Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein
|
|
- Peter Molenaar
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stappenplan voor een rookvrij schoolterrein
2 Inleiding Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak verhoogd van 16 naar 18 jaar. Uit onderzoek blijkt dat het zien roken van anderen, jongeren aanzet om zelf te gaan roken. Veel scholen hebben daarom al een rookvrij schoolterrein. Dit stappenplan is voor iedere schooldirecteur die op zijn school in het voortgezet onderwijs een rookvrij schoolterrein wil invoeren. Hoe werkt het? Dit stappenplan beschrijft de stappen die u kunt doorlopen voor het invoeren van een rookvrij schoolterrein. Het is slechts een hulpmiddel. U kunt er uiteraard voor kiezen om acties anders aan te pakken. Bij elke stap kunt u iemand aanwijzen die hiervoor verantwoordelijk is en wanneer u het gereed wilt hebben. Bij de stappen vindt u ook quotes van de rector van het Comenius College in Hilversum, Johan Veenstra, die goede ervaringen heeft met het invoeren van een rookvrij schoolterrein. De stappen zijn: 1. Draagvlak 2. Doelstelling en taakverdeling 3. Zoek hulp 4. Voorbereidingen 5. Invoering rookvrij schoolterrein 6. Handhaving nieuwe afspraken
3 1. Draagvlak Het creëren van draagvlak bij schoolleiding, personeel, ouderraad en leerlingenraad is een belangrijke eerste stap. Het kan weerstanden voorkomen en maakt uiteindelijk invoering en handhaving gemakkelijker. Huidige afspraken rondom roken Breng in kaart wat de huidige afspraken zijn rondom het roken op school. Kijk behalve de eigen afspraken van de school, eventueel ook naar afspraken van andere scholen in uw omgeving. Meningen inventariseren Breng in kaart wat de mening is van de schoolleiding, het personeel, de ouderraad en de leerlingen(raad). Dit kan met individuen of in vergadersessies. Vraag hen (bijvoorbeeld via een schriftelijke enquête) wat hun mening is over de huidige afspraken rondom het roken, hoe ze tegenover de invoer van een rookvrij schoolterrein staan en wat hun bezwaren zijn. Luister naar vragen en bezwaren. Wees duidelijk, geef waar nodig tegenargumenten en neem goede ideeën mee. Om onterechte angst en mogelijke groepsdruk te vermijden, heb ik veel geïnvesteerd in een persoonlijke boodschap. Het doel staat vast, over de weg ernaar toe kunnen we het hebben. En we doen het samen! Ik heb de rokers serieus genomen en hulp aangeboden. Johan Veenstra, Comenius College Verzamel informatie Maak een document aan met de volgende informatie: huidige afspraken; voorgestelde afspraken; voordelen voor de school; veelgestelde vragen; veelgehoorde bezwaren. Stel nieuwe afspraken voor Zoek steun voor de invoering van een rookvrij schoolterrein. Praat niet over een rookverbod, leg de nadruk op het rookvrij maken van de school. Maak hiervoor gebruik van de bijlage Weerstanden en tegenargumenten om de belangrijkste bezwaren weg te nemen. Startbijeenkomst Zoek uit wie zich wil inzetten om het rookvrije schoolterrein tot een succes te maken. Nodig hen uit voor een startbijeenkomst. Het is belangrijk dat alle mensen hierbij aanwezig zijn van wie de steun nodig is voor de invoering van het rookvrije schoolterrein. Draagvlak creëren is een continu proces.
4 2. Doelstelling en taakverdeling Doelstelling Kies tijdens de startbijeenkomst een expliciete doelstelling. Maak deze SMART. Dat staat voor Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. De doelstelling kan breder zijn dan het alleen het invoeren van een rookvrij schoolterrein. Denk hierbij aan een aanpassing van het hele gezondheidsbeleid van de school. Neem ook de e-sigaret mee in uw beleid. Ook deze is verslavend en schadelijk en verlaagt de drempel tot het roken van sigaretten. Werkgroep Stel een werkgroep samen die het project op zich neemt en gaat uitvoeren. Het is handig als deze werkgroep ook het aanspreekpunt is voor vragen en opmerkingen van bijvoorbeeld medewerkers, ouders of gemeente. Taken Bepaal voor elke stap in dit stappenplan wie welke taken op zich neemt. Dit kan nog worden bijgesteld als er externe partners aanhaken en ook taken op zich nemen. Bij voorbereidings-bijeenkomsten met medewerkers en/of leerlingen ben ik van het begin af aan stellig geweest: het ging er niet om of de school uiteindelijk rookvrij zou worden, maar wanneer. De kans kwam met de verbouwing van de school. Johan Veenstra, Comenius College Planning Maak een planning op hoofdlijnen voor alle activiteiten. Stel een coördinator in die de planning bewaakt. Vervolgbijeenkomst Kies een datum voor een vervolgbijeenkomst. Plan desgewenst een serie afspraken en neem deze op in de planning.
