De bedoeling was na te gaan hoe de provincie Gelderland vordert bij de uitvoering van het coalitieakkoord. Tegen het eind van de bijeenkomst wilde ik het nog even over de plannen van minister Plasterk voor de bestuurlijke herindeling van Nederland hebben (eigenlijk moet ik niet te zeer naar hem verwijzen; wat hij doet, staat immers in het regeerakkoord, maar voor het gemak ). Het lukte me niet. De Statenleden reageerden nauwelijks, één gaf aan het een volstrekt non issue te achten, een ander was niet bij voorbaat tegenstander, maar och Mijn onderwerp kon de gemoederen niet verhitten. Inmiddels weten we dat een deel van het werkgebied van VNO-NCW Midden, Utrecht en Flevoland, in de ogen van de minister nog maar twee jaar als zelfstandige provincies zal bestaan. Het is niet moeilijk te bedenken dat het niet bij die twee provincies blijft, ook al spreekt de minister vooralsnog geruststellende woorden voor de overige provincies. Het argument voor de opschaling is het verminderen van bestuurlijke drukte. Maar wat is een geëigende manier om die drukte te verminderen? Mijn eerste gedachte is: de bestuurlijke processen doorlichten en nagaan welke dubbelen of anderszins overbodig zijn. Zo ontstaat ruimte voor meer gerichte bestuurlijke aandacht en dus meer bestuurlijke kwaliteit. Zo niet de minister. Hij beperkt het aantal bestuurders. Dat vermindert weliswaar de drukte, maar wordt het daardoor beter? Mijn eigen ervaring is dat het voor ondernemers en hun organisaties van betekenis is dat hun publieke bestuurders voor hen bereikbaar zijn. Het gaat om het bevorderen van samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen, waarbij de provincie een prikkelende en voorwaardenscheppende rol heeft. Daarnaast behartigt de provincie de belangen van ondernemers als het gaat om infrastructuur, bedrijventerreinen, vergunningen etc. Exact daarin steekt een glansrol voor een regionale vereniging als VNO-NCW Midden! Een nabije provincie met een gemakkelijk bereikbaar provinciaal bestuur is een groot goed, vind ik. Andries Greiner Voorzitter Beleidsgroep OndeR neming, Ethiek en Maatschappij (vm. gedeputeerde provincie Flevoland) 34 35

nieuwe leden van 1 januari t/m 15 maart 2014 Welkom aan de nieuwe leden W. Hento ing. M.W. Wildeboer ing. G.B.J. van der Aa E.T. Knorren mr. L. Kamps L. Nijhof M.T. Strating AA E. Vels ir. F. Smit ir. B.C.M. Gouders R.J.H. Veldman E.D.H. de Lange drs. S.P. Zandhuis N.M.P. Schothuis P. Boekweg E. van Dijkhuizen J.H. v.d. Glind F. van Gemert mr. H.P. Plas VNO-NCW Achterhoek ing. R. Gerritsen*, algemeen directeur Imetaal Staalbouw BV, ULFT A.C. de Groot, DGA/directeur Polyketting BV, ZELHEM mr. L. Kamps*, DGA/notaris Van Weeghel Doppenberg Kamps Notarissen, DOETINCHEM C.B.P. Krug*, managing director Hosokawa Micron BV, DOETINCHEM J.R. Lansink, salesmanager Kamstrup BV, DOESBURG L. Nijhof, Corridors BV, DOETINCHEM C.J.T. te Pas, DGA/directeur TP Metal BV, S-HEERENBERG p.m. Roedema, bedrijfsleider Aaltens Constructie