Voorstel aan de raad Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg 1 8331 XE Steenwijk Steenwijk, 3-12-2013 Nummer voorstel: 2013/97 Voor raadsvergadering d.d.: 17-12-2013 Agendapunt: Onderwerp: Verordening tot wijziging van de Algemene plaatselijke verordening Steenwijkerland 2009 (8 e wijziging). Aan de raad van de gemeente Steenwijkerland wordt voorgesteld te besluiten: Conceptbesluit: De Verordening tot wijziging van de Algemene plaatselijke verordening Steenwijkerland 2009 (8 e wijziging) vast te stellen. Samenvatting: Op 1 maart 2009 is de huidige Algemene plaatselijke verordening Steenwijkerland 2009 (Apv) in werking getreden. Op 1 januari 2013 is de gewijzigde Drank- en Horecawet (DHW) in werking getreden. Volgens de wetgever stelt de wet de gemeente beter in staat om lokaal beleid te ontwikkelen en uit te voeren dat aansluit op de lokale situatie en problematiek van drankverstrekking en gebruik. De belangrijkste redenen voor de aanpassing van de DHW zijn: - Het effectiever tegengaan van schadelijk alcoholgebruik onder jongeren. - Het terugdringen van administratieve lasten. - Het terugdringen van alcoholgerelateerde overlast en verstoring van de openbare orde De wijzigingen van deze wet en de mogelijkheden om lokaal beleid te maken zijn besproken tijdens een presentatie voor de raad op 29 januari 2013. 1
Welke instrumenten biedt de DHW om deze doelstellingen te bereiken? De nieuwe DHW biedt de volgende instrumenten die via de Apv geregeld kunnen worden: - Mogelijkheid om een koppeling aan te brengen tussen toegangsleeftijd en sluitingstijd; - Regulering van prijsacties bij detailhandel; - Beperking van happy-hours bij horeca; Daarnaast is een belangrijke wijziging in de nieuwe DHW de verplichting voor de gemeente tot het opstellen van regels die de drankverstrekking binnen paracommerciële horeca reguleert. Dit om oneerlijke concurrentie met de commerciële horecabedrijven tegen te gaan. Argumenten Hieronder zal worden nagegaan of het inzetten van deze instrumenten, gelet op de lokale situatie zinvol is: 1. Mogelijkheid om een koppeling aan te brengen tussen toegangsleeftijd en sluitingstijd Om het alcoholgebruik door jongeren terug te dringen maakt de wet het in artikel 25b mogelijk om voor horecalokaliteiten en terrassen een toegangsverbod voor bezoekers beneden een bepaalde leeftijd in de Apv op te nemen. Dit toegangsverbod kan gelden voor bepaalde categorieën inrichtingen, bepaalde gebiedsdelen van de gemeente en/of bepaalde tijden. In de eerste plaats heeft de wetgever bij deze bepaling gedacht aan een toegangsverbod voor jongeren vanaf een bepaald tijdstip. Zo kan in de Apv worden bepaald dat vanaf een bepaald tijdstip geen bezoekers beneden de leeftijd van 18 jaar meer toegelaten mogen worden. Bezoekers beneden deze leeftijd die al binnen zijn mogen echter blijven tot sluitingstijd. Afgezien van het praktische aspect dat een dergelijk toegangsverbod moeilijk gehandhaafd kan worden, is het belang van een zodanig verbod ook minder groot geworden, nu de leeftijdsgrens voor de verstrekking van alcoholhoudende drank per 1 januari 2014 naar 18 jaar wordt opgetrokken. Voorstel: Het verbod niet regelen in de Apv 2. Regulering van prijsacties bij detailhandel De DHW biedt sinds 1 januari 2013 de mogelijkheid om via de Apv exorbitante prijsacties van alcoholproducten, gedurende een week of korter, tegen te gaan bij detailhandel. Onder exorbitant wordt verstaan: 70% van de prijs die gewoonlijk gevraagd wordt. Het merendeel van alcoholhoudende drank wordt verkregen in supermarkten en slijterijen. Deze winkels blijven doorgaans boven dit percentage. De kortingen blijven dus beneden de 30%, zo blijkt uit een korte steekproef op http://www.biernet.nl/bier/aanbiedingen. Er vinden momenteel geen overtredingen plaats van dit mogelijk in te stellen verbod. Er bestaat kortom geen probleem dat kan of moet worden opgelost. Daarnaast levert het instellen van een dergelijk verbod mogelijk handhavingsproblemen op. Zo moet bij controle vastgesteld worden welke prijs gewoonlijk wordt gevraagd. Deze gewoonlijke prijs zal moeten worden bepaald over een langere periode dan slechts een week. Tenslotte kan het verbod eenvoudig worden omzeild door de prijsactie net iets langer dan een week te laten duren.
