JAARREKENING

JAARREKENING 2015 43

BALANS PER 31 DECEMBER 2015 (na verwerking resultaatbestemming) 2015 2014 ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa 442.686 463.149 Financiële vaste activa 26.151 26.151 468.837 489.300 Vlottende activa Vorderingen 109.151 114.294 Liquide middelen 814.667 748.890 923.818 863.184 Totaal 1.392.655 1.352.484 PASSIVA Eigen vermogen 1.176.275 1.147.376 Voorzieningen 78.399 70.995 Kortlopende schulden 137.980 134.113 Totaal 1.392.655 1.352.484 44

STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2015 2015 Begroting 2015 2014 Baten Rijksbijdragen 1.331.142 1.316.786 1.245.400 Overige overheidsbijdragen en -subsidies 68.463 34.000 16.075 Overige baten 79.171 52.000 120.929 Totaal baten 1.478.776 1.402.786 1.382.404 Lasten Personeelslasten 1.132.876 1.097.445 1.087.844 Afschrijvingen 64.284 46.023 44.247 Huisvestingslasten 59.955 64.100 65.431 Overige lasten 196.460 177.100 190.359 Totaal lasten 1.453.575 1.384.668 1.387.881 Saldo baten en lasten 25.201 18.118 5.477- Financiële baten en lasten 3.699 6.500 4.945 RESULTAAT BOEKJAAR 28.900 24.618 532-45

KASSTROOMOVERZICHT OVER 2015 2015 2014 Kasstroom uit operationele activiteiten Saldo baten en lasten 25.201 5.477- Aanpassingen voor: - Afschrijvingen 64.284 44.247 - Mutaties voorzieningen 7.404 17.856 71.688 62.103 Veranderingen in vlottende middelen: - Vorderingen 5.143 33.373- - Kortlopende schulden 10.939-21.943 5.796-11.430- Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties 91.093 45.196 Ontvangen interest 3.699 4.945 Totaal 3.699 4.945 Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 94.792 50.141 Kasstroom uit investeringsactiviteiten (des) Investeringen in materiële vaste activa 29.015-86.724- Overige investering in financiële vaste activa - 26.151- Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten 29.015-112.875- Mutatie liquide middelen 65.777 62.734-46

GRONDSLAGEN Algemeen De datum van opmaak van deze jaarrekening is: 13 mei 2016 Grondslagen voor de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld volgens de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. Op grond daarvan zijn de inrichtingseisen van boek 2, titel 9 van het Burgerlijk Wetboek en de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving toegepast. De in de jaarrekening opgenomen bedragen luiden in euro's. Belangrijkste activiteiten van de rechtspersoon De activiteiten van de instelling bestaan voornamelijk uit dienstverlening op het gebied van onderwijs. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Waardering van activa en passiva De activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij anders vermeld. Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van de reeds verstreken afschrijvingstermijnen. Gebouwen en terreinen worden slechts opgenomen voor zover deze economisch eigendom zijn van het bevoegd gezag. Aanschaffingen worden slechts gewaardeerd indien zij een waarde hebben van 500 of meer per stuk, dan wel per groep indien deze bij elkaar horen en ineens worden aangeschaft, b.v. lesmethoden. Investeringsbijdragen van derden worden in mindering gebracht op het investeringsbedrag. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode. Per categorie is naar aanleiding van de gebruiksduur het afschrijvingspercentage vastgesteld. Voor de verschillende categorieën, worden de volgende afschrijvingspercentages toegepast: % % Gebouwen en terreinen Audiovisuele hulpmiddelen 10,0 Permanente gebouwen 2,5 Inrichting speellokaal 5,0 Noodlokalen 6,7 Vloerbedekking 5,0 Houten berging 6,7 Overige inrichting 5,0 Dienstwoning 2,5 ICT 20,0 Terreinen 0,0 ICT-bekabeling 5,0 Inventaris en apparatuur Onderwijsleerpakket Leerlingensets 5,0 Leermethoden 12,5 Docentenset 10,0 Software bij methoden 12,5 Schoolborden (krijt/white) 5,0 Overige materiële vaste activa Kasten 5,0 Vervoermiddelen 12,5 Overig 5,0 Buitenspeeltoestellen 6,7 Keukenapparatuur 10,0 Rubber tegels en Betegeling schoolplein 6,7 Digitale schoolborden 12,5 Overige materiële vaste activa 6,7 Financiële vaste activa Leningen De verstrekte leningen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde vermeerderd met de direct daaraan toe te rekenen transactiekosten en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve-rentemethode. Baten en lasten worden in de de staat van baten en lasten verwerkt zodra de vorderingen aan een derde worden overgedragen of een bijzondere waardevermindering ondergaan, alsmede via het amortisatieproces. 47