5 3. Zoek hulp Hulp van andere organisaties Inventariseer welke organisaties een bijdrage kunnen leveren aan de doelstelling. Denk aan lokale organisaties als de GGD en de gemeente en landelijke organisaties rondom roken (en andere verslavingen) zoals het Trimbos-instituut. Om te weten welke organisaties in uw regio actief zijn, kunt u ook mailen naar schoolterrein@longfonds.nl. Contact opnemen Neem contact met hen op en kijk wat ze voor u kunnen betekenen. Overleg met de GGD, hoe een rookvrij schoolterrein past in het totale (gezondheids)beleid. Kies voor een positieve insteek. Een lobby bij de gemeente om het rookvrije schoolterrein verplicht te maken is mogelijk, maar werkt vaak niet overtuigend. De gemeente heeft hier officieel geen bevoegdheid voor, zij kunnen alleen een dringend appèl doen. Bijeenkomst Organiseer een bijeenkomst voor de partners met wie u gaat samenwerken. Het is belangrijk dat ze tijdig worden betrokken, dit kan eventueel ook voor de startbijeenkomst. De input van externen kan gevolgen hebben voor de doelstelling.
6 4. Voorbereidingen Draagvlak leerlingen Begin op tijd met het creëren van draagvlak binnen de leerlingenraad. Laat hen meedenken met de nieuwe afspraken over het schoolterrein. Bedenk ook samen met hen hoe u het beste draagvlak kunt krijgen onder de leerlingen. Maak nieuwe afspraken Bereid de nieuwe afspraken goed voor. Maak een tekst voor het schoolreglement en maak afspraken over handhaving. De tekst kan worden afgeleid uit de doelstelling. Nieuwe afspraken communiceren Stel alle betrokkenen op de hoogte van de nieuwe afspraken. Leg uit waarom dit belangrijk is, zodat u begrip krijgt hiervoor. Zie verder stap 5. Noem de voordelen voor de verschillende doelgroepen. Gebruik hiervoor de bijlage Weerstanden en tegenargumenten Daar was de grote dag: rokende leerlingen achter een witte streep op de openbare weg. Wie over de streep gaat, kan rekenen op sancties. Niet makkelijk voor de conciërges, maar inmiddels blijkt het erg goed te werken. Ik zou het zo weer doen en ik roep elke school op ons voorbeeld te volgen! Johan Veenstra, Comenius College Plan bijeenkomst Plan eventuele extra lessen, bijeenkomsten of cursussen die worden gegeven om de verandering in afspraken succesvol te maken. Denk aan een Stoppen met roken -training voor ouders en leerkrachten. Kijk op: Gezonde School en Genotmiddelen op dgsg.nl. Ondersteuning GGD De GGD kan u ondersteunen. Vraag bij de GGD in uw buurt wat ze voor u kunnen betekenen. In de praktijk Ga na welke veranderingen nodig zijn in en rondom de school. Haal asbakken weg en plaats bordjes. U kunt via het Longfonds met korting bordjes bestellen met de aanduiding Dit schoolterrein is rookvrij. Stuur een naar schoolterrein@longfonds.nl en u ontvangt van ons een kortingscode. Nulmeting rookgedrag Als u het effect wilt meten van de nieuwe afspraken, houd dan van te voren een nulmeting over het rookgedrag op school. Stel van te voren vast, welk effect u wilt bereiken. Voorbereiden betrokkenen Bereid medewerkers en andere betrokkenen voor, ruim voordat de nieuwe afspraken ingaan. Stel vast welke sanctie er staat op overtreding. Houd er rekening mee dat dit de eerste dagen of weken extra tijd en aandacht vraagt. Zorg dat de sanctie aansluit bij bestaande sancties. Stel vast wie de afspraken handhaaft en wees hier in het begin extra zorgvuldig in. Invoering Zorg voor een ludiek moment en een aantrekkelijk schoolplein. Aandacht voor roken in de klas Op zitdaterechtin.nl vindt u korte filmpjes die u in de klas kunt laten zien om de schadelijke stoffen die in sigaretten zitten onder de aandacht te brengen. Veel informatie vindt u ook op
7 5. Invoering rookvrij schoolterrein Communicatie intern Plan gesprekken met personeel en leerlingen(raad). Kondig hierin de nieuwe afspraken aan en leg uit wat er gaat veranderen. Dit kan apart of in bestaande vergadersessies, afhankelijk van wie in the lead is. Laat leraren weten wat er van hen verwacht wordt bij de invoer van het nieuwe beleid. Voorkom twijfels over of verschillende toepassingen van de nieuwe afspraken. Communicatiemiddelen Gebruik bestaande communicatiemiddelen voor bekendheid en verbreding van het draagvlak. Denk aan de website, schoolkrant, schoolboard, evt. posters en/of flyers. Stel vast wie dit maakt en verspreidt. Zorg ervoor dat voor iedereen duidelijk is wanneer het nieuwe beleid ingaat. Communicatie extern Maak goede afspraken met buurtbewoners om overlast te beperken. Communiceer de nieuwe afspraken naar ouders. Nodig ze uit voor een ouderavond en maak gebruik van de bijlage Weerstanden en tegenargumenten om de wijziging uit te leggen. Breng ook externe partijen op de hoogte, zoals schoonmaakbedrijven. Ook zij dienen zich te houden aan de afspraken. Publiciteit Zoek de publiciteit in landelijke of lokale media. Dit kan een kans zijn om de school positief onder de aandacht te brengen.