Voorstel: Het verbod niet regelen in de Apv 3. Beperking van happy-hours De DHW biedt de mogelijkheid om via de Apv zgn. happy-hours tegen te gaan. Alcoholhoudende drank mag in de horeca niet worden verkocht tegen minder dan 60% van de prijs die gewoonlijk wordt gevraagd. Binnen de gemeente Steenwijkerland is het geen trend dat binnen de horeca met grote regelmaat happy-hours worden gehouden. Het is derhalve niet noodzakelijk op dit moment hiervoor regels in de Apv op te nemen. Voorstel: het verbod niet regelen in de Apv Conclusie: gelet op bovenstaande overwegingen stellen wij voor (vooralsnog) geen gebruik te maken van de genoemde, beschikbare instrumenten. Dit sluit tevens aan bij de houding van een gedereguleerde gemeente om slechts regels te maken indien daaraan behoefte ontstaat. Paracommercie Naast de mogelijkheid om bovenstaande beschikbare instrumenten op te nemen in de Apv is er ook een verplicht onderdeel dat de gemeente in de Apv geregeld moet hebben. Per 1 januari 2014 dient elke gemeente regels te hebben hoe omgegaan wordt met paracommerciële horecabedrijven. Paracommerciële rechtspersoon: Een rechtspersoon niet zijnde een naamloze vennootschap of besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, die zich naast activiteiten van recreatieve, sportieve, sociaal-culturele, educatieve, levensbeschouwelijke of godsdienstige aard richt op de exploitatie in eigen beheer van een horecabedrijf. De DHW dwingt de gemeente om regels te stellen ter voorkoming van oneerlijke concurrentie. De regels hebben betrekking op: De verstrekking van alcohol tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en tijdens niet verenigingsgebonden activiteiten Gedurende welke dagen en tijdstippen in paracommerciële instellingen alcohol mag worden verstrekt (de schenktijden) De regels mogen naar aard van de paracommerciële rechtspersoon verschillend zijn. Zo mogen voor bijvoorbeeld studentenverenigingen en/of dorps- en gemeenschapshuizen andere regels worden gesteld dan voor sportverenigingen. Binnen de gemeente Steenwijkerland is het op dit moment de regel dat bijeenkomsten van persoonlijke aard (o.a. bruiloften, verjaardagen, begrafenissen) binnen paracommerciële instellingen niet worden toegestaan. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) adviseert dit beleid te handhaven en te kiezen voor een 0-optie. Hierdoor blijft er een duidelijk scheidslijn tussen paracommerciële en commerciële horeca bestaan. Met deze optie wordt oneerlijke concurrentie voorkomen. De huidige schenktijden houden in dat alcohol mag worden geschonken in de periode anderhalf uur voor, tijdens tot anderhalf uur na een activiteit. Belangrijk feit daarbij is dat de eindtijden van activiteiten per vereniging/stichting sterk kunnen variëren. Qua handhaving zijn variabele schenktijden niet altijd even makkelijk te controleren. Aan de andere kant zijn vaste schenktijden
erg beperkend voor verenigingen/stichtingen als het gaat om het organiseren van activiteiten die ook nog eens vaak seizoensgebonden zijn. Bij de opstelling van de conceptregels door de VNG is gebruik gemaakt van de input van de NOC-NSF(Nederlandse Sport Federatie). Naar aanleiding daarvan heeft de NOC-NSF op 23 augustus 2013 een brief gestuurd naar het college van burgemeester en wethouders van alle Nederlandse gemeenten. In deze brief wordt aandacht gevraagd voor de schenktijden van sportverenigingen. De NOC-NSF adviseert het college aandacht te hebben voor de verscheidenheid qua verenigingen en geeft daarbij aan dat gebleken is dat de huidige afspraken tussen de gemeente en de sportverenigingen veelal recht doen aan de lokale situatie en dat in dat geval de huidige afspraken kunnen worden gehandhaafd. Dit advies kan worden doorgetrokken naar alle andere paracommerciële instellingen. Binnen de gemeente Steenwijkerland hebben zich tot op heden ook geen excessen voorgedaan als het gaat om schending van de huidige schenktijden. Binnen