Bedrijf, AALTEN ir. F. Smit, eigenaar Oranje Select, DOETINCHEM VNO-NCW Arnhem-Nijmegen dr. C.P. Boele*, voorzitter college van bestuur HAN Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, ARNHEM A.P.M. Driessen MBA*, directievoorzitter Rabobank Rijk van Nijmegen, NIJMEGEN mr. J.T. Haandrikman*, districtsdirecteur bedrijven ABN AMRO Bank NV, ENSCHEDE M.T.G.W. van den Hoogen, DGA/ eigenaar M&M Security Rhenen, MILSBEEK mr. R. Olde, advocaat-aandeelhouder Poelmann van den Broek NV, NIJMEGEN J. de Waal*, managementassistente De Gelderlander, NIJMEGEN VNO-NCW Eemland mr. B. Schrijver BBA*, bureaumanager Turner BV, LEUSDEN VNO-NCW MKB Flevoland A.L. Greiner**, voorzitter Vereniging Bedrijfskring Lelystad, LELYSTAD E.T. Knorren, DGA/directeur Loko ITspecialisten, ZEEWOLDE S. van Ligtenberg, DGA/directeur Enodes, LELYSTAD M.T. Strating AA, directeur MKB Advies/ DGA Countus accountants + adviseurs, ALMERE H. Talen*, vestigingsmanager Maximacentrale GDF SUEZ Energie Nederland NV, LELYSTAD E. Vels, voorzitter Bedrijfskring Zeewolde, ZEEWOLDE VNO-NCW IJsseldelta ing. G.B.J. van der Aa*, manager Imtech Industrial Services Noord-Oost BV, COEVORDEN e.a.p. de Bokx*, CEO Schoeller Allibert Services BV, ZWOLLE drs. A.M.L. van Dalen MBA, Raad van Bestuur Frion, ZWOLLE drs. G. Frühling RA, director Deloitte Accountants BV, ZWOLLE W. Hento, directeur Bureau HTM, Zwolle l. Lageweg*, directeur Alewijnse Zwolle BV, ZWOLLE mr. C.J. Netjes**, directeur Netjes Steenwijk Holding BV, STEENWIJK mr. H.P. Plas, advocaat Dommerholt Advocaten, ZWOLLE (voorheen lid namens Royal HaskoningDHV) dr. C.P. Boele drs. A.M.L. van Dalen G.W. Pol*, Rabobank Staphorst/ Rouveen, STAPHORST VNO-NCW Noordoost-Overijssel e.e. Stoevelaar, DGA/directeur Wolving Field Group BV, STEGEREN VNO-NCW Noord-Veluwe R. van Emous*, controller Benelux Trouw Nutrition Nederland BV, PUTTEN M.R. Holm*, directeur Dusseldorp Inzameling en Recycling BV, LICHTENVOORDE B. Meijnen, directeur Hittech Gieterij Nunspeet BV, NUNSPEET (voorheen lid van VNO-NCW Achterhoek) n.m.p. Schothuis, directeur Scheer & Foppen Installatietechniek BV, HARDERWIJK VNO-NCW Rivierenland P. Boekweg, algemeen directeur Davanti Warehousing BV, ZALTBOMMEL E. van Dijkhuizen* sales Olie & Benzine Servicestation H. van Dijkhuizen BV, TIEL ing. E.R. Duivelshof MSc, directeur Oostendorp Installatietechniek BV, TIEL J.H. van de Glind*, senior sales executive Securitas branche Tiel, TIEL (voorheen lid namens M&M Security Rhenen) P. Meijering DGA/directeur Paul Meijering Metalen BV, ZALTBOMMEL ing. R.A. Rosman VMG-QA manager Sachem Europe BV, ZALTBOMMEL mr. J.T. Haandrikman H. Koopman VNO-NCW Stedendriehoek S. Aalders*, general manager Regus Het Rietveld, APELDOORN J.G. van Beem, projectleider Pluryn Werkt Pluryn, VOORST e. Beltman, DGA/directeur Nefit Industrial BV, DEVENTER drs. M.L.S. Buitink RA, manager IT Advisory Baker Tilly Berk NV, ZWOLLE H.R. Dommerholt, directeur Westfalen Medical BV, DEVENTER F. van Gemert-de Heus, vennoot/ tekstschrijver Zutphens Persbureau, ZUTPHEN ir. B.C.M. Gouders MBA, manager Commercie HumanCapitalCare BV, ENSCHEDE mr. A. Hovestad*, manager bedrijfsvoering Zuidweg & Partners, DEVENTER A.G.B. van Hulst, projectleider BAM Utiliteitsbouw BV Regio Arnhem, * Nieuw contactpersoon bij bedrijf ** Bedrijf is nieuw lid Uw gegevens Actuele gegevens van leden van VNO-NCW Midden zijn op ieder gewenst moment online te bekijken via Ledennet, het besloten deel van de verenigingssite www.vno-ncwmidden.nl/ledennet. Gebruik hiervoor uw inlogcodes. Naast het inzien van gegevens van bedrijven en contactpersonen van leden kunt u in Ledennet selecties maken op branche, op regio, woonplaats e.d. (kies in Ledennet voor Ledenlijst ). P. Meijering ARNHEM (voorheen lid van VNO-NCW Rivierenland) G.H.Th. Janssen, directeur Innovatiegilde Pakhuis Noorderhaven BV, DOETINCHEM drs.ing. M.A.W. Klein Paste*, vestigingsdirecteur Heijmans Utiliteit, APELDOORN ir. A.G. Nijhof MBA*, voorzitter Raad van Bestuur Tauw Group BV, DEVENTER ing. L.K. Pennings, directeur offsure BV, APELDOORN d.j. Veldhuizen, algemeen directeur Vos Techniek, APELDOORN R.J.H. Veldman, directeur IBP Interieurbouw, TERWOLDE mr. M.W. Verhoeven, DGA/advocaat Liesveld Advocaten, APELDOORN ing. M.W. Wildeboer, hoofd adviesgroep Royal HaskoningDHV BV, DEVENTER A.G.B. van Hulst VNO-NCW Twente t.t. Eshuis*, commericeel manager Artica BV, OOTMARSUM e.d.h. de Lange, CFO/lid Raad van Bestuur TKH Group NV, HAAKSBERGEN G.C. van de Logt RA*, voorzitter Raad van Bestuur Livio, ENSCHEDE p. van Marle, directeur bedrijven Twente ABN AMRO Bank NV, ENSCHEDE p.g.g. Muntel*, directeur Beheersmaatschappij Hegeman Nijverdal BV, NIJVERDAL drs. R. Nijkamp*, directeur Mkbasics.nl, VRIEZENVEEN W.G.F. Schrander*, Raad van Bestuur (a.i.) Trivium Meulenbelt Groep, ALMELO G.J.M. Schröder, DGA/algemeen directeur Schröder Vastgoed, ALMELO R. Werger, algemeen directeur Oxilion, ENSCHEDE VNO-NCW Utrecht A. den Drijver, regiomanager Midden Regionaal Platform Defensie- Bedrijfsleven Midden, DRONTEN mr. S. Fierst van Wijnandsbergen*, bedrijfsjurist Grant Thornton Accountants en Adviseurs BV, WOERDEN M.M.G. de Geest-Verhoeven*, regiomanager UWV Utrecht, UTRECHT drs. S.P. Zandhuis, partner Boer Croon Management BV, AMSTERDAM VNO-NCW Valleiregio H. Koopman,* bedrijfsdirecteur Koopman Cargo BV, NIJKERK Via Ledennet kunt u ook wijzigingen in uw gegevens doorgeven aan de ledenadministratie (kies voor Uw gegevens ). Wilt u een (nieuwe) pasfoto toevoegen aan uw gegevens, uw inlogcodes opvragen of wijzigingen rechtstreeks doorgeven, stuur dan een mail naar ledenadministratie@ vno-ncwmidden.nl of neem contact op met het verenigingsbureau via 055-5222606. 36 37

