Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 59172 Datum : 10 juni 2014 Programma : Welzijn Volksgezondheid Blad : 1 van 5 Cluster : Samenleving Portefeuillehouder: mw. M. van Beukering-Huijbregts Informatie bij : P. Verheul E-mail/tel.nr. : p.verheul@ijsselstein.nl/1714 Onderwerp Nota lokaal Gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 Samenvatting In de nota Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 wordt een overzicht gegeven van de gezondheidssituatie in onze gemeente. Voor de komende beleidsperiode is gekozen voor 2 speerpunten, te weten:. Alcohol- en drugsgebruik onder jongeren. Hiervoor sluiten wij aan bij het programma Nuchter Verstand, dat ook in de regiogemeenten operationeel is, met behoud van de naam Fris in IJsselstein. Gezond gewicht en bewegen met name onder jongeren. Hiervoor continueren wij het programma JOGG IJsselstein. Inleiding In 2008 is de kadernota Gezondheidsbeleid Gemeente IJsselstein 2008-2011 vastgesteld. De speerpunten in deze nota waren schadelijk alcoholgebruik, roken en overgewicht onder jongeren, sociale-, emotionele- of leerachterstanden bij jeugdigen en overgewicht en eenzaamheid bij ouderen. De beleidsperiode liep in 2011 af. In 2010 is de nieuwe nota van het Rijk afgewacht, zodat ingespeeld kon worden op eventuele nieuwe thema s. Door de val van het kabinet Rutte 1 werd de landelijke nota pas in 2011 vastgesteld. In 2012 is door VWS vastgesteld dat gezondheidsmonitoren voortaan gelijktijdig plaats moeten vinden, dit om vergelijk in verschillende regio s beter mogelijk te maken. Hierdoor heeft de GGD Midden Nederland in 2012 de monitor jeugd (0-4 jaar), het Schoolkrachtonderzoek klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs, het volwassenonderzoek (19-64 jaar) en seniorenonderzoek (65+) uitgevoerd. De resultaten van deze onderzoeken zijn in 2013 gepubliceerd. Om de uitkomsten van deze onderzoeken optimaal te kunnen gebruiken heeft de gemeenteraad in mei 2012 besloten ervoor te kiezen het opstellen van de lokale nota uit te stellen tot medio 2014. Leeswijzer: Na een algemene inleiding over het gezondheidsbeleid en de samenhang tussen landelijk en lokaal beleid wordt in hoofdstuk 2 van de nota Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 een overzicht gegeven van de gezondheidssituatie in onze gemeente. Als bijlagen bij de nota zijn gezondheidsmonitoren gevoegd voor 4 verschillende doelgroepen. Tevens is de evaluatie JOGG IJsselstein 2013 toegevoegd. Voor de komende beleidsperiode is gekozen voor 2 speerpunten, die in hoofdstuk 4 van de nota worden toegelicht. -
Raadsvoorstel Blad: 2 van 5 Wat willen we bereiken? Inwoners van IJsselstein zijn gezond genoeg om voor zichzelf en voor anderen te kunnen zorgen en mee te doen aan de samenleving. De gemeente ondersteunt hen daarbij en zet in op preventie om de draagkracht van inwoners te versterken en hun draaglast te voorkomen of te beperken. Uit de landelijke, regionale en lokale onderzoeksgegevens blijkt dat de inwoners van IJsselstein niet in negatieve zin afwijken van het regionale en landelijke beeld. Vaak springen ze er zelfs in positieve zin uit. Uit de gegevens is een beeld te destilleren waar de speerpunten voor het gezondheidsbeleid moeten liggen. We kunnen echter niet alles tegelijk doen en de beschikbare middelen zijn schaars. Beleid moet uitgevoerd worden en daar waar geld en menskracht dat niet mogelijk maken moet het ambitieniveau bijgesteld worden. Daarom is het voorgestelde beleid voor 2014-2017 sober gehouden en is gekozen voor een beperkt aantal speerpunten en activiteiten daarbinnen. Bij de keuze voor de lokale thema s is