8 6. Handhaving nieuwe afspraken Handhaving Handhaaf het nieuwe beleid vanaf het begin onder alle omstandigheden. Laat alle medewerkers handhaven, niet alleen de conciërges. Zorg dat mensen worden aangesproken en pas sancties consequent toe. Ga na of er knelpunten zijn bij invoer en handhaving. Biedt zo nodig meer ondersteuning in de eerste weken. Effectmeting en evaluatie Houd na een jaar opnieuw een effectmeting. Zo ziet u wat het effect is van de maatregel. Foto: Nationale Beeldbank Evalueer na een jaar het rookvrije schoolplein. Maak aanpassingen waar nodig.
FotografieTamara Reijers. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein
FotografieTamara Reijers Het is tijd voor een rookvrij schoolterrein PO Zien roken doet roken. Dat blijkt uit onderzoek 1. Dat betekent ook dat jongeren sneller een sigaret opsteken als zij dat als voorbeeld
Nadere informatieFotografie: Tamara Reijers. Stappenplan voortgezet onderwijs. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein
Fotografie: Tamara Reijers Stappenplan voortgezet onderwijs Het is tijd voor een rookvrij schoolterrein VO Zien roken doet roken. Dat blijkt uit onderzoek 1. Dat betekent ook dat jongeren sneller een sigaret
Nadere informatieFotografieTamara Reijers. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein
FotografieTamara Reijers Het is tijd voor een rookvrij schoolterrein PO Zien roken doet roken. Dat blijkt uit onderzoek 1. Dat betekent ook dat kinderen (later) sneller een sigaret opsteken als zij dat
Nadere informatieSTAPPENPLAN VOOR EEN ROOKVRIJE SPEELTUIN
STAPPENPLAN VOOR EEN ROOKVRIJE SPEELTUIN WAT IS EEN ROOKVRIJE SPEELTUIN? De hele speeltuin is rookvrij. Zonder uitzonderingen. De rookvrije regels staan in het reglement en in de speeltuin wordt met bordjes
Nadere informatieStappenplan voor een rookvrije speeltuin
Wat is een rookvrije speeltuin? De hele speeltuin is rookvrij. Zonder uitzonderingen. De rookvrije regels staan in het reglement en in de speeltuin wordt met bordjes aangegeven dat het rookvrij is. De
Nadere informatieStappenplan voor een rookvrije kinderopvang
Wat is een rookvrije kinderopvang? De hele kinderopvang is rookvrij. Zonder uitzonderingen. De rookvrije regels staan in de aanmeldingsbrief en met bordjes of stickers wordt aangegeven dat het rookvrij
Nadere informatieStappenplan voor een rookvrije speelplek
Wat is een rookvrije speelplek? Het gehele speelterrein is rookvrij. Zonder uitzonderingen. De rookvrije regels staan in het reglement en op het terrein wordt met bordjes aangegeven dat het rookvrij is.
Nadere informatieFotografieTamara Reijers. Het is tijd. voor een. rookvrij. schoolterrein MBO
FotografieTamara Reijers Het is tijd voor een rookvrij schoolterrein MBO Zien roken doet roken. Dat blijkt uit onderzoek 1. Dat betekent ook dat jongeren sneller een sigaret opsteken als zij dat als voorbeeld
Nadere informatieOp weg naar een rookvrij Scoutingterrein
Op weg naar een rookvrij Scoutingterrein Stappenplan Wil jij dat jouw Scoutinggroep rookvrij wordt? Zet dan de eerste stap en gebruik het stappenplan om op weg te gaan naar een rookvrije Scoutinggroep.
Nadere informatieOp weg naar een rookvrij sportterrein
Op weg naar een rookvrij sportterrein Stappenplan Dit stappenplan is voor iedere bestuurder of vrijwilliger van een sportvereniging die op weg wil naar een rookvrij sportterrein. Om nieuwe afspraken in
Nadere informatieOp weg naar een rookvrij sportterrein
Op weg naar een rookvrij sportterrein Stappenplan Dit stappenplan is voor iedere bestuurder of vrijwilliger van een sportvereniging die op weg wil naar een rookvrij sportterrein. Om nieuwe afspraken in
Nadere informatieStappenplan voor een rookvrij korfbalterrein
Stappenplan voor een rookvrij korfbalterrein Dit stappenplan is voor iedere bestuurder of vrijwilliger van een korfbalvereniging die op weg wil naar een rookvrij korfbalterrein. Om nieuwe afspraken in
Nadere informatieOp weg naar een rookvrij sportterrein
Op weg naar een rookvrij sportterrein Stappenplan Dit stappenplan is voor iedere bestuurder of vrijwilliger van een sportvereniging die op weg wil naar een rookvrij sportterrein. Om nieuwe afspraken in
Nadere informatieOp weg naar een rookvrij sportterrein
Op weg naar een rookvrij sportterrein Stappenplan Wil jij dat jouw sportclub rookvrij wordt? Zet dan de eerste stap en gebruik het stappenplan om op weg te gaan naar een rookvrij sportterrein. Inleiding
Nadere informatieStappenplan voor een rookvrij korfbalterrein
Stappenplan voor een rookvrij korfbalterrein Dit stappenplan is voor iedere bestuurder of vrijwilliger van een korfbalvereniging die op weg wil naar een rookvrij korfbalterrein. Om nieuwe afspraken in
Nadere informatieStichting openbaar voortgezet onderwijs Hoogeveen. Rookvrij schoolbeleid. voorlopig vastgesteld directeur-bestuurder 28-05-2015
Stichting openbaar voortgezet onderwijs Hoogeveen Rookvrij schoolbeleid voorlopig vastgesteld directeur-bestuurder 28-05-2015 Instemming GMR 18-06-2015 definitief vastgesteld door directeur-bestuurder
Nadere informatieRoken en spelen passen niet bij elkaar. Op een speelterrein wordt er soms gerookt, terwijl er daar veel kinderen aan het spelen zijn.