de gemeente Steenwijkerland zijn Algemene uitgangspunten bij de vergunningverlening aan de paracommerciële instellingen vastgesteld in 2004. Deze uitgangspunten worden breed gedragen en hebben in de afgelopen jaren niet geleid tot discussie of bezwaren. Vandaar dat deze regels zoveel mogelijk vertaald zijn in het nieuwe hoofdstuk 8a van de Apv. De brief van de NOC-NSF is als bijlage bij dit voorstel gevoegd. Gezien het doel van de gewijzigde wetgeving (alcoholmisbruik voorkomen), zijn onze huidige schenktijden nog eens tegen het licht gehouden. Daarbij komt de vraag naar boven wat de zin is van het schenken van alcoholhoudende drank anderhalf uur voorafgaand aan een activiteit. In de praktijk zal doorgaans pas geschonken worden als een activiteit is aangevangen. Voorstel: 1. het schenken van alcoholhoudende drank anderhalf uur voorafgaande aan een activiteit af te schaffen en alleen nog schenken toe te staan tijdens en tot anderhalf uur na een activiteit in het kader van de doelstelling van desbetreffende instelling. 2. als extra maatregel op te nemen dat het verboden is alcoholhoudende drank te verstrekken tijdens jeugdactiviteiten die gericht zijn op personen onder de 18 jaar. Situatie in Steenwijkerland Momenteel zijn er 41 Drank- en horecavergunningen verleend voor paracommerciële organisaties. Daarvan zijn er 24 verleend aan sportorganisaties, 15 aan dorps- en gemeenschapshuizen en 2 aan kerkgebouwen. Er zijn in totaal 23 dorps- c.q. gemeenschapshuizen binnen de gemeente Steenwijkerland, maar 8 daarvan hebben de horeca uitbesteed aan een commerciële horecaondernemer en worden derhalve niet behandeld als paracommerciële instelling. Aan vrijwel alle vergunningen zijn dezelfde voorschriften verbonden om oneerlijke concurrentie met de reguliere horeca tegen te gaan. Deze luiden als volgt: 1. Het is verboden alcoholhoudende drank te verstrekken tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard, zoals bruiloften en partijen. 2. Het is verboden de mogelijkheid bijeenkomsten van persoonlijke aard te houden, openlijk aan te prijzen, hiermee te adverteren of reclame te maken. 3. Deze vergunning geldt uitsluitend voor het bedrijfsmatig of anders dan om niet verstrekken van alcoholhoudende drank voor gebruik ter plaatse, anderhalf uur vóor, 4
tijdens en anderhalf uur na activiteiten van recreatieve/sportieve aard, in verenigingsverband georganiseerd en overeenkomstig de statutaire doelstelling van de vereniging. In het verleden is wel door een aantal dorps- en gemeenschapshuizen aangegeven dat er een behoefte is om toch een aantal bijeenkomsten van persoonlijke aard te mogen houden. Vanuit de oude Drank- en Horecawet en de daaruit ontstane jurisprudentie is echter duidelijk naar voren gekomen dat in vrijwel alle behandelde gevallen dit niet was toegestaan. Zo mocht er in een cirkel van 15 kilometer rondom de paracommerciële instelling geen regulier horecabedrijf gevestigd zijn. Alleen op die wijze was er geen sprake van oneerlijke concurrentie. Kanttekeningen De gebruiksbepalingen van het bestemmingsplan beperken ook de mogelijkheden van de horeca-activiteiten bij paracommerciële organisaties. Deze organisaties zitten meestal niet op een locatie met een horecabestemming. De 0-optie sluit daar bij aan. Wanneer er voor gekozen zou worden op deze locaties bijeenkomsten van persoonlijke aard toe te staan, kan dit strijd met het bestemmingsplan opleveren. Zolang het afwijkend gebruik kortdurend en incidenteel zou zijn, levert dit geen strijdigheid op. Bij het toestaan van een aantal bijeenkomsten van persoonlijke aard is er echter geen sprake meer van incidenteel gebruik. Wel biedt bijlage ll van het Besluit omgevingsrecht de mogelijkheid om met een omgevingsvergunning af te wijken van de gebruiksbepalingen van het bestemmingsplan of beheersverordening. Door gebruik te maken van deze mogelijkheid in combinatie met het uitbesteden van de horeca-activiteit aan