agenda Column Op de verenigingssite www.vno-ncwmidden leest u verslagen, kunt u foto s bekijken en inleidingen downloaden van onze bijeenkomsten. mar i jk e van kan Donderdag 22 mei 2014 Zeilregatta 2014: VNO-NCW Achterhoek VNO-NCW Eemland 2 0 13-2 0 14 Juni 2014 B I J E E N KO M S T E N Voorjaarsexcursie Thema: Rollebolle in Zwolle Tijd: vanaf 13.30 uur Locatie: Zwolle V N O - N CW M I D D E N B ES TA AT U IT 12 R EG I O S Vrijdag 13 juni 2014 ACHTERHOEK I J S S E L D E LTA STEDENDRIEHOEK R EG I O A R N H EM - N IJ M EG EN N O O R D O O S T- O V E R I J S S E L T WENTE EEML AND N O O R D -V E L U W E UTRECHT FLE VOL AND RIVIERENL AND VA L L E I R E G I O VNO-NCW Noord-Veluwe Slotbijeenkomst Tijd: 16.00-19.00 uur Donderdag 5 juni 2014 VNO-NCW Rivierenland Zeilregatta Tijd: 11.30 18.30 uur Locatie: Team Heiner, Lelystad Vrijdag 20 juni 2014 VNO-NCW IJsseldelta en VNO-NCW Noordoost-Overijssel Meet & Greet 2014 Slotbijeenkomst Tijd: 16.30 19.30 uur Locatie: Landgoed Het Laer, Ommen Donderdag 26 juni 2014 Slotbijeenkomst VNO-NCW Arnhem-Nijmegen Woensdag 11 juni 2014 VNO-NCW Midden BIJE E N KOM STE N 2 013-2 014 Invloedrijk werkgeversnetwerk VNO-NCW Midden VNO-NCW Flevoland Slotbijeenkomst Tijd: 16.00 19.00 uur Netwerken en wedstrijdzeilen M I D D E N VNO-NCW IJsseldelta Slotbijeenkomst, bedrijfsbezoek Arco Meubelfabriek BV Gastvrouw: mw. A. Bokking, sales manager Tijd: vanaf.19.00 uur Locatie: Arco Meubelfabriek BV, Winterswijk V N O - N C W Bedrijfsbezoek Voestalpine Polynorm Tijd: 15.30 18.30 uur Locatie: Voestalpine Polynorm, Bunschoten-Spakenburg Zomerborrel Tijd: 17.30 20.00 uur Locatie: Wijnfort, Lent Voorlichtingsbijeenkomst ontslagrecht/ flex/ww Tijd: 15.30-18.30 uur Locatie: Hotel De Bilderberg, Oosterbeek Op vrijdag 13 juni 2014 organiseert VNO-NCW Midden wederom de zeilregatta. Ontmoeten en netwerken staan centraal tijdens dit evenement, maar de informele en sportieve setting én het wedstrijdelement maken deze dag tot een bijzondere uitdaging. Bijeenkomsten 2014-2015 De besturen en het verenigingsbureau leggen de laatste hand aan een veelzijdig bijeenkomstenprogramma voor het nieuwe seizoen. In augustus ontvangt u het volledige programma per post, maar u kunt de gegevens al eerder digitaal inzien via Ledennet, het besloten deel van de verenigingssite: www.vnoncwmidden.nl/ledennet. Tip: vink bij het inloggen het vakje automatisch inloggen aan, dan hoeft u bij een volgend bezoek geen inloggegevens meer in te vullen. Gebruikt u Outlook, dan kunt u de bijeenkomsten automatisch in uw agenda laten opnemen. Net als voorgaande jaren is het programma vormgegeven samen met Team Heiner uit Lelystad, opgericht door de bekende topwedstrijdzeiler Roy Heiner. U krijgt een spoedcursus Wedstrijdzeilen in 10 minuten en gaat uiteindelijk zelf aan de slag onder leiding van een ervaren schipper aan boord. Er wordt gestreden op het IJsselmeer. Aan het einde van de middag zullen tijdens de borrel de prijswinnaars bekend worden gemaakt en wordt de dag afgesloten met een tapasbuffet. Jong & Ondernemend Laat je verrassen! Alleen natuurtalenten en geluksvogels gaat het altijd voor de wind. Maar als we in Nederland het alleen daarvan moeten hebben, zal de gewenste economische groei niet plaatsvinden. Willen we Nederland en dus