gekeken naar de invloed die mogelijk is op de resultaten door inzet van de gemeente of dat er meerwaarde behaald kan worden door eerder ingezette thema s verder te ontwikkelen. Tevens is er gekeken naar mogelijke verbindingen met andere beleidsterreinen. Voor de beleidsperiode 2014-2017 is gekozen voor de volgende thema s: Alcohol- en drugsgebruik onder jongeren. Hiervoor sluiten wij aan bij het programma Nuchter Verstand, dat ook in de regiogemeenten operationeel is, met behoud van de naam Fris in IJsselstein. Gezond gewicht en bewegen met name onder jongeren. Hiervoor continueren wij het programma JOGG IJsselstein. Bewust is gekozen voor deze twee thema s. Argumenten hiervoor zijn de volgende. Procedureel: Beide thema s zijn ook onderdeel van de huidige nota Volksgezondheid en vormen daarmee staand beleid. Door deze thema s te continueren in de nieuwe beleidsperiode ontstaat continuïteit in beleid is het beter mogelijk om effecten van dit beleid te kunnen waarnemen. Er is inmiddels een lokaal netwerk opgebouwd dat gemotiveerd is om door te gaan. Er is een verbinding mogelijk met de inzet vanuit andere beleidsterreinen Inhoudelijk: Beide thema s richten zich met name op jongeren. Bij een goede aanpak heeft dat een leven lang effect. Op beide thema s zijn goede interventies mogelijk. Overgewicht begint soms al op zeer jonge leeftijd (onder de 4 jaar). Alcoholmatiging onder jongeren heeft een positief effect op de gezondheid, daarnaast leidt het tot minder overlast en afname van het schoolverzuim Argumenten Een goede gezondheid is voor alle inwoners van IJsselstein belangrijk. Als je gezond bent voel je je goed en dat maakt het gemakkelijker om mee te doen in de samenleving. Door het vergroten van de vitaliteit van inwoners vergroten wij ook de vitaliteit van de stad. Volgens de Wet publieke gezondheid (Wpg) is de overheid verantwoordelijk voor een goed functionerende gezondheidszorg en het bieden van een veilige en gezonde leefomgeving. De rijksoverheid heeft als taak de curatieve zorg vorm te geven. Daarin richt men zich op het bestrijden van ziekten of symptomen van ziekten. Een specifieke taak voor gemeenten is collectieve preventie. Het is de gemeentelijke taak de collectieve preventie zo in te richten dat de gezondheid van de inwoners beschermd, bewaakt en bevorderd wordt.
Raadsvoorstel Blad: 3 van 5 Er gebeurt in IJsselstein erg veel op het gebied van gezondheidspreventie. Ook waar de gemeente zelf niet het initiatief neemt. Er wordt veel opgepakt door partijen in het veld. Samenhang en afstemming is hierin belangrijk. De gemeente ziet hier voor zichzelf een belangrijke taak als regisseur om toe te zien dat de dingen gebeuren die daadwerkelijk nodig zijn en dat er afstemming plaatsvindt met de betrokken partijen. Het gezondheidsbeleid is een aspect binnen het sociale domein. Het sociale domein is in het kader van de transities drastisch in beweging. Het gezondheidsbeleid kan de komende jaren niet los worden gezien van deze ontwikkelingen. Op dit moment zijn de ontwikkelingen echter in zo n beginstadium dat er in deze nota slechts summier op geanticipeerd kan worden. Wel is duidelijk dat gezondheidsbeleid niet geïsoleerd moet worden opgepakt; juist de samenhang leidt tot meerwaarde. Samengevat wordt in de nota het kader beschreven waarbinnen het volksgezondheidsbeleid geplaatst moet worden. Het belangrijkste deel van de nota vormt de ambitie, de daaruit voortvloeiende speerpunten en de uitvoering voor de komende vier jaren. Tevens wordt aangegeven binnen welke beleidsterreinen en budgetten de activiteiten worden uitgevoerd. Wat gaat het kosten? Voor het thema Alcohol- en