Roken en spelen passen niet bij elkaar. Op een speelterrein wordt er soms gerookt, terwijl er daar veel kinderen aan het spelen zijn. Wil jij je speelterrein rookvrij maken of stappen zetten in die richting?
Nadere informatieRook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens
Rook-, Alcohol- en Drugsbeleid het Bouwens Vastgesteld in de MR-vergadering van 8 juni 2015. 1 Inleiding Per 1 januari 2014 is wettelijk vastgelegd dat geen alcohol verkocht mag worden aan jongeren jonger
Nadere informatieEen jeugdvereniging is een plek voor kinderen om zich uit te leven. Waar kinderen de wereld al spelend kunnen ontdekken. Kinderen kopiëren gedrag.
Een jeugdvereniging is een plek voor kinderen om zich uit te leven. Waar kinderen de wereld al spelend kunnen ontdekken. Kinderen kopiëren gedrag. Als kinderen in hun directe omgeving veel mensen zien
Nadere informatieEen kinderboerderij is een plek voor gezinnen en kinderen. Waar kinderen de wereld al spelend kunnen ontdekken. Wil jij je kinderboerderij rookvrij
Een kinderboerderij is een plek voor gezinnen en kinderen. Waar kinderen de wereld al spelend kunnen ontdekken. Wil jij je kinderboerderij rookvrij maken? Of een eerste stap zetten in die richting? Met
Nadere informatie9 COMMUNICATIEPLAN. Een communicatieplan bestaat uit de volgende onderdelen:
59 9 COMMUNICATIEPLAN Op het moment dat een afdeling de beoordeling zwak of zeer zwak krijgt, komt er meteen veel op de schoolleiding af. Een zeer zwakke school heeft zes weken de tijd om een verbeterplan
Nadere informatieTOOLKIT HOE ORGANISEER IK EEN ACTIVITEIT? SPORTWEKEN
TOOLKIT HOE ORGANISEER IK EEN ACTIVITEIT? SPORTWEKEN Introductie Weet jij al wat voor activiteit jij organiseert voor het proefsporten? In dit hoofdstuk helpen we je hiermee op weg. We bieden je een handig
Nadere informatieRoken en sporten passen niet bij elkaar. Naast het veld wordt er soms gerookt, terwijl op het veld kinderen en jongeren aan het sporten zijn.
Roken en sporten passen niet bij elkaar. Naast het veld wordt er soms gerookt, terwijl op het veld kinderen en jongeren aan het sporten zijn. Wil jij je sportterrein rookvrij maken of stappen zetten in
Nadere informatieRookvrij Opgroeien. Roken? Houd kinderen er buiten. Het bespreken van (mee)roken binnen de JGZ 4-19 jaar. 4-19 jaar
Rookvrij Opgroeien 4-19 jaar 4-19 jaar Roken? Houd kinderen er buiten. Het bespreken van (mee)roken binnen de JGZ 4-19 jaar Kinderen boven de vier jaar wonen relatief vaak in een huis waar gerookt mag
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatieCommunicatie en de (G)MR Cursus medezeggenschap
Communicatie en de (G)MR Cursus medezeggenschap Taak (G)MR De MR heeft tot taak het bevorderen van openheid en onderling overleg in de school (art 7, lid 1 Wms). Communicatie De MR of GMR (art 7, lid 3
Nadere informatieKortom: Een schaatsvereniging is er dóór leden en vóór leden. De vereniging is intern gericht, waarbij de leden bepalen wat er gebeurt.