een commerciële ondernemer, zou inhouden dat er geen sprake meer is van een paracommerciële instelling waardoor er verder geen beperkingen meer bestaan als het gaat om het organiseren van bijeenkomsten van persoonlijke aard. Inleiding aanpassing artikel 3:4 Artikel 3:4 van de Apv gaat over incidentele festiviteiten binnen inrichtingen. Dit is een regel die voortvloeit uit het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Barim). Dit artikel regelt het maximaal aantal toegestane incidentele festiviteiten en de daarbij behorende eindtijden. De bevoegdheid voor het vaststellen van het aantal incidentele festiviteiten voor inrichtingen in een gemeentelijke verordening staat in de artikelen 2.21 en 4.113 van het Barim. Volgens artikel 2.21, eerste lid, onderdeel b kan de gemeenteraad bij verordening het aantal dagen of dagdelen aanwijzen waarop individuele inrichtingen voor incidentele festiviteiten vrijstelling kunnen verkrijgen van de geluidsnormen. Een incidentele festiviteit is een festiviteit die aan één of een klein aantal inrichtingen gebonden is. Dit is bijvoorbeeld een optreden met levende muziek bij een café, een jubileum, een personeels- of straatfeest of een vroege vogels -toernooi. In het Barim is bepaald dat het maximum aantal dagen waarvoor de geluidsnormen niet gelden maximaal 12 dagen of dagdelen per jaar betreft. Het betreft een maximum: de raad heeft de bevoegdheid om, rekening houdend met de plaatselijke omstandigheden, in dit artikel het aantal te verlagen. In het onderhavige artikel dient de raad in de verordening te bepalen hoeveel incidentele festiviteiten per inrichting maximaal zijn toegestaan in de gemeente. In het huidige artikel 3:4 Apv is in lid 1 het maximum gesteld op 10 incidentele festiviteiten per kalenderjaar. In de praktijk blijkt dat in een aantal gevallen het maximum van 10 keer per kalenderjaar te krap is. Tevens is in lid 7 van dit artikel geregeld dat de eindtijden van de 5
verhoogde toegestane geluidsnorm tijdens een incidentele festiviteit zijn vastgesteld op 24.00 uur op zondag tot en met donderdag en 01.00 uur op vrijdag en zaterdag en dagen waarop een algemeen erkende feestdag volgt. Binnen inrichtingen(met name horeca) bestaat de behoefte om hiervan te kunnen afwijken tijdens de nacht van 31 december op 1 januari (oud en nieuw). Voorstel: 1. het artikel hierop aan te passen en maximaal 12 keer toe te staan 2. de eindtijd van de muziek in de nacht van 31 december op 1 januari (oud en nieuw) uit te breiden tot uiterlijk 04.00 uur Om dit te regelen stellen wij u voor deze noodzakelijke wijzigingen in de Apv door te voeren. Bijlagen bij het voorstel 1.Concept raadsbesluit wijzigingsverordening 2. brief NOC-NSF Ondertekening De secretaris De burgemeester S.S. Weistra M.A.J. van der Tas Betrokken partijen afdeling adviseur behandeld in raadscommissie IO Jan Rotman, tel.: 646, email: jan.rotman@steenwijkerland.nl ja, nl. 03-12-2013 nee 6
Raadsbesluit Steenwijk, 17-12-2013 Nummer: 2013/97 De raad van de gemeente Steenwijkerland; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 29-10-2013, nummer 2013/97; b e s l u i t : vast te stellen de volgende verordening: Verordening tot wijziging van de Algemene plaatselijke verordening Steenwijkerland 2009 (8 e wijziging) Artikel 1 Wijziging verordening A. Na afdeling 8 van Hoofdstuk 2 van de Algemene Plaatselijke Verordening Steenwijkerland 2009 wordt een afdeling ingevoegd, luidend: AFDELING 8A BIJZONDERE BEPALINGEN OVER HORECABEDRIJVEN ALS BEDOELD IN DE DRANK- EN HORECAWET B. Onderstaande artikelen worden toegevoegd aan afdeling 8a: Artikel 2:34a Begripsbepaling In deze afdeling wordt verstaan onder: - paracommerciële rechtspersoon, - alcoholhoudende drank, - sterke drank, dat wat daaronder wordt verstaan in de Drank- en Horecawet. Toelichting Dit artikel bevat een aantal begripsomschrijvingen zoals die staan opgenomen in de Drank en Horecawet. Artikel 2:34b Regulering paracommerciële rechtspersonen 1
