Werkblad PODOE-aanpak Aan de hand van dit werkblad kunt u in het kort kennismaken met de PODOE-aanpak. In de handout die u aan het eind van de avond krijgt, kunt u alle stappen nog eens nalezen. 1. Probleem in beeld 1a. Inventarisatie Een zorgvuldige inventarisatie van verkeersknelpunten is de eerste stap. 'In het echt' zult u dit meestal doen met behulp van een enquête die u uitzet onder de ouders. In deze workshop doet u deze inventarisatie uit de losse pols. Welke verkeersknelpunten spelen er op de verschillende scholen? (maak een kort rondje: iedereen noemt één verkeersknelpunt rond de eigen school) Gevaarlijke oversteekplaats vlak voor de school. Veel ouders die auto 'even' op de stoep parkeren. Het ontbreken van praktisch verkeersonderwijs. 1b. Selectie Uit een enquête komen vaak veel knelpunten naar voren. Omdat u niet alles tegelijk kunt aanpakken, zult u een keuze moeten maken. Selecteer uit de genoemde knelpunten twee knelpunten die u als eerste zou willen aanpakken. Als selectiecriteria kunt u bijvoorbeeld gebruiken: * Daadwerkelijk gevaar voor de kinderen. * Het aantal ouders dat aangeeft een bepaald punt als knelpunt te ervaren. * Draagvlak bij de school. * Haalbaarheid op korte termijn (kunnen we dit als school zelf oplossen of hebben we hulp van derden nodig?). Knelpunt 1.... Knelpunt 2.... 2. Onderzoek naar oorzaken Bij veel knelpunten is het niet direct duidelijk wat er nu precies aan de hand is en waardoor een en ander wordt veroorzaakt. Het kan dus nodig zijn om nader onderzoek te doen. 2a. Vragen stellen Bedenk wat u over beide knelpunten zou willen weten. De bekende 'wie, wat, waar, wanneer, hoe, hoeveel en waarom' vragen vormen hiervoor een goede leidraad. Wat is er precies aan de hand op deze plek? Onvoldoende uitzicht? Wat belemmert het uitzicht dan? Teveel autoverkeer? Hoeveel auto's passeren er? Is het bestemmingsverkeer of (ook) sluipverkeer? Hoe ervaren de kinderen het? Hoeveel ouders parkeren er fout? Wie zijn het? Wanneer zijn de parkeerproblemen het hevigst? Waarom zouden deze ouders zich op deze manier gedragen?
Welke leerlingen zouden baat hebben bij praktisch verkeersonderwijs? Wat zouden ze dan moeten leren? Waarom besteedt de school nu geen aandacht aan praktisch verkeersonderwijs? Knelpunt 1, vragen: Knelpunt 2, vragen: 2b. Onderzoeksmethoden bedenken Bedenk bij elke vraag een manier waarop u een antwoord zou kunnen vinden. Drie ochtenden observeren: hoe gedragen kinderen, ouders en automobilisten zich? Met de kinderen praten. Er zelf eens in de auto langsrijden. Auto's tellen. Gemeente vragen. Observeren bij in- en uitgaan van de school. Mondelinge enquête houden onder de betreffende ouders. Vragen aan de leerkrachten en de schooldirectie. Knelpunt 1, onderzoeksmethoden: Knelpunt 2, onderzoeksmethoden: 2c. Onderzoek uitvoeren 'In het echt' voert u nu eerst uw onderzoek uit voordat u verder gaat met stap 3: doel formuleren.