Vrijwilligersbeleid binnen de schaatsvereniging Van beleid tot uitvoering in de praktijk Schaatsverenigingen en de vrijwilligersproblematiek De doorsnee schaatsvereniging in Nederland is een vrijwilligersorganisatie:
Nadere informatieMenukaart Gezonde School voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatieKinderen Anders Naar School KANS. Handleiding
Kinderen Anders Naar School KANS Handleiding Colofon Dit is een uitgave van Veilig Verkeer Nederland Inhoud: Christel de Heus Tekst: Marian Schouten Fotografie: Archief Veilig Verkeer Nederland Coverfoto:
Nadere informatieLandelijke startbijeenkomst. 25 november 2015. Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland
Landelijke startbijeenkomst LEADER 2014-2020 Workshop 25 november 2015 Communicatie Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland #LEADER3 Europees landbouwfonds
Nadere informatieTOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN
TOOLKIT SOCIAL MEDIA SPORTWEKEN Introductie Iedereen is tegenwoordig sociaal en dat maakt Social Media een krachtig middel om het proefsporten op jouw sportclub te promoten. Jij weet als geen ander hoe
Nadere informatieActieplan Duurzame Inzetbaarheid
plan Duurzame Inzetbaarheid Stappenplan en format Dit actieplan Duurzame Inzetbaarheid is gemaakt door Berenschot in opdracht van A+O in het kader van het Sectorplan Metalektro. Introductie Voor je ligt
Nadere informatieMenukaart Gezonde School voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol
Menukaart Gezonde voortgezet onderwijs: Roken & Alcohol : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema
Nadere informatie2. Bent u ook de contactpersoon voor het vignet Gezonde School? o Ja. 3. Hoeveel leerlingen heeft de locatie waarvoor u het vignet aanvraagt?
Vignet Roken, alcohol- en drugspreventie, vo Vragenlijst Roken, alcohol- en drugspreventie Handig om bij de hand te hebben: Schoolplan Opleidingsplan Zorgplan Algemeen 1. Wat is uw functie? Antw: 2. Bent
Nadere informatieFactsheet Rookvrije scholen 2011 Voortgezet onderwijs Hoe is het gesteld met het Rookverbod? Handhaving rookverbod Negen op de tien scholen in het voortgezet onderwijs geven in 2011 aan medewerkers aan
Nadere informatiePROJECTPLAN MONDZORG IS HOOFDZAAK dd 30 maart 2011
PROJECTPLAN MONDZORG IS HOOFDZAAK dd 30 maart 2011 A. Inleiding en deelnemende locaties en/of afdelingen Inleiding Aanleiding project Uit onderzoek in 2002 is gebleken dat de mondhygiënische zorg van verpleeghuisbewoners
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieMonitor Rookvrije Scholen 2014
Rapportage Monitor Rookvrije Scholen 2014 In opdracht van: Contactpersoon: Longfonds Benjamin van Wijngaarden Utrecht, december 2014 DUO Onderwijsonderzoek drs. Aart van Grootheest drs. Liesbeth van der
Nadere informatieCommunicatie bij implementatie
Communicatie bij implementatie Hoe je met een duidelijk communicatieplan software-implementaties positief beïnvloedt Een software systeem implementeren heeft, naast de nodige technische uitdagingen, ook
Nadere informatieSVV 04 op weg naar een rookvrij sportpark de Kampen
SVV 04 op weg naar een rookvrij sportpark de Kampen INHOUDSOPGAVE 1.1 AANLEIDING 1.2 WAT IS DE ROOKVRIJE GENERATIE? 1.3 WAAROM EEN ROOKVRIJE GENERATIE? 1.4 ROOKVRIJE SPORT 1.5 EEN ROOKVRIJ SPORTPARK 2.1
Nadere informatieHoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?
Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieHOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN?
HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? UW KIND EN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? U KUNT ER IETS AAN DOEN! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld
Nadere informatieStappenplan bij een incident VO
Stappenplan bij een incident VO Hieronder staan acties beschreven die ondernomen kunnen worden als er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen leerlingen. Voor sommige acties geldt dat
Nadere informatieHandleiding voor het maken van een verbeteringsplan
Handleiding voor het maken van een verbeteringsplan Algemeen Deze handleiding geeft informatie over het schrijven, evalueren en borgen van verbeteringsplannen. In een verbeteringsplan legt u vast voor
Nadere informatieWalk4Food Handleiding
Walk4Food Handleiding Inhoud Inleiding 3 1. Wat is Walk4Food? 3 2. Samenstelling team 4 3. De organisatie stap voor stap 4 4. Na afloop van de sponsorloop 5 5. Tips 6 Bijlage: Opzet persbericht 7 2 Inleiding
Nadere informatieWERVEN VAN VRIJWILLIGERS
WERVEN VAN VRIJWILLIGERS Situering In vele kerken en andere organisaties is men steeds weer op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Zeker bij de kerken treedt de vergrijzing van de vrijwilligers sterk in. Het
Nadere informatieMet de referentieniveaus naar schoolsucces
Met de referentieniveaus naar schoolsucces Zo stuurt u op taal- en rekenresultaten Corine Ballering René van Drunen 3 Bijlage 1 Format taalbeleidsplan Het taalbeleidsplan is gericht op vergroting van de
Nadere informatieALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29
ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet
Nadere informatieHoe motivatie werkt en draagvlak groeit
Hoe motivatie werkt en draagvlak groeit Toelichting Hierbij een compilatie van diverse artikelen over motivatie, draagvlak en verandertrajecten voor de interne coördinator cultuureducatie ICC. 1 Hoe werkt
Nadere informatieRookvrije Generatie. Bijeenkomst Vlissingen, 24 mei 2018
Rookvrije Generatie Bijeenkomst Vlissingen, 24 mei 2018 Op weg naar een Rookvrije Generatie Roken: grootst vermijdbare doodsoorzaak Bijna 2 op de 3 rokers overlijdt aan de gevolgen Jaarlijks sterven 20.000
Nadere informatieFactsheet Rookvrije scholen 2011 Beroepsonderwijs Hoe is het gesteld met het Rookverbod? Handhaving rookverbod Bijna alle scholen in het beroepsonderwijs geven aan medewerkers (96%) en leerlingen (98%)
Nadere informatieDraaiboek voorbereiding uitje met onze bewoners/doelgroep Stap 1 Begin met inventariseren Maak een omschrijving van de doelgroep. Om welke doelgroep gaat het, hoeveel mensen, hebben ze bijzondere (medische)
Nadere informatiePeilstationsonderzoek Scholieren Vragenlijst voor de school
Schoolnr. Peilstationsonderzoek Scholieren 2015 Vragenlijst voor de school Uw school doet mee aan het Peilstationsonderzoek Scholieren 2015 over roken, drinken en drugsgebruik onder Nederlandse scholieren.