ook onszelf - er verder bovenop helpen dan moeten we samen optrekken en het beste in elkaar naar boven halen. Samen slimme nieuwe mogelijkheden ontdekken. Dat is de kern van innoveren. Binnen mijn vakgebied (het intellectuele eigendom) zie ik dagelijks wat innovatie kan betekenen - en de rol van samenwerking hierin. Wie heeft nog alle benodigde kennis van techniek en markt, de juiste ervaring, het lef en de financiële middelen in eigen huis? Zelfs de allergrootste bedrijven zoeken samenwerking om de technologische ontwikkelingen te versnellen. Het aantal samenwerkingsverbanden en gezamenlijke projecten tussen bedrijven onderling, maar ook tussen bedrijven, overheid en kennisinstellingen neemt gelukkig ook De zeilregatta 2014 wordt mede mogelijk gemaakt door een aantal enthousiaste leden/sponsoren, te weten: Waterkracht en Werk en Vakmanschap Donderdag 12 juni 2014 steeds meer toe. Het bij elkaar brengen van jong, oud, ervaring, nieuwe ideeën, kapitaal, mensen en middelen gaat zeker leiden tot groei. Om elkaar te vinden zijn netwerken essentieel. Binnen Jong Management VNO-NCW Eemland, VNO-NCW Utrecht en VNO-NCW Valleiregio Zomerborrel, samen met Jong Management Tijd: 16.00 18.00 uur Locatie: restaurant hotel De Witte Holevoet, Scherpenzeel Partners van Middelpunt VNO-NCW Twente Wilt u ook partner worden van de zeilregatta en uw eigen boot in de race brengen? Neem contact op met Marsha Krosenbrink, 055-5222606, krosenbrink@vno-ncwmidden.nl. Slotbijeenkomst Gastheer: dhr. R. Maathuis,directie Gastvrouw: mw. Danielle SilderhuisMaathuis, directie Locatie: CSI Twente, Geesteren waardeer ik dat we in kleine groepen elkaar goed kennen en in staat zijn om in een vertrouwde omgeving informatie en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Als jonge ondernemer ervaar ik daarnaast ook de extra toegevoegde waarde van de combinatie tussen jong en oud. Een combinatie van een omvangrijk netwerk, rijk aan ervaring en jonge frisse ideeën maakt het nog interessanter. Sinds oktober 2013 ben ik voorzitter van de landelijke vereniging van Jong Management en zet ik mij onder andere in om Jong Management en VNO-NCW dichter bij elkaar te brengen. Niet alleen bestuurlijk, maar ook in de praktijk, tot en met uw eigen kring. Met een open vizier voor goed zicht op alle kansen en vooral me laten verrassen VNO-NCW Stedendriehoek Slotbijeenkomst met bezoek aan Koninklijke Schut Hoes Cartons en aansluitend De Ondernemersbarbecue bij Huis te Eerbeek Locatie: Koninklijke Schut Hoes Cartons BV, Eerbeek Tijd: 15.00 17.30 uur 38 door de mensen die ik mag ontmoeten! Kennispartners Kijk voor actuele informatie op Ledennet, www.vnoncwmidden.nl/ledennet. U kunt zich via Ledennet aanmelden voor bijeenkomsten (ongeveer een maand voorafgaand aan de bijeenkomst), deelnemerslijsten bekijken, een programma printen e.d. M ar i jk e Va n kan AOM B I n t e l l ec t ua l Prope r t y Co n s u lta n t s Voorzi t t e r dag e l i jks b e s t u u r J o n g M a n ag e m e n t 39