drugsgebruik onder jongeren is een budget nodig van 20.000 per jaar. Dekking hiervoor kan voor de helft gevonden worden binnen het programma Openbare Orde en veiligheid en voor de andere helft binnen het programma Welzijn (Volksgezondheid). Voor het thema Gezond gewicht en bewegen is een budget beschikbaar van 32.500. Dit budget zal worden ingezet ter dekking van de kosten voor de combinatiefunctionaris en de projectleider JOGG. Daarnaast wordt externe financiering gezocht voor activiteiten van JOGG voor een bedrag van 12.500. En vragen wij aan de Raad een aanvullend budget van 15.000 per jaar voor activiteiten en kosten landelijke ondersteuning JOGG. Dit budget zou normaal via de kadernota zijn aangevraagd. Echter er is dit jaar geen kadernota vanwege de verkiezingen. Vandaar dat wij de raad vragen om dit budget beschikbaar te stellen en ten laste te brengen van de post zwaar weer. Voor 2014 betekent dat een bedrag van 7.500, voor 2015 en 2016 een bedrag van jaarlijks 15.000 en voor 2017 een bedrag van 7.500. Indien er onvoldoende of geen cofinanciering kan worden gegenereerd, dan zal een heroverweging plaats vinden op dit speerpunt. In dat geval zal worden aangegeven of en zo ja in welke (afgeslankte) vorm de gemeente IJsselstein dit speerpunt zal voortzetten. Wat gaan we daarvoor doen? Voor het programma JOGG is voorzien in een externe projectregisseur (van de GGDrU) en de inzet van een buurtsportcoach (0,5 fte combinatiefunctionaris). Voor het programma Nuchter Verstand wordt een projectleider van de GGDrU ingezet, die namens de gemeenten in de regio s Lekstroom en Utrecht-West dit project zal trekken. Communicatie voortraject Met betrekking tot de inhoud van de Nota is er overleg geweest met de GGDrU en de gemeenten Montfoort en Lopik. Met raadsleden van IJsselstein en Lopik is er een gezamenlijke bijeenkomst geweest in oktober 2013 ter voorbereiding op deze nota.
Raadsvoorstel Blad: 4 van 5 Communicatie besluit De verbonden partijen worden over het besluit geïnformeerd Voorstel Instemmen met de Nota lokaal gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 De raad voorstellen de Nota lokaal gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 vast te stellen De raad voorstellen een extra budget beschikbaar te stellen voor de continuering van het JOGG-programma en dat ten laste te brengen van het resultaat. Voor 2014 betreft dit 7.500, voor 2015 en 2016 15.000 en voor 2017 7.500. Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN IJSSELSTEIN, De secretaris, de burgemeester, J. van Delden drs. P.C. van den Brink Overzicht bijlagen: Bij dit raadsvoorstel is de Nota lokaal Gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 gevoegd. De volgende bijlagen liggen ter inzage bij de griffie: 1. Gezondheidsmonitor 0-4 jaar 2012 2. Gezondheidsmonitor volwassenen 2012 3. Gezondheidsmonitor senioren 2012 4. Jeugdgezondheidsmonitor IJsselstein 2008-2012 5. Evaluatie JOGG IJsselstein 2013
Raadsbesluit blad : 5 van 5 De raad van de gemeente IJsselstein; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 10 juni 2014, zaaknummer 59172 BESLUIT: In te stemmen met de Nota lokaal gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 De Nota lokaal gezondheidsbeleid gemeente IJsselstein 2014-2017 vast te stellen Een extra budget beschikbaar te stellen voor de continuering van het JOGG-programma en dat ten laste te brengen van het resultaat. Voor 2014 betreft dit 7.500, voor 2015 en 2016 15.000 en voor 2017 7.500. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente IJsselstein, gehouden op 10 juli 2014 de griffier, de voorzitter, J.A.M. Kleene drs. P.C. van den Brink