Nadere informatieDraaiboek SWOT-analyse met medewerkers
Draaiboek SWOT-analyse met medewerkers Dit hulpmiddel is bestemd voor leidinggevenden die met hun medewerkers een SWOTanalyse willen doorlopen. SWOT = Strengths (sterkten) Weaknesses (zwakten) Opportunities
Nadere informatieWelkom. GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken
Welkom GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken 1 weten SOCIAL MEDIA 2 vraag zaal Steekwoorden SOCIAL MEDIA Roep steekwoorden die bij je opkomen over SocialMedia 3 weten Programma Wat zijn Social
Nadere informatieDe GroeiGids implementatie-checklist: hulp bij implementatie
De GroeiGids implementatie-checklist: hulp bij implementatie Uw organisatie wil graag overstappen op de GroeiGids: een mooie stap naar eenduidige voorlichting. Maar hoe zorgt u ervoor dat iedereen in de
Nadere informatieMEMO. Onderwerp : Aanpak actie Informatie uitwisseling n.a.v. bijeenkomst Informatie uitwisseling 23 september 2010
MEMO Aan : Werkgroep Informatie uitwisseling, speerpunt Asbest Van : Karin Reintjes, Bertwin van Dinther, namens het Servicepunt Handhaving Zuidoost Datum : 30 september 2010 Onderwerp : Aanpak actie Informatie
Nadere informatieTalentenverkenning. Wat kan jij? Enthousiasmeren
Enthousiasmeren Talentenverkenning Mensen willen best graag wat doen voor hun buurt, maar dan moet u ze er wel voor vragen. Een algemene oproep voor vrijwilligers is niet altijd even effectief. Het werkt
Nadere informatieStappenplan ONLINE LEERLINGTEVREDENHEIDSPEILING
Stappenplan ONLINE LEERLINGTEVREDENHEIDSPEILING Door het afnemen van een Leerlingtevredenheidspeiling geeft u aan de mening van uw leerlingen serieus te nemen bij het werken aan de kwaliteit van de school.
Nadere informatieSchoolplan Gezonde school
Schoolplan Gezonde school 1 maart 2017 Inhoud 1. Waarom een gezonde school? 2. Aandachtsgebieden t.a.v. roken, alcohol en drugs 3. Waarom een rookvrij schoolterrein? 4. Stappenplan Pagina 1 van 14 1. Waarom
Nadere informatieHOE VERANKERT U WERELDBURGER SCHAP OP UW SCHOOL?
HOE VERANKERT U WERELDBURGER SCHAP OP UW SCHOOL? WERELDBURGERSCHAP IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS Nederland is een internationaal georiënteerd land. Dat is ook terug te zien in ons onderwijs. Bijna elke school
Nadere informatieA. Opbrengsten B. Onderwijsleerproces nl. C. Zorg en begeleiding nl. D. Kwaliteitszorg E. Wet- en regelgeving
DEELPROJECT PUBERBREIN LOCATIE CHRISTOFFEL ACTIVITEIT NAAM DEELPROJECT DE MUSICAL KWALITEITSASPECT TOEZICHTKADER A. Opbrengsten B. Onderwijsleerproces nl. C. Zorg en begeleiding nl. D. Kwaliteitszorg E.
Nadere informatieFrisValley De Alcoholvrije School
FrisValley De Alcoholvrije School Een uitgave van FrisValley December 2013 INLEIDING Een school heeft te maken met allerlei soorten leerlingen en vele factoren die de sfeer en de schoolprestaties beïnvloeden.
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE Gezamenlijk in één dag a Rough Guide to CSR schrijven
INHOUDSOPGAVE Gezamenlijk in één dag a Rough Guide to CSR schrijven Stel je voor: CSR is het land dat je wilt bezoeken. Je pakt als eerste de Rough Guide om je in te lezen Hoofdstuk 1: CSR entry requirements
Nadere informatieHet stappenplan. Inleiding
Het stappenplan Inleiding Op de pagina instrumenten op Overstag.nu vind je instrumenten, informatie en inspiratie om binnen je eigen organisatie met het thema duurzame inzetbaarheid aan de slag te gaan.