Vlottende activa Vlottende vorderingen De verstrekte leningen en overige vorderingen die geen onderdeel zijn van de handelsportefeuille, worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs minus benodigde voorziening voor oninbaarheid. Ministerie van OCW Onder deze post is het verschil opgenomen tussen het deel van de toegekende rijksbijdragen over het schooljaar 2015-2016 dat betrekking heeft op 2015 en de in 2015 ontvangen bedragen. Eigen vermogen Algemene reserve De algemene reserve bevat de exploitatie-overschotten. Deze reserve heeft geen specifieke bestemming. Bestemmingsreserves publiek Hieronder worden de reserves opgenomen die gevormd zijn uit exploitatie-overschotten van publieke geldstromen, waaraan het bestuur een bestemming heeft toegekend. Bestemmingsreserves privaat Hieronder worden de reserves opgenomen die gevormd zijn uit exploitatie-overschotten van private geldstromen. Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Voor toekomstige uitgaven inzake groot onderhoud die voor rekening van de school komen, wordt een voorziening groot onderhoud gevormd ter egalisatie van de meerjarige onderhoudskosten. Op basis van een meerjarenonderhoudsplan wordt jaarlijks een bedrag aan deze voorziening gedoteerd. Uitgaven ten behoeve van groot onderhoud worden direct ten laste van deze voorziening gebracht. Voorziening jubileumuitkeringen In de jaarrekening is een voorziening gevormd voor jubileumgratificaties. Deze voorziening is bestemd om toekomstige uitkeringen i.v.m. jubilea van 25 en 40 dienstjaren te kunnen bekostigen. Werknemers hebben op grond van de CAO RPO hier recht op. De uitkering bedraagt bij 25 dienstjaren een half maandsalaris en bij 40 dienstjaren een heel maandsalaris. In beide gevallen wordt dit vermeerderd met 8% vakantietoeslag. De voorziening is gebaseerd op algemene ervaringscijfers en schattingen. Op grond van algemene ervaringscijfers is hiervoor een bedrag opgenomen van 600 per FTE. Kortlopende schulden Vlottende schulden De overige kortlopende schulden worden na de eerste waardering gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve-rentemethode. Bij de eerste opname van kortlopende schulden worden deze opgenomen tegen reële waarde verminderd met (in geval van een financiële verplichting die niet tegen reële waarde, met verwerking van waardeveranderingen in de staat van baten en lasten, is opgenomen) de direct daaraan toe te rekenen transactiekosten. Overlopende passiva De overlopende post te betalen vakantiegeld over de maanden juni t/m december is opgenomen voor de opgebouwde vakantierechten van personeel dat per balansdatum in dienst is, vermeerderd met een opslag voor sociale lasten. 48

Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen De baten en lasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop deze betrekking hebben. Lasten en verplichtingen die hun oorsprong vinden vóór het einde van het verslagjaar en die vóór het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden, worden opgenomen in de jaarrekening. Personele lasten De personele lasten zijn onderverdeeld in de categorieën: lonen en salarissen, sociale lasten, pensioenen en overige personele lasten. Onder de categorie lonen en salarissen zijn ook de onkostenvergoedingen (zoals verhuiskosten, reiskosten, telefoonkosten etc.) opgenomen. De kosten van opname van ouderschapsverlof komen ten laste van de staat van baten en lasten. De kosten van opname van BAPO komen ten laste van de staat van baten en lasten. Pensioenen De pensioenverplichtingen zijn ondergebracht bij bedrijfspensioenfonds ABP. Er bestaat geen individuele verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies bij een tekort van ABP. De pensioenpremies die betrekking hebben op het boekjaar zijn als last in de staat van baten en lasten verantwoord. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Financiële kengetallen De solvabiliteit geeft de mate aan waarin de instelling in staat is op langere termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De solvabiliteitspositie geeft de toestand op 31 december weer. Er is dus sprake van een momentopname. Solvabiliteit 1: eigen vermogen / balanstotaal Solvabiliteit 2: eigen vermogen + voorzieningen / balanstotaal De liquiditeit geeft de mate aan waarin de instelling in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De liquiditeitspositie geeft de toestand op 31 december weer. Er is dus sprake van een momentopname. Liquiditeit (current ratio): vlottende activa / kortlopende schulden Liquiditeit (quick ratio): vlottende activa - voorraden / kortlopende schulden (indien geen voorraad op de balans is gewaardeerd, is dit kengetal gelijk aan de current ratio) De rentabiliteit is berekend door het exploitatieresultaat te delen op het totaal baten. De kapitalisatiefactor is als volgt berekend: (totaal kapitaal -/- gebouwen en terreinen ) / (totale baten + financiële baten) Het weerstandsvermogen is als volgt berekend: (eigen vermogen -/- materiële vaste activa) / rijksbijdragen KENGETALLEN FINANCIËLE POSITIE Solvabiliteit 1 Solvabiliteit 2 Liquiditeit (current ratio) Liquiditeit (quick ratio) Rentabiliteit Kapitalisatiefactor (incl. privaat) Weerstandsvermogen (-/- MVA) 2015 0,84 0,90 6,70 6,70 1,95% 77,95% 55,11% 2014 0,85 0,90 6,44 6,44-0,04% 79,91% 54,94% 49

TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS Materiële vaste activa Aanschafprijs Cum. Afschrijving Boekwaarde 1-1-2015 Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Boekwaarde 31-12-2015 Aanschafprijs Cum. Afschrijving Gebouwen en terreinen 269.935 26.130 243.805 - - 6.748 237.057 269.935 32.878 Inventaris en apparatuur 467.600 286.112 181.488 28.693 18.460 27.949 163.772 319.397 155.625 Andere vaste bedrijfsmiddelen 201.932 164.076 37.856 15.128 585 10.542 41.857 187.148 145.291 Totaal 939.467 476.318 463.149 43.821 19.045 45.239 442.686 776.480 333.794 Desinvesteringen Aanschafprijs Afschrijvingen Desinvestering Inventaris en apparatuur 176.896 158.436 18.460 Andere vaste bedrijfsmiddelen 29.912 29.327 585 Totaal 206.808 187.763 19.045 Financiële vaste activa Boekwaarde 1-1-2015 Investeringen en verstrekte leningen Desinvesteringen deelnemingen/ Resultaat en afgeloste kortlopend deel leningen aflossingen Boekwaarde 31-12-2015 Overige vorderingen u/g 26.151 - - - 26.151 Totaal 26.151 - - - 26.151 Toelichting financiële vaste activa Dit betreft een tweetal private leningen die zijn verstrekt aan SWV WSNS Barendrecht en zijn aangegaan per 1-8-2014. Het betreft een rentedragende lening met een looptijd van maximaal 25 jaar (Leensom I) en een t.o.v. de bank achtergestelde lening met een looptijd van 37 jaar (Leensom II). De rente vergoeding over Leensom I is de 12 maands Euribor + (een 1 x per drie jaar vast te stellen) opslag van 2%. Per 1-8-2014 betreft dit 2,488%. De rentevergoeding over Leensom II is 6,5%. Beide percentages zijn op jaarbasis. De reële waarde van leensom I betreft 6.331,- en de reële waarde van leensom II betreft 10.555,-. Vorderingen 2015 2014 Debiteuren 7.448 13.888 OCW/EZ 68.166 73.126 Overige vorderingen Vooruitbetaalde kosten 24.410 2.428 24.410 2.428 Overlopende activa 3.047 24.851 Totaal 109.151 114.294 50

Liquide middelen 2015 2014 Kasmiddelen 1.020 143 Tegoeden op bank- en girorekeningen 813.647 748.747 Totaal 814.667 748.890 Eigen vermogen Stand per 1-1-2015 Resultaat Overige mutaties Algemene reserve Algemene reserve 585.925 89.009-674.934 Stand per 31-12-2015 585.925 674.934 Bestemmingsreserve (publiek) Bestemmingsreserve vervanging personeel 238.347 58.697- - 179.650 238.347 179.650 Bestemmingsreserve (privaat) Bestemmingsreserve algemeen 272.834 4.693- - 268.141 Bestemmingsreserve vervoer 50.269 3.281-53.550 323.104 321.691 Totaal 1.147.376 28.900-1.176.275 Voorzieningen Stand per 1-1- 2015 Dotatie Vrijval Onttrekkingen Stand per 31-12-2015 Kortlopende deel < 1 jaar Langlopende deel > 1 jaar Personeelsvoorzieningen * 11.860 582 - - 12.442-12.442 Overige voorzieningen ** 59.135 32.000-25.178 65.957 41.144 24.813 Totaal 70.995 32.582-25.178 78.399 41.144 37.255 * Personeelsvoorzieningen Stand per 1-1- 2015 Dotatie Vrijval Onttrekkingen Stand per 31-12-2015 Kortlopende deel < 1 jaar Langlopende deel > 1 jaar Jubileumuitkering 11.860 582 - - 12.442-12.442 11.860 582 - - 12.442-12.442 ** Overige voorzieningen Stand per 1-1- 2015 Dotatie Vrijval Onttrekkingen Stand per 31-12-2015 Kortlopende deel < 1 jaar Langlopende deel > 1 jaar Onderhoud gebouwen en terreinen 59.135 32.000-25.178 65.957 41.144 24.813 59.135 32.000-25.178 65.957 41.144 24.813 51