1. Een paracommercieel rechtspersoon kan, onverminderd artikel 2:29, eerste lid, alcoholhoudende drank uitsluitend verstrekken tijdens en tot uiterlijk anderhalf uur na afloop van een activiteit die wordt uitgeoefend in verband met de statutaire doelen van de rechtspersoon. 2. Een paracommercieel rechtspersoon verstrekt geen alcoholhoudende drank tijdens jeugdactiviteiten die gericht zijn op personen onder de 18 jaar. 3. Een paracommercieel rechtspersoon verstrekt geen alcoholhoudende drank tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen welke niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn. Toelichting In lid 1 worden de tijden geregeld waarbinnen alcoholhoudende drank mag worden verstrekt door een paracommercieel rechtspersoon. Er is gekozen voor variabele schenktijden omdat de activiteiten per rechtspersoon sterk kunnen variëren. In lid 2 is geregeld dat een paracommercieel rechtspersoon geen alcoholhoudende drank verstrekt tijdens activiteiten die gericht zijn op personen onder de 18 jaar. In lid 3 is geregeld dat een paracommercieel rechtspersoon geen alcoholhoudende drank verstrekt tijdens bijeenkomsten van persoonlijke aard en bijeenkomsten die gericht zijn op personen welke niet of niet rechtstreeks bij de activiteiten van de desbetreffende rechtspersoon betrokken zijn. Hiermee wordt oneerlijke concurrentie ten opzichte van de commerciële horeca tegen gegaan. Artikel 2.34c Verbod verstrekken van sterke drank Het is verboden in paracommerciële inrichtingen sterke drank te verstrekken. Toelichting Uitgangspunt van de Drank- en Horecawet is het verminderen van alcoholgebruik onder jongeren. Om die reden is in dit artikel het verbod op het schenken van sterke drank in paracommerciële instellingen opgenomen. Doorgaans zijn jongeren veelvuldig aanwezig binnen instellingen zoals bijv. sportverenigingen. Voor uitzonderingsgevallen is ontheffing mogelijk. Artikel 2.34d Ontheffingen 1. De Burgemeester kan op aanvraag ontheffing verlenen van het verbod, gesteld in artikel 2.34c. 2. Een ontheffing kan onder beperkingen worden verleend. 3. Aan een ontheffing kunnen voorwaarden worden verbonden. 4. Een ontheffing kan worden ingetrokken of gewijzigd. Toelichting In dit artikel wordt de ontheffingsmogelijkheid geregeld van het verbod opgenomen in artikel 2.34c. Er zijn paracommerciële instellingen waar het schenken van sterke drank geen probleem hoeft te zijn. Bij de aanvraag van een ontheffing dient de instelling zelf aan te geven waarom zij denken dat het schenken van sterke drank gerechtigd is. Daarbij kan gedacht worden aan een vereniging die uitsluitend of in hoofdzaak bestaat uit senioren. 2
C. Artikel 3:4 wordt als volgt gewijzigd: 1. In het eerste lid wordt maximaal 10 vervangen door maximaal 12 2. In het zevende lid wordt na de zinsnede op zondag tot en met donderdag uiterlijk om 00.00 uur en op vrijdag, zaterdag en dagen waarop een algemeen erkende feestdag volgt uiterlijk om 01.00 uur toegevoegd de tekst en in de nacht van 31 december op 1 januari (oud en nieuw) uiterlijk om 04.00 uur 3. In de toelichting van het eerste lid wordt de zin In de Algemene plaatselijke verordening Steenwijkerland 2006 is het maximum bepaald op 10. Dit aantal is overgenomen vervangen door In de Algemene plaatselijke verordening Steenwijkerland is het maximum bepaald op 12 4. In de toelichting van het zesde tot en met het negende lid wordt na de tweede alinea de zin toegevoegd Gezien het karakter van de viering van oud en nieuw in de nacht van 31 december op 1 januari is het eindtijdstip voor het ten gehore brengen van extra muziek vastgesteld op 04.00 uur. Artikel 3 Deze verordening treedt in werking met ingang van 17 december 2013, met gelijktijdige intrekking van Algemene uitgangspunten bij de vergunningverlening aan de paracommerciële instellingen. De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter, A. ten Hoff M.A.J. van der Tas 3