Nadere informatieModule 2: Vrijwilligersbeleid binnen de sportvereniging Van beleid tot uitvoering in de praktijk
Module 2: Vrijwilligersbeleid binnen de Van beleid tot uitvoering in de praktijk 2.1. Sportverenigingen en de vrijwilligersproblematiek De doorsnee in Nederland is een vrijwilligersorganisatie; Vrijwilligers
Nadere informatieMeldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Informatie voor professionals 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut Signaleren en samen aanpakken Wat is huiselijk geweld en wat is kindermishandeling? Verplicht
Nadere informatieStap 1: Aanleiding. Hoe groot is het probleem en wat zijn de gevolgen?
Stappenplan Om te bekijken of het vrijwilligersbeleid van de vereniging op onderdelen verbetering behoeft, helpt het om het stappenplan te doorlopen. Een vereniging begint namelijk nooit op nul, maar houdt
Nadere informatieInventarisatielijst Wat gaan we doen (omschrijving activiteit): Gewenst aantal vrijwilligers: _ Waarvan nieuwe:
Draaiboek voorbereiding Promotie activiteiten Vrijwilligers of donateurs werven Stap 1 Begin met inventariseren Maak een omschrijving wat u wilt bereiken met de promotieactiviteiten. Vrijwilligers werven,
Nadere informatieCHESS Het stappenplan
CHESS Het stappenplan In 7 stappen naar betere jeugdsportplannen 1. Wat willen we verbeteren? De probleemanalyse 1.1 Welk probleem willen we aanpakken? 1.2. Voor wie is het een 1.3 Welke gevolgen heeft
Nadere informatieINSTRUCTIE TOOLKIT. Geachte deelnemer aan NVVC Connect,
Geachte deelnemer aan NVVC Connect, U bevindt zich op het besloten deel van de website van NVVC Connect. Deze website dient naast informatie ook als toolkit voor de organisatie van NVVC Connect in uw regio.
Nadere informatieGedragscode. Inleiding... 2 Wat is een gedragscode?... 2 Een gedragscode is geen wet... 3 Voorwaarden voor een gedragscode... 3
Gedragscode Inhoudsopgave Inleiding... 2 Wat is een gedragscode?... 2 Een gedragscode is geen wet... 3 Voorwaarden voor een gedragscode... 3 Gedragscode_NFF_invoering_en_uitvoeringpdf Pagina 1 Voorstel
Nadere informatieSponsoractie Oranje Fonds
Sponsoractie Oranje Fonds Handboek Wat fijn dat uw school voor het Oranje Fonds mee doet! Als school organiseert u vaker een evenement. U weet als geen ander hoeveel tijd en moeite er in de organisatie
Nadere informatieStappenplan Communicatie Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen
Stappenplan Communicatie Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen STAPPENPLAN COMMUNICATIE / PERS Bij aanvang van ieder project dient er naast een projectleider ook direct een persoon verantwoordelijk
Nadere informatieConcept Communicatieplan - Jellinek Rookvrij nov 2017
Concept Communicatieplan - Jellinek Rookvrij nov 2017 (startdatum 1 juli 2018) Aanleiding Jellinek heeft jaren voorop gelopen in de behandeling van tabaksverslaving. In 2003 werd Jellinek de eerste verslavingsinstelling
Nadere informatieRookvrije schoolterreinen Tabellenrapportage rookvrije schoolterreinen in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs
Rookvrije schoolterreinen Tabellenrapportage rookvrije schoolterreinen in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs Aniek Verhoofstad Niels Reijgersberg 2 Rookvrije schoolterreinen
Nadere informatieMeten is weten: Inzicht krijgen in de opbrengsten van jouw inspanningen in de buurt
Meten is weten: Inzicht krijgen in de opbrengsten van jouw inspanningen in de buurt Vandaag Vandaag Reden voor Monitoring en Evaluatie: M&E Wat is M&E? Monitoren en evalueren: theorie en praktijk Tips
Nadere informatieWerkboek Road to success
Werkboek Road to success Stappenplan naar een website die gevonden wordt en klanten van bezoekers maakt Deel 1: Een goede website begint met een goed plan Helpt je ideeën in kaart te brengen en geeft je
Nadere informatieProject Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten
Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Inleiding en werkwijze: De meeste ouderen vinden het leuk om samen met jongeren iets te doen. Op deze manier hebben
Nadere informatieWat is het doel van een convenant?