Kortlopende schulden 2015 2014 Crediteuren 39.488 36.577 Belastingen en premies sociale verzekeringen Loonheffing/premies sociale verzekeringen 46.734 39.276 46.734 39.276 Schulden terzake van pensioenen 11.456 12.078 Overige kortlopende schulden Overige 1.577 917- Overlopende passiva 1.577 917- Vakantiegeld en -dagen 36.251 36.120 Overige 2.473 10.980 38.725 47.099 Totaal 137.980 134.113 * Overzicht geoormerkte doelsubsidies OCW/EZ (Model G) G1. Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule (Regeling ROS art 12, lid 2 sub a en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies) Toewijzing Omschrijving Jaar Kenmerk Bedrag van toewijzing Ontvangen t/m verslagjaar N.v.t. - - Totaal - - De prestatie is ultimo verslagjaar conform de subsidiebeschikking Geheel uitgevoerd en afgerond Nog niet geheel afgerond aankruisen wat van toepassing is G2. Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule (Regeling ROS art 12, lid 2 sub b en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies) G2.A. Aflopend per ultimo verslagjaar Toewijzing Omschrijving Jaar Kenmerk Bedrag van toewijzing Ontvangen t/m verslagjaar Totale kosten Te verrekenen ultimo verslagjaar N.v.t. - - - - Totaal - - - - G2.B. Doorlopend tot in een volgend verslagjaar Toewijzing Bedrag van Ontvangen in Lasten in Saldo nog te Totale kosten besteden ultimo Omschrijving Jaar Kenmerk toewijzing Saldo 2014 verslagjaar verslagjaar 2015 verslagjaar N.v.t. - - - - - - Totaal - - - - - - 52

FINANCIËLE INSTRUMENTEN Algemeen De in deze toelichting opgenomen gegevens verschaffen informatie die behulpzaam is bij het schatten van de omvang van risico s die verbonden zijn aan zowel de in de balans opgenomen als de niet in de balans opgenomen financiële instrumenten. De primaire financiële instrumenten van het bestuur, anders dan derivaten, dienen ter financiering van de operationele activiteiten van het bestuur of vloeien direct uit deze activiteiten voort. Het beleid van het bestuur is om niet te handelen in financiële instrumenten voor speculatieve doeleinden. De belangrijkste risico s uit hoofde van de financiële instrumenten van het bestuur zijn het kredietrisico, het liquiditeitsrisico, het kasstroomrisico en renterisico. Het beleid van het bestuur om deze risico s te beperken, luidt als volgt: Kredietrisico Het bestuur bewaakt voortdurend haar vorderingen. Door de bovenstaande maatregelen is het kredietrisico voor het bestuur minimaal. Liquiditeitsrisico Het bestuur heeft een treasurystatuut opgesteld waarin zij haar beleid omtrent liquiditeit heeft uiteengezet. Door tussentijdse monitoring en eventuele bijsturing worden liquiditeitsrisico s beheerst. In de begrotingen wordt rekening gehouden met beperkte beschikbaarheid van liquide middelen waaronder bijvoorbeeld deposito s. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN ACTIVA EN VERPLICHTINGEN Met de medewerkers zijn geen geformaliseerde afspraken gemaakt inzake niet opgenomen duurzame inzetbaarheidsuren, zoals bedoeld in artikel 8 van de cao. Voor de rechten van ouderschapsverlof is geen voorziening gevormd. De kosten bij eventuele opname zullen direct in de staat van baten en lasten worden verantwoord. Er is een huurovereenkomst gesloten ten behoeve van een kopieerapparaten en machines vanaf 1 april 2015. De totale looptijd is 72 maanden. Het leasebedrag bedraagt per kwartaal 1.125,- (excl. BTW). 53