3. Doel formuleren Om gericht naar oplossingen te zoeken, is het goed om van tevoren te formuleren welk doel u nastreeft. Bedenk wat u per knelpunt zou willen bereiken. Straat X moet veilig over te steken zijn voor voetgangers en fietsers vanaf 6 jaar. De stoep voor school moet vrij en veilig zijn voor lopende ouders en kinderen. Er komt voor minimaal één groep een aanbod van praktisch verkeersonderwijs. Knelpunt 1, doel:... Knelpunt 2, doel:... 4. Oplossingen bedenken 4a. Brainstorm Nu is het tijd om uw creativiteit aan te boren. Wees in dit stadium vooral creatief en nog niet al te kritisch. Bedenk per knelpunt minimaal vijf verschillende manieren waarop het opgelost zou kunnen worden. Als leidraad voor uw brainstorm kunt u bijvoorbeeld zoeken naar oplossingen in de volgende categorieën. 1. Betere inrichting van de straat 2. Voorlichting aan en/of afspraken met de ouders 3. Educatie van de kinderen 4. Handhaving van afspraken door ouders onderling 5. Inzet van de politie, stadswacht etc. brainstorm over aanpak parkeeroverlast Straat afsluiten * chauffeur boos toespreken * chauffeur vriendelijk toespreken * nepagent inzetten * met verborgen camera foto's maken * elke week foto in schoolkrant * foto's op ouderavond laten zien * op ouderavond parkeerregels afspreken * foutparkeerders zelf parkeerregels laten bedenken * zelfgemaakte parkeerbonnen uitdelen * parkeerverbod voor de school instellen * afspraken maken over vrijwillig parkeerverbod * kinderen bijpassend verkeersbord laten ontwerpen * carpoolen stimuleren * fietspoolen stimuleren * loopbus introduceren * sponsoractie opzetten voor lopende en fietsende kinderen * loop- en fietsles aanbieden aan ouders * paraplu's uitdelen zodat ouders niet smelten * paaltjes langs de stoeprand zetten * slinger van kinderen en ouders langs de stoeprand vormen * politiepoppen langs de stoeprand zetten * groot kruis op het wegdek schilderen * wegsleepactie met sportschool * fietsenrekken neerzetten op plekken waar anders wordt foutgeparkeerd *... Knelpunt 1, mogelijke oplossingen / activiteiten:
Knelpunt 2, mogelijke oplossingen / activiteiten: 4b. Kiezen Toets uw oplossingen door de volgende vragen te beantwoorden: * Brengt deze activiteit het eerder geformuleerde doel dichterbij? * Past deze activiteit bij mij als verkeersouder? * Geloof ik er in? Durf ik deze activiteit uit te voeren? * Past deze activiteit bij de sfeer op school en de sfeer tussen de ouders? * Is uitvoering van deze activiteit haalbaar qua menskracht en financiën? Knelpunt 1, gekozen oplossingen / activiteiten: Knelpunt 2, gekozen oplossingen / activiteiten: 4c. Opbouw van een actie Per knelpunt houdt u waarschijnlijk enkele activiteiten over. Bedenk in welke volgorde u deze activiteiten het beste zou kunnen uitvoeren. Bij parkeerproblemen is het niet handig om plompverloren gele kaarten uit te gaan reiken. Dat zal voornamelijk leiden tot onbegrip en weerstand bij de ouders. Een stapsgewijze aanpak werkt doorgaans beter: 1. Foto's maken van de parkeerchaos voor school 2. Ouderavond organiseren, samen de foto's bespreken en parkeerafspraken maken. 3. Afspraken communiceren via de schoolkrant en bord op schoolplein, 4. Foutparkeerders vriendelijk aanspreken, 5. Zelfgemaakte gele kaarten uitdelen 6. De politie / parkeerwacht / stadswacht erbij halen. Knelpunt 1, volgorde activiteiten
Knelpunt 2, volgorde activiteiten Bedenk wie u achtereenvolgens nodig hebt om de verschillende activiteiten uit te voeren. Bijvoorbeeld voor de parkeeractie van hierboven: 1. Twee fotograferende ouders 2. De medezeggenschapsraad en/of ouderraad 3. De redactie van de schoolkrant 4. Enkele ouders die goed mensen kunnen aanspreken. 5. Enkele ouders die goed mensen kunnen aanspreken. 6. De politie / parkeerwacht / stadswacht Knelpunt 1, wie is nodig? Knelpunt 2, wie is nodig? Probeer een schatting te maken van de tijd die u nodig heeft om de achtereenvolgende activiteiten voor te bereiden en uit te voeren. Knelpunt 1, benodigde tijd Knelpunt 2, benodigde tijd
4d. Uitvoeringsplan van een verkeersactie Nu kunt u een uitvoeringsplan maken voor uw activiteit. Daarin staat precies wat u wanneer gaat doen en wie er verantwoordelijk voor is. Op de volgende pagina vindt u een voorbeeldschema van een parkeeractie. 5. Evalueren Het is nuttig om elke actie te evalueren. Wat ging goed? Wat ging minder goed en waarom? Wat zijn leerpunten voor een volgende actie?