Met dit stappenplan en deze checklist legt u de basis voor een samenwerkingsovereenkomst tussen alle samenwerkingspartners in uw regio. Wat is het doel van een convenant? Een convenant is een overeenkomst
Nadere informatieGenotmiddelen. Genotmiddelen. Bron: http://gezondeleefstijl.slo.nl 1
zijn er altijd al geweest en zullen er ook altijd blijven. Veel jongeren experimenteren in de puberteit met roken, alcohol en drugs en een deel laat zich verleiden tot risicovol gedrag. Jongeren zijn extra
Nadere informatieStappenplan ONLINE PERSONEELTEVREDENHEIDSPEILING
Stappenplan ONLINE PERSONEELTEVREDENHEIDSPEILING Een succesvolle peiling start met een goede voorbereiding. Door alle betrokkenen vooraf goed te informeren wordt draagvlak gecreëerd, dat komt de respons
Nadere informatieSectorwerkstuk 2010-2011
Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------
Nadere informatieTimemanagement Kerngebieden onderscheiden
Timemanagement Als manager heb je veel verschillende werkzaamheden: je geeft leiding aan je medewerkers, maar je hebt ook je eigen taken. Je hebt met je medewerkers te maken, met andere collega s en afdelingen
Nadere informatie> VINGER IN DE PAP Handleiding bij de vragenlijst
> VINGER IN DE PAP Handleiding bij de vragenlijst Hallo leerlingenrader! Je wil te weten komen hoe tevreden de leerlingen zijn over de leerlingenparticipatie op jouw school? Dat kan je doen met de vragenlijst
Nadere informatieANBI en communicatie. Margriet Cobben Hoofd Communicatie SupportPunt
ANBI en communicatie Margriet Cobben Hoofd Communicatie SupportPunt Inhoud presentatie 1 Wat is ANBI waard? 2 Fondswerving in Nederland 3 Plan van aanpak 4 Ondersteuning SupportPunt Wat is ANBI waard?
Nadere informatie8a. Wat en hoe? Het stappenplan, tips en ideeën
8a. Wat en hoe? Het stappenplan, tips en ideeën Ga je een sectorwerkstuk maken? Dan is orgaan- en weefseldonatie een goed onderwerp! Hier vind je allerlei tips, bronnen en ideeën om een sectorwerkstuk
Nadere informatieVerspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken
Verspreiden en borgen: werkwijze om andere locaties binnen de organisatie veilig te maken Dat men zich bewust is van een probleem en een mogelijke oplossing (een verbetertraject) leidt niet automatisch
Nadere informatieWaarom verhuizing 1 januari?
Verslag informatieavond 24 juni 2015 Basisschool De Schelven. Tips- aandachtspunten, voordelen, knelpunten, vragen en antwoorden over fusie Schelven met de Weijerhof Tijdens en na de informatieavond over
Nadere informatieCommunicatieparagraaf project vrijwilligers in de bibliotheek - Breda
Communicatieparagraaf project vrijwilligers in de bibliotheek - Breda Naast de reguliere projectcommunicatie (informeren over project, voortgang en resultaten) en de communicatie gericht op het werven
Nadere informatieDraaiboek voorbereiding leuke dag met bewoners/doelgroep op onze locatie Stap 1 Begin met inventariseren Maak een omschrijving van de doelgroep. Om welke doelgroep gaat het, hoeveel mensen, hebben ze bijzondere
Nadere informatiePlan Aanpak promotie en programmering Kulthus Wekerom
Plan Aanpak promotie en programmering Kulthus Wekerom Geschreven door: Daan Boers Inleiding Om het Kulturhus Wekerom bekendheid te geven en om de mensen te informeren over de activiteiten in het Kulturhus,
Nadere informatieStappenplan bij een incident PO
Stappenplan bij een incident PO Hieronder staan acties beschreven die ondernomen kunnen worden als er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen. Voor sommige acties geldt dat ze
Nadere informatieVrijwilligerscollege Roosendaal
Vrijwilligerscollege Roosendaal Wie zijn wij? Wat doen wij? Wat kunnen wij voor jou betekenen? Wat is het vrijwilligerscollege? Onze missie en visie Het motto is leren van elkaar. Het vrijwilligerscollege
Nadere informatieD 12jaar. Groepsdruk en 'gezellig meedoen'
.. alcoholgebruik op jonge leeftijd de ontwikkeling van de hersenen verstoort? Hierdoor kan het leervermogen en geheugen van het kind worden aangetast.... jongeren die vaak drinken meer kans hebben om
Nadere informatieRoken? Laat kinderen rookvrij opgroeien Longziekten
Roken? Laat kinderen rookvrij opgroeien Longziekten Beter voor elkaar 2 Meeroken is gevaarlijk Als je zelf niet rookt, maar de rook van een sigaret of sigaar inademt, rook je mee. In tabaksrook zitten
Nadere informatieAlcohol, Roken en opvoeding
Alcohol, Roken en opvoeding Tips voor ouders met opgroeiende kinderen Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep
Nadere informatieONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie
ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie OPZET VAN DE PRESENTATIE Bodemvisie Waarom? Doel Middel Ingrediënten SPRONG Wie, wat, waarom? Het proces
Nadere informatieRookvrije schoolterreinen Koen Breedveld. Nienke Lammertink
Rookvrije schoolterreinen - 2016 Koen Breedveld Nienke Lammertink 2 Rookvrije schoolterreinen - 2016 Mulier Instituut in opdracht van de Onderwijsagenda Sport, Bewegen en Gezonde Leefstijl Mulier Instituut
Nadere informatieDraaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1
Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1 Je hebt als groep ouders een idee van wat je rond cultuur, ouderbetrokkenheid en taalstimulering zou willen doen op de school van je kind(eren)? Dit doe
Nadere informatie