TOELICHTING BEHORENDE TOT DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015 Begroting 2015 2014 Rijksbijdragen Rijksbijdrage OCW 1.272.087 1.167.682 1.183.394 Geoormerkte OCW subsidies - 46.461 - Niet-geoormerkte OCW-subsidies 27.445 72.994 51.135 Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV 31.610 29.649 10.871 59.054 149.104 62.006 Totaal 1.331.142 1.316.786 1.245.400 Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies Huisvesting 48.640 - - Overig 19.823 34.000 16.075 68.463 34.000 16.075 Totaal 68.463 34.000 16.075 Overige baten Verhuur 360 - - Ouderbijdragen 1.103 1.500 1.298 Overige Verenigingsbaten 59.644 42.000 54.810 Zorgmiddelen WSNS - - 40.814 Overige baten personeel 11.887 8.500 4.609 Overige 6.177-19.399 77.709 50.500 119.632 Totaal 79.171 52.000 120.929 54

2015 Begroting 2015 2014 Personeelslasten Lonen en salarissen Brutolonen en salarissen 703.291 692.494 684.729 Overige looncomponenten 162.928 140.507 137.602 Sociale lasten 112.154 104.844 106.122 Pensioenpremies 98.799 113.500 111.056 1.077.173 1.051.345 1.039.508 Overige personele lasten Dotaties personele voorzieningen 582-460 (Na)scholingskosten 25.675-6.287 Kosten schoolontwikkeling/begeleiding 15.004 25.000 20.413 Kosten werving personeel 1.764 2.000 9.795 Kosten bedrijfsgezondheidszorg 4.738 4.000 4.267 Representatiekosten personeel 3.795 7.600 - Personeel niet in loondienst 1.035 1.500 769 Overige 4.284 6.000 9.254 56.877 46.100 51.246 Af: uitkeringen 1.174- - 2.910- Totaal 1.132.876 1.097.445 1.087.844 Het aantal personeelsleden over 2015 bedroeg gemiddeld 21 FTE. (2014 20) Voor toelichting op de WNT zie bijlage WNT. Afschrijvingen Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen 6.748 6.748 6.748 Inventaris en apparatuur 46.409 28.504 25.822 Andere vaste bedrijfsmiddelen 11.127 10.771 11.676 64.284 46.023 44.247 Totaal 64.284 46.023 44.247 Huisvestingslasten Onderhoud 768 2.000 4.015 Energie en water 11.001 20.000 20.630 Schoonmaakkosten 5.970 5.000 5.853 Heffingen 2.250 1.600 1.600 Dotatie voorziening onderhoud 32.000 32.000 25.000 Tuinonderhoud 4.251 1.000 1.336 Bewaking/beveiliging 537 1.500 540 Overige 3.176 1.000 6.458 Totaal 59.955 64.100 65.431 55

2015 Begroting 2015 2014 Overige lasten Administratie- en beheerslasten Administratie en beheer 26.264 25.100 25.018 Accountantskosten (controle jaarrekening) 2.269 2.500 2.426 Telefoon- en portokosten e.d 1.796 3.000 1.574 Kantoorartikelen 511 600 435 Verenigingslasten 30.650 15.700 23.132 Bestuurs-/managementondersteuning 6.217 6.000 7.048 Overige - 300 - Inventaris en apparatuur 67.707 53.200 59.633 Onderhoud inventaris/apparatuur 12.744 5.000 7.798 Leermiddelen 12.744 5.000 7.798 Onderwijsleerpakket 30.041 28.500 31.000 Computerkosten 18.630 16.000 16.570 Kopieer- en stencilkosten 8.412 10.000 9.283 Overige lasten 277 1.000 276 Overige 57.360 55.500 57.129 Kantinekosten 4.777 3.000 3.518 Cultuureducatie 957 3.500 1.321 Schoolkrant 2.422 2.000 2.483 Abonnementen 2.154 3.200 2.025 Medezeggenschapsraad - 700 - Overige 48.338 51.000 56.452 58.648 63.400 65.800 Totaal 196.460 177.100 190.359 Specificatie honorarium Onderzoek jaarrekening 2.269 2.500 2.426 Accountantslasten 2.269 2.500 2.426 Financiële baten en lasten Rentebaten 3.699 6.500 4.945 Totaal 3.699 6.500 4.945 56

OVERIGE GEGEVENS 62

BESTEMMING VAN HET RESULTAAT Vooruitlopend op het besluit van de algemene ledenvergadering stelt het bestuur voor om het resultaat over 2015 ad 25619 als volgt te verdelen: Algemene reserve 89.009 Bestemmingsreserves publiek 58.697- Bestemmingsreserves privaat 4.693- Totaal 25.619 Dit voorstel is reeds verwerkt in de jaarrekening. GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM Er hebben zich na balansdatum geen gebeurtenissen voorgedaan die melding hiervan noodzakelijk maken. 65